Octrooirecht: waar liggen de grootste kansen voor nieuwe waterstofinnovaties? (blog)

Dat innovaties op het gebied van waterstof heel waardevol kunnen zijn, kon u eerder al lezen, maar welk soort innovaties hebben de grootste kans op succes? Dat zochten Anne de Blécourt & Walter Hart, werkzaam voor octrooibureau EP&C, voor de lezers van Waterstof Magazine uit in Patbase, een internationale octrooidatabase.

Waterstof is zo’n veelomvattend vakgebied dat er niet één algemene markt is. Productie, brandstofcellen, opslag en distributie ontwikkelen zich elk in een ander tempo en bieden dus elk een ander perspectief voor ondernemers. In een octrooidatabase ziet u per thema, land en periode hoeveel octrooien er zijn vastgelegd en daarmee ook wat dat perspectief ongeveer is. Is er in uw vakgebied veel beschermd intellectueel eigendom, dan is de concurrentie groot en de kans op financieel succes voor uw idee over het algemeen kleiner. Zijn er nog maar weinig ideeën beschermd, dan is er meer ruimte om het hoogst haalbare uit uw innovatie te halen. Hoe zit dit voor de verschillende onderdelen van waterstoftechnologie?

Octrooien waterstofproductie

Waterstofproductie is de markt met het grootste aantal ingediende octrooiaanvragen. Dit betekent dat de kans relatief klein is dat u zelf een sterk octrooi kunt krijgen en relatief groot dat u met een innovatie inbreuk pleegt op andermans intellectueel eigendom. Een garantie is het zeker niet en u kunt soms juist goed voortbouwen op die bestaande ideeën, maar de kans dat u een compleet nieuw (en daarmee lucratief) idee bedenkt is nou eenmaal kleiner.

Opvallend detail is overigens dat vijf van de tien partijen met de meeste octrooiaanvragen Chinese universiteiten zijn. Aziatische partijen zijn überhaupt sterker vertegenwoordigd dan westerse op het gebied van waterstofinnovaties. Dat in deze sector specifiek universiteiten de overhand hebben, lijkt te duiden op overheidsbeleid. Zeker is dat niet, maar het zou goed kunnen dat de controlerende Chinese staat zijn universiteiten in deze richting stuurt.

Octrooien brandstofcellen

Ook op het gebied van brandstofcellen domineren Aziatische bedrijven. Op dit vlak nemen automerken, vooral Japanse, de overhand. Toyota, Honda en Hyundai leveren zoals bekend al een waterstofauto. Optimalisering van brandstofcellen is, net als optimalisering van een benzinemotor of batterij, een gebied waar veel winst te behalen valt voor een autoproducent. Ook deze markt is dus al drukbevolkt.

Net als bij waterstofproductie betekent dit niet dat innoveren zinloos is. Wel is het voor beide markten zaak om extra zorgvuldig om te springen met het bestaande intellectueel eigendom. Zorg er dus voor dat u dit vroeg in het ontwikkelproces in kaart brengt. Zo voorkomt u dat u investeringen doet die helemaal niet rendabel zullen zijn.

Kansen in de waterstofopslag

Een categorie waarin significant minder octrooien zijn vastgelegd is waterstofopslag. Deze groep wordt daarmee al iets interessanter voor innovatieve ondernemers. Hoe minder eerdere octrooiaanvragen, hoe groter de kans dat u hier een baanbrekende en lucratieve innovatie kan beschermen. Dan moet u de uitvinding nog wel doen natuurlijk. Het lastige aan waterstofopslag is dat het in meerdere vormen mogelijk is en er nog geen universele standaard voor is. Gokken op één vorm is dus een risico.

Kansrijk innoveren in de waterstofdistributie

De markt met verreweg de meeste ruimte voor innovatie is waterstofdistributie. Minder dan 1 op de 100 aangevraagde octrooien is gericht op dit deel van waterstofinnovatie. Hierbij speelt echter hetzelfde probleem als bij de opslag: wat wordt de geldende standaard? Er zijn verschillende opties voor opslag en transport en zo lang er geen duidelijke keuze wordt gemaakt door spelers in de markt of door regulerende overheden, zal het qua octrooibescherming relatief rustig blijven. De afwezigheid van ingediende octrooiaanvragen biedt echter wel veel potentie voor ondernemers die een risico durven te nemen.

Conclusie

Waterstof is relatief zo jong dat er binnen alle vakgebieden nog genoeg ruimte is voor nieuwe spelers. Toch blijkt uit de database dat er verreweg de meeste ruimte is voor innovaties op het gebied van waterstofdistributie. Dat er op die markt nog veel gaat gebeuren staat wel vast, als je kijkt naar de andere categorieën en rekening houdt met zaken als klimaatdoelstellingen.

Dit biedt op twee manieren perspectief voor ondernemers. Ofwel, u gaat mee op het bewezen succes van een bestaande innovatie, bijvoorbeeld door het doorontwikkelen van een klein onderdeel van een brandstofcel die zijn waarde al bewezen heeft. Ofwel, u probeert een geheel nieuwe innovatie tot de standaard te maken.

Meeliften op bestaand succes is veiliger, bepalen wat de standaard wordt is lucratiever. Ongeacht waar u voor kiest, kunt u pas echt profiteren als u uw intellectueel eigendom goed beschermt en ervoor zorgt dat u geen inbreuk maakt op dat van anderen. Zorg daarom dat u goed weet wat er in het betreffende subgebied is ingediend. Daarmee stijgt de kans op een goed octrooi, en daalt het inbreukrisico aanzienlijk.

auteurs Walter Hart & Anne de Blécourt werken voor octrooibureau EP&C

www.epc.nl

De eerste blog van Walter Hart leest u hier