De Franse waterstoffiets Apha van Pragma Industries komt naar Nederland. Op 1 juli wordt de fiets officieel gepresenteerd. De Nederlander Dick van Goch gaat als Agent Commercial France de fiets op de Nederlandse markt brengen. Het eerste exemplaar komt deze week in Nederland aan.

“Na meerdere berichten op onder andere Waterstof Magazine werd fietsenfabrikant Pragma Industrie in Biarritz, in zuidwest Frankrijk, bedolven onder informatie-aanvragen”, laat van Goch aan onze redactie weten. “Een waterstofbedrijf uit Hoogezand toont belangstelling, maar ook verschillende gemeenten door het hele land, universiteiten, hogescholen en grote bedrijven. Particulieren hebben ook interesse, maar waarschijnlijk is de eerste generatie fietsen daarvoor nog te duur.”

De eerste serie Alpha waterstoffietsen had een tankinhoud van 2 liter bij een druk van 200 bar. De huidige generatie, waaronder het showmodel in Nederland, kan getankt worden op 300 bar. De levertijd is kort, de fabriek in Frankrijk heeft ongeveer 150 exemplaren op voorraad.

“Het tanken van een waterstoffiets is nog wel een uitdaging,” zegt importeur van Goch. “De goedkoopste oplossing is een tankbeurt vanuit een gasfles met waterstof via een veredelde vulslang, maar een eigen waterstoftankstation behoort ook tot de mogelijkheden. Dan praten we al snel over een kostenpost van 250.000 euro. In de toekomst streeft de fabrikant er naar fietsen te leveren die 350 bar kunnen tanken. Via een speciale nippel kunnen ze dan worden gevuld bij een autotankstation.”

Van Goch verwacht dat de verhuurbedrijven, universiteiten en overheidsinstellingen tot de eerste klanten gaan behoren. Bij de aankoop van meerdere exemplaren wordt het hele pakket, waaronder fietsen en tankvoorziening, beter betaalbaar. De waterstoffietsen kosten 7500 euro per stuk exclusief btw. Vanaf deze zomer zijn ze al leverbaar.

De officiële presentatie van de eerste waterstoffiets vindt op 1 juli plaats. Dat is volgens de importeur het moment waarop er weer grotere groepen samen mogen komen. Gezien de grote interesse worden er zo’n 50 tot 100 belangstellenden verwacht. De presentatie van de waterstoffiets vindt waarschijnlijk plaats in Arnhem.  

In Denemarken zijn plannen gepresenteerd voor een enorme fabriek voor groene waterstof. De stroom die nodig is voor de productie moet komen van de windparken voor de kust.

Zes grote bedrijven in Denemarken werken binnen het project samen om een ​​van 's werelds grootste groene waterstoffabrieken te bouwen. De waterstof is bestemd voor schepen, vrachtwagens, vliegtuigen en zware industrie. Containerrederij AP Moller-Maersk, luchtvaartmaatschappij SAS, logistieke dienstverlener DSV Panalpina, veerbootlijn DFDS, de luchthavens van Kopenhagen en het bedrijf voor hernieuwbare energie Orsted streven ernaar om in 2023 hun eerste waterstoffabriek te openen. De benodigde stoom komt uit offshore wind. Tegen 2030 moet de fabriek op maximale capaciteit draaien en Denemarken helpen om tegen 2050 koolstofneutraliteit te bereiken. Over de totale investeringen zijn nog geen mededelingen gedaan.

Henrik Poulsen, chief executive van Orsted, 's werelds grootste windparkontwikkelaar, liet bij de presentatie van de plannen weten dat batterijen weliswaar prima werken voor personenauto’s, maar dat ze ongeschikt zijn voor zwaardere vormen van transport en industrieën zoals staal en cement, waar hoge temperaturen in het productieproces gevraagd worden. “Om in 2050 nul procent CO2-uitstoot te realiseren, zal waterstof hier een belangrijke rol gaan vervullen. Met dit project gebruiken we hernieuwbare energie om waterstof te produceren.”

De initiatiefnemers denken aan een elektrolyser met een piekvermogen van 1,3 GW om groene waterstof maken, daarmee kan 850.000 ton CO2-uitstoot worden bespaard. Om de elektrolyser van stroom te voorzien zou dan een 3GW offshore windpark nodig zijn, een van de grootste ter wereld. De topman van Orsted bevestigd dat groene waterstof momenteel nog erg duur is, maar verwijst naar wind op zee. Daarvan zijn de prijzen het afgelopen decennium met ongeveer driekwart gedaald. Groene waterstof zal naar verwachting ook flink goedkoper worden.

De eerste waterstofcoöperatie van Nederland, GldH2, wil een ondergronds waterstofnetwerk aan leggen in Zutphen. Dat blijkt uit de Mooi-aanvraag die de afgelopen week is ingediend. Via Mooi kunnen innovatieve projecten subsidie krijgen om proefprojecten te starten die een belangrijke bijdrage leveren aan een CO2-vrije toekomst. GldH2 wil waterstof produceren en gebruiken in de bebouwde omgeving, de industrie, voor een tankstation en voor bussen en treinen.

Uit de Mooi-aanvraag blijkt dat in Zutphen voorbereidingen worden getroffen voor het verwarmen van een deel van de binnenstad op waterstof. “Het historische centrum van Zutphen bestaat uit een aaneenschakeling van gemeentelijke- en rijksmonumenten”, zegt Jan Fikken, bestuurslid van GldH2 tegen Waterstof Magazine. De woningen staan dicht op elkaar, warmtepompen zijn hier geen optie en zonnepanelen op deze woningen zijn niet toegestaan. We beginnen met een test in 50 gerenoveerde en geïsoleerde panden. Voor het Apeldoornse bedrijf Remeha wordt dit een belangrijke testcase voor de eerste serie cv-ketels op waterstof.”

GldH2 wil het hele proces CO2-vrij organiseren. De toekomstige waterstoffabriek op industrieterrein de Mars draait hoofdzakelijk op zonnepanelen en windmolens uit de omgeving en zal het beginpunt zijn van een ringleiding voor waterstof. Halverwege de binnenstad passeert de waterstofleiding het rangeerterrein van Prorail. Hier tanken dagelijks regionale treinen. “Deze treinen op diesel rijden jaarlijks meer dan 3 miljoen kilometer door oost-Nederland met de bijbehorende CO2-uitstoot," zegt Fikken. “Met een simpele aftakking van de waterstofleiding is CO2-vrije waterstof ook hier permanent beschikbaar en het scheelt ook nog eens de nodige tankauto’s op de weg.”

De meest eenvoudige case is een metaalverwerkend bedrijf in Zutphen. In het productieproces wordt al veel waterstof gebruikt. Nu nog grijze waterstof, maar met een aftakking van de waterstofringleiding wordt dat groen. Het metaalbedrijf is de grootste energiegebruiker van de stad. Naast het metaalbedrijf ligt het grootste tankstation van de regio. Ook hier kan waterstof ondergronds geleverd worden, het tankstation hoeft het gas dan alleen nog op druk te brengen.

“Het afgelopen jaar zijn de verschillende projecten met de 13 partners, waaronder overheden en het bedrijfsleven, uitgewerkt, “zegt Fikken. “De bedrijven hebben aangegeven een deel van de kosten te willen financieren, om een waterstofeconomie in oost-Nederland te helpen ontwikkelen. Op innovatief gebied is dit project, mede door de enorme diversiteit, een absolute wereldprimeur.”

In Zuid-Korea zijn de afgelopen week plannen aangekondigd om Incheon International Airport bij Seoul te verduurzamen met waterstof. Er moet een tankstation komen en autofabrikant Hyundai zal bussen met een brandstofcel gaan leveren. Om de plannen te kunnen realiseren ondertekenden vier partijen een intentieovereenkomst.

Binnen het project werken Hyundai Motor Company, Incheon International Airport Corporation, Air Liquide Korea en Hydrogen Energy Network (HyNet) samen om de luchthaven te verduurzamen en koolstofarm te maken. Daarvoor moet in maart 2021 een waterstoftankstation operationeel zijn. Hyundai investeert in de financiering van het waterstof-tankstation en levert brandstofcelbussen, inclusief onderhoud en service. Incheon International Airport zorgt voor een locatie en Hydrogen Energy Network zorgt voor de bouw en exploitatie. Air Liquide Korea zal twee waterstoftankstations met hoge capaciteit en waterstofgas leveren.

In de komende vijf jaar zullen de waterstofbussen van Hyundai geleidelijk de huidige vloot van verbrandingsmotorenbussen van Incheon Airport vervangen, die pendelen tussen de terminals, de parkeerplaatsen voor lang-parkeren en het logistiek complex. De eerste zeven brandstofcel-elektrische bussen zullen in de tweede helft van dit jaar in gebruik worden genomen. De jaren daarop zullen telkens drie tot vijf voertuigen op fossiele brandstoffen door waterstofbussen worden vervangen.

Hyundai Motor introduceerde voor het eerst zijn brandstofcel-elektrische bussen voor dagelijks gebruik tijdens de PyeongChang 2018 Olympische Winterspelen. Sindsdien heeft het bedrijf de bussen geleverd aan de grote Koreaanse steden Busan, Changwon en Ulsan en aan de Koreaanse nationale politie.

Incheon International Airport is het grootste vliegveld van Zuid-Korea en een van de grootste van Azië. Het relatief nieuwe vliegveld, gelegen op een eiland voor de kust van Seoul, is thuisbasis van Korean Air, Asiana Airlines, en Cargo 360.

Om aan de stijgende vraag naar waterstof in de mobiliteit te voldoen breidt Air Liquide de capaciteit van haar H2-stations uit. De nieuwe generatie waterstof-tankstations produceert meer volume en kan meer voertuigen per etmaal van waterstof voorzien. Het nieuwe tankstation is inmiddels geïmplementeerd in Japan, Zuid-Korea en Europa en is nu ook goedgekeurd voor de Amerikaanse markt.

Inmiddels rijden er meer dan 8300 voertuigen op waterstof in de staat Californië. Deze auto’s hebben de beschikking over 41 tankstations. Ieder tankstation voorziet gemiddeld 202 voertuigen van waterstof.

In de nieuwe tankstations is de configuratie aangepast aan de Amerikaanse markt. Daarbij is de capaciteit vergroot en voortaan kunnen 2 auto’s tegelijk waterstof onder 700 bar tanken. In een korter tijdsbestek kunnen daarom meer klanten worden bediend. De nieuwe tankstations kunnen 1000 kg waterstof per dag leveren en daarmee ongeveer 250 auto’s van waterstof voorzien. Daarnaast is het hele station compacter gebouwd. De hele tankinstallatie vraagt een ruimte van 24.6 m2.

Nu de populariteit van het rijden op waterstof toeneemt komen er nieuwe verkeersborden langs de Nederlandse hoofdwegen. Op de bebording is zichtbaar of er laadpalen bij de locatie staan en of er waterstof verkrijgbaar is. Dat heeft minister Van Nieuwenhuizen aan de Tweede Kamer laten weten.

In Europees verband wordt alleen een blauwe schaduw toegepast voor tankstations waar alternatieve brandstoffen aanwezig zijn. Daaronder vallen ook snelladers en waterstoflocaties. In Duitsland en België worden deze borden inmiddels al gebruikt. In Nederland heeft een speciale werkgroep van CROW Platform Bewegwijzering zich over dit pictogram gebogen. De werkgroep had twijfels of de officiële blauwe schaduw wel duidelijk genoeg zou zijn voor bestuurders voertuigen die rijden op waterstof. Uit onderzoek onder automobilisten in België en Duitsland blijkt dat slechts een op de vier ondervraagden begrijpt dat bij deze tankstations ook alternatieve brandstoffel te koop zijn. Nederland voegt daarom als extra aanduiding de letters ‘H2’ toe in een groen kader. Uit onderzoek onder gebruikers blijkt dat een overgrote meerderheid van de automobilisten de nieuwe borden begrijpt. In lijn met de EU-buurlanden blijft de blauwe schaduw wel gehandhaafd. De uitrol van de bebording zal zo snel mogelijk worden gestart, heeft de Nederlandse minister Cora Van Nieuwenhuizen laten weten.

Automobilisten die nu al rijden op waterstof zijn nog vaak afhankelijk van parate kennis om en tankstation te vinden of maken gebruik van speciale apps. De zwarte pompzuil blijft voorlopig prominent op de borden staan. Dit is het symbool voor fossiele brandstoffen.

Later deze week maakt de Europese Unie bekend hoe de Europese Green Deal verder vorm gaat krijgen. Maar inmiddels is duidelijk dat groene waterstof de komende decennia een belangrijke rol gaat spelen om de CO2-uitstoot in het jaar 2050 op nagenoeg nul te krijgen. Dat blijkt uit documenten die vroegtijdig zijn uitgelekt. Nog niet alles is definitief beklonken, maar de richting waarop het gaat in een groene toekomst is inmiddels helder.

Een van de subsidieregelingen heeft betrekking op de reductie van CO2-uitstoot. Bedrijven die door het gebruik van groene waterstof een ton uitstoot van koolstof kunnen compenseren worden financieel ondersteund. Uit onderzoek door Standard & Poor’s wordt gesuggereerd dat de koolstofprijzen in Europa, die momenteel rond de € 21 per ton liggen, tot 2030 kunnen stijgen naar bijna € 150 per ton. Door het steeds verder belasten van CO2 wordt het groene waterstofalternatief steeds aantrekkelijker. Europa moet dan nog wel kijken naar de dubbele belastingafdracht, eerst op elektriciteit bij de productie van groene waterstof bij de elektrolyser en vervolgens over waterstof. Dit remt de ontwikkeling.

Groene waterstof staat al volop in de belangstelling op plekken waar veel goedkope hernieuwbare energie aanwezig is, vooral bij traditionele oliebedrijven. BP onderzoekt de haalbaarheid van de productie van waterstof en ammoniak in een wind- en zonne-energiecentrale in Australië. Een cluster van windparken projecten langs de kusten van Duitsland, Nederland en België staan in de belangstelling bij Ørsted, Equinor en Shell. Maar ook in het Midden-Oosten begint het door te dringen dat de toekomst van olie eindig is. Ook daar verschuift de aandacht naar de productie van groene waterstof uit enorme zonneparken in de woestijn. Het efficiënt transporteren van waterstof is nog wel een uitdaging.

Deze week maakt de Europese Unie nadere plannen over de rol van waterstof nader bekend.

De beroemde Waterstof Challenge 2020 veranderde het afgelopen weekend noodgedwongen in de Social Hydrogen Challenge. Met de beperkingen rond de corona-epidemie is het niet mogelijk om met vier personen in een waterstofauto opdrachten uit te voeren. Maar het sociale alternatief werd een groot succes. Het afgelopen weekend reden drie waterstofauto’s door Nederland met verrassende boodschappen. De sociale gedachte gecombineerd met waterstof zorgde overal voor blije gezichten.

Twee dagen lang, drie waterstofauto’s, meer dan twintig Present-afdelingen, tientallen vrijwilligers en heel veel blije gezichten. Dat was de 24 uur Social Hydrogen Challenge in een paar woorden. In samenwerking met zorggroep Solis en Stichting Present Deventer werden de drie steden Deventer, Zeist en Barendrecht gekozen als startplaats. Met waterstofauto’s worden presentjes opgehaald en bij de geadresseerden afgeleverd. Er wordt een praatje gemaakt en dan weer door naar het volgende adres. Dat was het idee. In de praktijk bleek het iets meer, overal in het land werden de chauffeurs Wim Peels, Wilfried van der Veen en Arjan de Putter geïnterviewd door de pers en verscheen een stroom aan vrolijke berichten in de lokale media. De ritten werden mogelijk gemaakt door Twinning Energy in Maarn en E-xpeditie.nl in Deventer.

Een van de chauffeurs, Arjan de Putter uit Deventer is er twee dagen later nog van onder de indruk laat hij aan Waterstof Magazine weten. “Onbewust leven we allemaal in onze eigen bubbel. Maar het afgelopen weekend kwam ik in twee dagen in contact met alle lagen van de bevolking: wethouders, ondernemers, managers, vrijwilligers, psychiatrisch patiënten, ernstig zieken, bejaarden (zelfs iemand van 102!) en de pers. Ik maakte mee wat ze bij Stichting Present de ‘Present ervaring’ noemen. En het allerbelangrijkste wat ik leerde: ik bracht geen spullen mee, ik bracht aandacht mee.”

Overal besteedde de lokale pers veel aandacht aan dit sociale waterstofinitiatief. Daarmee werd het rijden op waterstof op een zeer positieve manier onder de aandacht gebracht.  Wethouder Maat van gemeente Alphen aan den Rijn, die dit initiatief steunde, verwoorde dat prachtig op Alphens.nl: “We ondersteunen dit initiatief graag. Het is in feite dubbel duurzaam. Het is gericht op duurzaam vervoer, maar ook op sociale duurzaamheid. Meer omzien naar elkaar is immers het doel van dit initiatief”.

Op de foto: Arjan de Putter bracht zaterdag samen met vrijwilligers van Stichting Present De Wâlden bloemen rond bij de bewoners van de Oranjestins in Burgum.

Het aantal waterstofvoertuigen in de Amerikaanse staat Californië groeit gestaag. Sinds begin deze maand staan er in The Golden State meer dan 8300 waterstofvoertuigen geregistreerd. Deze zijn niet allemaal gekocht door waterstofrijders, de markt voor het leasen van waterstofvoertuigen is groot.

Iedere maand publiceert California Fuel Cell Partnershipp de meest actuele cijfers op haar site. Voor het grootste deel zijn het waterstofauto’s van Hyundai, Toyota en Honda die in de westelijke staat rondrijden. Honda verkoopt zijn waterstofauto slechts op twee plekken ter wereld, in thuisland Japan en Californië. Momenteel rijden er 42 waterstofbussen in de staat.

Alle voertuigen hebben de beschikking over 41 waterstoftankstations, Dat aantal zal de komende jaren flink stijgen. Ondanks de covid-19 beperkingen zijn er 18 nieuwe waterstoftankstations in ontwikkeling.  Deze krijgen ook nog eens een hogere tankcapaciteit dan de tankstations van de eerste generatie. In San Diego komt een groot tankstation waar vier waterstofauto’s tegelijk kunnen tanken. Binnen enkele jaren moeten er 200 tankstations voor personenauto’s in Californië zijn. Tegelijkertijd wordt gebouwd aan een separaat netwerk van H2-tankstations voor bussen en vrachtauto’s.

Foto: Het in augustus 2012 in Newport Beach, Los Angeles, geopende waterstoftankstation van Shell. Dit station, gelegen op aan de 1600 Jamboree Road, was indertijd het eerste hogedrukwaterstoftankstation gericht op particulieren in Californië.

In de stad Amersfoort moet het zesde openbare waterstoftankstation van Nederland openen. Het tankstation moet komen op bedrijventerrein De wieken Vinkelhoef, een zeer strategische plek op de kruising van de autosnelwegen A1 en A27. De plannenmakers zijn ambitieus. Het gerenommeerde architectenbureau Wiegerinck uit Arnhem is ingeschakeld voor een uiterst duurzaam ontwerp (zie artist impression) en diverse grote bedrijven zijn bij het plan betrokken. Volgend jaar moet het tankstation al openen.

Ook verantwoordelijk wethouder Hans Buijtelaar van de gemeente Amersfoort is enthousiast. Vorig jaar hebben de initiatiefnemers al 50.000 Euro subsidie gekregen van de gemeente om een onderzoek naar het tankstation uit te voeren. Binnen het gemeentehuis begint de tijd te dringen. De stad heeft zich vastgelegd in een afspraak om uiterlijk 2025 al het vervoer zero emission te laten uitvoeren. Een waterstoftankstation in de regio is dan noodzakelijk.

Diverse bedrijven werken daarom samen binnen het project dat voorziet in een tankstation in de onmiddellijke nabijheid van de vestiging van McDonalds. Stephan Bredewold, directeur van Fountain Fuel uit Hoogland is bij de plannen betrokken. “Er in Amersfoort een grote groep ondernemers die zich bereid toont waterstof aangedreven voertuigen te kopen, als het tankstation daadwerkelijk gebouwd gaat worden,” meldt hij in de lokale media. “Bedrijven als Pot Verhuizingen, Drankengroothandel Scheerder, autoverhuurder Van Dusschoten hebben al toegezegd mee te gaan doen. En Stam, de Renaultdealer, is bereid de auto's te leveren. Ook Post.nl heeft aangegeven interesse te hebben. En dan zit je gauw aan aantallen die nodig zijn om zo'n tankstation rendabel te exploiteren.''

Helemaal onbekend zijn waterstofbussen niet in de regio. Twee bussen met een brandstofcel rijden regelmatig vanuit Apeldoorn over de Veluwe naar de Keistad. Deze bussen zijn van vervoersbedrijf Keolis, dat nog geen standpunt over uitbreiding van het aantal voertuigen op waterstof heeft genomen. Keolis wacht met de besluitvorming op de provincie Utrecht dat de concessies voor het openbaar vervoer in de regio regelt.

Naast Amersfoort wil Bredewold volgend jaar ook in Rotterdam een tankstation openen. “Er zijn nog acht locaties die serieus belangstelling tonen, maar een stad als Amersfoort kan zich hiermee regionaal én landelijk profileren als koploper in deze ontwikkeling.”

De regering in Zuid -Korea heeft een samenwerkingsovereenkomst getekend met Hyundai Motor Co en andere waterstof gerelateerde bedrijven om verschillende voertuigen op waterstof te testen. De stad Changwon, in de provincie South Gyeongsang, zal tot eind 2021 proefdraaien met een vuilniswagen op waterstof (foto). In de hoofdstad Seoul wordt de taxivloot op waterstof uitgebreid van tien taxi’s naar twintig. Het ministerie van Handel, Industrie en Energie is van plan de waterstofvoertuigenprogramma's in 2022 uit te breiden naar andere regio's

Volgens de overeenkomst die is ondertekend met het ministerie van Handel en het Korea Automotive Technology Institute (KATECH), zal Hyundai een waterstofvuilwagen van 5 ton testen in Changwon, 400 kilometer ten zuiden van Seoul. Hyundai gaat ook dit jaar in Changwon een waterstoflaadstation voor grote waterstofvoertuigen op zetten. De waterstofvrachtwagen van 5 ton kan met één lading tot 599 kilometer afleggen met een snelheid van 60 km/h. De autofabrikant wil bedrijfsvoertuigen in de openbare sector geleidelijk vervangen door waterstofvoertuigen.

De test met taxi’s op waterstof wordt uitgebreid. De eerste tien voertuigen werden in gebruik genomen toen het nieuwe waterstoftankstation naast het regeringscentrum in Seoul werd geopend. Er komen er nu tien bij, allen Hyundai Nexo’s.  De Hyundai Motor Group wil de komende decennia uitgroeien tot een toekomstgerichte aanbieder van mobiliteitsoplossingen. Daarvoor zullen vele miljarden Euro’s worden geïnvesteerd in fabrieken voor de productie van waterstofauto's en aanverwante R & D-activiteiten.

