De eerste treinen op waterstof in Frankrijk gaan rijden in 2023. Dit nieuws werd deze week bekendgemaakt tijdens de vergadering van de regio Auvergne-Rhône-Alpes, een gebied in het midden en oosten van het land. De regio heeft drie treinen besteld die gaan peddelen tussen de plaatsen Clermond-Ferrand in het midden en Lyon in het oosten. Een strategische keuze, op dit tracé kan worden getest hoe de trein presteert in heuvelachtig en bergachtig gebied.

De regio Auvergne-Rhône-Alpes trekt in totaal 52 miljoen euro uit voor dit waterstofproject. De treinen worden geleverd door de Franse fabrikant Alstom. In totaal zal Alstom in 2023 vier Franse regio’s van waterstoftreinen voorzien, het gebied Auvergne-Rhône-Alpes is de eerste. De drie bestelde treinen die gaan rijden tussen Clermont-Ferrand en Lyon betekenen een aanzienlijke verbetering van kwaliteit van de oost-westverbinding van het regionale grondgebied.

“We bevestigen onze wens om dit experiment met de Clermont-Lyon-lijn te starten, omdat het voor mij een zeer sterk symbool is dat het de twee delen van onze regio verenigt”, zegt regiopresident Laurent Wauquiez.  “Ik zal erop letten dat de Auvergne niet wordt vergeten.”

Volgens het landelijke spoorbedrijf SNCF maakt de komst van waterstoftreinen deel uit van groter plan gericht op de vergroening van de spoorwegen en CO2-neutraliteit in 2050. De nieuwe regionale waterstoftreinen worden gekocht om dieselvoertuigen te vervangen door voertuigen zonder CO2-uitstoot. De nieuwe treinen op waterstof halen een topsnelheid van 160 km per uur, hebben een capaciteit van 220 passagiers en een actieradius van 400 tot 600 km.

Op steeds meer plekken in Europa wordt nagedacht over het hergebruik van het landelijke aardgasnet. Het afdanken van tienduizenden kilometers kwalitatief hoogwaardige aardgasleiding is allesbehalve duurzaam. De in veel landen uitstekende gasinfrastructuur kan veel betekenen voor de toekomstige distributie van waterstof. En het maakt de energietransitie plotseling veel beter betaalbaar. In landen als Nederland, België en Duitsland wordt volop onderzoek gedaan naar de nieuwe rol voor de aardgasinfrastructuur, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine.

De energietransitie wordt in veel Europese landen een stuk goedkoper als gebruik gemaakt wordt van de bestaande aardgasinfrastructuur.
Voor het hele achtergrondverhaal klikt u hier

In de wereld van hypercars blijft de waterstofauto XP-1 de aandacht trekken. Een paar maanden geleden doken spectaculaire beelden op van de Hyperion XP-1 op de Las Vegas Strip en in de Nevada woestijn. En nu zijn er nieuwe beelden geplaatst van de waterstofauto op de Hollywood Boulevard in het noorden van Los Angeles.

Met zijn zeer bijzondere vormgeving trekt het voertuig ook in Amerika alle aandacht. De fabrikant claimt dat op 1 tankbeurt het voertuig 1600 km kan afleggen. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde is het daarmee het voertuig met de grootste actieradius in de branche. Bijna de hele auto is gebouwd met koolstofvezels en met titanium versterkte composietkunststof. De auto is een echte hybride en maakt gebruik van de zonnepanelen op het voertuig. Een batterij slaat de zonne-energie, waaraan geen gebrek is in het westen van de VS, op.

Met een gewicht van 1.032 kilo trekt het voertuig in 2,2 seconden naar een snelheid van bijna 100 km per uur. De auto met vierwielaandrijving haalt een topsnelheid van 355 kilometer per uur.

De fabrikant belooft de auto begin 2022 op de markt te brengen voor een nog onbekende prijs. Naar verwachting is deze extreem hoog, maar dat mag verwacht worden van dit zeer exclusieve product.

H2 Green Steel gaat een grootschalige fossielvrije staalfabriek bouwen in noorden van Zweden. In de regio Boden- Luleå komt een grote groene waterstoffabriek die aan de basis staat van een productiefaciliteit voor staal. De productie begint in 2024 en tegen 2030 zal H2GS een jaarlijkse capaciteit hebben van vijf miljoen ton hoogwaardig staal. Henrik Henriksson, momenteel CEO van Scania, zal het bedrijf gaan leiden.

In het persbericht van H2 Green Steel wordt niet gesproken over de omvang van de waterstoffabriek in megawatts, maar van gigawatts. De waterstof is nodig om in het productieproces van staal de gewenste hoge temperatuur te bereiken. De wereldwijde staalindustrie is nu verantwoordelijk voor 7% van de mondiale CO2-uitstoot. H2 Green Steel ziet goed toekomstkansen nu de vraag naar fossielvrij staal snel toeneemt in sectoren als de automobielindustrie en de witgoedsector.

“We willen de transformatie van de Europese staalindustrie versnellen. Elektrificatie was de eerste stap in het verminderen van de kooldioxide-uitstoot van de transportsector. De volgende stap is om voertuigen te bouwen van hoogwaardig fossielvrij staal”, zegt Carl-Erik Lagercrantz, voorzitter van de Raad van Bestuur van H2GS.

"Een grote vrachtauto weegt ongeveer zes ton en vijf daarvan is staal, dat vandaag helaas wordt geproduceerd met een aanzienlijke ecologische voetafdruk. Door te investeren in en samen te werken met H2 Green Steel, verduurzamen we de hele keten. Vrachtautofabrikanten kunnen met groen staal de doelstelling van het klimaatakkoord van Parijs gemakkelijker halen", zegt Anders Williamsson, Executive Vice President van vrachtwagenbouwer Scania.

De totale financiering voor de eerste fase van het project bedraagt ​​circa € 2,5 miljard, dat wordt opgehaald via een combinatie van eigen vermogen en groenprojectfinanciering. Morgan Stanley, Societe Generale en KfW IPEX-Bank treden op als financieel adviseurs voor H2GS. Sweco adviseert bij het engineering- en vergunningstraject.

H2GS zal worden gevestigd in de regio Boden-Luleå, waar ook een aantal bedrijven van wereldklasse en onderzoeksinstellingen binnen de metaal- en mijnindustrie gevestigd zijn. De regio biedt unieke omstandigheden voor fossielvrije staalproductie met toegang tot overvloedige energie uit hernieuwbare bronnen, hoogwaardig ijzererts en een grote haven in Luleå. H2GS zal naar verwachting 1.500 directe banen creëren.

Europa is wereldleider in het ontwikkelen van nieuwe waterstofprojecten. Zoals Waterstof Magazine vorige week al meldde staan zo’n 55% van de grote waterstof-initiatieven wereldwijd op dit continent gepland. Op de wereldkaart, gepubliceerd door McKinsey en de Hydrogen Council zijn de projecten te zien.

Wereldwijd zijn er 17 grote waterstoffabrieken (licht blauwe stippen) in ontwikkeling. Hierbij wordt niet meer gesproken over opwekking op het niveau van megawatt, maar van gigawatt. Een belangrijk deel van deze projecten staat gepland in gebieden met veel zon zoals Chili, het midden oosten en vooral Australië. Deze landen presenteren zich al toekomstige exporteurs van groene waterstof.

Op 90 plekken in de wereld wordt gewerkt aan grote waterstofprojecten binnen het bedrijfsleven door middel van opwek, opslag, en industriële processen (donker blauw).

Op 53 plekken wereldwijd worden projecten aangekondigd binnen de mobiliteit (oranje). Hierbij wordt waterstof ingezet voor treinen, schepen, vrachtauto’s personenauto’s of andere mobiele apparaten. Slechts een paar regio’s in de wereld zijn hier mee bezig. Deze bevinden zich in Azië (Zuid-Korea, China en Japan), Californië en Europa

Op 45 plekken (zwart) zijn andere waterstofprojecten aangekondigd. Tenslotte zijn op 23 plekken (groen) onderzoeken aangekondigd naar grootschalig waterstoftransport, waterstofopslag en waterstofdistributie. Azië en Europa zijn hierbij de belangrijkste gebieden

Alle aangekondigde projecten vragen -indien uitgevoerd- een investering van 250 miljard euro. Volgens de opstellers McKinsey en Hydrogen Council zouden de kosten voor de productie van groene waterstof uit hernieuwbare energiebronnen richting 2030 kunnen dalen tot ongeveer 2,50 euro per kilo.

In de Koreaanse stad Gwangju wordt volgend jaar een energiecentrale op brandstofcellen gebouwd. De gemeente Gwangju City is volop bezig met de voorbereidingen en heeft de eerste bijeenkomst met investeerders inmiddels succesvol afgesloten. De investeerders zijn grote Koreaanse bedrijven met namen als Korea Midland Power, SK Gas, Doosan E&C en SK Securities, allen met ruime ervaring in de waterstofsector.

De elektriciteitscentrale, die wordt gebouwd op het terrein van een rioolwaterzuivering, gaat 95.000 MWh aan elektriciteit produceren, dit komt overeen met 1,1% van het jaarlijkse elektriciteitsverbruik in de regio. Ongeveer 33.000 huishoudens kunnen hiermee van stroom worden voorzien.

Om een zo optimaal mogelijk rendement te krijgen zal ook de warmte uit de brandstofcel worden benut. 27 openbare en financiële instellingen zullen op het regionale warmtenet van de centrale worden aangesloten, zoals het stadhuis van Gwangju City, een groot congrescentrum en een appartementencomplex.

De elektriciteitscentrale wordt gezien als een eerste stap richting een groene stroomvoorziening en moet in de zomer van 2022 klaar zijn. Als het project een succes wordt wil Gwangju City, een stad met 1,4 miljoen inwoners, een centrale bouwen met een tien keer zo grote capaciteit.

De zonnepanelen van de Katholieke Universiteit van Leuven die rechtstreeks waterstof kunnen maken worden aan een nieuwe test ontworpen. Begin 2019 waren de waterstofpanelen plotseling wereldnieuws, omdat ze een aanzienlijk hoger rendement zouden halen dan via de gebruikelijke elektrolyse. De reacties waren overweldigend, maar in de jaren die volgden bleef het stil.

De Belgische gasnetbeheerdre Fluxys is nu met de nieuwe waterstofpanelen aan het testen in Anderlecht. Op het groendak van het Fluxys-laboratorium worden de panelen aan een langdurig onderzoek onderworpen. Met de testopstelling in Anderlecht doet KU Leuven een beroep op de specifieke knowhow van Fluxys, het laboratorium is een Belgisch expertisecentrum in de volumemeting en het analyseren van de samenstelling van gassen. Door panelen op verschillende manieren op te stellen komt data beschikbaar die vervolgens gebruikt wordt om de techniek te verfijnen, meldt de universiteit op een speciale site.

De onderzoekers aan de universiteit lieten twee jaar geleden weten dat er een belangrijk verschil is tussen zonnepanelen en waterstofpanelen. Zonnepaneel zetten zonne-energie om in elektriciteit, terwijl het waterstofpaneel waterdamp omzet in waterstofgas. De waterstofproductie wordt gedaan via zonlicht en paneel ziet er ook uit als een zonnepaneel (foto).

Bij gasnetbeheerder Fluxys is inmiddels een onderzoek gestart om vanaf 2025 een gedeelte van het bestaande aardgasnet om te bouwen tot een toekomstig waterstofnet. Het bedrijf ziet een grote toekomst voor waterstof, eerst door het bij te mengen bij aardgas en later door het transporteren van 100% CO2-vrije waterstofgas door de huidige aardgasleidingen.

Waterstofbedrijf Atawey uit de Franse plaats Le Bourget de Lac wil haar netwerk van waterstoftankstations de komende jaren fors uitbreiden. Het bedrijf, gevestigd in de Alpenregio, heeft daarvoor nieuw kapitaal nodig en veel nieuw personeel. Het aantal medewerkers zal stijgen van de huidige 30 naar ongeveer 150.

Binnen afzienbare tijd komt in Frankrijk extra geld beschikbaar voor een herstelplan voor de economie na de Covid-19 crisis. Deze subsidie wil het bedrijf uit de Savoie inzetten om over vijf jaar een marktaandeel van 40% binnen de markt van waterstoftankstations in Frankrijk te realiseren.

In verschillende Franse regio’s heeft Atawey het afgelopen jaar nieuwe waterstoflaadstations opgezet, zoals in Chambéry in de Alpen, in Evreux (Normandië) en in Nouméa (Nieuw-Caledonië). Deze stations, die zijn ontwikkeld in samenwerking met lokale autoriteiten. Hier kunnen waterstofvoertuigen in vijf minuten worden volgetankt. In de regio Auvergne-Rhône-Alpes heeft Atawey de eerste twee waterstoflaadstations opgezet in Clermont-Ferrand en Chambéry als onderdeel van het Zero Emission Valley-project, dat tot doel heeft 20 stations en 1.200 auto’s, bussen en vrachtwagens in te zetten die rijden op waterstof.

Het Nationale waterstofplan dat eind dit jaar door de overheid werd aangekondigd, markeert een versnelling van het groeipotentieel van Atawey. Met het waterstofplan dat wordt ingezet als onderdeel van France Relance, zullen tegen 2025 bijna 400 waterstoflaadstations in het land worden gecreëerd, een flinke stijging vergeleken met het huidige aantal van ongeveer 30. Atawey heeft voor de groei een nieuwe productielocatie gepland.

Later dit jaar zal Ataey een nieuwe financieringsronde organiseren om de snelle groei te financieren. De laatste financieringsronde, gehouden in 2020, leverde enkele miljoenen aan investeringskapitaal op. Het bedrijf is inmiddels wel gewend aan groei en verdubbelde de afgelopen jaren ieder jaar in grootte.
Foto: aan tientallen waterstoftankstatios door heel Frankrijk heeft Atawey de afgelopen jaren meegewerkt.

Een groot succes voor Hyzon in Nederland. Enkele weken voordat de eerste fabriek voor vrachtauto’s op waterstof in Europa wordt geopend zijn de eerste 1500 voertuigen verkocht. De koper is Hiringa Energy, het eerste bedrijf in Nieuw-Zeeland dat zich toelegt op de levering van groene waterstof en waterstofoplossingen voor de industrie, de publieke sector en transportbedrijven. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde gaat Hiringa een nationaal netwerk van waterstoftankstations bouwen om de vrachtauto’s van waterstof te voorzien.

De trucks worden geproduceerd door Hyzon Motors Europe BV in Winschoten. Hyzon Motors is de samenwerking tussen Holthausen Clean Technology uit Hoogezand en het Amerikaanse Hyzon. Aan de Papierbaan in Winschoten wordt momenteel volop gewerkt om de vrachtautofabriek eind februari operationeel te hebben. De H2-trucks krijgen een actieradius van 680 kilometer en een slaapgelegenheid zodat de chauffeurs in de trucks overnachten. De 1500 trucks worden in een periode van 5 jaar aan Nieuw-Zeeland geleverd.

De bouw is een flinke stimulans voor Winschoten en de provincie Groningen. In de fabriek komen op termijn 1000 mensen te werken die jaarlijks 2000 vrachtauto’s produceren. Daarvoor komen kant en klare onderstellen van DAF binnen zonder dieselmotor. Op die plek plaatst Hyzon een brandstofcel.

De verkopen gaan volgens eigenaar Carl Holthausen uitstekend. Dit jaar zouden in de fabriekshallen in Winschoten zo'n 150 trucks geproduceerd worden, oplopend naar vijfhonderd volgend jaar en duizend het jaar daarop.

Waterstofbedrijf Hiringa in Nieuw-Zeeland is bezig met de ontwikkeling van een netwerk van waterstoftankstations gericht op zwaar transport. De eerste fase van de ontwikkeling omvat 8 tankstations verspreid over de noordelijke en zuidelijke eilanden. Dit jaar moet de bouw van de eerste tankstations beginnen. In fase 2 komen er 16 tankstations bij die er in 2025 moeten staan. In de vijf jaar die volgen moet het netwerk uitgroeien tot een keten van 100 tankstations.

Storengy, een dochteronderneming van het Franse energiebedrijf Engie, neemt een belang van 45% in de Dijon Métropole Smart EnergHy (DMSE). Het project DMSE is een waterstof-project opgericht in 2019 door de metropool Dijon en het bedrijf Rougeot Énergie. Doel is om lokaal groene waterstof te produceren en te distribueren voor emissievrij transport. Storengy, een dochteronderneming van Engie, betrokken bij verschillende studies en waterstofprojecten in heel Frankrijk, neemt een belang van 45% in DMSE.

De metropool Dijon, gelegen in het hart van de Bourgogne Franche-Comté, wil over enkele jaren de eerste waterstof-metropool van Frankrijk zijn. Daarvoor zal een grote elektrolyser voor de productie van groene waterstof worden geplaatst bij de vuilverbranding ten noorden van de stad. Een tweede energiebron is een nabijgelegen zonnepark. Volgend jaar moeten er al 15 zware en lichte voertuigen in het gebied rondrijden op lokaal geproduceerde groene waterstof. Het project heeft inmiddels 6,5 miljoen euro aan subsidie ontvangen.

Het eerste waterstoftankstation, vlak bij de vuilverbranding, zal begin 2022 in gebruik worden genomen en krijgt een capaciteit van 440 kg per dag. Acht vuilnisauto’s en zes personenauto’s zullen dat jaar gaan rijden op waterstof. Als het aantal waterstofvoertuigen sneller stijgt zal het tankstation worden uitgebreid.

Het tweede tankstation, in het zuiden van Dijon, opent in 2022. Dit H2-station kan per dag 880 kilo waterstof leveren, met een optie om dit te verdrievoudigen. Deze capaciteit is nodig als aan de waterstofvloot 27 bussen worden toegevoegd. Tegen 2030 moeten er 200 bussen, 50 vrachtauto’s en 250 personenauto’s op waterstof rijden.

In de omgeving van Dijon liggen bij de plaats Etrez zoutcavernes diep in de bodem. De holtes worden in de toekomst gebruikt om grote hoeveelheden waterstof tijdelijk op te slaan om zo een concurrerende kostprijs van waterstof te garanderen.

Het internationale energiebedrijf Naturgy wil de komende vijf jaar 38 nieuwe waterstoftankstations bouwen door heel Spanje. De plannen zijn voorgelegd aan de Spaanse overheid die de komende jaren fors wil inzetten op de productie van groene waterstof uit duurzame energie. Energiereus Naturgy is voornamelijk actief in de gaswereld in Zuid-Europa en Latijns-Amerika.

Van de 38 waterstoftankstations moeten er 20 waterstof op de lokatie zelf produceren of in de onmiddellijke nabijheid. De 18 andere tankstations worden bevoorraad via tankauto’s. In Spanje zijn momenteel drie waterstoftankstations operationeel in Ciudad Real in het midden van Spanje 150 km onder Madrid, in Albacete in het zuidoosten en in Huesca in het noordoosten. Er wordt volgens het Spaanse National Hydrogen Centre nog gebouwd aan een vierde tankstation in Valencia.

De capaciteit van de tankstations wordt afgestemd op een jaarlijkse vraag van ongeveer 75.500 kg waterstof (207 kg per dag), wat overeenkomt met het tanken van 13 bussen of 100 lichte voertuigen. Dit betekent een vermindering van de uitstoot met meer dan 30.000 ton CO₂ per jaar.

De tankstations staan voorlopig gepland in Andalusië (6), Castilla-la Mancha (5), Castilla y León en Catalonië (4), regio Madrid (3), Galicië, Valencia, de regio Murcia, Aragon, Navarra en Extremadura (2) en de Balearen, Asturië, Cantabrië en Baskenland (1).

Het Noorse bedrijf TECO 2030 heeft aangekondigd 100 miljoen euro te gaan investeren in aandrijfsystemen op waterstof voor de maritieme sector. Het doel is brandstofcellen te ontwikkelen met een groot vermogen. De nieuwe productielocatie moet het nieuwe centrum voor de waterstofindustrie in Noorwegen worden. Bij de ontwikkeling van de waterstofplannen werkt TECO 2030 samen met het Oostenrijkse AVL.

De nieuwe fabriek wordt gevestigd in Oost-Noorwegen, in Viken, Telemark of Vestfold, en zal 500 nieuwe banen creëren. Het initiatief pas precies binnen het Noorse beleid om groots in te zetten op waterstof. TECO 2030 streeft ernaar om vanuit de nieuwe fabriek 60 MW waterstofbrandstofcellen te leveren in 2023 en 400 MW in 2024. In de tweede helft van 2022 moeten de eerste brandstofcelsystemen uit de fabriek rollen, een jaar later moet worden overgeschakeld op geautomatiseerde productieprocessen. In 2024 zal de fabriek in dezelfde mate geautomatiseerd moeten zijn als de tegenwoordige auto-industrie.

De Noren hebben het volste vertrouwen in de waterstofeconomie. Teco 2030 ging medio oktober naar de beurs. De afgelopen maanden is het aandeel zeven keer zoveel waard geworden.

In de Japanse stad Kobe wordt volop gewerkt aan de eerste tanker voor vloeibare waterstof ter wereld. Het Japanse bedrijf Kawasaki heeft het schip met de naam Suiso Frontier laten bouwen. Iets meer dan een jaar geleden werd het schip te water geladen, nu zijn de vaklieden bezig de technische installaties om de boot verder vorm te geven. Zo is er het afgelopen jaar een enorme tank aan boord getakeld (foto) waarin de waterstof in vloeibare vorm wordt opgeslagen. Kawasaki meldde eerder dat het schip in oktober klaar zou zijn, maar MarineTraffic geeft aan dat de tanker nog steeds aan de kade van de havenstad Kobe ligt.

De inspanning van Kawasaki is gericht om op een veilige en systematische wijze vloeibare waterstofdragers te bouwen. Niet alleen voor op zee, maar ook voor op de weg. Het bedrijf heeft al 40 jaar ervaring met het transporteren van koude vloeibare gassen als vloeibaar aardgas dat op -162 ℃ vervoerd moet worden.

Voor waterstof ligt de uitdaging iets hoger. Het gas wordt pas vloeibaar bij -253 °C (LH2) en krimt dan tot 1/800 van zijn oorspronkelijke volume. Door het kleinere volume neemt de opslag- en transport-efficiëntie flink toe, waardoor grotere distributie-volumes van waterstof mogelijk zijn. Het transport van waterstof in vloeibare vorm is een van de meest efficiënte methoden. Een nieuwe fabriek die 5 ton waterstof per dag vloeibaar kan maken is al geïnstalleerd in het Hydrogen Technology Demonstration Centre in Kobe.

Als er een internationale waterstofeconomie ontstaat, moeten grote hoeveelheden waterstof over zee getransporteerd worden. Het Japanse bedrijf investeert daarom nu al in de benodigde techniek. Naarmate de vraag naar waterstofenergie toeneemt, zal ook transport over land nodig zijn om grote hoeveelheden vloeibaar gemaakte waterstof naar verbruikslocaties te transporteren. De door Kawasaki zelf ontwikkelde isolatietechnologie voor opslagtanks voor vloeibaar gas, maakt het transport van vloeibare waterstof bij -253 ° C mogelijk.

De eerste waterstoftanker Suiso Frontier heeft een laadvermogen van 9000 ton, heeft een diepgang van 4,5 meter, is 116 meter lang en 19 meter breed. Het schip wordt ingezet op de route Japan-Australië, een afstand van zo’n 8000 km.

Europa loopt ver voorop bij het ontwikkelen van de wereldwijde waterstofeconomie. Dat blijkt uit een brancherapport van de business-group The Hydrogen Council dat deze week is verschenen. De snelheid van Europa wordt voor een belangrijk deel verklaard door de sturende rol van de Europese Unie, die waterstof grootschalig wil inzetten om de uitstoot van broeikassen tussen nu en 2050 met nagenoeg 100% terug te brengen. Daarvoor zijn grote waterstoffabrieken nodig voor de productie van groene waterstof uit duurzame energie.

In Europa bestaan plannen om vóór 2030 40 GW aan elektrolysers te plaatsen. Een groot deel komt direct aan de kust waar windenergie van zee aan land komt. Andere grote opwekinstallaties moeten komen in de zuidelijke landen waar veel zonne-energie beschikbaar is. Momenteel staat er in Europa 0,1 GW aan elektrolysers. Het beleid van Europa is er op gericht waterstof over de hele breedte van de energiemarkt in te zetten. Waterstof moet de toekomstige CO2-vrije brandstof worden binnen de industrie, binnen woningen en binnen de mobiliteit.

Van de 228 wereldwijd aangekondigde waterstofprojecten, bevindt zich 55% in Europa, staat in het rapport van The Hydrogen Council, uitgevoerd door adviesbureau McKinsey. Dit is het eerste complete wereldwijde overzicht van waterstofprojecten in ontwikkeling. De meesten zullen dit decennium van start gaan en zich richten op hernieuwbare groene waterstof of op fossiele brandstoffen gebaseerde blauwe waterstof met behulp van technologie om de resulterende emissies op te vangen. Als alle geplande projecten zouden worden gerealiseerd, wordt er de komende tien jaar 250 miljard euro in waterstof geïnvesteerd. Het stabiele overheidsbeleid geeft de industrie het vertrouwen om in actie te komen.

Leden van de Hydrogen Council - waaronder Royal Dutch Shell, BMW, Microsoft Corp en Sinopec - zijn van plan om de investeringen in waterstof de komende jaren te verzesvoudigen, ten opzichte van de investeringen in 2019. Door opschaling zal de prijs van waterstof de komende decennia flink dalen, tot het niveau van de huidige fossiele industrie. De daling zal in eerste instantie inzetten in gebieden met een overvloed aan duurzame bronnen, aldus het rapport van McKinsey.
Foto: Een belangrijk deel van het openbaar vervoer in de Franse stad Pau wordt uitgevoerd met moderne trambussen op waterstof.

De nieuwe Toyota Mirai, die vanaf dit vroege voorjaar in Europa te koop is, lijkt bijna niet op zijn voorganger. Toyota spreek van een nieuwe generatie, stijlvol ontworpen met grimmige led-verlichting en een coupéachtige achterkant. Het lijkt erop dat alleen de naam is gehandhaafd bij deze totaal nieuwe waterstofauto uit Japan. Van de eerste generatie zijn er 11-duizend verkocht, met de nieuwe Mirai rekent Toyota op 30-duizend, mede omdat de prijs fors wordt verlaagd.

De Mirai is vanaf maart 2021 in Europa te koop.
Leest de uitvoerige Toyota-test met vele technische eigenschappen via deze link

Riversimple, de bouwer van waterstofauto’s uit Wales, heeft een principe-overeenkomst getekend met Siemens UK. De bedrijven gaan samen verder investeren in de ontwikkeling en productie van zeer zuinige waterstofauto’s. Naast het hippe 2-deurs karretje Rasa komt er een variant met vier deuren en een robuuste bestelwagen.

Riversimple heeft al enkele jaren ervaring met het ontwerpen en bouwen van lichte voertuigen op waterstof. Door de MoU (Memorandum of Understanding) die met Siemens is getekend haalt de autofabrikant kennis binnen op het gebied van planning, systematische bouw en opschaling van productielocaties. De fabriek die de hippe Rasa gaat bouwen moet in 2023 operationeel zijn. Op dit moment wordt er alleen nog een kleine productierun van Rasa gedraaid voor een grootschalige proef in Abergavenny, een stadje met 15-duizend inwoners in het zuidoosten van Wales.

In 2024 moet er een tweede fabriek, speciaal voor bestelwagens in werking zijn.

Beide voertuigen maken gebruik van ultracondensatoren en een kleine brandstofcel. In het geval van Rasa levert dat het dubbele van de gemiddelde energie-efficiëntie op in vergelijking met de huidige elektrische auto's. Elke fabriek zal ongeveer 220 directe banen bieden en 5.000 voertuigen per jaar produceren. 

Zoals Waterstof Magazine eerder schreef is Riversimple van plan om de kunstmatige geplande veroudering van voertuigen te stoppen. De auto’s zijn niet te koop, maar te gebruiken via een abonnement dat klanten een ervaring moet geven die dicht bij het eigendom staat. Over onderhoud hoeven rijders zich geen zorgen te maken, want dat zit bij de prijs in. Voor Riversimple een reden om de wagens zo robuust mogelijk te maken. De waterstof en verzekering zijn ook inclusief. Rijders die genoeg hebben van het voertuig kunnen deze zonder problemen weer inleveren bij de fabrikant, die de auto vervolgens doorschuift naar een volgende klant.

Busfabrikant Solaris uit Polen heeft een leveringsovereenkomst getekend voor minimaal 182 bussen voor het openbaar vervoer in Oostenrijk. Veertig van deze bussen zijn voertuigen op waterstof van het type Urbino 12. De afnemer is de Österreichische Postbus AG (ÖBB-Postbus).

Een toenemend aantal landen koopt de waterstofbussen van Solaris. De innovatieve voertuigen zijn populair bij passagiers en chauffeurs door eigenschappen als het lage geluidsniveau, de verminderde trillingen en het ontbreken van uitstoot van schadelijke stoffen. De enige bijproducten die tijdens het rijden vrijkomt zijn warmte en water. In de voertuigen zit een brandstofcel met een vermogen van 70 kW die ondersteuning krijgt van een Solaris High Power-batterij.  De waterstof die nodig is om de bus voort te drijven, wordt in gasvorm opgeslagen in tanks met een totaal volume van 1560 liter, gemonteerd op het dak van de bus.

De waterstofbussen van Solaris zijn in steeds meer steden te zien in Nederland, Duitsland, Italië en Zweden. De bus is te koop sinds juni 2019, Solaris heeft er inmiddels 69 verkocht. In Nederland gaan eind dit jaar in totaal veertig Solaris bussen rijden vanuit Heinenoord, Emmen en Doetinchem.

De regering in Zuid-Korea heeft verschillende wetten aangenomen om de ontwikkeling van de waterstofeconomie te versnellen. Er is duidelijke regelgeving opgesteld, afgestemd op waterstof, voor bedrijven die met H2 werken. R & D demo’s en ondernemingen die exporteren kunnen financiële ondersteuning tegemoetzien. Ook de mobiliteit op waterstof profiteert van de stimuleringsmaatregelen.

Opvallend in de wetgeving is de uitrol van waterstoftankstations. Het initiatief komt niet meer alleen bij exploitanten van pompstations te liggen, het Koreaanse Ministerie van Industrie kan voortaan ook een dwingend verzoek neerleggen bij pomphouders. Daarbij wordt vooral gekeken naar tanklocaties bij grote parkeergarages, distributiecentra en langs snelwegen. De exploitant van het betreffende tankstation zal aan het overheidsverzoek moeten voldoen, tenzij er een dringende reden is daarvan af te wijken. De nieuwe wet geeft de overheid ook meer bevoegdheden om invloed uit te oefenen op de verkoopprijs van waterstof aan de pomp.

Foto: De behoefte aan waterstof in de regio Chuncheon in het noorden van Zuid-Korea is groot, voor rijders in de Hyundai Nexo. Daar werd enkele weken geleden een nieuw waterstoftankstation aan de Jungang Expressway in Chuncheon City in gebruik genomen. De 300 waterstofrijders in het gebied waren voorheen aangewezen op de waterstoftankstations in de hoofdstad Seoel, 65 km verderop. De rij groeide uit tot 30 voertuigen en ontstond mede omdat tussen11.00 uur en 16.00 uur de eerste 2 kg brandstof per waterstofauto gratis kon worden getankt.

Een droom voor velen die geloven in waterstof wordt werkelijkheid. Het Duitse gasbedrijf Messer, met vestigingen door heel Europa, werkt aan een compact waterstof-tankstation voor thuis. Het onderzoek wordt gezamenlijk uitgevoerd met GRZ Technologies, een Zwitserse partner gespecialiseerd in de opslag van waterstof.

De technologie voor het opwekken en opslaan van waterstof is ondergebracht in een apparaat ter grootte van een wasmachine. Hierin is een elektrolyser gebouwd die nodig is om waterstof op te wekken uit duurzame energie en een kleine lagedruktank voor de opslag van ongeveer vijf liter zuivere waterstof. Baanbrekend is dat het mini-tankstation geen compressie en geen sterke koeling nodig heeft. De mini waterstofopslag absorbeert de H2-moleculen in een nieuw soort metaalhydride. Het gas kan worden bewaard bij kamertemperatuur onder een lage druk van vijf bar.

Om voertuigen onder hoge druk te kunnen vullen werkt de GRZ-compressor volgens het bedrijf met een enkele, stille compressiestap, waarvoor zelfs geen elektriciteit nodig is. Het verwarmt de waterstof, bijvoorbeeld met behulp van een warmtewisselaar. Dit verhoogt de druk en drijft het gas uit de opslagtank in het voertuig.

“De EPFL-compressor, het hart van het waterstof thuisvulstation, heeft geen bewegende delen. Ook heeft het geen elektriciteit nodig, maakt geen geluid en kan dus prima in een woonomgeving worden geïnstalleerd,” verklaart Hans Kellner, CEO van Messer in Zwitserland in het magazine Blick. "De waterstof in de tank wordt chemisch gebonden en weer vrijgegeven door de toevoer van warmte in plaats van elektriciteit. Het tanken van een waterstofauto duurt vijf minuten. De compressor slaat tot 15 kilo per uur op, dus bijna drie tankvullingen. Maar de eindgebruiker kan daarmee variëren.”

Messer en GRZ Technologies willen het eerste pilottankstation in het eerste kwartaal plaatsen in Lenzburg, in het noorden van Zwitserland tussen Bazel en Zurich. Later dit jaar moet het thuistanksysteem ook al te koop zijn. De prijs van de eerste tanksystemen bedragen meer dan 100.000 euro. Als de productie wordt opgeschaald kan dat dalen tot onder de 30.000 euro. “Een flink bedrag, maar daarmee zijn kopers permanent vrijgesteld van brandstofkosten.”

Opnieuw een flitsende start voor een waterstofbedrijf op de beurs. In Frankrijk heeft Hydrogen Refueling Solutions (HRS) een beursnotering gekregen op de Euronext Growth, het deel van de Parijse beurs dat voorbehouden is aan startende ondernemingen. Beleggers van het eerste uur kunnen tevreden zijn, want de beurskoers schiet omhoog. Het bedrijf is inmiddels 500 miljoen euro waard en dat is veel voor een onderneming met 34 medewerkers.

Hydrogen Refueling Solutions is gevestigd in Isère, ten zuidoosten van Lyon, en ontwerpt oplaadstations voor waterstofvoertuigen. Met de beursgang haalde het bedrijf 84,6 miljoen euro nieuw kapitaal op. Geld dat bestemd is voor nieuwe investeringen en groei. De waarde van het bedrijf is bijna 50 keer de voor dit jaar verwachte omzet van 10 miljoen. De onderneming is van plan haar imperium uit te breiden tot vrachtwagens, vorkheftrucks en vervolgens tot personenauto’s.

Maar beleggers in waterstofaandelen moeten ook oppassen voor een speculatieve zeepbel. In Europa hebben ondernemingen zoals Ceres Power, ITM Power, NEL ASA of de Franse onderneming McPhy Energy hun aandelenkoersen met respectievelijk 104, 277, 127 en 238 procent zien stijgen. En ook Bloom Energy, Ballard Power Systems en vooral Everfuel doen het uitstekend. De oorzaak van deze stijging wordt gezocht in de enorme potentie van waterstof nu fossiele brandstoffen de komende decennia worden afgebouwd. Waterstof heeft de beste papieren om de toekomstige energievraag duurzaam in te vullen. Daarvoor is echter nog een lang ontwikkeltraject te gaan. Aan de productiekant is nog veel opschaling nodig om groene waterstof tegen een concurrerende prijs te kunnen produceren. Ook de kosten voor waterstofopslag en distributie moet nog verder omlaag.

Uit een Belgisch rapport van enkele weken geleden blijkt dat Europa de toekomstige eigen vraag naar groene waterstof niet kan opwekken. Er zal een intercontinentaal distributiesysteem voor groene waterstof gaan ontstaan. De internationale waterstofeconomie staat nog maar aan het begin, maar de beurskoersen staan al hoog.

Eind februari zal in Winschoten de eerste Europese fabriek voor vrachtauto’s op waterstof worden geopend. Onder de naam Hyzon Motors Europe zullen hier seriematig vrachtauto’s van de band rollen. Deze krijgen de merknaam Hyzon maar worden gebouwd op een DAF chassis. DAF zal de voertuigen zonder motor aan Hyzon leveren. De vrachtauto’s van 40 ton krijgen een actieradius van ongeveer 400 km. Op termijn worden er in de fabriek 2000 vrachtauto’s per jaar geproduceerd.

In Hoogezand, thuislocatie van initiatiefnemer Holthausen, was onvoldoende ruimte om uit te breiden. Vandaar dat wordt uitgeweken naar het 15 kilometer oostelijker Winschoten, naar een ruimte waar in het verleden transportbedrijf Newexco was gevestigd. Het is de bedoeling dat hier straks tweeduizend vrachtauto’s per jaar worden gemaakt. Daarvoor zijn ongeveer duizend medewerkers nodig.

Holthausen Clean Technology werkt nu vanuit Hoogezand en is gespecialiseerd in waterstof. In Hoogezand wordt nu al jaarlijks tientallen voertuigen omgebouwd van batterij-elektriciteit of fossiele brandstof naar waterstof. Holthausen levert personenauto’s, bestelwagens, vrachtauto’s en reinigingsvoertuigen op waterstof. Het Amerikaanse waterstofbedrijf Hyzon is de wereldwijde partner.

Holthausen en Hyzon gaan samen in Nederland aan de slag met het bedrijfsonderdeel Hyzon Motors Europe. De vrachtauto’s zijn bestemd voor heel Europa.

Het openbaarvervoersbedrijf RATP in Parijs is deze week begonnen met het testen van een Caetano waterstofbus. De komende drie maanden zullen passagiers op de buslijnen 189 en 21 kennis kunnen maken met de 12 meter lange waterstofbus die rijdt met een brandstofcel van Toyota. Het voertuig gaat tanken bij het waterstoftankstation van Air Liquide in Les Loges-en-Josas, in het zuiden van Parijs. Dit is niet de eerste kennismaking met openbaar vervoer op waterstof in de Franse hoofdstad, eerder werd langere tijd proefgereden met de Poolse bus Solaris Urbino.

De Caetano H2.City Gold die sinds deze week in Parijs rijdt is eerder getest in Ierland en Londen. Verschillende Europese steden hebben inmiddels definitief waterstofbussen bij de Portugese busbouwer besteld. Caetano gaat H2-voertuigen leveren aan de Spaanse stad Barcelona en de Duitse steden Bielefeld en Niebüll.

In de Nederlandse plaats Uithoorn heeft in december een proef plaatsgevonden waarbij tientallen oude woningen zijn voorzien van waterstof. “Het doel van de test was om te onderzoeken op welke manier oude woningen zo efficiënt mogelijk en geheel CO2-vrij kunnen worden verwarmd”, zegt projectleider Frank van Alphen van netbeheerder Stedin. “Theoretisch weten we het allemaal al, maar uiteindelijk moeten testen in de praktijk uitwijzen of de theorie klopt.” Het project geeft inzage in hoe snel een leiding kan worden overgezet van het ene gas naar het andere gas en hoe snel een totale ombouw duurt. “De impact voor de consument is minimaal op het moment dat je ketel A eruit kunt halen en vervangen door ketel B en vervolgens gas A vervangt door gas B.”

Martien van Dijk van ketelfabrikant Remeha waarschuwt dat het wel eens sneller kan komen dan menigeen denkt. “Als consumenten nu toe zijn aan een nieuwe cv-ketel is het belangrijk om er op te letten dat deze ook geschikt is voor een mengsel van aardgas met waterstofgas. Want de kans is groot dat er tijdens de levensduur van de nieuwe ketel iets aan het gasmengsel gaat veranderen”.

Netbeheerder Stedin heeft een film van vier minuten laten maken over deze proef. Van het plaatsen van een container waarin de waterstof is opgeslagen, het doorspoelen van de 50 jaar oude leidingen met stikstof en invoeren van waterstof. Aan het einde van de leidingen draaiden CV-ketels op waterstof.

De film van Stedin bekijkt u via deze link.

Waterstofbedrijf Enapter heeft het bouw- en vastgoedbedrijf Goldbeck in de Duitse stad Münster opdracht gegeven voor de bouw van de Enapter-campus in Saerbeck. Op een 76.000 vierkante meter groot terrein op het industrieterrein Nord II komen bedrijfspanden voor onderzoek, ontwikkeling, productie, logistiek en kantoren en ruimtes om grote groepen te kunnen ontvangen. Op het terrein komt ook een parkeergarage, een horecagebouw en een woonblok. De start van de waterstof-campus, 45 km over de grens bij Enschede, staat gepland voor direct na de zomer. Enapter is van plan om de eerste modulaire elektrolysers voor de productie van groene waterstof al eind 2022 op de nieuwe locatie te produceren. Momenteel heeft Enapter een Europese productielocatie in Italië.

"We willen de prijs voor groene waterstof drastisch verlagen, want zonder groene waterstof maken we geen kans in de strijd tegen klimaatverandering", zegt Sebastian-Justus Schmidt, voorzitter en CEO van Enapter. “Saerbeck is daarvoor de ideale locatie, hier wordt voortgang geboekt met de energietransitie. Enapter doet dat met elektrolysers voor de productie van groene waterstof. Saerbeck maakt deel uit van het internationale netwerk van Climate Smart Municipalities en een onderzoekscentrum voor hernieuwbare energiebronnen.” 

Vanaf 2023 worden in Saerbeck per jaar meer dan 100.000 modulaire elektrolysers geproduceerd. Deze waterstofgeneratoren werken op basis van de zogenaamde anionenwisselingsmembraantechnologie (AEM). Door duurzame energie op te slaan in waterstof kan de wisselende energievraag in de verschillende seizoenen overbrugd worden. De apparaten van Enapter worden internationaal gebruikt in sectoren als energie, mobiliteit, telecommunicatie, warmteopwekking en industrie. In Nederland leveren de elektrolysers waterstof aan de drie cv-ketels op waterstof die momenteel getest worden in Rozenburg bij Rotterdam.

De Enapter Campus moet meer worden dan alleen een pure massaproductie-lokatie. Het doel is om een ​​onderzoeks-, ontwikkelings- en innovatiecentrum te creëren om het technologisch leiderschap op het gebied van AEM-elektrolysers uit te bouwen. Om deze reden worden naast moderne testfaciliteiten ook eventruimtes gebouwd om kennisuitwisseling te bevorderen.

Hyzon Motors heeft zojuist zijn beursgang aangekondigd door middel van een fusie met Nasdaq beursgenoteerde Decarbonization + (DCRB), waarbij Hyzon wordt gewaardeerd op 2,23 miljard euro. Investeerders in Hyzon zijn BlackRock , Fidelity International , Total , Porsche AG family office en Ascent Funds Management LLC .

Mede-oprichters van Hyzon George Gu , Craig Knight , Gary Robb en Taras Wankewycz hebben bijna 20 jaar gewerkt aan het optimaliseren van brandstofcellen, die waterstof in de voertuigen omzet in stroom voor de electromotoren. De oprichters werken onder het motto "Think BIG start Small".

Lees het achtergrondverhaal over de successtory van Hyzon via deze link.

Het Duitse bedrijf Graforce heeft een systeem ontwikkelt voor het splitsen van drijfmest in koolstof, stikstof, zuurstof en waterstof. De individuele gassen kunnen worden afgevangen en opgeslagen. Het bedrijf meldt slechts een kwart van de energie nodig te hebben ten opzichte van elektrolyse van water. De kostprijs van een kilogram waterstof daalt van 8,60 naar 2 euro.

Een belangrijk voordeel voor biogas of aardgas is dat de waterstof veel zwakker gebonden dan in bijvoorbeeld water. Hierdoor is slechts 10 kWh energie voldoende om 1 kg waterstof en 3 kg koolstof te produceren uit 4 kg biogas of aardgas. Bij het afbreken van biogas is de energieopwekking niet alleen CO2-vrij, maar wordt ook CO2 uit de atmosfeer verwijderd. Met het systeem decarboniseert het methaan. Bij dit proces wordt het methaan (CH4) niet direct verbrand, maar opgesplitst in zijn moleculaire componenten waterstof (H2) en koolstof (C). 

Aardgas of methaan is een van de belangrijkste energiebronnen in veel Europese landen. Bij verbranding ontstaan ​​grote hoeveelheden broeikasgassen zoals CO2. Met het systeem van Graforce wordt aardgas of biogas (CH4) met heel weinig energie omgezet in waterstof en vaste koolstof - zonder CO2 te produceren.

Het bedrijf gebruikt het splitssysteem om aardgas koolstofarm te maken en maakt, in combinatie met een waterstof WKK of brandstofcel, CO2-vrije opwekking van warmte en elektriciteit mogelijk. Het restproduct, vaste koolstof is een waardevolle grondstof voor de industrie. Vaste koolstof wordt onder andere gebruikt als vulmiddel voor autobanden, transportbanden, slangen en afdichtingsprofielen. Het wordt ook gebruikt als zwart pigment voor kunststoffen, verven en vernissen. Als geleidend roet wordt het in de elektrische industrie gebruikt voor de fabricage van elektroden en koolborstels. Het economische potentieel is enorm.

Het bedrijf Graforce is gevestigd in Berlin-Adlershof. Adlershof is een van de 15 grootste wetenschapsparken ter wereld en is de belangrijkste locatie voor wetenschap, bedrijfsleven en media in Berlijn-Brandenburg. Op een gebied van 4,2 km² - niet ver van de luchthaven Berlin-Brandenburg - bevinden zich tien niet-universitaire onderzoeksinstellingen en ongeveer 1.200 technologiebedrijven.

Studenten van het Alfa-college in Groningen beginnen deze maand met de bouw van een raceboot op waterstof. Het snelle vaartuig moet eind mei gereed zijn om deel te kunnen nemen aan de derde Solar Boat Race in Groningen, een tot nu toe exclusief domein voor boten aangedreven door zonne-energie. Onderdeel vormt een spectaculair racefestijn door de Groningse binnenstad.

Volgens de organisatoren is de Solar Boot Race belangrijk als onderdeel van het regionale beleid om interesse te creëren bij de jeugd voor opleidingen in de techniek, zonne-energie en waterstof. Daarnaast heeft de Provincie Groningen een historische verbondenheid met de scheepsbouw en scheepvaartsector. Tenslotte spelen diverse bedrijven en instituten in Groningen een vooraanstaande rol bij de transitie naar waterstof. Al deze partijen hebben belang bij innovatie en het opleiden van de nieuwe technici (m/v) voor de toekomst. 

Het Alfa College, met meerdere vestigingen in het noorden van Nederland, leidt studenten op voor technische beroepen en richt zich regelmatig op projecten waarbij waterstof een belangrijke rol speelt. Studenten verleenden eerder medewerking aan de feestelijke opening van de waterstoffabriek van Hystock en bouwen momenteel een tinyhouse op waterstof in Hoogeveen.

De Solar Boat Race Groningen wordt van 26 tot 29 mei 2021 gehouden. De derde editie stond eerst gepland op 9 oktober 2020, maar door de COVID-19 beperkingen ging deze niet door.

De Poolse busfabrikant Solaris heeft een eerste waterstofbus geleverd aan de Duitse vervoerder Regionalverkehr Köln (RVK). Later dit jaar volgen er nog 14 bussen op waterstof van het type Solaris Urbino 12. De innovatieve voertuigen zijn vorig jaar in maart zijn besteld. De eerste bus zal de komende maanden worden getest op de RVK-vestiging in Wermelskirchen in Rheinisch-Bergisch. Het vervoersbedrijf van Köln rijdt al met 37 voertuigen op waterstof in de regio (foto).

"Dit jaar blijven gaan we gestaag door met het uitbreiden van de busvloot op waterstof naar in totaal 52 bussen. Dit is een volgende stap in een project dat in 2011 van start is gegaan", zegt Marcel Frank, algemeen directeur bij RVK. “Later dit jaar, in juli en december, ontvangt de stad Köln nog eens 14 exemplaren die gaan rijden in het

Rheinisch-Bergisch-district, het Rhein-Sieg-district op de linkeroever van de Rijn en binnen het stadsvervoer van Hürth. Vanuit de RVK-lokatie in Wermelskirchen rijden sinds afgelopen zomer al tien nieuwe waterstofbussen.

De chauffeurs van RVK worden nu getraind in het nieuwe type Solaris Urbino 12 op waterstof. Een medewerker van Solaris geeft trainingen in het tankproces en de unieke eigenschappen van bustechniek en waterstofaandrijving. De voertuigen hebben twee waterstoftankstations ter beschikking in Wermelskirchen en in Meckenheim.

De 15 Solaris-bussen zijn aangeschaft met financiële ondersteuning van het Europese JIVE 2-project. Ze zijn medegefinancierd door de Gemeenschappelijke Onderneming Brandstofcellen en Waterstof, het Duitse Federale Ministerie van Transport en Digitale Infrastructuur (BMVI) via het NIP2-programma en het Ministerie van Transport van de deelstaat Noordrijn-Westfalen.

Het Fraunhofer Instituut in Duitsland presenteert een nieuwe innovatieve waterstofpasta. Door deze Powerpaste te mengen met water ontstaat waterstof dat geschikt is voor voertuigen. De nieuwe pasta is gebaseerd op magnesiumhydride en is ontwikkeld door een onderzoeksteam van het Fraunhofer Instituut in Dresden.

"De nieuwe Powerpaste die we hebben ontwikkelt slaat waterstof op in een chemische vorm bij kamertemperatuur en atmosferische druk om vervolgens naar behoefte vrij te geven", legt Dr. Marcus Vogt, onderzoeksmedewerker bij Fraunhofer IFAM, uit. “Aangezien Powerpaste pas begint te ontbinden bij temperaturen rond de 250 ° C, is het veilig, zelfs als een e-scooter urenlang volop in de zon staat. Bovendien is tanken uiterst eenvoudig. In plaats van naar het tankstation te gaan, hoeven rijders alleen een lege cartridge te vervangen door een nieuwe en vervolgens de tank opnieuw te vullen met leidingwater. Dit kan thuis of onderweg.

Met de nieuwe waterstofpasta denkt het Fraunhofer Instituut een oplossing gevonden te hebben voor kleine voertuigen als e-scooters en drones. De basis van Powerpaste is magnesium, een van de meest voorkomende elementen en daarom een ​​gemakkelijk verkrijgbare grondstof. Magnesiumpoeder wordt gecombineerd met waterstof om magnesiumhydride te vormen in een proces dat wordt uitgevoerd bij 350 ° C en vijf tot zes keer de atmosferische druk. Een ester en een metaalzout worden vervolgens toegevoegd om het eindproduct te vormen. Aan boord van het voertuig wordt de Powerpaste door middel van een zuiger uit een patroon gehaald. Wanneer water wordt toegevoegd vanuit een tank aan boord, genereert de daaropvolgende reactie waterstofgas in een hoeveelheid die dynamisch is aangepast aan de werkelijke vereisten van de brandstofcel. In feite is slechts de helft van de waterstof afkomstig van de Powerpaste; de rest komt van het toegevoegde water. “Powerpaste heeft dus een enorme opslagdichtheid voor energie”, zegt Vogt. “Vergeleken met batterijen zelfs tien keer meer. Drones kunnen plotseling geen 20 minuten, maar enkele uren achtereen in de lucht blijven. Wildkampeerders kunnen Powerpaste in een brandstofcel gebruiken om elektriciteit op te wekken voor een koffiezetapparaat of broodrooster.”

Het Fraunhofer Instituut bouwt momenteel een productiefaciliteit voor Powerpaste waar 4000 kilo waterstofpasta per jaar kan worden geproduceerd.

De komst van 20 streekbussen op waterstof die in het noorden van Nederland moeten gaan rijden is een paar maanden vertraagd. Dat zegt Peter Mul, projectleider bij het OV-bureau in Groningen desgevraagd tegen Waterstof Magazine. “De bussen staan klaar, maar bij de bouw van het waterstoftankstation is vertraging opgetreden”.

Het lag in de planning om de 20 streekbussen vanaf half december te laten instromen in de dienstregeling in provincies Groningen en Drenthe. De eerste bus is eind november al in Groningen geweest als zogenaamde voorloop-bus (zie foto). Dit ter voorbereiding van de seriematige inbouw van specifieke telematica en ICT in de overige bussen De complete serie bussen staan inmiddels gereed bij busbouwer Van Hool in België om uitgeleverd te worden.

Shell is de leverancier van de waterstof en het tankstation. Het station had medio december gereed zullen zijn. Dat is niet gelukt, o.a. door vertragingen die samenhangen met de covid-situatie. “De bouw is ver gevorderd, alle spullen staan klaar bij de leveranciers, maar de omstandigheden zitten even tegen”, zegt Peter Mul. “We zien dat Shell serieus werk maakt om het tankstation snel te realiseren en daarom gaan we er van uit dat binnen enkele maanden de 20 extra waterstofbussen rijden in de dienstregeling van Qbuzz.”

Het voornemen is de komende week al enkele nieuwe bussen te laten rijden om de chauffeurs op te leiden. “In Groningen en Drenthe rijden sinds 2017 al waterstofbussen. Deze twee bussen tanken bij het waterstoftankstation in Delfzijl, met groene waterstof van Nouryon. Hier is nog restcapaciteit die benut kan worden voor enkele nieuwe bussen.

25 toonaangevende organisaties in de waterstofsector bundelen de krachten om de eerste gestandaardiseerde brandstofcelmodules voor zware toepassingen te definiëren, ontwikkelen en testen. De organisaties zien in standaardisering een goede mogelijkheid om het concurrentievermogen van de markt te vergroten door concurrentie, kostenreductie en massaproductie mogelijk te maken.

Adwin Martens, directeur van WaterstofNet is betrokken bij dit Europese plan. “Vele jaren geleden hadden batterijen hetzelfde probleem. Er is toen gekozen voor standaardisering onder de naam ‘AA’ en dat betekent dat niemand zich in de winkels nog afvraagt of de batterijen wel in het toestel passen. En dat willen we ook met waterstofontwikkelingen. Samen met 24 partners werken we aan de ‘HH’ standaard om de markt rond waterstof sneller te ontwikkelen.”

Het StasHH-consortium richt zich in eerste instantie op de brandstofcelmodules, die de kern vormen van elk brandstofcelsysteem. Bij het bereiken van een industriële consensus tussen leveranciers van brandstofcelmodules en OEM's over de standaard, zullen de leveranciers van brandstofcelmodules in het consortium gestandaardiseerde modules ontwerpen en ontwikkelen voor verschillende vermogensklassen. De modules zullen door de testcentra in het consortium worden getest. 

Het StasHH-consortium bestaat uit 11 leveranciers van brandstofcelmodules, 9 original equipment manufacturer en 5 onderzoeks-, test-, engineering- en / of kennisinstituten.  Het zal fysieke afmetingen, flow en digitale interfaces, testprotocollen en veiligheidseisen van de brandstofcel-modules standaardiseren, die kunnen worden gestapeld en geïntegreerd  in zware toepassingen zoals vorkheftrucks, bussen, vrachtwagens, treinen, schepen en bouwmachines.

WaterstofNet biedt in StasHH haar kennis en ervaringen op het gebied van waterstof demonstraties in de Benelux aan en is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van exploitatietrajecten en disseminatieactiviteiten.

De Franse bedrijven Vélo Utilitaire Français (VUF) uit Toulouse en Pragma Mobility uit Biarritz werken aan een vrachtfiets op waterstof. VUF levert al enkele jaren batterij-elektrische cargobikes voor het vervoer van goederen in binnenstedelijke gebieden. Pragma Mobility is pionier op het gebied van fietsen met een brandstofcel.

VUF is enkele jaren geleden begonnen met een cargobike op drie wielen waarmee in Toulouse frituurvet werd opgehaald om te worden gerecycled. Dat vormde de basis voor een complete range van cargobikes en accessoires. Het laadgedeelte zit achter op de fiets om een groter volume te kunnen meenemen en is daarmee een bijzondere verschijning is steden. Trapondersteuning wordt nu nog geleverd door een batterij.

Sinds begin dit jaar is de cargobike ook in Nederland te koop via importeur DIVAGO Consulting. Het bedrijf biedt twee driewielers aan, de Compact en de XXL. Beiden zijn relatief licht, ze wegen slechts 40 kg, wat de reikwijdte van de batterij ten goede komt. De Compact is voorzien van ‘tilting’ achterwielen die mee kantelen in de bochten, waardoor de cargobike soepel door de bochten gaat. Een aanhangwagen bij de Compact-versie is een optie.

De Nederlandse importeur Dick van Goch vertegenwoordigt niet alleen VUF maar ook Pragma Mobility, dat furore maakt met een waterstof fiets. “Beide ondernemingen komen uit het zuidwesten van Frankrijk,” laat Van Goch weten. “Ze werken momenteel samen aan een cargobike op waterstof, die later dit jaar op de markt wordt gebracht.”

Vanaf vanmorgen maakt ’s werelds allereerste veegmachine met een waterstof-brandstofcel de straten in de Utrechtse binnenstad schoon. De veegmachine wordt 100% aangedreven door groene waterstof, zonder uitstoot van CO2 of andere schadelijke stoffen. De veegmachine is geschikt voor inzet op de typische Utrechtse werven, waar een aslastbeperking geldt van 2 ton.

 De brandstofcel gebruikt waterstof en zuurstof voor het opwekken van stroom om met de veegmachine te rijden en te vegen, waarna er slechts een klein beetje waterdamp uit de uitlaat komt. Met de nieuwe veegmachine wordt gelijktijdig een waterstof wisselfles systeem (H2 pod) gepresenteerd. Hierdoor is een kostbaar tanksysteem niet nodig, want de H2 pod is flexibel en biedt de mogelijkheid om de lege waterstof wisselfles snel en veilig om te wisselen voor een volle waterstof wisselfles, op iedere gewenste plek..

Wethouder Diepeveen (openbare ruimte) is blij met de nieuwe veegmachine: ‘Geweldig, dat we nu voor de dagelijkse reiniging van de binnenstad, waaronder voor de unieke werven, een schone, groene en duurzame techniek kunnen inzetten. Zo zetten we ook een innovatieve stap in het verduurzamen van ons wagenpark.’

De nieuwe veegmachine is onderdeel van een introductiecampagne, waar verschillende partijen bij betrokken zijn. Zo heeft ook Amsterdam de beschikking over een veegmachine met een waterstof-brandstofcel. Green Machines is de fabrikant en in samenwerking met Van Campen Ecotechniek, Holthausen Clean Technology, Cleanmat Trucks B.V. en de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN), is het een gezamenlijk project om in de praktijk de voordelen van waterstof te ervaren.

Het Noorse bedrijf Corvus en Toyota’s Fuel Cell Business-groep in België hebben een overeenkomst getekend voor de ontwikkeling van brandstofcelsystemen voor de scheepvaart. Een aantal grote Noordse bedrijven gaan aandrijfsystemen ontwikkelen op basis van de Toyota brandstofcel die in serie geproduceerd wordt in Japan. De plannen zijn groots gepresenteerd in Noorwegen, tijdens een digitale bijeenkomst waar ook de Noorse premier Erna Solberg aan deelnam.

De productie van de maritieme brandstofcelsystemen zal plaatsvinden in de stad Bergen. Het samenwerkingsverband zal worden geleid door Corvus Energy. Partners zijn energiebedrijf Equinor, reders Norled en Wilhelmsen, scheepsontwerpbedrijf LMG Marin, de NCE Maritime CleanTech-cluster en R & D-instelling de University of South-Eastern Norway (USN). De Noorse overheid heeft 5,2 miljoen euro subsidie toegekend. Over twee jaar moeten de eerste schepen op proef gaan varen, een jaar later hopen de partners de opstartproblemen te hebben overwonnen en zijn de schepen op waterstof voor de commerciële markt te koop. De overeenkomst met Toyota zorgt ervoor dat de Noorse partners toegang hebben tot bewezen brandstofceltechnologie en maakt grootschalige productie voor concurrerende prijzen mogelijk. De productie zal de eerste in zijn soort zijn in Noorwegen.

De belangstelling voor waterstof voor maritieme toepassingen neemt snel toe, waarbij waterstofenergie wordt gezien als een belangrijke stap om het ambitieuze doel van de scheepvaart te bereiken om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 met 50% te verminderen. Het verlagen van de kosten van brandstofcellen en het verbeteren van de toegang tot de technologie is cruciaal voor versnellen de overgang. Het initiatief is een belangrijke stap om beide doelen te bereiken door modulaire systemen te produceren die momenteel niet op grote schaal beschikbaar zijn. De verwachting is dat de samenwerking tussen Corvus en Toyota een sterke speler wordt, waardoor de capaciteit van scheepsbrandstofcellen op de markt aanzienlijk kan worden vergroot.

Corvus Energy is de toonaangevende leverancier van energieopslagoplossingen in de vorm van modulaire lithium-ion-batterijsystemen voor scheepvaart-, olie- en gas- en haventoepassingen. De speciaal gebouwde batterijsystemen leveren duurzame stroom aan hybride en volledig elektrische zware industriële apparatuur, waaronder grote aandrijvingen voor scheepsvoortstuwing. 

Het consortium 'H2-MilkRun’ in de Nederlandse stad Ede krijgt ruim 700-duizend euro subsidie voor de ontwikkeling van twee vrachtauto’s op waterstof. De voertuigen worden ingericht als mobiel waterstoftankstation en gaan waterstof bezorgen bij bedrijven waarvan intern transport op waterstof rijdt. Vanuit de vrachtauto’s kunnen heftrucks, stapelaars en sleepwagens op waterstof binnen enkele minuten volgetankt worden. Een van de partners in het project is Toyota Material Handling in Ede.

De provincie Gelderland en het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) keren in gezamenlijk 719.712 euro aan subsidie uit aan een aantal bedrijven die meewerken aan de ontwikkeling van het waterstoftanksysteem. Met de mobiele pomp kan het gebruik van waterstof voor bedrijfsvoertuigen op eigen terrein worden opgestart. De twee tankauto’s voor waterstof hebben verschillende formaten.

Bedrijven die gebruik maken van heftrucks, agrarische machines of schoonmaakwagens op aardgas of accu’s kunnen nu in de praktijk zelf uitproberen hoe waterstof werkt. Het plaatsen van een eigen waterstofpomp bij bedrijven is technisch gezien al mogelijk, maar in de opstartperiode zeer kostbaar. Elders op de wereld hebben grote 24-uurs bedrijven als Amazon en Wallmart al duizenden voertuigen voor intern transport op waterstof aan het werk.

Het consortium H2-MilkRun bestaat uit zeven partners: Mobihy Gendringen, Duurzame Energie Consult (Apeldoorn), Veth Automotive (Duiven), Rijngas (Dinxperlo), Toyota Material Handling Nederland (Ede), WUR (Wageningen), GINAF Trucks Nederland (Veenendaal), en Universiteit Twente (Enschede). De totale kosten van het project bedragen 1.452.682 euro.

In de Chinese provincie Shanxi heeft de eerste locomotief op waterstof de fabriek in Datong verlaten. Het voertuig is ontworpen door het bedrijf CRRC, een van de grootste treinbouwers ter wereld, met afnemers in meer dan 100 landen op nagenoeg alle continenten. Het hybride voertuig dat deels rijdt op batterijen en deels op waterstof kan 24,5 uur continue draaien op een volle tank waterstof. De maximale tractiebelasting op het rechte spoor is meer dan 5.000 ton. Het waterstof- en batterijhybride-locomotiefproject is vorig jaar van start gegaan als een gezamenlijk groot wetenschappelijk onderzoeksproject van de provincie Shanxi en fabrikant CRRC.

De locomotief heeft als energiebronnen een combinatie van batterijopslag en een brandstofcel om elektriciteit te leveren en slaat de energie die vrijkomt bij het remmen direct weer op. Tijdens de presentatie benadrukte de fabrikant dat het voertuig snel inzetbaar is, zonder iets aan het basisspoor te hoeven veranderen. Er is geen sprake van vervuilende uitstoot, het elektriciteitsnet hoeft niet te worden aangepast en de locomotief rijdt schoon door lange tunnels. Met deze locomotief sluit China weer aan op de wereldwijde ontwikkeling van waterstoftreinen op het spoor. In de fabriek in Datong is inmiddels een complete productielijn voor voertuigen op waterstof ingericht.

Voor CRRC is waterstof niet onbekend. In september 2017 produceerde het bedrijf al de eerste tram ter wereld met een brandstofcel.

CRRC Corporation Limited (CRRC), met het hoofdkantoor in Peking, heeft meer dan 180.000 werknemers. Het bedrijf is 's werelds grootste leverancier van spoorwegmaterieel met de meest complete productlijnen en toonaangevende technologieën. Tot de belangrijkste producten behoren de hogesnelheidstreinen die China doorkruizen. De belangrijkste activiteiten zijn O&O, ontwerp, fabricage, reparatie, verkoop, lease en technische diensten voor rollend materieel. CRRC concentreert zich daarbij op energiebesparing, milieuvriendelijkheid, kostenefficiëntie, intelligentie, snelheid en comfort.

In Madrid is het eerste waterstoftankstation van Spanje feestelijk in gebruik genomen. Het tankstation kan dagelijks tien kilogram waterstof leveren onder 700 bar. De groene waterstof, opgewekt uit hernieuwbare bronnen, zal worden geleverd aan een vloot van 12 Toyota’s van het type Mirai, die in gebruik zijn bij bedrijven die aan dit project hebben deelgenomen. Dat zijn Toyota Spanje, gasnetwerkbeheeder Enagás, afvalverwerkingsbedrijf Urbaser, gasbedrijf Metallic Carbides, investeerder Sumitomo Corporation Spain en de Spaanse Confederatie van Werkgevers bij tankstations (CEEES).

De bedrijven Enagás en CEEES hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend voor de uitrol van waterstoftankstations in het hele land.

Een videoverslag van de opening vindt u hier.

Een waterstofproject in Zwitserland heeft de prestigieuze Watt d'Or-awards 2021 gewonnen. Het H2-project rond de uitrol van vrachtauto’s op waterstof ging in de categorie ‘Energie-efficiënte mobiliteit’ met de eerste prijs aan de haal. Het is het eerste grootschalige project met vrachtvervoer op waterstof ter wereld.

De prijs gaat naar de bedrijven Hydrospider AG, Hyundai Hydrogen Mobility AG, H2 Energy AG en Association pro H2 Mobilität Schweiz die gezamenlijk werken aan een omschakeling van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare waterstof voor zwaar goederenvervoer. Waterstof zal een belangrijke rol gaan spelen in de wereldwijde inspanningen voor een klimaat-neutrale energievoorziening. Veel landen, waaronder de EU, zijn bezig met het opstellen van uitgebreide waterstofstrategieën. Het gaat niet alleen om de zekerheid van een CO2-vrije toekomst, maar om een ​​miljardenmarkt voor waterstof en andere klimaatvriendelijke technologieën. 

Zwitserland speelt in de waterstof "Champions League" dankzij een wereldwijd uniek initiatief. Hydrospider AG, Hyundai Hydrogen Mobility AG, H2 Energy AG en Assocation pro H2 Mobilität Schweiz bouwen 's werelds eerste transportnetwerk op waterstof, van groene opwek in een waterkrachtcentrale via een netwerk van waterstoftankstations naar H2-trucks. De betrokken bedrijven stimuleren de vraag en het aanbod naar hernieuwbare waterstof, zonder enige overheidsfinanciering. Het bedrijfsmodel omvat vrachtwagens op waterstof, waterstoftankstations en productie en logistiek voor hernieuwbare waterstof.

Momenteel rijden er ongeveer 50 vrachtwagens op waterstof in Zwitserland, over twee jaar zijn dat er 1000 en in 2025 rond de 1600. Andere landen volgen de ontwikkeling met grote belangstelling. 

In de Nederlandse stad Arnhem wordt vandaag begonnen aan de bouw van een transportfiets op waterstof. Het transportbedrijf Groene Rijders dat al zes jaar met bakfietsen goederentransport aanbiedt, komt met een eerst transportmiddel op waterstof. Een van oorsprong elektrische fiets van het merk Urban Arrow wordt de komende weken omgebouwd. Over ongeveer zes weken is de fiets in het stadsbeeld te zien.

Frank Mietes van ‘Alles over Waterstof’ en studenten van de Hogeschool Arnhem Nijmegen gaan de komende weken met het project aan de slag. ‘Met de huidige elektrische bakfietsen kunnen de Groene Rijders ongeveer 40 km overbruggen”, zegt Mietes tegen Waterstof Magazine. “Voor bezorgklussen in de binnenstad is dat voldoende, maar zodra ook bezorgd moet worden in de buitenwijken komt het groene transportbedrijf in de problemen. En dan vooral in de stadsdelen op heuvelachtig terrein. We willen met waterstof de actieradius van de transportfiets verdubbelen naar 80 km.”

De ombouw vindt plaats op het IPKW-terrein in het oosten van de stad. Op dit voormalige AKZO-terrein zijn in de oude bedrijfshallen tientallen waterstofbedrijven te vinden. Ook de hogeschool Arnhem Nijmegen heeft hier een vestiging waar studenten nieuwe waterstof-technologieën ontwikkelen. De ombouw van de transportfiets is geen grote klus, maar daarna moet het systeem geoptimaliseerd worden. Uiteindelijk is het de bedoeling dat er een brandstofcelsysteem ontstaat dat modulair in uiteenlopende voertuigen kan worden ingebouwd. Het project wordt mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van de Provincie Gelderland

De Groene Rijders zijn een bekende verschijning in de Gelderse hoofdstad. Al vele jaren bezorgen zijn met meerdere bakfietsen en fietsen met een aanhangwagen goederen in de hele stad. Het bedrijf heeft een eigen overslagpunt op het industrieterrein aan de Driepoortenweg en in het Spijkerkwartier in het centrum.

(foto Frank Mietes, www.AllesOverWaterstof.nl )

Vier maanden nadat de eerste vrachtauto’s op waterstof in Zwitserland zijn gaan rijden, worden de eerste ervaringen gedeeld. En die zijn zeer positief, niet alleen bij Hyundai en H2 Mobility, maar ook bij de bedrijven en de chauffeurs die dagelijks met de trucks onderweg zijn. De routes moeten nog wel zorgvuldig worden gepland, want het aanbod van waterstoftankstations in nog schaars. Maar daar wordt volop aan gewerkt.

Met grote aandacht keek de transportwereld in oktober naar een absolute wereldprimeur in het Alpenland. Daar werden de eerste waterstoftrucks gepresenteerd die bij Hyundai en Zuid-Korea seriematig uit de fabriek rollen. In oktober waren dat de eerste zeven, inmiddels staat het totaalaantal op vijftig. In 2023 moeten dat er al 1000 zijn en in 2025 zelfs 1600.

De Zwitserse retail-organisatie Migros was vanaf het begin bij het waterstofproject betrokken en rijdt inmiddels na volle tevredenheid met drie H2-trucks. Elk voertuig is uitgevoerd als 4 × 2-variant met een totaal treingewicht van 34 ton. De elektriciteit wordt opgewekt in twee brandstofcellen van 95 kW. In de brandstofcellen worden waterstof uit de tank en zuurstof uit de omgevingslucht omgezet in elektrische energie. Zeven tanks bieden een totale opslagcapaciteit van 32,09 kg waterstof, wat resulteert in een actieradius van ongeveer 400 kilometer. Het laadvermogen is nagenoeg vergelijkbaar met dat van een dieseltruck. De groene waterstof waarop de voertuigen rijden wordt opgewekt via waterkracht.

De H2-trucks stoten helemaal geen koolstof uit en besparen per voertuig dan ook 65 ton CO2 per jaar. Over vijf jaar zullen de 1.600 vrachtwagens, die naar verwachting door de verschillende transportbedrijven in Zwitserland worden ingezet, meer dan 100.000 ton CO2 besparen.

De truck voldoet aan alle eisen van een moderne bedrijfswagen, laten verschillende chauffeurs van Migros weten. De Hyundai XCIENT rijdt extreem geruisloos. In het interieur van de bestuurderscabine merk je nauwelijks dat de motor draait. En ook buiten merk je alleen het rollende geluid van de banden en nauwelijks motorgeluid.

De brandstofcelwagen maakt indruk met zijn hoge koppel. De elektromotor van Siemens heeft een vermogen van 350 kW (476 pk) en heeft een maximum koppel van 3.400 Nm. Het vermogen wordt via een automaat met 6 versnellingen op de as overgebracht. Bij het optrekken kan de truck personenauto’s gemakkelijk bijhouden, meldt een van de chauffeurs die dagelijks met de H2-truck Zwitserland doorkruist. Soms moeten de chauffeurs iets gas terugnemen om de actieradius niet al te negatief te beïnvloeden. Het aantal waterstoftankstations is nog schaars, maar het tanken gaat in praktijk wel snel. Na het aankoppelen bij het tankstation zitten de waterstoftanks na iets meer dan 10 minuten weer vol en kan het voertuig weer 400 kilometer emissievrij rijden.

De Nederlandse bedrijven SolarDuck en Voyex starten een proefproject voor scheepvaart op waterstof-olie. Duurzame energie opgewekt uit drijvende zonnepanelen worden gekoppeld aan een elektrolyser. De waterstof in gasvorm die hieruit vrijkomt wordt vervolgens opgeslagen in ‘Liquid Organic Hydrogen Carrier’ (LOHC) zodat het veilig vervoerd en getankt kan worden door schepen. In april gaat het project van start. De provincie Gelderland ondersteunt het initiatief met een subsidie van 350-duizend euro.

SolarDuck levert voor het project het zonne-eiland dat bestaat uit vier aan elkaar gekoppelde platforms met elk 39 zonnepanelen. Deze modulaire platforms zijn geschikt voor op zee, maar zullen eerst getest worden op de rivier de Waal om de effecten van stroming en wind in beeld te krijgen. “Begin april wordt het zonne-eiland in z’n geheel vanaf Gorinchem, 50 kilometer stroomopwaarts, naar IJzendoorn versleept. Een unieke gebeurtenis!”, verzekert Burgers van SolarDuck. Bij de Dekker Groep, een bedrijf gespecialiseerd in zand- en grindwinning, krijgt de drijvende proefopstelling een plek in het water (foto).

Het zonne-eiland, dat 65 kilowatt aan piekvermogen produceert, wordt vervolgens aangesloten op een 10 kilowatt elektrolyser waarmee ongeveer 4 kilo waterstof per dag wordt geproduceerd. ’s Nachts draait het systeem op nachtstroom van wal. De waterstof wordt gekoppeld aan een ‘Liquid Organic Hydrogen Carrier’ (LOHC), een olie-achtige vloeistof dat als drager voor de waterstof dient. “Deze ‘waterstofolie’, kan op kamertemperatuur, onder dezelfde atmosferische omstandigheden als bijvoorbeeld diesel vervoerd worden”, laat Wiard Leenders van Voyex aan Waterstof Magazine weten. "Ook de manier waarop de olie vervolgens de waterstof weer vrijgeeft, als input voor de stroomwekking aan boord, is een onderdeel van de testopstelling. De olie zelf kan opnieuw als drager hergebruikt worden." Voyex werkt samen met een Chinees bedrijf dat in China al soortgelijke projecten heeft lopen.

“De eerste testopstelling is nog kleinschalig,” zegt Leenders. “Als we het systeem goed hebben draaien volgt opschaling. Dan produceren we voldoende waterstofolie om een eerste binnenvaartschip daarop te laten varen.” De initiatiefnemers hebben op deze wijze de hele keten van energieopwekking tot en met het veilig varen op waterstof binnen handbereik.

Het project heeft de passende naam ‘The Atoll’, verwijzend naar de film ‘Waterworld’, waarin een kunstmatig eiland in zijn eigen energiebehoefte voorziet. De totale projectkosten bedragen zo’n 1 miljoen euro.

De Nederlandse bedrijven Twinning Energy en Frames Group zijn een partnerschap aangegaan om gezamenlijk een totaaloplossing voor waterstof te bieden. Twinning Energy uit Maarn is een bekende naam in de wereld van Fleet Owner Systems (foto) waarbij bedrijven een compact waterstoftankstation op het eigen bedrijventerrein kunnen plaatsen. De waterstof wordt hierbij aangevoerd in stalen flessen. Frames uit Alphen aan den Rijn levert elektrolysers waarmee klanten zelf op lokatie waterstof kunnen produceren. Dat kan op kleine schaal met een elektrolyser van 25 kilowatt met een waterstofproductie van 12 kilo per dag tot veel grotere productiesystemen geschikt voor professionele tankstations.

Wim Peels, general manager van Twinning Energy is zeer verheugd over de samenwerking, laat hij aan Waterstof Magazine weten. “We ervaren een sterk toenemende vraag van onze klanten naar waterstofoplossingen voor lokale waterstofproductie en zelfvoorziening in de energiebehoefte. De Frames Group heeft jarenlange ervaring en kennis in de gassector en matcht dus ongelooflijk goed met de hands-on aanpak van ons bedrijf.”

Ook Jordi Zonneveld, general manager Frames Group ziet kansen in deze markt die zich de komende jaren steeds sneller zal ontwikkelen. “Met deze samenwerking geloven we van beide kanten een sterke partner te hebben gevonden. Met de praktische kennis van Twinning Energy en de engineering know-how en capaciteit van Frames Group kunnen klanten direct, snel en veilig aan de slag met emissie-loze mobiliteitsoplossingen.”

De twee partijen zijn geen onbekenden van elkaar, eind 2020 heeft Frames Group de helft van de aandelen Twinning Energy verkregen.

De eerste dubbeldekkers ter wereld die rijden op waterstof zijn vanmorgen in gebruik genomen in het Verenigd Koninkrijk. First bus, de grootste busmaatschappij in Schotland, rijdt vanaf vandaag met de negen bussen in de stad Aberdeen.

De innovatieve en schone bussen moeten aantonen dat de stad actief bezig is met de transitie naar groene energie. De voertuigen worden gedeeltelijk gefinancierd door het JIVE- project van de Europese Unie, dat tot doel heeft bij te dragen aan de commercialisering van waterstofbussen door middel van gezamenlijke aanbestedingen tussen steden. In het Verenigd Koninkrijk participeren Londen en Birmingham ook in JIVE, net als tientallen steden en regio’s op het vaste land van Europa.

Andrew Jarvis, algemeen directeur van First Bus, is blij met de innovatieve voertuigen. “First Bus bedient duizenden klanten in Aberdeen en we weten dat veel van onze klanten de bus nemen omdat ze zich zorgen maken over het milieu. We zijn verheugd dat we als First Bus onze passagiers een nog groenere en stillere manier kunnen bieden om door de stad te reizen.”

Waterstof zal een belangrijke rol gaan spelen in de toekomst van de busindustrie, omdat het een uiterst efficiënte brandstofoplossing biedt met een groot bereik. De hypermoderne bussen hebben minder dan 10 minuten nodig om volledig bij te tanken, hebben 60 zitplaatsen en verplaatsen zich nagenoeg geruisloos door de stad.

Het nieuwe project van 9,4 miljoen euro is gefinancierd door de gemeenteraad van Aberdeen, de Schotse regering en de gemeenschappelijke onderneming Fuel Cells and Hydrogen van de Europese Unie. Iedere bus kost iets meer dan 560-duizend euro. De bussen hebben zes waterstoftanks, vier naast de brandstofcel en twee achter de stoelen achter op het bovendek. De tanks zijn omwikkeld met koolstofvezel en zeer veilig. Passagiers op lijn 19, van Peterculter naar Tillydrone, worden sinds vanmorgen vervoerd met de nieuwe en schone dubbeldekkers.

Helemaal nieuw is busvervoer op waterstof niet in Aberdeen. Al in 2015 werd de eerste normale bus met een brandstofcel in gebruik genomen. Momenteel wordt aan een plan gewerkt om de waterstof zelf in de stad te maken.

De introductiefilm van deze dubbeldekkers ziet u hier.

‘Een CO2-vrije samenleving rond 2050 is mogelijk, maar dan zal België serieus moeten kijken naar grootschalige import van duurzame energie.’ Dat blijkt uit een studie van de Belgische waterstof-importcoalitie, een samenwerking van DEME, ENGIE, Exmar, Fluxys, Port of Antwerp, Port of Zeebrugge en WaterstofNet. De opwekking van duurzame energie op land en zee moet doorgaan, maar zal uiteindelijk niet voldoende zijn om aan de binnenlandse vraag van België te voldoen. Grootschalige import is technisch en economisch haalbaar blijkt uit een diepgaande haalbaarheidsstudie. Alle betrokken bedrijven brachten hun eigen specifieke en complementaire expertise en ervaring in.

Met de uitkomsten van het onderzoek is de basis gelegd voor concrete vervolgstappen. In België en West-Europa is niet voldoende wind- of zonne-energie beschikbaar, terwijl andere regio’s in de wereld zon en windenergie in overvloed hebben. Om een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam energiesysteem te realiseren, zal de lokale productie van zon en windenergie dan ook aangevuld moeten worden met aanvoer van hernieuwbare energie uit het buitenland. Waterstof kan als energiedrager fungeren om groene energie op een efficiënte manier te transporteren via pijpleidingen en schepen en speelt dan een belangrijke rol in de mix van oplossingen voor eindgebruikers.

Ruim een jaar geleden bundelden zeven grote industriële spelers en publieke stakeholders hun krachten en expertise om gezamenlijk de mogelijkheden voor import van groene waterstof in België te analyseren. In de grootschalige industriële studie worden financiële, technische en regelgevende aspecten van de volledige waterstofimportketen - van productie in het buitenland tot levering via schepen en pijpleidingen naar en de distributie ervan in België - in kaart is gebracht. Dit biedt een basis voor de verdere uitrol naar industriële toepassingen. Na grondige analyse van alle onderdelen, wordt de conclusie getrokken dat de import van deze vorm van hernieuwbare energie een noodzakelijke en haalbare oplossing is voor het toenemend grote tekort in West-Europa.

​​Adwin Martens, directeur WaterstofNet ziet grote kansen voor waterstof. “Dat de studie aantoont dat import van groene waterstof in de toekomst een haalbare optie is, betekent automatisch dat grootschalige uitrol van waterstoftoepassingen mogelijk wordt om België te verduurzamen, ongeacht de binnenlandse beperkte capaciteit aan hernieuwbare energie. Dit schept ook enorme kansen voor onze havens en bedrijven, die van België een belangrijke toegangspoort kunnen maken voor het leveren van waterstof aan de toekomstige Europese waterstof backbone”.   

Het onderzoeksrapport kunt u downloaden via de website van WaterstofNet. (Engelstalig)

De regering van West-Australische heeft 1,3 miljoen euro uitgetrokken voor het ‘YURI Green Ammonia Project’. De internationale kunstmestproducent Yara wil samen met de Franse energiereus ENGIE een 10 MW hernieuwbare waterstoffabriek installeren om de bestaande ammoniakfabriek van Yara op het schiereiland Burrup te voeden. Via vervolgstappen wil Yara de productie de komende jaren aanzienlijk op schalen tot 500 MW. De subsidie komt uit het Renewable Hydrogen Fund.

Het project zal zonne-energie gebruiken om hernieuwbare waterstof te produceren. De waterstof zal worden gebruikt om groene ammoniak te produceren voor export naar andere continenten. In de kurkdroge regio in het westen van Australië is het potentieel voor duurzame energie enorm.

Minister van Regionale Ontwikkeling Alannah MacTiernan zei dat het project voor de regio Pilbara belangrijk is om een leidende positie in te nemen in de wereldwijde race op het gebied van hernieuwbare waterstof. Yara's productielocatie in Pilbara goed is voor 5 procent van de wereldwijde ammoniakproductie en biedt een unieke kans aan West-Australië om het potentieel van groene waterstof op industriële schaal te demonstreren.

De bedrijf Lavo uit Syndey, gespecialiseert in energie-opslag in waterstof, presenteert een nieuwe waterstofbatterij. Het systeem slaat drie keer zoveel energie op als een Tesla Powerwall 2 en is bedoeld voor energieopslag bij woningen die beschikken over zonnepanelen. Voor de grote en zware kast is binnen in woningen geen plaats, vandaar dat Lavo adviseert om de batterij buiten te plaatsen. Voor dieven hoeven kopers niet bang te zijn, het gevaarte weegt meer dan 300 kilo.

Het Lavo Green Energy Storage System meet 1.70 x 1.20 x 0,4 meter en kan worden aangesloten op de omvormer voor zonne-energie en leidingwater. Het enorme gewicht is verklaarbaar door de opslag van waterstof in metaalhydride, onder een druk van 30 bar in vier rode cilinders. De kast kan ongeveer 40 kilowattuur aan energie opslaan, drie keer zoveel als Tesla's huidige Powerwall 2 en genoeg om een ​​gemiddeld huis twee dagen te laten draaien. Als er energie nodig is en de zon niet schijnt, wordt de inpandige brandstofcel ingeschakeld om stroom te genereren. On direct aan de vraag te voldoen is ook een kleine lithium-batterij van 5 kWh ingebouwd. Er is Wi-Fi-connectiviteit en een telefoon-app voor monitoring en controle, bedrijven met een hogere stroombehoefte kunnen er meerdere parallel draaien om een ​​"intelligente virtuele energiecentrale" te vormen.

Het Lavo Green Energy Storage Systemkost in Australië omgerekend iets meer dan 22-duizend euro. Dat is mee dan drie Powerwalls 2 samen. Door opschaling in de productieketen wordt eind volgend jaar een prijsdaling van zo’n 15% verwacht. Dit jaar zijn er 2.500 voor de markt beschikbaar, vanaf volgend jaar zijn dat er 5000. Het bedrijf claimt een levensduur van 30 jaar voor het waterstofsysteem dat aanzienlijk milieuvriendelijker is dan verontreinigende batterijen. Lavo meldt dat het systeem ook buiten Australië leverbaar is.

Meer informatie op https://lavo.com.au/

Het Franse waterstofbedrijf Symbio gaat een nieuwe fabriek bouwen bij Lyon. Hier moeten grootschalig brandstofcellen worden geproduceerd voor onder andere de mobiliteit. Symbio is een joint venture van bandenproducent Michelin en Faurecia, toeleverancier van de auto-industrie.

De nieuwe Symbio-fabriek voor brandstofcellen, komt op het grondgebied van de gemeente Saint-Fons, ten zuiden van Lyon. Hier, in het hart van de Vallée de la Chimie, verrijst een nieuw activiteitencentrum gewijd aan nieuwe energiebronnen. Op het kilometers lange terrein langs de Autooute du Soleil zijn tal van chemische bedrijven gevestigd. Symbio topman Philippe Rosier heeft eind vorige week het koopcontract voor de grond getekend. Naast de fabriek voor brandstofcellen is er ruimte voor een R & D-centrum, een opleidingscentrum en het toekomstige hoofdkantoor van Symbio. Eind dit jaar zal de bouw starten, de oplevering staat gepland voor 2023. Het bedrijf heeft de ambitie uitgesproken om rond 2030 een van de leiders te willen zijn binnen de productie van brandstofcellen. De fabriek bij Lyon moet er dan jaarlijks 200.000 produceren. Topman Rosier ziet grootschalige productie als enige mogelijkheid om de kostprijs snel naar beneden te krijgen.

Symbio heeft inmiddels warme contacten met de Groupe PSA, die heeft aangegeven eind dit jaar met de eerste waterstofauto’s op de markt te komen.  Groupe PSA, afgekort PSA, is een Franse autoconcern die de automerken Peugeot, Citroën, Opel, Vauxhall en DS Automobiles omvat. In 2019 produceerde PSA zo'n 3,5 miljoen voertuigen en behaalde het een omzet van 75 miljard euro.

De stad Hamburg is een samenwerkingsverband aangegaan met vier bedrijven voor de grootschalige productie van groene waterstof. Op het terrein van de voormalige kolencentrale Moorburg moet een 100 MW elektrolyser komen te staan voor een van de grootste groene waterstoffabrieken van Europa. De energie die nodig is voor het productieproces komt van windparken op zee.

Een consortium van vier bedrijven heeft het initiatief genomen. Het Zweedse elektriciteitsbedrijf Vattenfall, het Nederlandse energiebedrijf Shell, de Mitsubishi-groep uit Japan en het stadsbedrijf Wärme Hamburg willen de waterstofproductie in Moorburg gezamenlijk oppakken. Daarvoor is afgelopen week een intentieverklaring ondertekend, melden de regionale media. Tegelijk met de bouw van de H2-fabriek wil de stad Hamburg de gasnetten in de haven ombouwen, zodat ook grote industriële bedrijven van waterstof kunnen worden voorzien. 

De lang omstreden kolencentrale in Moorburg staat nog steeds op de locatie, is inmiddels niet meer in gebruik, maar kan in noodgevallen nog wel opnieuw stroom leveren. In de toekomst moet hier een ‘green energy hub’ ontstaan die deels wordt betaald door Europese subsidie. Het terrein heeft veel voordelen, het is aangesloten op zowel het landelijke 380.000 volt netwerk als het 110.000 volt netwerk van de stad Hamburg. Daarnaast kunnen overzeese schepen direct aanleggen aan de kade. Het gemeentelijke gasnetbedrijf werkt al aan de nodige distributie-infrastructuur. Talrijke potentiële klanten voor groene waterstof bevinden zich in de buurt van de site, zodat de gehele waterstofwaardeketen - van opwekking tot opslag en transport tot specifieke toepassingen in de verschillende sectoren - ter plaatse in kaart kan worden gebracht. Hiermee is de locatie Moorburg in Hamburg ideaal en kan deze uitgroeien tot een potentieel startpunt voor de ontwikkeling van een waterstofeconomie. De stad Hamburg en terrein-eigenaar Vattenfall streven ernaar om de delen van het terrein zo snel mogelijk vrij te maken en verder te ontwikkelen om het project voor de opwekking van groene waterstof en een groene energiehub te versnellen.

Fabian Ziegler, CEO van Shell in Duitsland is enthousiast over de plannen en de lokatie. “In de toekomst zal groene waterstof een zeer belangrijke rol spelen in het energiesysteem en dus ook voor ons als Shell. We houden de ontwikkeling van de gehele waardeketen voor waterstof in de gaten; van de start van de elektriciteitsproductie door middel van offshore wind tot het uitbreiden van capaciteit voor groene waterstofproductie tot verkoop voor mobiliteits- of transporttoepassingen en andere industrieën. Om dit te bereiken, moeten en willen we samenwerken met sterke partners. We beschouwen het project van het consortium samen met de stad Hamburg als zeer kansrijk."

Als alles volgens plan verloopt moet de groene waterstoffabriek er in 2025 staan.

Klimaatneutrale waterstof vormt een onmisbare schakel in de toekomstige energie- en grondstoffenvoorziening. Een markt voor groene waterstof ontstaat echter niet vanzelf. Daarvoor is nodig dat de overheid infrastructuur aanlegt, nieuwe technologie financiert en de vraag naar waterstof met maatregelen stimuleert. Dit concludeert de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur in zijn advies ‘Waterstof, de ontbrekende schakel’. Sandor Gaastra, directeur-generaal Klimaat en Energie, nam het advies vandaag namens minister Bas van ’t Wout van Economische Zaken en Klimaat in ontvangst.

Door zijn moleculaire structuur is waterstof zeer goed bruikbaar als grondstof voor het vervaardigen van materialen en producten die nu nog worden gemaakt uit fossiele en CO2-rijke producten als aardolie, aardgas en kolen. Bovendien zal in de toekomst het gebruik van duurzaam opgewekte elektriciteit sterk toenemen, maar zal elektriciteit niet in alle energiebehoeften kunnen voorzien. Een cruciaal deel van die energiebehoefte zal in Noordwest-Europa ingevuld moeten worden met waterstof, omdat het transport daarvan efficiënter is dan van elektriciteit en omdat er periodes zullen zijn waarin te weinig elektriciteit uit wind en zon wordt opgewekt. Daarom is het van groot belang dat de productie en het gebruik van waterstof verder op gang wordt gebracht. Dat moet zodanig gebeuren dat daarbij geen CO2 vrijkomt. Groene waterstof zal op langere termijn op grote schaal worden gemaakt uit groene stroom, maar in de overgangsfase zal het ook nodig zijn om waterstof te maken uit aardgas om de infrastructuur op te bouwen, waarna de CO2 die daarbij vrijkomt ondergronds wordt opgeslagen.

Op dit moment is de productie en het gebruik van groene waterstof volstrekt onvoldoende.  De infrastructuur voor het transport, de distributie en de opslag zijn nog niet gereed en de kostprijs van klimaatneutrale waterstof is hoger dan die van waterstof geproduceerd uit aardgas. Investeren in infrastructuur en het stimuleren van de vraag naar groene waterstof heeft daarom prioriteit. Vraagstimulering kan het beste gebeuren door de huidige CO2-uitstoot in Nederland fors extra te beprijzen. Omdat de internationale concurrentiepositie dat op dit moment echter niet mogelijk maakt, zijn voorlopig andere instrumenten nodig, zoals bijmengverplichtingen en fiscale stimulering. De raad adviseert het kabinet om in nauwe samenwerking met Europa en de buurlanden de economische condities voor een klimaatneutrale waterstofmarkt snel te verbeteren.

Nederland heeft al een netwerk voor gastransport en –distributie dat goed te gebruiken is voor waterstof alsmede goede mogelijkheden voor de CO2-afvang en -opslag. Nederland beschikt bovendien over relevante kennis en ervaring terwijl ook de Nederlandse industrie een goede uitgangspositie heeft voor een overstap op klimaatneutrale waterstof. Een vooraanstaande positie van Nederland in de internationale waterstofmarkt kan op termijn economisch voordeel opleveren. Technologie die bijdraagt aan dit toekomstig verdienpotentieel dient daarom naar het oordeel van de raad financiële ondersteuning van de overheid te krijgen. Te denken valt aan technologie voor de afvang en opslag van CO2, opslagtechnologie en de productie van brandstoffen op basis van waterstof, aldus het advies van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur in ‘Waterstof, de ontbrekende schakel’.

Vijf middelbare scholen in de Franse regio Bourgogne Franche-Comté, hebben een waterstoftankstation en een waterstofvoertuig gekregen. Het cadeautje komt van de regionale raad van Bourgogne Franche-Comté en heeft in totaal 1,5 miljoen euro gekost. De raad vindt dat scholieren al vroeg kennis moeten maken met waterstofontwikkelingen om zo techneuten op te kunnen leiden voor de toekomstige waterstofeconomie.

"De regio investeert fors in de ontwikkeling van waterstofenergie. We willen dat onze middelbare scholen ambassadeurs worden van waterstof”, zegt Marie-Guite Dufay, voorzitter van de regionale raad. "Het tankstation, dat zelf waterstof maakt, en het voertuig zijn educatieve hulpmiddelen om de jeugd nieuwe kennis bij te brengen en regionale knowhow te bevorderen."

