Nederland: eerste waterstoffabriek in Oosterwolde (exclusieve foto's)
Afgelopen vrijdag is het energiepark SinneWetterstof (in het Nederlands: ZonneWaterstof) in het Friese Oosterwolde officieel geopend. Direct naast kenniscentrum Biosintrum en een enorm zonnepark met 132-duizend panelen, staat een fabriek voor groene waterstof. Op deze lokatie gaan energieontwikkelaar GroenLeven en netbeheerder Alliander aan de slag om met de productie van waterstof de netcongestie te optimaliseren. De komende zes tot acht weken zal het systeem nog worden geoperationaliseerd, daarna wordt de eerste waterstof geproduceerd.
“Op steeds meer plekken in Nederland kunnen zonne- en windparken niet meer worden aangesloten op het stroomnet dat overvol
is”, laat Ben Tubben van Alliander-dochter Qirion aan Waterstof Magazine weten. “Als netwerkbeheerder hebben we echter een aansluitplicht. Hier in Oosterwolde willen we de komende vijf jaar onderzoeken of de productie van waterstof haalbaar is op momenten dat er te veel groene stroom wordt aangeboden”.
De waterstoffabriek van 1,4 megawatt is duidelijk een proefproject. Als de fabriek op maximale capaciteit draait neemt het slechts een klein deel van de stroom van het 50 megawatt zonnepark af. De proeflocatie kan maximaal zo’n 250 kilogram waterstof per dag produceren. Iedere twee dagen vertrekt er een trailer met 500 kilo waterstof onder 300 bar naar de waterstoftankstations van OG en het regionale taxibedrijf Kort. De ongeveer 100-duizend kilo waterstof is goed voor 10 miljoen schone autokilometers.
In een vijftal containers achter een stevige omheining staan twee containers met in totaal drie elektrolysers (foto links). Gezamenlijk hebben deze een vermogen van 1,4 megawatt. De elektrolysers zijn geleverd door Green Hydrogen Systems uit Denemarken. Onder 30 bar druk verlaat de waterstof de productiecontainers om kortstondig in een drukvat, geleverd door MTSA Technopower uit Arnhem, te worden opgeslagen. Vandaar perst een krachtige compressor van Howden in Rheden de waterstof onder 300 bar in tubetrailers. (foto hieronder) Aan het einde van het productieproces staan drie laaddoks voor tubetrailers, onderling gescheiden door metershoge betonnen keerwanden.
Hoewel in de regio woningbouwverenigingen, bedrijven en scholen geïnteresseerd zijn in waterstof kiezen de initiatiefnemers er
toch voor om de waterstof in trailers af te voeren. “We hebben deze keuze weloverwogen gemaakt”, zeg Ben Tubben. “Dit is duidelijk een proefproject en we weten nog niet hoeveel waterstof er uiteindelijk wordt geproduceerd. Het aangaan van leververplichtingen is in dit stadium zeer onverstandig. We adviseren onze huidige afnemers dan ook een tweede leverancier achter de hand houden.”
De totale investering in de waterstoffabriek bedraagt ongeveer 5 miljoen euro, deels opgebracht door netbeheerder Alliander en GroenLeven en deels gefinancierd uit subsidie. De initiatiefnemers gaan de data die wordt opgedaan openlijk delen om toekomstige projecten sneller op gang te helpen. De aanloop naar de eerste waterstoffabriek heeft vele jaren gekost, mede omdat het hele proces van waterstofproductie voor de vergunningverlener compleet nieuw is. Alliander en GroenLeven spreken dan ook over een ‘bizar vergunningsproject’. “Maar nu dit pad een keer gelopen is, zullen toekomstige projecten sneller gerealiseerd kunnen worden. Over vijf jaar verwachten we een tiental gelijke projecten in heel Nederland, opgezet door verschillende partijen”.
Daan Schut, CTO van Alliander is enthousiast over de proef: “De pilot die we uitvoeren samen met GroenLeven geeft ons de gelegenheid om te kijken of waterstof kan bijdragen aan het efficiënt benutten van onze elektriciteitsnetten. Door met de opgewekte elektriciteit uit het zonnepark, waterstof te maken en die te gebruiken als brandstof om auto’s op te laten rijden, wordt ons net minder belast en gaat geen duurzaam opgewekte energie verloren.”
“Als GroenLeven gaan we ons meer richten op brede hernieuwbare energieoplossingen en energielandschappen, zegt Peter Paul Weeda van GroenLeven. “Waar het accent in het verleden op 
zonne-energie lag, breiden we dit nu uit naar een mix van windenergie, energieopslag en dus ook waterstof. Zo leveren we een substantiële bijdrage aan de energietransitie in Nederland en aan een schonere, betere wereld voor toekomstige generaties.”
GroenLeven is marktleider in Nederland in grootschalige zonne-energie. Het bedrijf focust zichop dubbel ruimtegebruik, zoals zonne-energie op dak, water, boven fruit, als carport of op voormalige vuilstorten. In 2021 installeerde GroenLeven 10% van alle zonnepanelen in Nederland.
De volgende foto's van Jack Tillmanns (www.fotofocus.nl) zijn beschikbaar gesteld door Alliander.
Lees meer achtergrondverhalen: investeren-in-blauwe-waterstof-commercieel-gezien-oninteressant