Hyundai is van plan om in 2030 twee afzonderlijke fabrieken op te richten voor de productie van 500.000 waterstofvoertuigen. Een auto op waterstof wordt als milieuvriendelijk beschouwd, aangezien deze alleen waterdamp uitstoot bij het opwekken van elektriciteit.

Zuid-Korea wil een samenleving opbouwen die waterstof gebruikt als de belangrijkste energiebron voor voertuigen en ander dagelijks gebruik. Het beleid wordt beschouwd als een van de belangrijkste projecten van de regering van Moon Jae-in. De komende drie jaar moet het aantal waterstoftankstations toenemen tot boven de 300.

Het e-farmproject in het noorden van Duitsland heeft twee waterstofbussen besteld. Busbouwer CaetanoBus levert eind dit jaar twee bussen van het type H2.City Gold. Hiermee is de hele cirkel van efarm rond, van groene stroomopwekking naar elektrolyse en van waterstof-tankstations naar vervoer. Kortom, het hele traject van productie, verwerking en distributie tot vlootgebruik.

De 12 meter lange bussen met een brandstofcel van CaetanoBus zullen flexibel worden ingezet op verschillende lijndiensten door Autokraft GmbH, dat deel uitmaakt van de Deutsche Bahn AG (DB) -groep. De 2-deurs is volledig emissievrij en uitgerust met een Toyota brandstofcel. CaetanoBus uit Portugal is er trots op het eerste bedrijf in Europa te zijn dat de toonaangevende brandstofceltechnologie van Toyota gebruikt, gebaseerd op dezelfde brandstofcel als de auto Toyota Mirai.

Dankzij de toepassing van zo'n geavanceerde technologie hebben de bussen een actieradius van 400 km op één enkele tankbeurt. De voertuigen zijn dan ook flexibel inzetbaar. Busbouwer CaetanoBus heeft belangrijke componenten zoals waterstoftanks, batterijen en de brandstofcel op het dak geplaatst. Hierdoor is een ontwerp mogelijk met een lage vloer en een comfortabele passagierservaring. Bij een ongeval wordt, dankzij waterstofleksensoren en crashsensoren, de toevoer van waterstof uit de tanks automatisch onderbroken.

De bestelling van de bussen op waterstof is een belangrijke stap voor de realisatie van Duitsland's grootste groene waterstofmobiliteitsproject eFarm. Het coöperatieve project, waarbij 20 regionale partners zijn betrokken, waaronder burgerwind- en zonneparken en openbare nutsbedrijven, werd in 2017 opgestart. Er wordt een gezamenlijke waterstofinfrastructuur ontwikkeld, van productie en verwerking tot inzet van transportvoertuigen. Burgers en bedrijven die een waterstofvoertuig gaan kopen, krijgen zo gegarandeerd 100% groene, regionaal opgewekte waterstof uit wind- of zonne-energie. 

De Zuid-Koreaanse regering heeft vanmorgen bekendgemaakt subsidie te gaan verlenen aan vijf steden voor de bouw van eigen waterstoffabrieken. De productielocaties zijn onderdeel van een groter plan om de tankinfrastructuur  van waterstof te vergroten en de uitrol van voertuigen met een brandstofcel te versnellen. De fabrieken moeten gezamenlijk 7.400 ton waterstof produceren.

De regering heeft vorig jaar de "Roadmap to Revitalize the Hydrogen Economy" gepresenteerd. Als onderdeel van het plan ondersteunt de regering de oprichting van waterstofproductiefaciliteiten die nodig zijn om een ​​waterstoftransportnetwerk te creëren. Vorig jaar werden drie steden Samcheok, Changwon en Pyeongtaek geselecteerd als locaties voor kleinschalige waterstofproductiefaciliteiten. Nu komen daar de steden Gwangju en Changwon bij met een middelgrote waterstofproductie-installatie en Busan (foto), Daejeon en Chuncheon met een kleine fabriek.

De middelgrote waterstoffabriek kan meer dan vier ton waterstof te produceren per dag, een kleine waterstofproductie-installatie meer dan een ton. De regering is van plan vijf faciliteiten te bouwen met een totaalbudget van 18.5 miljoen euro. 

De drie steden voor kleinschalige voorzieningen zijn geselecteerd door een commissie van deskundigen. Daarbij spelen grote waterstofverbruikers als openbaarvervoersbedrijven en het aantal auto’s op waterstof een rol. Soms is het ter plaatse produceren van waterstof een betere oplossing dan het van grote afstand aanvoeren. De regering verwacht dat het project de beschikbaarheid van de waterstof in het land aanzienlijk zal vergroten, waardoor de mobiliteit op waterstof zich sneller zal ontwikkelen.

Ook in de toekomst wil de overheid de waterstofproductie-installaties blijven uitbreiden in overeenstemming met de verspreiding van waterstofauto's en -bussen en de oprichting van waterstoflaadstations. Het doel is om tegen 2040 in Zuid-Korea 2,75 miljoen waterstofauto's en 40.000 waterstofbussen op de weg te hebben. Deze moeten dan kunnen tanken bij een van de 1.200 waterstoflaadstations.

Op de internationale aandelenbeurzen wordt steeds meer de aandacht gevestigd op bedrijven die zich richten op waterstoftechnologie. Bedrijven als PowerCell in Zweden, Nel Hydrogen in Noorwegen, Ballard in Canada, FuelCell Energy uit de USA en ITM Power uit Engeland begeven zich in groeimarkten en hebben vooral het sentiment mee. De afgelopen jaren stegen de aandelen spectaculair. Wie twee jaar geleden aandelen van Nel kocht zag de waarde met 300% stijgen, FuelCell Energy steeg met 500% en ITM Power met bijna 800%. Investeerders in waterstofaandelen werden de afgelopen jaren slapend rijk, werken loont niet meer.

De afgelopen jaren werd Nel gezien als de grootste kanshebber om maximaal van de waterstofontwikkelingen te profiteren. Maar concurrent ITM Power ontwikkelt zich snel, helemaal nu internationaal gasleverancier Linde een belang van 20,1% in ITM Power heeft genomen.  

ITMPPower opende onlangs de grootste PEM elektrolyse fabriek van de wereld, gevolgd door de mededeling dat er een dochteronderneming is opgericht voor de bouw en exploitatie van waterstoftankstations onder de naam ITM Motive. De tanklocaties zijn nog steeds relatief duur en worden nog slechts sporadisch gebruikt omdat er relatief weinig voertuigen op waterstof rondrijden. Maar toch geeft het bericht het signaal af dat de industrie op langere termijn anticipeert op een toenemende vraag naar tankstations. En als er voldoende tankstations zijn, gaan meer consumenten de bijbehorende auto's te kopen.

ITM Power richt zich in eerste instantie op het VK en is van plan hier tegen eind 2020 elf tankstations te bouwen. Alle stations krijgen een ITM Power-elektrolyser en een Linde-compressie-, opslag- en toedieningssysteem. ITM Power werkt in dit project samen met Shell om snel meer tankstations op goede locaties te verwerven.

Beursanalisten zie een gouden toekomst voor het Engelse ITM Power, mede omdat zelfs de coronacrisis nauwelijks grip op het aandeel krijgt. Sinds half maart is de waarde alweer met 100% gestegen.

Op waterstof aangedreven shuttlebussen gaan passagiers vervoeren tussen de twee internationale luchthavens, Hongquiao International Airport en Pudong International Airport in het Chinese Shanghai. De voertuigen moeten zorgen voor minder smog in de steden. Jaarlijks peddelen 12 miljoen passagiers tussen de twee grootste vliegvelden in de metropool Shanghai.

Grote steden in China worden geplaagd door dikke smog, deels veroorzaakt door transport zoals auto's, vrachtwagens en bussen op diesel. Er lopen een aantal projecten om de uitstoot van fossiele brandstoffen, die bijdragen aan de vervuilde lucht, te verminderen. Een daarvan is de overeenkomst die SAIC Motor Corporation Limited, een grote Chinese autofabrikant, onlangs heeft getekend met de Shanghai Airport Authority. De overeenkomst omvat het gebruik van waterstofaangedreven shuttlebussen en andere voertuigen.

Voertuigen met brandstofcellen zullen in de toekomst niet allen worden ingezet voor passagiersvervoer, maar ook voor andere toepassingen als machines voor wegenaanleg en onderhoud. Ook deze categorie voertuigen moeten overschakelen naar CO2-vrije brandstoffen. Onderdeel van de samenwerkingsovereenkomst is de aanleg van een tankinfrastructuur voor waterstof.

Nederland krijgt zijn eerste waterstofwindmolen. In de Wieringermeer, op het ECN Windturbine Testveld, bouwt het bedrijf Lagerwey uit Barneveld een windmolen met een piekcapaciteit van 4 megawatt die direct wordt aangesloten op een elektrolyser. De afgelopen week hebben initiatiefnemer Hygro en windturbineleverancier Enercon een overeenkomst getekend. Triodosbank en Meewind stappen elk voor een niet nader genoemd bedrag in het project, dat de waterstofeconomie in Noord-Holland een flinke duw in de rug moet geven. De waterstofwindmolen maakt integraal onderdeel uit van ‘Duwaal’, een initiatief met o.a. ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland noord en verschillende (transport)bedrijven, om regionaal de afzet van waterstof te ontwikkelen.

Een waterstofmolen is een windturbine waarbij een elektrolyser direct bij de bron wordt aangesloten op de groene stroom. Door geen gebruik te maken van het landelijke netwerk, kunnen omzettingen van gelijkstroom naar wisselstroom worden voorkomen en wordt zeer efficiënt groene waterstof geproduceerd. De windturbine is naar verwachting in het tweede kwartaal van 2021 operationeel. Bij dit eerste project zijn windturbine en de elektrolyse nog fysiek gescheiden, maar wel al op elkaar afgestemd. ‘De electrolyser komt niet zoals eerder gemeld in de voet van de windmolen te staan, maar er direct naast en heeft een capaciteit van 2 MW,’ zegt Bastiaan Bor van Lagerwey tegen Waterstof Magazine. ‘Dat betekent dat er jaarlijks ongeveer 300.000 kilo zeer zuiver waterstof wordt geproduceerd voor een prijs van ongeveer 3 á 3 Euro per kilo. Daar komen nog wel kosten bij om de waterstof op druk te brengen, op te slaan en te transporteren.’

Volgens de initiatiefnemers achter Hygro kunnen de omzettingsverliezen bij de productie en het gebruik van groene waterstof veel lager uitvallen dan tegenstanders van de waterstoftechnologie suggereren. Zeker als ook de transportkosten en bijbehorende verliezen van offshore windstroom worden meegenomen in de vergelijking. Daarnaast draagt het ook bij aan de ontlasting van het elektriciteitsnet dat in de regio toch al is overbelast. 

Hygro is ook een van de stuwende krachten achter ‘Duwaal’ dat als doel heeft om binnen de regio vijf waterstoftankstations te bouwen die honderd vrachtwagens kunnen voorzien van brandstof. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde zal het eerste station worden gerealiseerd in Alkmaar. Volgens een woordvoerder van Hygro kan de waterstofmolen brandstof leveren voor zo’n 40 streekbussen bij normaal gebruik van ongeveer 7 kilo H2 per 100 km en rijafstand van 100.000 km per jaar.

De stad San Diego, in het zuiden van Californië, krijgt er twee nieuwe waterstoftankstations bij. De afgelopen jaren moesten de waterstofrijders het doen met slechts éénn tankstation, gelegen aan de Interstate 5 in het uiterste noorden van de stad. Nu komen er twee bij, in het centrum en bij het internationale vliegveld bij de baai van San Diego.

Jarenlang bevond het enige waterstoftankstation van de stad, gelegen aan de grens met Mexico, zich op de kruising van twee belangrijke verkeersaders de Interstate 5 uit de richting Los Angeles en de Carmel Valley Road bij een Shell tankstation.  Een tweede lokatie opent binnen eind dit jaar, of begin 2021, aan de Mission Center Road met de kruising Fiars Road bij een bestaand Mobil tankstation (foto). De capaciteit gaat enorm omhoog, hier kunnen straks vier waterstofvoertuigen tegelijkertijd tanken. Binnen enkele maanden denkt True Zero, een van de grote waterstofleveranciers in Californië, met de bouw van de tankvoorziening te kunnen beginnen.

True Zero is ook van plan om een ​​derde tanklocatie in de stad te openen. Deze moet komen aan de Washington Street. Deze locatie, in de buurt van de internationale luchthaven van San Diego en het wereldberoemde Sea World , zal naar verwachting voor het einde van 2021 worden geopend.

De uitrol van waterstoftankstations is langzamer gegaan dan in eerste instantie gedacht. True Zero meldt dat het vergunningsproces aanzienlijk langer duurde dan in eerste instantie voorzien. De nieuwe tankstations hadden er vorig jaar al moeten staan. Naast vergunningen stonden ook het vinden van financiën en de juiste apparatuur een snelle uitrol in de weg. True Zero exploiteert bijna 20 waterstoftankstations in Californië in de regio’s San Francisco, Los Angeles en San Diego.

Kunnen auto’s op waterstof zonder gevaar worden gerepareerd in bestaande autowerkplaatsen? Of moeten procedures, gebouwen of materialen worden aangepast? Die vraag stelde Automobiel Management aan importeurs van waterstofauto’s in Nederland. ‘Wettelijke richtlijnen zijn er nog niet, dus voorlopig is dit heel leuk om te doen. We zijn echt lekker aan het pionieren!’

Vrijwel de hele auto-industrie is al jaren bezig met de ontwikkeling van auto’s met een brandstofcel. Hierin wordt waterstofgas in contact wordt gebracht met zuurstof, waardoor elektriciteit vrijkomt. Deze stroom drijft vervolgens de elektromotoren aan, het enige product dat uit de uitlaat komt is zuiver water. Door grote groepen mensen die zich onvoldoende in verschillende brandstoffen hebben verdiept wordt waterstof gezien als een gevaarlijk product. Geheel ten onrechte, veiligheidstesten en botsproeven in de Verenigde Staten hebben aangetoond dat de waterstofauto Hyundai Nexo tot de veiligste auto’s ter wereld behoort. De hogedruktanks zijn zeer stevig en goed beveiligd. En als er dan toch waterstof vrijkomt stijgt dat op met ongeveer 14 meter per seconde. Vloeibare brandstoffen daarentegen lekken naar onderen en kunnen daar gemakkelijk ontbranden. Bij een werkplek voor waterstofauto’s is een goed afzuigsysteem aan het plafond dan ook een belangrijk item.

Via het waterstofplatform en onder meer de RAI en de NEN zijn inmiddels werkgroepen opgezet, om één en ander voor heel Nederland zoveel mogelijk identiek te regelen. De huidige twee automerken met waterstofauto’s, Hyundai en Totoya, maken hier deel van uit. Leon Gordijn, Services Manager van Hyundai Motor Nederland in Automobiel Management: “Wanneer een Hyundai-dealer wil gaan werken met waterstof, beschikken wij over een stappenplan dat moet worden doorlopen. Om te beginnen moet er een ‘Explosie Veiligheid Document’ (EVD) worden opgesteld door een gecertificeerde veiligheidsdeskundige, waarin vastligt wat er echt nodig is en op welke punten de werkplaats eventueel moet worden aangepast. Een volgende stap is training van het dealerpersoneel dat hiermee te maken krijgt. Hiervoor hebben we in Sassenheim een nieuwe trainingsruimte beschikbaar.’

 ‘Wat ook belangrijk is’, gaat technisch specialist Marco de Vos verder, ‘is dat zowel de motor van die ventilator, maar ook bijvoorbeeld de bediening van de brug is uitgevoerd met vonkvrije motoren. Het laatste wat je wilt is dat een minimale vonk dat gas laat ontbranden. Voor zo’n hele installatie is uiteindelijk een NEN-certificering nodig’.

‘Voorlopig hebben we zes waterstof gecertificeerde Hyundai-dealers in het land’, zegt Leon Gordijn. ‘Van der Linden in Zoetermeer, Herwers in Arnhem, Groenewold & Dijkhuizen in Delfzijl, Oostendorp in Helmond, Barten in Amsterdam en H-point in Dordrecht. Dat zijn dealers die op strategische plekken zitten of zelf al heel actief zijn op H2-gebied. Intussen is er ook een schadeherstelbedrijf gereed. Autoschade Waddinxveen is volledig gecertificeerd om schades aan Hyundai waterstofauto’s te herstellen’.

Meer interesse? Het hele artikel leest u dij de collega's van Automobiel Management via deze link.

Nu de 24-uurs Waterstof Challenge wegens het coronavirus niet kan doorgaan, komen de organisatoren met een verrassend alternatief. Morgen en overmorgen wordt de Social Hydrogen Challenge georganiseerd. Samen met de stichting Present worden sociale opdrachten uitgevoerd die met een waterstofauto tot een goed einde worden gebracht. Er zijn startpunten in de provincies Utrecht, Zuid-Holland en Overijssel.

‘De organisatie gaat diverse hulpvragen uit te voeren die door verschillende landelijke Present-stichtingen worden aangereikt of al zijn aangereikt,’ zegt organisator Arjan de Putter tegen Waterstof Magazine. ‘Denk daarbij bijvoorbeeld aan een schilderij gemaakt door kleinkinderen afleveren bij oma of bedrijven die iets leuks willen doen voor hun relaties waaraan ze door de maatregelen minder aandacht hebben kunnen schenken. De waterstof voertuigen zijn gedurende deze 24 uur online te volgen en van iedere uitvoering kan een foto of videomoment worden gemaakt. Uiteraard worden alle hulpvragen uitgevoerd op gepaste afstand en rekening houdend met overige coronaregels.’

De Waterstof Challege werkt hierbij samen met de Stichting Present, een makelaar in maatschappelijke betrokkenheid. Present slaat een brug tussen mensen die iets hebben te bieden en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. Zo brengen we een beweging op gang in de samenleving waarbij meer mensen het vanzelfsprekend vinden om naar elkaar om te zien. Present is een landelijke organisatie, met 75 lokale stichtingen door heel Nederland en biedt daarmee de mogelijkheid om je in je eigen woonplaats in te zetten voor mensen die te maken hebben met armoede, een slechte gezondheid of een sociaal isolement. Meer informatie vindt u hier:https://waterstofchallenge.nl/nl/

De twee bussen op waterstof van het Arnhemse bedrijf Hymove functioneren naar volle tevredenheid. Dat melden leverancier Hymove en ov-bedrijf Keolis, na een proefperiode van anderhalf jaar, van september 2018 tot maart 2020. De bussen rijden dagelijks vanuit Apeldoorn over de Veluwe naar Amersfoort, Harderwijk, Ede, Barneveld en Zwolle. De techniek in de bussen is ontworpen door het Arnhemse bedrijf HyMove.

Vervoerder Keolis rijdt al vanaf 2017 met een waterstofbus in de dienstregeling. In juni 2018 kwam er een tweede waterstofbus bij. Gedurende die hele periode waren de bussen continu inzetbaar omdat ze nauwelijks onderhoud of reparaties vergen. Het waterstofverbruik is laag. Dankzij het lage verbruik en de lage onderhoudskosten zijn de gemiddelde kilometerkosten vergelijkbaar met bussen die op diesel of aardgas rijden, maar de waterstofbussen zijn nul-emissie bussen. Zowel de passagiers als de chauffeurs vinden de bussen zeer comfortabel.

René Nekkers, concessiemanager bij Keolis: "De bussen voldoen prima en wij zien vooral voor de lange afstanden een goede toekomst voor waterstofbussen. De bussen hebben een actieradius van 460 kilometer en rijden per dag tussen de 270 en 440 kilometer. De inzet in de dienstregeling is bedoeld om meer praktijkervaring op te doen met het rijden, tanken en onderhouden van waterstofbussen.”

De brandstofcelsystemen in de beide bussen zijn afkomstig van het Arnhemse bedrijf HyMove, dat deze systemen ontwikkelt en produceert. In de praktijk hebben de brandstofcelsystemen in de Keolis-bussen bewezen zeer efficiënt en betrouwbaar te zijn. Het verbruik is 6,1 kg waterstof per 100 km, 30 procent minder dan bij waterstofbussen met systemen van andere leveranciers. De bussen zijn 96 procent van de tijd inzetbaar. De gemiddelde kosten per kilometer zijn vergelijkbaar met die van diesel- en aardgasbussen.

Door de inzet in de dienstregeling is Keolis tot de conclusie gekomen, dat de waterstofbussen met HyMove-brandstofcelsystemen probleemloos in het openbaar vervoer kunnen worden gebruikt. Dankzij hun flexibele inzetbaarheid hoeft de dienstregeling niet te worden aangepast en door hun hoge actieradius en korte tanktijden zijn de waterstofbussen een prima alternatief voor diesel- of CNG-bussen, en met als grote verschil dat er geen uitstoot van schadelijke uitlaatgassen is.

Het project met de waterstofbussen is onderdeel van de OV-concessie voor de Veluwe. Bij het project zijn OV-bedrijf Keolis, ZETT, HyMove en de provincie Gelderland betrokken. ZETT is een leasemaatschappij voor waterstofbussen voor het openbaar vervoer. Het bedrijf regelt de beschikbaarheid van de twee waterstofbussen tegen een vaste prijs per kilometer inclusief service, onderhoud en waterstofverbruik. HyMove is de leverancier van de brandstofcelsystemen, terwijl de provincie Gelderland zorgt voor de financiële en publieke ondersteuning.

De Energie Observer, een omgebouwde zeewaardige catamaran die vaart op een combinatie van waterstof en zonne-energie, heeft zijn eerste trans-Atlantische reis van 5000 (9250km) zeemijlen voltooid. De reis ging van Bretagne in het westen van Frankrijk, via de Canarische Eilanden en Kaapverdië naar Martinique in het Caribisch gebied. De hele reis is volbracht zonder CO2-uitstoot. Bijzonder: onderweg, halverwege op de oceaan, kwamen het schip een eenzame roeier tegen.

De vijfkoppige bemanning maakte ook de reis midden in de Corona-periode. Onderweg kon niet in havens aangelegd worden omwille van de gezondheid bemanning. Voedsel werd via de boordradio op de eilanden besteld en op de stijger gedropt. Nergens werd persoonlijk contact gelegd met eilandbewoners.

De 100-ft. catamaran is een hightech jacht met een centraal energiebeheersysteem dat de energieproductie en -transmissie van zonnepanelen, windturbines en waterstofbrandstofcellen coördineert. Het doel is om deze systemen op verschillende tijdstippen te kunnen laten draaien, zodat de boot optimaal presteert. 

De trans-Atlantische reis wordt gezien als een bijzondere reis, voor het eerst werd gebruik gemaakt van de nieuwe, door Toyota ontwikkelde, brandstofcelsysteem (foto) waarvoor gezuiverd zeewater wordt gebruikt. Met behulp van de door Rockwell ontwikkelde geavanceerde software wordt berekend wanneer er waterstof moet worden geproduceerd uit energie uit de zonnepanelen en verticale rotorbladen en wanneer de elektromotoren moeten worden aangedreven. Op deze manier wordt er een maximaal rendement uit de duurzame opwek gehaald.

Tijdens de reis van de Canarische Eilanden naar Martinique kwam de Energy Observer slechts twee schepen tegen: een vrachtschip en de trans-Atlantische roeier, Stéphane Brogniart die al roeiend onderweg was van het Spaanse eiland El Hiero naar het Caribisch gebied.

Drie jaar na de lancering heeft Energy Observer 23.305 mijl (43.000km) afgelegd en 25 landen bezocht.

Plug Power is in vergevorderde onderhandelingen om een meerderheidsaandeel te verwerven in United Hydrogen (foto). Dit is het eerste onafhankelijke bedrijf met uitgebreide ervaring in de productie, distributie en logistiek van vloeibare waterstof, vergelijkbaar met industriële gasbedrijven. Wanneer de overname is afgerond, zal deze naar verwachting een onmiddellijke positieve impact hebben op de bedrijfsresultaten van Plug Power omdat de inkoopkosten van waterstof naar verwachting zullen dalen. Plug Power is grootverbruiker van waterstof.

Bij de presentatie van de cijfers over het eerste kwartaal heeft Plug Power ook bekend gemaakt een elektrolysebedrijf te willen overnemen. De naam van dit bedrijf is niet bekend gemaakt. Wanneer de acquisitie is voltooid kan Plug Power elektrolyserproducten van 100 kW tot 1 MW + aanbieden.

Plug Power is een Amerikaanse onderneming die zich bezighoudt met het ontwerp en de productie van brandstofcelsystemen als vervanger van batterijen in apparatuur en voertuigen. Het bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in Latham in de staat New York en nevenvestigingen in Rochesterm New York en Spokane in Washington. Plug Power is genoteerd op Wallstreet en behaalde in de eerste drie maanden van dit jaar een omzet van 43 miljoen dollar. Dit komt overeen met een sterke stijging van 89 procent in vergelijking met het eerste kwartaal van vorig jaar. De analisten hadden verwacht dat de groei gemiddeld wat kleiner zou zijn. De beurskoers van Plug Power doet het goed, het aandeel is het afgelopen jaar met 100% gestegen.

Met het project ‘Stad Aardgasvrij’ wil de Zuid-Hollandse plaats Stad aan ’t Haringvliet meedoen met het Programma Aardgasvrije Wijken. In plaats van aardgas, willen de initiatiefnemers in de toekomst waterstof gaan gebruiken om de woningen in het dorp te verwarmen. De waterstof moet dan worden geproduceerd uit duurzame stroom, opgewekt door de grote hoeveelheden windmolens en zonneparken in de regio. De gemeente Goeree-Overflakkee, provincie Zuid-Holland, netbeheerder Stedin, Gasunie, Deltawind, Hygro, Eneco, Oost West Wonen, Greenpoint en de inwonersgroep Stad Aardgasvrij werken samen aan dit initiatief.

Eind april heeft de gemeente heeft een officiële aanvraag ingediend bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) om het project ‘Stad Aardgasvrij’ deel te laten zijn van het Programma Aardgasvrije Wijken. Dit is een programma van de landelijke overheid waarbij pionierende wijken met financiële steun een aardgasvrije wijk kunnen realiseren. ’Stad Aardgasvrij’ maakt onderdeel uit van H2GO, het programma dat zich richt op verduurzaming van het eiland Goeree-Overflakkee door de inzet van waterstof.

Het dorp Stad aan ’t Haringvliet bestaat uit een compacte woonkern. Dat is gunstig voor het verwarmen van de huizen met groene waterstof, via de bestaande aardgasleidingen. De afgelopen periode is er samen met een groep van vijftien zeer betrokken inwoners gewerkt aan het onderzoek naar de mogelijke overstap van aardgas naar groene waterstof. Vragen over wat een overstap van aardgas naar waterstof betekent voor bijvoorbeeld aanschaf van een andere verwarmingsketel, overstappen naar een andere energieleverancier, kosten, veiligheid en noodzaak tot verduurzamen van woningen worden in dit project verkend. Uiteindelijk moet een draagvlakmeting onder de inwoners bevestigen of dit project breed gedragen wordt.  

Bij het initiatief ‘Stad Aardgasvrij’ werken veel partijen, onder coördinatie van Coöperatie Deltawind, samen. Met technologieleverancier Hygro wordt de haalbaarheid van een groen waterstof productiesysteem te onderzocht, dat kan worden ingebouwd in een bestaande windmolen. Vanuit Oude-Tonge komt er mogelijk een ondergrondse waterstofleiding naar Stad aan ’t Haringvliet te liggen.   

De uitslag van de subsidieaanvraag voor het Programma Aardgasvrije Wijken wordt eind september 2020 verwacht.

Met de start van het ‘Decennium van waterstof’ dat begin 2020 door de Hydrogen Council is uitgeroepen, is een eerste creatief idee gelanceerd. Het Institute of Lightweight Engineering and Polymer Technology (ILK) van de Technische Universiteit van Dresden komt met een belangrijke bijdrage aan de waterstofopslag in voertuigen. Geen grote ronde tanks, maar platte tanks bestaande uit een serie compacte buizen.

Het idee is gepresenteerd binnen het BRYSON-project dat zich richt op ruimtebesparende waterstofopslag en optimale bruikbaarheid. Het project wordt gefinancierd door het landelijke ministerie van economie en energie. Het projectconsortium, bestaande uit BMW AG, ILK, Leichtbauzentrum Sachsen GmbH, WELA Handelsgesellschaft mbH en de Hogeschool van München, heeft tot doel nieuwe soorten waterstofdrukopslagsystemen te ontwikkelen. Deze moeten zo zijn ontworpen dat ze gemakkelijk in universele voertuigarchitecturen kunnen worden geïntegreerd. Het project richt zich daarom op de ontwikkeling van waterstoftanks met een plat design.

Het eerste resultaat zijn ketelvormige geketende buisvormige opslagtanks, die met vlechtprocessen worden vervaardigd uit halffabricaten van thermoplastische vezelcomposieten. Het gebruik van zeer productieve vlechttechnologie biedt de mogelijkheid om de productiekosten van waterstoftanks voor brandstofcelvoertuigen te verlagen en het concurrentievermogen te verbeteren in vergelijking met elektrische voertuigen op batterijen. Het gebruik van half afgewerkte thermoplasten maakt het ook mogelijk om de tankconstructies na gebruik gemakkelijk te recyclen, waardoor het algehele ecologische evenwicht verder wordt verbeterd.

Een nieuwe woonwijk in het Schotse Aberdeen wordt de eerste grote proeftuin ter wereld voor de toepassing van waterstof in de bewoonde omgeving. Tientallen huizen in het eerste deel van het project krijgen waterstof via een ondergrondse pijpleiding geleverd. In de huizen komt een warmteoplossing van Panasonic, gebaseerd op brandstofcellen. De plannen voor de nieuwbouwwijk zijn de afgelopen week goedgekeurd door het gemeentebestuur.

De nieuwe woonwijk van projectontwikkelaar Cognito Oak krijgt 550 woningen op Cloverhill in Bridge of Don, een winkelcentrum, een voetbalveld en een groot bejaardentehuis. De plannen voor 550 huizen aan de rand van een buitenwijk van Aberdeen werden deze week goedgekeurd door de verantwoordelijke wethouders. Met de ontwikkelaar is overeenstemming bereikt voor de aanleg van nieuwe wandelroutes naar de dichtstbijzijnde scholen en een upgrading van de straatverlichting. Maar het meest innovatieve is de proeftuin voor waterstofontwikkelingen. Woningen die in de eerste ontwikkelingsfase worden gebouwd, dienen als proefproject voor baanbrekende waterstofbrandstofcellen in verwarmingssystemen. Zo'n 30 woningen zijn bestemd om te worden uitgerust met de nieuwste waterstof-technologie van Panasonic. Het bedrijf heeft veel ervaring met het gebruik van waterstof in de bebouwde omgeving in Azië. Daar wordt waterstof gebruikt als woningverwarming, maar ook als brandstof voor elektriciteitsproductie in de woning.

Aberdeen in het noorden van het Verenigd Koninkrijk is voorloper in waterstoftoepassingen. De stadsregio heeft een eigen waterstoftankstation voor bussen en de grootste busvloot op waterstof van Europa.

In het plaatsje Völs, iets ten westen van Innsbruck is dit voorjaar een zeer innovatief waterstofproject van start gegaan. Op het terrein van de Oostenrijkse supermarktketen MPreis worden voorbereidingen getroffen voor een grote waterstoffabriek die moet zorgen voor de verwarming van naastliggende bedrijven en voor de productie van waterstof. MPreis is van plan de komende jaren de grote vloot van vrachtauto’s op diesel allemaal te vervangen door voertuigen op waterstof. Leest meer over dit zeer innovatieve project via deze link.

De gemeenteraad van Hoogeveen is gisteravond akkoord gegaan met de uitbreiding van het tankstation Green Planet bij Pesse. Ondernemer Adward Doorten wil zijn tankstation, direct aan de afslag van snelweg A28, uitbreiden met biobrandstoffen, waterstof en een elektrisch oplaadpunt, allen voor vrachtauto’s. Voor personenauto’s verkoopt Green Planet al biobrandstoffen. De gemeenteraad heeft gisteravond laten weten geen bezwaren te zien bij het afgeven van een aangepaste omgevingsvergunning.

Omwonenden hebben eerder dit jaar bij de gemeente 154 zienswijzen ingediend. Dit naar aanleiding van de aanvraag van de tankstationhouder, om tegelijk ook van start te willen met het project Green Edge. Dit omvat een klimpark en een hoge uitkijktoren naast het tankstation. Hierover zijn de omwonenden niet enthousiast, zij zien de uitkijktoren als een aangeklede reclamemast. In een persverklaring benadrukt de ondernemer deze vergunningsaanvragen gescheiden te zien. ‘Wij willen u van tevoren goed informeren over de omvang van deze omgevingsvergunning. Deze gaat namelijk alleen over de realisatie van de hiervoor genoemde energiedragers en de beveiligde truckparking met truckersservicehuisje. De omgevingsvergunning heeft op geen enkele manier raakvlakken met de plannen voor Green Edge, waaronder de uitkijktoren.’

Verantwoordelijk wethouder Erik Giethoorn heeft de gemeenteraad garanties gegeven dat deze twee aanvragen strikt worden gescheiden. Naar verwachting zal de vergunning voor het waterstoftankstation in oktober worden verstrekt.

Adward Doorten is met zijn op de toekomstgerichte tankstation Green Planet franchisenemer bij Shell.

Holthausen, leverancier van waterstofvoertuigen en gassen heeft zijn tankstations voor groen gas verkocht. De focus van het bedrijf is de komende jaren volledig gericht op waterstof,’ laat directeur Stefan Holthausen in het Dagblad van het Noorden weten. Holthausen had twee tankstations voor groen gas in Winsum en Delfzijl. Deze zijn overgenomen door OrangeGas in Heerenveen. Stefan Holthausen is verrast hoe snel de ontwikkelingen binnen waterstof gaan. ‘We zeggen niet dat groen gas verleden tijd is, ons hele wagenpark rijdt erop. Maar OrangeGas is een veel grotere speler in deze markt, met 150 tankstations in Nederland en Duitsland.’

De eerste twee grote openbare waterstoftankstations van Holthausen moeten komen aan de Australiëhavenweg in Amsterdam en op het terrein van zakenpartner de Century Groep aan de Bornholmstraat in Groningen. Autobedrijf Century Group is ook dealer van de Volkswagen Transporter, een voertuig dat door Holthausen kan worden omgebouwd naar waterstof.

Maar er is vertraging opgetreden bij het realiseren van de eerste twee waterstoftankstations van Holthausen, meldt de regionale krant uit het noorden. De zogenaamde Energy Points zouden volgens planning deze zomer moeten openen. Die datum wordt niet gehaald. De procedures vragen meer tijd en de aanvoer van materieel stagneert door de corona-crisis. Het ligt in de planning dat de beide tankstations ter plaatse groene waterstof maken vanuit groene stroom. Personenauto’s en vrachtauto’s kunnen daar straks tanken.

Ervaring met een waterstoftankstation heeft Holthausen al. Het bedrijf uit Hoogezand heeft aan de Duinkerkenstraat 99 in het zuidoosten van de stad Groningen al een eenvoudig vulpunt. De waterstof die daar kan worden getankt, wordt ook ter plekke gemaakt met stroom van het zonnepark op de nabij gelegen voormalige vuilnisbelt (foto). Holthausen schat dat het tankstation daar momenteel zo’n 50 voertuigen van waterstof voorziet. Die zijn hoofdzakelijk van de gemeente Groningen, maar ook van particulieren met een auto die op waterstof rijdt.

De Topsector Energie (TKI), afdeling Nieuw Gas, heeft een actueel overzicht gepresenteerd van lopende waterstofprojecten in Nederland. De lijst is samengesteld door projectbureau De Laat en is onderverdeeld in verschillende sectoren als productie, opslag, transport, mobiliteit, industrie en bebouwde omgeving. In iedere sector worden kort de hoofdlijnen van de projecten belicht.

‘Het is een toonbeeld geworden van de Nederlandse ambities en kansen op dit terrein,’ meldt TKI-directeur Jörg Gigler. ‘We hebben gekozen voor een Engelstalig overzicht, om ook aan onze internationale contacten te laten zien wat op waterstofgebied in Nederland speelt. TKI Nieuw Gas staat open voor aanvullingen of correcties. Periodiek komen we met een aangepaste en actuele versie.’

De publicatie van de actuele lopende waterstof-projecten past geheel binnen de doelstellingen van de TKI. De organisatie wil binnen de ‘energietransitie en duurzaamheid’ maatschappelijke vragen omzetten in economische kansen. De focus van TKI Nieuw Gas ligt op duurzame moleculen en vervangers. Daarmee bouwt de organisatie voort op de traditioneel sterke positie van de gassector in Nederland. TKI helpt kennisinstellingen en bedrijven bij het ontwikkelen, demonstreren en toepassen van duurzame en innovatieve technologieën waarvoor de huidige kennis, expertise en assets (leidingen, locaties, gasopslagen etc.) kunnen worden ingezet. Bij waterstof ligt de focus op productie en toepassing van duurzame en klimaatneutrale waterstof, in bijvoorbeeld de industrie, de gebouwde omgeving, de mobiliteit en de elektriciteitsopwekking.

TKI Nieuw Gas heeft meer dan 350 samenwerkingspartners en stemt haar activiteiten af met verschillende ministeries, zoals het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Verder maakt de organisatie gebruik van de expertise en ondersteuning van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Het actuele overzicht van waterstofprojecten in Nederland vindt u hier.

De transportkosten voor waterstof zullen in Zuid-Korea de komende jaren sterk dalen. De overheid stelt nieuwe regels op om het transport van waterstof met buistrailers met grote capaciteit mogelijk te maken. Een combinatie van lage transportkosten en een vergroting van de productiecapaciteit moet dan leiden tot een prijs van 2,26 euro per kilogram. Nu is dat nog bijna vijf euro.

De afgelopen week heeft de regering de ‘regulatory sandbox-regeling’ goedgekeurd die het mogelijk maakt om voor het eerst in Zuid-Korea buisaanhangwagens te gebruiken voor het vullen, transporteren en lossen van waterstof, die zijn uitgerust met een of meedere grote waterstofopslagtanks. Daardoor kan van de normale regelgeving afgeweken worden, zodat veelbelovende industrieën en technologieën snel op de markt kunnen worden gebracht.

Wanneer opslagtanks met grote capaciteit worden ingezet voor het transport van waterstof, stijgt het te transporteren volume met meer dan 80%, van 340 kg tot 634 kg. Als grootschalig waterstoftransport mogelijk wordt, zullen de transportkosten naar verwachting sterk dalen. Momenteel bedragen de transportkosten van 340 kg waterstof ongeveer 167 Euro, maar wanneer de capaciteit 634 kg bereikt, dalen de verzendkosten per kg van 49 eurocent naar 26 eurocent, ongeveer 50%. Dit leidt tot een flinke prijsverlagingen voor waterstof. 

Momenteel bedragen de binnenlandse waterstofprijzen in Zuid-Korea ongeveer 6 euro per kg. De regering wil dit terugbrengen tot 4,50 Euro in 2022, 3 euro in 2030 en 2,25 euro in 2040. 

De prijsdaling is belangrijk voor de mobiliteit. De Hyundai Nexo, de populairste waterstofauto in Zuid-Korea, heeft een tankinhoud van 6,33 kg en een actieradius van 609 km. Bij een flinke daling van de waterstofprijs, dalen de brandstofkosten per kW van de huidige 6.5 eurocent naar 2.3 eurocent in 2040. Dit betekent een daling van de brandstofkosten van waterstofauto's tot een niveau dat kan concurreren met elektrische auto’s op batterijen.

Zuid-Korea gaat het brandstofcelsysteem dat wordt gebruikt in de Hyundai Nexo exporteren naar het buitenland. In eerste instantie kan de Amerikaanse en de Europese markt van de het systeem profiteren. Dit is voor het eerst dat Zuid-Korea de technologie exporteert. Het ministerie van Handel, Industrie en Energie heeft de afgelopen week de aanvraag voor technologie-export van Hyundai Motor van een brandstofcelsysteem voor waterstofauto's goedgekeurd.

Tot op heden vielen 69 technologieën, waaronder het waterstofbrandstofcelsysteem, onder de noemer “nationale kerntechnologieën.’ Om deze technologieën te mogen exporteren, moeten bedrijven eerst goedkeuring van de overheid krijgen die in overeenstemming is met de relevante wetgeving. Het ontwerp en de montagemethoden van de H2-systemen lopen voorop in de huidige technologie, die alleen Hyundai Motor, Toyota en enkele andere bedrijven beheersen. De waarde van het systeem zal naar verwachting flink stijgen zodra de vraag naar waterstofauto's toeneemt.

Hyundai Motor is van plan via Cummins, een Amerikaanse fabrikant van dieselmotoren, kernonderdelen van waterstofvoertuigen, zoals waterstofbrandstofcellen en motoren, te leveren aan de Amerikaanse automarkt. Het bedrijf heeft ook toestemming gekregen om waterstofbrandstofceltechnologie te delen met een Europese autofabrikant. Hiermee wordt de Europese markt betreden.

Het Japanse Toyota maakte de stap richting export van alleen de brandstofcel al een jaar geleden. In China rijden inmiddels de eerste bussen van de Foton Motor Group en SinoHytech rond met een brandstofcel van Toyota inside (foto).

Safang, een dochteronderneming van China South Rail Corporation, claimt de eerste passagierstram ter wereld op waterstof ontwikkelt te hebben. Het totale ontwikkelproces van het voertuig dat voor de volle 100% op waterstof rijdt, duurde twee jaar. De tram haalt een topsnelheid van 70 km per uur en kan maximaal 380 passagiers vervoeren. Na drie minuten tanken kan het voertuig weer 100 km rijden.

De trams zijn bedoeld voor stedelijk passagiersvervoer en wijken daarmee sterk af van de levendige oranje regionale treinen op waterstof die de afgelopen maand in China werden onthuld. Deze zijn treinen zijn ontworpen voor personenvervoer over grotere afstanden met hogere snelheden, trams zijn bedoeld voor de binnenstad. De Chinese steden hebben dringend behoefte aan systemen voor personenvervoer die niet bijdragen aan de dikke smog-laag boven de stad.

Groot zal de binnenlandse markt voor trams op waterstof niet zijn. Slechts zeven Chinese steden hebben een spoorwegnetwerk in de straten met een gezamenlijke lengte van 133 km. Ontwerper en fabrikant Sifang blijft echter optimistisch, de druk om over te schakelen maar schoon vervoer is groot.

Het Duitse bedrijf Bosch wil de komende jaren de ontwikkeling van brandstofcellen versnellen. Productielijnen worden gereed gemaakt en in 2022 moeten de eerste brandstofcellen voor auto’s op de markt worden geïntroduceerd. Bosch werkt hierin samen met het Zweedse Powercell.

Het belang van waterstof voor de energietransitie is nog eens extra benadrukt bij de presentatie van de jaarcijfers van het wereldwijde concern. Bosch, groot toeleverancier van de auto-industrie, verwacht dat in 2030 één op de acht nieuwe vrachtauto’s zal rijden op waterstof. Van deze enorme groeimarkt wil Bosch optimaal profiteren.  

Maar Bosch ziet ook een grote toekomst voor elektriciteitsproductie op basis van waterstof. Samen met Ceres Power werkt het bedrijf aan een systeem met stationaire brandstofcellen. Hiermee kan stroom worden geleverd aan grootverbruikers als datacentra van techbedrijven. Bosch schat dat de marktomvang van brandstofcelcentrales in 2030 meer dan 20 miljard euro zal bedragen. De komende jaren moeten de waterstof-branche opschalen van ‘veldtesten’ naar een reële economie, om zo een bijdrage te kunnen leveren aan de internationale ambitieuze klimaatdoelstellingen.

De komende jaren wil Bosch ook doorgroeien naar marktleider in de elektromobiliteit. Daartoe investeert het bedrijf ongeveer 100 miljoen euro in de productie van elektrische aandrijfsystemen voor voertuigen in haar fabrieken in de Duitse steden Eisenach en Hildesheim.

Het plan van de gemeente Den Haag om vijf auto’s van het veegbedrijf op waterstof te laten rijden, stopgezet. De kosten voor de ombouw van de voertuigen zijn zo hoog dat de landelijke overheid daarvoor geen subsidie wil geven, meldt de regionale Omroep West. Daarom ziet het stadsbestuur nu af van de waterstofplannen en gaat auto’s kopen die op CNG, samengeperst aardgas, rijden. Het betreffen hier geen veegauto’s, maar andere voertuigen van de dienst.

De auto’s werden door de gemeente tot nu toe bij een commercieel bedrijf geleased. Met het aflopen van het contract ontstond bij het college van burgemeester en wethouders het idee om het wagenpark van de gemeente te verduurzamen en zelf tot de aankoop van milieuvriendelijke voertuigen over te gaan. De nieuwe voertuigen op diesel moeten dan, voordat ze in gebruik worden genomen, worden omgebouwd naar waterstof. Maar deze laatste stap blijkt fors duurder dan oorspronkelijk gedacht. Twee jaar geleden werden de ombouwkosten geschat op 60.000 euro per voertuig, in praktijk blijken de waterstofvoertuigen 210.000 euro te kosten. Dat vindt de gemeente te veel, mede omdat de landelijke overheid slechts 37.500 euro subsidie per voertuig wil verstrekken. Het gemeentelijke veegbedrijf was van plan met vijf auto’s op waterstof te gaan rijden.
Waterstof tanken in Den Haag is geen probleem. Groene waterstof kan in de stad getankt worden bij BP Kerkhof. Daarvan maken ook de 50 waterstof-taxi’s in de stad gebruik.

Portugal wil direct na de corona-crisis flink gaan investeren in de opwekking van duurzame energie en grote productielocaties voor waterstof. Dat heeft de minister van Milieu, Joao Matos Fernandes, aan persbureau Reuters laten weten. Als eerste komt er in juni een veilig van zonneparken en bij de haven van Sines is een grote fabriek voor groene waterstof in ontwikkeling. Een megaproject waarbij de investeringen de komende jaren kunnen oplopen tot 5 miljard euro.

‘De economie kan niet groeien als we blijven vasthouden aan verdienmodellen uit het verleden. Onze visie is om na het corona-tijdperk nieuwe economische groei te creëren uit projecten die de CO2-uitstoot verminderen en de energietransitie en duurzame mobiliteit bevorderen,’ zegt Fernandes in een telefonisch interview met Reuters. ‘De nieuwe fabriek bij Sines  moet in 2023 via elektrolyse de eerste waterstof kunnen produceren. Het doel is om in 2030 waterstoffabriek van één gigawatt operationeel te hebben.’ De waterstoffabriek is een van oorsprong Nederlands initiatief. Diverse Nederlandse en buitenlandse bedrijven als nutsbedrijf EDP-Energias de Portugal en oliegroep Galp Energia hebben veel interesse getoond in het project, dat een van de grootste industriële projecten van het land moet worden.

Fernandes laat ook weten dat Portugal op 8 juni zijn tweede veiling voor zonne-energie-licenties zal lanceren, nadat eerder vertraging is opgelopen als gevolg van het corona-virus. Oorspronkelijk stond de veiling van 700 megawatt (MW) aan nieuwe zonne-energiecapaciteit Portugal, gepland voor april. Het land gaat maximaal tot 16 potentiële locaties veilen om zonneparken te bouwen in de zuidelijke regio's Algarve en Alentejo. De definitieve bieding staat gepland voor eind augustus.

De eerste megaveiling van Portugal van 1150 MW aan zonne-energiecapaciteit, afgelopen zomer,  trok vooral internationale spelers aan, zoals het Spaanse Iberdrola, het Franse Akuo Energy, het Britse Aura Power en het Duitse Enerpac Projects. Per megawattuur werd een prijs vastgesteld van 14,80 euro, een laagterecord.

Met deze lage prijzen voor duurzame energie denkt Portugal op termijn een belangrijkste waterstofproducenten voor Noord-Europese landen te kunnen worden.

Een succesvolle proef in Zweden. In de metaalwalserij in de plaats Hofors heeft metaalproducent Ovako de gebruikelijke fossiele brandstof vervangen door waterstof. De pitoven werkte zonder problemen en de kwaliteit van het eindproduct is gelijk aan het productieproces via traditionele brandstoffen. Een belangrijke positieve ontwikkeling voor het milieu, metaalproducenten verbruiken enorm veel energie en stoten daarom veel CO2 uit.

In samenwerking met partner Linde Gas AB heeft Ovako een proef uitgevoerd waarbij staal werd verwarmd met waterstof in plaats van met LPG (vloeibaar petroleumgas) voordat het door de walsen rolde. De proef was succesvol en het testen van het geproduceerde staal toonde aan dat verwarming met waterstof geen invloed heeft op de kwaliteit. Onder de juiste omstandigheden kan het bedrijf daarom verwarming met waterstof voor ovens in al zijn walserijen introduceren en daarmee de koolstofuitstoot flink verminderen.

De testresultaten worden gezien als een grote ontwikkeling binnen de staalindustrie. Het is voor het eerst dat waterstof wordt gebruikt om staal te verwarmen in een bestaande productieomgeving. Dankzij de proef is duidelijk geworden dat waterstof eenvoudig en flexibel kan worden gebruikt, zonder van invloed te zijn op de kwaliteit van het eindproduct.

De proef is zo ​​uitgevoerd dat deze op ware grootte kan worden gereproduceerd in andere metaal-producerende bedrijven.

Importeur van de Spek in Vianen heeft al tientallen orders ontvangen voor zware graafmachines op waterstof. Het bedrijf kondigde in februari aan dat fabrikant Hyundai deze machines gaat ontwikkelen en vanaf 2023 gaat leveren. De drie dochterondernemingen Hyundai Motor, Hyundai Construction Equipment en Hyundai Mobis werken binnen het nieuwe ontwikkelproject samen. De prijzen zijn nog niet bekend, maar toch heeft de Nederlandse importeur Van der Spek al zo’n 30 bestellingen genoteerd, meldt het bedrijf op haar site.

“De bestellingen van graafmachines met een brandstofcel komen van bedrijven die willen investeren in duurzaamheid en een toekomst zien voor waterstof als brandstof’, zegt Jan Nolles, directeur bij Van der Spek in Vianen. ‘Dat zijn grote bedrijven als van Mourik, Theo Pouw, Heijmans, GMB en Van Gelder, allen actief in het grondverzet en de wegenbouw’. Aannemingsbedrijf Van Gelder heeft zelfs getekend voor de koop van twee op waterstof aangedreven Hyundai grondverzetmachines. ‘Deze ontwikkeling biedt kansen voor Van Gelder om waterstoftechnologie in te zetten als duurzame brandstof of grondstof,’ aldus directeur Leendert Ripping op Bouwmachines.nl. ‘Deze kansen wil van Gelder verzilveren, om zo bij te dragen aan de versnelling van de energietransitie’. Het bedrijf werkt inmiddels met een Hyundai elektrisch aangedreven minigraver (foto). Deze wordt volop ingezet bij het project Betondorp in Amsterdam, maar als het om grotere vermogens bij zware machines gaat, is waterstof beter geschikt.

De machines op waterstof zullen wel aanzienlijk duurder zijn dan exemplaren op diesel. Uit ervaring, opgedaan in het openbaar vervoer met bussen en treinen op waterstof, blijkt dat de onderhoudskosten juist weer aanzienlijk lager zijn.

Dit jaar start Hyundai in Zuid-Korea eerst met de ontwikkeling van een vorkheftruck met een brandstofcel en tegen 2021 volgt er een prototype van een nieuwe, op waterstof aangedreven, graafmachine. Deze eerste exemplaren zullen uitvoerig worden getest, voordat ze tegen 2023 de commerciële markt op gaan, meldde Waterstof Magazine eerder.

Hyundai Motor zal verantwoordelijk zijn voor het ontwerpen van het waterstofbatterijsysteem voor de nieuwe voertuigen en het uitvoeren van prestatietests en kwaliteitscontroles op de vorkheftrucks en graafmachines op waterstof. Hyundai Construction Equipment is verantwoordelijk voor het ontwerp van de nieuwe bouwvoertuigen. Het consortium van drie Hyundai-dochters wil een wereldwijde standaard voor commerciële waterstofmachines ontwikkelen.

De Franse hoofdstad Parijs krijgt een nieuw waterstoftankstation. Het wordt het tweede H2-station binnen de Boulevard Périphérique, andere tankstations liggen bij de vliegvelden Parijs-Charles de Gaulle ten noorden van de stad, Orly in het zuiden en bij Versailles. Het nieuwe tankstation zal voornamelijk worden gebruikt door de chauffeurs van Hype, het taxi-project op waterstof.

In een publicatie, die de afgelopen week verscheen, geeft de stad Parijs aan een aanvraag te hebben ontvangen voor een waterstoftankstation in het 16e arrondissement in de wijk Porte de Saint-Cloud. Dicht bij de afslag van de Boulevard Périphérique moet het tankstation komen te staan op een parkeerplaats op de hoek Avenue Dode de la Brunerie en Avenue Georges Lafont. In de vergunningsaanvraag staat dat er een oppervlakte nodig is van 930m2.

De naam van de exploitant die aanvraag heeft gedaan is niet gepubliceerd, maar waarschijnlijk is dat de Air-Liquide-groep, partner in het Hype taxi-project. Het bedrijf exploiteert ook het andere waterstoftankstation in het hartje van Parijs aan de Pont de l'Alma (foto), dicht bij de Eiffeltoren.

Aangezien het tankstation voornamelijk zal worden gebruikt om Hype-waterstoftaxi's te vullen, moet de installatie worden geconfigureerd op 700 bar. De waterstof zal op de tanklocatie zelf worden geproduceerd via elektrolyse. De Hype-taxi’s op waterstof in Parijs hebben inmiddels meer dan 5,5 miljoen kilometer gereden en 800-duizend passagiers vervoerd. Het project begon met 5 H2-taxi’s in 2015 en groeit flink door, eind dit jaar moeten dat er 600 zijn.

Het Koreaanse Hyosung en het wereldwijde chemiebedrijf Linde Group ontwikkelen samen de grootste vloeibare waterstoffabriek van de wereld. Deze week is de intentieovereenkomst getekend, over precies een jaar moet de bouw beginnen en in 2022 moet de fabriek er staan. De twee bedrijven investeren samen een kwart miljard Euro in het plan.

Bij grote plannen horen grote getallen. De nieuwe fabriek moet maar liefst 13-duizend ton waterstof per jaar produceren, genoeg om 100-duizend auto’s van waterstof te kunnen voorzien. De productielokatie komt te staan in het Koreaanse Ulsan en beslaat een oppervlakte van 30-duizend vierkante meter.

Het is opvallend is dat er groots wordt ingezet op vloeibare waterstof. De twee bedrijven zullen, naast de bouw van de fabriek, ook een infrastructuur voor het tanken van vloeibare waterstof bouwen. Om waterstof in vloeibare vorm overal te kunnen leveren, komen er 120 waterstofstations. Voor Hyosung Heavy Industries geen onbekend terrein, het bedrijf levert sinds 2008 waterstoftankstations. In Korea is het marktleider met 40% marktaandeel. Al deze stations leveren waterstof onder hoge druk in gasvorm.

De Linde Groep produceert en gebruikt al 30 jaar vloeibare waterstof in de VS en Europa, en heeft recentelijk verschillende toepassingen ontwikkeld, waaronder laadstations voor vloeibare waterstof op het gebied van mobiliteit. Binnen de mobiliteit wordt wereldwijd tot op heden alleen gasvormig waterstof in de mobiliteit gebruikt.

Waterstof wordt vloeibaar bij 253 graden onder nul, het volume vermindert daardoor tot 1/800 in vergelijking met gasvormige waterstof. Opslag en transport worden daardoor eenvoudiger. Bij gasvormige waterstof wordt 250 kg vervoerd in één tankwagen, terwijl een voertuig in vloeibare vorm 3500 kg waterstof kan transporteren. Bovendien is vloeibaar gemaakte waterstof, in vergelijking met waterstof onder hoge druk in gasvorm, veiliger.

De operationele efficiëntie van het laadstation zal naar verwachting ook aanzienlijk verbeteren. Wanneer het opladen van vloeibaar waterstof wordt geïntroduceerd, is de laadsnelheid ook vier keer sneller dan van een gasstation.

Als directeur van het Vlaams-Nederlandse WaterstofNet probeert Adwin Martens de waterstofontwikkelingen in de lage landen al meer dan tien jaar te stimuleren en faciliteren. Hoe bijzonder het ook klinkt, zelfs de corona-crisis schept nieuwe kansen. ‘Ongetwijfeld zal deze “dalperiode” gevolgd worden door een periode van sterke groei. De vraag is hoe we onze wagon aan deze groei willen hangen. Voor bedrijven is er de veilige keuze van hun business as usual. Maar, in plaats van terug te vallen op oude technologieën met een eindige houdbaarheid, is het juist nu het moment om volop te investeren in technologieën met sterke troeven voor de toekomst.’

Het opiniestuk van Adwin Martens leest u hier.

Inga Posch, algemeen directeur van de Vereniging van transmissiesysteembeheerders: “We staan ​​in de startblokken. Maar het ontbreekt ons nog steeds aan het juridische kader om waterstofnetwerken te bouwen en te exploiteren. Hiervoor willen we gebruik maken van de bestaande infrastructuur en deels overschakelen op waterstof. Dit is de enige manier om op een economisch efficiënte manier in de toekomstige enorme behoeften van de verschillende sectoren te voorzien. Als we de kans van het NEP Gas 2020 missen, verliest Duitsland kostbare jaren voor de implementatie van een waterstofinfrastructuur als ruggengraat voor de waterstofeconomie. "

Holger Lösch, adjunct-algemeen directeur van de Federale vereniging van Duitse Industrie: “Met de te voorziene toenemende vraag naar waterstof in Duitsland neemt de behoefte aan vervoer via waterstofleidingen toe. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de Duitse thuismarkt, maar ook voor de toekomstige invoer van waterstof uit zowel andere EU-landen als uit niet-Europese landen. Met de voorstellen voor een gereguleerde openbaarvervoersinfrastructuur in Duitsland geven we impulsen voor de ontwikkeling van een Europese interne waterstofmarkt. "

Anke Tuschek, lid van de raad van bestuur van Federale Vereniging van Energie- en Waterbeheer: “Waterstofnetwerken zijn een belangrijk onderdeel van een toekomstige energievoorziening met gas. Ze zijn niet alleen het startpunt voor de aansluiting van industriële klanten en gascentrales, maar maken ook de opname van andere sectoren mogelijk, bijvoorbeeld in de verwarmingsmarkt. Waterstof kan op alle toepassingsgebieden - van hoogovens tot ketels - een beslissende bijdrage leveren aan klimaatbescherming. Om dit potentieel aan te boren, hebben we regelgeving nodig die kansen biedt en openstaat voor deze technologie”.

Hans-Jürgen Witschke, algemeen directeur van de Vereniging Industriële Energie: “De Vereniging voor Industriële Energie ondersteunt het plan van de Federale Overheid om de rol van waterstof als grondstof en energiebron te versterken en de bijbehorende economische kansen te benutten. Met name voor de industrie is waterstof met zijn vele toepassingsgebieden een belangrijke sleutel om de gestelde klimaatdoelen te halen. Voor het koolstofvrij maken van industriële processen hebben we enorme hoeveelheden waterstof en de bijbehorende transportinfrastructuur via een pijpleiding nodig.

Het gaat snel met de waterstof-ontwikkelingen in Denemarken. Vooral het noord-Deense Hobro, een stadje met 15-duizend inwoners in Noord-Jutland, weet veel waterstofbedrijven aan zich te binden. De plaats is de thuisbasis van een aantal bedrijven in de waterstofsector en leverancier van de belangrijkste onderdelen van de nieuwe waterstofbussen van Aalborg.

In Hobro heeft de Ballard Group uit Vancouver zijn Europese hoofdkantoor. Het bedrijf bouwt al meer dan tien jaar brandstofcellen en levert belangrijke bijdrage aan de eerste drie bussen op waterstof in Denemarken die sinds vorige week rijden rond Aalborg. Ballard leverde de brandstofcellen en heeft een meerjarig onderhoudscontract. Nieuw is voor Ballard de brandstoftechnologie niet. De langstlopende bussen met Ballard-brandstofcellen rijden al tien jaar in Londen en hebben de eigen verwachtingen en records ruim overtroffen met betrekking tot de levensduur en duurzaamheid van deze brandstofcellen. 

Maar het stadje Hobro is ook de thuisbasis van de waterstoffabriek HyBalance (foto) en de Hydrogen Valley-organisatie, die een groot aantal bedrijven omvat die zich bezighouden met de technologie om elektriciteit om te zetten in waterstof, de zogenaamde elektrolyse. Voor de regio betekent dit veel nieuwe banen en investeringen. Nu de waterstofeconomie blijft groeien, zoeken steeds meer waterstofbedrijven grotere bedrijfspanden.

Een grote groei van waterstof-toepassingen wordt nog verwacht binnen het openbaar vervoer, andere zware mobiliteit en vooral de scheepvaart. Maar het begint allemaal bij de beschikbaarheid van waterstof. Als er een tankvoorziening is, volgen andere toepassingsmogelijkheden snel, leert de ervaring in Hobro.

De Nederlandse Gasunie is vanaf vandaag officieel partner in de offshore waterstofpilot PosHYdon. De pilot is een initiatief van Nexstep, nationaal platform voor hergebruik en ontmanteling van boorplatforms, en TNO in nauwe samenwerking met de industrie. Het doel van het project is te onderzoeken of, vanuit ontzilt zeewater en windenergie, waterstof op zee gemaakt kan worden. Via een dertien kilometer lange pijpleiding wordt de waterstof naar land getransporteerd.

De Gasunie is de derde partij die instapt en zich specifiek richt op gastransport via pijpleidingen. Andere partijen zijn NOGAT B.V. en Noordgastransport B.V. beide eigenaar van grote gastransportleidingen op de Noordzee. Met deze partners binnen het project PosHYdon ontstaat een optimale verbinding van de gasinfrastructuur op land en op zee. 

PosHYdon integreert drie energiesystemen op de Noordzee: offshore wind, offshore gas en offshore waterstof. De omzetting naar waterstof zal plaatsvinden op het Q13a platform van Neptune Energy (foto). Dit productieplatform is het eerste volledige geëlektrificeerde platform op het Nederlandse gedeelte van de Noordzee en ligt ongeveer 13 kilometer voor de kust van Scheveningen. De proefopstelling wordt in de loop van dit jaar gebouwd en krijgt een capaciteit van 1 MW. Het wordt de eerste waterstoffabriek op zee. Binnen deze pilot zal onderzocht worden of het rendabel is om energie van zon en wind op zee, in de vorm van waterstofmoleculen naar land te transporteren. Tot op heden gebeurt dat via elektronen door een elektriciteitskabel. ‘Alles wat je op zee doet is duurder dan wanneer je dat op land doet,’ zegt René Peters, directeur gastechnologie van TNO. ‘Maar als we in de toekomst windmolenparken heel ver op zee gaan bouwen, dan worden transport en de aanlegkosten van stroom zo duur dat waterstof misschien goedkoper is. Met name als dit door bestaande gasleidingen kan.’ Hij denkt bijvoorbeeld aan het toekomstige windmolenpark IJmuiden Ver dat 90 kilometer uit de kust komt te liggen of toekomstige nieuwe parken boven de Wadden.

Een van de vragen die de test moet beantwoorden is hoe een elektrolyser voor waterstofproductie functioneert op een platform op zee. Met de pilot zal uitgezocht worden of de efficiëntie en het onderhoud overeenkomen met die van een elektrolyser op land. ‘We gaan bijvoorbeeld kijken of monitoring en aansturing op afstand mogelijk is, en hoe vaak er onderhoudspersoneel naar het platform moet. Er zal getest worden hoe de techniek omgaat met de belasting door zout en storm op zee. Ook zal er een ontziltingsinstallatie neergezet worden zodat het zeewater van zout ontdaan wordt voor het de elektrolyser in gaat. ‘Die techniek is niet nieuw, maar we zijn de eerste die het in combinatie met een elektrolyser gaan testen,’ aldus Peters.

De pilot, die inzage moet geven in de kosten van waterstofproductie op zee, gaat ongeveer twee jaar duren.

Waterstof moet een belangrijke bijdrage leveren aan het economisch herstel van het Verenigd Koninkrijk. Dat is het idee van Jo Bamfort, eigenaar van waterstofproductiebedrijf Ryse en Wrightbus, de Britse fabrikant van 's werelds eerste waterstof-dubbeldekkerbus. Bamfort is een erfgenaam van JCB, al tientallen jaren een zeer vooruitstrevende fabrikant van landbouwmachines en ziet enorme kansen in de nieuwe waterstofeconomie.

Bamford heeft deze week de plannen onthuld voor een, in het VK gebouwde vloot van 3000 waterstofbussen. “Waterstof is een ideale optie voor een regering die de Britse industrie op dit kritieke moment moet stimuleren en tegelijkertijd onze koolstofemissies en luchtvervuiling drastisch moet verminderen." De topman heeft zijn plannen inmiddels aan de verantwoordelijke ministers voorgelegd. Hij is van mening dat een spoedige introductie van waterstofbussen zal leiden tot een domino-transformatie van andere zware voertuigen, zoals vrachtwagens, treinen, schepen en zelfs ambulances en politieauto's. Dit zou het potentieel hebben om honderdduizenden geschoolde, groene banen in het hele land te creëren en te behouden.

“Broeikasgassen die vrijkomen bij transport zijn verantwoordelijk voor een derde van de totale koolstofemissies van het VK,” zegt Bamford. “Terwijl voertuigen op batterijen vaak nog wel geschikt zijn voor personenwagens, zijn batterijen ongeschikt voor zware vormen van transport. Er zijn ook groeiende zorgen over de grondstoffen voor accu’s en over de over de recyclingpercentages die momenteel lager zijn dan 5% in Europa en de VS.”

In de visie van Bamford zouden tegen 2024 3.000 waterstofbussen - ongeveer 10% van de totale vloot van het VK - door Britse steden moeten rijden. Deze voertuigen zullen alleen waterdamp afgeven en jaarlijks naar schatting 280.000 ton kooldioxide besparen, het equivalent om ongeveer 107.000 auto's per jaar van de weg te halen. Zijn bedrijf Ryse is bezig met de bouw van de eerste waterstofproductie-installatie in het VK aan de kust van Kent. Deze wordt aangedreven door een nabij gelegen offshore windpark en zal elektrolyse gebruiken om waterstof uit water te produceren. Bamford is van plan tegen 2025 nog vier waterstofcentrales te bouwen om alle 3.000 bussen van stroom te voorzien.

“We hebben al waterstofbussen in Londen, en later dit jaar komen daar 20 dubbeldekkers gebouwd door Wrightbus bij. Een bestelling uit Aberdeen is inmiddels geplaatst,” aldus Bamfort.

Hij heeft de regering gevraagd om 600 miljoen Euro, zo’n 10% van het National Bus Strategy Fund, opzij te zetten om de Britse waterstofindustrie te ontsluiten. Iets minder dan de helft moet gaan naar de opwek van groene waterstof en tankvoorzieningen. Het andere deel moet gebruikt worden om de aanschafprijs van dure waterstofvoertuigen deels te compenseren.

In Denemarken zijn de afgelopen week de eerste drie waterstofbussen van het land officieel in gebruik genomen. Twee bussen rijden voor vervoerder Arriva in de regio Noord-Jutland en een voor Keolis in de stad Aalborg. De voertuigen hebben een actieradius van 350 km en een maximale tankinhoud van 38 kilo waterstof. Alle drie de bussen rijden ongeveer 150.000 km per jaar en vervoeren ongeveer 1 miljoen passagiers. Volgens opgave wordt er met de H2-voertuigen ongeveer 60.000 liter diesel bespaart en 131 ton CO2  per jaar minder uitgestoten, wat onder meer bijdraagt ​​aan een substantiële vermindering van schadelijke deeltjes in het milieu.