De apparatuur werd, na een aanbesteding, geleverd door het bedrijf MaHyTec uit Dole, die graag aan het waterstofproject meewerkt. "De opleiding van technici, installateurs en onderhoudspersoneel zal de komende jaren essentieel zijn ", onderstreepte Dominique Perreux, de CEO van het bedrijf in de regionale pers. “We zien de levering als een symbolisch project.” MaHyTec is een bedrijf dat is gespecialiseerd in de opslag van duurzame energie waaronder waterstof onder hoge druk of in vaste vorm,

De multifunctionele energieopslagstations op de scholen maken gebruik van een hybride systeem, waterstof en batterijen, waarmee een waterstofvoertuig kan worden getankt. 

De vijf uitgeruste scholen zijn de Germaine-Tillion middelbare school in Montbéliard (Doubs), de Jacques-Duhamel middelbare school in Dole (Jura), de Louis-Davier middelbare scholen in Joigny en Terres de l'Yonne in La Brosse (Yonne) en de Pierre middelbare school -Bérégovoy in Nevers (Nièvre).

Openbaarvervoersbedrijf Arriva Nederland heeft tien bussen de rijden op waterstof gekocht bij Solaris. De bussen van het type Urbino12 gaan rijden vanuit Doetinchem binnen het streekvervoer in de Gelderse Achterhoek en de Cleantech Regio Zutphen/Apeldoorn. Eind dit jaar worden de voertuigen officieel in gebruik genomen.

In december maakte het college van Gedeputeerde Staten van Gelderland bekend dat ze meedoet aan het Europese programma JIVE2, waarin het stimuleren van emissieloos openbaar vervoer centraal staat. Europa en de provincie investeren de komende vier jaar 6,4 miljoen in het project. Dat geld gaat deels naar de hogere aanschafkosten en deels naar de duurdere brandstof. De tien waterstofbussen gaan dieselbussen vervangen en gezamenlijk meer dan 1 miljoen kilometer per jaar rijden. Dat is meer dan het dubbele aantal kilometers dat JIVE voorschrijft. Daarmee wordt met Europese en Gelderse subsidie een impuls gegeven aan de vergroening van de mobiliteit, de productie van groene waterstof en de realisatie van de waterstofinfrastructuur.

De Poolse busfabrikant Solaris gaat de technologisch geavanceerde bussen produceren. De stille en volledig emissievrije waterstofbussen worden aangedreven met energie die wordt geproduceerd in brandstofcellen. De waterstof die nodig is om de Urbino12-waterstofbus aan te drijven, wordt opgeslagen in meerdere tanks met een totaalvolume van 1560 liter, gemonteerd op het dak van de bus. Elke bus wordt ook uitgerust met een extra opslagruimte voor elektrische energie in de Solaris High Power-batterij. In de regio komt een openbaar waterstoftankstation.

 De waterstofbus heeft 37 zitplaatsen en is inclusief staanplaatsen geschikt voor 85 personen. De bussen worden van alle gemakken voorzien zoals USB-oplaadpunten, airconditioning en een modern passagiersinformatiesysteem. Verder worden de bussen uitgerust met CCTV-camera's. Voor mensen met beperkte mobiliteit is een rolstoelplaats ingericht en kan gebruik worden gemaakt van een rijplank om de bus in te rijden.

 De chauffeurs gaan met camera’s werken, in plaats van zijspiegels, en met het zogeheten ‘Mobileye Shield’. Dat is een systeem van intelligente camera's die de directe omgeving van het voertuig bewaken, waardoor er minder kans is op botsingen met voetgangers of fietsers. Chauffeurs worden gewaarschuwd voor mogelijke gevaren met geluids- en visuele signalen.

Een klein feestje in de Duitse stad Münster. Daar is gisteren officieel de eerste waterstofbus aan de uitbreidende de vloot van emissievrije voertuigen voor het openbaar vervoer toegevoegd. De H2-bus is gebouwd in Nederland en heeft drie jaar vanuit Apeldoorn gereden over de Veluwe, dankzij financiële steun van de provincie Gelderland. Nu de concessie van de Nederlandse vervoerder is afgelopen, is een van de bussen voor een periode van twee jaar uitgeleend aan Munster. De deal is tot stand gekomen via de Duitse bussenbouwer Buses4Future, als voorloper op de levering van 3 nieuwe waterstofbussen eind dit jaar.

Gisteren is de waterstofbus officieel gepresenteerd, maar het voertuig maakt al ruim een maand proefritten in Münster. Buschauffeur Thomas Kummer heeft inmiddels heel wat testkilometers gereden en is zeer enthousiast over de prestaties. “De bus is erg comfortabel en stil,” laat hij in de regionale media weten. “De combinatie van emissievrije aandrijftechnologie en de prettige rijeigenschappen maken het tot een heerlijk voertuig om mee te rijden.” De bus heeft een actieradius van 350 tot 400 km.

Theo Hendriks, directeur bij het Arnhemse bedrijf HyMove heeft de bus ontwikkeld en gebouwd, een project dat mede mogelijk is gemaakt door cofinanciering van de provincie Gelderland voor innovatieve projecten. Hendriks is verheugd dat het voertuig de komende jaren wordt ingezet bij onze oosterburen. “Deze bus was voor HyMove het eerste grote voertuig dat we bouwden op waterstof. Natuurlijk worden nieuwe voertuigen in de eerste jaren strak gemonitord, maar zelfs wij waren aangenaam verrast toen vorig jaar de prestaties van verschillende merken waterstofbussen werden vergeleken. Onze bus behoorde bij de top van meest betrouwbare bussen. Gecombineerd met een gering waterstofverbruik, behoort onze bus bij de top van de markt. De bus rijdt met een brandstofcel van het Arnhemse bedrijf NedStack, onze buurman op het bedrijventerrein IPKW in Arnhem, waar zeer uiteenlopende waterstofbedrijven werken aan een schone toekomst. ” Hendriks heeft er dan ook het volste vertrouwen in dat Stadtwerke Münster nog vele jaren probleemloos met dit oer-Hollandse product gaat rijden.

De Duitse busfabrikant Buses4Future is in 2020 opgericht met als doel een belangrijke aanbieder van bussen op waterstof te worden. Het bedrijf levert eind dit jaar drie nieuwe bussen aan de stad Münster. Ook in deze voertuigen is zit de hoogwaardige technology van HyMove in Arnhem verwerkt. Münster wil uiterlijk in 2029 het totale OV emissievrij hebben.

De gemeente Groningen heeft deze week de eerste afvalophaalwagen op waterstof in gebruik genomen. Het voertuig is ontwikkeld binnen het HyTrEc2 project, met subsidie van het Europa. De vuilnisauto is een achterlader voor het leegmaken van onder andere stalen- en kunststof containerbakken en is een omgebouwd voertuig dat eerst reed op diesel.

Voor de gemeente Groningen is inmiddels het veertiende voertuig op waterstof en de tweede zware vrachtauto. Het komende jaar komen er nog meer waterstofwagens bij. Aan het einde van dit jaar heeft de gemeente zo’n 40 auto’s en machines op waterstof rondrijden. Op deze afvalophaalwagen zit ook een Arbo opstap voor chauffeur en bijrijder. Dit is de onderste opstaptrede om in de cabine te komen. Zodra de deur van de vrachtwagen wordt geopend, zwenkt deze uit en kan de chauffeur en/of bijrijder met minder risico makkelijk en Arbo vriendelijker de cabine in- en uitstappen.

Deze afvalophaalwagen is medeontwikkeld en gesubsidieerd door het Europese Interreg North Sea Region project (HyTrEc2). Met onderwijsinstellingen, gemeenten, provincies en onderzoeksbureaus uit verschillende Europese landen worden deze waterstofwagens ingezet om de waterstofmarkt in Europa een boost te geven.
De gemeente Groningen participeert ook in andere Europese waterstofprojecten, zoals de ontwikkeling van nog meer elektrische afvalophaalwagens en elektrische waterstofbusjes. Groningen wil zich als belangrijke waterstofregio van Nederland en Europa op de kaart zetten.  (foto: Martin Vonk)

De Franse treinenfabrikant Alstom wil in de toekomst wereldwijd marktleider blijven in treinen op waterstof. De fabrikant ziet een grote toekomst voor emissievrij openbaar vervoer met brandstofcellen en bouwt de waterstofactiviteiten gestaag uit. Nog dit jaar begint Alstom met de serieproductie van de Coradia iLint op waterstof. De eerste treinen rijden al ruim een jaar zeer succesvol in het noorden van Duitsland.

De komende jaren zal de vraag naar treinen zonder uitstoot flink stijgen. Het Europese hoofdnetwerk is al helemaal geëlektrificeerd met bovenleidingen, toch zijn er nog honderdduizenden kilometers regionale lijnen en spoorlijnen bestemd voor goederenvervoer zonder bovenleiding. De komende vijftien jaar moeten er bijna 5.500 regionale diesel aangedreven treinen worden vervangen om de CO2-uitstoot snel terug te dringen.

Alstom is en blijft de komende jaren marktleider, alleen al omdat er nauwelijks concurrentie is. De treinenafdeling van concurrent Siemens kondigde onlangs aan met treinen op waterstof te beginnen, maar de eerste voertuigen zijn pas in 2024 gereed. De Chinese spoorwegtechnologiegroep CRRC heeft tot nu toe alleen een tram op waterstof aangekondigd. In het Verenigd Koninkrijk zijn ook plannen voor treinen op waterstof. Tot dusverre is alleen de Coradia iLint van Alstom daadwerkelijk in de dienstregeling actief.

Serieproductie is ook nodig. Zoals Waterstof Magazine eerde meldde hebben twee regionale spoorbedrijven uit het Duitse Nedersaksen en Hessen bij Alstom gezamenlijk 41 treinen besteld. Een Italiaans spoorbedrijf gaat met zes treinen rijden langs het Idromeer en heeft nog eens een optie op acht extra treinen. Alstom hoopt binnenkort de bestelling bekend te kunnen maken van 14 regionale treinen voor Frankrijk. In Nederland en Oostenrijk is de waterstoftrein inmiddels op het spoor getest. De reacties waren positief, Alstom verwacht concrete interesse.

Elektrische treinen met batterijopslag zijn een alternatief voor brandstofcellen. Deze worden echter alleen geschikt geacht voor toepassingen tot 150 kilometer, waterstoftreinen kunnen ingezet worden boven de 150 kilometer. De iLint van Alstom legt 600 kilometer af, in serieproductie moet dat 1000 kilometer worden.

Het achteraf inbouwen van het waterstofsysteem in treinen is ook voor Alstom een ​​optie, laat manager Brahim Soua weten. De Fransen bieden hun brandstofcelaandrijvingen echter in eerste instantie aan als nieuwe voertuigen op basis van het beproefde Coradia-treinplatform. Een brandstofceltrein is ongeveer 20 procent duurder in aanschaf, maar over zijn levensduur van gewoonlijk 30 jaar is hij aanzienlijk goedkoper dan een dieseltrein, meldt Alstom.

Foto: Alstom Coradia

Het schone taxivervoer in Parijs gaat een nieuwe fase in. HysetCo, een investeringsbedrijf dat zich toelegt op de ontwikkeling van waterstofenergie, heeft het taxibedrijf Slota Group overgenomen. HysetCo is al eigenaar van Hype, een van de grootste taxivloten op waterstof ter wereld. Na de overname van Slota worden de 600 voertuigen die nu nog rijden op fossiele brandstoffen vervangen door waterstoftaxi’s. Nog dit jaar komen er nieuwe tankstations in de regio bij. In Parijs rijden nu al honderden waterstoftaxi’s onder de naam Hype. Het CO2-vrije initiatief ging van start in december 2015.

Om de overname van de Slota Group mogelijk te maken hebben zich vier nieuwe investeringspartners bij HysetCo aangesloten. Gezamenlijk brengen zij 80 miljoen aan nieuw kapitaal in. Daarmee worden de fossiele voertuigen de komende jaren geleidelijk vervangen door nieuwe Toyota Mirai’s. Dit jaar komen er al twee extra waterstoftankstations, over drie jaar moeten dat er 40 zijn. Het eerste nieuwe H2-station komt bij Porte de Saint-Cloud, bij de aansluiting met de Boulevard Phériférique.

Door deze belangrijke stap hebben de partners hun ambitie bevestigd om de transitie van personenvervoer naar een emissievrij model te versnellen. Dit past binnen de milieudoelstellingen van de stad Parijs en de regio Île-de-France, in het bijzonder met betrekking tot de vermindering van luchtverontreiniging en geluidsoverlast. HysetCo wil ook participeren in andere relevante mobiliteitsoplossingen op basis van waterstof en wil haar kennis naar andere steden exporteren.

"Met de overname van deze belangrijke speler in Parijse taxi's zet Hype / HysetCo een belangrijke stap in de transitie naar schone mobiliteit met waterstof”, zegt Pierre-Étienne Franc, vicepresident van partner Air Liquide Hydrogen. “Sinds 2015 is Air Liquide er trots op dit project te ondersteunen, dat nu een nieuwe ontwikkelingsfase ingaat in de regio Île-de-France.”

De CEO van Toyota Frankrijk en leverancier van de waterstoftaxi’s, Frank Marotte, is ook verheugd over de deal. “Met dit initiatief ontstaat de grootste taxivloot ter wereld die waterstof als energiebron gebruikt. We zijn bijzonder trots om hierbij betrokken te zijn en zo de investering van Toyota in Frankrijk te vergroten. Hiermee kunnen we Toyota's knowhow op het gebied van waterstofmobiliteit aan de hele wereld presenteren.”

Het Chinese bedrijf Weichai, producent van dieselmotoren, heeft in de bergen van Mongolië een serie voertuigen met een brandstofcel getest bij extreme temperaturen. Bussen en lichte- en zware vrachtauto’s zijn getest bij -40 graden. Het experiment is uitgevoerd in samenwerking met met het China Automotive Technology and Research Center en was de eerste koude-test. De testlocatie was in Hulun Buir, in de Chinese provincie Binnen-Mongolië. 

De uitslag was positief en dat betekent dat het vertrouwen van Weichai in de toepassing van brandstofcellen flink is gestegen. Het bedrijfsonderdeel Weichai Power is al de grootste stakeholder van Ballard Power, de Canadese specialist op het gebied van brandstofcellen.

Weichai Power heeft het afgelopen jaar een productielijn gebouwd waarop jaarlijks tienduizenden brandstofcellen kunnen worden geproduceerd en bouwde het 220 waterstofbussen in de fabrieken Weifang, Jinan en Liaocheng. De waterstofvoertuigen van Weichai hebben inmiddels gezamenlijk 2 miljoen km gereden.

Momenteel versnelt Weichai Power de technische ontwikkeling en commercialisering van motoren voor zware vrachtwagens met brandstofcellen voor stedelijke logistiek, intercitylogistiek en havenvervoer. 

Weichai Power Co., Ltd is een Chinees beursgenoteerd staatsbedrijf in Weifang , provincie Shandong , gespecialiseerd in onderzoek en ontwikkeling , productie en verkoop van dieselmotoren . Deze worden gebruikt in voertuigen, zeeschepen en stroomgeneratoren. Het bedrijf is grotendeels in handen van de Weichai Group, een staatsbedrijf.

De grootste waterstoffabriek ter wereld komt in Canada. Dat meldt Het Duitse industriële conglomeraat ThyssenKrupp die de order heeft binnengehaald. Opdrachtgever voor de elektrolyser van 88 MW is de Canadese energiegroep Hydro-Québec. De afgelopen jaren is een haarbaarheidsstudie uitgevoerd die met een positief advies is afgerond.

De enorme waterstoffabriek vraag een investering van 130 miljoen euro en komt te staan in Varennes, een stadje aan de noordkant van Montreal in de Canadese provincie Quebec. De 100% groene waterstof wordt geproduceerd uit hernieuwbare energie, gewonnen uit een waterkrachtcentrale aan een rivier. Door de continue beschikbaarheid van groene stroom kan de elektrolyser optimaal worden ingezet en wordt een jaarproductie verwacht van meer dan 11.000 ton waterstof. Voor ThyssenKrupp is dit een aansprekend voorbeeld hoe met de continue aanvoer van duurzame energie optimaal schaalvoordeel bij de productie van waterstof kan worden bereikt. Opdrachtgever Hydro-Québec is een van de grootste producenten van waterkracht in Noord-Amerika.

Zowel de waterstof als de zuurstof, een bijproduct van het elektrolyseproces, zal worden gebruikt in een biobrandstoffabriek om biobrandstoffen te produceren uit restafval voor de transportsector. Deze fabriek wordt gebouwd op een nabijgelegen perceel en vraagt een investering van 440 miljoen euro. ThyssenKrupp benadrukt de behoefte aan technologie om groene waterstof op schaal te produceren om economisch levensvatbaar te worden. De ingebruikname van het project in Canada staat gepland voor eind 2023. ThyssenKrupp AG is een van de grootste technologiebedrijven van de wereld. De thuisbasis van deze beursgenoteerde organisatie bevindt zich in het Duitse Essen.

Elektrolyse, het splitsen van water in waterstof en zuurstof, is de cruciale technologie voor het koolstofarm maken van de industriële sector. Het is de enige opschaalbare technologie voor de productie van groene waterstof. Het koppelen van elektrolyse aan waterkracht is zeer efficiënt, omdat groene waterstof goedkoper is te produceren wanneer elektrolyser 24 uur per dag doorwerkt. Zonne-energie is geen alternatief omdat de zon niet altijd schijnt, windenergie is ook niet doorlopend beschikbaar.

Het Franse energiebedrijf Air Liquide investeert opnieuw in de productie van groene waterstof. Het bedrijf heeft een belang van 40% genomen in H2V Normandy, een dochteronderneming van H2V Product. Het geld wordt geïnvesteerd in de bouw van een nieuwe waterstoffabriek in het industriegebied van Port-Jérôme in Normandië, met een capaciteit tot 200 MW.

 
Een groene waterstof die zal worden gebruikt voor zowel industriële behoeften als nieuwe toepassingen die verband houden met mobiliteit en in het bijzonder met het gebied van zwaar transport. Met een productiecapaciteit van 28.000 ton waterstof per jaar voorkomt de site de uitstoot van 250.000 ton CO2 per jaar. Het is gepland om tussen 2022 en 2023 in dienst te gaan.

Eind vorig jaar heeft Air Liquide de grootste electrolyser ter wereld in gebruik genomen in het Bécancour. Deze PEM-elektrolyser kan tot 8,5 ton groene waterstof per dag produceren.

Deze week is HyDelta, een Nederlands onderzoeksprogramma gericht op het veilig inpassen van waterstof in de bestaande infrastructuur voor gastransport en distributie, officieel van start gegaan. De verschillende partners willen barrières voor innovatieve waterstofprojecten wegnemen. Het project loopt tot januari 2022 met een eventuele uitloop naar april. Innovaties die het dichtst bij markintroductie zijn worden als eerste aangepakt.

Veel partijen lopen bij de ontwikkeling in praktijk aan tegen obstakels op het terrein van vergunningen, infrastructuur of veiligheidsvoorschriften. Hierdoor komen innovatieve projecten niet van de grond of er treedt vertraging op. Het HyDelta-programma wil deze obstakels inventariseren en bezwaren wegnemen door vraagstukken te onderzoeken. De verschillende partijen binnen HyDelta richten zich op de financiering, het onderzoek en de uitvoering. De financiering wordt geregeld door de Gasunie, Netbeheer NL en TKI Nieuw Gas. Voor onderzoek en uitvoering zijn DNV GL, Kiwa, TNO en de New Energy Coalition aangesloten. Deze laatste partij zal ook als coördinator optreden.

Geselecteerde onderwerpen zijn: technische aanpassingen in het aardgasnetwerk, veiligheid bij gebruik, metering van waterstof, geur en zichtbaarheid, standaardisering/normering, ontwikkelen van educatietrajecten, de werking van bijmengverplichtingen en de economie van de waterstofwaardeketen. Voor al deze onderwerpen wordt zoveel mogelijk aangesloten bij, of voortgeborduurd op, lopende en geplande internationale onderzoeken en initiatieven.

‘Dit programma is de wegbereider naar de daadwerkelijke toepassing van groene waterstof in de praktijk. Deze stap is noodzakelijk en dringend, om de vele innovaties die zich nu ontwikkelen, te kunnen versnellen en verder te brengen,’ aldus Jörg Gigler van TKI Nieuw Gas, onderdeel van de Topsector Energie.

Ondanks de vele initiatieven bevindt de ontwikkeling van een waterstofeconomie zich nog in een beginfase. Zo staan nog talloze vragen open, variërend van technische vragen rond de productie en de inpasbaarheid van waterstof in het transport- en opslagsysteem, tot vragen rond de economische en juridische aspecten ervan. HyDelta wil deze vraagstukken oplossen.

De voorbereidingen om 1000 woningen aan de Schotse kust van waterstof te voorzien gaan gestaag door. Uit documenten, gepubliceerd door de regionale overheid en ingezien door de Waterstof Magazine-nieuwsredactie, staat dat er een grote elektrolyser moet komen op het Fife Enegy Park in Methil, 20 km ten noorden van Edinburgh. Daarnaast komen 6 stalen tanks te staan met een hoogte van 25 meter en een doorsnee van vier meter, goed voor een waterstofreserve van vijf piekdagen. Met deze forse opslagcapaciteit kan de elektrolyser optimaal worden benut, bij een fluctuerend aanbod van groene stroom die komt van windmolens langs de kust. Er wordt door gasbedrijf SGN een nieuw ondergronds waterstofnetwerk aangelegd van de productielocatie naar in eerste instantie 300 woningen. Eind volgend jaar moeten de eerste woningen worden aangesloten en in de zomer van 2023 is het hele project gereed.

Als alles volgens plan verloopt, kan het project verder worden uitgebreid tot maximaal 1.000 woningen. Gasbedrijf SGN wil met een grote hoeveelheid aansluitingen aantonen dat waterstof een levensvatbaar en koolstofvrij alternatief is voor het verwarmen woningen. De komende decennia moeten er 23 miljoen huizen in het VK, die momenteel zijn uitgerust met aardgasketels, over naar een nieuwe CO2-vrije energiebron.  Het project ‘H100 Fife’ is het belangrijkste project van het VK op dit gebied en is ontworpen om de waterstofdistributie en de prestaties in huis in een realistische omgeving te demonstreren.

De waterstoftoestellen worden aangesloten op de bestaande leidingen in de huizen voor het koolstofvrij verwarmen en koken met minimale verstoring en zonder dat bestaande radiatoren of sanitair hoeven te worden vervangen.

Het project in Methil wordt genoemd in het "Tienpuntenplan voor een groene industriële revolutie" van premier Boris Johnson dat eind vorig jaar werd gelanceerd.

Nederland, Denemarken en Luxemburg vormen met z’n drieën de kopgroep in schoon openbaar busvervoer in Europa. Dat blijkt uit een onderzoek van Eunomia Research and Consulting in opdracht van Transport & Environment (T&E), de Europese Federatie voor Transport en Milieu. T&E is een Europese koepel van organisaties die actief zijn op het gebied van transport en milieu en duurzaam transport in Europa bevorderen.

In het rapport “De vijf stappen naar succesvol elektrisch busvervoer” zijn 13 regio’s in 17 landen onderzocht en is gekeken welke factoren bij hebben gedragen aan het succes van openbaar vervoer op batterijen en waterstof. Dit zijn onder andere politieke wil, het accepteren van hogere opstartkosten en het willen delen van ervaringen. In Nederland zijn de regio’s Noord-Brabant, Groningen, Rotterdam en Amstelland onderzocht.

Bij de aankoop van nieuwe bussen voor het openbaar vervoer gaat in Europa Denemarken aan kop. Maar liefst 78% van de nieuwe voertuigen die nu gekocht worden stoot geen CO2 uit en rijdt op accu’s of waterstof. Luxemburg staat op de tweede plaats met 67% en Nederland met 66%. Daarna volgt een groot gat en dan komen Zweden met 26%, Noorwegen met 24% en Finland met 23%. Landen waar minder dan 10% van de nieuwe bussen geen CO2 uitstoot zijn Frankrijk, België, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Ierland en Oostenrijk staan op 0%.

“Stadsbussen leggen miljoenen kilometers per jaar af. Als we onze steden CO2-vrij willen maken, moet de vergroening van het openbaar vervoer zo snel mogelijk worden gerealiseerd”, zegt James Nix van T&E. “de Scandinavische landen, Luxemburg en Nederland geven het goede voorbeeld.”

Van de verdeling van subsidie voor bussen op waterstof heeft Nederland uitstekend geprofiteerd. In Zuid-Holland, Groningen, Drenthe en het oosten van Gelderland gaan dit jaar maar liefst 60 bussen op waterstof rijden die deels zijn gefinancierd uit de Europese subsidieprojecten JIVE en JIVE2.

Het hele rapport over schoon openbaar busvervoer leest u via deze link.

Het Australische bedrijf Pure Hydrogen Corporation en het Amerikaanse Hyzon hebben een hebben een memorandum van overeenstemming (MoU) ondertekend om samen te werken aan het ontwikkelen van waterstof binnen de mobiliteit. De bedrijven willen kant en klare oplossingen gaan aanbieden aan klanten in Australië, zoals de levering van Hyzon bedrijfsvoertuigen op waterstof en het bouwen van een netwerk van tankstations voor waterstof in de regio.

"Dit memorandum van overeenstemming met zo'n gevestigd en gerespecteerd bedrijf op het gebied van waterstofbrandstofcellen als Hyzon is een uitstekende ontwikkeling en ondersteunt onze plannen om een ​​op waterstof gericht energiebedrijf in Australië te ontwikkelen", aldus Scott Brown, algemeen directeur van Pure Hydrogen. Hij voegde eraan toe dat het bedrijf daarnaast een aantal andere initiatieven heeft lopen als onderdeel van zijn groeiende ambitie met waterstof. Pure Hydrogen is onderdeel van het beursgenoteerde Real Energy. Na het bekendmaken van de plannen schoot de beurskoers omhoog.

Waterstof is hard op weg een groene energiebrandstof te worden vanwege de 0% CO2-uitstoot. Over de hele wereld zijn landen bezig om over te schakelen van fossiele brandstoffen met CO2 naar schone oplossingen als elektriciteit en waterstof. De Australische regering bevordert verschillende waterstofprojecten via haar Nationale Waterstofstrategie. 

"We zien Australië als een belangrijke markt voor de integratie van waterstoftechnologie in sectoren als zwaar transport", aldus John Feenan, directeur van Hyzon Motors Australia. "Het memorandum van overeenstemming met Pure Hydrogen maakt de weg vrij voor beide partijen om de capaciteit van de waterstofinfrastructuur in Australië te versterken.”

Hyzon Motors heeft zich de afgelopen jaar snel ontwikkelt in Azië, Europa en Australië en verwacht zijn bedrijfsmodel voor emissievrije mobiliteit de komende jaren verder uit te breiden. Het in New York gevestigde bedrijf werd pas vorig jaar opgericht binnen het moederbedrijf Horizon Fuel Cell Technologies en levert bedrijfsvoertuigen op waterstof, waaronder bussen, touringcars en zware vrachtwagens.

Klanten in Australië kunnen de bedrijfsvoertuigen van Hyzon Motor leasen voor een vast bedrag per maand. In het pakket zitten de aanschafkosten, het onderhoud en de brandstof.

De provincie Guangdong, in het zuidoosten van China, wil eind volgend jaar 300 waterstoftankstations hebben. Daarbij moeten verschillende demonstratiesteden, met subsidie van de landelijke overheid, een belangrijke sleutelrol gaan spelen. De tankstations moeten komen in de Greater Bay Area Guangdong-Hong Kong-Macao, een verstedelijkt gebied met honderden miljoenen inwoners.

Naast personenwagens met een brandstofcel, zet de regionale overheid ook in op vrachtauto’s op waterstof en speciale voertuigen voor de havenbedrijven. Het eerste schip met een brandstofcel staat voor 2022 op het programma, net als de eerste verwarmingsketels op waterstof voor huishoudingen.

In China zijn in 2019 2.737 waterstof-brandstofcelvoertuigen verkocht, een stijging van 79 procent ten opzichte van een jaar eerder. Deze spectaculaire groeicijfers zijn nog marginaal, maar dat moet tegen 2030 anders zijn als 1 miljoen brandstofcelvoertuigen op de Chinese wegen moeten rijden. Deze hebben dan de keuze uit meer dan 1.000 waterstoftankstations. Het afgelopen jaar waren dat er ongeveer 40. Hoewel er geen vast aantal is in termen van hoeveel waterstoftankstations een stad nodig heeft, eist het ministerie van Financiën dat elke pilotstad met meer dan 15 waterstoftankstations in 2023 in aanmerking komt voor subsidies voor brandstofcelvoertuigen. De provinciale overheid zal alleen waterstoftankstations subsidiëren met een tankcapaciteit van meer dan 500 kilogram per dag en die voor 2022 gebouwd zijn. Deze tankstations krijgen 200-duizend euro extra subsidie.

Guangdong is een provincie van de Volksrepubliek China. Zowel de provinciehoofdstad Guangzhou als de snelgroeiende stad Shenzhen behoren tot de grootste steden van China. De provincie is in het buitenland bekend, omdat een groot deel van overzeese Chinezen oorspronkelijk uit Guangdong komen. De migranten hebben hun taal en culinaire kunsten meegenomen naar het nieuwe vaderland.

Foto: Guangdong

Hyperion, de fabrikant van zeer snelle voertuigen op waterstof, heeft nieuwe gegevens bekendgemaakt over de Hyperion XP-1. De productie van het zeer innovatieve voertuig moet volgend jaar starten. Vanaf eind 2022 zullen de eerste klanten hun bestelling geleverd krijgen. Er zullen slechts 300 van deze auto’s worden geproduceerd die zich ongetwijfeld in een zeer hoge prijsklasse gaan bevinden. De technische gegevens werden bekendgemaakt tijdens de CES 2021 die de afgelopen week in de Verenigde Staten is gehouden. De CES is het meest invloedrijke tech-evenement ter wereld.

Het vermogen van de Hyperion XP-1 wordt meer dan 1500 pk en de auto heeft een topsnelheid van 355 km/h, waardoor hij sneller is dan veel grote namen, waaronder de Lamborghini Aventador S, McLaren Senna, Ferrari LaFerrari en Porsche 911 GT2 RS. In 2,2 seconden trekt de auto van stilstand naar 100 km/h, dat plaatst de Hyperion XP-1 bovenaan de lijst van de snelst accelererende auto's ter wereld. Tesla's Model S met Ludicrous Mode heeft een geclaimde tijd van 2,3 seconden, net als de Dodge Challenger SRT Demon en Ariel Atom 500 (V8), terwijl de Bugatti Chrion binnen 2,4 seconden komt en de Porsche 918 Spyder op 2,5 seconden.

De actieradius is 1600 km, gemeten bij wettelijk toegestane snelheden. Het voertuig gaat 1032 kg wegen en de waterstoftanks worden in minder dan vijf minuten gevuld. Een prijs is nog niet bekendgemaakt.

Een deel van het unieke ontwerp van de Hyperion XP-1 is de scharnierende, met zonnepanelen beklede achtervleugel. Deze omhelst het voertuig en kan omhoog en naar achteren bewegen voor optimale neerwaartse kracht tijdens het rijden. De vleugel beweegt ook tijdens het stilstaan om de optimale positie ten opzichte van de zon te krijgen. De zonnepanelen leveren niet genoeg stroom voor de hele energievraag van de auto, maar wel genoeg voor een deel van de elektronica.

De claims van Hyperion wekken een overweldigende indruk en zijn bijna te mooi om waar te zijn. Of het lukt dit opvallende waterstof-voertuig te maken moet de komende jaren blijken.

Swiss Post, het postbedrijf van Zwitserland, heeft een vrachtauto op waterstof in gebruik genomen. Het voertuig met aanhanger wordt hoofdzakelijk ingezet voor het vervoer van pakketpost tussen verschillende sorteercentra. Dit is een nieuwe stap van het postbedrijf om de bezorging van brieven en pakketten emissievrij te laten plaatsvinden. Op lange termijn worden de goederenstromen van het postbedrijf geheel fossielvrij.

Voor de laatste stap in de postbezorging maakt Swiss Post nu al gebruik van 6000 elektrische scooters die worden opgeladen met groene stroom. Deze opvallende gele voertuigen met één voorwiel en twee achterwielen hebben voorop en achterop grote bakken voor poststukken. Als het aanbod groot is kan de elektrische scooter ook nog een aanhangwagen trekken. Voor het bestelwagenpark tot 3,5 ton streeft het bedrijf ook naar elektrificatie. Voor het transport over grote afstanden en tot 36 ton is waterstof in beeld. 

De vrachtauto op waterstof waar nu mee wordt gereden is de Hyundai Xcient Fuel Cell, 's werelds eerste in serie gebouwde elektrische zware truck met een brandstofcelsysteem. De truck wordt geproduceerd in Zuid-Korea en kan voor een vast bedrag per kilometer worden geleased in Zwitserland bij H2 Energy. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde zijn in het najaar de eerste trucks op waterstof in gebruik genomen. Inmiddels rijden er in het Alpenland al tientallen rond bij zeer uiteenlopende bedrijven. Binnen vijf jaar moeten dat er 1700 zijn.

Waterstoftrucks zijn stil en stoten alleen waterdamp uit in plaats van CO 2 en andere vervuilende stoffen. Elke waterstofwagen die een conventionele dieseltruck vervangt, vermindert de CO2-uitstoot met 70 tot 80 ton per jaar.

Groot feest in Zuid-Korea, daar werd met de nodige ceremonie de eerste vuilnisauto ter wereld in gebruik genomen. Het voertuig rijdt inmiddels twee weken in Changwon, een stad met meer dan 1 miljoen inwoners, 400 km ten zuidoosten van de hoofdstad Seoel.

Het exterieurontwerp van de truck is identiek aan dat van andere vuilniswagens, behalve dat deze op elektriciteit rijdt in plaats van op diesel, opgewekt door waterstof in combinatie met zuurstof. Omdat het voertuig geen verbrandingsmotor heeft, is de truck zowel geluid- als emissievrij en heeft een rijbereik van 346 kilometer op een tank met 25 kilogram waterstof.

Vanuit Europa wensen we de Koreanen uiteraard veel succes met deze vuilnisauto op waterstof. We hebben slechts een kleine aandachtspunt, het is geen wereldprimeur. In 2018 werd in de Nederlandse stad Groningen al huisvuil opgehaald met een voertuig op waterstof, een jaar later in Eindhoven en sinds het enkele maanden ook in Breda. Maar ook in andere Europese landen rijden al vuilnisauto’s op H2.

Het demonstratie-voertuig in Eindhoven was de eerste die ging rijden in een reeks van tien Europese steden. De voertuigen zijn gebouwd door het Belgische E-trucks Europe. De bouw en demonstratie van deze vuilniswagens valt binnen het project Life ‘N Grab Hy, dat gecoördineerd wordt door WaterstofNet.

H2ME, het vlaggenschip voor de mobiliteit op waterstof in Europa, heeft vandaag zijn eindrapport gepubliceerd. Met de ervaring die is opgedaan binnen verschillende projecten kunnen nieuwe waterstofinitiatieven binnen de mobiliteit succesvoller worden uitgerold. Tientallen landen, bedrijven en organisaties hebben de afgelopen jaren samengewerkt, de bevindingen staan gepubliceerd in het rapport Hydrogen Mobility Europe Emerging Conclusions, een flink boekwerk van 150 pagina’s.

Hydrogen Mobility Europe (H2ME) is in 2016 van start gegaan en heeft de nodige data verzameld. De afgelopen jaren zijn 630 elektrische voertuigen op brandstofcellen ingezet in tien Europese landen, er zijn 37 nieuwe waterstoftankstations geïnstalleerd in 8 landen, goed voor 14,5 miljoen gereden kilometers. Bij de tankstations is 147 ton waterstof getankt via 68.000 tankbeurten.

Als toekomstige stap beveelt H2ME nationale en internationale stimuleringsmaatregelen aan om de kostprijs van waterstof op hetzelfde niveau te krijgen van fossiele brandstoffen. De uitbreiding van de waterstofinfrastructuur betekent dat meer voertuigen op waterstof toegang hebben tot tankstations, maar de beperkte infrastructuur verhindert dat volledige operationele voordelen van FCEV's worden gerealiseerd.

Een van de conclusies is dat toekomstige waterstofmobiliteitsstrategieën zich meer moeten richten op voertuigen met hoge kilometrage of zware toepassingen om te voorzien in de basisvraag naar waterstof bij nieuwe H2-stations. Zo kan snel een positieve businesscase worden gerealiseerd. De komende jaren moeten de projecten zich richten op de ontwikkeling van ultramoderne tankstations, meer opties voor de productie van groene waterstof en op een breder scala aan voertuigen, van lichte tot zwaar. De totale kosten voor het exploiteren van zware waterstofvoertuigen zullen naar verwachting de komende jaren snel dalen. Uit een analyse van een van de projecten bleek dat waterstofvoertuigen die veel kilometers afleggen, zoals taxi's, met een waterstofprijs van 7,50 euro goed rendabel zijn te krijgen.

Voor Nederland, België, Luxemburg, Oostenrijk en Italië was WaterstofNet de afgelopen jaren de landencoördinator. Dat zal de komende jaren, in het vervolgproject H2ME2, niet veranderen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat verleent ondersteuning bij uiteenlopende projecttaken.

Meer informatie over H2ME vindt u op de site van WaterstofNet. Daar kunt u ook het hele rapport downloaden.

De opschaling van elektrolysers voor de productie van waterstof gaat steeds sneller. ITM Power en Linde Gas maken bekend een overeenkomst te hebben gesloten voor de tot nu toe grootste waterstoffabriek ter wereld. De elektrolyser met een capaciteit van 24 MW komt te staat in het Leuna Chemical Complex in Duitsland, een cluster van chemische bedrijven op een terrein van 95-duizend vierkante meter, tien km ten westen van Leipzig. ITM Power bouwt de elektrolyser en Linde Gas zorgt voor de exploitatie.

De 24 MW elektrolyser gaat groene waterstof produceren om de industriële klanten van Linde te bevoorraden via het bestaande regionale pijpleidingennetwerk van het bedrijf. Een ander deel van de waterstof zal in vloeibare vorm geleverd worden aan tankstations en andere industriële klanten in de regio. Met de totale hoeveelheid groene waterstof die wordt geproduceerd, kunnen ongeveer zeshonderd waterstofbussen van brandstof worden voorzien. Deze kunnen daarmee 40 miljoen kilometer afleggen en tot 40.000 ton CO2-uitlaatemissies per jaar besparen.

De elektrolyse-inrichting wordt gebouwd door ITM Linde Electrolysis GmbH, een joint venture tussen Linde en ITM Power, waarbij gebruik wordt gemaakt van zeer efficiënte PEM-technologie. Dit jaar wordt begonnen met de bouw, de waterstofproductie start in de tweede helft van 2022.  

“Schone waterstof is een hoeksteen van de Duitse en EU-strategie om de uitdaging van klimaatverandering aan te pakken. Het maakt deel uit van de oplossing om de uitstoot van CO2 in vele industrieën te helpen verminderen, inclusief chemicaliën en raffinage ”, aldus Jens Waldeck, President Region Europe West, Linde. "Dit project laat zien dat de capaciteit van de elektrolysers blijft opschalen en het is een opstap naar nog grotere fabrieken."  

Linde is een wereldleider in de productie, verwerking, opslag en distributie van waterstof. Het heeft de grootste capaciteit en het grootste distributiesysteem voor vloeibare waterstof ter wereld. Het bedrijf exploiteert ook 's werelds eerste waterstofopslagcaverne, gekoppeld aan een pijpleidingennetwerk van ongeveer 1.000 kilometer om haar klanten te bevoorraden. Linde loopt heeft wereldwijd bijna 200 waterstof-tankstations en 80 waterstofelektrolyse-installaties geïnstalleerd. 

Graham Cooley, CEO van ITM Power, is zeer tevreden met de leveringsovereenkomst. “Deze deal illustreert hoe de capaciteit en efficiëntie van onze nieuwe fabriek in Sheffield ons ​​in staat stelt om in te schrijven op veel grotere projecten. Het toont de groeiende toewijding van de industrie aan om groene waterstof te gebruiken die wordt geproduceerd door elektrolyse om productieprocessen koolstofvrij te maken.”

Enkele weken geleden heeft ITM Power de sleutels ontvangen van een nieuw bedrijfspand in Sheffield (VK) dat de grootste fabriek voor elektrolysers ter wereld moet worden. Klanten en partners van ITM Power zijn onder meer Ørsted, Siemens Gamesa, Northern Gas Networks, Gasunie, RWE, Engie, Toyota, Honda en Hyundai.

Nederland is een nieuwe website over waterstofontwikkelingen rijker. De Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft de website gebouwd en zorgt voor het beheer. Opdrachtgever is het ministerie van Economische zaken en klimaat (EZK). Tijdens de Werkconferentie Topsector Energie is de site nationaalwaterstofprogramma.nl gelanceerd en biedt informatie over waterstof en verwijst naar de nuttige netwerken.

Het Nationale Waterstof Programma is nog in ontwikkeling. De website draagt daaraan bij en is een platform waarmee stakeholders het programma vormgeven en delen. Hoe leren we van projecten en plannen van bedrijven, kennisinstellingen en regionale overheden? Antwoorden op die vragen kunnen worden gevonden op de site.

 Jörg Gigler van TKI Nieuw Gas: "Overheid en bedrijfsleven hebben elkaar nodig om waterstof tot een succes te maken. De website geeft een mooi beeld van waar we staan. Het laat zien waar we heen willen op gebied van beleid én toepassingsmogelijkheden."

Inzetten op duurzame waterstof is belangrijk voor de energieovergang in Nederland. Waterstofgebruik draagt bij aan de klimaatdoelstellingen. Het biedt ook kansen voor werkgelegenheid en nieuwe verdienmodellen. In het Klimaatakkoord maakten stakeholders hierover afspraken. Een van de afspraken is om samen de inspanningen vorm te geven in een Nationaal Waterstof Programma. Dit programma is doorlopend in ontwikkeling. De RVO en EZK werken hierin nauw samen met TKI Nieuw Gas.

Klik hier voor de nieuwe site.

Een volgende stap is gezet op het gebied schone mobiliteit van Franse regio Auxerre. De regio heeft Hynamics, onderdeel van het energiebedrijf EDF, opdracht gegeven een waterstoftankstation te bouwen nabij de busremise. De groene waterstof zal ter plaatse worden geproduceerd en gaat in eerste instantie naar openbaarvervoersbedrijf Transdev Auxerrois dat vanaf het najaar van 2021 met vijf waterstofbussen in de regio gaat rijden. De voertuigen zijn deels gefinancierd uit het Europese busproject JIVE 2.

De eerste concrete stap in CO2-vrij personenvervoer is gezet in december 2019 met de bestelling van vijf bussen van Businova H2 (foto), die voornamelijk gaan rijden op lijn 1 van het Leo-netwerk. Hynamics zal via haar projectmaatschappij CP3 een elektrolyser installeren aan de Avenue de la Turgotine, voor de productie van groene waterstof. Uiteindelijk is het de ambitie om zowel de waterstoffabriek als het tankstation uit te breiden om in te kunnen spelen op de opkomst en ontwikkeling van nieuwe toepassingen als extra waterstofbussen, bedrijfswagens, vrachtwagens, treinen, schepen en productieprocessen op waterstof.

De elektrolyser krijgt een vermogen van 1 megawatt en kan in de eerste fase van het project 400 kg waterstof per dag produceren. Door vijf bussen over te zetten op waterstof wordt jaarlijks de uitstoot van 2.200 ton CO2 bespaart. De actieradius van de Businova H2-waterstofbussen bedraagt 300 km en de voertuigen gaan gezamenlijk 250.000 km per jaar afleggen.

De Franse regio Bourgogne-Franche-Comté, waarin Auxerre valt, wil de komende tien jaar ruim 100 miljoen euro in waterstofprojecten investeren.

De wereldwijde vraag naar nieuwe schepen is het afgelopen jaar gehalveerd door onzekerheid over de vraag wat de brandstof van de toekomst gaat worden. Dat meldt de Britse dataleverancier IHS Markit. De markt bevindt zich nu op het laagste niveau in twee decennia. Een van de problemen is dat de robuuste vrachtschepen moeiteloos tientallen jaren meegaan, maar rederijen niet zeker weten of schepen op fossiele brandstoffen over een aantal jaren nog in alle havens welkom zijn. Een scheepsmotor is gedurende de economische levensduur nauwelijks vervangbaar.

Enkele jaren geleden heeft de International Maritime Organization zich ten doel gesteld de uitstoot van broeikasgassen door de scheepvaart tegen 2050 te halveren ten opzichte van het niveau van 2008. Daarvoor moet het gebruik van stookolie sterk verminderen en alternatieve CO2-vrije brandstoffen als waterstof een flinke opmars maken. Op verschillende plekken in de wereld wordt al gevaren op waterstof, maar deze projecten bevinden zich nog in de ontwikkelfase. Voor nagenoeg alle rederijen is het investeringsrisico momenteel te groot.

Uitzondering is de Deense rederij Maersk, de grootste containervervoerder ter wereld, meldde Waterstof Magazine de afgelopen maand. De AP Møller Holding, het investeringsbedrijf achter Maersk, investeert fors in waterstof. Het bedrijf heeft een lening van 20 miljoen euro verstrekt aan Green Hydrogen Systems, een producent van elektrolyse-installaties waarmee waterstof kan worden geproduceerd. Green Hydrogen Systems is gevestigd in de Deense plaats Kolding.

“Wij zien waterstof als een belangrijk onderdeel van de toekomstige groene energiemix voor industrie, scheepvaart en zwaar transport. Green Hydrogen Systems levert gedegen productiesystemen voor groene waterstof en we zijn verheugd hen te ondersteunen bij hun werk om het platform verder te ontwikkelen”, zegt Jan Thorsgaard Nielsen, Investment Director bij AP Møller Holding. Maersk heeft nog geen schepen die varen op waterstof besteld.

Voordat schepen kunnen varen op de CO2-vrije brandstof moet er ook een wereldwijd netwerk van waterstoftankstations in de havens beschikbaar zijn. Een extra reden voor rederijen om even geen nieuwe vrachtschepen te bestellen.

Transport op waterstof wordt steeds normaler in Zwitserland. Ook Emmi, de grootste zuivelverwerker van het Alpenland heeft een Hyundai Xcient Fuel Cell vrachtauto in gebruik genomen. Het bedrijf met het hoofdkantoor in Luzern staat wereldwijd bekend als producent van premium zuivel en kaasproducten en is specialist op het gebied van de Zwitserse kazen met namen als Le Gruyere en Emmentaler. Emmi werkt doorlopend aan de verduurzaming van het bedrijf, ook binnen de mobiliteit.

De nieuwe Xcient Fuel Cell waterstoftruck heeft twee brandstofcellen van 95 kW en een elektrische aandrijving van 479 pk en haalt een topsnelheid van 85 km per uur.  Zeven tanks, met een totale opslagcapaciteit van 32 kilogram waterstof, zorgen voor een actieradius van zo'n 400 kilometer op één tankbeurt. Het voertuig kan in 15 tot 20 minuten worden gevuld. Uit de uitlaat komen slechts druppeltjes zuiver water.

In Zwitserland produceert en verhandelt het bedrijf Emmi een complete range van zuivel- en verse producten evenals Zwitserse kaas. Buiten Zwitserland concentreert Emmi zich op merkconcepten en specialiteiten op de Europese en Noord Amerikaanse markt.

Binnen de categorie versproducten ligt er een focus op lifestyle-, gemaks- en gezondheidsproducten. Primair komen de klanten van Emmi uit de retail, de foodservice en de voedselindustrie. Het bedrijf heeft wereldwijd meer dan 5500 mensen in dienst.

De in december aangekondigde bestelauto op waterstof is de afgelopen week in Aberdeen in gebruik genomen. Dat melden de initiatiefnemers Siemens Mobility en de Schotse stad Aberdeen. Het voertuig rijdt op waterstof, maar daar waar nodig is springt een dieselmotor bij. Deze eerste dual-fuel bestelwagen is gefinancierd uit het budget voor het transportproject 'Civitas Portis-project', een initiatief van de Europese Unie.

Siemens Mobility gaat het voertuig zelf inzetten voor het uitvoeren van routinematige installatie- en servicewerkzaamheden. De onderhoudsteams die dagelijks met de bestelwagen onderweg zijn zullen maandelijks ongeveer 1600 km gaan rijden. Binnen tien minuten is de waterstoftank weer vol getankt. De groene waterstof waarop het voertuig rijdt wordt geproduceerd uit hernieuwbare energiebronnen. Tanken in de regio is geen probleem in Aberdeen, binnen het openbaar vervoer van de Schotse stad rijden al bussen op waterstof.

De waterstofwoordvoerder van de Aberdeen City Council, wethouder Philip Bell, zegt: “Het is fantastisch dat Siemens Mobility een waterstofhybride bestelwagen aan zijn vloot heeft toegevoegd. Aberdeen niet alleen de energiehoofdstad van Europa, maar ook leider en pionier op het gebied van waterstoftechnologieën. We zijn verheugd om dit partnerschap met Siemens Mobility aan te gaan.”

Siemens Mobility richt zich niet alleen op voertuigen op de weg. Eind vorig jaar kondigde het bedrijf plannen aan voor treinen op waterstof. De mobility afdeling van Siemens draait een omzet van € 9,1 miljard en heeft wereldwijd ongeveer 38.500 werknemers in dienst.

Het Europese Civitas Portis-project van waaruit de ontwikkelingskosten van de bestelwagen gefinancierd zijn loopt in Aberdeen en vier andere Europese steden als Triëst (Italië), Antwerpen (België), Constanta (Roemenië) en Klaipeda (Litouwen). Alle projecten in deze steden hebben 100% financiering ontvangen uit het H2020-onderzoeks- en innovatieprogramma van de Europese Unie.

Vier Europese bedrijven actief in de waterstofeconomie, gaan onderzoek doen naar de productie van waterstof op zee. De partners ITM Power, Ørsted, Siemens Gamesa Renewable Energy en Element Energy hebben daarvoor 5 miljoen euro aan financiering ontvangen van The Fuel Cells and Hydrogen Joint Undertaking (FCH2-JU). Het doel van het OYSTER-project is om een ​​gecombineerd windturbine- en elektrolysersysteem te bouwen en te onderzoeken of deze geschikt is voor gebruik in een maritieme omgeving.

Met een budget van 5 miljoen euro gaan de vier bedrijven dit jaar aan het werk met een project dat in totaal vier jaar zal duren. In deze periode moet de haalbaarheid en het potentieel worden onderzocht van het rechtstreeks combineren van een offshore windturbine met een elektrolyser en het transporteren van hernieuwbare waterstof naar de wal. Het consortium zal een speciale elektrolyser op megawattschaal ontwikkelen en testen tijdens een pilotproef op zee. Daarbij is behoefte aan een compact elektrolysesystemen dat bestand is tegen de zware offshore-omgeving met minimale onderhoudsvereisten. Tegelijk moet er zeer efficiënt goedkoop waterstof geproduceerd worden. Het compacte systeem moet geïntegreerd kunnen worden in een offshore windturbine en zeewater kunnen opnemen en ontzilten om te kunnen splitsen in waterstof. Tenslotte moet het hele waterstofsysteem kunnen omgaan met het sterk wisselende aanbod energie uit de windmolen.

ITM Power is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het zeer innovatieve elektrolysersysteem, Ørsted zorgt voor de inpassing in de windmolens en Siemens Gamesa Renewable Energy en Element Energy leveren technische en projectexpertise. Het project start nog dit jaar en loopt tot eind 2024.

“Offshore windenergie is nu een van de goedkoopste vormen van elektriciteitsopwekking in Europa en zal een belangrijke rol spelen bij het koolstofarm maken van Europa”, zegt Michael Dolman, Associate Director bij Element Energy, bij de presentatie van de plannen. “Vooral voor locaties ver van de kust is er een groeiende belangstelling voor het transport van duurzame energie in de vorm van waterstof. Het realiseren van een dergelijke visie vereist verdere ontwikkeling en innovaties van het type dat wordt gedemonstreerd in dit OYSTER-project, dat Element Energy graag coördineert.”

De SK Group uit Zuid-Korea heeft aangekondigd een belang te nemen in het Amerikaanse waterstofbedrijf Plug Power. Voor een bedrag van 1,2 miljard euro krijgt de voormalige Sunkyong Groep 9,9% van Plug Power in handen en wordt daarmee de grootste aandeelhouder. Eind 2020 had het beursgenoteerde Plug Power een marktwaarde van ongeveer 12 miljard euro. Direct na bekendmaking van de plannen steeg de beurskoers met 66%. De SK Group is van plan om met het Amerikaanse bedrijf een joint venture op te zetten om gezamenlijk de Aziatische markt te betreden, te beginnen in Zuid-Korea, China en Vietnam.

SK en zijn dochteronderneming SK E&S maken bekend dat ze beiden een gelijk aandeel in Plug Power zullen nemen. Plug Power, opgericht in 1997, is wereldwijd actief met een aantal sleuteltechnologieën in de waterstofwaardeketen, waaronder brandstofcellen voor auto's, elektrolyse-apparaten voor de waterstofproductie, installaties voor vloeibare waterstof en technologie voor het bouwen van waterstof tankstations. 

Plug Power heeft een bewezen staat van dienst in de op waterstof gebaseerde mobiliteitsindustrie. Op de markt voor intern transport heeft het bedrijf exclusieve contracten met grote internationale distributiebedrijven als Amazon en Walmart. De komende jaren wil Plug Power zijn waterstofbrandstofceltoepassingen diversifiëren door te werken aan de ontwikkelingen van drones, vliegtuigen en energieopwekking.

Met de investering wil de SK Group de synergie tussen de twee bedrijven benutten om een ​​machtspositie op de Aziatische waterstofmarkt na te streven. “Op dit moment zijn de twee bedrijven alleen een partnership aangegaan met als doel een joint venture op te zetten. Er zijn nog geen beslissingen genomen over de aanvullende financiering die nodig zou zijn voor de joint venture ”, aldus een woordvoerder van SK.

De Koreaanse SK Group heeft een taskforce opgericht die belast is met het promoten van waterstofgerelateerde projecten. Deze bestaat uit 20 experts van aanverwante bedrijven, waaronder SK Innovation, SK Engineering and Construction en SK E&S, een bedrijf dat energieoplossingen levert. SK wil zich concentreren op het uitbreiden van zijn waterstofactiviteiten tot een belangrijk energiebedrijf van de volgende generatie. Tegen 2023 wil het bedrijf jaarlijks 30.000 ton groene waterstof produceren, twee jaar later moet dat al 280.000 ton zijn.

De SK Group bestaat uit 95 dochterondernemingen die de SK-merknaam en de managementcultuur van de Groep, SKMS genaamd, delen. De hoeksteen van SK Group is de divisie energie en chemicaliën. Het bedrijf heeft meer dan 70.000 medewerkers die werken vanuit 113 kantoren wereldwijd. De grootste bedrijfsonderdelen zijn actief in de chemische, petroleum- en energiesector.

Een belangrijke stap voor de ontwikkeling van waterstof op de eilandengroep Ballearen. Het bedrijf Enagás, eigenaar van de landelijke gasinfrastructuur in Spanje en Acciona, een multinational die zich toelegt op de ontwikkeling en het beheer van infrastructuur en hernieuwbare energie, investeren fors in waterstof. Binnen het project Power to Green Hydrogen Mallorca is een elektrolyser aangeschaft die grootschalig uit groene stroom waterstof moet gaan maken. De waterstoffabriek komt op het terrein van een voormalige cementfabriek van Cemex (foto).

De elektrolyser wordt geleverd door Hydrogenics, onderdeel van motorenfabrikant Cummins. De waterstoffabriek heeft een productiecapaciteit van 330 ton waterstof per jaar. De groene waterstof wordt primair ingezet als directe energiebron en, waar dit niet mogelijk is, geïnjecteerd in het aardgasnet om de uitstoot van CO2 te verminderen. De initiatiefnemers hanteren een ambitieus tijdschema, de waterstoffabriek zal dit jaar al in gebruik worden genomen. Rond deze tijd worden de vergunningen verwacht voor de waterstoffabriek, twee grote velden met zonnepanelen in de plaatsen Petra en Lloseta en een waterstoftankstation in de hoofdstad Palma de Mallorca. De bouw begint in de zomer van 2021.

Waterstof uit de productielocatie zal in eerste instantie worden gebruikt voor de mobiliteit. Bussen en huurauto’s moeten op waterstof gaan rijden. In de havengebieden moet waterstof beschikbaar komen voor de energievraag van activiteiten op de kade en van de veerboten.

Dit industriële project vormt de kern van Green Hysland, een project waaraan de Gemeenschappelijke Onderneming Brandstofcellen en Waterstof (FCH JU) van de Europese Unie (EU) 10 miljoen euro subsidie heeft toegezegd. Het project maakt ook deel uit van de "Hydrogen Roadmap: een verbintenis tot hernieuwbare waterstof", in oktober 2020 aangenomen door de Spaanse regering met als doel Spanje als grote waterstofproducent te presenteren. Over tien jaar moet het land beschikken over 4 GW aan productiecapaciteit, dit vraagt een investering van 8,9 miljard euro.

De Zuid-Koreaanse Hyundai Motor Group is van plan om dit jaar zijn eerste overzeese fabriek voor brandstofcellen te vestigen in China. Met een fabriek in Guangzhou in de provincie Guangdong, wil het autobedrijf 's werelds grootste automarkt te betreden met waterstofvoertuigen. De autofabrikant heeft goedkeuring van de nationale regering om waterstofbrandstofcellen buiten Zuid-Korea te produceren, meldt de Koreaanse krant Aju Business Daily.

"Hyundai Motor is in gesprek met een Chinees bedrijf om een ​​joint venture op te richten voor de bouw van de fabriek. Verwacht wordt dat Hyundai de fabriek al deze maand zal aankondigen", aldus Aju Business Daily uit Seoel.

Vorig jaar liet Hyundai weten dat het van plan is om tegen 2030 minstens 27.000 brandstofcelvoertuigen in China te verkopen. Het bedrijf gaat de productiecapaciteit van de waterstofauto Hyundai Nexo flink opvoeren om het marktaandeel in Europa en China snel uit te breiden. In China wordt de Nexo dit jaar op de markt gebracht, een jaar later volgen middelgrote vrachtauto’s op waterstof.

Hyundai is al jarenlang een pionier op het gebied van waterstoftechnologie. Het bedrijf wil tegen 2030 wereldwijd 700.000 brandstofcellen verkopen. In december lanceerde het bedrijf een brandstofcelsysteem onder de naam HTWO (H2).

Volgens het New Energy Vehicle Industry Development Plan (2021-2035) dat begin november door de Chinese Staatsraad is vrijgegeven, zal het land zich richten op het opbouwen van de toeleveringsketen voor brandstofcellen en de ontwikkeling van vrachtwagens en bussen op waterstof. China is van plan om tegen 2030 1 miljoen brandstofcelvoertuigen op de weg te hebben, met minstens 1000 waterstoftankstations. Hyundai wil van deze groei profiteren.

De Zwitserse groente- en fruithandelaar Schwab-Guillot AG heeft twee weken geleden een vrachtauto op waterstof in gebruik genomen. Daarmee zet het bedrijf een volgende stap in de belofte van verduurzaming. De groothandel maakt nu al maximaal gebruik van zonne-energie, waterkracht, houtsnippersverwarming, warmteterugwinning in alle koel- en persluchtsystemen en het gebruik van regenwater voor het wassen van de trucks. Het gehele wagenpark van het bedrijf uit Müntschemier, 20 km ten oosten van de hoofdstad Bern, voldoet al aan de EURO-norm 5 of 6.

De groente- en fruithandelaar rijdt sinds eind december met een Hyundai XCIENT Fuel Cell-truck. In de brandstofcel wordt waterstof omgezet in elektrische energie. Een 350 kW elektromotor zorgt voor de aandrijving. Uit de uitlaat van de vrachtauto druppelt alleen puur water. De groene waterstof wordt opgewekt via elektrolyse bij een waterkrachtcentrale. H2 Energy, het bedrijf achter het transport op waterstof in het Alpenland, breidt het wagenpark in hoog tempo uit. Bij de introductie van de waterstofvrachtauto in Zwitserland in het najaar ging het om zeven voertuigen, inmiddels zijn dat er ongeveer vijftig, in gebruik bij tientallen verschillende transporteurs.

Schwabb-Guillot AG levert in heel Zwitserland een breed scala aan producten met natuurvriendelijke labels zoals Bio, Bio Suisse, IP-SUISSE en “uit de regio”. Daarnaast levert het bedrijf bessen, steenfruit, citrusvruchten, bananen, meloenen, druiven en exotisch- en gedroogd fruit. Het volledige assortiment groente uit binnen- en buitenland omvat: bladgroenten, vruchtgroenten, knolgewassen, stengelgroenten, wortelen, salades, asperges, tomaten en uien. In de gekoelde magazijnen is plaats voor 20-duizend pallets.

De van oorsprong Spaanse treinbouwer Talgo komt met voertuigen op waterstof. Net als veel concurrenten is de treinenfabrikant gestart met het onderzoek naar rijden op waterstof. Nog dit jaar moet een eerste trein op proef gaan rijden, enkele jaren later moeten de definitieve treinen klaar zijn.

De spoorwegfabrikant heeft de details van deze plannen gepresenteerd tijdens het evenement 'Hernieuwbare waterstof: een kans voor Spanje', georganiseerd door het Ministerie van Ecologische Transitie en de Demografische Uitdaging. De waterstoftreinen moeten de dieselvoertuigen gaan vervangen. De waterstoftrein krijgt de naam 'Talgo Vittal-One'.

"Groene waterstof is niet langer de toekomst, het is een realiteit. De lancering van waterstoftreinen zoals die Talgo ontwikkelt, zal de mobiliteit in ons land verbeteren, hand in hand met het milieu, aangezien het mogelijk zal maken om te profiteren van niet-geëlektrificeerde Spaanse spoorlijnen”, zegt CEO, José María Oriol .

Het bedrijf legt uit dat dit systeem is ontwikkeld als modulaire oplossing, waardoor het in alle soorten treinen kan worden geïnstalleerd. De brandstofcellen worden aangevuld met batterijen om de beschikbare acceleratie bij het starten vergroten. De batterijen worden bij het remmen opgeladen. Het door Talgo ontworpen waterstofsysteem maakt het mogelijk om de lijnen van de spoorwegen te elektrificeren zonder de noodzakelijke aanleg van bovenleidingen.

De Talgo is een in Spanje ontworpen trein, geproduceerd door de gelijknamige treinfabrikant Talgo S.A.. Een Talgotrein bestaat uit korte rijtuigen met elk slechts twee wielen, alleen het eerste rijtuig heeft vier wielen. Talgotreinen rijden naast Spanje in veel andere Europese landen, de Verenigde Staten en Argentinië.

Het Noorse waterstofbedrijf Nel gaat een een ​​elektrolysesysteem leveren aan 's werelds eerste offshore waterstofplatform voor de kust van Nederland. Het project draagt ​​de naam PosHYdon en is een initiatief van Nexstep, het nationaal platform voor hergebruik en ontmanteling, TNO en de Nederlandse olie- en gasindustrie. Het partnerschap is vooral bedoeld om de afgeschreven, maar nog goed bruikbare energie-infrastructuur op de Noordzee, opnieuw te gebruiken. Poshydon streeft ernaar om drie energietechnologieën - offshore wind, aardgas en waterstof - te integreren op één platform.

Het elektrolysesysteem van Nel wordt in een zeecontainer geplaatst en geïnstalleerd op het Q13a-A-platform van Neptune Energy op ongeveer 13 kilometer voor de kust van Scheveningen. Om groene waterstof te kunnen maken, zal zeewater op het platform omgezet worden in gedemineraliseerd water. Dit water wordt vervolgens door middel van elektrolyse omgezet in waterstof. Daarbij wordt stroom van wind gebruikt om deze groene waterstof te produceren. De pilot heeft als doel om ervaring op te doen met het integreren van werkende energiesystemen op zee en het vervaardigen van waterstof in een offshore omgeving om te zien wat de invloed van offshore condities, waaronder zout, op de electrolyser zijn.

Bij de bekendmaking van de leveringsovereenkomst laat Nel weten dat het project ook bedoeld is om inzicht te geven in het integreren van meerdere energiesystemen. Het pilootproject gaat eind 2021 van start.

Hoewel we het in ons dagelijks leven nog weinig zien of gebruiken, is er een enorme groei aan innovaties op het gebied van waterstof. Dit alternatief voor fossiele brandstoffen is een van de belangrijke middelen om de energietransitie te realiseren. Al die innovaties zijn dus goed voor de planeet, maar betekenen ook dat ondernemers op het gebied van waterstof de komende tijd extra alert moeten zijn op hun intellectueel eigendom. Er liggen kansen, maar zeker ook risico’s.

Walter Hart, van het internationale octrooibureau EP&C schrijft voor Waterstof Magazine een blog waarin hij uitlegt dat het beschermen van uw intellectueel eigendom zeker verstandig is. Zijn blog leest u hier.

“De haven van Rotterdam moet een belangrijk knooppunt worden in de Europese waterstofeconomie.” Dat zegt Allard Castelein, CEO van het Havenbedrijf Rotterdam in het Financiële Dagblad. De topman wil een waterstofleiding dwars door het havengebied die uiteindelijk wordt doorgetrokken naar Chemelot in Geleen en het Duitse achterland. Castelein wil zo snel mogelijk beginnen met het aanleggen van infrastructuur, want het buitenland zit niet stil. “We moeten vooral groot denken”.

De toekomst van de haven wordt onder druk gezet door politieke partijen als Groen Links, staat in het Financieel Dagblad. Zij willen binnen enkele jaren afscheid nemen van de overslag van fossiele brandstoffen. “Dat is natuurlijk onzinnig. Ik kan er niet meer van maken, zegt Castelein als reactie in de krant. “De onverstandigste transitie is als je bedrijven vraagt het licht uit te doen. Dan verdwijnt werkgelegenheid, verdwijnt kennis, kunde, research en ontwikkeling, investeringen: alles verdwijnt. Dus als we een volgend kabinet krijgen met een totaal andere lijn, dan gaan we falen met de energietransitie. Full stop. Bedrijven gaan alleen investeren als het beleid standvastig is. Vertrouwen komt te voet en vertrekt te paard.”

In de Rotterdamse haven zijn veel chemische bedrijven gevestigd en de grootste raffinaderijen van Europa. 15% van de totale olievraag in Europa komt binnen via Rotterdam. De CO2-uitstoot is groot, maar het havenbedrijf werkt aan een fossielvrije toekomt. In 2030 moet de CO2-uitstoot met 49% zijn afgenomen en in 2050 is de haven zelfs helemaal emissievrij.

Shell, BP en Nourion werken in Rotterdam aan een van de grootste electrolysers van Europa om grootschalig groene waterstof op te wekken vanuit duurzame energie op de Noordzee. Maar Castelein ziet ook een belangrijke toekomst voor producenten van elektrolysers. “Op het gebied van windmolens hebben we de boot gemist. Bij de ontwikkeling van de nieuwe waterstofeconomie mag dat niet gebeuren.”

Het hele interview met Allard Castelein leest u via deze link

De Europese Investeringsbank (EIB) heeft een leningsovereenkomst ondertekend van 20,7 miljoen euro met het Deense waterstofinnovatiebedrijf Everfuel. Het doel van de overeenkomst is om de productie van waterstof als alternatieve brandstof voor openbaar vervoer en zware brandstofcelvoertuigen op te schalen en te commercialiseren. 

Everfuel zal waterstof afkomstig van bestaande chemische fabrieken gebruiken als brandstof voor het openbaar vervoer in Denemarken en is van plan om de komende twee jaar zijn eigen elektrolyse te bouwen in Fredericia. Als onderdeel van het plan zal Everfuel zowel distributie- als tankinfrastructuur in Denemarken opzetten om waterstof in gasvorm te leveren als brandstof voor bussen in het openbaar vervoer en vrachtwagens. Het is de eerste stap in de waterstofwaardeketen en de verwachting is dat waterstof als brandstof in de loop van de tijd goedkoper zal worden, waardoor het voor operators economisch aantrekkelijker wordt om over te schakelen van fossiele naar groene brandstof.

Met Nel Hydrogen heeft Everfuel inmiddels een leveringscontract gesloten voor een 20MW alkalyse elektrolyser die moet komen bij Fredericia raffinaderij in Denemarken. Hier moet over twee jaar 8 ton groene waterstof gemaakt worden uit hoofdzakelijk windenergie. Bij de raffinaderij komt een opslagcapaciteit voor waterstof van 10 ton.

Vorige week heeft Everfuel 100 procent van de aandelen in het Deense Hydrogen Fuel verworven om zijn positie in Scandinavië te versterken. Danish Hydrogen Fuel is momenteel eigendom van Nel Hydrogen, Strandmøllen en OK Amba. Het bedrijf exploiteert vier tankstations in de buurt van de Deense steden Korsør, Kolding, Esbjerg en Aarhus.

ITM Power is met ingang van deze maand verhuisd naar het Bessemer Park in Sheffield. Hier heeft het bedrijf de grootste fabriek voor elektrolysers ter wereld geopend. Het nieuwbouwproject beslaat 24-duizend vierkante meter en wordt een productiefaciliteit voor elektrolysers tot 1 GW (1000 MW) per jaar.

ITM Power is een beursgenoteerd bedrijf in Engeland en wordt sinds juni 2009 geleid door CEO Graham Cooley. Het bedrijf houdt zich bezig met de ontwikkeling van PEM elektrolysers, waterstoftankstations en waterstoftoepassingen binnen de industrie. Op de Rheinland-raffinaderij van Shell in Duitsland bouwt ITM Power momenteel de grootste electrolyser ter wereld met een piekvermogen van 10 MW en een waterstofproductie van 1300 ton per jaar. Deze koolstofarme waterstof kan volledig worden geïntegreerd in raffinageprocessen, inclusief de ontzwaveling van conventionele brandstoffen.

Nadat het nieuwe bedrijf in gebruik is genomen is er meer kantoorruimte, meer productieruimte en meer onderzoeksruimte beschikbaar. De gigafactory herbergt ook een 24-uurs servicecentrum dat 24 uur per dag operationeel zal zijn. Het nieuwe bedrijf ligt vlak bij de M1 in Sheffield.

Beleggers in ITM Power zullen van de laatste twee jaar geen spijt hebben. Het aandeel steel met maar liefst 2000%. Investeerder die anderhalf jaar geleden 50-duizend euro hebben geïnvesteerd zijn inmiddels miljonair.

Het aantal waterstoftankstations in de Amerikaanse staat Californië neemt de komende jaren met tientallen toe. Dat blijkt uit de ontwikkelingskaart van California Fuel Cell Partnership, een organisatie die de waterstofeconomie in de Golden State stimuleert. Momenteel zijn er 42 nieuwe H2-tankstations in ontwikkeling, voornamelijk geconcentreerd in steden langs de westkust. Het snelst groeit het aantal tankpunten voor waterstof in Silicon Valley en Los Angeles.

In het gebied Silicon Valley, rond de Baai van San Francisco, zijn momenteel 13 nieuwe waterstoftankstations in ontwikkeling. Vier daarvan bevinden zich in de laatste fase voor de ingebruikstelling. De afronding van nieuwe tankstations loopt iets vertraging op door de reisbeperkingen rond COVID-19.

In de metropool Los Angeles, 550 km naar het zuiden, zijn momenteel 24 nieuwe tankstations in ontwikkeling, waarvan er één bijna klaar is. In San Diego, helemaal in het zuidwesten aan de Mexicaanse grens, komen er vijf nieuwe tankstations bij, waarvan er twee al snel worden geopend.

Automobilisten in Californië kunnen nu al gebruik maken van 43 waterstoftankstations. Vier daarvan bevinden zich rond Sacramento en Truckee in het noorden, 15 rond de Baai van San Francisco, één langs de Interstate 5 naar San Francisco, 22 in de metropool San Francisco en één in het zuiden bij San Diego.

Op de foto: Het meest noordelijk waterstoftankstation in Californië bevindt zich onder het blauwe dakje (rechts op de foto) bij het Shell tankstation aan de Donner Pass Road in Truckee.

Energiebedrijf Shell investeert steeds meer in waterstof. Het lijkt erop dat het voormalige oliebedrijf waterstof beschouwt als schone en duurzame opvolger van olie en gas. Het energieconcern investeert volop in een markt voor CO2-vrije brandstoffen die zich snel ontwikkelt.

Deze week werd bekend dat Shell partner is van H2Accelerate. Binnen dit Europa brede project werken Daimler Truck AG, IVECO, OMV, Shell en de Volvo Group samen om de juiste voorwaarden te scheppen voor de massale uitrol van waterstofvrachtwagens in Europa, inclusief de bijbehorende tankinfrastructuur.

Uit de Nederlandse provincie Drenthe komt het bericht dat Shell een bedrag van 1,6 miljoen euro als subsidie tegemoet kan zien voor het realiseren van een waterstoffabriek in Emmen. In eerste instantie een fabriek van 10 megawatt met een optie om deze uit te breiden naar 30 MW. Gedeputeerde Staten denken dat niet alleen de bouw en onderhoud van de waterstoffabriek werkgelegenheid oplevert, maar dat ook meer bedrijven zich mogelijk op het Emmtec-terrein willen gaan vestigen vanwege de beschikbaarheid van waterstof. Shell wil in 2021 gaan bouwen en halverwege 2022 met de waterstofproductie beginnen.

In het Verenigd Koninkrijk steekt Shell, via zijn investeringsfonds Shell Ventures, miljoenen in ZeroAvia, een ontwikkelaar van vliegtuigen op waterstof. Andere investeerders zijn Bill Gates en webwinkelgigant Amazon. Waterstof wordt gezien als potentiële schone vervanger voor fossiele brandstof in de luchtvaart, Shell wil deze ontwikkelingen scherp volgen. ZeroAvia wil over drie jaar vluchten over een afstand van 800 kilometer uit voeren met toestellen met tien tot twintig zitplaatsen. In 2030 moeten er vluchten met 200 passagiers mogelijk zijn over afstanden tot bijna 5000 kilometer.

Op het terrein van de raffinaderij van Shell bij de Duitse stad Keulen is de bouw van tot nu toe de grootste elektrolyser van Europa bijna afgerond. Eenmaal operationeel zal de 10MW PEM (protonenuitwisselingsmembraan) elektrolyser van ITM Power jaarlijks ongeveer 1300 ton groene waterstof produceren die volledig kan worden geïntegreerd in raffinageprocessen.

In Californië werkt Shell aan een zeer groot waterstof tankstation voor vrachtauto’s. Iets ten oosten van Los Angeles moeten zware trucks gaan tanken die goederen vervoeren vanuit de havens aan de westkust naar het achterland. In Californië, maar ook in Azië en Europa, beschikt Shell al over tientallen waterstoftankstations met een lagere capaciteit, afgestemd op personenauto’s.

De grootste veerboot ter wereld op waterstof gaat varen tussen Denemarken en Noorwegen. De twee landen gaan samen met gerenommeerde partners het schip samen ontwikkelen. Het project wordt gefinancierd door de Europese Unie en de boot gaat varen rond 2027.

Alvorens de veerboot daadwerkelijk wordt ingezet tussen Kopenhagen, Frederikshaven en Oslo zal er nog veel geïnnoveerd moeten worden. De grootste brandstofcellen ter wereld produceren nu 1 tot 5 MW, schrijft rederij DFDS in zijn persbericht. De veerboot op de Scandinavië-route heeft echter meer energie nodig, op piekmomenten tot 23 MW. Op het schip is plaats voor 380 auto’s of 320 vrachtwagens en 1800 passagiers.

Diverse wereldspelers werken samen aan dit zeer innovatieve project. Dat zijn DFDS, ABB, Ballard Power Systems Europe, Hexagon Purus, Lloyd's Register, KNUD E. HANSEN, Ørsted en Danish Ship Finance. Het partnerschap heeft steun aangevraagd uit het EU Innovatiefonds. Aangezien er momenteel geen veerboten van dit type in de wereld zijn, zal de ontwikkeling van de veerboot financiële steun van de overheid vereisen. Als het project zich voortvarend ontwikkelt, kan de veerboot volgens planning in 2027 volledig operationeel zijn op de drukke zeevaartroute.

De waterstof wordt lokaal geproduceerd in Greater Copenhagen op basis van offshore wind, en het project zal onderzoeken hoe deze optimaal kan worden geïntegreerd met het lokale energiesysteem. De waterstof-ferry heeft als werknaam Europa Seaways en zal jaarlijks zorgen voor een vermindering van de CO2-uitstoot van 64.000 ton.

Ruim tien jaar nadat Hyundai de Japanse markt heeft verlaten, komt het bedrijf met de Hyundai Nexo terug. Vanaf 2022 wil het bedrijf uit Zuid-Korea waterstofauto’s gaan verkopen in Japan, meldt Nippon Geizai Shimbun. Hyundai Motor Company startte in 2001 in Japan, maar het lukte de Koreanen niet een serieus marktaandeel op te bouwen. Daarvoor was de concurrentie van lokale spelers als Toyota en Honda te sterk. In 2009 trok Hyundai zich terug.

Sinds een aantal maanden is Hyundai al bezig met een onderzoek om de behoeftes in Japan in beeld te krijgen. Daarbij wordt ook gekeken naar de stimuleringsmaatregelen voor electrische- en waterstofauto’s en wat de ontwikkelingen zijn bij de uitrol van waterstoftankstations.

Wereldwijd loopt de Hyundai Motor Company voorop bij de ontwikkeling van auto’s op waterstof met een marktaandeel van ongeveer 75%. Het Japanse Toyota pakt ongeveer 25%.

De brandweer van het Duitse stadje Nörvenich is de eerste vrijwillige brandweer in de deelstaat Nordrhein-Westfalen die in een waterstofvoertuig rijdt. De gemeente Nörvenich, gelegen tussen Aken en Keulen, heeft onlangs twee auto’s op waterstof aangeschaft waarvan er een ter beschikking is gesteld aan de brandweer. De Hyundai Nexo zal dienstdoen als commandowagen.

Het voertuig is uitgerust met verschillende apparaten om brand te bestrijden, een AED, een EHBO-rugzak en brandbestrijdingsplannen. Daarnaast heeft de auto blauwe zwaailichten, een balk met ledlampen en digitale communicatieapparatuur.

De gemeente Nörvenich heeft nog geen eigen waterstoftankstation. Daarvoor moeten de twee voertuigen 20 kilometer rijden naar Frechen. Een nieuw tankstation zit wel in de planningsfase, een subsidiebedrag van 1,3 miljoen euro is al verstrekt door de landelijke en regionale overheid.

Sinds vanmorgen rijden er vier bussen op waterstof in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel. Door op waterstof te rijden stoten de bussen geen schadelijke stoffen uit en door de opname van stadslucht voor de brandstofcel dragen de bussen ook nog eens bij aan de zuivering van de lucht in de stad. Vervuilende stadslucht wordt voor 99,9% gezuiverd, 418-duizend kilo per jaar per bus. Het eerste H2-voertuig werd op 15 december als proef in gebruik genomen, vanmorgen kwamen daar nog drie bussen op waterstof bij.

De vier bussen worden door de Koreaanse media ‘rijdende luchtreinigers’ genoemd en worden ingezet op de drukke stadsroute 370 van Gadong Public Garage naar Chungjeongno Station. Van deze buslijn maken dagelijks 27-duizend passagiers gebruik. Deze route is gekozen omdat er in de directe omgeving een waterstoftankstation te vinden is.  Dit H Gangdong waterstoftankstation werd in mei 2020 in gebruik genomen en krijgt waterstof aangeleverd vanuit de chemische industrie waar dit als bijproduct wordt geproduceerd. Om automobilisten op waterstof minimaal te hinderen bij het tanken mogen de bussen alleen in de vroege ochtenduren tanken. Per keer wordt er 30 kilo waterstof getankt waarop de bus vervolgens 450 km kan rijden. Een bus op lijn 370 rijdt gemiddeld 250 km per dag, 344 dagen per jaar.

De stad Seoul, met tien miljoen inwoners, is van plan om het aantal waterstofbussen tegen 2025 op te voeren tot 1.000 en 11 waterstoflaadstations te bouwen. Innoveren is de hoofdstad niet vreemd, de stad liep voorop bij de introductie van milieuvriendelijke bussen zoals elektrische bussen in 2018 en CNG-bussen (aardgas) in 2000. 

De regering maakt bekend dat in heel Zuid-Korea er volgend jaar nog 12 waterstoftankstations bijkomen en in de eerste helft van 2022 nog eens 110.

De AP Møller Holding, het investeringsbedrijf achter Maersk de grootste containervervoerder ter wereld, investeert fors in waterstof. Het bedrijf heeft een lening van 20 miljoen euro verstrekt aan Green Hydrogen Systems, een producent van elektrolyse-installaties waarmee waterstof kan worden geproduceerd. Green Hydrogen Systems is gevestigd in de Deense plaats Kolding.

“Wij zien waterstof als een belangrijk onderdeel van de toekomstige groene energiemix voor industrie, scheepvaart en zwaar transport. Green Hydrogen Systems levert gedegen productiesystemen voor groene waterstof en we zijn verheugd hen te ondersteunen bij hun werk om het platform verder te ontwikkelen”, zegt Jan Thorsgaard Nielsen, Investment Director bij AP Møller Holding. Dit is niet de eerste investering in schone energie, vorig jaar kocht de familie Maersk het Deense KK Wind Solutions, de grootste leverancier van onderdelen voor windturbines. De AP Møller Holding kiest voor een strategie waarin de Maersk Group op zoek gaat naar acquisities in duurzame en maatschappelijk verantwoorde bedrijven om het risico te spreiden. 

“Er is een ongekend momentum op de markt voor groene waterstof”, zegt Sebastian Koks Andreassen, CEO van Green Hydrogen Systems. “Met de nieuwe fondsen kunnen we onze bestaande productiefaciliteiten opschalen om aan de groeiende vraag te voldoen. De investering van AP Møller Holding is een verklaring van vertrouwen in ons bedrijf en het ongelooflijke marktpotentieel dat we zien.”

De sneeuwschuivers op de skipistes worden fossielvrij. De Zuid-Tiroolse fabrikant Prinoth komt met een voertuig op waterstof. Momenteel wordt het eerste prototype in praktijk getest. “Daarmee praten we niet alleen over milieubescherming, maar we gaan er ook daadwerkelijk mee aan de slag”, meldt de fabrikant in het persbericht. Een vergelijking met een soortgelijk voertuig op diesel laat zien dat de nieuwe sneeuwschuiver op waterstof niets aan vermogen inlevert en zelfs in de toekomst meer motorvermogen kan leveren dan diesel.

Prinoth luidt daarmee een nieuw tijdperk van pistepreparatie in, wat ook een positief effect zal hebben op het ecologische evenwicht van hele skigebieden. In tal van skigebieden wordt al jaren massaal geïnvesteerd om de duurzaamheid te vergroten. Naast het opwekken van energie en het toegenomen gebruik van regionale hulpbronnen heeft ecologisch verantwoord taludbeheer de hoogste prioriteit. De Leitwolf h 2 MOTION wordt momenteel getest in Alta Badia, een skigebied in het zuiden van het Gadertal in de Zuid-Tiroler Dolomieten. Het apparaat rijdt op de piste Gran Risa, waar wordt gestreden om de wereldbeker alpineskiën gehouden. De slalomwedstrijden worden in twee dagen tijd zonder publiek afgewerkt. 

Het conceptvoertuig Leithwolf h 2 MOTION kan vier uur onafgebroken werken. Het waterstofvoertuig levert 544 pk, vergelijkbaar met 400 kW. Tanken is nog wel een uitdaging, het dichtstbijzijnde waterstoftankstation staat in Bolzano, zestig kilometer verderop.

De test die netbeheerder Stedin heeft uitgevoerd met het verwarmen van woningen met waterstof is geslaagd. In veertien sloopwoningen in Uithoorn zijn de afgelopen twee weken de oude aardgasleidingen getest met waterstof en hebben cv-ketels op waterstof de panden verwarmd. Stedin werkte bij de test samen met woningcorporatie Eigen Haard, de gemeente Uithoorn en energieconsultant DNV GL. Feenstra voert werkzaamheden aan de binnen-installatie uit en Nefit Bosch en Remeha leveren de waterstof cv-ketels.  

Het verwarmen van woningen met waterstof was tot op heden een theoretisch verhaal. Voorstanders meldden de afgelopen jaren dat waterstof in oude gasleidingen weinig problemen zou opleveren, tegenstanders riepen juist dat het kleine molecuul waterstof in gevaarlijke hoeveelheden zou weglekken, dwars door oude leidingen en bij koppelstukken. Netbeheerder Stedin besloot het gewoon in praktijk te gaan testen, niet in woningen die nog bewoond worden, maar in oude woningen die moeten worden gesloopt. Stedin werkte hierbij op basis van strenge veiligheidseisen en in nauwe samenwerking met de lokale brandweer en onder toezicht van de Veiligheidsregio.

“De eerste conclusie is dat we naast de theorie nu ook in de praktijk hebben aangetoond dat bestaande (aard)gasleidingen naar waterstof omgebouwd kunnen worden”, meldt projectleider Frank van Alphen van Stedin. “De tweede conclusie is dat we met deze ombouw hebben ervaren dat de aanpassingen aan het bestaande gasnet minimaal tot geen waren. We verwachten overigens dat waterstof vóór 2030 geen grote rol gaat spelen in de gebouwde omgeving, maar uiteindelijk wel een belangrijke.”

In 2050 wil de Nederlandse overheid geen aardgas meer gebruiken in woningen om de CO2-uitstoot te verminderen. Het verwarmen van woningen met waterstof kan in de toekomst een alternatief zijn, naast volledig elektrisch en warmtenetten. Met de resultaten, opgedaan in Uithoorn, kunnen de overheid en het bedrijfsleven aan de slag. De wettelijke regelgeving voor energiebedrijven moet worden aangepast en er moet toestemming komen om waterstof via bestaande leidingen te transporteren.

Het bestaande aardgasnet kan een belangrijke rol spelen in een economisch verstandige energietransitie, meldt Stedin. Gasnetten hoeven geen last te zijn, maar kunnen juist een belangrijke rol spelen in een duurzame warmtevoorziening. Een deel van de woningen kan ook in de toekomst niet worden aangesloten op een warmtenet of volledig worden geëlektrificeerd. Dan kunnen duurzame gassen een rol spelen. Ook zullen gassen nodig zijn voor het invullen van de piekvraag bij warmtenetten. Om dit mogelijk te maken, zijn onder meer aanpassingen nodig, zowel aan de infrastructuur als aan de installaties van eindverbruikers. Dat kost tijd en vraagt om investeringen. Daarom is het nodig nu al na te denken over maatschappelijk verstandige routes voor de verduurzaming van het bestaande gasnet, aldus de netbeheerder.

Maar de eerste stap moet gezet worden door de nationale overheid. Beleidsmakers moeten keuzes durven maken over de toekomst van het Nederlandse gasnet. Dit wordt gezien als het meest uitgebreide en best onderhouden netwerk van de wereld. Nagenoeg iedere woning in Nederland is hierop aangesloten.

Toyota Caetano Portugal, een joint venture van Toyota Motor Europe, heeft zijn positie in de mobiliteit op waterstof in Europa versterkt. Toyota wordt aandeelhouder van busfabrikant CaetanoBus. Daarnaast is geïnvesteerd in Finlog, een financiële dienstverlener binnen personenauto's die zich richt op een verdere groei van mobiliteit op waterstof.

Naarmate meer Europese landen en steden strategisch beleid aankondigen om de mobiliteit CO2-vrij te maken, wordt verwacht dat bedrijfsvoertuigen, met name stadsbussen, snel geëlektrificeerd zullen worden. Een belangrijk deel daarvan zal gaan rijden op waterstof. Het Portugese CaetanoBus heeft ervaring met de verkoop van emissievrije bussen op de Europese markt. Momenteel levert Toyota Motor Europa al aan CaetanoBus de brandstofceltechnologie, die wordt integreert stadsbussen van het type H2 City Gold. Deze krijgen daarmee een actieradius van 400 kilometer, kunnen snel tanken en zijn daarom hele werkdagen inzetbaar.  De nieuwe alliantie wil beginnen met de ontwikkeling, productie en distributie van Toyota-brandstofcelbussen en zo de groei van de waterstof binnen de mobiliteit te bevorderen.

“Samen met CaetanoBus zijn we van mening dat we een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren aan de ontwikkeling van de waterstofmaatschappij door onze knowhow en human resources te delen en hen op de hoogte te brengen van ons vermaarde Toyota-productiesysteem”, onderstreepte José Ramos, CEO van Toyota Caetano Portugal.

Het bedrijf Finlog gaat zich daarbij toeleggen op een full operational leaseprogramma voor mobiliteit op waterstof. Daarbij wordt niet alleen ingezet op full service leasevormen voor de autobranche, maar ook op leasevormen voor busvervoer in uiteenlopende Europese steden.

De blaasgietexperts van Kautex Maschinenbau hebben met succes een polyamide waterstoftank met een groot volume geproduceerd door middel van extrusieblazen. De tank is ruim twee meter lang, heeft een diameter van 500 mm en een inhoud van 320 liter. Dit is de eerste keer dat een waterstoftank in deze maat is geproduceerd door middel van blaasvormen.

Extrusieblazen (of extrusievormblazen) is een proces waarbij de warme gesmolten kunststof - die in de vorm van een buis uit de spuitkop komt - tussen twee halve vormen (matrijshelften) wordt dichtgeknepen. Direct daarna wordt de plastische buis met perslucht tegen de matrijswand geblazen. Door middel van extrusieblazen worden holle voorwerpen gemaakt. De opslag van waterstof stelt hoge eisen aan de doorlaatbaarheid van het voeringmateriaal voor tanks. Omdat H2 een zeer klein molecuul is, kan waterstof door vrijwel elk plastic materiaal ontsnappen. Speciale polyamiden (PA's) hebben de beste barrière-eigenschappen. Vanwege hun lage smeltstijfheid en complexiteit waren ze voorheen echter moeilijk op grote schaal te verwerken door middel van blaasvormen. Nieuw ontwikkelde polyamiden en een speciale extrusietechniek hebben dit nu mogelijk gemaakt.

“Het maken van een voering van deze maat uit polyamide was een grote uitdaging. Het werk dat we hier doen, is echt baanbrekend ”, zegt Abdellah El Bouchfrati, hoofd van Kautex Composite Business Development, waar de nieuwe waterstofvoering werd ontwikkeld.

Kautex zet zich al geruime tijd in voor de continue ontwikkeling van composiet drukvaten voor verschillende toepassingen zoals waterstof-, CNG- en LPG-tanks. Composiettanks bestaan ​​uit een thermoplastische voering, een naafgedeelte waarop de klep is aangesloten en een vezelwikkeling die mechanische sterkte toevoegt. De interne voering wordt geproduceerd door middel van blaasvormen.

De opslagvaten voor waterstof zijn doorgaans ontworpen voor een werkdruk van 700 bar en een barstdruk van 1750 bar. De voering is een kernonderdeel van de container, het is de binnenhuid van de tank. Het neemt het gas op, omringt de inhoud en sluit deze van buitenaf af. De voering wordt blootgesteld aan hoge mechanische belastingen en temperatuurbereiken van -60 ° C tot +120 ° C. Met de methode die Kautex in samenwerking met een kunststoffabrikant heeft ontwikkeld, kunnen nu voor het eerst waterstofvoeringen in formaten met industriële toepassingen worden geproduceerd door middel van blaasvormen.

“De maatvoering die we nu hebben bereikt, is nog maar het begin. We zijn ervan overtuigd dat we deze methode in de toekomst ook zullen kunnen gebruiken om aanzienlijk grotere voeringen voor waterstofdrukvaten te produceren ”, aldus Abdellah El Bouchfrati. “Een kosteneffectieve oplossing voor transport- en infrastructuurvereisten voor waterstof liggen nu binnen handbereik. 

Air Liquide heeft een overeenkomst getekend met Doosan Heavy Industries in Zuid-Korea voor de bouw van een fabriek voor vloeibare waterstof in Changwon in Zuid-Korea, om zo een schone transportontwikkeling in het land mogelijk te maken.

Als onderdeel van de overeenkomst zal Air Liquide de engineering en aanschaf van de het bedrijfsonderdeel dat waterstof vloeibaar maakt verzorgen. Het Franse bedrijf heeft al ervaring met dit proces dat plaatsvindt bij ultra-lage temperaturen.

De fabriek zal worden gebouwd op het terrein van Doosan's site in Changwon en zal in staat zijn om 5 ton vloeibare waterstof per dag te produceren voor waterstoflaadstations in het hele land die nu nog worden ontwikkeld. De eerste industriële waterstofproductie is voorzien begin 2023. Air Liquide ontwikkelt al meer dan 50 jaar een unieke expertise in het beheersen van de volledige waterstofketen van productie, opslag en distributie. Waterstof is een van de oplossingen voor de milieu-uitdagingen van schoon transport, door vermindering van broeikasgassen, vervuiling in steden en afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. 

Zuid-Korea is een van de leidende landen in de ontwikkeling van waterstof als schone energiebron. De stap naar vloeibare waterstof past in het beleidsplan van de regering om het netwerk van waterstofstations in het land aanzienlijk te verdichten met maar liefst 310 stations en meer dan 67.000 waterstofvoertuigen in het hele land tegen 2022.

David Maloney, vice-president en voorzitter van Air Liquide Engineering & Construction verklaarde: "We zijn trots om samen te werken met Dooosan en bij te dragen aan de ontwikkeling van de fabriek voor vloeibare waterstof in Zuid-Korea om de overgang van het land naar een koolstofarme economie te ondersteunen. Met meer dan 50 jaar ervaring in waterstof, voorzien we onze klanten van de modernste technologieën en oplossingen die het mogelijk maken zulke belangrijke projecten te realiseren die bijdragen aan de ontwikkeling van schone mobiliteit en een duurzamere toekomst."

Een nieuw Europees samenwerkingsverband van grote bedrijven werkt aan de uitrol van zwaar transport op waterstof. In eerste instantie ligt de focus op het op de markt brengen van zware vrachtwagens op waterstof gecombineerd met een tankinfrastructuur langs de belangrijkste transportcorridors. In de tweede helft van de jaren twintig moet het heel worden gedekt.

Nieuwe brandstoffen bieden nieuwe kansen. Zo zullen er grootschalige productielocaties voor groene waterstof moeten worden gebouwd, moeten er transportsystemen ontstaan voor waterstof in vloeibare- en in gasvorm, zal een netwerk van waterstoftankstations met grote capaciteit moeten worden uitgerold en moeten vrachtwagenfabrikanten trucks met een brandstofcel ontwikkelen. Binnen het H2Accelerate-project werken Daimler Truck AG, IVECO, OMV, Shell en de Volvo Group samen om de juiste voorwaarden te helpen creëren voor de massale uitrol van waterstofvrachtwagens in Europa. Door samen te werken denken de bedrijven de overgang naar schone waterstof sneller te kunnen realiseren. Nu een groeiend aantal regeringen en bedrijven zich aansluiten bij een gemeenschappelijke visie van een energiesysteem zonder schadelijke uitstoot, denken de H2Accelerate-deelnemers dat waterstof de essentiële brandstof wordt voor het volledig koolstofvrij maken van de vrachtwagensector.

De komende vijf jaar moeten er honderden vrachtauto’s op waterstof op de Europese wegen gaan rijden en moeten er 20 waterstoftankstations met hoge capaciteit worden ontworpen en geplaatst op selectieve locaties en in clusters. In de tweede helft van de jaren 20 moeten er duizenden vrachtwagens op waterstof per jaar bijkomen en moeten alle belangrijke transportcorridors van waterstoftankstations met een hoge capaciteit worden voorzien.

Ondanks de eigen financiële slagkracht denken de deelnemers binnen H2Accelerate nog wel beroep te moeten doen op subsidies, omdat de projecten vanaf het begin lang niet rendabel zullen zijn. Tegelijkertijd zullen de deelnemers overleggen met beleidsmakers en regelgevers om een ​​beleidsomgeving te stimuleren die de daaropvolgende opschaling naar volumeproductie voor waterstofvrachtwagens en een Europa breed tanknetwerk voor koolstofvrije waterstofbrandstof zal helpen ondersteunen.

British Airways werkt samen met ZeroAvia, een toonaangevende innovator in het koolstofarm maken van de commerciële luchtvaart, binnen een project om te onderzoeken hoe vliegtuigen op waterstof een leidende rol kunnen spelen in de toekomst van duurzaam vliegen. British Airways gaat de samenwerking aan om te onderzoeken hoe het bedrijf in de toekomst duurzamer kan worden. De overstap van fossiele brandstoffen naar emissievrije waterstof is daarbij van groot belang. ZeroAvia, gevestigd in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten is pionier in waterstoftoepassingen.

In september 2020 kreeg ZeroAvia wereldwijde bekendheid toen het een belangrijke technologische doorbraak bereikte door 's werelds eerste, door waterstof aangedreven vliegtuig van commerciële omvang te bouwen. Het vliegtuig met zes zitplaatsen maakte een proefvlucht vanaf Cranfield Airport in Engeland, meldde Waterstof Magazine eerder.

“British Airways zet zich in voor een duurzame toekomst en het bereiken van een netto nuluitstoot van CO2 tegen 2050”, zegt Sean Doyle, CEO van British Airways. “Op korte termijn betekent dit het verbeteren van onze operationele efficiëntie en op langere termijn het investeren in de ontwikkeling van duurzame vliegtuigbrandstof. British Airways wil een bijdrage leveren aan de groei van nieuwe technologieën, zoals emissievrije waterstofaangedreven vliegtuigen "

“De missie van ZeroAvia is om de wereldomspannende overgang naar een vlucht zonder uitstoot te versnellen”, zegt Sergey Kiselev, hoofd Europa van ZeroAvia. “We geloven dat waterstof de beste manier is om dit snel en praktisch te bereiken. Eerder dit jaar hebben we bewezen dat passagiers straks voor commerciële diensten aan boord kunnen gaan van een emissievrij vliegtuig op waterstof. In de komende jaren zullen we die technologie opschalen om grotere vliegtuigen over langere afstanden aan te drijven. We hebben ontdekt dat waterstof-elektrische technologie niet alleen de duurzaamheid van de vlucht verbetert, wat essentieel is, maar ook de bedrijfskosten kan verlagen en de passagierservaring tijdens de vlucht kan verbeteren.”

In 2021 verwacht ZeroAvia zijn technologie verder te demonstreren op grotere afstanden en met grotere vliegtuigen. Het bedrijf verwacht de commercialisering van waterstof-elektrische energie voor vliegtuigen al in 2023 te realiseren met vluchten tot 800 kilometer in vliegtuigen met maximaal 20 zitplaatsen.  Zowel British Airways als ZeroAvia maken deel uit van de Jet Zero Council, een partnerschap tussen de overheid en de industrie om de ambities van de Britse regering op het gebied van netto emissievrijheid voor de luchtvaart- en ruimtevaartsector te bevorderen.

Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine, geeft dinsdagavond inzicht in de huidige energiestromen die door ons land lopen. Wat zijn de gevolgen als we afscheid nemen van gas, olie en steenkool? Zijn windenergie en zonnepanelen een volwaardige oplossing? En wat doen we met de energievraag als er 's winters sneeuw op de zonnepanelen ligt en het een weekje niet waait? Wat zijn de toepassingsmogelijkheden van waterstof voor in de bebouwde omgeving en mobiliteit? Kortom, er gaat de komende jaren heel veel veranderen. Deze online sessie -in de Nederlandse taal- is gericht op iedereen met interesse in duurzame energie, klimaat en het milieu.

Wanneer?  Dinsdag 15 december 2020 van 19:30 tot 22:00 - ONLINE.  Schrijf je direct in via deze link.

Everfuel dochter H2Fuel, heeft de openbare aanbesteding gewonnen voor een waterstoftankstation in Oslo. In de wijk Kjelsrud, in het oosten van de Noorse hoofdstad, is een stuk grond aangewezen voor uitbreiding van het landelijke netwerk van H2-stations. H2fuel kwam met de beste bieding.

“Het waterstofstation in Kjelsrud zal een eerste belangrijke stap zijn in een landelijk systeem voor distributie en vullen van groene waterstof in Noorwegen”, zegt Jacob Krogsgaard, CEO van Everfuel. “Het station zal naar verwachting eind juni 2022 klaar zijn voor gebruik en zal gericht zijn op zware transportsegmenten, waar de komende jaren een aanzienlijke groei wordt verwacht.” Het nieuwe tankstation richt zich ook op bedrijven met grotere wagenparken, zoals de grote taxibedrijven. Om deze laatste groep snel van waterstof te kunnen voorzien zal Everfuel eerst een tijdelijke mobiele unit plaatsen. Hier wordt het komende jaar een vergunning voor aangevraagd.  

Het Deense waterstofbedrijf Everfuel heeft begin deze maand ook een overeenkomst getekend met Siemens Gamesa om groene waterstof te distribueren voor emissievrije mobiliteit in Denemarken. De groene waterstof wordt geproduceerd door een windturbine van Siemens Gamesa die is aangesloten op elektrolysers. Deze windturbine gaat H2 produceren zonder aansluiting op elektriciteit. “Dit is de eerste keer dat we de hele waardeketen van productie tot transport en levering aan waterstofstations verbinden”, zegt Jacob Krogsgaard. “De pilot van Siemens Gamesa omvat een windturbine van 3 megawatt, die elektriciteit zal produceren om een ​​elektrolyser van 400 kilowatt van stroom te voorzien.” 

H2Fuel was in het verleden een dochterbedrijf van Nel Hydrogen, maar is enkele weken geleden voor 2,5 miljoen euro verkocht aan Everfuel. Everfuel krijgt daarvoor 51% van de aandelen. Dochterbedrijf H2Fuel was voorheen bekend als UnoX Hydrogen en exploiteert het enige waterstoftankstation in Noorwegen bij Sandvika, tien kilometer ten westen van Oslo. In Nederland is Everfuel bekend van het nieuwe waterstoftankstation in Heinenoord. Bij dit -niet openbare tankstation- gaan volgend jaar 20 streekbussen tanken die gaan rijden in de provincie Zuid-Holland.

Hyundai gaat zijn brandstofcellen te koop aanbieden aan andere partijen. Daarvoor heeft de Koreaanse autofabrikant een nieuw bedrijfsonderdeel opgericht met de naan HTWO, dat staat voor het waterstofmolecuul H2 maar ook voor Hydrogen en Humanity. De lancering van het nieuwe merk brandstofcelsystemen zal de wereldwijde handel in losse brandstofcellen vergemakkelijken en het waterstofecosysteem sneller laten groeien.

Onder de naam HTWO voert Hyundai Motor Group de inspanningen op voor de ontwikkeling van een waterstof-brandstofcelsysteem van de volgende generatie dat kan worden toegepast op verschillende vormen van mobiliteit. Naast de gebruikelijke auto’s kan het systeem ook worden ingebouwd in schepen, bussen, zware voertuigen en treinen. Door meer brandstofcellen te produceren denkt Hyundai de prijs flink te kunnen laten dalen, wat vervolgens weer voor meer marktgroei zorgt. De focus van de Koreanen ligt voorlopig op belangrijke hubregio’s Zuid-Korea, de Verenigde Staten, Europa en China.

Een belangrijke stap voor de onderzoekers van de universiteit in de Duitse stad Ulm, het waterstofvliegtuig waar al jaren aan wordt gewerkt heeft goedkeuring gekregen om door te gaan met nieuwe testvluchten. Afgelopen weekend werd de nieuwste versie, het waterstofvliegtuig HY4, gepresenteerd aan de pers op het vliegveld van Stuttgart. Het vliegtuig met twee glazen cockpits biedt plaats aan in totaal vier personen. 

HY4 voltooide zijn eerste vlucht in 2016. Onderzoekers van de start-up H2Fly, het Duitse Lucht- en Ruimtevaartcentrum en de Universiteit van Ulm zijn bij de ontwikkeling betrokken. Bij de presentatie van het nieuwste model op de luchthaven van Stuttgart liet de Duitse minister van Transport Andreas Scheuer via een videoboodschap weten: "Wat hier wordt gepresenteerd, kan de mobiliteit veranderen."

Uit de voortgang die is geboekt bij de ontwikkeling van de nieuwe generatie vliegtuigen concluderen de onderzoekers dat erover drie tot vijf jaar een radicale ommekeer komt: 'We zien dat het mogelijk is om genoeg waterstof op te slaan in een vliegtuig om regionale vliegtuigen met 40 tot 80 passagiers tot 2000 kilometer te laten vliegen. Passagiers kunnen rond 2030 plaatsnemen in de eerste waterstofvliegtuigen.”

De luchtvaartindustrie staat niet alleen vanwege de corona-uitbraak voor enorme uitdagingen, het luchtverkeer is verantwoordelijk voor tussen de vijf en acht procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. De universiteit in Ulm is dan ook niet de enige met onderzoek naar vliegen op waterstof, studenten van de technische universiteit in Delft in Nederland onderzoeken ook de toepassing van waterstof in vliegtuigen. In het Verenigd Koninkrijk wordt al volop geëxperimenteerd en vliegtuigbouwer Airbus heeft aangekondigd tegen 2035 een waterstofvliegtuig op de markt te brengen.

In Uithoorn stroomt sinds afgelopen vrijdag waterstof door het bestaande aardgasnet. De afgelopen maanden zijn 14 sloopwoningen gereed gemaakt voor tijdelijke verwarming met waterstof. Het betreft een proef om inzicht te krijgen of waterstof een volwaardig alternatief is voor aardgas en of het oude leidingnetwerk -dat in het verleden is aangelegd voor aardgas- geschikt is voor waterstoftransport. Tenslotte probeert de netbeheerder inzicht te krijgen in hoe het leidingennetwerk het meest efficiënt kan worden geschikt gemaakt.  

Waterstof door een aardgasnetwerk is een techniek die wereldwijd nog in de kinderschoenen staat en nu voor het eerst in Nederland door netbeheerder Stedin wordt toegepast. Het bedrijf werkt hierbij samen met woningcorporatie Eigen Haard, de gemeente Uithoorn en energieconsultant DNV GL. Feenstra voert werkzaamheden aan de binneninstallatie uit en Nefit Bosch en Remeha leveren de waterstof cv-ketels. Dit project is voor alle partners een kans om te leren over de overgang van aardgas naar waterstof in bestaande gasnetten. 

Omdat pionier Stedin geen idee heeft of er complicaties kunnen ontstaan wordt het experiment uitgevoerd in een aantal sloopwoningen. “De bewoners zijn inmiddels allemaal vertrokken”, meldt Frank van Aphen van Stedin aan Waterstof Magazine. “samen met onze partners hebben we hier de handen vrij om naar eigen inzicht te kunnen experimenteren.”

De waterstof, nodig voor het testen, zit in cilinders die zijn opgeslagen in een zeecontainer die voor de woningen staat (foto). De woningen zullen de komende weken niet continu verwarmd worden met waterstof, de ketels zullen slechts af en toe in werking gesteld worden om te kijken wat de meest optimale druk in de leidingen is. Om dezelfde warme in de woning te krijgen moet er ongeveer drie keer zover kubieke meters waterstof worden aangevoerd in vergelijking met aardgas. In de ene woning is een waterstofketel opgehangen van Nefit Bosch. Het toestel is ontwikkeld door de Britse R&D-afdeling en de Nederlandse R&D-afdeling van Nefit Bosch in Deventer. In twee andere woningen is de Remeha Hydra geïnstalleerd. In de woningen en op straat lopen koperen leidingen en kunststof leidingen, zitten knelkoppelingen en trompverbindingen. Precies zoals in heel Nederland het aardgasnetwerk eruitziet. Sensoren meten continue of er waterstofgas weglekt.

“In Uithoorn onderzoeken we in de praktijk hoe wij ons bestaande aardgasnet geschikt kunnen maken voor waterstof. Zo leren we over wat een ombouw van aardgas naar waterstof precies betekent voor ons als netbeheerder en voor de partijen waarmee wij samenwerken”, vertelt Marc van der Linden, CEO van Stedin. “Dat dit nu in de praktijk gebeurt is een mijlpaal voor Stedin. Het toont aan dat we de gebouwde omgeving, met de juiste stappen en een aantal aanpassingen in ons netwerk, technisch geschikt kunnen maken voor het gebruik van duurzame gassen en waterstof in de toekomst.”

Vóór 2030 verwacht Stedin niet dat waterstof een grote rol gaat spelen in de gebouwde omgeving, maar het netwerkbedrijf wil nu al kennis en ervaring op doen en ontdekken welke rol waterstof kan krijgen. Door te innoveren en experimenteren willen netbeheerders ervoor zorgen dat er straks een gedegen ombouwplan ligt voor de periode na 2030.

Het Britse postbedrijf Royal Mail gaat een dual-fuel bestelwagen testen bij het bezorgen van pakketten in woonwijken. Het voertuig kan rijden op diesel én op waterstof. De speciaal omgebouwde Ford Transit moet gaan aantonen of waterstof een schoon alternatief is voor fossiele brandstoffen. Het voertuig moet zorgen voor een betere luchtkwaliteit en duurzaam vervoer in de stad Aberdeen. De stad is een van de weinige plaatsen in Schotland die de beschikking heeft over een waterstoftankstation. Deze wordt nu hoofdzakelijk gebruikt voor de eerste dubbeldekkers ter wereld die op waterstof rijden. De nieuwe waterstofbus van het postbedrijf kan van deze tankinfrastructuur gebruik maken.

Het testvoertuig is iets groter dan een typische Royal Mail-bestelwagen, waardoor het geschikt is om de groei van het bedrijf in pakketbezorging te op te vangen. De bestelwagen kan bijna 200 km rijden in dual-fuel-modus, waarbij het voertuig ook gebruik maakt van een dieselmotor. 60 procent van de energie die wordt verbruikt komt dan uit waterstof. Tien jaar geleden experimenteerde het postbedrijf ook al met waterstof, maar deze test kreeg geen vervolg. Nu nieuwe technieken zich aandienen probeert het bedrijf het opnieuw.

"Als bedrijf zetten we ons in om veranderingen aan te brengen in onze activiteiten die onze impact op het milieu verminderen”, zegt James Baker, verantwoordelijk voor de voertuigen bij Royal Mail. “Waterstof wordt door velen gezien als een betrouwbare bron van toekomstige duurzame energie en is dus een perfecte aanvulling op ons programma van initiatieven die ons in staat stellen te beoordelen hoe we dit kunnen bereiken, terwijl we tegelijkertijd brieven en pakjes veilig, efficiënt en verantwoord kunnen blijven bezorgen." De wagen gaat proefrijden voor een periode van een jaar vanuit het Altens Mail Center in het zuiden van de stad.

De Schotse stad Aberdeen ziet zichzelf als een wereldleider op het gebied van baanbrekende transporttechnologieën en werkt ook aan een woonwijk waar huizen verwarmd worden met waterstof.

In de deelstaat Uckermark, in het uiterste oosten van Duitsland, gaan twee waterstofbussen rijden in het National Unteres Odertal. Twee bestaande bussen, die bezoekers van dit nationaal park op de grens met Polen vervoeren, worden omgebouwd van diesel naar waterstof. Vanaf het volgende toeristenseizoen moeten de twee voertuigen zonder CO2-uitstoot gaan rijden.

De bussen vervoeren gasten naar de ingang van het grote beschermde natuurgebied rond de oevers van het grensriviertje de Oder. De waterstofbussen gaan rijden in het zuidelijke nationale park tussen het treinstation Angermünde, Criewen en Schwedt en als verbinding in het noordelijke nationaal park tussen Schwedt, Friedrichsthal en Mescherin. De bus in de Beneden-Odervallei moet ook functioneren als rijdend informatiecentrum en zal onderweg op schermen korte filmpjes laten zien over bezienswaardigheden langs de route.

Het bedrijf Clean Logistics uit Hamburg werkt bij de ombouw van de bussen naar waterstof samen met verschillende partners: de brandstofcel met een vermogen van 60 kW wordt geleverd door het toonaangevende Chinese bedrijf Re-Fire Technology. Het tanksysteem is afkomstig van Hydac International, terwijl de batterij is gemaakt door eCap Mobility. 

De oplevering van de eerste twee omgebouwde Mercedes-Benz Citaro-bussen van twaalf meter lengte vindt eind maart en eind juni plaats, zodat de Uckermärkische Verkehrsgesellschaft medio volgend jaar kan starten met de waterstofbussen in het indrukwekkende uiterwaardenlandschap. De bezoekers worden vanaf dan met een klimaatvriendelijke pendelbus naar de ingangen gebracht en later teruggereden naar de parkeerplaatsen of naar het treinstation.

Zeven grote wereldbedrijven hebben de ‘Green Hydrogen Catapult’ opgericht met als doel de kiloprijs voor waterstof te laten zakken tot 1,65 euro (2 dollar). De bedrijven willen de huidige productie van waterstof de komende vijf jaar vervijftigvoudigen. Daarvoor moet 25 gigawatt aan hernieuwbare energie worden opgewekt. De prijs van groene waterstof is altijd het belangrijkste probleem geweest bij de ontwikkeling van de nieuwe technologie, de markt vergelijkt de prijs van waterstof met fossiele brandstoffen die in de toekomst niet meer toegestaan zijn. Als het de zeven partijen lukt de prijs flink te verlagen betekent dit een belangrijke stap richting een koolstofarme samenleving.

De oprichters van het nieuwe initiatief ‘Green Hydrogen Catapult’, zijn onder meer ACWA Power, een bedrijf dat zich richt op het ontzilten van zeewater en groene energie-opwek, CWP Renewables, een Australische ontwikkelaar en eigenaar van windparken en zonneparken, het Chinese Envision, leverancier van windturbines, energiebeheersoftware en energietechnologiediensten, het Spaanse elektriciteitsbedrijf Iberdrola, het Deense energiegigant Orsted, de Italiaanse gastransporteur Snam en de Noorse kunstmestproducent Yara. 

Het gezamenlijke doel is om de meest koolstofrijke industrieën ter wereld te helpen transformeren naar schone energie door tegen 2026 25 gigawatt waterstofproductie op basis van hernieuwbare energie in te zetten, met het oog op de halvering van de huidige kosten van waterstof. De uitvoerend directeur van Saudi ACWA Power, Paddy Padmanathan, laat weten dat de groep met creativiteit en ondernemerschap binnen vier jaar groene waterstof kan leveren voor minder dan 1,65 euro per kilogram. De zeven bedrijven geen technische belemmeringen om de doelen te bereiken.

De ‘Green Hydrogen Catapult' vergt een investering van 90 miljard euro en zal meer dan 120.000 banen creëren.

Het College van Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Utrecht heeft € 848.000 subsidie toegekend voor de realisatie van een waterstoftankstation op het industrieterrein Lage Weide aan de noordkant van Utrecht. Het tankstation is een initiatief van een groep ondernemers op het bedrijventerrein langs de autosnelweg A2, een van de drukste snelwegen van Nederland. Groene waterstof wordt ter plaatse geproduceerd met een elektrolyser van bijna een halve MW die draait op lokaal geproduceerde groene stroom. Tegelijkertijd wordt door verschillende bedrijven geïnvesteerd in vervoersmiddelen op waterstof. In eerste instantie in beschikbare auto’s en in een later stadium in transportvoertuigen, laat woordvoerder Bert Strijker aan Waterstof Magazine weten. De subsidie komt uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), in het kader van het Operationeel Programma Kansen voor West II.

Het plan om een waterstoftankstation en elektrolyser voor de productie van groene waterstof op bedrijventerrein Lage Weide te realiseren is een initiatief van een aantal duurzame ondernemers in Utrecht, te weten Henk Stamhuis (Stamhuis Groep), Berend Schols (ProfiNRG BV) , Cor bij de Weg (EJP Accountants | adviseurs) samen met Ruben Vrijhoef (Hogeschool Utrecht) en Bert Strijker (EnergieCollectief Utrechtse Bedrijven (ECUB). De ondernemers noemen zichzelf ‘H2 Pioniers’. Voor de technische, economische en duurzame opschalingsmogelijkheden en verbetering van rendement is de Hogeschool Utrecht als partner aan het project verbonden. ECUB, een coöperatie die ondernemers helpt met duurzame maatregelen, is penvoerder en trekker van het project.

Ondernemers in Utrecht en omgeving nemen deel in een holding ‘H2 Pioniers’ en worden samen eigenaar van het waterstoftankstation en de elektrolyser. Het station zal een 350 bar en een 700 bar tankvoorziening krijgen, waardoor zowel lichte als zwaardere voertuigen kunnen tanken. Extra waterstof wordt opgeslagen in een mobiele container, dat maakt het vervoer van waterstof mogelijk, waardoor ook andere afnemers elders in de stad en in de regio kunnen worden bediend. Daarbij valt te denken aan scheepvaart, heftrucks en terminal trekkers of ander transport op eigen bedrijfsterrein.

Inmiddels is een vergunningstraject gestart. Naar verwachting zullen de elektrolyser en het waterstoftankstation op bedrijventerrein Lage Weide eind 2021 of uiterlijk begin 2022 in gebruik worden genomen. Of de planning gehaald wordt is onder andere afhankelijk van het vergunningsverleningstraject.

De havenstad Hamburg krijgt een eigen waterstofnetwerk van 45 kilometer. De waterstofleidingen komen te liggen in het uitgebreide havengebied en moeten industriële bedrijven uiterlijk in het jaar 2030 van schone energie voorzien. Uniek is het plan niet, waterstofnetwerken liggen al tientallen jaren in de havens van Rotterdam en Antwerpen en in het Duitse Ruhrgebied. Via deze netwerken zijn bedrijven die waterstof overhouden binnen het productieproces verbonden met bedrijven met een grote waterstofvraag.

De waterstof die door de Hamburgse leidingen gaat stromen wordt 100% groen, via elektrolyse opgewekt uit groene stroom afkomstig uit windparken op de Noordzee. Met de 45 kilometer lange pijpleiding worden de grootste energieverbruikers bereikt. Gezamenlijk verbruiken zij ongeveer een derde van al het aardgas in de stad. Als de grote energieverbruikers als de kopersmelterij Aurubis (foto) en de staal- of aluminiumfabrieken alleen met milieuvriendelijke waterstof zouden werken, daalt de CO2-uitstoot van de hele stad enorm. Dat brengt Hamburg snel een stuk dichter bij de klimaatdoelen voor 2050.

Als de plannen zijn uitgevoerd kan een jaarlijkse hoeveelheid aardgas van 6,4 terawattuur, worden omgezet naar groene waterstof. De totale uitstoot van CO2 in Hamburg neemt dan naar schatting met 1,2 miljoen ton af, wat overeenkomt met zeven procent van de totale CO2-uitstoot in de havenstad.

Het gemeentebedrijf Gasnetz Hamburg wil de komende tien jaar in totaal 90 miljoen euro investeren in het project "Hamburg Hydrogen Industry Network" (WIN). Het gemeentelijke gasnetbedrijf is als overheidsbedrijf een doorslaggevende factor en aanjager van innovatie. Door het uitkopen van de netbedrijven kan de stad Hamburg nu zelf actief vormgeven aan de energietransitie met milieuvriendelijke gassen.

In de haven van Hamburg wordt de komende jaren op grote schaal groene waterstof geproduceerd, voornamelijk met behulp van windenergie uit Noord-Duitsland. Daarnaast wil Hamburg de haven gebruiken om op termijn groene waterstof te importeren uit andere delen van de wereld. De elektrolyseprocessen op locatie genereren ook relevante hoeveelheden afvalwarmte, die op zijn beurt kan worden gebruikt in het stadsverwarmingsnet.

Gasnetz Hamburg denkt dat het waterstofnetwerk in eerste instantie zal worden opgezet als een nieuw, afzonderlijk pijpleidingsysteem en de komende jaren stap voor stap zal worden geïntegreerd in het bestaande aardgasnetwerk. De H2-infrastructuur komt precies daar waar de behoefte aan waterstof het grootst is.

De Nexo, de waterstofauto van Hyundai, is onderdeel van een terugroepactie van de fabrikant Hyundai Motors. Volgens het Koreaanse ministerie van Transport komt het probleem voort uit de remsystemen dat mogelijk niet optimaal werkt vanwege softwarefouten. Er is niet bekendgemaakt of de hapering al tot ongelukken heeft geleid. In Zuid-Korea worden 10.138 exemplaren van de Nexo teruggeroepen die zijn geproduceerd tussen januari 2018 en november 2020.

De terugroepactie richt zich tot nu toe alleen op de Koreaanse markt. De verwachting is dat de voertuigen die zijn geëxporteerd zullen volgen, omdat ze op dezelfde industriële wijze zijn geproduceerd.

De terugroepactie heeft ook betrekking op het type Kona Electric. Hiervan worden ongeveer 40.000 exemplaren, geproduceerd tussen mei 2019 en november 2020 teruggeroepen. Zusterbedrijf Kia Motors is ook van plan om nog eens 1.895 elektrische Soul-auto's terug te roepen vanwege een soortgelijk probleem, aldus het ministerie in de hoofdstad Seoel.

HyGear, specialist in het op locatie produceren en leveren van waterstof, wordt overgenomen door Xebec Adsorption Inc. Xebec is een beursgenoteerd bedrijf in Canada en gespecialiseerd in schone-energieoplossingen wereldwijd met een hoofdkantoor in Montreal. De combinatie van beide bedrijven betekent zowel de start van de waterstofstrategie voor Xebec alsook de volgende stap in de groeiplannen van HyGear.

Onder de overeenkomst worden alle uitstaande aandelen van HyGear’s moederbedrijf, Green Vision Holding, overgedragen aan Xebec Europe, een volledige dochteronderneming van Xebec Adsorption Inc. De aandelen zijn gewaardeerd op een bedrag van € 82 miljoen, waarvan € 42 miljoen in cash zal worden betaald en het restant in aandelen Xebec.
De combinatie van Xebec’s groen-gas en HyGear’s waterstofgeneratoren vormen een robuust, concurrerend en direct beschikbaar product voor de productie en levering van groene waterstof, melden de twee bedrijven bij de bekendmaking van de plannen. Daarnaast zal de combinatie van beide bedrijven ervoor zorgen dat er een grotere verkoop- en serviceorganisatie ontstaat waardoor beide bedrijven hun klanten nog beter kunnen bedienen. HyGear zal integraal onderdeel worden van Xebec Europe en het hoofdkantoor zal gevestigd blijven in Arnhem, Nederland.

“De activiteiten van beide bedrijven gaan goed samen, dit zorgt ervoor dat wij ons in een unieke strategische positie kunnen plaatsen voor de waterstof economie. Samen met Xebec kunnen wij onze groei nog verder versnellen en kansen creëren voor onze klanten, partners en personeel wereldwijd,” aldus Marinus van Driel, CEO van HyGear.” We hebben ons bedrijf kunnen ontwikkelen dankzij een gedreven groep medewerkers en voortdurende steun van ontwikkelingsmaatschappij OostNL en een trouwe groep beleggers die onze aandelen verhandelen op de NPEX effectenbeurs. We zijn OostNL dankbaar voor het verstrekken van financiering in meerdere rondes, het leveren van kennis en het ontwikkelen van een structuur die de basis vormt voor onze volgende groeifase met Xebec.” Na afloop van de transactie zal HyGear CEO Marinus van Driel worden benoemd als President van Xebec Europe en gaat hij deel uitmaken van het wereldwijde managementteam van Xebec Adsorption Inc.

De Belgische retailer Colruyt Group presenteert vandaag een 44 ton “heavy duty” volledig elektrische truck met een waterstof “range extender”. De vrachtwagen werd ontwikkeld door VDL Groep te Eindhoven en valt onder het Europese Interreg-demonstratieproject Waterstofregio 2.0. Tijdens het rijden worden de batterijen van de truck bijgeladen met de elektriciteit die door de brandstofcel en waterstof wordt gegenereerd. Naast het duurzame karakter door het gebruik van groene energie en waterstof, heeft dit voertuig als bijkomend voordeel dat het langere afstanden kan afleggen dan andere elektrische trucks, een belangrijke troef voor vrachttransport. Colruyt Group is ervan overtuigd dat waterstof een belangrijke rol gaat spelen in de verdere verduurzaming van de mobiliteit- en energievoorzieningen. Daarom investeert de groep al jaren in deze groene energiedrager, en hoopt dat andere bedrijven ook zullen volgen.

De Colruyt Group zal de 440 ton waterstoftruck testen binnen de dagelijkse logistieke operaties. Vanwege de diversiteit van de groep, zal het mogelijk zijn om een verscheidenheid aan gebruikersgevallen te testen zoals leveringen aan de winkels. Naast de nul-uitstoot van schadelijke stoffen is de vrachtwagen is ook veel stiller dan andere voertuigen met een verbrandingsmotor.

Regine Vaneghem, afdelingshoofd Transport bij Colruyt, is enthousiast: “Ons doel is om kennis en ervaring op te doen om te bewijzen dat waterstoftechnologie efficiënt kan worden gebruikt in zware logistiek. Wij geloven sterk in de toekomstige belangrijke rol van groene waterstof als duurzame optie: hernieuwbaar en zonder CO2-uitstoot. We zijn erg enthousiast over dit Europese testproject waarbij we de waterstoftechnologie integreren om de heavy-duty logistieke sector duurzamer te maken”.  Het project wordt mede mogelijk gemaakt door financiële steun door de Europese Unie in het kader van het Interreg Vlaanderen-Nederland programma.

Adwin Martens, directeur van WaterstofNet voegt toe: “Als WaterstofNet stimuleren we al verschillende jaren grensoverschrijdende samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland rond waterstof. De samenwerking tussen Colruyt Group en VDL binnen het Interreg programma Waterstofregio 2.0 is daar een belangrijk voorbeeld van. We zijn dan ook zeer verheugd over deze nieuwe mijlpaal. We zien een groot potentieel voor zwaar transport op waterstof. Met deze demonstratie nemen we het voortouw in Europa en tonen we waterstofoplossingen, die in onze regio ontwikkeld en getest worden. Dit project is dan ook een belangrijke stap om vrachtwagens op waterstof dichter bij de markt te brengen.”

Sinds 2004 investeerde de retailorganisatie Colruyt Group al 6 miljoen euro in innovatieve projecten met waterstof. Zo produceert de groep al enkele jaren zelf groene waterstof op de site Dassenveld. In het distributiecentrum rijden een aantal heftrucks op waterstof. Daarnaast wordt de waterstof gebruikt voor 20 personenwagens, die binnen het bedrijf ingezet worden. In oktober 2018 opende de groep het eerste groene publieke waterstoftankstation, het DATS 24-station in de Zinkstraat in Halle.

De Belgische rederij CMB.TECH presenteert begin 2021 de HydroBingo, een schip op waterstof dat gaat varen in de Japanse binnenzeeën. Dat liet Alexander Savery, CEO van CMB maandag weten tijdens het 11^e congres van het Waterstof Industrie Cluster georganiseerd door WaterstofNet. Het nieuwe schip krijgt een duel-fuel motor die werkt op waterstof en diesel.

De HydroBingo wordt samen ontwikkeld met het in Japan gevestigde Tsuneishi Facilities & Craft. TFC heeft ervaring met het ontwikkelen en bouwen van milieuvriendelijke schepen als elektrische duwboten. Het waterstofschip hoeft niet naar een tankstation, de cilinders met waterstof worden aan boord geplaatst. Voor de voortstuwing heeft het schip de beschikking over twee elektromotoren, elk met een vermogen van 400 kW. De maximale vaarsnelheid is 26 knopen, met een kruissnelheid tussen 18 en 22 knopen. Aan boord is plaats voor maximaal 80 passagiers.

SMB.TECH werkt nog aan meer innovaties. Het maritieme bedrijf uit Antwerpen werkt ook aan de HydroCat, een schoon schip op waterstof dat medewerkers van boorplatforms vervoerd van wal naar de werkplek op zee. Daarnaast is de Hydro Power Barge in ontwikkeling. Dit schip met brandstofcellen kan in de haven langszij komen liggen en grote schepen aan de waterkant van (wal)stroom voorzien zodat de vervuilende scheepsmotoren in de havens uit kunnen.

Het hele congres van het Waterstof Industrie Cluster georganiseerd door WaterstofNet is terug te zien via deze link.  De presentatie van de Antwerpse rederij SMB.TECH begint op 55 minuten.

Honeoye Falls is een klein dorpje in de staat New York. Niets wijst op de dynamiek van de stad New York, 400 km verderop. Er wonen 2.674 mensen, bij de laatste telling in 2010. Het hoogtepunt is een kleine waterval in de Honeoye Creek, die door het dorp stroomt en naamgever is.

Maar er is een opvallend bedrijf gevestigd. Hyzon Motors, een spin-off van brandstofcelleverancier Horizon Fuel Cell Technologies uit Singapore, heeft de voormalige onderzoeks- en ontwikkelingsfaciliteit van General Motors betrokken en gaat vanuit hier vol zelfvertrouwen aan de slag.

Lees meer over de wereldplannen van Hyzon in de VS, Australië, Azië en Europa in ons achtergrondverhaal. 

Om de mogelijkheden voor waterstof in Europa te maximaliseren, heeft Toyota Motor Europe (TME) een bedrijfsgroep Brandstofcel opgericht om de inzet van Toyota-brandstofcellen te optimaliseren. Het bedrijf wil de brandstofcellen breder inzetten dan alleen voor de eigen voertuigen. Europese partners binnen de mobiliteit, maar ook binnen andere sectoren, kunnen voortaan Toyota brandstofcellen inbouwen. Daar waar nodig biedt Toyota ondersteuning.

Thiebault Paquet, directeur van de Fuel Cell Business Group, sprak vorige week op het Kenshiki forum van Toyota en zei: “De voordelen van waterstof zijn duidelijk. Daarom verwachten we dat onze verkopen van brandstofcelsystemen wereldwijd op de korte termijn met een factor 10 zullen toenemen, en daarom hebben we ook de productiecapaciteit in Japan aanzienlijk vergroot.”

Toyota is een van de voorlopers bij de innovatie van waterstoftechnologieën, na de introductie van de Mirai, 's werelds eerste commerciële elektrische sedan met waterstofcellen, in 2014. Sindsdien gaat de ontwikkeling van het brandstofcelsysteem van Toyota gewoon door. De nieuwste generatie is compacter en lichter met een groter vermogen. Bij de lancering van de nieuwe Mirai zal het aanzienlijk verbeterde systeem zijn debuut maken in.

De technologie van Toyota is flexibel genoeg om niet alleen te worden toegepast in auto's, maar ook voor het leveren van emissievrije energie bij veel andere toepassingen. Op dit moment worden hiermee ook vrachtauto's, bussen in het openbaar vervoer, vorkheftrucks en generatoren aangedreven. Daarnaast wordt het gebruik in schepen en treinen getest.

Via de nieuwe Fuel Cell Business Group gaat Toyota nauw samenwerken met industrieëlepartners, nationale en regionale overheden en organisaties om de ontwikkeling van waterstof-ecosystemen te stimuleren op meer locaties.

Een windmolen die rechtstreeks waterstof produceert. Dat is het doel van het project "Brande Hydrogen" van Siemens Gamesa in Denemarken. Deze maand wordt de windmolen in gebruik genomen en de volgende maand wordt de groene waterstoffabriek aangesloten.

Door rechtstreeks vanuit de windmolen waterstof te maken via elektrolyse wordt het herhaald omzetten van wisselstroom naar gelijkstroom en andersom voorkomen. Hierdoor ontstaat meer efficiëntie bij de stroomopbrengst van de molen en kan meer waterstof geproduceerd worden. De elektrolyser is ook aangesloten op het landelijke stroomnet, zodat de waterstofproductie kan doorgaan in periodes van weinig wind. Siemens Gamesa beschouwt het project als een strategische stap naar grootschalige productie van groene waterstof vanaf 2024.

“Groene waterstof speelt een cruciale rol als we 100 procent hernieuwbare energie willen realiseren en de klimaatdoelen willen halen”, zegt Andreas Nauen, CEO van Siemens Gamesa. “Onze windturbines leveren al een enorme bijdrage door schone elektriciteit aan het net te leveren. Straks kunnen we energie in de vorm van waterstof opslaan en kunnen we de energietransitie ook in de industrie en de transportsector op gang te brengen. Dit is een spannend project. Dit is de toekomst.”

Groene waterstof uit hernieuwbare bronnen is een 100% duurzame, opslagbare, transporteerbare en veelzijdige brandstof. Het biedt een enorme kans voor de transformatie van het energiesysteem en kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de CO2-uitstoot in de industrie, in woningen en binnen de mobiliteit. 

Het proefproject met de waterstofwindmolen vindt plaats nabij het Deense hoofdkantoor van Siemens Gamesa in Brande, in het westen van Denemarken. Het omvat een windturbine van 3 megawatt van Siemens Gamesa, die eigendom is van lokale partner Uhre Windpower. De windmolen wekt schone elektriciteit op voor een elektrolyser van 400 kilowatt. Deze splitst water in zuurstof en waterstof zodat de waterstof kan worden opgeslagen en later geleverd aan klanten in de mobiliteitssector. Het project staat op het punt de definitieve vergunningen te krijgen. De eerste testruns moeten deze maand plaatsvinden en de waterstofproductie staat gepland voor januari 2021. Het zal inzichten opleveren die van cruciaal belang zijn bij het opschalen van de technologie naar veel grotere turbines en windparken, zowel op land als op zee.

Siemens Gamesa heeft onlangs een overeenkomst getekend met het Deense bedrijf Everfuel, dat de door de elektrolyser geproduceerde groene waterstof zal distribueren naar tankstations in heel Denemarken. In Kopenhagen zal de H2 bijvoorbeeld worden gebruikt om taxi's bij te tanken. Als de turbine van het project volledig operationeel is, kan deze genoeg waterstof produceren om ongeveer 50 tot 70 taxi’s op groene waterstof te laten rijden.

Italië krijgt de eerste treinen op waterstof. Trenord, een spoorwegmaatschappij in de regio Lombardije in het noorden van Italië, gaat met de voertuigen rijden op de lijn Brésica – Edolo over een afstand van ongeveer 100 km. De huidige, dertig jaar oude dieselvoertuigen verdwijnen en maken plaats voor zes treinen op waterstof. Over drie jaar moeten de schone en stille treinen gaan rijden.

De initiatiefnemers FNM Italia en Trenord spreken bij de aankondiging van een ‘Hydrogen Valley’ in de regio sebino en Valamonica langs het toeristische Iseomeer. Binnen het project ‘H2IseO’ moeten zes treinen gaan rijden die een eigen waterstoftankstation gaan krijgen in de plaats Iseo. Daar zal ook de blauwe waterstof worden geproduceerd via stoomreforming. In totaal zal er 160 miljoen Euro in het waterstofproject worden geïnvesteerd. De treinen worden geleased. FNM Italia en Trenord hebben ook nog eens een optie op acht extra waterstoftreinen genomen.

De treinen worden geleverd door treinfabrikant Alstom. In Europa heeft Alstom de betrouwbaarheid van zijn emissievrije treinen al bewezen. In Duitsland heeft de iLint-trein, 's werelds eerste waterstoftrein, sinds september 2018 al meer dan 250.000 km afgelegd in passagiersvervoer in de noordelijke deelstaat Nedersaksen. De nieuwe waterstof-aangedreven treinen die in Italië gaan rijden, zijn ontwikkeld op dezelfde basis en zijn grotendeels identiek aan de Donizetti-treinen die al voor Trenord rijden. Hierdoor kunnen levertijden worden verkort en mogelijke synergievoordelen op onderhoudsgebied worden gerealiseerd.

Het openbaarvervoersbedrijf wil in 2025 de waterstoftoepassingen uitbreiden met de aanschaf van 40 bussen op regionale lijnen.

In de haven van Los Angeles wordt volop gewerkt aan het project ‘Shore to Store’ waarbij goederen vanuit de schepen geheel emissievrij worden vervoerd naar distributiecentra in het achterland. Zodra de containers het schip verlaten staan er containerslepers op waterstof klaar voor transport op de kade, daarna transporteren vrachtauto’s op waterstof de vracht naar de uiteindelijke bestemming. Shell, Tenaris en Nel Hydrogen werken aan twee waterstoftankstations met XXL-capaciteit die zonder problemen grote en zware voertuigen van voldoende waterstof kunnen voorzien. Kenworth en Toyota werken aan de vrachtwagens.

Het is een uitdaging van wereldformaat, een solide tanknetwerk voor zwaar transport. Tenaris en Nel Hydrogen werken samen om voor opdrachtgever Shell deze infrastructuur in Californië te ontwikkelen. Tenaris is een wereldwijde leverancier van stalen buizen en opslagsystemen voor energie. Het bedrijf gaat de cilinders leveren waarin een groot volume waterstof onder hoge druk kan worden opgeslagen (foto). Nel is gespecialiseerd in de bouw van waterstoftankstations. Het systeem is ontworpen om in de toekomst probleemloos te kunnen worden opgeschaald.

Om te beginnen zullen er twee zware tankstations met hoge capaciteit worden ontwikkeld. Het eerste tankstation komt in Wilmington nabij de haven van Los Angeles. De tweede komt in Ontario, 70 kilometer oostelijker, nabij het distributiecentrum. Die stations bevinden zich beiden in de inbedrijfstellingsfase en daarmee is het netwerk voor zware transport op waterstof bijna gereed. Als het project van ‘Shore to Store’ definitief operationeel is zal de uitstoot van broeikasgas verminderen met 465 ton per jaar.

Trafigura Pte Ltd, een van de marktleiders in de wereldwijde grondstoffenindustrie, gaat investeren in H2 Energy uit Zwitserland. Dit is het bedrijf achter de succesvolle uitrol van vrachtauto’s op waterstof voor Zwitserse transporteurs. Inmiddels rijden er al tientallen voertuigen op de weg en de komende jaren stijgt dat aantal naar minimaal 1600. H2 Energy is een zakelijke innovator in groene waterstofoplossingen en heeft partnerschappen met grote industriële spelers en marktleiders zoals Hyundai, Alpiq en Linde. H2 Energy is het eerste bedrijf commerciële bedrijf ter wereld dat brandstofcelwagens levert, uitsluitend groene waterstof opwekt en tegelijkertijd een nationale tankinfrastructuur uitrolt.

Trafigura gaat in totaal 50 miljoen euro investeren. Ruim 16 miljoen gaat als kapitaalinjectie naar H2 energy Holding om de ontwikkeling van de productie, opslag en distributie van groene waterstof voor tankstations en industriële klanten verder te ondersteunen. Het resterende deel van de investering zal worden gebruikt voor de oprichting van een 50:50 joint venture in Zürich die groene, op waterstof gebaseerde ecosystemen zal uitrollen en om te investeren in waterstofinfrastructuur en waterstoftoepassingsgerelateerde projecten in heel Europa, met uitzondering van Zwitserland.

Jeremy Weir, Executive Chairman en CEO van Trafigura is blij met de participaties. “We zijn enorm onder de indruk van de passie, het talent en de prestaties van het H2 Energy-team. Ze hebben een succesvol bedrijfsmodel ontwikkeld dat aanwezig is in elk onderdeel van de waterstofwaardeketen, van groene productie tot logistiek, en creëerden vraag naar waterstof door grootschalige brandstofceloplossingen te bieden. We kijken er naar uit om met het H2 Energy-team en zijn partners samen te werken om traditionele toeleveringsketens te ontwikkelen en naar nieuwe markten te brengen."

Rolf Huber, voorzitter van de raad van bestuur van H2 Energy, is blij met de investering van het wereldwijd actieve bedrijf. “We zijn verheugd dat Trafigura zal investeren in en met H2 Energy. Het gemeenschappelijke doel is om verschillende sectoren met een commerciële focus koolstofarm te maken. De joint venture met Trafigura zal de partners in staat stellen om geplande projecten op Europese schaal uit te voeren. Bovendien geeft het ons de mogelijkheden om brandstofceltoepassingen verder te ontwikkelen voor de transportsector op land en water, maar ook voor stationaire toepassingen.”

Trafigura is een wereldwijd opererende handelsonderneming, gespecialiseerd in olie, mineralen en metalen. De onderneming heeft 66 kantoren in 38 landen en hoofdkantoren in Amsterdam, Londen en Luzern. Trafigura werd in 1993 opgericht door Claude Dauphin en Eric de Turkheim en is eigendom van haar werknemers. Trafigura’s belangrijkste handelsactiviteiten bestaan uit levering en transport van ruwe olie, olieproducten, steenkool, metalen (waaronder koper, lood, zink en aluminium), metaalertsen en concentraten. De omzet bedroeg in 2019 140 miljard euro.

Openbaarvervoerbedrijf Translink in Belfast heeft een order geplaatst voor 100 emissievrije bussen bij busfabrikant Wrightbus. Translink bestelt 80 elektrische voertuigen op batterijen en 20 elektrische voertuigen op waterstof. De bussen gaan rijden tussen de steden Belfast en Londonderry.

Translink Group Chief Executive Chris Conway is verheugd over de investering van 73 miljoen euro voor schoon vervoer. “Deze bestelling van emissievrije bussen is slechts het begin van een opwindend nieuw tijdperk voor het openbaar vervoer in Noord-Ierland. Investeren in een nieuwe emissievrije vloot is geweldig nieuws voor iedereen, het helpt bij het aanpakken van de wereldwijde klimaatcrisis waar we allemaal mee te maken hebben en verbetert de lokale luchtkwaliteit. In 2022 gaan we met de bussen rijden."

Liefhebbers van waterstofbussen in Belfast hoeven overigens niet enkele jaren te wachten. Eerder dit jaar heeft Translink al drie dubbeldekkers besteld die onlangs zijn geleverd (foto). Voor het einde van het jaar kan in Belfast al met deze dubbeldekkers op waterstof gereisd worden.

Een nieuwe strategie bij de uitrol van waterstoftankstations in Zuid-Korea. Nieuwe tankstations komen niet meer dicht bij de bebouwde omgeving maar bij voorkeur in groene zones langs hoofdwegen of in groenstroken tussen woonwijken. Diverse omwonenden van stations die in de planningsfase zitten protesteren tegen de komst van een tankvoorziening, waarbij gas onder hoge druk wordt gebracht. De gevaren zijn echter perceptie, in Zuid-Korea zijn nog nooit ongelukken gebeurt bij waterstoftankstations. Desondanks loopt de uitrol wel vertraging op.

Hyundai Motor Company sloot eind vorig jaar het waterstoflaadstation in het stadsdeel Yangjae-dong in het zuiden van Seoul. De verouderde apparatuur is vernieuwd en de complete tankvoorziening is gemoderniseerd. Per dag kan het tankstation voortaan 300 kg waterstof onder hoge druk leveren, dat is genoeg voor minimaal 60 auto’s.  Maar een jaar later zijn de deuren nog steeds niet geopend, vanwege protesten van inwoners van Seocho-gu.  Het gemeentebestuur van de metropool Seoul nam de exploitatie over, maar opnieuw lukte het niet de tankvoorziening te openen.

Dit is de reden waarom het landelijke ministerie van Milieu besloten heeft het voortouw te nemen bij het verkrijgen van een vergunning. Maar dan wel voor tankstations ver weg van woonwijken, bij voorkeur aan de stadsrand. Goede mogelijkheden ziet de landelijke overheid ook langs de snelwegen. Momenteel staan ​​daar al acht waterstoflaadstations, vier van Hyundai Motors en vier van Special Purpose Corporations dat rechtstreeks valt onder het ministerie van Handel, Industrie en Energie. 

Om tankstationhouders te interesseren voor waterstof zijn er verschillende financiële voordelen. Per tankstation is er een subsidie beschikbaar van 1,1 miljoen euro, gegarandeerde exploitatierechten van 20 jaar en een gratis lokatie zolang de tankvoorziening nog geen winst maakt. De overheid hoopt dat nieuwe ondernemers zich gaan melden. Dat moeten wel kapitaalkrachtige partijen zijn, de bouw van een waterstoftankstation in Zuid-Korea kost tussen de 2,5 en 3,5 miljoen euro.

Het Japanse bedrijf Soijtz Corporation begint een onderzoek naar mogelijkheden om waterstof in vloeibare vorm te transporteren. Door gasvormig waterstof met totuleen te binden ontstaat de vloeistof methylcyclohexaan (MCH) die makkelijk te transporteren is. Door de binding met totuleen wordt het volume teruggebracht tot ongeveer 1/500ste. Een proefproject wordt opgestart in China.

Soijtz gaat voor het project een samenwerking aan met Frein Energy een bedrijf uit de Japanse stad Sapporo op het eiland Hokkaido, dat voldoende kennis heeft van deze technologie. Een apparaat ontwikkeld door Frein Energy kan de MCH weer scheiden in waterstof en tolueen. Het tolueen wordt hergebruikt voor de productie van nieuwe MCH. 

In de Chinese provincie Shandong gaat het proefproject van start. Er zijn veel chemische fabrieken in de deze regio gevestigd en er wordt veel waterstof geproduceerd als bijproduct. Daarom werkt het ministerie actief aan de inzet van waterstof en neemt het aantal voertuigen met een brandstofcel snel toe.

Waterstof reageert met tolueen en zet het bij kamertemperatuur en druk om in een stabiele vloeistof, methylcyclohexaan genaamd, met de molecuulformule C₇H₁₄. Bij omzetting naar MCH kan het volume worden teruggebracht tot ongeveer 1/500 van waterstofgas. Methylcyclohexaan is een stabiele vloeistof bij een normale omgevingstemperatuur en druk. MCH is een chemische stof met een laag risico er wordt gebruikt voor alledaagse toepassingen, zoals als oplosmiddelen voor correctievloeistof. 

Waterstof omgezet in MCH-vorm is veiliger te transporteren en op te slaan in vergelijking met waterstofgas onder hoge druk of vloeibaar gemaakte waterstof bij ultra lage temperatuur. Bovendien kan waterstof door de verbinding worden opgeslagen tegen lagere kosten.

McDonalds in Japan is gisteren begonnen met een proefproject waarin waterstof wordt geproduceerd uit plastic bedrijfsafval. Samen met partners als Kawasaki City en Showa Denko wordt via waterstof weer energie opgewekt om de elektrische bezorgservice van McDonalds van energie te voorzien. Het project loopt de hele maand december.

Acht vestigingen van de fastfoodketen in Kawasaki City, een stad met 1,4 miljoen inwoners aan de Baai van Tokyo, doen mee aan de proef. Plastic afval zoals gebruikte rietjes en deksels van drinkbekers worden in december apart ingezameld en verwerkt in de fabriek van Showa Denko. De waterstof die hieruit komt wordt vervolgens gebruikt in de bezorgservice van McDonald's als energie voor uiteenlopende elektrische voertuigen (foto). 

In Japan wordt een deel van de gebruikte kunststoffen bij McDonalds gerecycled tot nieuwe producten, maar het overgrote deel wordt niet gerecycled maar verbrand, omdat er voedselresten aan vastzitten of kunststoffen die niet geschikt zijn voor recycling. De initiatiefnemers willen de uitstoot van CO2 terugdringen en zoeken alternatieve oplossingen voor het verbrandingsproces. De productie van waterstof is daarbij een van de mogelijkheden. 

Een maand lang gaan de drie partijen met waterstof aan de slag, daarna zal het effect op de CO2-uitstoot worden geëvalueerd. Daarbij worden ook de technische vraagstukken, de efficiëntie van het inzamelen en de extra transportbewegingen meegenomen.

Een samenwerking tussen Nederland en Marokko om de Europese vraag naar waterstof snel en op grote schaal te kunnen invullen. Dat is het doel van DeoDesk en de Stichting Hoop en Ontwikkeling. Gezamenlijk hebben dit Energie Strategie Consultancy bureau en deze stichting een online conference georganiseerd met gezaghebbende sprekers uit Nederland en Marokko en namens de Europese Commissie sprak Diederik Samsom.

Het waren niet de minste sprekers die DeoDesk en de stichting Hoop en Ontwikkeling voor de bijeenkomst wist uit te interesseren. Aan het woord kwamen Nico van Dooren, Director New Business Development van de Port of Rotterdam, Europees topfunctionaris Diederik Samsom, Mohamed Ghazali, Secretary General of Ministry of Energy in Marokko, voormalig Nederlands Waterstofgezant Noé van Hulst die tegenwoordig International Hydrogen Advisor is bij de Gasunie en professor Ad van Wijk van de Technische Universiteit van Delft.

De rode lijn die door de bijeenkomst liep was het uitstekende opwekpotentieel voor duurzame energie dat Marokko kan bieden. Met havens aan de Middellandse zee en de Atlantische oceaan is het transport per waterstoftanker geen enkel probleem. Maar Marokko kan ook terugvallen op een van de hoofdgasleidingen waarmee het land nu al verbonden is met Europa. Momenteel wordt via deze Maghreb-Europa Gas Pipeline nog aardgas getransporteerd van Algerije, via Marokko, onder de Middellandse zee door naar Spanje en Portugal. Als aardgas niet meer gewenst is kan de 1600 km lange pijplijn geschikt gemaakt worden voor aardgas.

Amar Harroui en Younass Aboulghit, organisatoren namens de stichting Hoop en Ontwikkeling in Leiden, zijn zeer positief over de plannen. Harroui noemt Marokko een van de veiligste en meest stabiele landen van de regio. “Er is ongelofelijk veel goedkope grond beschikbaar, er zijn dubbel zoveel zonuren als in Nederland, het waait er veel en voor windmolens is ruimte genoeg. Aan alle basisvoorwaarden om goedkoop en veel waterstof te kunnen produceren voldoet het land.” Maar de belangrijkste mededeling deed hij pas na afloop. “Mohammed VI, de koning van Marokko heeft de ontwikkeling van de Marokkaanse waterstofeconomie onlangs tot topprioriteit verklaard. En dat maakt het een stuk makkelijker om snel tot zaken te kunnen komen.”

De bijeenkomst werd georganiseerd door DeoDesk Energy Strategy Consultants en de Stichting Hoop en Ontwikkeling.

https://youtu.be/ELUDwN_FTCc

Studenten van het Alfa-college in de Nederlandse stad Hoogeveen zijn begonnen met de bouw van een mobiel tiny house op waterstof. Daartoe worden alleen duurzame en circulaire materialen gebruikt. Het verplaatsbare kleine huis is onderdeel van het waterstofproject in Hoogeveen. Dat bestaat verder uit de bouw van de nieuwe woonwijk Nijstad-Oost op groene waterstof en de omzetting van bestaande woningen in woonwijk Erflanden van aardgas naar waterstof. Bij het ontwerp van het tiny house op waterstof, waarmee ruim twee jaar geleden een begin is gemaakt, zijn 45 studenten en jonge professionals betrokken, experts uit het bedrijfsleven, kennisinstellingen en de gemeente.

Het tiny house vindt zijn oorsprong bij een groep inwoners die kleiner wil gaan wonen om kosten te besparen. Deze groepen realiseren projecten in de Verenigde Staten, maar ook in landen als Duitsland en België. In Nederland is er nog een tweede groep die ouderen in tyni houses wil onderbrengen om zo dicht bij de kinderen -het liefst in de tuin- te gaan wonen.

De studenten in Nederland hebben samen met bouwkundigen, installatietechnici en architecten het definitieve ontwerp gemaakt. Binnen het projecte kunnen ze theoretische kennis opdoen over de toepassing van groene waterstof als energievoorziening voor woningen en deze kennis meteen in de praktijk toepassen.Bij het mobiele huisje op waterstof wordt een lespakket ontwikkeld voor alle onderwijsniveaus, met als doel jongeren te interesseren voor techniek.

Als het verplaatsbare onderkomen klaar is reist het langs zes locaties in de regio om zichtbaar te maken hoe waterstof als brandstof in woningen werkt. Het mobiele tiny house voldoet na voltooiing aan alle wooneisen, zodat het op termijn ergens een definitieve plek kan krijgen.

Het project is een gezamenlijk initiatief van gemeente Hoogeveen, Alfa-college en Vrienden van Techniek Hoogeveen, en is gefinancierd vanuit de Regio Deal Zuid- en Oost-Drenthe.

Ook het bedrijfsleven zet expertise en netwerk in om het tiny house te realiseren, waaronder de partners Bork, H2Planet, Ten Kate Installatietechniek, Antea Group, Atelier Dutch, het Kennislab voor Urbanisme en New Energy Coalition.

Een korte test van journalisten van het Belgische blad Autowereld.be laat zien dat waterstofauto’s volwassen zijn geworden. Het design aan de buitenkant van de nieuwe Toyota Mirai gaat grotere groepen kopers aanspreken en het rijgedrag is uitstekend. Zelf de laatste geluidjes van de compressor en de waterstofpomp zijn verdwenen. Aan de auto zal het niet liggen, nu is de uitrol van waterstoftankstations een belangrijke beperkende factor.

Bij de presentatie van de nieuwe Mirai, op de Tokyo Motor Show 2019 in Japan, was het streven van de autofabrikant al snel duidelijk. Op de fundamenten van de Lexus Ls en de LC wordt de Mirai een oerdegelijke auto. Door de aandrijving te verplaatsen naar de achterwielen ontstaan nieuwe technische mogelijkheden. Het officiële brandstofverbruik bedraagt 0,79 kilogram per 100 km, goed voor een theoretisch bereik van ongeveer 700 kilometer. De drie gekoelde brandstoftanks zijn groter dan die in zijn voorganger en hebben een totaal volume 142 liter, wat goed is voor ongeveer 5,6 kilogram aan waterstof, opgeslagen onder 700 bar.

De enorme acceleraties die de meeste elektrische wagens hebben, ontbreekt bij de nieuwe Mirai. De krachtonplooiing geschiedt geleidelijk en soepel, met een duidelijke duw in de rug. In 9,2 seconden trekt de waterstofauto op van 0 naar 100 km/u. De sportmodus brengt nauwelijks soelaas, hoewel die het vermogen naar 182 pk boost.

De beperkte proefrit van de journalisten van Autowereld.be vond plaats in de regio Brussel en bedroeg niet meer dan 50 kilometer, waarvan zo'n 20 kilometer op de snelweg. Dat vertaalde zich in een testverbruik van 1,08 kg/100 km, wat zich vertaalt in een autonomie van ongeveer 500 kilometer. Dat is een stuk minder dan aangekondigd, maar wel beter dan voorheen.

De nieuwe Mirai is direct te herkennen door zijn onderscheidende uiterlijk met lage lijnen, elegante proporties, gestroomlijnde carrosserie en grote 20-inch wielen, schreef Waterstof Magazine eerder deze maand. In het ruime, moderne interieur heerst een warme, comfortabele sfeer. Belangrijke features die hieraan bijdragen, zijn het 12,3-inch grote centrale display en het hightech instrumentenpaneel dat zich als volgens kenners om de bestuurder heen vouwt. De nieuwe Mirai biedt ruim plaats aan vijf personen.

In Nederland is de nieuwe Mirai vanaf maart 2021 leverbaar. Hoewel de waterstofauto een flinke upgrading krijgt ten opzichte van zijn voorganger daalt de verkoopprijs met maar liefst 15.100 euro. De Mirai gaat in Nederland 65.995 euro kosten, de huidige Mirai staat voor 81.095 euro in de prijslijst. Daarnaast komt de importeur met een slimme tankservice. Bij kopers van de Toyota Mirai Launch Edition die binnen een straal van 50 kilometer van een waterstoftankstation wonen of werken, wordt de auto thuis of op kantoor opgehaald en volgetankt teruggebracht.

De Nederlandse bierbrouwer Heineken heeft de afgelopen week een overeenkomst getekend waarin het bedrijf toezegt te gaan investeren in vrachtwagens op waterstof. Het bedrijf is een van de 62 ondertekenaars die de komende jaren meer gaan investeren in schoon transport. Daarmee is de bierbrouwer niet de eerste, Budweiser in de Verenigde Staten bezorgt al bier met een vrachtauto met een brandstofcel en ook de Aziatische dochteronderneming van drankengigant Anheuser-Busch InBev SA / NV rijdt in China al met vier vrachtwagens op H2.

De toezegging door de bierfabrikant werd gedaan tijdens de #EuHydrogenWeek die de afgelopen week digitaal werd gehouden. Bij Heineken is transport verantwoordelijk voor 11% van de totale CO2-voetafdruk. In het kader van de ‘Brewing a Better World-strategie’ gaat de Heineken investeren in innovatieve en duurzame oplossingen voor onze logistiek, aldus het bedrijf in een verklaring. Heineken ondersteunt Europa's ambities op het gebied van duurzaam transport en werkt aan een schoner, groener vrachtvervoersysteem 'met waterstofvrachtwagens als een belangrijk onderdeel van die toekomst'. De schone visie is niet nieuw. In 2013 nam Heineken al de grootste elektrische vrachtauto van Europa in gebruik (foto).

De uitrol van transport op waterstof vraagt een brede aanpak. Vrachtwagenbouwers moeten voertuigen met een brandstofcel kunnen leveren, de tankinfrastructuur moet worden verbeterd en op technologisch gebied moet er nog verder worden ontwikkeld. Alle partijen zijn ervan overtuigd dat waterstof de belangrijkste energiedrager zal zijn bij zwaar en intensief transport.

Het Oostenrijkse bedrijf Linsinger komt in de zomer van 2021 met een freestrein op waterstof. Met dit zware voertuig kunnen de rails van trams en treinen worden onderhouden. Linsinger is het eerste bedrijf ter wereld dat deze werkzaamheden zonder schadelijke uitstoot kan uitvoeren. Enkele keren per jaar wordt het hele spoorwegnet geslepen of gefreesd. Frezen is de meest gebruikte methode om schades uit het spoor te verwijderen, die ontstaan op het contactvlak tussen treinwiel en de spoorstaaf. Bij slijpen wordt ongeveer 0,2 tot 0,5 millimeter per cyclische slijpgang verwijderd, bij frezen kan dat oplopen tot 3 millimeter.

“Linsinger heeft zich ten doel gesteld onderdeel te zijn van de energietransitie en actief bij te dragen aan leefbaarheid van toekomstige generaties”, meldt CEO Günter Holleis, CEO bij de officiële bekendmaking. “Onze visie voor 2030 is dat waterstof als brandstof in de mobiliteitssector niet langer de uitzondering maar de norm zal zijn. Met een onderhoudstrein op waterstof dragen we daar direct aan bij.”

Ook minister Dr. Margarete Schramböck is enthousiast: “Waterstof is een belangrijke gamechanger in de energiesector en speelt een sleutelrol in de toekomstige levensvatbaarheid van onze bedrijven. Het bedrijf Linsinger heeft zijn innovatiekracht bewezen met de eerste spoorbouwmachine op waterstof. Zeker nu we in de Corona-crisis zitten, moeten we innovatieve bedrijven ondersteunen en het potentieel voor het creëren van waarde, werkgelegenheid en onderzoek benutten. Alleen op deze manier kunnen we het concurrentievermogen van onze industriële sector op lange termijn veiligstellen."

Zoals bij bijna alle spoorwegbouwmachines, worden de spoorfreesmachines van Linsinger sinds het begin met dieselmotoren aangedreven. Door de steeds strengere regelgeving rond schadelijke uitlaatgassen, wordt al langere tijd gezocht naar een alternatieve schone energiebron. Bovendien wordt het aspect van arbeidsveiligheid met betrekking tot de gezondheidsproblemen van werknemers op het spoor steeds belangrijker. 

Als eerste waterstofproject koos Linsinger de MG11 high-performance freesmachine als machinetype. De MG11 railfreestrein is ontworpen voor gebruik in kleine doorgangsprofielen en korte onderhoudsvensters en beschikt over de nieuwste elektrisch aangedreven freestechniek. Zowel de werkeenheden als de rijaandrijving zijn puur elektrisch. De machine maakt een variabele materiaalverwijdering tussen 0,1 mm en 1,2 mm per doorgang mogelijk. 

Het komende half jaar heeft de fabrikant nog nodig als testperiode. Naar verwachting zal de compacte MG11 Hydrogen vanaf de zomer 2021 inzetbaar zijn.

Een groot succes voor Nederland. Opnieuw zijn 10 bussen op waterstof uit het project ‘JIVE 2’ toegekend. Daarmee komt het totaal aantal bussen uit op 60, dat is 40% van het totaalaantal van 152 bussen die beschikbaar werden gesteld aan veertien Europese steden in zeven landen. De RebelGroup, de provincie Gelderland en vervoerder Arriva hebben een half jaar aan het project gewerkt. Vanmorgen zijn Gedeputeerde Staten van Gelderland met de extra subsidie akkoord gegaan

Eind 2019 werd bekend dat in de provincies Groningen en Drenthe in totaal dertig bussen op waterstof gaan rijden. Twintig bussen vanuit de stad Groningen op regionale lijnen door de provincies Drenthe en Groningen en tien bussen vanuit de stad Emmen. Tegelijkertijd maakte de provincie Zuid-Holland bekend dat er twintig bussen gaan rijden vanuit Rotterdam op regionale lijnen richting het zuidelijke gelegen eiland Goeree-Overflakkee. Deze bussen krijgen een eigen waterstoftankstation, deels gefinancierd uit het Merlin-project.

Zojuist maakt vervoerder Arriva bekend dat uiterlijk december 2021 tien nieuwe waterstofbussen gaan rijden vanuit Doetinchem in de Gelderse Achterhoek. Deze bussen worden ingezet op regionale lijnen in de Achterhoek en de Cleantech Regio. De voertuigen gaan gezamenlijk meer dan 1 miljoen kilometer afleggen. JIVE 2 schrijft voor dat de bussen minimaal 50-duizend kilometer per jaar moeten afleggen, Arriva laat de voertuigen 100-duizend kilometer rijden. De totale geraamde maximale meerkosten voor de 10 bussen zijn voor 4 jaar 6,4 miljoen euro. Provincie, Arriva en Europa investeren hier gezamenlijk in. Daarnaast wordt er nog een bijdrage gevraagd aan het Rijk. De provincie heeft al ervaring met waterstofbussen. Twee bussen, gemaakt door het bedrijf HyMove in Arnhem hebben tot volle tevredenheid enkele jaren gereden vanuit Apeldoorn en rijden nu in de Duitse stad Munster.

Het Europese subsidieproject JIVE 2 heeft een looptijd van zes jaar, is gestart in januari 2018 en wordt medegefinancierd door een subsidie ​​van 25 miljoen euro van de FCH JU (Fuel Cells and Hydrogen Joint Undertaking) in het kader van het Horizon 2020-kaderprogramma voor onderzoek en innovatie van de Europese Unie. Het projectconsortium bestaat uit 23 partners uit negen landen. JIVE en JIVE 2 gaan gezamenlijk 300 waterstofbussen laten rijden in 22 Europese steden.

Spanje wil de internationale treinverbinding tussen Zaragoza en de stad Pau heropenen met treinen op waterstof. De plannen die hiervoor zijn ingediend kunnen op steun rekenen van minister-president Pedro Sánchez en vallen binnen het investeringsprogramma van 1,5 miljard euro voor waterstofontwikkelingen. Dat is goed nieuws voor het Frans-Spaanse bedrijf Dhamma Energy dat in juni de eerste plannen presenteerde aan het ministerie van Industrie, in het kader van een oproep om groene waterstofprojecten te identificeren.

Dhamma Energy is een bedrijf dat gespecialiseerd is in de opwek van groene stroom en de productie van waterstof. Het initiatief omvat het installeren van een waterstoffabriek op basis van electrolyse in de Noord-Spaanse stad Huesca, inclusief de opwek van groene stroom. Spoorbeheerder Adif heeft zich achter deze plannen geschaard, treinfabrikanten CAF en Alstom zijn in beeld als leverancier van de voertuigen.

Volgens Philippe Esposito Erdozain, een van de oprichters van Dhamma Energy, moet direct bij de Canfranero-spoorlijn een elektrolyser van 40 MW worden gebouwd om groene waterstof te produceren. Dit deel van het project zou in 2023 gereed moeten zijn, tegen 2025 moet de fabriek worden uitgebreid tot 150 MW. Een zonnepark van 50 MW moet de fabriek van 100% hernieuwbare energie voorzien. De totale investeringskosten bedragen tussen de 80 en 90 miljoen euro, hierbij zijn de aanpassingen van de spoorlijn en de aanschaf van treinen op waterstof niet inbegrepen.

Twee producenten van treinen op waterstof hebben zich inmiddels gemeld. Beiden hebben fabrieken in de buurt van de spoorlijn. CAF heeft een belangrijke fabriek in het Spaanse Zaragoza en een kleinere in de buurt van de Franse stad Pau. Het bedrijf uit Aragon is onlangs door de Europese Commissie geselecteerd om een ​​prototype van een trein op waterstof te ontwikkelen. De tweede treinproducent Alstom, heeft een fabriek aan de Franse kant van de grens en heeft al ervaring met de bouw van treinen op waterstof. De eerste zeer betrouwbare waterstoftreinen ter wereld, die rijden in het noorden van Duitsland, zijn ook door Alstom gebouwd.  

De regering van de Nood-Spaanse regio Aragon heeft zich inmiddels positief uitgelaten over de plannen van de nationale regering. Volgens de regionale bestuurders kan dit spoorwegproject een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van schone technologieën. De bestuurders zijn enthousiast om Spanje en Frankrijk opnieuw via Canfranc (foto) per spoor met elkaar te verbinden met een trein uit Spanje die rijdt op hernieuwbare waterstof uit Aragon.

Waterstof is niet nieuw in het noorden van Spanje. Vijftien jaar geleden werd de Aragon Hydrogen Foundation opgericht, een samenwerkingsverband tussen bedrijven en instellingen. Het hoofdkantoor is gevestigd in het Walqa Technology Park in Huesca, een van de steden waar in de toekomst de waterstoftrein doorheen rijdt. Maar voor die tijd zal de internationale spoortunnel Canfranc, dwars door de Pyreneeën, eerst gerestaureerd moeten worden. Aan de Franse kant loopt de trein die start in Pau nu dood in het plaatsje Bedous in de Pyreneeen, aan de Spaanse kant rijdt de trein nu niet verder dan Canfranc. Dit verlaten station is het op een na grootste van Europa - het hoofdgebouw is 240 meter lang en heeft 365 ramen en 156 deuren. Dergelijke afmetingen kunnen worden verklaard door de noodzakelijke overstap van passagiers en om bagage en vracht tussen de Spaanse en Franse treinen te verplaatsen.

In Portugal is een onderzoek gaande naar corruptie door de minister van Staat, Economie en Digitale Transitie, Pedro Siza Vieira en de plaatsvervangend staatssecretaris van Staat en Energie João Galamba, schrijven de Portugese media. De komende jaren wil Portugal miljarden investeren om de export van groene waterstof naar noord-Europa tot een belangrijk exportproduct te laten uitgroeien. Vorig jaar is een klacht ingediend bij het Openbaar Ministerie dat de bewindslieden goedgezinde zakenlieden voorrang verlenen bij het gunnen van de projecten rond de grootschalige opwek van waterstof.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Centrale Afdeling Onderzoek en Criminaliteit en de Nationale Eenheid voor Corruptiebestrijding naar aanleiding van een klacht. Hierin wordt gemeld dat er sprake is van een voorkeursbehandeling van bedrijvenclusters bij de aanbesteding een nationaal waterstofplan. Genoemd wordt het project Green Flamingo bij de havenstad Sines, een initiatief van de Nederlander Marc Rechter, waarin de komende jaren honderden miljoenen euro’s worden geïnvesteerd.  De bewindslieden Pedro Siza Vieira en João Galamba worden ervan verdacht het consortium van het Portugese elektriciteitsbedrijf EDP, het olie- en gasbedrijf Galp, het netwerkbedrijf REN  en de Martifer Group te bevoordelen en staan nu onder toezicht van politie en justitie.

De in Portugal wonende Nederlander Marc Rechter is initiatiefnemer van het project Green Flamingo. Zijn bedrijf Resilient Group wil een groene waterstoffabriek met een uiteindelijke capaciteit van 1.000 megawatt bouwen, waar met behulp van zonne-energie water via elektrolyse wordt gesplitst in zuurstof en waterstof. Eerder dit jaar hebben de regeringen van Nederland en Portugal hierover een Memorandum of Understanding getekend. De waterstof wordt vanuit de haven van Sines naar Rotterdam verscheept. Bij het project zijn ook de Nederlandse bedrijven ABN-AMRO, Anthony Veder en Vopak betrokken. Voor zover bekend zijn zowel de initiatiefnemer als deze bedrijven niet als verdachten aangemerkt.

Volgens het Portugese weekblad Zaterdag, dat het corruptie-onderzoek eerder deze maand onthulde, worden Pedro Siza Vieira en João Galamba, nauwlettend in de gaten gehouden op het gebied van beïnvloeding, corruptie en andere economische en financiële misdrijven. Tot de verdachten behoren naast leden van de regering ook managers en voormalige managers van bedrijven als EDP, Galp, REN en Martifer. Het gaat om de toezeggingen die zijn gedaan tijdens regeringsbijeenkomsten met verschillende bedrijven. 70 bedrijven hebben plannen ingediend waarvan er 37 zijn geselecteerd.

De ministers ontkennen de beschuldigingen. Bij het Openbaar Ministerie valt het onderzoek onder geheimhouding en worden er verder geen mededelingen gedaan.

Op 26 november 2020 heeft het bestuur van de Nederlandse Waterstof & Brandstofcel Associatie NWBA tijdens haar Algemene Ledenvergadering bekend gemaakt dat de Nederlandse Waterstofprijs 2020 dit jaar toekomt aan de heer Jan Piet van der Meer.

Het bestuur van de NWBA heeft Van der Meer de bij de prijs horende Erik Middelman Innovation Award toegekend voor zijn verdiensten voor de sector. Deze prijs is bedoeld voor personen die baanbrekend werk hebben verricht in het implementeren van de waterstof-economie door de zichtbaarheid ervan te verhogen, door technologie en bedrijfsmatige activiteiten te ontwikkelen en mensen samen te brengen.

De Jan Piet van der Meer is al meer dan 20 jaar actief in de wereld van brandstofcellen en waterstof. Hij is vanaf 2003 ongeveer 10 jaar werkzaam geweest bij Nedstack als directeur en heeft samen met de naamgever van de Award, Erik Middelman, de ontwikkeling geleid van de huidige fuel cell stack van Nedstack.

Daarnaast is Van der Meer initiator geweest van diverse brandstofcel toepassingen zoals de ontwikkeling van back-up systemen, bootmodules, de Hytruck, heftrucksystemen, vuilnisauto’s en toepassingen in bustransport. Ook heeft hij gedurende zijn periode bij Nedstack enkele jaren in het gezaghebbende bestuur gezeten van de Europese Fuel Cell and Hydrogen Joint Undertaking (FCH-JU) en daarmee de belangen van de Nederlandse waterstof economie ondersteund.

De heer Van der Meer was nauw betrokken bij de oprichting van voorlopers van de NWBA. Ook binnen de NWBA heeft Van der Meer een grote bijdrage geleverd aan de acceptatie van waterstof en brandstofcellen binnen Nederland

De Nederlandse Waterstofprijs is eerder uitgereikt aan Kees van der Klein (ECN), Frank Denys (Ministerie van Economische Zaken en Klimaat), Gijs van Breda Vriesman (Shell), Ian Williamson (HyEnergy) en Alexander Hablé (Ministerie van Infrastructuur en Milieu).

William van Niekerk, voorzitter van de NWBA: “Het bestuur van de NWBA is trots op alles wat Jan Piet van der Meer voor de Nederlandse waterstof- en brandstofcelindustrie heeft betekend. Wij zijn daarnaast bijzonder blij dat Max Middelman, zoon van de overleden naamgever van de Erik Middelman Innovation Award deze heeft overhandigd aan Jan Piet van der Meer.”

Jan Piet van der Meer: “In het gezelschap van de prijswinnaars voel ik mij zeer thuis, ik voel mij zeer vereerd nu een van hen te mogen zijn.”

De NWBA is in 2002 opgericht met als doel het bevorderen van de ontwikkeling en toepassing van waterstof- en brandstofceltechnologie in Nederland en heeft als leden o.a. Shell, Air Liquide en Rebel Group. www.nwba.nl

Varen op waterstof naar de gouden eilanden aan de Franse zuidkust. Dat is het doel van het bedrijf Les Bateliers de la Côte d'Azur, dat al ruim 20 jaar toeristen overzet vanuit de havenstad Toulon naar de eilanden als Porquerolles en Port-Cros. Vier van de zeven boten zijn inmiddels omgebouwd van diesel naar een accu. Nu stapt de rederij in waterstof.

De twee eigenaren, de broers Yves en Christophe Arnal, zijn overtuigde milieuactivisten, schrijven ze op social media. De afgelopen maand is een koopcontract getekend voor een groene waterstofshuttle. Een investering van 5,8 miljoen euro, waarvan 2,2 miljoen wordt gesubsidieerd door het Agentschap voor Milieu- en Energiebeheer (Ademe). Voor de ombouw van de veerboot is Franse startup Hyseas Energy uit Cannes gecontracteerd. Dit bedrijf heeft als doel schone technologieën te ontwikkelen voor de scheepvaart. Oprichter Arnaud Vasquez is optimistisch over verduurzaming. “In 1820 haalden de stoomboten een rendement van 10%, in 1920 was er de dieselmotor met een rendement van 20% en in 2020 biedt de waterstof-brandstofcel een rendement van 50%. Kortom, we doen het met z’n allen steeds beter.”

De omgebouwde veerboot naar waterstof moet in 2022 gaan varen, is rolstoelvriendelijk en biedt ruimte aan 200 passagiers. Het 26 meter lange schip kan 10 uur varen bij een snelheid van 10 knopen. De pieksnelheid is 12 knopen. Er kan maximaal 260 kilogram waterstof in het vaartuig worden opgeslagen bij 350 bar.

Milieuactivisten Yves en Christophe Arnal van rederij Les Bateliers de la Côte d'Azur hebben inmiddels vier boten naar electriciteit omgebouwd voor een totaalbedrag van 1 miljoen Euro. Daarmee hebben ze de CO2-uitstoot van het maritieme bedrijf inmiddels met 60% verminderd.

Duitsland behoort tot de absolute wereldtop bij de uitrol van openbare waterstoftankstations. Inmiddels beschikt het land over 87 tankstations die operationeel zijn, acht stations die al wel geopend maar nog in de proeffase zitten en 11 tanklocaties in de plannings- en goedkeuringsfase. Bij de uitrol van deze H2-stations is veel ervaring opgedaan. In een kleiner land als Nederland zijn inmiddels vijf openbare waterstoftankstations operationeel en zitten er tientallen in de ontwikkelfase.

Om de ervaring in Duitsland en Nederland optimaal te kunnen benutten organiseren de Rebel Group en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat drie webinars die uiteenlopende zaken rond de invoering van mobiliteit op waterstof belichten. De digitale bijeenkomsten richten zich primair op beleidsmakers van gemeenten en provincies, maar ook andere belangstellenden zijn van harte welkom. De webinars zijn gratis te volgen, opgave vooraf is noodzakelijk. Aan het woord komen sprekers uit Duitse gemeenten, uitvoeringsorganisaties en publieke-private coöperaties.

• 7 december: Van nul naar 100 tankstations voor waterstof – hoe heeft Duitsland dat gedaan? Welke strategie zit erachter? Welke succesfactoren horen hierbij?
• 9 december: Kip, ei en waterstof – hoe kan de vraag gegenereerd worden? Wie moet daarvoor (grensoverschrijdend) samenwerken?
• 14 december: Groen, blauw of grijs? Waterstof, het milieu en externe veiligheid.

Tijd: 10:00 – 11:30 CET

Belangstelling? Meldt u dan aan via deze link.

China neemt iets meer tijd om het klimaatakkoord van Parijs te halen. Niet in 2050, maar in 2060 wil het land nul procent CO2 uitstoten. Een van de manieren om dat te halen is een ‘Waterstof 15-jarenplan voor nieuwe-energie voertuigen’ van de Chinese Staatsraad. Het land zal zich concentreren op de opbouw van de brandstofcel-toeleveringsketen en de ontwikkeling van vrachtwagens en bussen op waterstof. 

China streeft ernaar om tegen 2030 een miljoen brandstofcelvoertuigen op de weg te hebben, volgens een door de autoriteiten opgesteld ontwikkelingsplan. Daarvoor is nog een lange weg te gaan, vorig jaar zijn er slechts 2.700 H2-auto's in het land verkocht.

Met het toenemend gebruik van groene waterstof, opgewekt door zonne- en windenergie, gaat de CO2-uitstoot en de uitstoot van schadelijke gassen naar beneden. Een van de Chinese nutsbedrijf wil daarom een enorm zonnepark bouwen in de regio Binnen-Mongolië dat maar liefst 500.000 ton waterstof per jaar kan produceren. De bouw moet volgend jaar starten. Staatsolieraffinaderij Sinopec liet eind oktober weten dat het gaat investeren in waterstofproductie, transport en brandstofcellen en gaat tankstations bouwen voor waterstofvoertuigen. In eerste instantie ligt de focus op vrachtwagens en bussen.

“De jaarlijkse verkoop van brandstofcelvoertuigen in China zal de komende vijf jaar vertienvoudigen tot 50.000 exemplaren, voordat tegen 2035 een half miljoen zal worden bereikt”, zegt Wang Chaoyun, de voorzitter van Anhui Mingtian Hydrogen Energy Technology Co. Hij voorspelt dat China binnen drie jaar de grootste markt ter wereld zal zijn voor waterstofvoertuigen. De in Shanghai gevestigde autofabrikant SAIC Motor Corp. Liet onlangs weten dat het van plan is om tegen 2025 10 types waterstofvoertuigen te lanceren.

Hyundai Motor uit Zuid-Korea kondigde begin november aan met vijf Chinese partners te gaan samenwerken om de ontwikkeling van bedrijfsvoertuigen op brandstofcellen te bevorderen. "Hyundai gelooft dat China een enorm potentieel heeft voor bedrijfsvoertuigen op waterstof", zegt In Cheol Lee, Executive Vice President van Hyundai en hoofd van de divisie bedrijfsvoertuigen. “Hyundai en zijn regionale partners streven ernaar om tegen 2025 ongeveer 4.000 brandstofcel-elektrische bedrijfswagens in China te leveren.”

De Aziatische dochteronderneming van drankengigant Anheuser-Busch InBev SA / NV heeft inmiddels vier waterstofwagens aan haar vloot toegevoegd en daarmee is China het eerste land is waar de het bedrijf  H2-trucks inzet voor biertransporten.

Tenslotte ReFire, een start-up uit Shanghai gespecialiseerd in brandstofcelmotoren. Het bedrijf produceert ongeveer 1.000 motoren per jaar voor Chinese producenten van vrachtwagens en bussen en bereidt zich voor op een stijgende vraag. De verwachting is dat de jaarlijkse capaciteit al in 2024 zal stijgen tot 20.000. De kloof in met voertuigen op batterijen zal kleiner worden naarmate waterstof meer geaccepteerd wordt, zei Chief Executive Officer Robin Lin. “We wachten vooral op lagere prijzen van waterstof. Dat scheelt enorm, dan wordt waterstof een gemakkelijke keuze.”

Op de foto: Waterstofauto's gemaakt door Nanjing University reden acht jaar geleden al op de universiteitscampus  in het oosten van China

Onder de titel "HyExperts-regio Emscher-Lippe" zijn de Duitse steden Bottrop, Gelsenkirchen en het district Recklinghausen gezamenlijk gestart met een waterstofplan voor de hele regio. Gisteravond was de eerste bijeenkomst en daar hebben de steden, experts en het bedrijfsleven een gezamenlijk onderzoek geïnitieerd dat moet leiden tot een plan van aanpak. Het project wordt gefinancierd door het federale ministerie van Transport en Digitale Infrastructuur voor een totaalbedrag van 300.000 euro als onderdeel van het nationale innovatieprogramma ‘Waterstof- en brandstofceltechnologie’.

Van regionale opwekking tot het gebruik van waterstof in bussen, vrachtauto’s en personenwagens: waterstofmobiliteit kent vele facetten. Om samen de nodige structuren te creëren, zullen Bottrop, Gelsenkirchen en het hoofddistrict Recklinghausen de komende maanden een regionaal implementatieconcept uitwerken dat alle stadia van de waardeketen van toekomstige waterstofmobiliteit beslaan. In het gebied zit nu slechts een openbaar waterstoftankstation, dar moeten er meerdere worden. Het lokale bedrijfsleven moet optimaal van de nieuwe waterstofeconomie gaan profiteren. Tussen november en de zomer van 2021 worden drie regionale H2-forums georganiseerd.  

“Waterstof is als energiedrager een belangrijk onderdeel van klimaat-neutrale mobiliteit en heeft de potentie om nieuwe waarde toe te voegen aan de regio”, zegt Bodo Klimpel, districtsbeheerder van het district Recklinghausen. “Onze regio Emscher-Lippe biedt met zijn innovatieve industriële locaties de beste voorwaarden om op dit gebied een landelijke pioniersrol op zich te nemen. Samen moeten we nu de bestaande structuren en netwerken uitbreiden.”

De steden werken daarom samen aan een regionaal uitvoeringsconcept dat niet alleen bedoeld is om de klimaatbescherming te bevorderen, maar ook meedenkt met bestaande structuren en nieuwe waarde in de regio kan creëren. Het H2-plan "HyExperts Region Emscher-Lippe" moet rekening houden met alle facetten van toekomstige waterstofmobiliteit, van openbaar vervoer tot logistiek en van afvalverwerking tot privévervoer.

“We brengen de waterstof-opwek, transport, toepassing en innovaties samen onder één dak. We willen in de “HyExperts-regio Emscher-Lippe” een slim systeem opzetten dat de sterke punten van onze regio optimaal benut voor de komende waterstofmobiliteit ”, aldus Bernd Tischler, burgemeester van Bottrop. “We willen specifieke oplossingen ontwikkelen die ook in andere regio’s bruikbaar zijn.”

De Deutsche Bahn (DB) start in 2024 met het testen van waterstoftreinen. In de deelstaat Baden-Württemberg wordt dan begonnen met een proefperiode van een jaar waarin een trein op waterstof een dieselvoertuig in de normale dienstregeling zal vervangen. De proef vindt plaats op een regionale lijn tussen Tübingen, Horb en Pforzheim, in de regio rond Stuttgart. Als de proef slaagt zullen 1300 dieseltreinen door treinen met een brandstofcel worden vervangen.

In Duitsland heeft ongeveer 40% van het spoornetwerk geen bovenleiding. Dit staat gelijk aan 13-duizend kilometer spoor, hoofzakelijk bestaande uit regionale lijnen die minder druk bereden worden. In 2050 moeten alle dieseltreinen hier zijn verdwenen.

De nieuwe waterstoftrein van de DB wordt geproduceerd door fabrikant Siemens. De bestaande trein van het type Mireo Plus (foto) wordt geschikt gemaakt voor waterstof en krijgt een bereik van 600 km met een topsnelheid van 160 kilometer per uur. Tegelijkertijd ontwikkelt Deutsche Bahn een nieuw waterstoftankstation. De waterstof moet worden geproduceerd in een elektrolyser die komt te staan bij de DB-fabriek in Tübingen. In 15 minuten moeten de treinen kunnen worden volgetankt. De DB-fabriek in Ulm wordt uitgerust voor het onderhoud van de waterstoftrein. Volgens Deutsche Bahn heeft het federale ministerie van Transport subsidie voor het project toegezegd.

Voor treinfabrikanten belooft de technologie een lucratieve business te worden. Siemens ziet een marktpotentieel van 10.000 tot 15.000 treinen in Europa, die in de komende tien tot vijftien jaar zullen worden vervangen. Een trein van het type Mireo Plus geproduceerd voor Deutsche Bahn kost afhankelijk van de uitrusting vijf tot tien miljoen euro. 

Volgens DB zal de geplande testrit met de waterstofaandrijving in de regio rond Tübingen 330 ton kooldioxide per jaar besparen. 

H2X, het Australische waterstofbedrijf dat auto’s, bestelwagens en tractoren op waterstof gaat bouwen, heeft er een nieuw bedrijfsonderdeel bij. De nieuwe botenafdeling H2X Marine is een samenwerking aangegaan met WildCat Marine in de stad Brisbane in het oosten van het land. Hier moet in 2021 de eerste veerboot op waterstof van de werf rollen. Het nieuwe bedrijf zal in eerste instantie een reeks emissievrije passagiersveerboten produceren voor industrieel en commercieel gebruik, elk aangedreven door brandstofceltechnologie. 

"We zijn inmiddels begonnen met de bouw van het eerste schip en zullen ongeveer 40 botenbouwers en specialisten op het gebied van waterstofaandrijvingen in dienst hebben wanneer we de maximale productiecapaciteit hebben bereikt", zegt Sam Blackadder, CEO van H2X Marine in de Australische media.

H2X is nog een startup gericht op waterstofaandrijvingen, WildCat Marine uit Queensland is al een gevestigde scheepsbouwspecialist met meer dan 30 jaar ervaring in commerciële schepen, inclusief passagiersveerboten. Het bedrijf is actief van het eerste ontwerp tot het bouwbeheer. WildCat Marine heeft projecten voltooid in verschillende delen van de wereld met productie in Brisbane voor de binnenlandse markt en voor export export. De bedrijven gaan samen fors investeren in de nieuwe technologie die wordt gezien als een flinke groeimarkt.

De eerste veerboot op waterstof moet in het eerste kwartaal van 2021 gaan varen. Dit is nog een demonstratiemodel van H2X Marine met de naam Maroochy. Dit aluminium schip krijgt een capaciteit van 50 passagiers en is uitgerust met twee elektromotoren van 120 kW die worden aangedreven door brandstofcellen die gaan draaien op groene waterstof. 

Scheepsbouwer WildCat Marine werd in 1987 opgericht om de industrie te voorzien van kwaliteitsschepen, voornamelijk commerciële hogesnelheidspassagiersveerboten (foto) en binnenschepen. Het bedrijf met vestigingen in Australië en Nieuw-Zeeland levert op de thuismarkten en in de Aziatische regio.

H2X heeft zicht tot op heden gericht op voertuigen op land. Het bedrijf is gevestigd in Illawarra in New South Wales, 75 km ten zuiden van Sydney. Hier wil H2X tegen 2025 20.000 voertuigen per jaar produceren vanuit een fabriek in Port Kembla. De CEO Brendan Norman zegt dat de onderneming ongeveer 5.000 directe banen gaat creëren, hoofdzakelijk in Illawarra. De waterstofvoertuigen die nu in ontwikkeling zijn, zijn een Snowy SUV met een actieradius van 600 km, een bestelwagen / taxibus met een rijbereik tussen de 400 en 700 km en een tractor. Volgend jaar zijn de eerste proefmodellen klaar. In 2022 is de testperiode voorbij en begint de grootschalige productie.

H2X heeft kantoren in Sydney, Australië, in Indianapolis in de Verenigde Staten, in Kuala Lumpur in Maleisië en in Barcelona in Spanje.

De Franse metropool Rouen, 100 kilometer ten noordwesten van Parijs, heeft elf normale bussen op waterstof aangeschaft. De bussen gaan rijden op lijn 6 die Grand-Couronne met Rouen verbindt over een afstand van 15 kilometer. De Rouen Normandië Metropool met 660-duizend inwoners heeft al enkele jaren ervaring met bussen met een accu in de stadsdiensten, maar schakelt voor de regionale verbindingen over op waterstof. Voor de aankoop is 9,5 miljoen euro uitgetrokken.

De hoofdstad van Normandië, Rouen, heeft te maken met verschillende regels. Het vervoersbedrijf is verplicht de gemiddelde leeftijd van de bussen op 7,5 jaar te houden en er mogen alleen voertuigen worden aangeschaft met een lage uitstoot. Naast de elf waterstofbussen is gekozen voor 17 bussen op een batterij voor stadsvervoer. Uiterlijk in de zomer van 2021 zullen de nieuwe bussen gaan rijden.

Het vervoersbedrijf is momenteel ook aan het onderzoeken hoe de Transport Est-Ouest Rouennais, kortweg TEOR, kan worden verduurzaamd. De TEOR (foto) is een snel vervoerssysteem voor bussen in de stad. De dienst werd in februari 2001 in gebruik genomen en was het tweede BRT-systeem dat in Frankrijk werd geïmplementeerd. De drie TEOR-lijnen rijden op aparte busbanen die zorgen voor een snel en efficiënt openbaar vervoersnetwerk, zonder hinder te ondervinden van overig verkeer. Elk voertuig heeft een GPS-locator aan boord, waarmee verkeerssignalen de TEOR-bussen voorrang kunnen geven op drukke kruispunten, zodat ze zoveel mogelijk in beweging blijven. Vier deuren aan elke kant van het voertuig zorgen voor snel en gemakkelijk in- en uitstappen.

Een soortgelijk vervoersplan met vrij liggende busbanen wordt gebruikt in Pau. Daar rijden de extra lange bussen sinds vorig jaar op waterstof.

De nieuwe fabriek voor de productie van vrachtauto’s op waterstof van Hyzon Motors Europe komt in Winschoten. Daarvoor hebben de gemeente Oldambt en waterstofbedrijf Holthausen Clean Technology deze week een overeenkomst gesloten. Op termijn worden er in de fabriek 2000 vrachtauto’s per jaar geproduceerd.

Wethouder Erick Wünker is blij met de komst van het zeer innovatieve bedrijf. “In Hoogezand had Holthausen niet voldoende ruimte en dus moest worden uitgeweken naar een grotere locatie. Die konden wij in de gemeente Oldambt bieden, in het pand waar vroeger Newexco zat. Het is de bedoeling dat er straks tweeduizend vrachtauto’s per jaar worden gemaakt. Daarvoor zijn ongeveer duizend medewerkers nodig. Een mooie impuls voor de werkgelegenheid in onze regio.”

Holthausen Clean Technology werkt nu vanuit Hoogezand en is gespecialiseerd in waterstof. In Hoogezand wordt nu al jaarlijks tientallen voertuigen omgebouwd van batterij-elektriciteit of fossiele brandstof naar waterstof. Holthausen levert personenauto’s, bestelwagens, vrachtauto’s en reinigingsvoertuigen op waterstof. Het Amerikaanse bedrijf Hyzon bouwt wereldwijd vrachtauto’s en bussen op waterstof. De twee partijen werken al langer samen op het gebied van brandstofcellen

Holthausen en Hyzon gaan samen in Nederland aan de slag met het bedrijfsonderdeel Hyzon Motors Europe. De vrachtauto’s zijn bestemd voor het hele continent. Op de nieuwe lokatie van Hyzon Europe was in het verleden transportbedrijf Newexco gevestigd. Deze transporteur was de huisvervoerder van de Duitse papierfabriek Nordland. Newexco belande via een overname door transportbedrijf De Bruin uit Surhuisterveen uiteindelijk bij Vos Logistics. Foto: Facebook gemeente Oldambt

In Antwerpen rijden volgend jaar twee vuilniswagen op waterstof. De nieuwe perswagens worden uitgerust met een elektrische motor die van energie wordt voorzien vanuit een brandstofcel en veroorzaken geen CO2-uitstoot. Vuilniswagens op waterstof rijden al in enkele Europese steden, maar zijn een primeur voor België. Het project krijgt financiële steun van het Europese REVIVE-project en de FCH 2 JU (Fuel Cells and Hydrogen 2 Joint Undertaking).

Binnen de stedelijke vloot hebben huisvuilwagens het grootste effect op de uitstoot. Een gemiddelde vuilniswagen verbruikt 65 liter diesel per 100 km. Rijden op batterijen is voor dit type voertuig vaak niet mogelijk door het beperkte batterijvermogen en het hoge gewicht van de batterij zelf. Een oplossing is om deze voertuigen, die veel energie vragen, uit te rusten met een brandstofcel en waterstoftanks. Voertuigen met deze aandrijving stoten geen CO2, fijnstof of andere schadelijke stoffen uit.

In het kader van REVIVE worden minstens 15 huisvuilwagens op waterstof in verschillende Europese steden getest, waarvan dus twee in de grootste Belgische havenstad. Doel is de verdere technologische ontwikkeling van brandstofcellen te ondersteunen, de productieprocessen te standaardiseren om zo de kostprijs op termijn te verlagen. Door het gebruik van waterstof kan het voertuig lange tijd achter elkaar worden ingezet en kan er snel bijgetankt worden.

“We zijn trots dat Antwerpen een van de eerste steden in Europa is waar vuilniswagens op waterstof zullen rijden”, meldt Fons Duchateau, verantwoordelijk voor het stads- en buurtonderhoud. “Antwerpen is hiermee een voorloper wat betreft duurzame mobiliteit. De vuilniswagens zijn beter voor het milieu en zorgen voor gezondere lucht en minder geluidsoverlast.”

De ombouw van twee gewone diesel-vuilniswagens naar voertuigen op waterstof gebeurt op dit ogenblik door E-Trucks Europe in het Belgische Lommel.

Gebruikers van het openbaar vervoer in Dublin kunnen sinds deze week gebruik maken van een waterstofbus. De stille bus met een brandstofcel rijdt nog tot half december door de Ierse hoofdstad. De proef is een initiatief van Hydrogen Mobility Ireland, waarbij de industrie, academische onderzoekers, aanbieders van openbaar vervoer, energiebedrijven en de publieke sector bij betrokken zijn.

De emissiearme bus rijdt de komende weken op de lijnen van Bus Éireann en Dublin Bus, Dublin City University en Dublin Airport en is geproduceerd door de Portugese busbouwer Caetano. Het voertuig van het type H2.CityGold rijdt op groene waterstof geproduceerd door BOC Gases Ireland uit groene elektriciteit.

De Portugese fabrikant heeft een brandstofcel van 60 kW van Toyota ingebouwd. De elektrische aandrijfkracht wordt verkregen wanneer waterstofmoleculen uit de brandstof in aanraking komen met zuurstofmoleculen uit lucht. Bij dit proces in de brandstofcel komt geen CO2 vrij. Het doel van de proefritten is praktijkinformatie te vergaren over informatie de werking van de technologie bij wisselende weers-, gebruiks- en verkeersomstandigheden.

“Het overstappen van de Ierse vloot van stadsbussen naar schonere en groenere technologieën is essentieel als we de koolstofvoetafdruk van ons openbaar vervoer verder willen verkleinen en de uitstoot van schadelijke stoffen in onze steden willen beperken", aldus minister van Transport Eamon Ryan bij de ingebruikname van de bussen.

Na de proef met de Caetano-bus start begin volgend jaar een proef met dubbeldekkers op waterstof. Vervoersbedrijf Translink heeft een aantal bussen gekocht bij Wrightbus in Engeland.

Hydrogen Mobility Ireland is vorig jaar opgericht door een aantal bedrijven die waterstof op het eiland willen introduceren. De organisatie is van plan om in 2023 de eerste openbare waterstoftankstations te openen en de eerste waterstofauto’s op de weg te hebben. De test met bussen in Dublin is ontstaan uit een samenwerking van Toyota Ierland, Hydrogen Mobility Ireland group, Dublin City University, Department of Transport, Dublin Airport, CIÉ Group busbedrijven (Bus Eireann en Dublin Bus) en BOC Gases Ireland, de groene waterstofproducent in Dublin.

Energieconcern RWE wil waterstof uit afval gaan produceren voor de chemische fabrieken op bedrijventerrein Chemelot in Sittard-Geleen. Het restafval uit Limburg en op termijn mogelijk ook van buiten de provincie, wordt verzameld op bedrijventerrein Zevenellen in Buggenum, waar een fabriek van het afval pellets maakt. Die gaan vervolgens naar Chemelot waar ze in een installatie worden omgezet in circulaire waterstof. Nu is aardgas nog de grondstof die wordt gebruikt.

Gedeputeerde Ruud Burlet is enthousiast over dit zogeheten FUREC-project. In een mededeling aan het Limburgs Parlement noemt hij het initiatief een belangrijke stap in de overgang naar een circulaire economie in Limburg. Ook ziet de gedeputeerde het als een forse milieubijdrage om van Chemelot de eerste Circular Hub van Europa te maken. Kern daarvan is het hergebruik van grondstoffen.

RWE verwacht dat door het FUREC-project het aardgasverbruik op Chemelot met ruim 200 miljoen kuub per jaar daalt. Dat is vergelijkbaar met het aardgasverbruik van ongeveer 140.000 huishoudens. Ook levert het een grote CO2-besparing op als de CO2 die vrijkomt bij de productie van waterstof kan worden afgevangen en opgeslagen onder de grond. Het industriecluster op Chemelot behoort tot de top-5 aardgasverbruikers in Nederland.

De grootschalige productie van waterstof hangt af van de vraag naar H2 in de directe omgeving. RWE is met OCI Nitrogen in gesprek over een langjarig contract voor de levering van waterstof. Dit chemiebedrijf is producent van ammoniak, kunstmest en melamine. Bovendien verwacht het energieconcern dat op termijn de waterstof ook via pijplijnen naar de industrie in Rotterdam en het Ruhrgebied kan worden getransporteerd. Tot op heden waren er plannen om juist waterstof vanuit de haven van Rotterdam naar Sittard-Geleen te pompen.

RWE wil 2021 gebruiken als voorbereiding voor het FUREC-project. Het gaat dan bijvoorbeeld om het kopen van gronden, het aanvragen van vergunningen, het borgen van de aanvoer van restafval, het verkrijgen van Europese en Rijkssubsidies en het afstemmen met de gemeente Leudal en omwonenden van de verwerkingsfabriek in Buggenum, meldt de regionale omroep in Limburg. Begin 2022 neemt RWE een definitief besluit. Vanaf 2025 moet de fabriek dan in gebruik worden genomen. De bouw van alle installaties kost ongeveer drie jaar.

De Franse bedrijven Pragma Industries uit Biaritz en Apollon Solar uit Lyon hebben de eerste grote exportorder voor de noodstroomgenerator Gennao H2 bekend gemaakt. Een bedrijf uit Japan heeft voor een miljoen euro Gennao H2 apparaten besteld. Door de generator te vullen met water en een zakje reactief poeder wordt direct stroom gegenereerd om telefoons op te laden, tablets te laten werken, radioverbindingen tot stand te brengen en het laten branden van verlichting.

De afnemer wil de apparaten inzetten bij natuurrampen en crisissituaties. De Gennao H2 draagbaar, compact en robuust en daardoor snel inzetbaar bij rampen. De bedieningsmodus is eenvoudig, de gebruiker giet gewoon water in de GENNAO en voegt een zakje reactief poeder toe. Een chemische reactie zorgt dan onmiddellijk voor de productie van waterstof naar de TREKHY-brandstofcel die een uur lang elektrische energie opwekt. Het apparaat werkt ook op vervuild water. Er kan met de generator 40W voor een periode van 1 uur worden geproduceerd met een maximaal vermogen van 60W. De stroom wordt afgegeven via twee 12 volts sigarettenaansteker-aansluitingen en twee keer USB.

Pierre Forté, president en oprichter van Pragma Industries is zeer enthousiast over de stroomgenerator op waterstof. “Deze oplossing zal worden gebruikt om de burgerbevolking te helpen bij natuurrampen. Het is een geweldig voorbeeld van wat waterstof en brandstofcellen kunnen betekenen voor miljoenen mensen over de hele wereld, ook in crisissituaties.

Er komen definitief twee grote groene waterstoffabrieken centraal in Schotland. Dat hebben de bedrijven achter de initiatieven bekendgemaakt. De eerste fabriek (afbeelding) wordt ontwikkeld door het Schotse energiebedrijf Hy2Go en zal worden gevestigd in Lesmahagow in Lanarkshire. De werkzaamheden zullen naar verwachting begin volgend jaar beginnen nadat Ryse Hydrogen afnamegaranties voor waterstof heeft gegeven. Ryse ontwikkelt een tankinfrastructuur in de regio.

De totale investeringen bedragen 50 miljoen euro. Daarvoor komt in centraal Schotland een 51 hectare groot productieterrein met eigen windturbines en zonnepanelen die een in eerste instantie een 9 MW elektrolyser zullen voeden om waterstof te produceren. Er zal capaciteit zijn om de elektrolyser in de toekomst uit te breiden tot 20 MW in een tweede fase. Hierdoor zal de productie stijgen tot ver boven de een miljoen kilo op jaarbasis. Het project zal naar verwachting 16 banen creëren tijdens de bouw van de faciliteit, met daarna nog eens 16 vaste banen.

Een van de initiatiefnemers van de waterstoffabriek is industrieel Jo Bamford, eveneens eigenaar van Wrightbus, de fabrikant van eerste dubbeldekkers ter wereld op waterstof. Deze dubbeldekkers rijden sinds vorige maand in de straten van Aberdeen. Wrightbus levert ook de waterstofbussen aan de stad Glasgow. Strooiwagens en vuilnisauto’s op waterstof zijn onderweg.

De nieuwe fabriek voor waterstof is niet de enige in de regio, een soortgelijk project gaat in september van start. Hier gaan ScottishPower, BOC en ITM Power de krachten bundelen om een ​​10MW waterstofproductiefaciliteit te bouwen nabij Whitelee Windfarm. De bouwaanvraag voor dit project zal naar verwachting binnen enkele maanden worden ingediend. Over twee jaar moet deze fabriek operationeel zijn.

De Duitse stad Wuppertal heeft de titel ‘Modelregio voor Waterstofmobiliteit’ gewonnen. Dit dankt de stad, in het oostelijk deel van het Ruhrgebied, aan een geschiedenis van baanbrekende transporttechnologie. Dat begon al een eeuw geleden met een innovatieve en opvallende zweefbaan (foto) die voor een deel boven het riviertje de Wupper hangt en nog steeds volop in gebruik is voor openbaar vervoer. Maar de stad beschikt inmiddels ook over een netwerk van bussen op waterstof, een waterstoffabriek en een waterstoftankstation.

Dat Wuppertaler Stadtwerke, het vervoersbedrijf van de stad, naar waterstofoplossingen kijkt is niet vreemd.  Batterijen bieden in de bergachtige regio geen oplossing met lange stukken in de dienstregeling die bergopwaarts gaan. Bussen op waterstof bieden een oplossing. Sinds vorig jaar rijden er tien waterstofbussen door Wuppertal en dit jaar kwamen er tien bij.

Iedere bus bespaart jaarlijks een uitstoot van 70.000 kilo CO2, koolstof die zou worden uitgestoten als een dieselbus was blijven rijden. De stad investeert meer dan 6 miljoen euro in waterstofbussen.

De waterstof waarop de voertuigen rijden is afkomstig van een 1,25 MW elektrolyser, afkomstig van leverancier Hydrogenics. Deze is gebaseerd op PEM-technologie en zeer geschikt om snel te kunnen schakelen als de lokale stroomvraag groot of juist klein is. Vanuit de elektrolyser wordt de waterstof verplaatst naar een opslagtank onder hoge druk met een capaciteit van 425 kilo. Voldoende om meerdere bussen snel achter elkaar te kunnen aftanken.

De stroom die nodig is voor het productieproces komt uit de plaatselijke verbrandingsoven van huishoudelijk afval. Nadat papier, verpakkingen, biologisch afval en andere bruikbare materialen zijn verwijderd belandt het restafval in een verbrandingsoven. De elektriciteit uit de centrale heeft het label ‘groen’. Jaarlijks wordt in de afvalverbrandingscentrale AWG Wuppertal ongeveer 400.000 ton afval verbrand. Van de stroomopbrengst is slechts een fractie nodig om de elektrolyser te voeden. 

Door creatief om te gaan met verschillende energiestromen wordt de stad gezien als voorbeeldgemeente in Duitsland. De waardering met de titel ‘Modelregio voor Waterstofmobiliteit’ is dan ook op z’n plaats, aldus de jury.

De Iwatani Corporation of America en Toyota Motor North America ontwikkelen samen zeven nieuwe waterstoftankstations in Californië. Daarmee neemt het aantal H2-stations van Iwatani in de VS één keer met 25% toe. Gezamenlijk kunnen de stations 6300 kilogram waterstof per dag leveren. Begin volgend jaar zal worden begonnen met de bouw, eind 2021 zijn de nieuwe tanklocaties operationeel.

Deze uitbreiding is Iwatani's grootste investering tot nu toe in Californië en zal het totale wereldwijde netwerk van waterstoftankstations van het bedrijf op 64 brengen. De zeven nieuwe tankstations zullen worden geleverd door Nel Hydrogen en krijgen de nieuwste techniek. Bijna elke tanklocatie krijgt twee vulpunten die tot 900 kilogram waterstof per dag kunnen leveren.

Joseph S. Cappello, CEO van Iwatani Corporation of America laat weten verheugd te zijn over de samenwerking met twee wereldleiders in de waterstofmarkt voor mobiliteit, Nel Hydrogen op het gebied van tankstations en Toyota met voertuigen op waterstof. Toyota heeft veel belang bij een dekkende tankinfrastructuur, eind dit jaar wordt de geheel nieuwe waterstofauto Mirai op de markt gebracht en de productieaantallen in Japan worden sterk opgevoerd. Het succes van waterstof binnen de mobiliteit hangt in sterke mate samen met de beschikbaarheid van H2-tankstations.

Californië is de meest vooruitstrevende Amerikaanse staat op het gebied van waterstoftoepassingen. In de westelijke staat zijn inmiddels bijna 50 waterstoftankstations operationeel en er wordt gewerkt aan tankstations met grote capaciteit om het zwaar transport van waterstof te kunnen voorzien.

De initiatiefnemer, het Japanse bedrijf Iwatani, is de enige volledig geïntegreerde leverancier van waterstof in Japan in vloeibare en gasvormige vorm. Het bedrijf ontwikkelt in verschillende landen waterstoftankstations met als doel de vraag naar nieuwe waterstof te stimuleren en de wijdverspreide distributie van waterstofvoertuigen te ondersteunen.

De Antwerpse specialist op het gebied van hernieuwbare energie Luc Graré, stapt over naar het Franse bedrijf Lhyfe.  Het bedrijf uit Nantes ontwerpt, ontwikkelt, financiert, bouwt en beheert productiesites van groene waterstof.  De waterstofspecialist bouwt momenteel een eigen productie- en R&D-site nabij Bouin in het westen van Frankrijk en expandeert over de grens, met de opening van een eerste buitenlands filiaal in Duitsland.  

In het westen van Frankrijk, in de ‘Région Pays de la Loire’, bouwt Lhyfe op een terrein van zo’n 4.000m2 een complex bestaande uit een fabriekshal van 700m2 voor de hernieuwbare productie van groene waterstof en een kantoor van 200 m2 als R&D-centrum voor de offshore-productie van waterstof.

Een nieuwe vestiging in Duitsland moet de start vormen van een internationale expansie die in een eerste fase naar zes Europese landen zal leiden (Benelux, Spanje, Italië, Portugal en Noord-Europa). De Belg Luc Graré gaat een belangrijke rol spelen in het buitenlandse netwerk. Hij heeft ervaring als Global Senior Vice President Sales & Marketing bij de Noorse zonnepanelenbouwer REC en de afgelopen jaren was hij global Vice-President Sales & Marketing bij NEL, de Noorse wereldleider binnen de bouw van elektrolyse-installaties. Tot maart 2017 was hij lid van de Raad van Bestuur van de Europese solar-associatie SolarPower Europe. Voor zijn overstap naar de energiewereld bekleedde Graré senior management-posities bij LG Electronics, TomTom, Sony en Agfa.

Om de Lhyfe-ambities in Nederland en Belgie te ondersteunen wil het Franse bedrijf in de nabije toekomst een Benelux-kantoor openen.

Chili meldt zich aan het hydrogen-front. Het Chileense Ministerie van Energie heeft een nationale strategie voor groene waterstof gepresenteerd die erop gericht is om de komende 20 jaar van het land een producent en exporteur van wereldniveau te maken. De overheid zorgt voor financiering, actualiseert regelgeving, stimuleert onderzoek en ontwikkeling en daagt zowel publieke als private partijen uit om met groene waterstof aan het werk te gaan. In eerste instantie voor de nationale markt en in een later stadium voor de export. Chili is het eerste land in Latijns-Amerika dat een grote toekomst ziet in de internationale waterstofeconomie.

“Voor ons is het economische aspect erg belangrijk. Niet alleen rechtstreeks in groene waterstof, maar ook omdat verschillende van onze belangrijkste industrieën, waaronder mijnbouw en landbouw, hun ecologische voetafdruk moeten verkleinen,” liet minister van Energie Juan Carlos Jobet bij de presentatie van de plannen weten. “Klanten van onze kopermijnen zijn zich steeds meer bewust van de CO2-voetafdruk. Als we competitief willen blijven, moet de mijnbouw zijn voetafdruk verkleinen,” voegde Jobet toe. Chili zet in op groene waterstof, gemaakt door elektrolyse met behulp van hernieuwbare energie.

Het meer dan 4000 km lange land heeft een potentieel voor meer dan 1.800 GW aan hernieuwbare capaciteit, gelijk aan 70 keer de huidige vraag. Het kabinet verwacht dat de kosten van schone energieopwekking de komende decennia verder zullen dalen. Zonne-energie geproduceerd in de noordelijke regio Antofagasta zal naar verwachting dalen van een huidig ​​gemiddelde van 2,1 eurocent per kWh tot ongeveer 0,85 cent in 2050. De kosten voor windenergie zullen naar verwachting dalen van ongeveer 2 eurocent per kWh naar 1,7 cent halverwege deze eeuw.

De regering verwacht dat Chili in de komende 30 jaar de goedkoopste groene waterstof op aarde zal kunnen produceren, beginnend bij een prijs tussen 1,44 euro per kg. Bij zeer efficiënte grootschalige productie daalt dit naar 68 eurocent per kg in 2050. Daarnaast moet nog wel rekening worden gehouden met compressie-, transport- en distributiekosten om de uiteindelijke prijs te berekenen. Volgens calculaties zou Chili tot 160 megaton per jaar aan groene waterstof kunnen produceren. 

De ontwikkeling van de technologie zou in drie etappes plaatsvinden, waarbij de eerste bestaat uit grootschalige binnenlandse waterstofvraag van bedrijven die nu al grijze waterstof gebruiken. De tweede etappe is het verbruik door de transportsector en waterstof als exportproduct. Als laatste wordt zeer grootschalig ingezet op de exportinfrastructuur.

Het eerste grote waterstofproject is inmiddels aangekondigd de regio Magallanes. In het uiterste zuiden van Chili wordt een 300 megawatt windmolenparkproject gerealiseerd op een plek waar continue zeer veel wind waait. De opgewekte energie wordt gebruikt voor de productie van groene waterstof voor export. Dit project wordt gefinancierd door private partijen.

3000 kilometer noordelijker, in de Chileense Atacama-woestijn, behoort de zonkracht tot de beste ter wereld. Met deze eigenschappen kan de nieuwe waterstofeconomie in Chili bijna niet mislukken.

Door de waterstof-initiatieven die in stad Aberdeen worden ontwikkeld neemt de Schotse stad snel afscheid van de term ‘oliehoofdstad’. Aberdeen kreeg deze titel omdat de stad opbloeide door de massale oliewinning op de Noordzee, maar nu fossiele brandstoffen eindig zijn, zet de stad in het noordoosten van Schotland volop in op waterstof.

Het meest zichtbaar op korte termijn is het openbaarvervoer op waterstof. In de straten van Aberdeen, een stad met 220-duizend inwoners, rijden binnenkort de eerste dubbeldekkers op waterstof ter wereld. De 15 bussen worden ingezet op de meest drukke lijnen door de city en kosten 555-duizend euro per stuk. Op dit moment rijden ze al op proef. De stad beschikt al jaren over een eigen waterstoftankstation en een waterstoffabriek. Daar wordt nu dagelijks 500 kilo groene waterstof geproduceerd, maar dat wordt de komende jaren vergroot naar 3500 kilo. De regionale regering, de Scottish Home Rule Government en Europese Unie stoppen ruim 9 miljoen euro in het project. Het Britse bedrijf Wrightbus zal de dubbeldekkers gaan leveren.

In de wijk Bridge of Don in Aberdeen worden momenteel waterstofwoningen ontwikkelt.  Elders in Schotland, bij het eiland Orkney, wordt de eerste veerboot op waterstof getest. De regio kijkt ook naar treinen op waterstof.

En activiteiten met waterstof trekken weer nieuwe initiatieven aan. Aberdeen is geselecteerd als de thuisbasis voor de eerste drijvende offshore-faciliteit ter wereld die groene waterstof produceert. Het baanbrekende Dolphyn-project zal 15 km uit de kust komen te liggen in de buurt van windturbines op de Noordzee. ERM, een in Londen gevestigd multinationaal adviesbureau dat eerder dit jaar 3,3 miljoen euro aan Britse overheidsfinanciering voor het Dolphyn-project ontving, zegt dat de keuze voor Aberdeen aan een aantal factoren is te wijten, waaronder de voortdurende waterstofinspanningen van de stad en de uitbreiding van South Harbor. Dolphyn zal in 2024 starten met waterstofproductie op zee met een 2MW elektrolyser, gevolgd door een 10MW-unit in 2027, die beide bij de Kincardine Offshore Windfarm zullen komen te liggen.

De waterstoffabriek gaat windenergie gebruiken om waterstof uit zeewater te produceren. Een pomp neemt het zeewater op en gebruikt de energie van de turbine om het te ontzouten en in een elektrolyser te splitsen in waterstof en zuurstof. De zuurstof wordt afgevoerd en de groene waterstof wordt per pijpleiding getransporteerd naar de kust voor gebruiksmogelijkheden als bussen, veerboten en mogelijk zelfs een waterstoftrein.

De eerste elektrolyser van 2MW zal ongeveer in een derde van de waterstofbehoefte van Aberdeen voorzien als deze in 2024 in werking wordt gesteld. Daarna zal de waterstof uit de 10MW elektrolyser in 2027 breder worden ingezet, zoals het bijmengen van waterstof in het gasnetwerk, maritieme toepassingen en industrieel gebruik.

Toyota-importeur Louwman & Parqui heeft zojuist bekend gemaakt dat de nieuwe Mirai vanaf maart 2021 leverbaar is in Nederland. Hoewel de waterstofauto een flinke upgrading krijgt ten opzichte van zijn voorganger daalt de verkoopprijs met maar liefst 15.100 euro. De Mirai gaat in Nederland 65.995 euro kosten, de huidige Mirai staat voor 81.095 in de prijslijst. Daarnaast komt de importeur met een slimme tankservice. Bij kopers van de Toyota Mirai Launch Edition die binnen een straal van 50 kilometer van een waterstoftankstation wonen of werken, wordt de auto thuis of op kantoor opgehaald en volgetankt teruggebracht.

Met de nieuwe Mirai bewijst Toyota dat een Fuel Cell Electric Vehicle (FCEV) ook een schitterend design en eindeloos rijplezier kan bieden. Behalve dat deze geavanceerde auto een nieuw klassiek uiterlijk meekrijgt met schitterende lijnen, biedt hij ook sportievere eigenschappen en een nóg grotere actieradius van 650 km. Toyota verwacht veel van de zakelijke markt, want het bijtellingstarief van 12% wordt bij een waterstofauto over de volledige cataloguswaarde gerekend en niet tot een maximum van 40.000 euro, zoals bij volledig elektrische auto's het geval is.

Op de Tokyo Motor Show in 2019 liet Toyota voor het eerst de nieuwe Mirai zien die in alle opzichten verder ging dan zijn voorganger. Bijvoorbeeld met een 30 procent grotere actieradius van 650 -geheel emissievrije- kilometers. Dit wordt mogelijk gemaakt door verbeteringen aan de brandstofcel en de toepassing van grotere waterstoftanks.

De nieuwe Mirai is direct te herkennen door zijn onderscheidende uiterlijk met lage lijnen, elegante proporties, gestroomlijnde carrosserie en grote 20-inch wielen. In het ruime, moderne interieur heerst een warme, comfortabele sfeer. Belangrijke features die hieraan bijdragen, zijn het 12,3-inch grote centrale display en het hightech instrumentenpaneel dat zich als volgens kenners om de bestuurder heen vouwt. De nieuwe Mirai biedt ruim plaats aan vijf personen.

Volgens talloze experts is waterstof onmisbaar voor een emissievrije toekomst en een uitstekend alternatief voor fossiele brandstoffen. Daarom krijgt het aantal waterstoftankstations in Nederland de komende jaren een stevige impuls.

Onderzoekers van de Technische Universiteit Delft, de Koninklijke Marine en de Nederlandse kustwacht hebben deze week een drone met vleugels gepresenteerd die verticaal kan opstijgen en uren in de lucht kan blijven. Bij de bekendmaking werd direct voor een moeilijke startlokatie gekozen: het achterdek van een schip op open zee. De eerste tests werden positief beoordeeld.

Een drone op waterstof is niet nieuw, daarover heeft Waterstof Magazine de afgelopen jaren meerdere keren geschreven. Maar de nieuwe drone uit Delft heeft meerdere uitdagingen overwonnen. Het vliegtuigje, met een spanwijdte van drie meter, kan lange afstanden over land en water vliegen en bijna overal landen. Daardoor zal het aantal toepassingen snel stijgen. De tot nu toe bestaande drones die op waterstof vliegen, vliegen ofwel langzaam of kunnen niet verticaal landen of opstijgen. Dit laatste proces onttrekt veel stroom aan de accu en dat is nadelig voor de vluchtduur. 

De drone gebruikt een combinatie van waterstof en batterijen als krachtbron. De drone is door de ontwerpers voorzien van vleugels om efficiënt over lange afstanden te kunnen vliegen, maar kan tegelijkertijd toch verticaal landen en opstijgen. Dit schept nieuwe mogelijkheden op plekken met weinig ruimte als een vaartuig of een dichtbebouwde of begroeide omgeving.

In de drone zit een brandstofcel aangevuld met een batterij. De batterij wordt tijdens de horizontale waterstofvlucht weer opgeladen via de brandstofcel, zodat er voldoende energie beschikbaar is voor een verticale landing. Dit is een proces dat meer energie kost dan de brandstofcel op dat moment kan leveren. Door het fixed-wing ontwerp en het gebruik van waterstof kan de drone urenlang horizontaal vliegen.

De volledig elektrische drone weegt 13 kilogram, is drie meterbreed  en wordt aangedreven door 12 motoren. Als er meerdere motoren uitvallen, kan het vliegtuigje nog steeds veilig landen. De brandstof in de vorm van waterstof is opgeslagen in een composiet waterstofcylinder met een inhoud van 6,8 liter onder een druk van 300 bar. Vanuit hier vloeit waterstof onder lage druk naar de 800 watt brandstofcel die hiervan elektriciteit produceert. De enige emissies zijn zuurstof en waterdamp. Dankzij de combinatie van de vleugels, de waterstofcilinder en batterij kan de drone meer dan 3,5 uur stabiel in de lucht blijven. Deze eigenschappen maken het vliegtuigje geschikt om ondersteuning te bieden bij verkennings- en inspectietaken.

De kennis die is opgedaan bij het ontwerpen van de drone kan worden gebruikt om de luchtvaart groener te maken. Wereldwijd wordt waterstof gezien als een van de belangrijkste kanshebbers om tot groene en duurzame vliegtuigbrandstof te komen. De Koninklijke Marine en de Nederlandse Kustwacht zien de ontwikkeling van de maritieme drone op waterstof als een echte technische doorbraak met een enorm toekomstpotentieel.
Beelden van de eerste testvulcht ziet u hier.

Waterstof is doorlopend in het nieuws. Voortdurend worden we geconfronteerd met berichtgeving over hoe overal in de wereld, en in het bijzonder Nederland, de duurzame waterstoftoekomst begint. Er worden miljarden geïnvesteerd in tientallen landen over de hele wereld. We staan aan het begin van een compleet nieuwe en internationale waterstof-economie.

Maar hoe zit dat eigenlijk? Wat is Waterstof? Hoe wordt het gewonnen en waarom speelt het zo’n grote rol in de energietransitie. Voor buitenstaanders zijn al die verhalen soms moeilijk te duiden. Want wat is waar? En wat niet?

Op maandag 16 november van 15.00 tot 16.00 uur organiseert New Energy Coalition een webinar onder de titel: Waterstof, Hoe en wat? Alles wat je moet weten om de waterstofberichtgeving te begrijpen. Gedurende de webinar gaan een aantal experts in op de basisvragen rond waterstof. Geen diepgaande analyses, maar een korte crashcourse om de basis te snappen. Als deelnemer kun je via de chatfunctie vragen stellen aan de experts.

De experts die aan het woord komen zijn:

• Ir. Jan-Jaap Aué – Directeur EnTranCe, Centre of expertise Energy, Lector Waterstoftoepassingen, Hanzehogeschool Groningen
• Catrinus Jepma – Wetenschappelijk Adviseur New Energy Coalition
• Patrick Cnubben – Coördinator Groene Moleculen New Energy Coalition
• Carl Holthausen – CTO Holthausen Clean Technology BV, Managing Director Hyzon Motors Europe BV

Leon Stille, manager EDI Business School part of New Energy Coalition, is de moderator.

Dit webinar is voor iedereen die meer wil weten over waterstof. Publiek, bestuurders, ambtenaren, professionals uit de energie, MKB, studenten, scholieren, docenten en journalisten. Aanmelden kan via deze link.

Het wereldwijde chemiebedrijf INEOS wil groeien in de markt voor waterstof en lanceert daarom een apart bedrijfsonderdeel. Onder de naam Clean Hydrogen Business wil het bedrijf op verschillende locaties in Europa grootschalige waterstoffabrieken bouwen. De waterstof wordt gebruikt voor de eigen productieprocessen, maar kan ook worden geleverd aan andere bedrijven en sectoren. De Belg Wouter Bleukx is aangetrokken als Business Unit Manager Waterstof en gaat leidinggeven aan het nieuwe bedrijfsonderdeel dat is gevestigd in het Verenigd Koninkrijk.

Waterstof is geen onbekend product voor INEOS. De chemiegigant produceert momenteel 300.000 ton waterstof per jaar, voornamelijk als bijproduct van chemische productieactiviteiten. Via haar dochteronderneming INOVYN is INEOS op dit moment in Europa de grootste operator van elektrolyse. Het bedrijf gebruikt dit proces bij de productie van chloor, waarin het markleider is. Dezelfde techniek kan worden toegepast bij het produceren van groene waterstof. De grootste elektrolysers die het bedrijf momenteel in gebruik heeft zijn 20 MW.  

INEOS is al betrokken bij verschillende projecten om de vraag naar waterstof verder te ontwikkelen. Daarnaast wil het nieuwe bedrijfsonderdeel Clean Hydrogen Business nieuwe partnerships ontwikkelen met toonaangevende organisaties die betrokken zijn bij de ontwikkeling van nieuwe applicaties en met overheden om te zorgen voor de noodzakelijke waterstofinfrastructuur.

De nieuwe topman, bio-ingenieur Wouter Bleukx, gaat vanuit Londen de nieuwe waterstoftak aansturen. “Onze ambitie is een of meerdere grote waterstoffabrieken te bouwen in Europa”, zegt Bleukx in het Belgische magazine De Tijd. “We mikken op installaties van 50 tot 100 megawatt om waterstof te maken van groene stroom. De kans dat we voor grote waterstofprojecten in Antwerpen belanden, is verschrikkelijk groot. Het is belangrijk dicht bij de clusters te zitten waar veel vraag naar H2 is. Maar ook in Noorwegen, het Duitse Keulen, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk zien we veel mogelijkheden. We denken de komende maanden de eerste partners te kunnen aankondigen.”

INEOS spreekt in het persbericht over ‘schone waterstof’, maar dat hoeft niet noodzakelijk groene waterstof op basis van wind- en zonne-energie te zijn. “De focus zal liggen op elektrolyse met groene stroom, maar we willen vooraf geen andere mogelijkheden uitsluiten”, zegt Bleukx. “Schone waterstof kan ook gemaakt worden van aardgas als we erin slagen de vrijgekomen CO2 goed op te vangen. De financiële resultaten daarvan vallen nog wat tegen, maar als plots de grote doorbraak komt in CO2-afvang, -opslag en -gebruik, willen we die optie openhouden.”

INEOS is een van de grootste chemiebedrijven ter wereld en biedt werk aan ongeveer 22.000 mensen op 183 locaties in 26 landen. Het is een particulier bedrijf met een omzet in 2019 van 51 miljard euro. Het bedrijf is groot geworden door bedrijfsonderdelen over te nemen waar andere chemiebedrijven geen toekomst meer in zien.

Energiebedrijf BP is plannen aan het ontwikkelen voor een grote waterstoffabriek in Duitsland. Een electrolyser van 50 MW moet binnen enkele jaren geplaatst worden bij de raffinaderij van BP in Lingen, 25 kilometer van de Nederlandse grens bij Oldenzaal. De plannen worden ontwikkeld in samenwerking met de offshore windontwikkelaar Ørsted. De benodigde groene stroom komt van de Ørsted-windparken in de Noordzee.

De 50 MW electrolyser zal voorlopig alleen waterstof gaan produceren voor de eigen raffinaderij van BP en kan in ongeveer een vijfde van de waterstofvraag voorzien. De beslissing van de oliemaatschappij om groene waterstof te gaan produceren, als vervanger van fossiel CO2-rijk gas, is een belangrijke stap in haar streven om tegen 2050 koolstofneutraal te zijn. BP heeft toegezegd de productie van fossiele brandstoffen de komende 10 jaar met 40% te verminderen en meer te investeren in duurzame energieoplossingen zoals hernieuwbare elektriciteit, groene waterstof en koolstofafvang. Het bedrijf hoopt de komende decennia het waterstofproject in Lingen te kunnen vertienvoudigen om voldoende groene waterstof te produceren om aan de volledige vraag naar waterstof van de raffinaderij te voldoen en een deel te kunnen vermarkten. BP en Ørsted gaan nu een onderzoeksfase in, de definitieve investeringsbeslissing zal in 2022 worden genomen en is afhankelijk van subsidie van de EU.

BP en Ørsted zetten in eerste instantie in op een productiecapaciteit van 9.000 ton per jaar. Het effect daarvan is volgens de partners vergelijkbaar met 45.000 auto’s per jaar minder op de Duitse wegen.

Het is het tweede grote partnerschap van BP dat is bedoeld om de oliemaatschappij te helpen voet aan de grond te krijgen in schone energie. In september maakte het bedrijf een deelname bekend in twee Amerikaanse offshore windprojecten die worden ontwikkeld door de Noorse staatsoliemaatschappij Equinor.

De regering van de deelstaat Queensland heeft een wereldprimeur met de eerste minister voor waterstof. Mick de Brenni (foto) wordt de nieuwe minister voor energie, hernieuwbare energiebronnen en waterstof in de nieuwe regering van premier Annastacia Palaszczuk. Door de benoeming van een minister voor waterstof geeft Queensland aan dat zij voor waterstof een belangrijke rol ziet weggelegd in de lokale energievoorziening en als belangrijke groeimarkt voor export. Australië wil hierin in de toekomst een belangrijke wereldspeler worden. Donderdag wordt het nieuwe kabinet beëdigd nadat Queensland Labour in oktober de verkiezingen heeft gewonnen.

Op de benoeming van de waterstofminister is inmiddels enthousiast gereageerd door de Australian Hydrogen Council. CEO Dr. Fiona Simon liet direct weten dat dit het juiste moment is om waterstof te erkennen met een eigen ministerie. “Door een waterstofportfolio te creëren, onderschrijft de regering van Queensland dat waterstof een belangrijke nieuwe industrie kan worden in een periode van economisch herstel. Het is een geweldige kans voor deze regio."

Voor de noordwestelijke deelstaat Queensland is de visie op waterstof niet nieuw. Er wordt inmiddels gewerkt aan de ontwikkeling van een Queensland Hydrogen Industry Strategy, een ontwikkelingsfonds, een prospectus, een toolkit voor investeerders en richtlijnen voor lokale overheden die te maken krijgen met waterstofontwikkelingen. Ook voor Australische beleidsmakers en initiatiefnemers is dit nog onbekend terrein.

De waterstofminister Brenni kan direct aan de slag met het uitvoeren van de plannen van Labour voor maximaal drie nieuwe 'corridors' voor hernieuwbare energie, met een potentieel om tot 16 GW aan nieuwe wind- en zonne-energie op te wekken en een bijbehorende opslagcapaciteit te creëren. De regering heeft daar inmiddels 86 miljoen euro voor uitgetrokken.

Queensland is een staat in het noordoosten van Australië en is in oppervlakte de op een na de grootste en in bevolking op twee na de grootste deelstaat van Australië. De grootste plaats is Brisbane aan de oostkust.

GreenMachines, wereldwijd leverancier van straatveegmachines, maakt zojuist bekend de eerste machine op waterstof te kunnen leveren. Aan het voertuig van het type GM 500H2 is twee jaar gewerkt. Als basis is de GM 500ZE gebruikt, de straatveegmachine op een accu die tien jaar geleden werd geïntroduceerd. In het voertuig op waterstof is het accupakket verwijderd en is op die plek een brandstofcel en de waterstofopslag geplaatst. Vanaf deze maand worden de eerste machines aan klanten geleverd.

De Nederlandse importeur Marcel van Campen is samenwerking met GreenMachines enkele jaren bezig geweest om de veegmachine op waterstof te ontwikkelen. “De eerste vraag was of er voldoende ruimte in het voertuig beschikbaar zou zijn om de brandstofcel en de waterstofopslag te plaatsen”, laat hij aan Waterstof Magazine weten. “Toen dat het geval bleek moest het systeem ontwikkeld worden door een externe partij met als uiteindelijke doel dat het H2-systeem direct vanaf fabriek in de veegmachine geplaatst moet worden. Het achteraf ombouwen betekent onnodig werk, dat zien we niet als blijvende oplossing.”
Een tweede uitdaging die genomen moest worden is de levering van waterstof. Met een gasleverancier is de wisselfles ‘H2-pod’ ontwikkelt. Deze gasfles heeft een diameter van 30 cm, is 76 cm hoog en bevat 1 kilo waterstof onder 350 bar. De flessen kunnen op een centraal punt in Nederland worden opgehaald of op lokatie worden geleverd.

“De veegmachines van GreenMachines hebben ruimte voor twee flessen. Afhankelijk van de energievraag kan hiermee een halve of een hele dag worden gewerkt. De energievraag is sterk afhankelijk van de inzet van de draaiende borstels, de waterpomp en de ventilator voor de luchtverplaatsing” Volgens van Campen kan de klant met de hoeveelheid waterstof uitstekend uit de voeten. Bij intensieve inzet van het voertuig kunnen tijdens de lunchpauze de flessen worden gewisseld. Het wisselen van de kunststofflessen neemt enkele minuten in beslag. Als de energiebehoefte nog groter is kan een derde fles met waterstof op de veegmachine worden meegenomen. In gebieden waar een waterstoftankstation aanwezig is plaatst de GreenMachines een vaste waterstoftank in het voertuig.
Van Campen heeft inmiddels de eerste schone veegmachines op waterstof verkocht. Welke steden de afnemers zijn wil hij nog niet zeggen. “Onze eerste klanten hebben een absolute wereldprimeur op het gebied van straatreiniging. Als ze eind deze maand de eerste voertuigen hebben ontvangen gaan ze dat zelf wereldkundig maken, zo hebben we dat afgesproken.”

De Nederlandse provincie Drenthe wil 1,6 miljoen euro uittrekken voor onderzoek naar een grote waterstoffabriek in Emmen. Energiebedrijf Shell wil de fabriek bouwen op het terrein van de Nederlandse Aardolie Maatschappij waar in het verleden de gaszuiveringsinstallatie stond. Zonneparken, die de groene stroom voor de electrolizer moeten leveren, staan er al en de gasinfrastructuur om in de toekomst waterstof te kunnen transporteren ligt al in de grond. Onder de naam ‘GZI-Next’ moet het project van start.

De provincie meldt dat het streven is in 2021 met de bouw van de waterstoffabriek van start te gaan en een jaar later moet de productielokatie oprationeel zijn. De fabriek krijgt een electrolyser van 10 megawatt en behoort daarmee tijdelijk tot een van de grootsten in Europa. Dat zal echter tijdelijk zijn, in verschillende Europese landen zijn inmiddels projecten in ontwikkeling die tien keer zo groot zijn.

Marc Potma, woordvoerder van Shell is positief over de ontwikkeling, maar geeft ook aan dat een definitieve beslissing nog niet is genomen, meldt RTV Drenthe. Een van de grootste uitdagingen is het vinden van voldoende grote afnemers van waterstof. In de nabijheid van de fabriek bevindt zich het Emmtec-terrein dat behoort tot de Top 10 van grootste aardgasverbruikers van Nederland. Hier kan CO2-vrije waterstof een belangrijke rol gaan vervullen bij de energietransitie, maar daarvoor zullen ook deze bedrijven nog het nodige moeten investeren.

Een andere optie is waterstof te produceren voor de waterstofwijk in Hoogeveen die vanaf eind 2021 wordt gebouwd. Hier wordt waterstof gebruikt in woningen met enorme seizoensinvloeden. In de winter zal de waterstofvraag hoog zijn en in de zomer nagenoeg nihil. Een stabiele klant voor waterstof kunnen de tien bussen van Qbuzz zijn die vanaf eind volgend jaar vanuit Emmen gaan rijden. Hier is de waterstofvraag over het hele jaar constant, maar bedraagt nog geen 10% van wat de 10 MW-fabriek kan produceren.

Voor een goede businesscase is Shell nog opzoek naar meer grote klanten, bij voorkeur in de directe regio. “Alleen bij grootschalige productie kan de prijs zakken naar een voor afnemers acceptabel niveau. Dus zijn we momenteel vooral samen met onze partners op zoek naar meer klanten voor de afname van waterstof in de regio. Pas daarna gaan we een definitief besluit nemen over de H2-fabriek.”

Een opmerkelijke financiering in München. De Europese Unie wordt partner in KEYOU, een startup die zich bezighoudt met de ontwikkeling van verbrandingsmotoren op waterstof. De EU ziet een brandstofcel niet meer als enige toepassing voor waterstof in de mobiliteit en beschouwt de waterstofverbrandingsmotor ook als ‘zero emission’. De motor stoot minder dan 1 gram CO2 per kWh uit. Europa steekt 7 miljoen euro in het Duitse bedrijf.

De ingenieurs van KEYOU die al sinds 2015 aan de ontwikkeling werken, kunnen tevreden zijn. De kans dat de Europese Unie de subsidieaanvraag zou toewijzen was ongeveer 0,2%. Het is een opmerkelijke bijdrage van de European Innovation Council (EIC), omdat het bestaat uit projectfinanciering en tegelijkertijd een directe deelname in de het bedrijf uit München. KEYOU maakt nu officieel deel uit van het EIC-accelerator financieringsprogramma "Horizon 2020" van de Europese Unie.

European Innovation Council geeft in een toelichting op de subsidietoewijzing aan dat KEYOU zich met de verbrandingsmotoren op waterstof zich op het juiste moment op de juiste plaats begeeft. De mobiliteitsmarkt en transportmarkt hebben nu innovatieve oplossingen nodig om de milieudoelstellingen te halen.

Waterstof Magazine publiceerde eerder een achtergrondverhaal over verbrandingsmotoren op waterstof én deze opmerkelijke startup. Dat verhaal leest u via deze link.

Een veerboot op waterstof voor tussen de 150 en 200 passagiers en een beperkte hoeveelheid vracht. Dat is het doel van het bedrijf Europe Technologies uit het Franse Nantes. Het schip moet gaan varen in de Golf van Morbihan in het westen van Frankrijk in de regio Bretagne. Een studie naar de haalbaarheid van het project is in volle gang en François Lefebvre, topman van Europe Technologies is zeer enthousiast.  “Voor ons is deze boot geen prototype, maar een absolute primeur op Europese en internationale schaal.”

In totaal zijn er 25 particuliere en openbare instanties bij de ontwikkeling van het Hylias-project betrokken, zoals de stad Vannes, de agglomeratie Golf van Morbihan – Vannes, het energiebedrijf van Morbihan en de regio Bretagne. Alles is erop gericht om in 2023 met een veerboot op waterstof tussen de ongeveer vijftig eilanden in de Golf van Morbihan te gaan varen. De veerboot op waterstof zal voornamelijk worden ingezet op de routes naar de dichtstbevolkte eilanden Arz en Moines. Daarvoor moet een bedrag van 15 miljoen euro worden geïnvesteerd. Het schip wordt ongeveer 24 meter lang en krijgt twee 300 kW elektromotoren en een brandstofcel. Er kan aan boord tussen de 350 tot 400 kilo waterstof worden meegenomen.
 
Het toekomstige waterstoftankstation op de kade in de havenplaats Vannes moet worden gekoppeld aan een 1.5 MW elektrolyser die dagelijks 600 tot 800 kilo waterstof kan produceren. Het tankstation zal ook gaan leveren aan landvoertuigen. Waar de energie voor de elektrolyser vandaan komt wordt nog onderzocht. Dat kunnen windparken voor de kust zijn, zonnepanelen of getijdenturbines die werken op de verandering van eb naar vloed. Het hele project moet in 2023 operationeel zijn.

Een 40-tons vrachtauto die rijdt op waterstof. Dat is het doel van het project GOH! in het Zwitserse Genève. Eind dit jaar moet de vrachtwagen gaan rijden in de stad op de grens met Frankrijk. De vrachtauto wordt ingezet door retail-organisatie Migros, eigenaar van een landelijke supermarktketen en een netwerk van tankstations.

Het initiatief voor waterstofproject GOH! is genomen door Geneva Foundation Nomad, een stichting die als doel heeft een platform te realiseren voor uitwisseling, opleiding en training van kennis. Met de ontwikkeling van waterstof ontstaat nieuwe werkgelegenheid, Nomad wil dat Zwitserland hier optimaal van profiteert. 

 Het project is een publiek-private samenwerking tussen Migros Genève en zijn benzinedochteronderneming Migrol, autobedrijf LARAG, waterstofspecialist Vaud, het bedrijf GreenGT en Industrial Services uit Genève. Als onderdeel van dit project heeft autobedrijf LARAG een chassis van de Russische fabrikant Kamaz uitgerust met een brandstofcel van het Franse technologiebedrijf GreenGT. Dit laatste bedrijf is gespecialiseerd in waterstofaandrijvingen voor zware voertuigen. De zware vrachtwagen wordt de eerste 40-tonner ooit die op waterstof rijdt, claimen de initiatiefnemers. Supermarktketen Migros zal de dagelijkse testritten uitvoeren, SIG zal als energiebedrijf een elektrolyser op haar terrein bouwen om groene waterstof te produceren. Zwitserland is een land waar door verval van water gemakkelijk duurzame energie kan worden opgewekt. Door deze stroom om te zetten in waterstof denken de partijen een zeer schone manier van vervoer en transport te realiseren.

Installatiebedrijf Vriend B.V. uit de Nederlandse stad Coevorden rijdt sinds deze week op waterstof. Het bedrijf dat zich richt op het installatiewerk van grote complexen heeft zes personenauto’s van het type Hyundai Nexo aangeschaft aangevuld met een eigen waterstoftankstation. 15% van de voertuigen van Vriend rijdt sinds afgelopen woensdag op waterstof.

Het rijden met waterstofauto’s is een droom van directeur Tom van Engelen. Zijn bedrijf bestaat dit jaar 140 jaar. Na een eerste oriënterend gesprek met de gemeente Coevorden bleek dat een waterstoftankstation binnen het bestemmingsplan valt. Aansluitend is van Engelen met tankstation-bouwer Resato uit Assen in overleg gegaan over wat er allemaal komt kijken bij de realisatie van een waterstoftankstation. Zonder subsidie bleek het project kansloos. Om het vulpunt te kunnen realiseren kreeg het bedrijf financiering vanuit de Drentse Energie Organisatie (DEO) en het energiefonds van de provincie.

Vriend B.V. wil de kennis over waterstof graag delen. Het bedrijf gaat samen met het Opleiding en ontwikkelingsfonds Technische Installatie Bedrijven (OTIB) een educatieve ruimte inrichten om leerlingen en andere belangstellenden kennis te laten maken met H2. Bezoekers leren daar wat waterstof is, hoe het wordt gemaakt en hoe het kan worden toegepast. Installatiebedrijf Vriend is in Drenthe koploper op het gebied van duurzaamheid en waterstof. Vriend richt zich met zijn werkzaamheden hoofdzakelijk op grote projecten als de bouw van zorginstellingen, scholen en supermarkten. Bij de realisatie van het eigen vulpunt heeft de installateur zich laten ontzorgen door Twinning Energy uit Maarn. Dit bedrijf heeft het waterstoftankstation geleverd, het vergunningstraject begeleid, de voertuigen geleverd en toezicht gehouden op de civiele werkzaamheden. Twinning Energy zorgt ook voor de levering van waterstof.

Om het rijden op waterstof te stimuleren komen er in 2020 en 2021 in totaal zes waterstoftankstations in Drenthe, schreef Waterstof Magazine in januari. De vijf andere waterstoftankstations zijn openbaar en komen bij bestaande tankstations door de hele provincie. De vulpunten zijn flexibel inzetbaar. Dat wil zeggen dat de tankstations verplaatst kunnen worden naar een andere plek op het moment dat er bij de bestaande tankstations waterstof te verkrijgen is aan de vaste pomp.

Een doorbraak voor waterstof in Noorwegen. De regering heeft na lang onderzoek besloten dat over vier jaar de veerdiensten op de Vestflord in de regio Nordland alleen nog maar mogen varen op waterstof. In het gebied vaart ook de veerdienst Bodø-Moskenes, een van de langste veerbootverbindingen van Noorwegen. Premier Erna Solberg reageert positief, maar de beslissing levert naast gejuich ook scepsis en frustratie op.

De premier en de ministers blijven ondanks de kritische vragen positief over het uitdagende besluit.  “We willen de nieuwe technologie stimuleren. We weten dat waterstof in de toekomst een van de belangrijkste brandstoffen zal zijn,” zegt minister Ingolf Ropstad. “Om de CO2-vrije ontwikkeling te stimuleren hebben we dit soort projecten nodig in ons land.”

Vier aanloophavens maken deel uit van de veerdiensten op de Vestfjord in het noorden van Noorwegen, ruim boven de poolcirkel. Waterstof is naar voren gekomen als een belangrijke emissievrije oplossing voor varen op zee, waar batterijen onvoldoende bereik hebben. Drie partijleiders zijn het erover met elkaar eens dat het voor de Noorse politiek ontzettend belangrijk om stappen te zetten in de energietransitie. Het waterstofproject in de Vestfjorden wordt als zeer belangrijk beschouwd binnen het milieubeleid. De regering wil dat Noorwegen, net als de rest van Europa, een waterstofindustrie ontwikkelt op basis van blauwe en groene waterstof. Stroom uit hernieuwbare bronnen is in Noorwegen in overvloed aanwezig.

De Vestfjord wordt de eerste grote veerbootverbinding die in Noorwegen op waterstof gaat varen. Maar het is de bedoeling om vanaf volgend jaar al een kleinere eerste veerboot op waterstof te laten varen op de Hjelmelandssambandet in Rogaland, helemaal in het zuiden van het land.

Critici zien het niet zitten met de veerboten op waterstof en hebben nog trauma’s van het debacle van 2013. Toen gingen de veerboten over van olie naar gas. Het resultaat was veel uitval en veel klagende passagiers. “Maar dat gaat met de overschakeling naar waterstof niet gebeuren”, benadrukt de regering. Ook de investering in de waterstofboten, tot mogelijk wel 90 miljoen euro, vindt de regering ook geen probleem. “Als we een nieuwe levensvatbare technologie in Noorwegen willen ontwikkelen, dan moet de publieke sector dit soort aanbestedingen gebruiken om vraag te creëren. De investering zal in ieder geval niet leiden tot duurdere ferrytickets.”

Het plan is om waterstof te produceren uit hernieuwbare energie in het Glomfjord Industrial Park in Meløy in Nordland. In vloeibare vorm wordt de waterstof naar de 100 km verderop gelegen havenplaats Bodø vervoerd. Daar komt een waterstoftankstation speciaal voor boten. Verwacht wordt dat de veerboten op de Vestfjord tot 10 ton waterstof per dag zullen verbruiken. In 2024 worden de H2-veerboten in gebruik genomen.

Hyundai heeft in twee Chinese regio’s een memorandum of understanding getekend voor de introductie van voertuigen op waterstof op de Chinese markt. De samenwerking wordt gezien al een strategische stap, wie dominant is op de Chinese markt bepaalt de wereldstandaard. In China maakt Hyundai zich op voor een strijd met Toyota, die daar al langer actief is.

Momenteel zijn er geen officiële normen op het gebied van veiligheids- en oplaadmethoden voor waterstof-elektrische voertuigen. Bedrijven die de markt domineren, gaan de norm bepalen. Voldoende reden voor Hyundai om met twee Chinese regio’s afspraken te maken over het bouwen van een nieuwe waterstofeconomie inclusief laadinfrastructuur.

Tot nu toe werkten Hyundai en Toyota gebroederlijk samen op markten waar ze elkaar tegenkomen. Voor Toyota lag de afgelopen jaren de nadruk op Japan en China terwijl Hyundai zich richtte op de wereldmarkt. Maar nu hebben de Koreanen de strategie veranderd. Gezien de plannen van de Chinese regering om de waterstofindustrie op middellange en lange termijn krachtig te stimuleren, is het voor de Koreanen onmogelijk om op afstand te blijven. Om een dominante positie op de wereldmarkt voor waterstofvoertuigen veilig te stellen moet Chinese samenwerking worden gezocht. China wil op de lange termijn 10% van zijn totale energiebehoefte uit waterstof halen en 5 miljoen elektrische waterstofvoertuigen te leveren. Korea's jaarlijkse automarkt is ongeveer 1,7 miljoen auto’s groot.

Marktkenners schatten in dat de Hyundai Nexo wereldwijd een kleine voorsprong heeft op de Toyota Mirai. Om deze reden vormde de Duitse autofabrikant Audi in 2018 een waterstofalliantie met Hyundai Motors in plaats van het Japanse Toyota. Eind dit jaar komt Toyota met de tweede generatie Mirai op de Japanse markt. Begin 2021 is dit voertuig ook elders op de wereld te koop.

Beide bedrijven streven naar wereldwijde marktdominantie. Wie de markt domineert, kan de wereldwijde norm voor waterstof-elektrische voertuigen bepalen op het gebied van productie, veiligheid en oplaadnormen. Het Japanse Toyota is om die reden al langer actief op de Chinese markt en heeft in juni tijdens de 'World Environment Day' een joint venture opgericht voor de ontwikkeling van brandstofcellen in China. Toyota bezit 65% van de aandelen, vijf Chinese bedrijven de andere 35%. Deze lokale joint venture zal het vanaf 2021 beginnen met de massaproductie van waterstof-elektrische bussen en heeft het voornemen waterstof-elektrische bussen te introduceren voor de Olympische Winterspelen van 2022 in Peking.

Voor Hyundai Motors is het op korte termijn belangrijker om wereldmarktleider te zijn dan zich te richten op de hoeveel waterstofvoertuigen er dit jaar worden verkocht. De strijd om de wereldmarkt in China is nog maar net begonnen.

Om de klimaatdoelstellingen van Parijs te halen moeten landen over de hele wereld miljarden investeren voor de omschakeling van fossiel naar klimaatneutraal. Alleen al in Europa zijn jaarlijks honderden miljarden euro’s nodig. Groene energie is booming, hernieuwbare energiebronnen zijn de snelst groeiende energiebronnen van dit moment en waterstof lift mee. Want al die groene energie uit windparken en zonnevelden is lang niet altijd beschikbaar op momenten dat de energievraag hoog is. CO2-vrije waterstof heeft de meeste potentie voor het grootschalig en langdurig opslaan van duurzame energie. De miljardenmarkt rond waterstof ontwikkelt zich snel, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine.

Lees hier wat er nu op de verschillende continenten gebeurt

Nel Hydrogen Electrolyser, een onderdeel van het beursgenoteerde van Nel ASA, is door het Iberdrola geselecteerd om een elektrolyser te leveren voor een groene waterstoffabriek in Spanje. Met een 20 MW PEM-elektrolyser wil Iberdrola samen met kunstmestfabrikant Fertiberia een van de grootste waterstoffabrieken bouwen van Europa. De fabriek moet al in 2021 operationeel zijn.

Iberdrola is een van de grootste elektriciteitsbedrijven ter wereld en werkt samen met kunstmestfabrikant Fertiberia aan een waterstofproject in Puertollano, in de binnenlanden van Spanje, zo’n 175 km ten zuiden van Madrid. Daar komt een zonnepark van 100 MW, een batterij-installatie met een opslagcapaciteit van 20 MWh en een elektrolyser van 20 MW. Nel heeft ruime ervaring met de bouw van elektrolysers, maar moet nog flink opschalen om te komen tot 20 MW. De waterstof die wordt geproduceerd, zal voornamelijk worden gebruikt voor de productie van kunstmest. De 20 MW elektrolyser zal volgens de planning in 2021 operationeel zijn.

Het zonnepark in Puertollano (foto) is een geconcentreerde thermische zonne-energiecentrale met een parabolische trog, gelegen in de provincie Ciudad Real. Het enorme zonneveld maakt gebruik van 352 parabolische cilindercollectoren, met 120.000 parabolische spiegels en 13.000 absorberbuizen.

Iberdrola, Fertiberia en Nel Hydrogen hebben over de levering van de elektrolyser een principe-overeenkomst getekend. De definitieve gunning van een contract is nog afhankelijk van wederzijdse overeenstemming over de definitieve commerciële voorwaarden. 

De ontploffing bij een waterstoftankstation in Sandvika bij Oslo is nog steeds voelbaar bij de verkoop van auto’s op waterstof. Dit jaar heeft Hyundai Noorwegen nog geen enkel exemplaar van de waterstofauto Nexo verkocht. Toyota doet het beter, de fabrikant uit Japan heeft in 2020 15 exemplaren van de Toyota Mirai weten te verkopen.

De ontploffing bij het waterstoftankstation bij Oslo in juni 2019 heeft tot een kettingreactie geleid. Eigenaar Uno-X heeft als reactie daarop al haar waterstoftankstations gesloten en deze zijn nog steeds dicht. De tankinfrastructuur liep daarmee snel terug en de consument begon te twijfelen.

In 2017 werden er in Noorwegen nog 50 waterstofauto’s verkocht waarvan 38 Hyundai Nexo’s. In 2018 verkocht Hyunai er 27 en in 2019 22 voertuigen. In 2020 is het nog niet gelukt om één auto te verkopen. In 2020 werden er wel 16 voertuigen op waterstof op kenteken gezet meldt Norwegian Public Administration. Dat waren 15 Mirai’s en een geïmporteerde wagen uit de Verenigde Staten. In totaal rijden er nu 100 waterstofauto’s in het land.

Een van de belangrijkste belemmeringen is de tankinfrastructuur. Dat merkte het bedrijf Hynio AS in Høvik, tien kilometer te westen van Oslo. Hynion lever momenteel waterstof aan alle auto’s rond de hoofdstad en heeft onlangs het tankstation moeten uitbreiden met een tweede pomp. En dat resulteerde in de drukste week ooit. In de eerste vijf dagen werden 75 auto's bijgetankt en op de meest bezochte dagen kwamen 18 auto's langs. Daarmee behoort het H2-station tot de grootsten in Europa. Op het piekmoment kwamen er vier auto's tegelijk tanken. Met twee dispensers kon deze wachtrij in minder dan tien minuten worden voorzien van waterstof.

Afgelopen zomer lieten de waterstofrijders in Noorwegen al van zich horen bij het tankstation in Høvik (foto). Met een vloot van 40 auto’s op waterstof eisten ze van de regering dat de gesloten waterstoftankstations in Bergen, Hvam en Porsgrunn weer moeten worden heropend en dat er 25 H2-stations komen die tegen 2025 minimaal 80% van het land bestrijken. Pas dan het rijden op waterstof flink gaan groeien.

Een fietstocht van 7000 km door Europa opzoek naar milieuprojecten met de focus op waterstof. Dat is het doel van Antoine Abou uit het Franse Lyon. Eind september begon zijn fietstocht in Parijs en via de Belgische plaatsen Brussel en Antwerpen is hij inmiddels in Nederland gearriveerd. Gisteren was hij in Groningen om te spreken over de waterstofplannen van Stork en voor een gesprek met Willem Hazenberg, projectleider van de waterstofwijk in Hoogeveen.

Op 20 september is de fietstocht van de 22-jarige student Antoine Abou begonnen. Hij beschouwt zichzelf absoluut niet als milieuactivist, maar hij is wel zeer geïnteresseerd in de rol die waterstof gaat spelen binnen de energietransitie. De 7000 km wil hij in een tussenjaar in negen maanden tijd afleggen. Zijn studie rechten heeft hij het afgelopen jaar afgerond en volgend jaar gaat hij van start met een vervolgstudie in Parijs. Zijn opleiding heeft niets te maken met de ‘fascinerende wereld van waterstof’, laat hij onderweg graag door journalisten optekenen. Maar de mogelijkheden van waterstof toont hij graag aan een groot publiek. Inmiddels heeft hij duizenden volgers op verschillende social media-accounts. Tot zijn verbazing is een van zijn video's op TikTok al 550.000 keer bekeken. 

De eerste grote stad die hij aandeed was Brussel, waar hij twee weken verbleef. Al snel nam hij plaats in een waterstofauto van de Europese Commissie, met dank aan een uitvoerend directeur van de brandstofcelindustrie. Een ingenieur van Toyota trok 2,5 uur voor hem uit om van alles te vertellen over de waterstofplannen van de Japanners. Overnachten in Brussel was goedkoop, via de juiste contacten kon hij iedere keer kosteloos een slaapplek vinden.

De sportieve Fransman heeft in negen maanden tijd in totaal 2.500 euro te besteden. Hij leeft van een zelf vastgesteld budget van 7 euro per dag. “Ik heb tot dan toe nog nooit voor accommodatie betaald en ben niet van plan die te betalen. Daar is helaas geen geld voor." Een sterk voordeel is dat hij als fietser overal buitengewoon hartelijk wordt ontvangen.

In Nederland ging zijn reis van Rotterdam naar Amsterdam en vervolgens naar Groningen. De komende week fietst hij Scandinavië binnen voor bezoeken aan de Noorse hoofdstad Oslo en de Zweedse hoofdstad Stockholm. Vervolgens daalt hij weer af in zuidelijke richting naar Kopenhagen en Berlijn. “Maar niets is echt georganiseerd, ik laat me meeslepen door waterstofprojecten en door mijn verlangen om te ontdekken hoe de wereld werkt. Als ik te snel ga, krijg ik daar spijt van omdat ik dan mijn reis dan vroegtijdig moet beëindigen.”

“Om de financiering van elektrisch varen te vergemakkelijken werkt de Arnhemse brandstofcelfabrikant Nedstack aan een leasemodel voor brandstofcellen.” Dat zegt Jogchum Bruinsma, Application Manager Maritime bij Nedstack Fuel Cell Technology in het Nieuwsblad voor Transport. “De schipper huurt hierbij naar eigen behoefte brandstofcelgeneratorsets of accucontainers voor korte vaarroutes.”

Wekelijks kloppen varende ondernemers aan bij bedrijven actief in de waterstofsector, voor meer informatie over de mogelijkheden om emissievrij te kunnen varen. De investeringen hiervoor lopen al snel in de miljoenen euro’s. Niet iedere schipper kan dat opbrengen. Een tweede probleem is de beschikbaarheid van waterstof. Langs rivieren en in havens in nog geen tankvoorziening.  

“Logistiek en technisch gezien zou de binnenvaart de ideale voortrekker kunnen zijn voor de maritieme toepassing van waterstof en brandstofcellen,” aldus Bruinsma. “Vergeleken met zeeschepen varen binnenvaartschepen veel kortere afstanden en vragen ze minder vermogen. Bovendien is geen wereldwijd netwerk van waterstofbunkerstations nodig voor de binnenvaart, een regionaal opgezette bunkerinfrastructuur is al voldoende.”

Een belangrijke ontwikkeling is dat op dit moment wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een waterstofinfrastructuur langs de rivier de Rijn tussen de haven van Rotterdam en Zwitserland. Overheidsinstanties in Nederland en Duitsland werken hierin samen onder de projectnaam RH2INE. In 2024 moet deze keten operationeel zijn. De initiatiefnemers willen de CO2-uitstoot daarmee flink reduceren en zetten daarom in op uitsluitend groene waterstof.

Om de investeringsdrempel verder te verlagen vindt Nedstack verhuurconcepten een kansrijke optie. Als de brandstofcellen, ook financieel, een stuk aantrekkelijker worden verwacht het bedrijf er meer te verkopen en zal de prijs dalen. Schippers kunnen via een leaseconstructie een brandstofcel huren in plaats van kopen. Er wordt dan alleen betaald voor het gebruik ervan en voor de door de verhuurder geleverde waterstof.

In Frankrijk is het afgelopen weekend de eerste steen gelegd voor he eerste groene waterstoffabriek van het land. De fabriek die waterstof gaat produceren uit windenergie en zeewater wordt gebouwd in de Vendeé, aan de Atlantische kust. Dit is het eerste concrete project van de waterstof startup Lhyfe. De komende jaren moeten er in de regio meer projecten volgen.

De fabriek voor groene waterstof komt te staan bij de plaats Bouin, 40 km ten zuidwesten van Nantes. Sinds 2003 staan hier acht windturbines met een geïnstalleerd vermogen van 19,5 MW. Drie van deze turbines worden rechtstreeks op de fabriek aangesloten. Het pilotproject omvat bijna 1000m2 aan bedrijfsgebouwen, kantoorruimtes, een R&D-centrum en vijftien parkeerplaatsen en vraagt een investering van 6 miljoen euro. Vanaf het voorjaar 2021 moet de H2-fabriek operationeel zijn en een productiecapaciteit bereiken van 300 kilo waterstof per dag, genoeg voor het verbruik van 700 waterstofauto's. Vanaf de zomer moet de capaciteit zijn verdubbeld en in een volgende stap verdrievoudigd.

De eerste klanten voor groene waterstof zijn de H2-tankstations in de regio, waaronder die van Challans, La Roche-sur-Yon, Le Mans en Les Sables-d'Olonne. Dit laatste tankstation is nog in ontwikkeling en moet in juni 2021 gereed zijn. Diverse gemeenten in het gebied werken samen om een serie vuilnisauto’s op waterstof te kopen. In Le Mans gaan waterstofbussen rijden.

Lhife doet zelf onderzoek naar de meest optimale inzet van de electrolyser, waarmee de waterstof wordt geproduceerd. Daarvoor heeft de startup nu al 20 mensen in dienst, tegen het einde van het jaar moeten dat er 30 zijn.

De eerste waterstofcoöperatie van Nederland, GldH2, wil een ondergronds waterstofnetwerk aan leggen in Zutphen. Dat blijkt uit de Mooi-aanvraag die de afgelopen week is ingediend. Via Mooi kunnen innovatieve projecten subsidie krijgen om proefprojecten te starten die een belangrijke bijdrage leveren aan een CO2-vrije toekomst. GldH2 wil waterstof produceren en gebruiken in de bebouwde omgeving, de industrie, voor een tankstation en voor bussen en treinen.

Uit de Mooi-aanvraag blijkt dat in Zutphen voorbereidingen worden getroffen voor het verwarmen van een deel van de binnenstad op waterstof. “Het historische centrum van Zutphen bestaat uit een aaneenschakeling van gemeentelijke- en rijksmonumenten”, zegt Jan Fikken, bestuurslid van GldH2 tegen Waterstof Magazine. De woningen staan dicht op elkaar, warmtepompen zijn hier geen optie en zonnepanelen op deze woningen zijn niet toegestaan. We beginnen met een test in 50 gerenoveerde en geïsoleerde panden. Voor het Apeldoornse bedrijf Remeha wordt dit een belangrijke testcase voor de eerste serie cv-ketels op waterstof.”

GldH2 wil het hele proces CO2-vrij organiseren. De toekomstige waterstoffabriek op industrieterrein de Mars draait hoofdzakelijk op zonnepanelen en windmolens uit de omgeving en zal het beginpunt zijn van een ringleiding voor waterstof. Halverwege de binnenstad passeert de waterstofleiding het rangeerterrein van Prorail. Hier tanken dagelijks regionale treinen. “Deze treinen op diesel rijden jaarlijks meer dan 3 miljoen kilometer door oost-Nederland met de bijbehorende CO2-uitstoot," zegt Fikken. “Met een simpele aftakking van de waterstofleiding is CO2-vrije waterstof ook hier permanent beschikbaar en het scheelt ook nog eens de nodige tankauto’s op de weg.”

De meest eenvoudige case is een metaalverwerkend bedrijf in Zutphen. In het productieproces wordt al veel waterstof gebruikt. Nu nog grijze waterstof, maar met een aftakking van de waterstofringleiding wordt dat groen. Het metaalbedrijf is de grootste energiegebruiker van de stad. Naast het metaalbedrijf ligt het grootste tankstation van de regio. Ook hier kan waterstof ondergronds geleverd worden, het tankstation hoeft het gas dan alleen nog op druk te brengen.

“Het afgelopen jaar zijn de verschillende projecten met de 13 partners, waaronder overheden en het bedrijfsleven, uitgewerkt, “zegt Fikken. “De bedrijven hebben aangegeven een deel van de kosten te willen financieren, om een waterstofeconomie in oost-Nederland te helpen ontwikkelen. Op innovatief gebied is dit project, mede door de enorme diversiteit, een absolute wereldprimeur.”

COMMENTAAR. Een twijfelachtige wereldprimeur in Delft. Daar is enkele maanden geleden een open parkeergarage opgeleverd die verboden is voor elektrische auto’s en auto’s op waterstof. Waar komt dat verbod plotseling vandaan? En is een parkeerverbod voor waterstofauto’s gerechtvaardigd als voertuigen op andere gassen gewoon naar binnen mogen? De redactie van Waterstof Magazine ging opzoek naar dit bijzondere besluit.

We beginnen bij de plaatselijke brandweer. Deze heeft geen eigen mailadres, maar blijkt te vallen onder de Veiligheidsregio Haaglanden. De eerste mail krijgen we onbestelbaar terug, de tweede ook. Dan maar even bellen met de alarmlijn. Het mailadres op de website blijk al lang niet meer te bestaan, we krijgen de nieuwe. De woordvoerder reageert pas na meerdere dagen: “Ik heb begrepen dat je het beste terecht kunt bij de gemeente Delft met je vragen hierover. Succes!”

Na een ‘hartelijk dank’ nemen contact op met de gemeente. “Dit is geen gemeentelijke parkeergarage. De garage ligt op de campus van de Technische Universiteit (TU). Dit is de pas opgeleverde garage van de TU op de locatie P Sports. Onze contactpersoon is Ingeborg van de TU Delft.”

Inmiddels zijn we tien dagen verder. We sturen het informatieverzoek door naar het opgegeven mailadres, maar dit blijkt niet te kloppen. Na onderzoek proberen we het opnieuw en er komt antwoord: “Allereerst excuses voor de late reactie. We hebben navraag gedaan bij de afdeling die heeft gewerkt aan de realisatie van het parkeergebouw. Dat verloopt in de huidige tijd allemaal per mail en kostte iets meer tijd.

Bij de vergunningverlening bleek dat de brandweer in de regio Haaglanden vanwege recente ervaringen nieuwe/extra vragen en bedenkingen had met betrekking tot de brandveiligheid. Dit heeft geleid tot extra brandveiligheidsmaatregelen in het gebouw en ook tot een parkeerverbod voor elektrische auto’s en waterstofauto’s. Deze auto’s moeten dus buiten het gebouw parkeren. Het levert geen parkeerprobleem voor de eigenaren op omdat er direct rondom het gebouw nog eens ca. 400 parkeerplaatsen liggen en er ook elders op de campus voldoende parkeerruimte beschikbaar is."

Er zo heeft de universiteit in Delft, waar ze toch heel erg druk zijn met waterstofontwikkelingen, de eerste parkeergarage ter wereld die verboden is voor BEV’s en FCEV’s. En hoe zat het ook alweer met de Nexo botsproef in Amerika? “Als het op veiligheid aankomt laten we bij Hyundai niets aan het toeval over. Neem de NEXO, de eerste in serie geproduceerde waterstofauto ter wereld. In Amerika zijn ze hartstikke onder de indruk van het veiligheidsniveau van deze SUV. Daar ontving de NEXO een zogeheten TOP SAFETY PICK+ award. Het Insurance Institute for Highway Safety (IIHS) kent deze onderscheiding alleen toe als een auto superveilig is.”  

Waarschijnlijk hebben ze in Delft de berichten hierover gemist.

De eerste waterstof-coöperatie van Nederland presenteerde de afgelopen week haar plannen in Zutphen. Er moet een waterstoffabriek verrijzen op het industrieterrein De Mars en er worden verschillende proefprojecten opgezet.  De coöperatie GldH2 werkt daarbij samen met de lokale energie-coöperatie Zutphen Energie en dertien partners in de regio.

De afgelopen weken werden er drie informatieavonden georganiseerd om de inwoners van de Hanzestad te informeren over waterstof en de toepassingsmogelijkheden. De eerste twee avonden hebben de initiatiefnemers tientallen geïnteresseerden moeten wegsturen, de zaal zat meer dan stampvol. Maar ook op de extra voorlichtingsavond, afgelopen maandag, was het wederom volle bak. In drie presentaties werden de belangstellenden meegenomen in de rol van waterstof binnen de energietransitie, sprak Arjan de Putter over zijn ervaring met waterstof binnen de mobiliteit en gaf Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine, een serie voorbeelden van waterstoftoepassingen wereldwijd. De honderden belangstellenden konden direct kennis maken met een waterstofauto. Ebby Road uit Eindhoven stelde een Toyota Mirai als showmodel beschikbaar, tweedehands te koop voor 37.000 Euro.

“De eerste kennismakingsavonden waren een schot in de roos,” zegt Wiebe Boer, bestuurslid van GldH2. “Iedereen was zeer enthousiast en wij waren als organisatie zeer verrast over de kennis die al bij veel mensen aanwezig is. In de bijna twee jaar waarin we al intensief met waterstof bezig zijn hebben we veel aandacht besteed aan bedrijven en instellingen die bij de waterstofontwikkeling een rol kunnen spelen. Inmiddels hebben we dertien professionele partners waar we samen mee optrekken. We kunnen met zoveel draagvlak eenvoudiger naar een volgende stap.”

Hoe de plannen daadwerkelijk ingevuld gaan worden moet de komende maanden blijken. New Energy TV was in Zutphen aanwezig en maakte deze reportage.  

Om het rijden op waterstof aan te jagen komen in 2020-2021 zes waterstofvulpunten in de provincie Drenthe. Het gaat om vijf openbare tankstations die samen een dekkend netwerk vormen en één vulpunt op het terrein van installatiebedrijf Vriend in Coevorden.

Het nieuws is zojuist officieel bekend gemaakt tijdens een bijeenkomst bij Resato in Assen. Dit bedrijf is marktleider in de productie van waterstoftankstations. Gedeputeerde Tjisse Stelpstra wil het rijden op waterstof extra stimuleren en draagt financieel bij, mits Provinciale Staten daarmee in kan stemmen.  Provincie Drenthe schaft zelf ook vier waterstofauto’s aan die binnenkort de weg op gaan.

De vijf openbare vulpunten komen bij bestaande tankstations in Drenthe en zijn flexibel inzetbaar. Dat wil zeggen dat de vulpunten verplaatst kunnen worden naar een andere plek op het moment dat er bij de bestaande tankstations waterstof te verkrijgen is aan de pomp. Het initiatief komt van de bedrijven Resato (producent van waterstofvulpunten) uit Assen en Orange Gas uit Heerenveen. Zij willen vanuit Drenthe het netwerk verder uitbouwen naar Groningen en Friesland. Resato en Orange Gas werken hierin samen met Gasunie en Friesland Lease. De initiatiefnemers willen in juli 2020 het eerste waterstofvulpunt in Drenthe in gebruik nemen. Om de vulpunten te kunnen realiseren krijgen de partijen financiering vanuit de Drentse Energie Organisatie (DEO), het energiefonds van de provincie. DEO gaat ook werken met laagdrempelige leningen om de aanschaf van waterstofauto's te stimuleren.

De medewerkers van installatiebedrijf Vriend uit Coevorden kunnen al in mei 2020 waterstof tanken. Het bedrijf krijgt een eigen waterstofvulpunt en zes waterstofauto’s.  Daarnaast gaat het bedrijf samen met het Opleiding en ontwikkelingsfonds Technische Installatie Bedrijven (OTIB) een educatieve ruimte inrichten om leerlingen en andere belangstellenden kennis te laten maken met waterstof.

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Noot Personenvervoer in Ede heeft de afgelopen week opnieuw enkele waterstofauto's aan haar wagenpark toegevoegd. Deze week nam het bedrijf zes nieuwe voertuigen van het type Toyota Mirai in gebruik. De auto's zijn geleverd door Ebby Road in Eindhoven, gespecialiseerd in gebruikte Mirai's.

De uitrol begon in de zomer van 2019 met 35 exemplaren, besteld voor de regio Den Haag. Tussentijds is er een voertuig total loss gereden en zijn er nieuwe Mirai’s toegevoegd. Met de zes nieuwe waterstofauto's staat de teller bij Noot inmiddels op 45 auto's die op waterstof rijden. De voertuigen worden dagelijks ingezet voor WMO-vervoer.

Martijn Kersing, directeur van Noot personenvervoer, zorgt hiermee voor een primeur in Nederland. Met dit project zet Noot de eerste waterstof taxi-vloot van Nederland in. Elders in Europa zijn er ook al dergelijke initiatieven, zoals in Parijs, waar op dit moment al meer dan 100 Toyota Mirais rijden. Dat het bedrijf, gespecialiseerd in personenvervoer, heeft ingezet op waterstof is een logische keuze, de opdrachtgever eist dat de auto’s 24/7 beschikbaar zijn. Door de grote actieradius van de waterstofauto en het snelle tanken kan Noot dit emissieloze transport nu aanbieden.
Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Het bedrijf Bosch Beton uit Barneveld heeft subsidie ontvangen voor enkele waterstofprojecten die het bedrijf wil ontwikkelen. Het betonbedrijf wil een zware vrachtauto op waterstof laten rijden en een waterstoftankstation realiseren.  De logistieke afdeling van Bosch krijgt steeds vaker te maken met beperkingen rond bouwprojecten binnen milieuzones van grote steden. Het efficiënt afleveren van betonnen keerwanden (foto) wordt daardoor ernstig verstoord. 

Op korte termijn loopt Bosch, met haar bulkvervoer van meer dan 50 ton, tegen steeds meer beperkingen aan in binnensteden. Door gebruik te maken van waterstof denkt het bedrijf een concurrentievoordeel te creëren en kan de werkgelegenheid op termijn veiliggesteld worden. Samen met HyET Hydrogen en de hogeschool Arnhem – Nijmegen wordt er een zware vrachtauto op waterstof ontwikkeld, uitgevoerd met een elektrisch aangedreven plaatsingskraan. Daarnaast komt er een waterstof-tankstation met een eigen productiefaciliteit. Hier kan tot maximaal 400 kg waterstof per dag geproduceerd worden.

De afgelopen jaren heeft Bosch Beton al voorgesorteerd op een milieuvriendelijke toekomst. Het interne transport is al overgeschakeld van fossiele brandstoffen naar elektriciteit en het bedrijf heeft een compleet nieuwe duurzame productielocatie, met 18-duizend zonnepanelen, gebouwd aan de snelweg A1 bij Barneveld. Het enorme bedrijfsterrein ligt ook direct aan de spoorlijn Apeldoorn – Amersfoort zodat in de toekomst transport via de rails in het verschiet ligt.

Bosch Beton is in Nederland marktleider met verkoop, levering en plaatsing van voorgefabriceerde betonnen keerwanden. Klanten komen uit de agrarische sector en de grond-, weg- en waterbouw in Nederland, Duitsland, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk, België en Frankrijk.
Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

Het Portugese energiebedrijf Prio wil met het ministerie van Energie in overleg om zich aan te sluiten bij het project rond de mega-waterstoffabriek in Sines. Dat heeft Pedro Morais Leitão, president van Prio, in de Portugese pers laten weten. De waterstoffabriek in Sines is een Portugees/Nederlands initiatief om te komen tot grootschalige opwekking van groene waterstof. Prio is eigenaar van honderden benzinetankstations en tevens actief in de markt van gasflessen en laadsystemen voor elektrische auto’s.

Eerder deze maand liet Waterstof Magazine al weten dat de Nederlandse waterstofgezant Noë van Hulst, namens het Nederlandse bedrijfsleven, met de Portugese overheid praat over een grootschalig zonnepark in de buurt van Sines en een daaraan gekoppelde waterstoffabriek. De waterstof moet uiteindelijk per schip naar Nederland vervoerd worden. Verschillende Portugese en Nederlandse bedrijven hebben het initiatief genomen om te komen tot een zonnepark met rond de drie miljoen zonnepanelen. De berichtgeving is de president van energiebedrijf Prio niet ontgaan. Inmiddels heeft hij gesproken met João Galamba, staatssecretaris van Energie in Portugal. De volgende stap, een overleg met de minister van Energie, staat al in de agenda. Pedro Morais Leitão wil daar de verdere bedoelingen van het bedrijf kenbaar te maken. ‘Prio is altijd opzoek naar nieuwe kansen en wil de ontwikkelingen rond waterstof niet missen.’  Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief

De traditionele Europese vrachtwagenfabrikanten dreigen de aansluiting richting een CO2-vrije toekomst te missen. De HD6-Neptune, de waterstofvrachtauto van Hyundai, dendert Europa binnen. Nadat een jaar geleden 1000 vrachtauto’s op waterstof werden aangekondigd voor Zwitserland, werd in mei bekend dat er ook een vloot voertuigen gaat rijden in Oostenrijk. Nu maakt Nel Hydrogen bekend een joint venture te hebben gesloten met H2 Energy en Hyundai voor een vloot vrachtauto’s in Noorwegen. De uitrol van waterstoftrucks ligt daarmee strak op schema. De partners H2 Energy en Hyundai lieten dit voorjaar aan Waterstof Magazine weten dat er vier nieuwe landen op de nominatie staan voor de uitrol van waterstoftrucks. Naast het inmiddels gerealiseerde landen Oostenrijk en Noorwegen, zijn dat Nederland en Duitsland. Lees het hele verhaal hier.

In Brussel hebben politieke leiders en hoge ambtenaren uit Portugal en Nederland verder gesproken over de realisatie van een enorme waterstoffabriek in Sines. Nabij deze Portugese havenplaats moeten grote zonnevelden komen met miljoenen zonnepanelen voor de productie van groene waterstof. Onder andere de Nederlandse Waterstofgezant Noé van Hulst en Bart Biebuyck, executive director van Fuel Cells and Hydrogen joint undertaking, zitten aan de overlegtafel. ‘We doen echter geen mededelingen over welke bedrijven bij dit initiatief betrokken zijn, dat laten we aan de bedrijven zelf over,’ meldt Van Hulst aan Waterstof Magazine

‘Het doel van de gesprekken in Brussel was om te praten over de vervolgstappen en de wijze waarop dit plan zou kunnen passen binnen de regels van de Europese Unie. Maar het is op dit moment te vroeg om daarover meer te zeggen,' aldus Van Hulst, die daar nog wel aan toevoegt dat een groep bedrijven in Portugal en Nederland al geruime tijd samengewerkt aan het creëren van een waardeketen en handelsroute. De beide regeringen hebben het initiatief verwelkomd.

‘Nederland beschouwt groene waterstof als een noodzakelijke aanvulling op elektrificatie en energie-efficiëntie met het oog op het bereiken van de afgesproken klimaatdoelen voor 2050,’ zegt van Hulst. ‘Onze berekeningen tonen echter aan dat we enorme hoeveelheden waterstof nodig hebben om te verduurzamen. En dan hebben we het over hoeveelheden die onze eigen binnenlandse productiecapaciteit de komende 10 jaar zullen overtreffen, vandaar onze belangstelling voor import,’ laat Van Hulst aan onze redactie weten. De Portugese Minister van Milieu João Matos Fernandes zegt in de media in Portugal dat het plan voor de waterstoffabriek in Sines in april zal worden ingediend. Hij garandeert dat het Portugese bedrijven het project zullen ontwerpen en bouwen.

Na afloop van de gesprekken in Brussel plaatste de Portugese staatssecretaris van Energie João Galamba de bovenstaande foto op social media. Hij staat voor de banier, met rechts naast hem Noé van Hulst en links Bart Biebuyck.

Portugal en Nederland werken samen aan de realisatie van een enorme waterstoffabriek in de provincie Alentejo. De productielocatie moet komen bij de havenplaats Sines in het zuidwesten van Portugal, 100 km ten zuiden van de hoofdstad Lissabon. Het project vraagt een investering van 600 miljoen Euro en wordt gefinancierd door Europese fondsen. Het nieuws werd gisteren naar buiten gebracht door João Galamba, staatssecretaris voor energie in Portugal, in een debat met de Portugese Vereniging voor de Promotie van Waterstof op de radiozender TSF. 

De Portugese overheid heeft in de provincie Alentejo veel grond in eigendom dat alleen mag worden gebruikt voor industriële projecten. Het realiseren van enorme zonneparken past binnen de bestemmingsplannen, de regio heeft ruim twee keer zoveel zonuren als in Nederland. Met de opbrengst van stroom wordt ter plaatse waterstof gemaakt dat via de nabije haven van Sines (foto) naar noord Europa kan worden getransporteerd. De waterstofinstallatie zou volgens de staatssecretaris 160 miljoen kg groene waterstof per jaar kunnen produceren, voldoende om bussen en vrachtauto’s 800 miljoen kilometer te kunnen laten rijden. ‘We kunnen in Portugal grote hoeveelheden elektriciteit produceren tegen een zeer lage prijs van 14,70 euro per megawattuur. Op deze wijze denken wij dat de productie van groene waterstof levensvatbaar zal worden’, aldus de staatssecretaris. ‘Wij zijn klaar voor waterstofexport naar het noorden van Europa.’

De redactie van Waterstof Magazine heeft nader onderzoek gedaan naar de omvang van de waterstoffabriek in de provincie Alentejo in Portugal. Daar moet een enorme fabriek voor groene waterstof verrijzen. De Portugese staatsecretaris van Energie, João Galamba, meldde dat in een debat op het radiostation TSF. Onze redactie doet nader onderzoek naar deze Nederlands/Portugese fabriek, omdat de cijfers die daar terloops gegeven werden niet correct zijn.

De basis van de groene waterstof is bij dit project zonne-energie, opgevangen door een van de grootste zonneparken in Europa. De straatsecretaris spreekt over een vermogen van 1 Gigawatt, omgerekend 1000 Megawatt. Om dit op te wekken zijn in deze regio zijn ongeveer 2,9 miljoen zonnepanelen nodig op een terrein van ongeveer 2200 hectare, omgerekend 22 km2. De zon schijnt in de provincie Alentejo iets meer dan twee keer zolang dan in Nederland. Een zonnepaneel levert in Portugal dus aanzienlijk meer vermogen op dan in Nederland, daarnaast is de grond en de menselijke arbeid goedkoper.

Over enkele jaren wordt verwacht dat de prijs van zonne- en windenergie in Nederland zal dalen naar tussen de 50 en 80 Euro per megawattuur. In het zonrijke Portugal bedraagt de prijs nu al 14,70 Euro per megawattuur. Een zeer scherpe prijs. Bloomberg New Energy Finance berekende dit voorjaar dat de prijs voor zonne-energie in Europa het laagst is in Spanje. Eén megawatt aan zonne-energie kost volgens het onderzoeksbureau € 49. In deze prijs zijn ook de aanleg- en beheerkosten van het zonnepark meegenomen. De meest actuele prijs in Portugal zit hier flink onder. 

                                              Weet u meer? Tip de redactie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Onder grote belangstelling is woensdagmorgen in Stad aan ’t Haringvliet de eerste waterstofwoning van Nederland officieel geopend. Het hart van het waterstofsysteem is een Solenco Powerbox met een Italiaans design die is opgesteld in de garage. In de Powerbox zit een brandstofcel gecombineerd met een elektrolyser. Deze wordt gebruikt om van stroom -uit de 30 zonnepanelen op het dak- waterstof te maken en op een later tijdstip van dit waterstof weer stroom. De waterstofopslag bevindt zich in de tuin. In een grijze metalen kast ligt in 24 cilinders onder 30 bar maximaal 1200 liter waterstof opgeslagen. Waterstof Magazine was ter plaatse. Meer informatie over dit innovatieve project vindt u hier.

Wereldnieuws uit Groningen. Kunstenaar Rob Mulder rijdt in een 2CV op waterstof. Voor zijn YouTubekanaal ‘In mijn Eendje’ bezoekt hij samen met zijn hond Wim bijzondere mensen of bijzondere gebeurtenissen in de regio. De filmpjes die ongeveer 15 minuten duren worden door duizenden fans bekeken. In het noorden van Nederland is Mulder razend populair.

Tijdens een bezoek aan waterstofbedrijf Holthausen Clean Technologie kreeg de Groningse kunstenaar van Carl Holthausen het aanbod om zijn Deux Chevaux om te bouwen naar een voertuig waterstof. Er was echter een probleem, de lelijke eend waarmee Mulder door de regio toert is een gehuurd exemplaar. Vorig jaar geleden plaatse het duo Mulder en Holthausen een oproep op internet voor een tweedehands 2CV. ‘Desgewenst krijgt de gulle gever de motor terug, deze hebben we na de ombouw toch niet meer nodig.’

Het afgelopen weekend werd het voertuig voor het eerst afgetankt bij het waterstoftankstation van Holthausen (foto). De komende week moet de auto voor een tweede keuring naar het RDW, het Nederlandse instituut dat voertuigen onderzoekt voordat ze de weg opmogen. Als deze keuring positief verloopt rijdt de eerste Deux Chevaux op waterstof ter wereld over de Groningse wegen. De eerste beelden van deze 2CV is hier te zien vanaf 11 minuut 40.  

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

In Rotterdam neemt netbeheerder Stedin vanmiddag de eerste verwarmingsinstallatie op waterstof officieel in gebruik. In een bescheiden waterstoffabriek aan de Laan van Nieuw Blankenburg in de wijk Rozenburg wordt waterstof gemaakt van hernieuwbare energie en naar een appartementencomplex in de directe nabijheid gepompt. Daar hangen in de kelderruimte drie waterstofketels van Remeha, Bekaert  en DNV GL / GasTerra die de aangesloten woningen moeten verwarmen. Aan het demonstratieproject werken daarnaast de gemeente Rotterdam en woningstichting Ressort Wonen mee. Dit is het eerste Nederlandse project waarbij woningen met waterstof worden verwarmd. ook is het voor het eerst dat een bestaande aardgasleiding wordt gebruikt voor 100% waterstof. In de testfase is de leiding eerst met stikstof ‘gespoeld’ en op druk gezet. Daarna is de leiding gevuld met 100% waterstof. Na een test van 24 uur was de druk in de leiding ongewijzigd en is de gasleiding akkoord bevonden voor het transport van waterstof. De officiële opening gaat gepaard met een klein feestje voor genodigden.

Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

De gemeente Den Haag heeft een belangrijke rol gespeeld bij de uitrol van het eerste Nederlandse taxibedrijf dat massaal gaat rijden op waterstof. Door in de aanbestedingsregels voor een nieuw contract voor WMO-vervoer expliciet te vermelden dat het vervoer CO2-neutraal moet worden uitgevoerd, wordt het voor tankstationhouders interessant om in een waterstofinfrastructuur te investeren. Daarmee is het kip/ei-probleem, zonder tankstations geen auto’s en zonder auto’s geen tankstations, doorbroken. Den Haag is met deze opstelling voorloper in Nederland.

Jan-Christiaan Koenders, Managing Director van Toyota importeur Louwman & Parqui: ‘We zijn trots dat Den Haag de allereerste Nederlandse gemeente is met een taxivloot op waterstof met de inzet van 35 Toyota’s Mirai. We prijzen Noot Personenvervoer voor hun drive om het WMO-vervoer met onze waterstoftechnologie te realiseren. Dit is een belangrijke mijlpaal in de energietransitie.’

Martijn Kersing, directeur Noot Personenvervoer: ‘Met dit project zetten wij de eerste waterstof taxivloot in Nederland in. Elders in Europa zijn er ook al dergelijke initiatieven, zoals in Parijs waar op dit moment al 100 Toyota’s Mirai rijden. Dat wij hebben ingezet op waterstof is een logische keuze omdat onze opdrachtgever eist dat wij 24/7 beschikbaar zijn met onze vloot. Door de grote actieradius van de waterstofauto en het snelle tanken kunnen we dit nu aanbieden.’ Het actuele waterstofnieuws gratis in uw mailbox? Schrijf u nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief.