Innoveren bovenaan de waterstofladder levert u meer op

De waterstofladder van milieuorganisatie Natuur & Milieu maakt inzichtelijk voor welke toepassingen waterstof het meest geschikt is en of er al duurzame alternatieven voor die toepassingen bestaan. Opvallend is dat er bovenaan de ladder, dus daar waar de meeste milieuwinst te behalen is, het minste wordt geïnnoveerd. Tijd voor een verschuiving in het denken én vooral in het innoveren.

Toepassingen voor waterstof zijn momenteel voornamelijk oplossingen die interessant zijn voor consumenten. Denk aan auto’s die rijden op waterstof. Of iets groter: vrachtwagens op waterstof. Dit zijn aansprekende voorbeelden, iedereen begrijpt waar het over gaat. Productie van staal of kunstmest spreekt minder tot de verbeelding. Toch staan deze hoog op de waterstofladder. De impact van een waterstoftoepassing is groot en alternatieven zijn er haast niet. Het tegenovergestelde is waar voor veel consumentenproducten. Zo is de elektrische auto in veel gevallen een geschikt alternatief voor de waterstofauto.

Alternatieven
Voor de staal- en kunstmestproductie worden vooral fossiele brandstoffen als aardgas en kolen gebruikt. Ook al snuffelen sommige Nederlandse bedrijven aan waterstofoplossingen, een concrete doorbraak is er nog niet. En dat is bijzonder, want een alternatief is niet op de markt. Terwijl dat bij de meer voorkomende waterstoftoepassingen, zoals auto’s, wel zo is. Denk aan accu’s en brandstofcellen.

Ondernemers: sla je slag
Een markt waarin nog weinig concurrentie is, maar die wel zekerheid op succes biedt. Wat wil je als ondernemer nog meer? Ben je de eerste met een innovatie en bescherm je die met een goed octrooi, dan heb je goud in handen.

Er zijn in Nederland al partijen goed bezig. Zo wordt voor de kunstmestfabriek in Zeeland gewerkt aan een electrolyser die de benodigde waterstof kan leveren, waardoor geen aardgas meer nodig is. Maar, we hebben in Nederland een grote kunstmest- en staalproductie. Er is ruimte voor meer ontwikkeling. Bij een analyse van het octrooilandschap zien we dat in de kunstmestbranche nog weinig geoctrooieerd wordt. De octrooien die er wel zijn, zijn in handen van een paar grote partijen. Deze bedrijven zetten hun octrooien voort in vele landen. Dat doe je alleen als je innovatie interessant en rendabel genoeg is.

De vraag is niet óf er een verschuiving gaat komen naar waterstoftoepassingen in staal- en kunstmestproductie. De vraag is: ben je er als ondernemer wel of niet bij? De tijd is nu rijp, de markt beweegt die kant op. Staar u dus niet blind op consumentenproducten, met het risico dat een alternatief voor waterstof het wint, maar kijk met een bredere blik naar de mogelijkheden van waterstof.

Publiek belang
Niet alleen voor ondernemers is het interessant om zich meer te richten op kansrijke innovaties bovenaan de waterstofladder. Er is ook een publiek belang. De doelen uit het Klimaatplan voor vermindering van CO₂-uitstoot zijn klip en klaar. De overheid zou er dan ook goed aan doen niet vol te gaan voor toepassingen waar het wel goed komt en waar alternatieven zijn. Bovenaan de ladder zijn die er niet, maar is er wel veel uitstoot. Het is dus belangrijk om ook als overheid de technologie te stimuleren die een grote impact heeft op vermindering van uitstoot. Een paar grote fabrieken aanpassen is wellicht overzichtelijker dan alle auto’s in Nederland vervangen, inclusief de voor tanken en laden benodigde infrastructuur. De milieuwinst zou echter weleens hoger kunnen zijn.

Hoe past octrooieren bij deze ontwikkeling?
Door te innoveren in een markt die veel mogelijkheden biedt, maar waar nog weinig gebeurt, is de kans groot dat u de eerste bent met een innovatie. Dat alleen is echter niet voldoende. Een octrooi beschermt uw innovatie tegen kopiëren en geeft u de touwtjes in handen. U bepaalt wie de toepassing mag gebruiken en u plukt de financiële vruchten. Zeker wanneer u als kleinere organisatie actief wilt worden in een markt waar al grotere partijen dat ook zijn, is het zinvol om u met een octrooi te kunnen verdedigen.

Er zijn legio voorbeelden van kleine spelers die grote concurrenten op de knieën krijgen door middel van sterke octrooiposities. Voor staal- of kunstmestproductie met behulp van waterstof kan een kleine speler bijvoorbeeld een positie als onmisbare toeleverancier van bepaalde innovatieve componenten verwerven, wanneer deze componenten goed beschermd zijn met een octrooi. De grote partijen die de productielocaties beheren, kunnen dan niet om de kleine toeleverancier heen.

Overweegt u innovatie in waterstoftoepassingen en wilt u meer weten over de rol van octrooieren hierbij? De octrooigemachtigden van EP&C vertellen u precies wat verstandige stappen zijn. Zij hebben namelijk ruime ervaring, ook binnen de staalproductie.

Walter Hart & Anne de Blécourt werken voor octrooibureau EP&C Patent Attorneys en schrijven voor waterstof Magazine regelmatig blogs over een combinatie van waterstof en octrooirecht.

De komst van het unitair octrooi en het UPC is een belangrijke ontwikkeling. Als octrooihouder van een of meer Europese octrooien (EP bundeloctrooi) moet u voor de start een aantal beslissingen nemen. Ook biedt het unitair octrooi kansen voor uw toekomstige octrooibescherming. EP&C bereidt u middels deze masterclass hier graag op voor. De masterclass wordt gegeven door Paul Reeskamp (advocaat en partner bij DLA Piper) en Walter Hart (Nederlands en Europees octrooigemachtigde en partner bij EP&C). Houd www.epc.nl in de gaten voor meer informatie.

Wilt u zich alvast inlezen in het nieuwe octrooisysteem? Download dan de gratis White Paper.