De drie waterstofbussen maken deel uit van het EU-project 3Emotion met 29 waterstofbussen in Londen en Rotterdam, en de regio Noord-Jutland, als enige gebied in Denemarken. Officieel gaat het om een test die drie jaar gaat duren.

Een flinke Europese subsidie is nog steeds nodig. De waterstof- en brandstofceltechnologie is duur. De bussen kosten 775.000 Euro per stuk, vijf keer meer dan een dieselbus, melden de Deense media. Door minder onderhoud dalen de kosten per kilometer nog aanzienlijk.

De tankfaciliteit staat in Aalborg waar met een elektrolyser met duurzaam opgewekte stroom op lokatie waterstof wordt gemaakt. De bussen kunnen hier maximaal 6 keer per dag tanken. Voorlopig is dat genoeg, maar bij uitbreiding van de busvloot is een opschaling snel noodzakelijk.

In Nederland moeten inwoners die geen gebruik meer willen maken van de aardgasleiding forse afsluitkosten betalen. De netbeheerder rekent de kosten voor het afsluiten direct door aan de inwoners. Deze lopen op tot rond de 750 euro. Inwoners die nu al overstappen op duurzame energie worden op deze wijze met extra kosten geconfronteerd. Het beleid van de Nederlandse regering is erop gericht om in 2050 100% CO2-vrij te zijn.

Het gebruik van aardgas zal in Nederland daarom de komende decennia worden afgebouwd. Er lopen verschillende onderzoeken om het zeer fijnmazige aardgasdistributienet geschikt te maken voor waterstof. Maar niet iedere inwoner wil hierop wachten. Een warmtepomp, die werkt op duurzame elektriciteit, is een veel gekozen alternatief. Een gasleiding is dan regelmatig niet meer nodig.

Wanneer een woning definitief overstapt van aardgas naar duurzame warmte, wordt om veiligheidsredenen de gasaansluiting volledig verwijderd. Dit is wettelijk vastgelegd. Hierbij wordt zowel de gasmeter, de aansluitleiding in de woning, als ook de gasleiding die vanuit de woning naar de hoofdleiding loopt verwijderd. In uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld bij een verbouwing, kan de gasvoorziening tijdelijk worden afgesloten. Dat betekent dat de hoofdgaskraan wordt dichtgezet en voorzien wordt van een slot. Deze situatie mag maximaal een jaar duren. Binnen die twaalf maanden moet de bewoner kiezen voor het verwijderen van de gasaansluiting of voor het hervatten van de gasvoorziening.

De regering heeft inmiddels Netbeheer Nederland gevraagd om te komen met een voorstel, waarbij de kosten van het verwijderen van de gasaansluiting eerlijk verdeeld worden tussen de netbeheerder en de eindgebruiker. Er komt een wetswijziging aan, waarin de wordt geregeld dat de netbeheerder de helft van de afsluitkosten betaalt en de eindgebruiker de andere helft.

Als de woning de komende decennia weer moet worden aangesloten op het waterstofnetwerk moeten er flinke aansluitkosten worden betaald.

In de Neue Weststadt in Esslingen wordt momenteel een klimaatneutrale stadswijk gebouwd, die als blauwdruk kan dienen voor toekomstige wijkontwikkeling. Drie jaar lang zijn er op 100.000 vierkante meter ruim 500 appartementen, kantoor- en bedrijfsruimtes en een nieuw gebouw voor de Hogeschool Esslingen gebouwd. Wat in de wijk nog ontbreekt, is het technische hart: dit jaar wordt in een ondergronds energiecentrum een ​​elektrolyser geïnstalleerd die de zonne-energie van de daken gebruikt om groene waterstof te produceren. 

Een nieuwbouwproject in Esslingen moet laten zien dat klimaatneutraal wijkaanbod van energie mogelijk is. Stadtwerke Esslingen en het energiebedrijf Polarstern hebben daarom het bedrijf Green Hydrogen Esslingen GmbH opgericht. Dit voorjaar wordt de power-to-gas-oplossing in de wijk implementeert.

"Met dit concept hebben we elektrolyse in de stad gebracht", legt Tobias Nusser van het Steinbeis Innovation Center EGS uit. "Er zijn al een paar megawatt-fabrieken in Duitsland, maar ze staan ​​allemaal ver van de plaats van het energieverbruik in de steden. De locatie in de wijk heeft twee voordelen: De transportroutes voor het gebruik van groene waterstof worden verkort en de restwarmte van het elektrische recyclingproces kan worden gebruikt om de naburige gebouwen te verwarmen.”

De partijen in het project hopen dat de efficiëntie van elektrolysers, die meestal rond de 60 procent ligt, kan worden verhoogd tot 90 procent. Met de restwarmte van de elektrolyser wordt de buurt zelf verwarmt, andere inwoners van Esslingen kunnen van de groene waterstof profiteren als dit deels aan het huidige aardgasnetwerk wordt toegevoegd.

Er zijn ook andere toepassingen voor de 400 kilogram waterstof die de elektrolyser elke dag gaat produceren. Via vrachtauto’s kan de waterstof naar industriële klanten worden gebracht, maar ook een tankstation voor voertuigen op waterstof is een optie. In de wijk zelf wordt maximaal 30 kg waterstof opgeslagen. Eind dit jaar moet het systeem gaan draaien.

In de regio Köln is de uitrol van de grootste busvloot op waterstof ter wereld begonnen. De eerste van een reeks van 30 nieuwe bussen zijn inmiddels geleverd aan het Regionalverkehr Köln (RVK), door de Belgische busfabrikant Van Hool. De bussen op waterstof bieden de beste oplossing voor schoon regionaal vervoer. Met reikwijdtes tot 350 km het hele jaar door en tanktijden van minder dan tien minuten zijn de voertuigen de gehele dienstregeling inzetbaar.

Met een financiering van meer dan 13 miljoen euro, is in 2018 de basis gelegd voor dit vooruitstrevende project. De afgelopen maanden is begonnen met de uitrol van deze voertuigen, die beschikken over twee eigen tankstations. Één op het bedrijfsterrein in Meckenheim en één in Wermelskirchen. De tankvoorziening is ook beschikbaar voor andere waterstofgebruikers. Oude bussen worden niet zomaar afgedankt, maar vervangen door waterstofvoertuigen als ze zijn afgeschreven. Dit betekent dat het vervoersbedrijf van 2020 tot en met 2023 de tijd heeft de H2-voertuigen te integreren. Samen met de al bestaande waterstofvloot groeit het aantal H2-bussen uit tot 36. 

Momenteel rijden er vijf milieuvriendelijke voertuigen in het district, met name op lijn 423 tussen Bergisch Gladbach-Bensberg en Keulen Bonn Airport. Nog eens tien waterstofbussen zullen dit voorjaar door het RVK-depot in Wermelskirchen worden ingezet voor lokaal vervoer. Tegelijkertijd wordt op het RVK-depot een waterstoftankstation (foto) in gebruik genomen.

Nieuw is het openbaar vervoer op waterstof niet in deze regio. Al in 2011 is het RVK-project van start gegaan met twee “Phileas” hybride brandstofcelbussen van de Nederlandse fabrikant APTS. Bijna tien jaar geleden was deze fabrikant nét iets te vroeg met waterstofactiviteiten. De voertuigen waren duur en de markt groeide onvoldoende snel. APTS uit Helmond ging uiteindelijk failliet.

De European Automobile Manufacturers Association roept de Europese Unie op om haast te maken met de uitrol van waterstoftankstations voor zware voertuigen. Om de klimaatdoelstellingen voor zwaar transport te halen moeten er meer vrachtauto’s op waterstof komen, maar er is geen dekkende tankvoorziening. De komende jaren moeten er tientallen H2-stations bijkomen, de jaren er na zelfs honderden.

De Europese Unie streeft er naar de CO2-uitstoot van zware voertuigen in 2030 met 30% te hebben verminderd. Berekeningen tonen aan dat, om dit doel te halen, er in 2025 minimaal 50 waterstoftankstations voor vrachtauto’s op de belangrijkste verkeersknooppunten moeten staan. Vijf jaar later moeten deze aantallen vertienvoudigd zijn tot 500.

Maar met waterstof alleen gaat het niet lukken. De vereniging die 16 Europese auto-, bestelwagen-, vrachtwagen- en busfabrikanten vertegenwoordigt, denkt ook dat er tegen 2030 ongeveer 200.000 batterij-elektrische vrachtwagens in de EU moeten rijden om de CO2-doelstelling voor dat jaar te halen. Om dit doel te bereiken, zou de verkoop van elektrische vrachtwagens de komende tien jaar met de factor 28 moeten toenemen. Vorig jaar werden er in Europa zo'n 700 middelgrote en zware batterij-elektrische voertuigen werden verkocht. Deze BEV’s hebben in 2050 zo’n 90.000 laadpunten nodig.

Het bedrijf Kautex Machinebouw heeft een nieuwe grote waterstoftank met behulp van extrusieblaasgieten gepresenteerd. De tank is ruim twee meter lang, heeft een diameter van circa 500 mm en een inhoud van 320 liter. Het is voor het eerst dat door middel van blaasgieten een voering voor een waterstoftank in deze maat wordt geproduceerd. Extruderen is een vormgevingstechniek waarbij een vervormbaar materiaal door een matrijs geperst wordt.

Het proces biedt nieuwe mogelijkheden voor waterstoftechnologie. De tanks kunnen worden gebruikt als brandstoftanks voor bedrijfswagens, bussen, treinen, schepen, maar ook voor het transporteren of opslaan van waterstof. Deze containers zijn niet alleen aanzienlijk lichter dan stalen tanks, maar ook volledig bestand tegen corrosie. Omdat waterstof het kleinste element is, kan het door vrijwel elk plastic materiaal ontsnappen. Speciale polyamiden hebben de beste barrière-eigenschappen, maar door de lage smeltstijfheid en complexiteit, waren ze voorheen moeilijk te verwerken bij het blaasgieten. Nieuw ontwikkelde polyamiden en een speciale extrusietechniek hebben dit nu mogelijk gemaakt. Technici van Kautex Machinebouw zien de nieuwe ontwikkeling als baanbrekend.

CPV-hogedrukcontainers voor waterstof zijn over het algemeen ontworpen voor een bedrijfsdruk van 700 bar en een barstdruk van 1750 bar. De voering is een kerncomponent van de tank. Met de door Kautex, in samenwerking met een kunststofproducent ontwikkelde methode, is het nu voor het eerst mogelijk om door middel van blaasgieten waterstofvoeringen in maten met industriële toepassingen te produceren.

De technologie die het bedrijf uit Bonn heeft ontwikkeld voor het produceren van grootschalige voeringen voor waterstofcontainers, betekent dat een kosteneffectieve oplossing voor transport- en infrastructuurvereisten nu binnen handbereik is. Waterstof wordt tegenwoordig op veel gebieden beschouwd als een alternatief voor fossiele brandstoffen in de transportsector. Hier is grote vraag naar veilige, lichtgewicht en lekvrije waterstoftanks die hoge druk kunnen weerstaan.

Door het gebruik van vorkheftrucks op waterstof kan Walmart, de grootste supermarktketen van de wereld, optimaal reageren op de enorme vraag naar levensmiddelen. Overal in de Verenigde Staten zijn de distributiecentra 24 uur per dag volop in bedrijf om aan de enorme vraag van klanten voldoen. “Er is absoluut geen tijd om voertuigen voor intern transport urenlang aan een acculader te hangen.”

Plug Power, een Amerikaans bedrijf dat zich bezighoudt met het ontwerpen en produceren van brandstofcelsystemen, waaronder vorkheftrucks, voorziet veel magazijnen van Walmart van voertuigen voor intern transport. De afgelopen weken werden de medewerkers van het Walmart distributiecentrum in Gordonsville in de staat Virginia volop geprezen om de 24-uursactiviteiten om belangrijke producten snel te leveren. Het distributiecentrum voorziet alle Walmart-winkels in de hele staat, met 8,5 miljoen inwoners, van essentiële goederen en levensmiddelen. De 273 vrachtauto’s, die permanent onderweg zijn, worden geladen met vorkheftrucks van PlugPower die binnen enkele minuten tanken bij eigen GenDrive tankstations. Door gebruik te maken van waterstof zijn de voertuigen, zonder onderbreking, 24 uur per dag inzetbaar en leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan de betrouwbaarheid van de voedselketen.

PlugPower meldt dat het bedrijf ongeveer 25% van de markt van intern transport in Amerika in handen heeft.

Twee toonaangevende bedrijven in de bedrijfswagenindustrie, Daimler Truck AG en de Volvo Group onderzoeken de mogelijkheden om gezamenlijk vrachtauto’s met een brandstofcel te ontwikkelen. Door samen te werken denken de vrachtautofabrikanten de hoge onderzoekskosten beter te kunnen beheersen. Het is de bedoeling om brandstofcelsystemen te ontwikkelen, produceren en commercialiseren voor zware voertuigtoepassingen en andere toepassingen. Daimler zal al zijn huidige brandstofcelactiviteiten in de joint venture consolideren. De Volvo Group verwerft 50% in de joint venture voor een bedrag van ongeveer 600 miljoen Euro.

Door de krachten te bundelen zullen de ontwikkelingskosten voor beide bedrijven worden verlaagd en zal de marktintroductie van brandstofcelsystemen in voertuigen die worden gebruikt voor zwaar transport en langeafstandstoepassingen worden versneld. In het kader van de huidige economische neergang denken de fabrikanten dat samenwerking nog noodzakelijker is geworden om de doelstellingen van de Europese Green Deal te halen. De Europese Unie legt autofabrikanten zware milieueisen op.

De ondertekende, voorlopige overeenkomst is niet bindend. Een definitieve overeenkomst wordt verwacht in het derde kwartaal van 2020, als de verantwoordelijke mededingingsautoriteiten geen problemen zien in de samenwerking.

HyPoint, een door durfkapitaal gefinancierd bedrijf uit Californië, claimt een nieuwe brandstofcel te hebben ontwikkeld die aanzienlijk goedkoper is dan de huidige brandstofcellen. Het bedrijf uit Menlo Park, aan de baai van San Francisco, werkt met een luchtgekoelde aandrijflijn voor brandstofcellen en creëert daarmee een aanzienlijk hogere energiedichtheid. Het nieuwe systeem overtreft, volgens oprichter en CEO Alex Ivanenko, de vloeistofgekoelde brandstofcelsystemen die worden gebruikt in auto's zoals de Toyota Mirai. Door deze ontwikkeling komt het gebruik van brandstofcellen in bijvoorbeeld de luchtvaart aanzienlijk dichterbij. Het eerste prototype is van de nieuwe brandstofcellen klaar en het bedrijf denkt over drie jaar brandstofcelsystemen te kunnen leveren voor een prijs van 100 tot 500 Euro per kilowatt, bij seriematige productie.

"Luchtvervoer stelt hoge eisen aan zowel specifieke kracht als vermogensdichtheid", zegt Sergey Shubenkov, hoofd van onderzoek en ontwikkeling bij HyPoint in Aviation Today, een magazine dat zich richt op de luchtvaart.  “Wij zijn van mening dat ontwikkelaars van de bestaande vloeistofgekoelde brandstofcellen niet in staat zullen zijn om deze barrières te overwinnen. Een vloeistofgekoelde aandrijflijn is te zwaar voor het gebruik in vliegtuigen. Wij komen met een systeem dat wel aan de eisen van de luchtvaart voldoet door het ontwerp van de brandstofcel-aandrijflijn te veranderen. Het idee is om het uitgangsvermogen van een luchtgekoelde brandstofcel te verhogen door de lucht in het systeem samen te persen. We plaatsen brandstofcellen in een luchtkanaal, waarin onder druk staande, bevochtigde en thermisch gestabiliseerde lucht wordt gecirculeerd. Deze uitvinding, die we een "turbo" luchtgekoelde brandstofcel noemen, zal het uitgangsvermogen van traditionele luchtgekoelde brandstofcellen met 2,5 keer verhogen zonder onnodige massa toe te voegen.”

De meeste brandstofcelsystemen die worden gebruikt om te vliegen, bijvoorbeeld in drones, worden gecombineerd met batterijen die vóór en tijdens de vlucht worden opgeladen om aan de piek in de stroomvraag bij het opstijgen en landen te voldoen. Brandstofcellen hebben net als batterijen nadelen. Batterijen geven een beperkte vliegtijd en brandstofcellen hebben een iets lagere vermogensdichtheid, wat zich in praktijk vertaalt in een beperkt laadvermogen. Vooral bij helikopers en drones is er maar beperkt ruimte aanwezig. Hypoint richt zich dan ook in eerste instantie op de toepassingsmogelijkheden in de luchtvaart.

Het Los Angeles Department of Water and Power (LADWP), het grootste gemeentelijke nutsbedrijf van het land, heeft een belangrijke stap gezet om een vervuilende kolencentrale om te bouwen tot een aardgas/waterstofcentrale. Het project bereikte onlangs een belangrijke mijlpaal met de aankondiging dat Mitsubishi Hitachi Power Systems (MHPS) het contract heeft gekregen voor de productie en onderhoud van de turbines voor de omgebouwde fabriek. De volgende stap is de energiecentrale voor de volle 100% op groene waterstof te laten draaien. Los Angeles is een van de 150 steden in de Verenigde Staten die uiterlijk in 2050 op 1005 hernieuwbare energie willen draaien.

De nieuwe turbines worden in 2025 in gebruik genomen en gaan elektriciteit opwekken met een mix van 30 procent waterstof en 70 procent aardgas. Tegen 2045, wanneer alle noodzakelijke fabrieksaanpassingen zijn voltooid, draaien ze op 100% waterstof. Ongeveer de helft van alle inwoners in de metropool Los Angeles krijgt stroom uit de centrale.

De productie van waterstof moet bijdragen aan het handhaven van een evenwicht tussen energieproductie en energievraag. Op piekdagen, wanneer er in de regio veel duurzame energie beschikbaar is kan soms maar 15% van de opbrengst direct worden gebruikt. In de toekomst wordt hier waterstof van gemaakt dat wordt opgeslagen in enorme zoutcavernes diep in de grond.

De initiatiefnemers zien het project niet als experimentele pilot. Alle elementen in het proces zijn bekende en goed doorontwikkelde technologieën. “We zijn ze gewoon flink aan het opschalen.” De plaats van de nieuwe waterstofcentrale is wel omstreden. Voor het productieproces is veel water nodig, de centrale staat in een gebied dat kampt met enorme verdroging.

Een nieuwe kijk op een zeer populair voertuig in het koude noorden van Canada heeft de Yukon Innovation Prize van dit jaar gewonnen. Het idee van Stefan Weissenberg (links op de foto) voor een sneeuwscooter op waterstof, levert hem de hoofdprijs van 6.500 Euro op. De jaarlijkse wedstrijd wordt gehouden door het ministerie van Economische Ontwikkeling van de regio Yukon en het Yukon College. Het thema was dit jaar de klimaatdoelstellingen van de Verenigde Naties voor duurzame ontwikkeling.

In een interview in de regionale pers zegt Weissenberg dat het idee ontstond toen een vriend in Destruction Bay, een kleine gemeenschap aan de Alaska Highway bij het Kluane-meer, hem een ​​oude sneeuwscooter gaf die geen werkende motor had, maar verder in goede staat verkeerde. Geïrriteerd door het harde geluid van sneeuwscooters en ander voertuigen die hij hoort tijdens het skiën bij de Haines Pass, besloot Weissenberg het voertuig naar waterstof om te bouwen.

“Brandstofcellen presteren beter in koude omstandigheden dan gewone batterijen,” zegt de ontwerper. “Voertuigen op waterstof zijn zeer duurzaam, ongelooflijk betrouwbaar en hebben zeer weinig onderhoud nodig, omdat ze weinig bewegende delen hebben. Omdat we hier in zo'n koud klimaat leven, lange afstanden moeten afleggen en veel van ons onze voertuigen intensief gebruiken, zijn waterstofbrandstofcellen beter geschikt dan batterijen.”

Een van de grootste problemen waarmee Weissenberg kampt, is het vinden van een leverancier die hem de juiste maat brandstofcellen voor zijn toepassing kan leveren. “Fabrikanten lijken alleen brandstofcellen te maken voor drones met een zeer kleine vermogens tot twee kilowatt, of ze maken ze voor zware voertuigen van 60 tot 90 kilowatt. Een exemplaar van 30 kilowatt is bijna niet te vinden."

Weissenberg zegt dat hij oorspronkelijk van plan was deze zomer met de renovatie van zijn oude sneeuwscooter te beginnen, met als doel deze in de herfst operationeel te hebben. Het Corona-virus heeft er echter voor gezorgd dat hij vastzit in Whitehorse, terwijl zijn sneeuwscooter nog in Destruction Bay staat.

De droom van Weissenberg is om uiteindelijk een retrofittingbedrijf te starten, waar hij bestaande sneeuwscooters wil ombouwen naar waterstof. Maar hij hoopt ook te bewijzen dat waterstof zowel een schone als levensvatbare brandstof is voor de toekomst.

Het kernwinkelgebied van Assen mag vanaf 2025 alleen nog worden bevoorraad door bestel- en vrachtwagens die gebruik maken van schone brandstoffen als waterstof en elektriciteit. Het voetgangersgebied transformeert daardoor naar een zero-emissie zone, blijkt uit de toekomstvisie van het stadsbestuur. Het bevoorraden van omliggende straten wordt voorlopig niet gewijzigd. Wel kunnen deze straten zich vrijwillig bij het project aansluiten, aldus de gemeente in de Asser Courant.

Door optimaal gebruik te maken van slimmere en schone stadslogistiek wil het college van B&W een bijdrage leveren aan een verbetering van de bereikbaarheid van de binnenstad, verhoging van omgevingskwaliteit van het centrumgebied en minder uitstoot van schadelijke stoffen. De ‘schone’ bevoorrading wordt in fasen afgedwongen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de zogeheten venstertijden waarbinnen de bevoorrading plaats mag vinden. Die wordt voor bestel- en vrachtverkeer de komende jaren stapsgewijs beperkt. Cameratoezicht met kentekenregistratie wordt toegepast om de regels te handhaven. Door te beginnen met het voetgangersgebied kan de gemeente de regelgeving makkelijk uitvoeren. Het is dan voor iedereen direct duidelijk om over welk gebied het gaat. Het voetgangersgebied kan in de nieuwe ‘binnenstadsvisie’ nog worden gewijzigd. Ook aanloopstraten en eventueel andere plekken in de stad kunnen in de toekomst in aanmerking komen voor de maatregel.

In de eerste fase blijven de huidige venstertijden in stand en wordt er strenger gehandhaafd op overtreders van venstertijden, schrijft de Asser Courant. Dit jaar al wordt hiervoor cameratoezicht ingezet. In de tweede fase worden de venstertijden beperkt voor bevoorrading die niet schoon is. Er gaat zowel in de ochtend als de avond een uur af.

Hierdoor hoopt de gemeente de markt te stimuleren om met schone bevoorrading op waterstof of elektriciteit aan de slag te gaan. In de derde fase is de binnenstad alleen nog maar toegankelijk voor schoon vervoer. Het plan richt zich in eerste instantie op logistiek vervoer.

De Duitse fabrikant Bosch gaat samen met het Zweedse PowerCell een fabriek opzetten voor de seriematige productie van brandstofcellen. Binnen twee jaar moet de productielocatie operationeel zijn en PEM-brandstofcellen produceren voor vrachtwagens en personenauto's. De twee bedrijven gaan de brandstofcellen en de productielijnen samen ontwikkelen.

Volgens Bosch biedt de brandstofceltechnologie op lange termijn veel kansen in de mobiliteit, met een marktgroei die loopt tot in de miljarden euro's. Tegen 2030 schat de Bosch dat tot 20% van alle elektrische voertuigen ter wereld op brandstofcellen zullen rijden. Vooral de markt voor bedrijfsvoertuigen zal snel groeien, mede omdat de CO2-emissieregels steeds strenger worden. Door meerdere brandstofcellen modulair te schakelen, willen beide bedrijven de hele markt bestrijken, van personenauto's tot zware vrachtwagens. 

Het Zweedse bedrijf PowerCell, gevestigd in Göteborg, heeft momenteel meer dan 60 werknemers in dienst en levert al prototypes van deze brandstofcellen voor gebruik in vrachtwagens en personenauto’s tot een vermogen van 125 kW. De focus lag tot op heden voornamelijk op grootschalige projecten in de maritieme sector met als doel deze technologie op grote schepen te implementeren. Daarnaast is het eind 2017 door Nikola Motors geselecteerd als belangrijkste leverancier van brandstofcellen voor pre-series voertuigen.

Bosch heeft van zijn kant een compleet assortiment componenten voor brandstofcellen, zoals luchtcompressoren, vermogenselektronica, regeleenheden en sensoren. Ook Bosch heeft zich verbonden met Nikola Motors, een bedrijf dat vanuit de Verenigde Staten de wereld wil voorzien van vrachtauto’s, bestelwagens en bussen op waterstof.

Het bedrijf Connexxion, dat het openbaar vervoer verzorgt in het westen van Nederland, gaat vanaf eind volgend jaar met waterstofbussen rijden in vervoersgebied Hoeksche Waard en Goeree-Overflakkee. Het vervoersbedrijf heeft daarvoor een overeenkomst gesloten met Solaris Bus & Coach S.A. voor de levering van een serie van 20 bussen van het type Urbino 12 Hydrogen.

Voor de reizigers bieden de nieuwe bussen comfort, een lage instap, USB-laadpunten, airconditioning, duidelijke informatiedisplays, en plek voor een rolstoel. De bussen krijgen spiegels met camera’s. De chauffeurs hebben daardoor beter zicht rondom hun wagen en geen last meer van dode hoeken.

De nieuwe bussen sluiten aan op de ambities van de provincie Zuid-Holland. “Het wordt steeds drukker op onze wegen. Omdat wij de gezondheid van de reizigers en onze inwoners belangrijk vinden, is het schoner maken van de lucht met de komst van deze bussen een mooie stap vooruit”, meldt gedeputeerde Floor Vermeulen van Verkeer en Vervoer op de website van de provincie.

De aankoop van de voertuigen is mede mogelijk gemaakt door subsidie van JIVE en JIVE2, Horizon 2020 van de Europese Unie, Hydrogen Europe en Hydrogen Europe Research.X

COMMENTAAR. Een twijfelachtige wereldprimeur in Delft. Daar is enkele maanden geleden een open parkeergarage opgeleverd die verboden is voor elektrische auto’s en auto’s op waterstof. Waar komt dat verbod plotseling vandaan? En is een parkeerverbod voor waterstofauto’s gerechtvaardigd als voertuigen op andere gassen gewoon naar binnen mogen? De redactie van Waterstof Magazine ging opzoek naar dit bijzondere besluit.

We beginnen bij de plaatselijke brandweer. Deze heeft geen eigen mailadres, maar blijkt te vallen onder de Veiligheidsregio Haaglanden. De eerste mail krijgen we onbestelbaar terug, de tweede ook. Dan maar even bellen met de alarmlijn. Het mailadres op de website blijk al lang niet meer te bestaan, we krijgen de nieuwe. De woordvoerder reageert pas na meerdere dagen: “Ik heb begrepen dat je het beste terecht kunt bij de gemeente Delft met je vragen hierover. Succes!”

Na een ‘hartelijk dank’ nemen contact op met de gemeente. “Dit is geen gemeentelijke parkeergarage. De garage ligt op de campus van de Technische Universiteit (TU). Dit is de pas opgeleverde garage van de TU op de locatie P Sports. Onze contactpersoon is Ingeborg van de TU Delft.”

Inmiddels zijn we tien dagen verder. We sturen het informatieverzoek door naar het opgegeven mailadres, maar dit blijkt niet te kloppen. Na onderzoek proberen we het opnieuw en er komt antwoord: “Allereerst excuses voor de late reactie. We hebben navraag gedaan bij de afdeling die heeft gewerkt aan de realisatie van het parkeergebouw. Dat verloopt in de huidige tijd allemaal per mail en kostte iets meer tijd.

Bij de vergunningverlening bleek dat de brandweer in de regio Haaglanden vanwege recente ervaringen nieuwe/extra vragen en bedenkingen had met betrekking tot de brandveiligheid. Dit heeft geleid tot extra brandveiligheidsmaatregelen in het gebouw en ook tot een parkeerverbod voor elektrische auto’s en waterstofauto’s. Deze auto’s moeten dus buiten het gebouw parkeren. Het levert geen parkeerprobleem voor de eigenaren op omdat er direct rondom het gebouw nog eens ca. 400 parkeerplaatsen liggen en er ook elders op de campus voldoende parkeerruimte beschikbaar is."

Er zo heeft de universiteit in Delft, waar ze toch heel erg druk zijn met waterstofontwikkelingen, de eerste parkeergarage ter wereld die verboden is voor BEV’s en FCEV’s. En hoe zat het ook alweer met de Nexo botsproef in Amerika? “Als het op veiligheid aankomt laten we bij Hyundai niets aan het toeval over. Neem de NEXO, de eerste in serie geproduceerde waterstofauto ter wereld. In Amerika zijn ze hartstikke onder de indruk van het veiligheidsniveau van deze SUV. Daar ontving de NEXO een zogeheten TOP SAFETY PICK+ award. Het Insurance Institute for Highway Safety (IIHS) kent deze onderscheiding alleen toe als een auto superveilig is.”  

Waarschijnlijk hebben ze in Delft de berichten hierover gemist.

Loop Energy, leverancier van brandstofcellen voor de markt van middelzware tot zware voertuigen, heeft een grote bestelling uit China ontvangen. Een toonaangevende busfabrikant heeft voor miljoenen Euro’s aan brandstofcellen besteld voor de busvloot van de stad Nanjing. Hier worden 7000 voertuigen op batterijen vervangen door een verbeterde versie met een brandstofcel.

Nanjing, een stad met meer dan 8,5 miljoen inwoners, loopt tegen z’n beperkingen aan met bussen op batterijen. Er zijn problemen ontstaan in de verschillende seizoenen, het rijbereik op lange afstanden en bij een hogere passagierscapaciteit. De batterijen worden daarom massaal vervangen door brandstofcellen. Loop Energy gaat een 50 kW brandstofcel in de voertuigen plaatsen. Het project heeft een looptijd van drie jaar en heeft een geschatte waarde van ruim 14 miljoen euro. De levering is mogelijk gemaakt na de ontvangst van productcertificering voor Loop's 50 kW Fuel Cell Range Extender Modulereeksen van het China Automotive Technology and Research Center, een nationale onafhankelijke test- en certificeringsorganisatie voor voertuigproducten in China.

Loop Energy, uit het Canadese Vancouver, biedt emissievrije energiesystemen voor middelzware tot zware transporttoepassingen. Loop werkt samen met motorleveranciers en voertuigfabrikanten om koolstofvrije aandrijfoplossingen te ontwerpen en te leveren met behulp van zowel elektrische als waterstofbrandstofceltechnologieën. 

De eerste vrachtwagen van 27 ton met waterstof-brandstofcel is in Nederland met proefritten begonnen. Deze door VDL gebouwde truck is zijn Europese tour gestart vanuit Schelluinen bij Gorinchem. Diverse partners werken samen in dit door Europa gefinancierde H2-Share project, dat de ontwikkeling van zero-emissie vrachtvervoer als doel heeft. Met de start van deze eerste demo wordt een enorme stap gezet in de ontwikkeling van de zero-emissie zware vrachtwagenindustrie in noordwest Europa. Het voertuig gaat de komende tijd rijden in Nederland, Duitsland, België en Frankrijk.

De testtruck van VDL is de eerste vrachtwagen die aan een praktijkproef op de weg wordt onderworpen. Het eerste transportbedrijf dat met de truck gaat rijden is Breytner uit Rotterdam. Zij gaan de truck inzetten voor het bevoorraden van een bekend meubelconcern. Deze proef zal drie maanden duren. Nadien gaat het waterstofvoertuig naar een van de andere partners in Europa. Om de waterstoftruck overal in Europa te kunnen inzetten heeft het Duitse bedrijf Wystrach een gebruiksvriendelijk en officieel goedgekeurd mobiel waterstof tankstation geleverd. Er is voldoende opslagcapaciteit voor waterstof aanwezig.

De proef met de 27-ton vrachtauto valt onder het H2-Share project dat wil aantonen dat de waterstoftechnologie inmiddels klaar is voor zwaar transport. Het moet een basis vormen voor de ontwikkeling van de zero-emissie vrachtwagenindustrie in noordwest Europa. Het project ontving 1,69 miljoen euro EU-subsidie via Interreg NWE en wordt gecoördineerd door WaterstofNet. WaterstofNet focust zich al meer dan tien jaar op de ontwikkeling van waterstof in de Benelux en was medeverantwoordelijk voor de eerdere projecten met vuilniswagens en vrachtwagens op waterstof in Europa.

‘Bij WaterstofNet voorzien we een grote rol voor waterstof in zware vracht toepassingen. Meer dan 4 jaren geleden zijn we in samenwerking met regionale partners begonnen met het ontwikkelen van Europese projecten met een focus op waterstof in zware vrachtwagens, ons daarbij richtend op demonstraties met industriële partners en het vergaren van praktische kennis. Wij geloven dat het overduidelijk is dat waterstoftechnologie sterke toekomstmogelijkheden biedt voor Europa’, aldus Adwin Martens, directeur van WaterstofNet.

Het Nederlandse kabinet heeft  deze week de lang verwachte ‘Kabinetsvisie waterstof’ gepresenteerd. Het is duidelijk dat de Nederlandse overheid de komende jaren volop inzet op de ontwikkeling van de nieuwe waterstofeconomie. De wetgeving rond energie wordt aangepast, er is ruimte voor nieuwe proefprojecten, er komt meer subsidie en er wordt onderzocht welke rol het huidige aardgasnetwerk voor de distributie kan betekenen. De landelijke overheid ziet een internationale markt voor waterstof ontstaan, waarin de haven van Rotterdam als energie-hub een belangrijke speler kan worden.  

Voor een duurzaam energiesysteem dat betrouwbaar, schoon, betaalbaar, veilig en ruimtelijk inpasbaar is, zijn CO2-vrije gassen als waterstof onmisbaar, schrijft minister Wiebes aan de Tweede Kamer. Waterstof is daarin een noodzakelijke schakel. Het meest voorkomende element in het universum blijkt ook zeer verbindend te werken in Nederland. Dit wordt duidelijk in de afspraken in het Klimaatakkoord waarin voor waterstof een stevige ambitie is opgenomen, gedragen door een grote en brede groep stakeholders. Industriële clusters en havens zien waterstof als een onmisbaar onderdeel van hun toekomst en verduurzamingsstrategie. Voor de transportsector is waterstof cruciaal voor het bereiken van zero-emissie vervoer. De agrarische sector ziet kansen voor de productie van waterstof en voor het gebruik ervan.

Een voortvarende ontwikkeling van waterstof past ook in de visie die het kabinet heeft gepresenteerd in de recente Groeistrategie voor Nederland op de lange termijn. Met name voor de industrie heeft het grote prioriteit. Door nu helder het belang van waterstof te benoemen, een ambitieuze beleidsagenda te presenteren en essentiële stappen te zetten om tijdig de infrastructuur en andere randvoorwaarden te realiseren, wil het kabinet een duidelijk signaal afgeven. Dit is belangrijk voor alle Nederlandse en buitenlandse bedrijven die projecten hebben aangekondigd in Nederland. Zo kunnen bedrijven eerder de overstap naar de inzet van duurzame waterstof maken en kunnen regio’s en industrieclusters aan de slag met hun energie-strategieën en de eerste pilots en demonstraties.

Het is cruciaal dat we tijdig CO2-vrije waterstof als een schaalbare energiedrager introduceren waarmee we verder kunnen met de integratie van wind- en zonne-energie in de energievoorziening.

De ontwikkeling van waterstofketens is om meerdere redenen van belang voor de Nederlandse economie. Ten eerste is een betaalbare, betrouwbare en duurzame energievoorziening een belangrijke vestigingsplaatsfactor voor bedrijven en nodig om de in Nederland gevestigde energie-intensieve industrie te helpen verduurzamen. De Nederlandse economie kent een groot aandeel energie-intensieve industrie. Om dit type bedrijvigheid in Nederland ook in de toekomst te behouden, is het noodzakelijk dat bedrijven CO2-vrije energiedragers in kunnen kopen tegen internationaal concurrerende prijzen. Ten tweede biedt de ontwikkeling van waterstofketens in Nederland kansen voor Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen. Dit draagt ook bij aan de werkgelegenheid. Specifiek voor de havens en met name voor de haven van Rotterdam is het voorts van strategisch belang de huidige hubfunctie in de internationale energiestromen te behouden. Waterstof kan een wereldwijd verhandelde commodity worden. Gezien de grote verwachte vraag naar duurzame waterstof bij de industrie in Noordwest-Europa heeft het daarom grote voordelen voor Nederland om een spil te worden in deze keten en bestaande infrastructuur daarvoor in te zetten.

Op basis van verschillende scenario’s heeft het kabinet zich een beeld gevormd van een CO2-vrije waterstofketen. Waterstof kan een wereldwijd verhandelde commodity worden met grootschalige import en export. De productie in Nederland kan plaatsvinden met behulp van grote elektrolysers of productie-installaties met CCS in de kuststreken. Ook kunnen kleinschaliger productielocaties ontstaan. Landen met goedkope zonne-energie richten zich op de export van waterstof en Nederland kan dankzij de gunstige ligging, de havens en het uitgebreide gasnet.

Zowel de ontwikkeling van vraag, aanbod, opslag en infrastructuur worden sterk beïnvloed door overheidsbeleid. Voor de ontwikkeling van het waterstofnetwerk ligt een publieke rol - zeker in de start en ontwikkelfase - voor de hand. De introductie van een nieuwe energiedrager is complex en en zal decennia in beslag nemen, het kabinet moet en wil hierin de regie nemen.

Om voorop te blijven lopen in Europa en de daarmee verbonden economische bedrijvigheid aan te trekken, zal Nederland aan de technologische grenzen moeten opereren van de opschaling met een instrumentarium en beleidskader dat in staat is de ambitieuze plannen te faciliteren, aldus minister Wiebes in de waterstofvisie.
Klik hier voor de hele Kabinetsvisie waterstof.

Het succes van waterstof heeft in belangrijke mate te maken met het beleid voor emissienormen. Daar waar overheden de uitstoot van CO2 flink belasten, ontstaat vanzelf een nieuwe waterstofeconomie. Dat schrijft onderzoeksbureau BloombergNEF in het rapport Hydrogen Economy Outlook, over de kansen van waterstof wereldwijd.

De dalende kosten van het maken van waterstof uit wind- en zonne-energie bieden een veelbelovende manier om de uitstoot te verminderen in sectoren als staal, zware voertuigen, scheepvaart en cement. Dit zijn branches die het meest afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. In de outlook wordt vastgesteld dat schone waterstof de komende decennia kan worden ingezet om tot 34% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen door fossiele brandstoffen en de industrie te verminderen. Minstens zo belangrijk is dat dat kan op een manier waarop de kosten beheersbaar blijven. Dit is echter alleen mogelijk als er beleid wordt ingevoerd om de technologie op te schalen en de kosten te verlagen.

De bevindingen van het rapport suggereren dat hernieuwbare waterstof in de meeste delen van de wereld vóór 2050 voor zo’n 0,73 euro tot 1,46 euro per kilogram zou kunnen worden geproduceerd. Hiermee wordt het concurrerend met de huidige aardgasprijzen in Brazilië, China, India, Duitsland en Scandinavië op energie-equivalent basis.  De onderzoekers schatten in dat het komende decennia mogelijk zal zijn om waterstof tegen lage kosten te produceren met behulp van wind- en zonne-energie. Daarna kan het maandenlang ondergronds op geslagen worden om het vervolgens on-demand via pijpleidingen te leveren aan energieverslindende bedrijven. Waterstof komt daarmee binnen het bereik van de scheepvaart en bijvoorbeeld de staalindustrie. Om ervoor te zorgen dat het netto milieuvoordelen oplevert, moet H2 worden geproduceerd uit schone bronnen en niet via traditionele fossiele-brandstofprocessen. Tegenwoordig wordt veel goedkoop industrieel waterstof nog gemaakt uit fossiele brandstoffen, dat proces is eindig.

Blauwe waterstof kan ook worden gemaakt met fossiele brandstoffen als de koolstof wordt opgevangen en opgeslagen, maar dit is waarschijnlijk op termijn duurder, stelt het rapport. Hernieuwbare waterstof kan schoner en beter worden gemaakt door water te splitsen in waterstof en zuurstof, met behulp van elektriciteit die wordt opgewekt door goedkope wind- of zonne-energie. De kosten van deze elektrolysetechnologie zijn de afgelopen vijf jaar met 40% gedaald en kunnen blijven dalen als de afzet toeneemt. 

Het hele rapport in het Engels vindt u via deze link. 

De overheid zal de komende jaren een voortrekkersrol gaan vervullen bij de uitrol van mobiliteit op waterstof. Op dit moment zijn er nauwelijks waterstoftankstations omdat er geen voertuigen met brandstofcellen zijn. Tegelijkertijd worden er weinig H2-voertuigen verkocht omdat er geen tankstations zijn. De landelijke, regionale en lokale overheid gaan dat probleem doorbreken door als early adopter op te treden. Dat staat in de nieuwe waterstofvisie van het kabinet.

Voor het ondersteunen van de in het Klimaatakkoord genoemde ambities van 50 waterstoftankstations in 2025, 15.000 brandstofcelauto’s en 3000 zware voertuigen, wordt nog dit jaar met stakeholders een convenant ondertekend. Convenanten met de sectoren voor doelgroepenvervoer, vuilniswagens, nul-emissie stadslogistiek en een strategie voor het lange afstandstransport voor de achterlandverbindingen moeten de uitrol van waterstoftankstations verder ondersteunen. Mede in het kader van Duurzaam Inkopen, zullen zowel Rijk als decentrale overheden optreden als launching customer. Voor nul-emissie stadslogistiek en zwaar transport worden onder het klimaatakkoord subsidieregelingen uitgewerkt.

De verdere uitrol van tankstations zal worden gestimuleerd, mede in kader van de EU-richtlijn voor alternatieve brandstoffen. Naast een tankinfrastructuur op de Nederlandse en Europese hoofd transportassen is ook uitrol nodig in de aansluitende gebieden. De bevoorrading vergt een afgewogen systeem van productie en transport dat moet aansluiten bij de rol van waterstof in de regionale energie-strategieën. Een Green Deal zal bijdragen aan het stimuleren van inzet van waterstof in de scheepvaart (zeevaart en binnenvaart) en in de havens. Daarnaast moet de luchtvaart vergroenen. Het bijmengen van waterstof in de kerosine is een traject dat verder wordt onderzocht.

Op dit moment is de Europese Commissie bezig met de uitwerking van de voorwaarden waaronder waterstof geldt als groen en, in pure vorm of als grondstof voor synthetische brandstoffen, voldoet als hernieuwbare transportbrandstof zoals bedoeld in deze richtlijn. De uitwerking hiervan is van belang voor de stimulans die de transportdoelstelling van een verplicht aandeel van 14% hernieuwbaar biedt voor de ontwikkeling van groene waterstof.

De Nederlandse overheid gaat de wet- en regelgeving zo snel mogelijk op orde brengen om ontwikkelingen rond waterstof niet onnodig te belemmeren. Dat staat in de Kabinetsvisie waterstof die de regering heeft gepubliceerd. Op dit moment is het wettelijk niet toegestaan waterstof via het aardgasnetwerk te transporteren. Deze regels, die een voortvarende ontwikkeling van een efficiënte waterstofeconomie belemmeren, worden aangepast.

Zowel de ontwikkeling van vraag, aanbod, opslag en infrastructuur worden sterk beïnvloed door overheidsbeleid. Het kabinet zal een onderzoek in gang zetten naar de inzet van het bestaande aardgasnet voor waterstof. Uit eerdere onderzoeken van verschillende bedrijven is gebleken dat dat geen grote problemen oplevert. Voor de ontwikkeling van het waterstofnetwerk ligt een publieke rol - zeker in de start en ontwikkelfase - voor de hand. De introductie van een nieuwe energiedrager is complex en zal decennia in beslag nemen, het kabinet moet en wil hierin de regie nemen, schrijft minister Wiebes aan de Tweede Kamer.

In het eerder gepubliceerde Klimaatakkoord is afgesproken dat onderzocht zal worden hoe wettelijke ruimte kan worden gecreëerd voor experimenten om regionale en landelijke netbeheerders ervaring op te laten doen op het gebied van transport en distributie van waterstof. De netbeheerders zullen in dat geval, in samenwerking met marktpartijen, waterstofpilotprojecten starten, met als doel om samen een werkbare keten te onderzoeken. Er is een traject gestart om dit op grond van de huidige Gaswet via de algemene maatregel van bestuur mogelijk te maken. Dit is mogelijk door de proeven onder te brengen onder de noemer Tijdelijke Taken. Het kabinet maakt haast met deze aanpassingen, het ligt in de bedoeling om deze wetswijzigingen in 2020 gereed te hebben.

Door nu helder het belang van CO₂-vrije waterstof te benoemen, een ambitieuze beleidsagenda te presenteren en essentiële stappen te zetten om tijdig de infrastructuur en andere randvoorwaarden te realiseren, wil het kabinet een duidelijk signaal afgeven. Bedrijven die actief zijn in de waterstof-economie kunnen aan de slag. De overheid faciliteert waar mogelijk.

Goed nieuws voor initiatiefnemers voor waterstof-tankstations. De projectmanagers en vergunningspecialisten van Ekinetix hebben in opdracht van Rijkswaterstaat een handleiding geschreven over het vergunningsproces om tot een H2-tanklokatie te komen. Het rapport heeft een duidelijke gidsfunctie en moet het ingewikkelde proces rond de uitrol van tankstations versnellen.

Naar verwachting worden de komende jaren in Nederland meerdere openbare waterstoftankstations opgezet. In het nationale klimaatakkoord wordt gesproken over 20 tankstations voor waterstof in 2020 en 50 stuks in 2025. Een probleem is dat waterstof in de gebouwde omgeving voor zowel de initiatiefnemer als het bevoegd gezag een nieuw vraagstuk is. De ervaring met de huidige openbare tankstations, in Rhoon, Helmond, Arnhem, Delfzijl en Den Haag, leert dat het vergunningsproces voor zowel de initiatiefnemer als bevoegd gezag in de praktijk nog met veel vragen en onbekendheid is verbonden. De initiatiefnemers uit de tankstation-branche zijn in de meeste gevallen niet gewend met installaties te werken waarbij een vergunningsplicht noodzakelijk is. Het vergunningstraject is tijdrovend en kostbaar.

Rijkswaterstaat heeft opdracht gegeven het vergunningsproces voor openbare waterstoftankstations procesmatig te beschrijven. De procesbeschrijving bevat een procesflowdiagram met stappenplan, toelichting en handige checklists die zowel geschikt zijn voor initiatiefnemer als het bevoegd gezag.

Goed en intensief vooroverleg met bevoegd gezag en overige stakeholders wordt ten zeerste aanbevolen. Waterstofinitiatieven zijn relatief nieuw en plaatselijke overheid heeft hier in het algemeen nog weinig tot geen ervaring mee. Daardoor is de kans groot dat er vertragingen of blokkades optreden als de relevante partijen in het voortraject niet voldoende worden geïnformeerd.  Als bijlage is een document toegevoegd dat het proces beschrijft zoals het in de praktijk is verlopen bij de realisatie van het eerste openbare waterstoftankstation van Nederland bij Rhoon. Hierin staan een aantal tips en aanbevelingen om het vergunningsproces te bespoedigen.

Het complete rapport vindt u via deze link

Netwerkbedrijf Alliander en onderzoeksinstituut Kiwa ontwikkelen samen in Apeldoorn een waterstofhuis. Dit wordt een opleidingslocatie ingericht als woonhuis, waar vakmensen kunnen leren hoe ze in woonwijken de huidige aardgasvoorziening geschikt kunnen maken voor waterstof. Het demohuis wordt volgens planning komend najaar in gebruik genomen.

Omdat de meeste monteurs en installateurs weinig ervaring hebben met het ombouwen van gasnetwerken voor gebruik van waterstof, hebben Alliander en Kiwa elkaar gevonden. Kiwa’s locatie in Apeldoorn heeft niet alleen een vergunning voor het werken met waterstof, maar Kiwa is ook opleider op het gebied van waterstof en de energietransitie.

Het nieuwe waterstofhuis in Apeldoorn wordt gebouwd met een aantal portacabins of houtskeletbouwwerk. Deze simulatie van een woonhuis wordt voorzien van een verwarmingsinstallatie, keuken en meterkast. Ook komt er in het huis een cursus- en vergaderruimte, voor opleidingen en andere bijeenkomsten. In een later stadium kunnen ook andere partijen hier terecht voor opleidingen en trainingen.

Alliander heeft momenteel in Nederland onderzoeken lopen naar verschillende pilots, waarbij de toepassingsmogelijkheden van waterstof worden onderzocht, meldt woordvoerder Jelle Wilse aan Waterstof Magazine. De testen lopen uiteen van het waterstofgebruik in historische panden, waterstof binnen bedrijven en het tijdelijk omzetten van overtollige stroom van zonne- en windparken in waterstof. Het vervangen van aardgas door waterstof is voor de netbeheerder een interessant traject, met als voordeel dat het bestaande aardgasnet gebruikt kan worden. Diverse producenten van verwarmingsketels zeggen inmiddels de eerste serie waterstofketels te willen gaan testen.

Hyzon Motors, fabrikant van zware voertuigen in de USA, wil nog dit jaar met de eerste vrachtauto’s met een brandstofcel op de markt komen. Niet alleen in Amerika, maar ook in Azië, Australië en Europa. Hyzon werkt nauw samen met Horizon, wereldmarktleider in de vercommercialisering van brandstofcellen.

“We hebben de afgelopen jaren een ongelooflijke groei bij Horizon in Azië gezien,” zegt George Gu, voorzitter van Horizon Fuel Cell Technologies en CEO van Hyzon Motors. “En nu gaan we, met de ervaring die is opgedaan met honderden vrachtwagens in Azië, onze technologie naar andere delen van de wereld brengen. Onze brandstofcellen hebben zich de afgelopen jaren al bewezen en we zien een kans om de wereld te helpen het transport veel sneller koolstofvrij te maken dan veel mensen momenteel denken.”

Hyzon Motors wil een van de eerste brandstofcelfabrikanten met serieproductie zijn, met fabrieken die vanaf medio 2020 van start gaan in de Verenigde Staten. Hyzon zal onmiddellijk vrachtwagens aanbieden met een bruto voertuiggewicht van 15 tot 40 ton, aangedreven door de hoogwaardige PEM-brandstofcellen van Horizon en stadsbussen en touringcars. In 2021 volgt een serie een bestelwagens en lichte vrachtwagens op waterstof. Zero Emission-wegtreinen (foto) met een brutogewicht tot 140 ton zullen in 2021 in Australië op de markt worden gebracht. Dit wordt gezien als de ultieme test voor brandstofceltechnologie in zware voertuigen. Wegtreinen zijn regelmatig langer dan 50 meter.

Een belangrijke waarde propositie van Hyzon heeft betrekking op de Total Cost of Ownership voor bedrijfsvoertuigen. Omdat er weinig bewegende onderdelen zijn, profiteren vrachtwagens en bussen op waterstof van veel lagere onderhoudskosten dan voertuigen met verbrandingsmotor. Bovendien is er geen sprake van toename van het eigen gewicht, in tegenstelling tot elektrische vrachtwagens op loodzware batterijen.

Horizon is een pionier op het gebied van brandstofcellen en houdt zich sinds 2003 bezig met R&D voor brandstofcellen. Het bedrijf is gevestigd in Singapore en heeft verkoopkantoren over de hele wereld. Hyzon Motors is een nieuw bedrijf in de Verenigde Staten dat zich heeft gevestigd in de staat New York.

In Nederland is deze week het vierde openbare waterstof-tankstation geopend. De waterstofpomp is onderdeel van het BP-tankstation van Jan-Paul Kerkhof (foto) en is gevestigd aan de Binckhorstlaan 100. Het tankstation lever waterstof bij een druk van 350 en 700 bar. De afgelopen maanden heeft het tankstation proefgedraaid. Den Haag is de stad met de meeste waterstofauto's van Nederland, het taxibedrijf van Noot rijdt er 24 uur per dag met vijftig Toyota Mirai's.

Automobilisten die rijden op waterstof zijn dagelijks welkom van 8.00 tot 18.00 uur. Waterstof kan niet met de BP-pas of Travelcard afgerekend worden, wel geaccepteerd Kerkhof bankpassen, creditcards en contant. Het tankstation is in enkele minuten bereikbaar vanaf het Prins Clausplein, het verkeersknooppunt op de kruising van de snelwegen A4 en A12.

De pomphouder heeft gekozen voor een Nederlandse waterstoftankinstallatie van het bedrijf Resato International uit Assen. Resato heeft veel ervaring in hogedruk technologie en heeft al diverse tankstations in Nederland geleverd. Deze staan hoofdzakelijk op bedrijventerreinen.

Het waterstofproject komt mede tot stand dankzij H2 Mobility Europe, het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de regionale netbeheerder Stedin. Een nieuwe Hyundai Nexo is inmiddels afgeleverd en te zien op het station.

De Nederlandse netbeheerder Alliander doet doorlopend onderzoek naar de veiligheid van waterstof door de bestaande aardgasleiding. Daarbij wordt niet alleen gekeken of de leiding geschikt is, maar ook wat de gevolgen zijn als waterstof uit het netwerk lekt. Komt het waterstofgas dan sneller tot ontploffing dan aardgas, wat zijn de ontploffingstemperaturen en wat zijn de gevolgen? Kortom een reeks belangrijke vragen waarop de netbeheerder graag antwoord wil, alvorens definitieve plannen met waterstof verder worden uitgewerkt. Daarom komen er een paar testprojecten en wordt er een onderzoekswoning in Apeldoorn gebouwd. Want veiligheid gaat bij de netbeheerder voor alles.

Bart Vogelzang van de afdeling Assetmanagement bij netbeheerder Alliander houdt zich dagelijks bezig met het onderzoek naar de veiligheid van waterstof in de bebouwde omgeving. Een interview over zijn dagelijkse werkzaamheden leest u hier.   

De voorbereidingen, om te komen tot een grootschalige waterstoffabriek bij de havenstad Sines, vorderen gestaag. Momenteel wordt er volop gesproken tussen de verschillende partijen, om het project verder vorm en inhoud te geven. In Portugal moet op grootschalige wijze duurzame stroom uit zonneparken en windparken worden omgezet in waterstof voor de Nederlandse markt. Grote Portugese, Deense en Nederlandse bedrijven zijn de plannen aan het analyseren.

De internationale belangstelling voor het project is groot, maar initiatiefnemer Marc Rechter meldt aan Waterstof Magazine nu eerst aan de slag te willen.  “Green Flamingo heeft nu met 15 deelnemers een gunstige omvang en sterke partners. Meer deelnemers kan vertragend werken., want ieder bedrijf heeft z'n eigen belangen. We moeten nu de volgende stappen zetten om snelle voortgang te boeken, zodat de ​​Europese markt voor groene waterstof sneller tot ontwikkeling kan komen.” Voor Portugal is het project zeer interessant. Diverse media in Portugal melden dat het waterstofplan werk zal bieden aan meer dan 1000 weknemers. De zonneparken, die aan de basis staan van de waterstoffabriek, beslaan duizenden hectares grondgebied.

Initiatiefnemer is de Nederlander Marc Rechter, CEO van de Resilient Group, die al 20 jaar in Portugal woont. In 2009 kwam hij al met de eerste ideeën naar buiten, sinds het laatste half jaar zit het project in een stroomversnelling. De totale investeringskosten kunnen oplopen tot 3,5 miljard Euro. Dit geld moet uiteindelijk komen uit een mix van de Portugese en Nederlandse overheid, het internationale bankwezen, de Europese Unie en de participerende grote bedrijven. Als alles volgens plan verloopt ondertekenen Portugal en Nederland deze maand een memorandum van overeenstemming. Daarna, en als er geen onverwachte vertragingen zijn, zou in de tweede helft van 2021 de daadwerkelijke grondwerkzaamheden kunnen beginnen.

“Waterstof heeft alles in zich om een zeer belangrijk exportproduct te worden voor een land als Portugal.” Dat zegt Marc Rechter, de Nederlandse initiatiefnemer achter het project Green Flamingo, dat via elektrolyser-technologie in Portugal grootschalig groene waterstof wil produceren voor de Nederlandse markt. Het totale geschatte investeringsbedrag kan oplopen tot zo’n 3,5 miljard Euro.

Het Portugese ECO meldt dat Rechter, die al 20 jaar in Portugal woont, inmiddels een aantal indrukwekkende namen voor het project heeft geïnteresseerd. António Mexia , CEO van Energias de Portugal SA, een van de grootste energiebedrijven heeft inmiddels laten weten zeer geïnteresseerd te zijn, evenals Galp Energia, een geprivatiseerd Portugees bedrijf dat wereldwijd actief is in de olie- en gasindustrie. Daarnaast is er mogelijk een rol voor de Portugese gasnetbeheerder REN als beheerder van het gastransport netwerk.

Volgens een presentatie van het Green Flamingo-initiatief, onlangs gegeven in Brussel, zijn ook bedrijven als de Deense gigant Vestas, een van 's werelds grootste producenten van windturbines, het Nederlandse tankopslagbedrijf Vopak en maritiem gasvervoerder Anthony Veder en de ABN-AMRO bank geïnteresseerd. Tenslotte zit het Spaanse waterstofbedrijf H2B2 aan tafel.

Onderdeel van de plannen is de bouw van een groot zonnepark, mogelijkerwijs windturbines en een groot elektrolyser park, waar de duurzame stroom zal worden omgezet in groene waterstof. De groene waterstof uit het Portugese project is voor binnenlands gebruik en de export.

“Het doel is om tegen 2025 een deel van de 1GW-zonne-energiecentrale en de nieuwe waterstofcentrale bij de havenstad Sines operationeel te hebben, zegt Rechter tegen Waterstof Magazine. “Tegen 2030 zal de productie zich mogelijk vermenigvuldigen, om aan de verwachte grote Europese vraag tegemoet te komen.”

Update: De eerste trein op waterstof is woensdagmiddag Nederland binnengereden. Bij Oldenzaal stak de trein de grens over, onderweg naar de tijdelijke stalling Leeuwarden. Het voertuig wordt door locomotieven naar de Friese hoofdstad gebracht, er is slechts vergunning gegeven voor het rijden op een beperkt stuk spoor in het noorden van Nederland. De Coradia iLint van de Franse treinfabrikant Alstom gaat de komende weken zelfstandig rijden tussen de stad Groningen en Leeuwarden. In eerste instantie op proef, tijdens de nachtelijke uren en nog zonder passagiers.

Bij de test in het noorden van Nederland zijn naast treinfabrikant Alstom en regionaal vervoerder Arriva, ook de provincie Groningen, spoorwegbeheerder ProRain en het Franse ingenieursbedrijf Engie betrokken. De trein zal worden getest tot een snelheid van 140 km per uur. Als de test positief uitvalt denk de regio vanaf 2023 met waterstoftreinen te kunnen gaan rijden. Er zal dan nog wel een tankvoorziening moeten worden aangelegd. Noord-Nederland is een van de meest vooraanstaande regio’s op het gebied van waterstof in Europa.

De Coradia iLint rijdt al meer dan een jaar op proef in Duitsland. In het gebied ten noorden van de lijn Bremen – Hamburg is de eerste plek ter wereld waar de treinen in de normale dienstregeling zijn opgenomen. Na ruim een jaar mag geconcludeerd worden dat de treinen uiterst betrouwbaar zijn en weinig uitval kennen. In Duitsland wordt dan ook gesproken van een groot succes. Verschillende regio’s hebben inmiddels al treinen op waterstof besteld. Deze worden de komende jaren geleverd.

De internationale waterstof-industrie heeft een nieuw sociaal netwerkplatform. De website www.SunsHydrogen.com gaat als platform functioneren waarop producenten kunnen communiceren en nieuwe innovaties, projecten en producten op het gebied van elektrolysers, brandstofcellen en waterstofvoertuigen kunnen ontwikkelen, mogelijk met supercondensatoren, waterstofgasnetten en power to x-technologieën. Het platform staat open voor bedrijven, wetenschappers, enthousiastelingen, media, politici en ondernemers op het gebied van waterstof.

Gebruikers hebben de mogelijkheid om nieuws te posten, projecten zowel privé als publiek te uploaden, privé-projecten te maken, initiatieven te lanceren, knowhowvragen te stellen en knowhowvragen te beantwoorden. Ze kunnen hun contactgegevens verstrekken of alleen via het platform worden gecontacteerd. 

Het platform is gecreëerd en gelanceerd om nieuwe innovaties in de industrie te stimuleren, ondersteuning te krijgen voor nieuwe waterstofinitiatieven en voor ondernemers, politici en enthousiastelingen om in contact te komen met wetenschappers en andere bedrijven. Het platform wil de acceptatie van waterstof bij het grote publiek positief beïnvloeden door haar standpunten cijfermatig te onderbouwen en daardoor misverstanden te voorkomen.

Initiatiefnemer Hendrik Hazeleger is ervan overtuigd dat door kennisdeling en opschaling de prijs van waterstof sterk kan dalen en de nieuwe internationale waterstof-economie zich sneller kan ontwikkelen.

Belangstellenden kunnen zich tot 1 maart gratis registreren bij het nieuwe kennisplatform www.sunshydrogen.com  www.sunshydrogen.com
Inloggen kan via deze link met de inlogcode 12345

WaterstofNet, de Belgisch-Nederlandse belangenorganisatie voor waterstof organiseert een mini-cursus waterstof. Deelnemers kunnen onder de naam ‘Hydrogen Academy’ alles te weten komen over waterstof, de diverse toepassingen en over wat waterstof voor bedrijven en instellingen kan betekenen. Gerenommeerde partijen als Hydrogenics, Air Liquide, Toyota, Van Hool, VDL, Remeha en Solenco Power geven presentaties. De 'Hydrogen Academy', waterstof van A tot Z, wordt op vijf maandagavonden in de maanden april en mei 2020 gegeven in Antwerpen.

De trainingslocatie in Antwerpen is goed bereikbaar, ook vanuit Nederland, met auto, trein, bus en tram. Meer informatie over het programma, prijzen en exacte tijden vindt u onder deze link

De innovatieve waterstofketel van Remeha heeft de VSK 2020 Publieksprijs gewonnen. Deze hr-ketel verwarmt woningen en gebouwen op duurzame wijze doordat het speciale toestel waterstof verbrandt in plaats van aardgas. Het feit dat het VSK-publiek de waterstofketel tot winnaar van de publieksprijs verkoos, sterkt Remeha in haar overtuiging dat de waterstofketel een belangrijke schakel gaat vormen in een succesvolle en betaalbare energietransitie.

Bij de uitreiking van de prestigieuze publieksprijs sprak de vakjury zijn waardering uit voor de moed van Remeha om verder te kijken dan vandaag of morgen. “Met de realisatie van waterstofketel laat Remeha zien nu al bezig te zijn met de verre toekomst”, aldus de jury.

De fabrikant van CV-ketels uit Apeldoorn ziet waterstof als dé oplossing voor de langdurige opslag van duurzame energie en een vergaand hergebruik van ons bestaande gasnetwerk. Deze visie zette de fabrikant van verwarmingsoplossingen ertoe aan om een compacte en zeer efficiënte hr-ketel te ontwikkelen die waterstof gebruikt. De eerste pilot met deze op waterstof gestookte hr-ketel startte in juni 2019 in Rozenburg. De ketel blijkt zeer betrouwbaar, laat het bedrijf aan Waterstof Magazine weten. Er hebben zich nog geen complicaties voorgedaan.

Met de waterstofketel creëert Remeha een nieuwe oplossing die bijdraagt aan de missie van het Nederlandse Klimaatakkoord: het terugdringen van CO₂-uitstoot in woningen en kantoren. De waterstofketel voor een extra verduurzamingsmethode, juist in gebieden en situaties waar het lastig of zelfs onmogelijk is om met warmtepompen of warmtenetten aan de slag te gaan.

Door de eenvoud van het ontwerp is het met de waterstofketel mogelijk om in woningen en gebouwen de aardgasgestookte cv-ketels één op één te vervangen. De achterliggende installaties in gebouwen, zoals het gaspijpensysteem, hoeven niet of nauwelijks te worden aangepast. De enige randvoorwaarde waaraan de komende jaren moet worden gewerkt, is de toevoer van duurzaam opgewekte waterstof. Belangrijk daarbij is dat onderzoek van Kiwa al heeft aangetoond dat het huidige Nederlandse aardgasnetwerk ook voor de aanvoer van waterstof te gebruiken is.

“Als de prijs van groene stroom daalt naar 2 tot 3 cent per kWh, wordt groene waterstof goedkoper dan aardgas en ligt de markt open”. Dat zegt Andrew McDowell, vice-president van de Europese Inversterings Bank. McDowell ziet dit als enige oplossing om relatief goedkoop aardgas uit te bannen en zo in 2050 een nul-emissie te bereiken.

Met steeds meer wind- en zonneparken wordt duurzaam opgewekte stroom steeds goedkoper. Het International Renewable Energy Agency rapporteerde vorig jaar dat het verwacht dat de wereldwijde gemiddelde kosten van wind op land rond de 4,2 Euro-cent gaan bedragen en voor zonne-energie rond de 4,3 cent per kWh. Maar soms zijn er opvallende laagterecord te vinden. Individuele wind- en zonneprojecten zijn al toegekend tegen prijzen onder de 2 cent per kWh over de hele wereld, met als laagste kosten in Europa 1,48 cent, toegekend voor een zonneproject in Portugal. Momenteel is de gemiddelde prijs van elektriciteit in Europa ongeveer 7 á 8 cent per kWh.

"De elektriciteitsprijs verlagen tot 2 á 3 cent per kWh wordt een enorme, enorme uitdaging," liet McDowell eerder deze week op een conferentie in Brussel weten. “Dit is voor mij een van de grootste uitdagingen waar Europa voor staat. Het is de uitdaging van 2 cent per kWh, omdat dat nodig is om vrijwel de hele Europese industrie koolstofarm te maken.” In Europa is 70% van de CO2-uitstoot afkomstig van de energiesector.

McDowell, die toezicht houdt op de energiefinanciering bij de EIB, legde ook uit dat de netto nuldoelstelling een van de belangrijkste redenen was dat de investeringsbank van de EU afgelopen november besloot te stoppen met de financiering van alle projecten voor fossiele brandstoffen.

De eerste waterstof-coöperatie van Nederland presenteerde de afgelopen week haar plannen in Zutphen. Er moet een waterstoffabriek verrijzen op het industrieterrein De Mars en er worden verschillende proefprojecten opgezet.  De coöperatie GldH2 werkt daarbij samen met de lokale energie-coöperatie Zutphen Energie en dertien partners in de regio.

De afgelopen weken werden er drie informatieavonden georganiseerd om de inwoners van de Hanzestad te informeren over waterstof en de toepassingsmogelijkheden. De eerste twee avonden hebben de initiatiefnemers tientallen geïnteresseerden moeten wegsturen, de zaal zat meer dan stampvol. Maar ook op de extra voorlichtingsavond, afgelopen maandag, was het wederom volle bak. In drie presentaties werden de belangstellenden meegenomen in de rol van waterstof binnen de energietransitie, sprak Arjan de Putter over zijn ervaring met waterstof binnen de mobiliteit en gaf Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine, een serie voorbeelden van waterstoftoepassingen wereldwijd. De honderden belangstellenden konden direct kennis maken met een waterstofauto. Ebby Road uit Eindhoven stelde een Toyota Mirai als showmodel beschikbaar, tweedehands te koop voor 37.000 Euro.

“De eerste kennismakingsavonden waren een schot in de roos,” zegt Wiebe Boer, bestuurslid van GldH2. “Iedereen was zeer enthousiast en wij waren als organisatie zeer verrast over de kennis die al bij veel mensen aanwezig is. In de bijna twee jaar waarin we al intensief met waterstof bezig zijn hebben we veel aandacht besteed aan bedrijven en instellingen die bij de waterstofontwikkeling een rol kunnen spelen. Inmiddels hebben we dertien professionele partners waar we samen mee optrekken. We kunnen met zoveel draagvlak eenvoudiger naar een volgende stap.”

Hoe de plannen daadwerkelijk ingevuld gaan worden moet de komende maanden blijken. New Energy TV was in Zutphen aanwezig en maakte deze reportage.  

Op het provinciehuis in Arnhem hebben vijf Gelderse bedrijven een overeenkomst getekend om de handel tussen China en Oost-Nederland verder te bevorderen. De vijf bedrijven werken samen onder de naam HyNed-waterstofnetwerk en hebben vanaf heden een eigen vertegenwoordiger in China. Woensdagmiddag werd de overeenkomst hiervoor onder toeziend oog van Zhang Guosheng, lid van de raad van de Chinese ambassade in Den Haag, officieel ondertekend. De zakenbehartiger in China kan direct aan het werk.

De eigen vertegenwoordiging van Oost-Nederland in China komt er op mede-initiatief van Tina Pan, afkomstig uit China en werkzaam bij HyMove in Arnhem. HyMove is een van de deelnemende bedrijven. ‘Door een eigen representative in China denken wij sneller tot zaken te kunnen komen. In Arnhem zijn op het IPKW-terrein meerdere hoogwaardige bedrijven uit de waterstofsector actief. De regio Oost-Nederland kan veel voor China betekenen, maar de enorme Chinese markt kan ook veel voor onze ontwikkeling betekenen,’ laat ze tijdens de ondertekening aan Waterstof Magazine weten. De commissaris van de Koning van Gelderland John Berends, director international Fonds de Zeeuw van Oost NL en Zhang Guosheng hielden toespraken waarin ze het belang van de samenwerking nog eens bevestigden. De contactpersoon in China wordt gefinancierd door de RVO.

De ondernemingen die participeren in de deal zijn de Arnhemse bedrijven HyMove, Nedstack, Hyet en de Hogeschool Arnhem Nijmegen en onderzoeksinstituut Kiwa in Apeldoorn. HyNed is een RVO Partner In Business-programma dat Nederlandse kleine en middelgrote bedrijven ondersteunt bij het promoten van hun technologieën in het buitenland. Het HyNed-waterstofnetwerk staat open voor nieuwe leden. De volgende gezamenlijke activiteit van HyNed en zijn partners vindt plaats op de Hannover Messe in april 2020. Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Om het rijden op waterstof aan te jagen komen in 2020-2021 zes waterstofvulpunten in de provincie Drenthe. Het gaat om vijf openbare tankstations die samen een dekkend netwerk vormen en één vulpunt op het terrein van installatiebedrijf Vriend in Coevorden.

Het nieuws is zojuist officieel bekend gemaakt tijdens een bijeenkomst bij Resato in Assen. Dit bedrijf is marktleider in de productie van waterstoftankstations. Gedeputeerde Tjisse Stelpstra wil het rijden op waterstof extra stimuleren en draagt financieel bij, mits Provinciale Staten daarmee in kan stemmen.  Provincie Drenthe schaft zelf ook vier waterstofauto’s aan die binnenkort de weg op gaan.

De vijf openbare vulpunten komen bij bestaande tankstations in Drenthe en zijn flexibel inzetbaar. Dat wil zeggen dat de vulpunten verplaatst kunnen worden naar een andere plek op het moment dat er bij de bestaande tankstations waterstof te verkrijgen is aan de pomp. Het initiatief komt van de bedrijven Resato (producent van waterstofvulpunten) uit Assen en Orange Gas uit Heerenveen. Zij willen vanuit Drenthe het netwerk verder uitbouwen naar Groningen en Friesland. Resato en Orange Gas werken hierin samen met Gasunie en Friesland Lease. De initiatiefnemers willen in juli 2020 het eerste waterstofvulpunt in Drenthe in gebruik nemen. Om de vulpunten te kunnen realiseren krijgen de partijen financiering vanuit de Drentse Energie Organisatie (DEO), het energiefonds van de provincie. DEO gaat ook werken met laagdrempelige leningen om de aanschaf van waterstofauto's te stimuleren.

De medewerkers van installatiebedrijf Vriend uit Coevorden kunnen al in mei 2020 waterstof tanken. Het bedrijf krijgt een eigen waterstofvulpunt en zes waterstofauto’s.  Daarnaast gaat het bedrijf samen met het Opleiding en ontwikkelingsfonds Technische Installatie Bedrijven (OTIB) een educatieve ruimte inrichten om leerlingen en andere belangstellenden kennis te laten maken met waterstof.

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Noot Personenvervoer in Ede heeft de afgelopen week opnieuw enkele waterstofauto's aan haar wagenpark toegevoegd. Deze week nam het bedrijf zes nieuwe voertuigen van het type Toyota Mirai in gebruik. De auto's zijn geleverd door Ebby Road in Eindhoven, gespecialiseerd in gebruikte Mirai's.

De uitrol begon in de zomer van 2019 met 35 exemplaren, besteld voor de regio Den Haag. Tussentijds is er een voertuig total loss gereden en zijn er nieuwe Mirai’s toegevoegd. Met de zes nieuwe waterstofauto's staat de teller bij Noot inmiddels op 45 auto's die op waterstof rijden. De voertuigen worden dagelijks ingezet voor WMO-vervoer.

Martijn Kersing, directeur van Noot personenvervoer, zorgt hiermee voor een primeur in Nederland. Met dit project zet Noot de eerste waterstof taxi-vloot van Nederland in. Elders in Europa zijn er ook al dergelijke initiatieven, zoals in Parijs, waar op dit moment al meer dan 100 Toyota Mirais rijden. Dat het bedrijf, gespecialiseerd in personenvervoer, heeft ingezet op waterstof is een logische keuze, de opdrachtgever eist dat de auto’s 24/7 beschikbaar zijn. Door de grote actieradius van de waterstofauto en het snelle tanken kan Noot dit emissieloze transport nu aanbieden.
Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Het bedrijf Van Campen Ecotechniek in Leusden gaat in 2020 de eerste straatveegmachines op waterstof leveren. Hiervoor worden als basis standaard veegmachines op accu’s gebruikt, waarvan het accu-pakket is vervangen door een brandstofcel en een waterstoftank. Voor de innovatieve ontwikkeling van deze schone oplossing voor het reinigen van straten heeft het bedrijf eind december overheidssubsidie ontvangen.

‘De buitenkant van het waterstofvoertuig is volkomen identiek aan een voertuig op batterijen,’ laat eigenaar Marcel van Campen aan Waterstof Magazine weten. ‘Op een heel klein detail na, en dat is de vulopening voor waterstof en een uitlaat waar slechts schoon water uit komt.’ In het elektrische voertuig zitten in normale gevallen twee boxen waarin de batterijen en het elektrisch systeem opgeborgen zitten. Van Campen heeft de fabrikant verzocht deze ruimtes bij nieuwe bestellingen leeg te laten. Waterstofspecialist Holthausen in Hoogezand gebruikt de ene ruimte om de brandstofcel en verdere techniek onder te brengen en de andere om een waterstoftank te plaatsen. Hierin kan maximaal 2,5 kilogram waterstof meegenomen worden onder een druk van 350 bar, goed voor een hele dag rijden en vegen.

Van Campen wil met deze innovatie de afnemers de mogelijkheid geven om een keuze te maken tussen een elektrische straatveegmachine en een met waterstof aandrijving. Zeker nu er de komende jaren op tientallen plaatsen in Nederland waterstof tankstations worden gebouwd. De infrastructuur sluit dan perfect aan op deze technische ontwikkeling. Het "kip-ei verhaal" denkt hij hiermee te doorbreken.

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Het bedrijf Bosch Beton uit Barneveld heeft subsidie ontvangen voor enkele waterstofprojecten die het bedrijf wil ontwikkelen. Het betonbedrijf wil een zware vrachtauto op waterstof laten rijden en een waterstoftankstation realiseren.  De logistieke afdeling van Bosch krijgt steeds vaker te maken met beperkingen rond bouwprojecten binnen milieuzones van grote steden. Het efficiënt afleveren van betonnen keerwanden (foto) wordt daardoor ernstig verstoord. 

Op korte termijn loopt Bosch, met haar bulkvervoer van meer dan 50 ton, tegen steeds meer beperkingen aan in binnensteden. Door gebruik te maken van waterstof denkt het bedrijf een concurrentievoordeel te creëren en kan de werkgelegenheid op termijn veiliggesteld worden. Samen met HyET Hydrogen en de hogeschool Arnhem – Nijmegen wordt er een zware vrachtauto op waterstof ontwikkeld, uitgevoerd met een elektrisch aangedreven plaatsingskraan. Daarnaast komt er een waterstof-tankstation met een eigen productiefaciliteit. Hier kan tot maximaal 400 kg waterstof per dag geproduceerd worden.

De afgelopen jaren heeft Bosch Beton al voorgesorteerd op een milieuvriendelijke toekomst. Het interne transport is al overgeschakeld van fossiele brandstoffen naar elektriciteit en het bedrijf heeft een compleet nieuwe duurzame productielocatie, met 18-duizend zonnepanelen, gebouwd aan de snelweg A1 bij Barneveld. Het enorme bedrijfsterrein ligt ook direct aan de spoorlijn Apeldoorn – Amersfoort zodat in de toekomst transport via de rails in het verschiet ligt.

Bosch Beton is in Nederland marktleider met verkoop, levering en plaatsing van voorgefabriceerde betonnen keerwanden. Klanten komen uit de agrarische sector en de grond-, weg- en waterbouw in Nederland, Duitsland, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk, België en Frankrijk.
Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Het Portugese energiebedrijf Prio wil met het ministerie van Energie in overleg om zich aan te sluiten bij het project rond de mega-waterstoffabriek in Sines. Dat heeft Pedro Morais Leitão, president van Prio, in de Portugese pers laten weten. De waterstoffabriek in Sines is een Portugees/Nederlands initiatief om te komen tot grootschalige opwekking van groene waterstof. Prio is eigenaar van honderden benzinetankstations en tevens actief in de markt van gasflessen en laadsystemen voor elektrische auto’s.

Eerder deze maand liet Waterstof Magazine al weten dat de Nederlandse waterstofgezant Noë van Hulst, namens het Nederlandse bedrijfsleven, met de Portugese overheid praat over een grootschalig zonnepark in de buurt van Sines en een daaraan gekoppelde waterstoffabriek. De waterstof moet uiteindelijk per schip naar Nederland vervoerd worden. Verschillende Portugese en Nederlandse bedrijven hebben het initiatief genomen om te komen tot een zonnepark met rond de drie miljoen zonnepanelen. De berichtgeving is de president van energiebedrijf Prio niet ontgaan. Inmiddels heeft hij gesproken met João Galamba, staatssecretaris van Energie in Portugal. De volgende stap, een overleg met de minister van Energie, staat al in de agenda. Pedro Morais Leitão wil daar de verdere bedoelingen van het bedrijf kenbaar te maken. ‘Prio is altijd opzoek naar nieuwe kansen en wil de ontwikkelingen rond waterstof niet missen.’  Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

De traditionele Europese vrachtwagenfabrikanten dreigen de aansluiting richting een CO2-vrije toekomst te missen. De HD6-Neptune, de waterstofvrachtauto van Hyundai, dendert Europa binnen. Nadat een jaar geleden 1000 vrachtauto’s op waterstof werden aangekondigd voor Zwitserland, werd in mei bekend dat er ook een vloot voertuigen gaat rijden in Oostenrijk. Nu maakt Nel Hydrogen bekend een joint venture te hebben gesloten met H2 Energy en Hyundai voor een vloot vrachtauto’s in Noorwegen. De uitrol van waterstoftrucks ligt daarmee strak op schema. De partners H2 Energy en Hyundai lieten dit voorjaar aan Waterstof Magazine weten dat er vier nieuwe landen op de nominatie staan voor de uitrol van waterstoftrucks. Naast het inmiddels gerealiseerde landen Oostenrijk en Noorwegen, zijn dat Nederland en Duitsland. Lees het hele verhaal hier.

In Brussel hebben politieke leiders en hoge ambtenaren uit Portugal en Nederland verder gesproken over de realisatie van een enorme waterstoffabriek in Sines. Nabij deze Portugese havenplaats moeten grote zonnevelden komen met miljoenen zonnepanelen voor de productie van groene waterstof. Onder andere de Nederlandse Waterstofgezant Noé van Hulst en Bart Biebuyck, executive director van Fuel Cells and Hydrogen joint undertaking, zitten aan de overlegtafel. ‘We doen echter geen mededelingen over welke bedrijven bij dit initiatief betrokken zijn, dat laten we aan de bedrijven zelf over,’ meldt Van Hulst aan Waterstof Magazine

‘Het doel van de gesprekken in Brussel was om te praten over de vervolgstappen en de wijze waarop dit plan zou kunnen passen binnen de regels van de Europese Unie. Maar het is op dit moment te vroeg om daarover meer te zeggen,' aldus Van Hulst, die daar nog wel aan toevoegt dat een groep bedrijven in Portugal en Nederland al geruime tijd samengewerkt aan het creëren van een waardeketen en handelsroute. De beide regeringen hebben het initiatief verwelkomd.

‘Nederland beschouwt groene waterstof als een noodzakelijke aanvulling op elektrificatie en energie-efficiëntie met het oog op het bereiken van de afgesproken klimaatdoelen voor 2050,’ zegt van Hulst. ‘Onze berekeningen tonen echter aan dat we enorme hoeveelheden waterstof nodig hebben om te verduurzamen. En dan hebben we het over hoeveelheden die onze eigen binnenlandse productiecapaciteit de komende 10 jaar zullen overtreffen, vandaar onze belangstelling voor import,’ laat Van Hulst aan onze redactie weten. De Portugese Minister van Milieu João Matos Fernandes zegt in de media in Portugal dat het plan voor de waterstoffabriek in Sines in april zal worden ingediend. Hij garandeert dat het Portugese bedrijven het project zullen ontwerpen en bouwen.

Na afloop van de gesprekken in Brussel plaatste de Portugese staatssecretaris van Energie João Galamba de bovenstaande foto op social media. Hij staat voor de banier, met rechts naast hem Noé van Hulst en links Bart Biebuyck.

Portugal en Nederland werken samen aan de realisatie van een enorme waterstoffabriek in de provincie Alentejo. De productielocatie moet komen bij de havenplaats Sines in het zuidwesten van Portugal, 100 km ten zuiden van de hoofdstad Lissabon. Het project vraagt een investering van 600 miljoen Euro en wordt gefinancierd door Europese fondsen. Het nieuws werd gisteren naar buiten gebracht door João Galamba, staatssecretaris voor energie in Portugal, in een debat met de Portugese Vereniging voor de Promotie van Waterstof op de radiozender TSF. 

De Portugese overheid heeft in de provincie Alentejo veel grond in eigendom dat alleen mag worden gebruikt voor industriële projecten. Het realiseren van enorme zonneparken past binnen de bestemmingsplannen, de regio heeft ruim twee keer zoveel zonuren als in Nederland. Met de opbrengst van stroom wordt ter plaatse waterstof gemaakt dat via de nabije haven van Sines (foto) naar noord Europa kan worden getransporteerd. De waterstofinstallatie zou volgens de staatssecretaris 160 miljoen kg groene waterstof per jaar kunnen produceren, voldoende om bussen en vrachtauto’s 800 miljoen kilometer te kunnen laten rijden. ‘We kunnen in Portugal grote hoeveelheden elektriciteit produceren tegen een zeer lage prijs van 14,70 euro per megawattuur. Op deze wijze denken wij dat de productie van groene waterstof levensvatbaar zal worden’, aldus de staatssecretaris. ‘Wij zijn klaar voor waterstofexport naar het noorden van Europa.’

De redactie van Waterstof Magazine heeft nader onderzoek gedaan naar de omvang van de waterstoffabriek in de provincie Alentejo in Portugal. Daar moet een enorme fabriek voor groene waterstof verrijzen. De Portugese staatsecretaris van Energie, João Galamba, meldde dat in een debat op het radiostation TSF. Onze redactie doet nader onderzoek naar deze Nederlands/Portugese fabriek, omdat de cijfers die daar terloops gegeven werden niet correct zijn.

De basis van de groene waterstof is bij dit project zonne-energie, opgevangen door een van de grootste zonneparken in Europa. De straatsecretaris spreekt over een vermogen van 1 Gigawatt, omgerekend 1000 Megawatt. Om dit op te wekken zijn in deze regio zijn ongeveer 2,9 miljoen zonnepanelen nodig op een terrein van ongeveer 2200 hectare, omgerekend 22 km2. De zon schijnt in de provincie Alentejo iets meer dan twee keer zolang dan in Nederland. Een zonnepaneel levert in Portugal dus aanzienlijk meer vermogen op dan in Nederland, daarnaast is de grond en de menselijke arbeid goedkoper.

Over enkele jaren wordt verwacht dat de prijs van zonne- en windenergie in Nederland zal dalen naar tussen de 50 en 80 Euro per megawattuur. In het zonrijke Portugal bedraagt de prijs nu al 14,70 Euro per megawattuur. Een zeer scherpe prijs. Bloomberg New Energy Finance berekende dit voorjaar dat de prijs voor zonne-energie in Europa het laagst is in Spanje. Eén megawatt aan zonne-energie kost volgens het onderzoeksbureau € 49. In deze prijs zijn ook de aanleg- en beheerkosten van het zonnepark meegenomen. De meest actuele prijs in Portugal zit hier flink onder. 

                                              Weet u meer? Tip de redactie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Onder grote belangstelling is woensdagmorgen in Stad aan ’t Haringvliet de eerste waterstofwoning van Nederland officieel geopend. Het hart van het waterstofsysteem is een Solenco Powerbox met een Italiaans design die is opgesteld in de garage. In de Powerbox zit een brandstofcel gecombineerd met een elektrolyser. Deze wordt gebruikt om van stroom -uit de 30 zonnepanelen op het dak- waterstof te maken en op een later tijdstip van dit waterstof weer stroom. De waterstofopslag bevindt zich in de tuin. In een grijze metalen kast ligt in 24 cilinders onder 30 bar maximaal 1200 liter waterstof opgeslagen. Waterstof Magazine was ter plaatse. Meer informatie over dit innovatieve project vindt u hier.

Wereldnieuws uit Groningen. Kunstenaar Rob Mulder rijdt in een 2CV op waterstof. Voor zijn YouTubekanaal ‘In mijn Eendje’ bezoekt hij samen met zijn hond Wim bijzondere mensen of bijzondere gebeurtenissen in de regio. De filmpjes die ongeveer 15 minuten duren worden door duizenden fans bekeken. In het noorden van Nederland is Mulder razend populair.

Tijdens een bezoek aan waterstofbedrijf Holthausen Clean Technologie kreeg de Groningse kunstenaar van Carl Holthausen het aanbod om zijn Deux Chevaux om te bouwen naar een voertuig waterstof. Er was echter een probleem, de lelijke eend waarmee Mulder door de regio toert is een gehuurd exemplaar. Vorig jaar geleden plaatse het duo Mulder en Holthausen een oproep op internet voor een tweedehands 2CV. ‘Desgewenst krijgt de gulle gever de motor terug, deze hebben we na de ombouw toch niet meer nodig.’

Het afgelopen weekend werd het voertuig voor het eerst afgetankt bij het waterstoftankstation van Holthausen (foto). De komende week moet de auto voor een tweede keuring naar het RDW, het Nederlandse instituut dat voertuigen onderzoekt voordat ze de weg opmogen. Als deze keuring positief verloopt rijdt de eerste Deux Chevaux op waterstof ter wereld over de Groningse wegen. De eerste beelden van deze 2CV is hier te zien vanaf 11 minuut 40.  

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

In Rotterdam neemt netbeheerder Stedin vanmiddag de eerste verwarmingsinstallatie op waterstof officieel in gebruik. In een bescheiden waterstoffabriek aan de Laan van Nieuw Blankenburg in de wijk Rozenburg wordt waterstof gemaakt van hernieuwbare energie en naar een appartementencomplex in de directe nabijheid gepompt. Daar hangen in de kelderruimte drie waterstofketels van Remeha, Bekaert  en DNV GL / GasTerra die de aangesloten woningen moeten verwarmen. Aan het demonstratieproject werken daarnaast de gemeente Rotterdam en woningstichting Ressort Wonen mee. Dit is het eerste Nederlandse project waarbij woningen met waterstof worden verwarmd. ook is het voor het eerst dat een bestaande aardgasleiding wordt gebruikt voor 100% waterstof. In de testfase is de leiding eerst met stikstof ‘gespoeld’ en op druk gezet. Daarna is de leiding gevuld met 100% waterstof. Na een test van 24 uur was de druk in de leiding ongewijzigd en is de gasleiding akkoord bevonden voor het transport van waterstof. De officiële opening gaat gepaard met een klein feestje voor genodigden.

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

De gemeente Den Haag heeft een belangrijke rol gespeeld bij de uitrol van het eerste Nederlandse taxibedrijf dat massaal gaat rijden op waterstof. Door in de aanbestedingsregels voor een nieuw contract voor WMO-vervoer expliciet te vermelden dat het vervoer CO2-neutraal moet worden uitgevoerd, wordt het voor tankstationhouders interessant om in een waterstofinfrastructuur te investeren. Daarmee is het kip/ei-probleem, zonder tankstations geen auto’s en zonder auto’s geen tankstations, doorbroken. Den Haag is met deze opstelling voorloper in Nederland.

Jan-Christiaan Koenders, Managing Director van Toyota importeur Louwman & Parqui: ‘We zijn trots dat Den Haag de allereerste Nederlandse gemeente is met een taxivloot op waterstof met de inzet van 35 Toyota’s Mirai. We prijzen Noot Personenvervoer voor hun drive om het WMO-vervoer met onze waterstoftechnologie te realiseren. Dit is een belangrijke mijlpaal in de energietransitie.’

Martijn Kersing, directeur Noot Personenvervoer: ‘Met dit project zetten wij de eerste waterstof taxivloot in Nederland in. Elders in Europa zijn er ook al dergelijke initiatieven, zoals in Parijs waar op dit moment al 100 Toyota’s Mirai rijden. Dat wij hebben ingezet op waterstof is een logische keuze omdat onze opdrachtgever eist dat wij 24/7 beschikbaar zijn met onze vloot. Door de grote actieradius van de waterstofauto en het snelle tanken kunnen we dit nu aanbieden.’ Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief.