Raceauto's op waterstof zijn steeds vaker te zien op circuits in het buitenland. In Japan rijdt Toyota met een Corolla op H2, het afgelopen weekend was de Alpine Alpenglow Hy6 te zien op het Belgische Spa-Francorchamps en over vier weken wordt de jaarlijkse Hydrogen Village weer opgebouwd in Le Mans. Daarbij wordt niet alleen aandacht besteed aan waterstof binnen de mobiliteit op de weg, inclusief waterstoftankstation van TotalEnergies, maar wordt ook gekeken naar waterstoftoepassingen in de lucht en op het water.

Terwijl Spa afgelopen weekend gastheer was van het WEC met ronden in de Alpine Alpenglow, maakte de ACO in Frankrijk het programma voor de 24 uur van Le Mans bekend. Volg de leider. 

Het Hydrogen Village wordt op woensdag 11 juni geopend. Van woensdag tot en met zondag zal coureur Adrien Tambay 's ochtends en 's middags een lezing geven over waterstoftoepassingen en de ervaringen tot nu toe. Ook andere ontwikkelaars als Alpine, Ligier-Bosch en Toyota, zullen hun waterstofprogramma's presenteren. 

Op donderdag 12 juni en zaterdag 14 juni vinden er demonstraties op het circuit van Le Mans plaats met de Alpine Alpenglow HY6 en de Ligier Bosch JS2 RH2.

De 24 uur van Le Mans is een jaarlijkse autorace op het Circuit de la Sarthe in Le Mans. Per auto is er een coureursteam dat in 24 uur tijd zo veel mogelijk ronden rijdt. De race bestaat sinds 1923 en vindt dit jaar plaats van 11 tm 15 juni.
Foto: HydrogenToday

Lees ook: duitsland-tentoonstellingsschip-vaart-met-waterstofinnovaties-door-duitsland

Een bijzondere tentoonstelling over waterstoftechniek reist de komende maanden door Duitsland. Morgen, op 14 mei 2025, begint het schip MS Wissenschaft in Berlijn weer aan zijn jaarlijkse rondreis. De tentoonstelling aan boord is gewijd aan toekomstige energievormen, het thema van het nationale wetenschapsjaar 2025. Een van de deelnemers, het Helmholtz-Zentrum Hereon, presenteert twee innovaties: het kunstmatige blad bestemd voor waterstofproductie en metaalhydriden voor de opslag van H2 in waterstoftanks.

Het Jaar van de Wetenschap is een initiatief van het Duitse Ministerie van Onderzoek, Technologie en Ruimtevaart en de organisatie Science in Dialogue. Elk jaar staat een ander thema centraal. Deze keer staat de energie van de toekomst centraal. Het gaat over het belang van onderzoek voor het bereiken van een klimaatneutrale energievoorziening in economie en maatschappij. Onderdeel van het thema is de drijvende tentoonstelling op de MS Wissenschaft, is een drijvend wetenschapscentrum dat elke zomer door Duitsland vaart.

Op de stand van Hereon leren bezoekers dit jaar waarom waterstof een van de meest veelbelovende energiebronnen is voor een klimaatneutrale toekomst, hoe het duurzaam kan worden geproduceerd en efficiënt kan worden opgeslagen. Aan het Instituut voor Functionele Materialen voor Duurzaamheid op de Hereon-campus in Teltow ontwikkelen onderzoekers een kunstmatig blad voor de duurzame productie van waterstof. Foto-elektroden vormen een belangrijk onderdeel van het blad. Ze bestaan ​​uit verschillende functionele materialen, met name een halfgeleider voor lichtabsorptie. Wanneer zonne-energie een foto-elektrode raakt, ontstaat er een elektrische impuls in de halfgeleider, die een chemische reactie op gang brengt. Water wordt gesplitst in de componenten waterstof en zuurstof. Dit is een natuurlijk proces dat is gemodelleerd naar echte plantenbladeren.

Om waterstof op te slaan, worden metaalhydrideopslagtanks ontwikkeld aan het Hereon-Institut für Hydrogentechnologie in Geesthacht. Deze tanks bevatten metaalpoeder dat waterstof chemisch bindt. De metaalatomen hangen als een rooster aan elkaar. De waterstofatomen worden afgezet in de ruimtes tussen deze roosterstructuur. Deze vorm van opslag vereist minder druk en gematigdere temperaturen dan conventionele tanks. Op de MS Wissenschaft kunnen bezoekers interessante inzichten krijgen in hoe deze technologieën werken.

De nieuwe minister van Onderzoek, Dorothee Bär, opent de tentoonstelling op woensdag 14 mei. De MS Wissenschaft ligt vervolgens aangemeerd in Berlijn aan de Schiffbauerdamm, tussen de spoorbrug Friedrichstraße en de Marschallbrücke. Het schip is vanaf 14.00 uur voor iedereen toegankelijk. Na Berlijn vaart het schip naar Brandenburg om vervolgens via Osnabrück, Münster en het Ruhrgebied naar Beieren te varen.

Het complete reisplan met alle haltes, programmapunten en openingstijden vindt u via deze link.

De waterstof-innovaties bij Hyundai Motors in Zuid-Korea gaan in hoog tempo door. Hyundai Motor heeft een vernieuwde versie onthuld van zijn Xcient Fuel Cell-truck, een truck op waterstof die is ontworpen voor de Noord-Amerikaanse markt. Met een actieradius tot 725 km en een emissievrije aandrijflijn onderscheidt het zich als een concrete oplossing voor CO2-vrij goederenvervoer. De Koreaanse fabrikant wil zichzelf profileren als een belangrijke speler in de energietransitie binnen het goederenvervoer.

De Xcient Fuel Cell, die sinds 2020 in serieproductie is, is 's werelds eerste commercieel verkrijgbare zware waterstofvrachtwagen. De nieuwe versie voor de Verenigde Staten biedt verbeterde prestaties. Het voertuig is uitgerust met een brandstofcelsysteem van 180 kW, bestaande uit twee batterijen van 90 kW, ondersteund door een batterij van 72 kWh en een elektromotor die tot 350 kW levert, wat neerkomt op een maximumkoppel van 2.237 Nm. De auto is uitgerust met tien waterstoftanks met een totale capaciteit van ongeveer 68 kg. Onder optimale omstandigheden is een autonomie van maximaal 725 km mogelijk.  De trekker is goedgekeurd voor een bruto voertuiggewicht van bijna 37 ton en is geschikt voor zware vrachttoepassingen, of het nu gaat om haventransport of regionale logistiek.

Hyundai is geen partij van alleen maar toekomstplannen, maar heeft inmiddels ruime ervaringen met goederenvervoer op waterstof op de wegen in Californië.  Hier heeft de Koreaanse fabrikant inmiddels 30 XCient-brandstofcellen in gebruik als onderdeel van het NorCAL ZERO-project. Sinds september 2023 hebben de H2-trucks binnen normale werkomstandigheden bijna 725.000 kilometer afgelegd. Daarnaast heeft het merk een intern logistiek initiatief gelanceerd. Eenentwintig vrachtwagens van Xcient verzorgen de helft van de inkomende en uitgaande stromen vanuit een van haar fabrieken, in een logistieke keten die gebaseerd is op lokale productie en verbruik van waterstof. De ontwikkeling van waterstoftankstations hoort daarbij.

Lees ook: duitsland-gasunie-en-storag-starten-vulling-waterstofcavernes-in-nedersaksen

Een belangrijke stap in de ontwikkeling van grootschalige ondergrondse waterstofopslag. In het Duitse Etzel, in de regio Nedersaksen zijn de Gasunie en Storag Etzel begonnen met het injecteren van ongeveer 90 ton waterstof in twee bestaande cavernes. Daarna zal de Gasunie zal beginnen met de bouw van de bovengrondse installatie. De start van de werkzaamheden betekent ook dat de projectfase “H2CAST Ready” succesvol is afgerond. Hierin is aangetoond dat de cavernes en ondergrondse materialen geschikt zijn voor gebruik voor ondergrondse waterstofopslag.

Vanochtend, vrijdag 9 mei 2025, zetten initiatiefnemers Marc van der Linden, directeur Business Development Gasunie, en Boris Richter, algemeen directeur van Storag Etzel de werkzaamheden symbolisch in gang. De waterstof wordt geleverd door Plug Power vanuit de productiefaciliteit in Werlte, 90 kilometer ten zuiden van de opslagfaciliteit in Etzel. De waterstof, die in de twee cavernes wordt geïnjecteerd, wordt via elektrolyse geproduceerd met gebruik van elektriciteit uit het net op momenten dat de opwekking van hernieuwbare energie in Duitsland zijn piek bereikt. In totaal zal ongeveer 90 ton waterstof worden geïnjecteerd in de twee cavernes.

Voor Marc van der Linden, Business Development Director bij Gasunie is het een belangrijk moment. "Waterstof gaat een belangrijke rol spelen in het toekomstige energiesysteem, vooral bij het verduurzamen van de industrie. Grootschalige waterstofopslag is cruciaal voor een efficiënt functionerende waterstofmarkt. Voor Gasunie zijn deze mijlpalen de volgende stap in onze ambitie om waterstofopslagcapaciteit te ontwikkelen om zo bij te dragen aan een soepele start van de waterstofmarkt in Nederland en Duitsland." 

De Gasunie wil in het noorden van Nederland bij HyStock en bij Storag Etzel in Noordwest Duitsland grootschalig waterstof opslaan. Het doel is om uiteindelijk een opslaginstallatie voor meerdere cavernes  te ontwikkelen en beheren met een totale capaciteit die kan oplopen tot 1 TWh waterstof. De locatie van de caverneopslag in Etzel is strategisch gunstig met een perfecte verbinding naar de Duits-Nederlandse waterstofmarkt, dicht bij het toekomstige waterstofkernnetwerk en de energiehub in Wilhelmshaven. 

Boris Richter, Managing Director van STORAG ETZEL: "We werken continu aan onze waterstofopslagstrategie. De Etzel-cavernes zijn flexibel schaalbaar, zodat ook de bestaande lokale ondergrondse gas- en olieopslagfaciliteiten kunnen worden herbestemd voor waterstof. Er zijn dus verschillende mogelijkheden om het project in de toekomst uit te breiden. Eén ding is zeker: ondergrondse opslag van waterstof in cavernes op industriële schaal werkt effectief. We willen er klaar voor zijn wanneer de waterstofmarkt zich verder ontwikkelt."

Lees ook: nederland-ondanks-negatief-advies-toch-waterstoffabriek-bij-chemelot 

Een opvallende stap van de Nederlandse provincie Limburg. Het project FUREC dat een waterstoffabriek in Limburg wil bouwen krijgt toestemming van de provincie. Vooral de productielocatie op het terrein van industriecluster Chemelot is deze beslissing opvallend, de Commissie voor de milieueffectrapportage (mer) gaf daar eerder dit jaar nog een negatief advies over, maar de provincie legt dat nu naast zich neer.

De waterstoffabriek bij Chemelot is onderdeel van het project FUREC, dat huishoudelijk afval wil omzetten in waterstof. Dat moet in twee fabrieken gebeuren. De eerste stap vindt plaats bij de afvalvoorbewerkingsinstallatie op industrieterrein Zevenellen in de gemeente Leudal. Daarna volgt een proces voor de productie van onder andere waterstof op de locatie Chemelot. Uit iedere ton afval produceert FUREC 60 kilo waterstof, vervangt daarmee 340 kubieke meter aardgas en voorkomt 413 kilo CO2-uitstoot. Ook rijden geen vrachtwagens vol Limburgs afval meer naar verbrandingsovens elders in het land. Limburg wordt daarmee circulair.

De initiatiefnemer van FUREC noemt het een van de grootste "groene investeringen" op een van de grootste industriecomplexen van Nederland. De waterstof moet het aardgasverbruik van fabrieken op Chemelot verminderen. Maar de mer oordeelde in maart dat de gevolgen van het project voor het milieu niet helder genoeg zijn. "Het daadwerkelijke effect op luchtkwaliteit, klimaat en op beschermde natuurgebieden is nog onduidelijk." Zo zijn geen oplossingen aangedragen voor een mogelijk te groot effect van zwavel en stikstof op de natuur.

De initiatiefnemers van FUREC claimen dat er op termijn 400.000 ton minder CO2 per jaar wordt uitgestoten. Door groene waterstof te leveren aan de fabrieken op het industrieterrein is er minder grijze waterstof nodig dat gemaakt wordt met CO2-houdend aardgas. Op deze manier wordt het aardgasverbruik door de bedrijven jaarlijks verlaagd met meer dan 280 miljoen kuub, vergelijkbaar met het gasverbruik van 200.000 huishoudens.

Op het gebied van vergunningen duurt het allemaal langer dan gepland. De milieuvergunning voor de fabriek op Chemelot moet nog gegeven worden, voor de andere fabriek in Buggenum in de gemeente Leudal is die wel al binnen. Maar omwonenden vechten die juridisch aan.

Met de twee fabrieken van het FUREC-project is een investering gemoeid van in totaal ongeveer een miljard euro. Een van de aanjagers is het Duitse energiebedrijf RWE.

Lees ook: vk-toestemming-voor-bouwmachines-op-waterstof-op-de-openbare-weg

In het Verenigd Koninkrijk is een wet aangenomen die met mogelijk maakt met graaf- en andere bouwmachines op de openbare weg te rijden. Daarvoor moest de wet worden aangepast. In het Verenigd Koninkrijk wordt dat gezien als een historisch besluit van het ministerie van Transport.

Minister Lilian Greenwood, kondigde de wetswijziging persoonlijk aan: "Vandaag laten we opnieuw zien dat we aan de kant van het Britse bedrijfsleven staan, want we staan ​​nu voor het eerst toe dat graafmachines op waterstof legaal worden gebruikt op Britse wegen. Het was daarbij noodzakelijk om een ​​regelgevingstekst uit 1986 betreffende wegvoertuigen aan te passen om een ​​uitzondering op de vergunningplicht in te voeren voor niet voor de weg bestemde mobiele waterstofmachines, die worden gebruikt in de bouw- of landbouwsector.”

De Britse fabrikant van deze machines, JBC, is bijzonder blij met de wetswijziging. Het bedrijf heeft de afgelopen jaren miljoenen euro gestoken in de ontwikkeling van emissievrije bouwmachines op waterstof. “We testen momenteel verschillende waterstofaangedreven machines in samenwerking met verhuur- en bouwbedrijven in het Verenigd Koninkrijk. Ook worden er op bouwplaatsen in de buurt van Birmingham prototypes van verreikers, graaflaadmachines en generatoren met waterstofverbrandingsmotoren ingezet. Dan is een wegtoelating een mooie opsteker.”

Lord Bamford is trots op de pioniers binnen zijn bedrijf: "Het JCB-team heeft fantastisch werk geleverd met de ontwikkeling van een waterstofverbrandingsmotor. Onze klanten melden dat de H2-motor eenvoudig te gebruiken is en net zo goed presteert als dieselmotoren."

JCB heeft bijna 120 miljoen euro geïnvesteerd in de productie van een reeks superefficiënte, emissievrije waterstofmotoren. Dit baanbrekende project in de motorenfabriek van JCB in Derbyshire is persoonlijk aangestuurd door JCB-voorzitter Anthony Bamford, die de ingenieurs van het bedrijf uitdaagde om een ​​grote doorbraak te bewerkstelligen in het gebruik van waterstof als brandstof in een verbrandingsmotor.

Lees ook: china-jaarlijkse-productie-van-groene-waterstof-overschrijdt-125-miljoen-kilo

Terwijl op grote delen van de wereld de waterstofeconomie zich moeizaam ontwikkelt, gaan de ontwikkelingen in China gestaag door. Het afgelopen decennium is het land uitgegroeid tot wereldleider op het gebied van de productiecapaciteit voor hernieuwbare waterstof. Vorig jaar was China goed voor meer dan de helft van de totale geïnstalleerde capaciteit ter wereld.

In 2024 overschreed de wereldwijde geïnstalleerde capaciteit voor waterstofprojecten op basis van hernieuwbare energie de 250.000 ton per jaar, waarbij China meer dan 50 procent voor zijn rekening nam. Daarmee positioneert China zich als een toonaangevende regio in de ontwikkeling van wereldwijde hernieuwbare waterstof en aanverwante industrieën, aldus Bian Guangqi, adjunct-directeur van de afdeling energiebesparing en technologische apparatuur van de National Energy Administration.

“China heeft de afgelopen jaren actief de samenwerking in de waterstofwaardeketen, de toeleveringsketen en het innovatie-ecosysteem bevorderd en heeft ook deelgenomen aan de ontwikkeling van internationale normen en certificeringssystemen, waarmee de Chinese kennis bijdraagt ​​aan de wereldwijde energietransitie”, aldus Bian Guangqi.

De eerste energiewet van China, die op 1 januari van kracht werd, plaatst waterstofenergie officieel op gelijke voet met traditionele energiebronnen. Deze wettelijke erkenning onderstreept de vastberadenheid van de overheid om waterstof te bevorderen en de energiestructuur te transformeren. Tegelijkertijd wordt hiermee een duidelijke richting bepaald voor de verbetering van het regelgevingssysteem van de sector en worden de verwachtingen ten aanzien van de ontwikkeling en het beheer van de sector verhoogd.

Volgens de laatste cijfers van de China Hydrogen Alliance zal de Chinese vraag naar waterstof tegen 2050 stijgen tot 60 miljoen ton. Ma Yongsheng, voorzitter van energieleverancier Sinopec, momenteel de grootste waterstofproducent in China, benadrukte dat de waterstofindustrie nog in de kinderschoenen staat. Daarmee is er in de toekomst nog veel ruimte voor groei en ontwikkeling.

Ma noemt de hoge productiekosten van groene waterstof een belangrijke uitdaging, maar tegelijkertijd ook een kans voor innovatie. Hij legde uit dat de huidige productiekosten voor groene waterstof relatief hoog zijn, maar dat dit een aanzienlijk verbeterpunt kan worden. Vooruitgang in cruciale materialen en technologieën vormen volgens hem de sleutel tot het verbeteren van de productie-efficiëntie en het verlagen van de kosten.

Energiegigant Sinopec is actief bezig met het verbeteren van zijn waterstofenergie-infrastructuur en heeft landelijk inmiddels 142 waterstoftankstations. In totaal nadert het aantal waterstoftankstations in China de 500.
Foto: grootschalige opslag van waterstof bij Sinopec in China

Lees ook: nederland-elestor-ontwikkelt-nieuw-waterstof-ijzer-stroombatterijsysteem

Het Arnhemse waterstofbedrijf Elestor heeft een technologische verandering aangekondigd bij de ontwikkeling van energieopslag in waterstofbatterijen. Jarenlang investeerde het bedrijf in batterijchemie met waterstof-broom, maar schakelt nu over naar waterstof-ijzer.

Op de website van Elestor verklaart algemeen directeur Hylke van Bennekom de verandering van opslagtechniek. “De beslissing om over te stappen naar waterstof-ijzer is niet overhaast genomen. Deze is gebaseerd op een complex scala aan criteria, die natuurlijk zijn geëvolueerd na jaren van onderzoek en ontwikkeling, uitgebreide tests en diepgaande consultatie met zowel onze commerciële partners als onze internationale raad van wetenschappers en ingenieurs.”

De verschuiving naar een waterstof-ijzerchemie is volgens van Bennekom niet alleen gedreven door wetenschappelijke vooruitgang, maar ook door economische en marktomstandigheden en regelgeving. Het past bovendien bij de transitie die het bedrijf doormaakt van een onderzoeksgerichte naar een meer engineeringgerichte onderneming.

Een belangrijke reden om voor ijzer te kiezen, is dat het zelfs nog overvloediger aanwezig is dan broom. De directeur geeft toe dat geen van beide materialen schaars is, maar ijzer verschilt in één belangrijk opzicht van broom, dat uit zeewater wordt gewonnen. “IJzer is beschikbaar, ook in gebieden ver van of afgesloten van de zee. De productie en raffinage van FeSO4 is ook veel eenvoudiger dan die van HBr. Sterker nog, het is vaak een zogenaamd restproduct van andere chemische processen.”

De overvloed aan ijzer, waar ook ter wereld, maakt het ook zeer betaalbaar. Deze betaalbaarheid wordt nog eens versterkt door het gemak waarmee het kan worden getransporteerd, opgeslagen en gebruikt, en dat bovendien tegen lage kosten. Deze factoren versterken de operationele veerkracht en robuustheid van ijzer. Bovendien verlaagt ijzer de totale kosten, omdat het kan samengaan met minder robuuste materialen dan broom. Dit kan worden bespaard door in veel fasen van de productie goedkopere materialen te gebruiken. Deze chemische samenstelling maakt met name het gebruik van permanent gebruikte kunststoffen overbodig, wat de milieu-impact van de technologie vermindert en de acceptatie ervan door regelgevende instanties verder vereenvoudigt, omdat het gemakkelijker wordt om aan alle regels en voorschriften te voldoen.

Alles bij elkaar is het duidelijk dat een waterstof-ijzer-stroombatterijsysteem nog eenvoudiger op te schalen is dan andere stroombatterijoplossingen. “Onze nieuwe oplossing voor energieopslag is dan ook zeer concurrerend vergeleken met alle andere grootschalige, langdurige energie-opslagoplossingen.

Momenteel bestaat meer dan 95% van het marktaanbod voor stationaire energieopslag uit lithium-ijzerfosfaat-batterijen, die doorgaans worden ingezet voor korte tot middellange opslagperiodes, tot vier uur. In toepassingen voor langdurige energieopslag, doorgaans langer dan acht uur, zijn deze batterijen echter niet concurrerend, net als alle geavanceerde elektrochemische batterijen, wat betreft hun gemiddelde kosten voor energieopslag. Andere energieopslagoplossingen, zoals thermische, zwaartekracht- of persluchtmethoden, kunnen qua kosten ook niet concurreren met onze toekomstige waterstof-ijzer-stroombatterijen in deze toepassing”, aldus Van Bennekom.

Lees ook: china-opvallende-waterstoffabriek-in-de-bergen-bij-de-daye-city-hubei

Een uniek waterstofproject is opgestart in de provincie Hubei in China. Daar wordt groene energie omgezet in waterstof via PEM én alkalische electrolysers om zo het rendement te vergroten. Gezamenlijk beschikt de productielokatie over een vermogen van 27 megawatt. De waterstof wordt opgeslagen in bolvormige opslagtanks en ondergrondse cavernes.

De faciliteit is uitgerust met vijf alkalische elektrolysers van 5 MW en één PEM-elektrolyser van 2 MW. Dit hybride systeem, dat de kostenefficiëntie en stabiliteit van alkalische elektrolysers combineert met de dynamische respons en flexibele vermogensaanpassing van PEM-technologie, is gericht op het optimaliseren van de efficiëntie van de waterstofproductie en het verlagen van het energieverbruik. De woordvoerder van waterstofproducent Sungrow benadrukte dat de gecombineerde werking van deze systemen de algehele dynamische prestaties zou verbeteren, het bereik van de belastingregeling zou vergroten en zou dienen als een technische validatie van hun aanpak.

Het project met een waarde van 420 miljoen euro bevindt zich op een verlaten mijnterrein en haalt de energie uit 300 MW aan zonnepanelen. Het omvat ook een op AI gebaseerd slim beheersysteem dat helpt bij het optimaliseren van de afstemming van hernieuwbare energie.

De fabriek zal naar verwachting jaarlijks 1800 ton groene waterstof produceren, die zal worden gebruikt als brandstof voor waterstofbussen en industriële voertuigen, zoals kiepwagens en graafmachines, in de lokale mijnbouw. ​​De stad Daye staat bekend om zijn steenkool-, ijzer- en kopermijnen. Het waterstofproject zal naadloos aansluiten op de al lang bestaande smeltindustrie in de regio.

Lees ook: wereld-motorfabrikanten-focussen-te-weinig-op-waterstof-verbrandingsmotor

De waterstofmotor krijgt opvallend weinig aandacht van grote ontwikkelaars van verbrandingsmotoren. Terwijl dit systeem relatief eenvoudig en goedkoop is te produceren en ook nog eens als ‘zeo-emissie’ wordt beschouwd. De hydrogen internal combustion engines (H2ICE) is een uiterst schoon, robuust en kostenefficiënt alternatief voor motoren op fossiele brandstoffen. maar de Duitse fabrikant MAN doorbreekt het taboe en komt later dit jaar met een zware truck met een waterstofverbrandingsmotor op de markt (foto).

“Het is opmerkelijk hoe weinig aandacht de waterstofmotor krijgt, zowel bij transportondernemers als bijvoorbeeld op de bouwplaats”, zegt Xander Seykens, senior research scientist bij TNO en expert in innovatieve verbrandingsconcepten. “Om de emissiedoelen in 2030 te halen kun je de alternatieven als volgt prioriteren: eerst elektrisch, dan waterstof, gevolgd door e-fuels. Batterij-elektrische voertuigen zijn efficiënt met weinig verliezen, dus waar het kan moet je die als eerste inzetten. Elektrische vrachtauto’s zijn er al en de ontwikkeling gaat steeds verder. Alleen, voor de volumes die we voorzien en het aantal vrachtwagens die je zou moeten elektrificeren om de emissiedoelen te halen, heb je bij lange na niet voldoende laadcapaciteit. Ook niet in 2030-2035. Daarom is er een tweede alternatief nodig en dat is gezien de gestelde doelen waterstof. Vooral als je kijkt naar zware toepassingen in transport en industrie en voor lange afstanden of inzetduur.”

Jack Bloem, business developer bij TNO, heeft wel een vermoeden hoe het komt dat de H2ICE minder aandacht krijgt. “Door onder meer de dieselgate is de verbrandingsmotor in een sterk negatief daglicht komen te staan. Ook het woord ‘verbranding’ suggereert dat er allerlei vervuilende uitstoot is. Toch is het mooie van deze technologie juist dat deze extreem schoon is. Net als de batterij-elektrische oplossing wordt de waterstofmotor door de Europese emissiewetgeving aangemerkt als zero emissie.”

De waterstofmotor biedt een aantal voordelen ten opzichte van de brandstofcel, legt Seykens uit. “Het is een robuuste technologie. Brandstofcellen verouderen nog en zijn erg gevoelig voor de kwaliteit van de waterstof. Dat wordt een probleem als we waterstofdistributie gaan opschalen met backbone netwerken. Er treedt vervuiling op en die zal op de pomplocatie weer verwijderd moeten worden. Daardoor is de betrouwbaarheid op de langere termijn zeker niet gewaarborgd. De waterstofmotor heeft daar geen last van, het is grotendeels een beproefde techniek. Hierdoor is stilstand, een belangrijke en extreem kostbare factor in de logistiek, een veel kleiner risico.” Ook op kostprijs wint de waterstofmotor het van de brandstofcel.

De H2ICE verliest het nog wel op het gebied van efficiëntie. Maar net als destijds met de benzine- en dieselmotor is er nog veel potentieel om de waterstofmotor nóg efficiënter te maken. Waterstof brengt namelijk weer nieuwe, specifieke uitdagingen met zich mee, weet Xander Seykens: “Waterstofverbranding is bij het benzineconcept moeilijker om stabiel te houden. Ook is waterstof door de lage energiedichtheid uitdagend om op te slaan. Tegelijkertijd heeft waterstof door de snelle verbranding een grotere potentie om tot een hogere efficiëntie te komen dan bij diesel. Om het optimum uit dit potentieel te halen, onderzoeken we welke hardware je nodig hebt, welke regelsystemen. We staan hier nog maar aan het begin van een lange ontwikkelingsreis met veel potentie.”

Ook Jack Bloem is hoopvol, maar de waterstofprijs aan de pomp moet dan wel dalen van nu 20 euro per kilo naar het omslagpunt van circa 6 euro om te kunnen concurreren met de huidige dieselprijs. Alhoewel diesel in de toekomst geen alternatief meer is.

Lees ook: usa-automerk-glickenhaus-ontwikkelt-pickup-truck-met-wisselbare-h2-tanks

Het Amerikaanse autobedrijf Scuderia Cameron Glickenhaus (SGC), ook algemeen bekend als Glickenhaus of SCG, komt met een bijzondere raceauto. Het bedrijf, gevestigd in Sleepy Hollow, New York, is volop bezig met de ontwikkeling van een pickup-truck op waterstof. Het voertuig moet dit jaar aan de start verschijnen van de Baja 1000 in Mexico.

Het bedrijf SCG werd in 2004 opgericht door James Glickenhaus en richt zich op de ontwikkeling en productie van hoogwaardige auto's. De nieuw ontwikkelde pick-uptruck met brandstofcellen krijgt geen vaste, maar verwisselbare tanks. Glickenhaus verwacht problemen bij het trage tanken waardoor lange wachttijden kunnen ontstaan. Daarom worden er hogedruktanks, gevuld met waterstof, als wisseltank ingezet. In eerste instantie wordt daar een heftruck voor gebruikt, maar de mogelijkheid bestaat dat er een ander wisselsysteem wordt ontwikkeld. Glickenhaus benadrukt dat de kosten van de nieuwe pick-up vergelijkbaar zijn met die van conventionele voertuigen op benzine of diesel.

De Baja 1000 is een jaarlijks rally-evenement voor auto's en motoren. De rally, over een totale afstand van 1600 kilometer, wordt verreden op het Mexicaanse schiereiland Baja California. Het team van Glickenhaus heeft met de terreinwagen ‘Boot’ al meerdere malen deelgenomen aan de populaire Amerikaanse offroad-rally.

Lees ook: duitsland-stuttgart-krijgt-waterstoffabriek-met-eigen-pijplijn-naar-afnemers

De afgelopen zijn de eerste werkzaamheden gestart voor de realisatie van een grote waterstofhub in Stuttgart. In het havengebied van de Zuid-Duitse stad komt een grote electrolyser die jaarlijks 1 miljoen kilo waterstof gaat produceren vanuit overtollige energie uit zon en wind. De waterstof wordt via tubetrailers en een nieuwe H2 GeNeSiS-pijplijn afgeleverd bij klanten. De eerste focus ligt daarbij op mobiliteit.

Als de eerste electrolyser is geïnstalleerd wordt gestart met de tweede fase. Deze bestaat uit de aanleg van een waterstofpijpleiding van bijna zeven kilometer lang. Deze loopt ondergronds vanaf de haven van Stuttgart langs de Neckar in twee richtingen: oostwaarts naar Stuttgart-Gaisburg en westwaarts naar de districtsgrens van Esslingen.

In de derde fase richten de initiatiefnemers zich op de toepassing van groene waterstof en de rol ervan in de energietransitie. Dit deelproject bestaat uit twee waterstoftankstations voor bussen en vrachtwagens, die beide worden aangesloten op de nieuwe H2 GeNeSiS-pijpleiding. Het project omvat ook de aankoop en het testen van brandstofcelvoertuigen en een warmtekrachtcentrale.

De gemeente Stuttgart is enthousiast over het project. “Het gebruik van groene waterstof versterkt niet alleen Stuttgart als vestigingsplaats, maar maakt de stad concurrerender. Waterstof is ook een belangrijke bouwsteen op weg naar klimaatneutraliteit”, aldus Frank Nopper (CDU), burgemeester van Stuttgart. In de toekomst zou het mogelijk moeten zijn om ongeveer 1.000 ton groene waterstof per jaar te produceren. Volgens de gemeentelijke nutsbedrijven komt dit overeen met vier miljoen liter diesel en betekent dit een jaarlijkse besparing van 15.000 ton koolstofdioxide (CO2).

"Met dit project implementeren we een nieuwe belangrijke bouwsteen voor een efficiënte, CO2-vrije energievoorziening en het realiseren van de klimaatdoelstellingen van Stuttgart", aldus Peter Drausnigg, technisch directeur van Stadtwerke Stuttgart, een van de belangrijkste partijen binnen het project.

"We houden de regio concurrerend. Dit is een model en een belangrijke stap voor de opschaling van de waterstofeconomie in onze regio Baden-Württemberg", aldus minister van Milieu Thekla Walker in een persverklaring. De voorzitter van de regiovereniging Stuttgart, Rainer Wieland, beschouwt het project als een sleutel tot technologische verandering en het werven van lokaal geschoolde arbeidskrachten. “Alleen als waterstof beschikbaar is, kan het als een volwaardig alternatief worden neergezet, ook onder de bevolking.”

De bouw zal naar verwachting in december 2026 zijn afgerond.

Lees ook: nederland-grootste-plezierjacht-op-h2-ter-wereld-overgedragen-aan-eigenaar

Een bijzonder moment voor de pleziervaart op waterstof. Afgelopen week heeft het Nederlandse bedrijf Royal Van Lent Shipyard het jacht Breakthrough overhandigd aan de nieuwe eigenaar. Daarmee is het grootste zeegaande schip op waterstof ter wereld opgeleverd. De waterstof wordt in vloeibare vorm geladen en voorziet de voortstuwing en boordsystemen van stroom.

Het is een uniek project, laat hydrogen maritieme entrepreneur Stefan Bosscher weten. De laatste 6 jaar was hij verantwoordelijk voor de waterstofsystemen aan boord van het jacht, als projectmanager H2. “Samen met de PowerCell Group, MAN Energy Solutions, ABB, Air Products, HYEX Safety, Lloyd's Register en vele andere partners hebben we een oplossing ontwikkeld en geïntegreerd voor het laden en opslaan van vloeibare waterstof en een brandstofcelsysteem voor het opwekken van elektriciteit dat schone elektrische stroom levert aan het gelijkstroomnet van het schip.”

Maar ook officiële instanties keken bij het eerste project aandachtig mee. Het pionierswerk omvat ook nieuwe regels voor klassenmaatschappijen en IMO-richtlijnen voor waterstofsystemen en industrialisatie/commercialisering van brandstofceltechnologie voor schepen. Maar de reikwijdte van het project omvatte ook de ontwikkeling van de opleiding van de bemanning, het verkrijgen van toestemming en vergunningen voor laadoperaties van verschillende autoriteiten die nog niet bekend zijn met waterstof en andere aspecten van het ecosysteem.

Het eerste voorstel van jachtbouwer Feadship was dat het vaartuig waterstof zou kunnen gebruiken om de boordsystemen één nacht van stroom te voorzien. Maar het team van de klant vroeg uiteindelijk om meer – en dat kregen ze. Het ontwerp werd aangepast om ruimte te maken voor een enorme waterstoftank met een inhoud van 92 m3, wat ongeveer gelijkstaat aan een complete dubbeldekker in Londen. De tank voedt 16 brandstofcellen die zijn aangesloten op een gelijkstroomnet. Dit net levert stroom om de boot te laten varen en levert energie voor alle boordsystemen. Door alleen waterstof te gebruiken, kan Breakthrough geluidloos en emissievrij een week lang varen met een snelheid van 10 knopen of tot een week lang het boordsysteem van stroom voorzien. Zo'n 70 tot 80% van de energy gaat bij dit soort schepen naar de boordsystemen. De grootste energieverbruikers zijn de verwarming en airconditioning.

Het enorme jacht heeft een lengte van 118,8 meter en is alleen relevant voor een klein netwerk van 's werelds rijkste mensen. De koper is minimaal miljardair. Geruchten gaan dat Bill Gates de opdrachtgever voor de bouw is, maar waarschijnlijk is hij niet de huidige eigenaar. Tussentijds is ‘het groenste en meest milieuvriendelijke jacht ooit’ vermoedelijk zeer discreet verkocht.

Lees ook: nederland-transportkosten-voor-waterstof-door-de-pijpleiding-stijgen-explosief

Door stijgende kosten bij de ombouw van aardgasleidingen naar waterstof en het transport van minder grote volumes nemen de transportkosten per eenheid sterk toe. Dat is de verwachting van de Nederlandse Autoriteit Consument & Markt (ACM). Hoeveel de stijging voor waterstoftransport door de nationale pijpleidingen bedraagt is nog niet bekend. Maar een prijsstijging maakt toekomstige grote afnemers onzeker. De ACM zoekt naar oplossingen en kijkt naar de mogelijkheden om de hogere investeringskosten over meerdere jaren te verspreiden.

Waterstof wordt gezien als belangrijke schakel in de energietransitie, omdat het kan dienen als duurzame energiedrager in sectoren die moeilijk te elektrificeren zijn. Voor de komende jaren stelt het ministerie van Klimaat en Groene Groei de ttransporttarieven vast die gebruikers van het waterstofnetwerk moeten betalen. Vanaf uiterlijk 2033 stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) deze tarieven vast op basis van de gemaakte kosten. De ACM heeft in een marktrapportage verkend hoe zij kan bijdragen aan de ontwikkeling van de waterstofmarkt en betaalbare waterstofnettarieven.

Manon Leijten, bestuurslid van de ACM: “De ACM wil graag bijdragen aan de ontwikkeling van de waterstofmarkt. Door te doen wat binnen onze mogelijkheden ligt om de tarieven voor waterstoftransport zo laag mogelijk te houden. We zien ook dat de uitdagingen breder zijn dan alleen de regulering van het waterstoftransportnet. Er is een samenhangend pakket aan maatregelen nodig waarbij alle betrokken partijen - overheid, netbeheerders en marktpartijen - hun bijdrage leveren."

Uit recente ramingen van Gasunie blijkt dat de kosten voor de uitrol van het waterstoftransportnet waarschijnlijk meer dan verdubbelen ten opzichte van de eerdere raming. Tegelijkertijd blijven de verwachte volumes waterstof die via het netwerk getransporteerd worden sterk achter: 1 tot 1,5 GW in plaats van de eerder verwachte 4 GW in 2030. De hogere kosten voor de aanleg van het netwerk en de daling van de verwachte volumes leiden er toe dat bedrijven vanaf 2033 mogelijk veel hogere tarieven moeten betalen voor het transport van waterstof. De ACM ziet vooral oplossingen door de transportvolumes te verhogen. In combinatie met een langere terugverdientijd van de aanlegkosten, hoeven de transportprijzen minder te stijgen.

De overheid heeft daarnaast andere mogelijkheden om in de opstartfase de hoogte van de tarieven betaalbaar wil houden. Zo kan de overheid directe subsidie verstrekken aan Gasunie/Hynetwork, maar ook indirecte steun bieden in de vorm van bijvoorbeeld garantstellingen op leningen, aldus de ACM.

Lees ook: canada-havenkraan-van-dp-world-draait-een-jaar-lang-op-waterstof

DP World heeft de eerste tests van zijn op brandstofcellen werkende RTG-kraan in de haven van Vancouver in Canada, afgerond. Dit is een belangrijke mijlpaal in de decarbonisatie van de havenactiviteiten via waterstoftoepassingen. De RTG wordt momenteel in het veld getest, waarbij het bedrijf de haalbaarheid onderzoekt van het elektrificeren van zijn wereldwijde vloot van 1500 RTG-kranen.

RTG-kranen, die traditioneel op diesel rijden, zijn essentieel voor de goederenafhandeling, maar dragen ook aanzienlijk bij aan de uitstoot van broeikasgassen. In de terminal van DP World in Vancouver zijn 19 RTG-kranen verantwoordelijk voor 50% van het dieselverbruik en genereren ze meer dan 4200 ton CO2 per jaar . De implementatie van waterstoftechnologie belooft de uitstoot drastisch te verminderen of mogelijk te elimineren.

Doug Smith, CEO van DP World in Canada, vindt het belangrijk om ook naar de verduurzaming van havenkranen te kijken. "We zetten ons in voor het bevorderen van duurzame werkwijzen die sectorbrede verandering teweeg kunnen brengen. Deze pilot markeert niet alleen een belangrijke stap in DP World's streven naar het koolstofvrij maken van haar activiteiten, maar zet ook een nieuwe maatstaf voor duurzame logistiek. Praktijktesten moeten aantonen dat onze oplossingen betrouwbaar en effectief zijn en kunnen de deur openen naar elektrificatie van onze wereldwijde vloot van RTG's."

DP World lanceerde zijn pilotproject in oktober 2023. De eerste fase omvatte de ombouw van een diesel RTG-kraan met een geïntegreerde oplossing bestaande uit een waterstof-elektrische generator, een batterij-energieopslagsysteem, een waterstofopslagmodule, regeneratieve energieopvang en geïntegreerde controle- en veiligheidssystemen. De RTG is nu de tweede fase ingegaan, een veldtest van een jaar om prestatieparameters zoals waterstofverbruik, energieopwekking en regeneratieve energieopvang te volgen. Met deze gegevens kan het team de emissievrije waterstof-elektrische RTG vergelijken met een traditionele diesel-aangedreven RTG op het gebied van productiviteit, betrouwbaarheid, onderhoud, kosten en milieuvoordelen.

Om te kunnen functioneren, slaat de RTG-kraan tot 135 kg gecomprimeerde gasvormige waterstof op in 15 hogedruktanks. De waterstof wordt naar het brandstofcelsysteem gevoerd. Het bidirectionele energiesysteem wint energie terug bij het neerlaten van containers, wat de energiebehoefte aanzienlijk verlaagt en de operationele efficiëntie verbetert.
Scott Mason, President en CEO van TYCROP, is enthousiast. "Tijdens de fabriekstest draaide het systeem 16 uur onafgebroken, waarbij de kraan op waterstof een last van 40 ton 105 keer tilde en liet zakken. Daarbij stootte de machine alleen stoom uit, in plaats van de 400 kg CO2 van een vergelijkbare dieselunit."
Als de veldproef succesvol is, overweegt DP World om al zijn 25 dieselaangedreven RTG-kranen in Vancouver en Prince Rupert in Canada, om te bouwen om zo zijn doelstellingen voor nul-uitstoot te halen.

Lees ook: china-700-miljoen-euro-voor-de-ontwikkeling-van-waterstofauto-s

De ruimhartige subsidie van mobiliteit op waterstof in China zorgt voor een snelle ontwikkeling. Vorig jaar zijn er meer dan 7000 voertuigen op waterstof geregistreerd, voornamelijk voor zwaar transport. De Chinese overheid wil de komende jaren 50.000 waterstof-elektrische voertuigen op de markt brengen. De focus ligt daarbij op een strategie waarbij de nadruk ligt op batterij elektrische voertuigen voor personenvervoer en waterstoftechnologie voor bedrijfsvoertuigen.

Alleen al de subsidies die de afgelopen drie jaar zijn uitgekeerd, bedragen ieder jaar meer dan 200 miljoen euro. Dat gaat de komende jaren onveranderd door. Het land toont daarmee aan dat het de ambitie heeft om wereldleider te worden op de markt voor waterstof-elektrische voertuigen. 

Het Japanse bedrijf Toyota breid ook flink uit in China. Toyota besloot onlangs om in Chengdu een enorme fabriek voor brandstofcellen te bouwen. Dit is de tweede joint venture van Toyota op het gebied van brandstofcellen in China. Sinds augustus vorig jaar zijn de autofabrikant en Beijing SinoHytec begonnen met de exploitatie van een gezamenlijke fabriek met een jaarlijkse capaciteit van 10.000 brandstofcellen, voornamelijk voor bedrijfsvoertuigen. Toyota heeft al een contract getekend met de Chinese fabrikant van bedrijfsvoertuigen Sinotruk om brandstofcellen in diens voertuigen te gebruiken. Ook bouwmachines zullen de komende jaren massaal van brandstofcellen worden voorzien.

Toyota heeft de brandstofceltechnologie van de derde generatie speciaal ontwikkeld voor de markt voor waterstofvrachtwagens. Het doel was om de productiekosten van de stapel te halveren en tegelijkertijd de efficiëntie met ongeveer 20% te verhogen. Het jaarlijkse productievolume of de opstartdatum van de nieuwe brandstofcellenfabriek van de joint venture Toyota-Shudao is nog niet bekendgemaakt.

Het staatsoliebedrijf Sinopec richt zich op het bouwen en exploiteren van de laadinfrastructuur (foto), waaronder de opening van een 1.150 kilometer lange interregionale waterstofvrachtwagenroute die de centrale Chinese stad Chongqing verbindt met de zuidelijke havenstad Qinzhou. Om het vrachtverkeer op H2 ongestoord te laten verlopen, zijn er vier waterstoftankstations langs de snelweg geplaatst. Zoals Waterstof Magazine vorige week schreef zijn de eerste tien waterstoftrucks zijn inmiddels dagelijks onderweg.

Lees ook: nederland-van-kessel-bouwt-een-elektrolyser-voor-waterstof-in-oude-tonge

Het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee krijgt binnenkort een productielocatie voor groene waterstof. De Van Kessel groep gaat in Oude-Tonge bij een bestaand tankstation een elektrolyser bouwen. Aan de hand van water en lokaal geproduceerde groene stroom wordt groene waterstof geproduceerd voor gebruik in mobiliteit, bouw, woningverwarming en industrie.

De installatie wordt gebouwd naast het Greenpoint waterstof tankstation aan de N59 in Oude-Tonge. Daarnaast komen er meerdere laadlocaties voor zogenaamde tubetrailers. Dit zijn speciale tankwagens voor het vervoer van waterstof onder hoge druk naar andere tankstations, bouw- en industriële projecten.

De elektrolyser met een vermogen van 1MW wordt geleverd door het Duitse bedrijf Enapter. Hiermee kan jaarlijks 160.000 kg groene waterstof worden geproduceerd. De groene stroom die nodig is voor de elektrolyser, zal onder andere komen van zonnepanelen op de luifels van het tankstation. De bouw en engineering is in handen van Adsensys uit Klundert.

Het project wordt deels gefinancierd met subsidie uit het OWE programma voor grootschalige productie volledig hernieuwbare waterstof via elektrolyse van de Rijksoverheid. Het komende half jaar zal er worden gebouwd, naar verwachting zal de installatie begin 2026 volledig operationeel zijn.

Het project in Oude-Tonge is de tweede waterstof-productielocatie van de Van Kessel groep. Het Brabantse familiebedrijf is ook betrokken bij de Hysolar elektrolyser in Nieuwegein. Van Kessel exploiteert inmiddels 3 waterstof-tankstations en is houdt zich bezig met de distributie van waterstof via tubetrailers.

Lees ook: india-met-de-national-green-hydrogen-mission-naar-een-duurzame-toekomst

India staat aan de vooravond van een belangrijke transitie met de lancering van de National Green Hydrogen Mission, een initiatief dat het potentieel heeft om het energielandschap van het land drastisch te veranderen. De ambitieuze missie van het meest bevolkte land ter wereld richt zich op de ontwikkeling en benutting van groene waterstof als een schone energiebron, die kan bijdragen aan het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de uitstoot van broeikasgassen.

India's National Green Hydrogen Mission werd gelanceerd in januari 2023 en heeft als doel de energiesector te transformeren door 88 miljard euro aan investeringen aan te trekken en 600.000 banen te creëren in de schone energiesector.
Het land wil de kosten van groene waterstof terugbrengen van 4,84 tot 6,11euro per kg naar 1,37 euro per kg in 2030 door middel van goedkope hernieuwbare energie en de lokale productie van elektrolysers. Daarmee wil India zich positioneren als een wereldleider in de export van waterstof.

De National Green Hydrogen Mission van India heeft een aantal ambitieuze doelstellingen:

• De bevordering van de productie en het gebruik van groene waterstof in verschillende sectoren, waaronder transport, industrie en energie.
• De verlaging van de kosten van groene waterstof door technologische innovaties en schaalvergroting.
• De ontwikkeling van een robuust infrastructuurnetwerk voor opslag, transport en distributie van groene waterstof.
• Het stimuleren van investeringen en samenwerkingsverbanden tussen de overheid, de particuliere sector en onderzoeksinstellingen.

Een belangrijke economische impuls wordt verwacht door de ontwikkeling van nieuwe technologieën en infrastructuur, evenals door de opkomst van nieuwe industrieën en markten gerelateerd aan groene waterstof. Dit kan leiden tot een toename in exportmogelijkheden en versterkte energiezekerheid voor India.

Hoewel de National Green Hydrogen Mission veelbelovend is, zijn er ook uitdagingen waarmee rekening moet worden gehouden. Dat is niet alleen een uitdaging voor India, maar ook voor andere vooruitstrevende landen. De hoge kosten van technologie en infrastructuur, de beschikbaarheid van hernieuwbare energiebronnen en de noodzaak van beleids- en regelgevingskaders kunnen implementatieproblemen veroorzaken. Het is cruciaal dat de overheid en de particuliere sector samenwerken om deze obstakels te overwinnen door middel van investeringen, stimulansen en beleidsmaatregelen.

Bovendien kan de National Green Hydrogen Mission bijdragen aan de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering door een voorbeeld te stellen voor andere landen. Door te laten zien dat het mogelijk is om over te schakelen naar een koolstofarme economie, kan India andere landen inspireren om vergelijkbare initiatieven te lanceren en samen te werken aan een duurzamere toekomst.
Foto: De eerste bus op waterstof in India werd in september 2023 in gebruik genomen.

Lees ook: gaat-witte-waterstof-zorgen-voor-een-duurzame-revolutie

Witte waterstof komt in een tijd van kilmaatverandering en grote uitdagingen op het gebied van duurzame energie naar voren als een veelbelovende oplossing. Witte waterstof, ook wel bekend als 'natuurlijke waterstof', is waterstof in gasvorm die op natuurlijke wijze wordt geproduceerd en in de aardkorst kan worden gevonden. Hoofdredacteur Paul Bombeld van Waterstof Magazine signaleert dat overal op de wereld intensief wordt gezocht naar witte waterstof die bijna 10 keer goedkoper is als groene waterstof geproduceerd via electrolyse.
Wat zijn de voordelen, uitdagingen en toekomstperspectieven van witte waterstof en hoe kan het een cruciale rol kan spelen in de energietransitie?

Waterstof is een veelzijdig en emissievrij gas dat kan worden gebruikt in brandstofcellen om elektriciteit te genereren, als brandstof voor voertuigen, en in industriële processen. Traditioneel wordt waterstof geproduceerd door elektrolyse of door steamreforming van methaan, processen die vaak energie-intensief zijn. Steamreforming is zelfs afhankelijk van fossiele brandstoffen met CO2. Witte waterstof...
Lees het hele achtergrondverhaal via deze link

Meer nieuws: engie-bouwt-tweede-turbine-maxima-centrale-ook-om-naar-50-waterstof

Het Franse energiebedrijf Engie gaat ook de tweede turbine van de Maxima-centrale in Lelystad aanpassen naar waterstof. Twee jaar geleden is de eerste turbine al aangepast, deze kan sindsdien draaien op een mix van 50% aardgas en 50% waterstof en stoot op deze wijze aanzienlijk minder CO2 uit. Voor het energiebedrijf is dit een tussenstap. Engie wil wereldwijd volledig CO2 zijn in 2045. Ondanks dat een deel van het systeem klaar is voor waterstof wordt dit nog niet daadwerkelijk bijgemengd. Er ligt nog geen waterstofpijpleiding naar de centrale.

De Maxima-centrale is al een van de schoonste energiecentrales van Nederland en is gebouwd op een kunstmatig eiland voor de kust van Lelystad in het IJsselmeer. De centrale beschikt over twee turbines. De eerste unit werd al in 2023 geüpgraded – een primeur in Nederland. Het terrein bij centrale is een van de grootste energiehubs in Nederland. Naast de gasgestookte centrale met 900 MW vermogen bevindt zich op het terrein een groot zonnepark van 32 MW, en komt later in 2025 een batterijpark van 35 MW in bedrijf.

Met de ombouw van de tweede unit is de gehele centrale gereed voor de toekomst. Maar de manier waarop deze en andere centrales worden ingezet is aan het veranderen. Door de groei van duurzame elektriciteitsopwek draaien gascentrales minder uren. Ze zijn tegelijkertijd een noodzakelijke en betrouwbare vorm van regelbaar vermogen voor periodes waarin voor langere tijd onvoldoende wind en zon beschikbaar zijn. Op deze manier blijven deze centrales onmisbaar voor de leveringszekerheid in Nederland.

Door de Maxima-centrale klaar te stomen voor waterstof, kan deze cruciale rol in de toekomst worden vervuld met een veel schonere brandstof. Maar hoewel beide turbines straks waterstof kunnen bijstoken, laat de beschikbaarheid van de benodigde waterstof en infrastructuur nog op zich wachten.

“Engie wacht niet af, maar pakt haar verantwoordelijkheid door te investeren in duurzame technologie”, zegt Harry Talen, CEO van ENGIE Nederland. “Ons bedrijf toont haar bereidheid te investeren in deze transitie en gaat graag met de overheid en partners in gesprek over de ontwikkeling van de infrastructuur voor en de levering van waterstof, alsmede de randvoorwaarden voor een gezonde economische uitbating.”

Het werk aan de tweede gasturbine omvat onder meer de modificatie van de schoepen en branders, waardoor een hogere efficiëntie en betere prestaties worden gerealiseerd. Deze efficiëntieslagen alleen al resulteren in een jaarlijkse uitstootvermindering van 40.000 ton CO2 per turbine, afhankelijk van het draaiprofiel. De bijstook van 50% waterstof kan 100.000 ton extra CO2-besparing opleveren per turbine.

De ombouw vindt in 2027 plaats en gebruikt de beste gasturbinetechnologie in zijn klasse. Het Italiaanse Ansaldo Energia gaat de ombouw uitvoeren. Na voltooiing levert de turbine tot 35 MW meer vermogen. Ook stijgt het rendement van de gehele Maxima-centrale tot het hoogst haalbare op basis van bestaande technologie.

Lees ook: duitsland-tien-nieuwe-waterstofbussen-voor-openbaar-vervoer-in-stuttgart

Een eerste succes voor de nieuwe bussen op waterstof van Mercedes. De Stuttgarter Straßenbahnen AG (SSB), het bedrijf dat het openbaar vervoer in de region Stuttgart verzorgt, heeft de eerste nieuw ontwikkelde waterstofbus in gebruik genomen. Later dit jaar volgen er nog negen. De gelede bussen hebben 47 passagiersstoelen en daarnaast nog 77 staanplaatsen. Met waterstof zijn de voertuigen minder gevoelig voor hoogteverschillen in de routes.

Om een krachtige stap te zetten naar verduurzaming van de vloot heeft de directie van SSB besloten geen nieuwe dieselbussen meer aan te schaffen. Vanaf 2027 wil het bedrijf de binnenstad van Stuttgart uitsluitend bedienen met emissievrije bussen en vanaf 2035 moet het hele busnetwerk in de regio Stuttgart klimaatneutraal bediend worden.

De driedeurs gelede bussen met brandstofcellen van SSB worden gekenmerkt door hun grote actieradius, een hoog recuperatievoordeel en een hoog aandrijfvermogen. In de voertuigen zijn de batterij en de brandstofcel de energiebron voor de aandrijving. Het extern opladen van de batterijen via het stroomnet tijdens de stationaire fasen is niet nodig, omdat ze tijdens het rijden door de brandstofcel worden opgeladen.

In tegenstelling tot een auto op pure waterstof en een kleine bufferbatterij is het brandstofcelsysteem van de H2-bus veel beter in staat om de tijdens het remmen teruggewonnen energie via recuperatie volledig en rendabel op te slaan in de grote accu's. Dit draagt bij aan de algehele efficiëntie van de bussen, vooral in het stadsverkeer met zijn frequente stops, maar vooral ook in het glooiende landschap.  

De Mercedes-Benz eCitaro G brandstofcel van SSB is uitgerust met vier NMC3 hoogspanningsaccu's met een totale energiecapaciteit van 392 kWh. De compacte brandstofcelmodule heeft een maximaal vermogen van 60 kW en bevindt zich op het dak van het achterste deel van de bus. Op het dak van elk van de afzonderlijke gelede bussen liggen zes waterstoftanks met een gezamenlijke capaciteit van 30 kilogram waterstof. De actieradius in het uitdagende landschap bedraagt 360 km.

Het busbedrijf SSB beschikt op het busdepot in Gaisburg al over een waterstoftankstation, dat momenteel met opleggers van waterstof wordt voorzien. In de toekomst moet het tankstation op een waterstofpijpleiding worden aangesloten.

Lees ook: nederland-taxi-s-op-waterstof-zorgen-voor-emissievrij-vervoer-in-de-drechtsteden

Taxibedrijf stam uit de Nederlandse stad Dordrecht stapt over op waterstof. Afgelopen vrijdag zijn vier waterstof-elektrische Toyota Mirai’s, speciaal ingericht voor taxivervoer, overhandigd door Toyota Nederland. Binnen het project werkt het taxibedrijf samen met Van Kessel Greenpoint, eigenaar van het waterstoftankstation aan de Laan der Verenigde Naties. De auto’s gaan rijden in de regio Drechtsteden. 

Professioneel taxivervoer verduurzamen is een van de speerpunten binnen het beleid van Taxi Stam, ongeacht of het over leerlingenvervoer, particuliervervoer of vervoer van burgemeester en wethouders gaat. Nu maakt Taxi Stam een volgende stap op de weg naar een volledig zero emission wagenpark, met de inzet van vier exemplaren van de waterstof-elektrische Toyota Mirai.

Toyota heeft inmiddels verschillende casussen met de waterstof-elektrische Toyota Mirai ingevuld. In Nederland was de eerste inzet van de Mirai als taxi in Den Haag, waar onvoldoende laadcapaciteit was om WMO- en zorgvervoer batterij-elektrisch uit te voeren. Afgelopen jaar werden er 500 exemplaren van de Mirai ingezet bij de Olympische en Paralympische Spelen van Parijs, waarmee het waterstof-elektrische taxi-wagenpark van de stad is gegroeid tot meer dan 1.250 auto’s.
Erwin Jongh, programma manager Zero Emission Louwman & Parqui (Toyota Nederland): “Vooral de effectieve inzetbaarheid van de waterstof-elektrische Mirai in taxigebruik valt op. Niet alleen door een grotere range, die in alle jaargetijden stabiel is, maar vooral ook vanwege het snelle tanken. De auto kan de hele dag zero emission worden ingezet, zonder uren lang aan een electrische laadkabel te hangen. Toch is elke casus specifiek en blijft het theorie omzetten in praktijkervaring. We zijn blij dat Taxi Stam voor de voordelen van de Mirai heeft gekozen en nu is het tijd om samen te leren in de praktijksituatie.”

Lees ook: china-lancering-van-eerste-waterstof-corridor-van-1150-kilometer

Een vloot van 10 zware vrachtwagens op waterstof staat klaar om te vertrekken vanuit de Logistic Hub Chongging naar de havenstad Qinzhou in China. Het konvooi legt in totaal 1150 kilometer af, dwars door de provincie Guizhou, over China’s eerste waterstofcorridor. Van daaruit worden goederen verscheept naar Vietnam, Laos, Thailand, Maleisië en andere landen in Zuidoost-Azië.

De waterstofcorridor kent verschillende uitdagingen. De vracht die bestaat uit laptops, auto-onderdelen en chemische producten is zwaar, onderweg krijgt het transport te maken met bochtige bergwegen gecombineerd met enorme hoogteverschillen. Maar toch biedt het waterstofalternatief voordelen. "De nieuwe waterstofcorridor verkort de totale reistijd van deur tot haven tot minder dan twee dagen”, aldus Liu Taiping, voorzitter van de New Land-Sea Corridor Operation, tijdens de officiële presentatie. “Dit betekent een tijdsbesparing van ongeveer 30 procent ten opzichte van intermodaal spoor-zeetransport. Hiermee wordt voldaan aan de logistieke eisen van klanten voor hoogwaardig schoon transport".

In China is waterstof de afgelopen jaren uitgegroeid tot een belangrijke groene energieoplossing voor langeafstandslogistiek. Zware vrachtwagens op waterstof vervangen dieselvrachtwagens in rap tempo en bieden voordelen zoals nul uitstoot, een grotere actieradius, een snelle tankbeurt en betrouwbare prestaties bij lage temperaturen.

De onlangs opgerichte waterstofcorridor omvat vier tankstations en vormt een eerste netwerk ter ondersteuning van waterstoflogistiek over korte en middellange afstanden in Chongqing, Guizhou, Guangxi en omliggende gebieden in Zuidwest-China.

Naar verwachting zullen er in 2027 meer dan 40 waterstoftankstations langs de route operationeel zijn, ter ondersteuning van een vloot van meer dan 1.500 vrachtwagens met brandstofcellen. Het initiatief zal naar verwachting de jaarlijkse CO2-uitstoot met ruim 200.000 ton CO2 verminderen.

Lees ook: mariniers-testen-waterstofsysteem-voor-militaire-operaties-op-hawai

Een nieuw apparaat dat waterstof produceert voor militaire toepassingen wordt momenteel getest op Hawaï. Verschillende marinecorpsen en startup Novaspark onderzoeken of op moeilijk bereikbare plaatsen waterstof geproduceerd kan worden. Dit stelt mobiele en verspreide troepen in staat hun actieradius en overlevingskansen te vergroten in omgevingen met beperkte toevoerlijnen. Het Amerikaanse leger meldt dat dit de veerkracht en dodelijkheid van de troepen vergroot.

Het complete systeem met de naam HyTec bestaat uit een elektrolyser, brandstofcellen, een compressor, een waterstoftank, uitklapbare zonnepanelen en een kleine windturbine. Het systeem kan 24 uur per dag werken en tot 2 kg waterstof per dag produceren.

"Deze HyTEC-prototypes zijn de eerste waterstofgeneratiesystemen op basis van elektrolyse binnen het Ministerie van Defensie, ontworpen om te functioneren in een expeditie-omgeving met behulp van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, tactische generatoren of tactische voertuigen", aldus David Lorio, programmamanager en fabrikant van HyTEC. "Deze waterstof, geproduceerd op of nabij de plaats van gebruik, zal worden gebruikt voor de werking van onbemande luchtvaartuigen met brandstofcellen, kleine tactische elektrische generatoren en weer- en communicatieballonnen."

Onderdeel van de eerste opstelling en proefperiode is een training voor mariniers van Combat Logistics Company 33 en Marine Wing Support Squadron 371 op de eilandengroep Hawaï. Ze kregen daarbij uitleg over de basisbeginselen van waterstof, procedures voor de omgang met gecomprimeerde waterstof, veiligheidsaspecten en de bediening en het onderhoud van de HyTEC-systemen. De training omvat onder meer het instellen van het systeem, het genereren en opslaan van waterstof en het afleveren van waterstof in de kleinere tanks.

Het gebruik van waterstof in belangrijke strategische toepassingen leidt tot een hogere elektrische efficiëntie en energiedichtheid, een groter operationeel bereik, een lagere thermische en hoorbare signatuur en minder onderhoudsvereisten. Defensie verwacht dat waterstof de slagkracht bij militaire operaties gaat vergroten.

Lees ook: koffiebrander-ucc-presenteert-eerste-koffie-gebrand-op-waterstof

Deze week is de Japanse koffiebrander UCC Ueshima Coffee begonnen met het branden van koffie met waterstof. Tegelijkertijd is gestart met de verkoop van de eerste ‘waterstofgebrande koffie’. In het eerste jaar kan maximaal 6.000 ton koffie worden gebrand. De emissie-uitstoot in het proces gaat met H2 naar nul, maar de kostprijs stijgt met 30 tot 50%. De focus ligt op Ethiopische bonen van hoge kwaliteit.

Zoals Waterstof Magazine eerder meldde gaat het bedrijf de waterstofgebrande bonen en andere producten aan consumenten verkopen via zijn website en eigen winkels. De nieuwe, op waterstof geroosterde producten zullen voorlopig niet in supermarkten of buurtwinkels te koop zijn. De reden hiervoor is dat UCC veel waarde hecht aan het geven van uitgebreide uitleg en ervaringen en dat kan beter in eigen winkels. De woorden waterstof en roosteren zelf zijn nog niet erg bekend bij het grote publiek. Zelfs tijdens proeverijen met testverkoop ontstonden er misverstanden, zoals: "Strooi je er waterstof overheen?" en, "Was je koffiebonen met waterstofwater?"

Ryo Satomi, algemeen directeur van de afdeling Duurzaamheid van UCC Japan heeft over het verkoopkanaal goed nagedacht. "Door het alleen in de schappen te leggen, wordt de waarde ervan niet duidelijk. Daarom nemen we de tijd om het onder de aandacht van onze klanten te brengen. We willen het binnen drie jaar in de reguliere winkels hebben", aldus Satomi.

Masashiro Ueshima, president van UCC Japan, is bijzonder trots op deze belangrijke stap die de CO2-uitstoot van het bedrijf de komende jaren sterk moet verlagen. "Heerlijk en milieuvriendelijk waterstofbranden is een unieke ontwikkeling binnen de wereldwijde koffie- en voedingsmiddelenindustrie. We gebruiken voor het koffiebranden alleen waterstof als brandstof.” Dankzij waterstof is het mogelijk om brandprofielen heel precies te ontwerpen, zodat elementen als zoetheid, zuurgraad en aroma bij elk type boon naar voren komen. Zo ontstaat een ongekende controle over de smaak. Het brandsysteem is door UCC gepatenteerd.

De koffiebrander investeerde ongeveer 1 miljard yen in zijn fabriek in Fuji en nam daarvoor een grote waterstofbrandmachine in gebruik. Volgens UCC is dit de eerste massaproductie van met waterstof gebrande koffie ter wereld, waarbij gebruik is gemaakt van een koffiebrandmachine met een jaarlijkse verwerkingscapaciteit van meer dan 3.000 ton. UCC claimt dat waterstof een rijkere en zoetere smaak toevoegt, wat resulteert in een diepere smaak. Gasten die bij de officiële presentatie aanwezig waren vonden de koffie heerlijk.

Koffiebonen worden over het algemeen gebrand met aardgas, maar in 2022 begon UCC met onderzoek naar het gebruik van waterstof, waarbij bij de verbranding geen koolstofdioxide vrijkomt. Met steun van de New Energy and Industrial Technology Development Organization (NEDO), een nationaal onderzoeks- en ontwikkelingsagentschap, heeft het bedrijf koffiebrandmachines en andere apparatuur ontwikkeld. Als de waterstofroostermachine op volle toeren draait, zal de jaarlijkse CO2-uitstoot van de Fuji-fabriek naar verwachting met ongeveer 10 tot 20 procent dalen.

De waterstof die wordt gebruikt, is groene waterstof die wordt geproduceerd in de prefectuur Yamanashi. Deze wordt per vrachtwagen aangevoerd, een tocht die ongeveer een uur duurt. Naast waterstof kan ook conventioneel aardgas worden gebruikt. Momenteel wordt er tussen beide geschakeld.

Lees ook: duitsland-intensieve-zoektocht-naar-natuurlijke-witte-waterstof-in-noord-beieren

Overal op de wereld wordt intensief gezocht naar natuurlijke witte waterstof die zich in de bodem bevindt. De afgelopen weken schreef Waterstof Magazine over succesvolle eerste resultaten in de Verenigde Staten en Frankrijk. Maar ook in Duitsland zijn onderzoeksteams volop aan de slag. Onder andere in het Beierse Woud waar met een helikoper, die vliegt op een hoogte van 400 meter, een magnetische veldsonde aan een lang touw over de grond wordt gesleept om de serpentiniet-afzettingen te meten.

"Het voordeel van natuurlijke waterstof is dat het bij verbranding geen CO₂ produceert. Bovendien is het in vrijwel onuitputtelijke hoeveelheden aanwezig in de aardkorst en wordt het zelfs constant gevormd in de aardmantel", legt geoloog dr. Jürgen Grötsch van het GeoZentrum Nordbayern van de Friedrich-Alexander Universiteit in Erlangen-Neurenberg uit . Hij leidt het team dat op zoek is naar natuurlijke waterstofvoorraden in Noord-Beieren. De geologische omstandigheden zijn daar gunstig.

“Het bekendste proces voor de vorming van natuurlijke waterstof is serpentinisatie”, legt Grötsch uit. Bij dit proces wordt ultrabasisch gesteente uit de aardmantel bij hoge temperaturen met water en oxidatie van ijzer omgezet in het mineraal serpentijn. Deze chemische reacties genereren natuurlijke waterstof in grote hoeveelheden. Bovendien kan radioactieve straling in gebieden met diepe granietintrusie water splitsen in waterstof en zuurstof, aldus Grötsch. Dit proces staat bekend als radiolyse.

Grötsch legt uit dat waterstof en water door gesteentelagen naar het aardoppervlak stijgen, vaak in breukzones in de aardkorst. Alle drie de omstandigheden zijn aanwezig in het Frankische middelgebergte en in het Beierse Woud.

Eerder zocht ook het Bundesanstalt für Geowetenschappen und Naturschutz (BGR) uit Hannover in Noord-Beieren al naar natuurlijke waterstof. In het gebied tussen Hof en Bayreuth in Opper-Franken onderzochten BGR-experts rotsformaties van het Münchberg Gneismassief. Er werden geologische werkzaamheden op de grond en geofysische onderzoeken van de ondergrond vanuit de lucht uitgevoerd. Er werd gebruik gemaakt van een magneetveldsonde, die door een helikopter aan een touw op een hoogte van ongeveer 400 meter boven de grond werd gesleept. Doel van het onderzoek was om de omvang van de serpentiniet-afzettingen in de ondergrond te bepalen. Serpentiniet is een ultramafisch stollings gesteente dat voor het grootste gedeelte bestaat uit mineralen uit de serpentijnfamilie.

Onderzoekers zien ook een groot potentieel voor natuurlijke witte waterstof in de Alpen en in het gebied van de Rijndelta tussen Basel en Frankfurt. Maar ook de regio Ivrea in het noordwesten van Italië bij Turijn, het Ronda-massief in het zuiden van Spanje en in een mijn in Albanië zijn bronnen voor witte waterstof ontdekt.

Tot nu toe richt de productie van schone emissievrije waterstof zich op elektrolyse, waarmee waterstof wordt geproduceerd met behulp van groene stroom. De relatief lage efficiëntie vormt hierbij echter een probleem. De kostprijs zou met een factor tien kunnen dalen als het lukt om grootschalig witte waterstof aan te boren. Dan gaat de energietransitie naar verwachting een stuk sneller.

Lees ook: duitsland-eerste-deel-van-landelijk-waterstofnetwerk-is-gevuld-met-h2

De Duitse gasnetbeheerder Nowega heeft een primeur in Duitsland. Het bedrijf uit Münster heeft het eerste deel van het Duitse waterstofkernnetwerk gevuld met H2. Het traject in Nedersaksen is 55 kilometer lang en ligt tussen Lingen en Bad Bentheim, direct over de Nederlandse grens bij Oldenzaal. De pijpleiding die wordt gebruikt is een voormalige aardgaspijp.

De pijpleiding is het eerste tastbare onderdeel van het geplande waterstofkernnetwerk, dat in de toekomst heel Duitsland zal bestrijken.  De waterstofleiding is slechts een onderdeel van het totale systeem. In Lingen bouwt energiebedrijf RWE Generation een elektrolyser met een vermogen van 300 megawatt. Honderden vakmensen zijn hier al dagelijks aan het werk.

Frank Doods, staatssecretaris van het ministerie van Milieu van de Duitse deelstaat Nedersaksen, benadrukt: “De waterstofeconomie kan alleen functioneren als het elektriciteitsnet er klaar voor is.” De pijpleiding is daarom niet alleen een symbool voor technologische vooruitgang, maar ook een concrete voorwaarde voor de opschaling van klimaatneutrale energiebronnen. Voor Nedersaksen betekent het project op de lange termijn meer leveringszekerheid, meer klimaatbescherming en nieuwe economische perspectieven. 

Naar verwachting wordt het netwerk al in de tweede helft van dit jaar verder naar het zuiden uitgebreid: er zijn concrete plannen voor een nieuw traject van Bad Bentheim naar Legden. Het doel is om aan te sluiten op de waterstofopslag Epe, Chemiepark Marl, industriële afnemers in de regio en verbindingen met Nederland. 

Met de voortdurende uitbreiding wil Duitsland een leidende rol spelen in de Europese waterstofstrategie. In de toekomst verbindt een uitgebreid netwerk op intelligente wijze productie, opslag en verbruik. Daarmee wordt niet alleen de energievoorziening gecarboniseerd en veiliggesteld, maar worden ook nieuwe bedrijfsmodellen mogelijk. 

De pijpleiding tussen Lingen en Bad Bentheim is volgens de initiatiefnemers daarom veel meer dan alleen een technisch project: ze markeert het begin van een nieuwe fase in de energietransitie – met waterstof als ruggengraat van een klimaatneutrale industrie. 

Lees ook: frankrijk-kawasaki-presenteert-motorfiets-met-waterstof-verbrandingsmotor-in-le-mans

Een bijzonder waterstofvoertuig was afgelopen zaterdag te bewonderen op het racecircuit van de Franse stad Le Mans. De Japanse motorfabrikant Kawasaki liet het publiek kennismaken met de Ninja H2 HySE, een innovatieve motorfiets op waterstof. Het voertuig werd bestuurd door de Duitse coureur Matthias Höppner, die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling. Om 19 minuten voor dat de 24-uursrace begon, reed hij met de emissievrije motorfiets het circuit op.

De omstandigheden waren niet ideaal, het regende. "Het was zo lastig dat ik me moest blijven concentreren op het rijden op de motor en op de lijnen, op de baan. "Ik zag de toeschouwers niet eens op de tribune", zegt de Duitse coureur na afloop. "Ondanks de nattigheid reed de motor prima."

De Kawasaki Ninja H2 HySE, die niet bedoeld is voor serieproductie, is uitgerust met een 998cc-motor geïnspireerd op die van de Kawasaki Ninja, maar met injectie en verbranding van waterstof in plaats van benzine. In de tanks wordt waterstofgas opgeslagen onder een druk van 700 bar, wat betekent dat er niets anders dan waterdamp vrijkomt.

De Kawasaki Ninja H2 HySE werd al eerder gedemonstreerd tijdens de 8 uur van Suzuka in 2024 in Japan. De H2-moror verlaat Frankrijk nog niet. Het voertuig zal ook aanwezig zal zijn in het Hydrogen Village van de 24 uur van Le Mans Autos, die vanaf 10 juni wordt gehouden.

Lees ook: frankrijk-succesvolle-zoektocht-naar-natuurlijke-witte-waterstof-in-de-pyreneeen

De Franse start-up Mantle8, gespecialiseerd in de zoektocht naar natuurlijk waterstof, heeft bijzonder hoge gasniveaus geïdentificeerd op een locatie in Comminges, aan de voet van de Pyreneeën. Uit de meest recente analyses blijkt dat de concentraties oplopen tot 2.500 deeltjes per miljoen (ppm). Dat is ruim boven de drempelwaarde van 350 ppm. Mantle8 heeft een unieke methode ontwikkeld om de wereldwijde zoektocht naar witte waterstof succesvol te laten verlopen. Deze is gebaseerd op een combinatie van verschillende disciplines zoals geologie, geofysica, geochemie en numerieke

Met de methode van Mantle8 is het mogelijk om het gehele waterstofproductiesysteem in kaart te brengen, van het brongesteente tot de diepe reservoirs. Ook is het mogelijk om de hoeveelheid aanwezige waterstof en de kwaliteit ervan in te schatten. Emmanuel Masini, CEO van Mantle8 is enthousiast over de kortstondige en nu al succesvolle zoektocht. “Het doel is om in 2030 de productiekosten van natuurlijke waterstof op € 0,80 per kilogram te brengen.”
Over de exacte vindlocatie zijn nog geen verdere mededelingen gedaan. De geïdentificeerde locatie in de regio Comminges werd geselecteerd op basis van voorlopige modellen die aangaven dat er een groot potentieel was voor de productie van witte waterstof.  

De start-up Mantle8, met de hoofdvestiging in Grenoble, heeft inmiddels een financieringsronde van € 3,4 miljoen afgerond, met als doel om tegen het einde van het decennium 10 miljoen ton natuurlijke waterstof te vinden. Tot de investeerders behoort onder meer het door Bill Gates gesteunde fonds Breakthrough Energy Ventures. Met dit bedrag wil de startup haar team uitbreiden.

Lees ook: nederland-voormalig-militair-vliegveld-wordt-discrete-testlokatie-voor-waterstof

Op de voormalige vliegbasis Twenthe wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een onderzoekslokatie voor waterstof. De initiatiefnemers verwachten dat er de komende decennia steeds meer onderzoek zal worden gedaan naar veilige toepassingen met H2. Voordat dit grootschalig wordt uitgerold, zullen er eerst praktijkproeven gedaan moeten worden in een veilige en afgeschermde omgeving. Het terrein van Technology Base op het oude militaire vliegveld is daarvoor geschikt.

Het project heeft de naam HyField en is een initiatief van de regionale netbeheerder Cogas, en de Twente Safety Campus in samenwerking met Technology Base. Die meldt op haar website dat Technology Base de mogelijkheid biedt in een afgeschermde omgeving producten en systemen te ontwikkelen en te testen. De afgeschermde locatie van 220 hectare beschikt onder andere over de 3 km lange start- en landingsbaan van Twente Airport en het oefenterrein van de Twente Safety Campus. Veiligheid en discretie voor het uitvoeren van risicovolle en concurrentiegevoelige activiteiten, testen, trainingen en simulaties zijn gewaarborgd. Er is zelfs een mogelijkheid om een oude militaire hangar, waar vroeger F16 straaljagers stonden geparkeerd, te verbouwen tot unieke bedrijfslocatie. 

Momenteel worden er al testen met waterstof uitgevoerd. Hier wordt nu elke keer de infrastructuur voor aangepast. De initiatiefnemers met HyField toe naar een permanente infrastructuur om deze testen eenvoudiger te kunnen faciliteren en meer partijen structureel van dienst te kunnen zijn.

HyField moet de komende jaren ontwikkeld worden in drie fases. In de eerste fase richt het regionale netwerkbedrijf Cogas zich de komende maanden op het realiseren van een basisstructuur. Die gaat uit van een veilige waterstofopslag en een klein, intern waterstofnetwerk. Hiermee kunnen partijen als Gasunie en Kiwa, die nu al incidenteel op locaties testen, hun testen veilig en efficiënter uitvoeren.

In de tweede fase wordt het terrein verder ingericht voor netbeheerders. Er komen waterstofnetwerken waarmee geoefend kan worden met het opsporen van lekkages, het repareren van leidingen met waterstof en het testen en beheren van afsluiters. In de derde fase wordt het terrein uitgebreid voor het trainen van hulpdiensten.

De initiatiefnemers denken ook internationaal een unieke locatie te gaan ontwikkelen. Vanuit onder meer Duitsland en Engeland is al geïnformeerd naar de mogelijkheid om op de voormalige Twentse vliegbasis te testen met waterstof.

Lees ook: curacao-plannen-voor-enorme-fabriek-voor-groene-waterstof-gepresenteerd

Op het eiland Curaçao wordt volop gewerkt aan de ontwikkeling van een grote waterstoffabriek. De installatie krijgt in de demofase een vermogen van 75MW en moet in 2027 operationeel zijn. De investering bedraagt dan 400-miljoen Euro. Drijvende windmolens op zee moeten voor de aanvoer van voldoende groene stroom zorgen. Het grootste deel van de waterstof is bestemd voor de export naar onder andere Europa.

De ontwikkelingen van de waterstoffabriek zijn afgelopen week gepresenteerd door Ramon Chong, voorzitter van de Programmaorganisatie Floating Offshore Wind. Tijdens een seminar van de Vereniging van Nederlands Caribische Economen gaf hij nadere details. De plannen voorzien in een gefaseerde opbouw: na de demonstratiefase moet het project in 2032 doorgroeien naar maximaal 1.200 megawatt, met een uiteindelijke capaciteit van bijna 10.000 megawatt rond 2037. Volgens Chong beschikt het eiland over voldoende windenergie op zee om deze doelstelling waar te maken.

De samenwerking met Nederland is officieel vastgelegd in een intentieverklaring uit 2023 en een akkoord op hoofdlijnen in 2024. Daarmee is ook de steun van Nederlandse ministeries en kennisinstituten als TNO en RVO verzekerd. Bedrijven als Fugro, SBM Offshore en HyCC participeren in de plannen. Eerder uitgevoerde bodemonderzoeken en systeemanalyses tonen aan dat er geen technische bezwaren zijn voor realisatie. De geselecteerde zones voor de windparken liggen buiten de kust en bieden voldoende ruimte. De inzet is om van Curaçao een koploper in de groene energietransitie te maken.

Als het project slaagt, kan het eiland vanaf 2030 beginnen met de export van waterstof en afgeleide producten. Daarmee zou Curaçao voor het eerst sinds het stilleggen van de Isla-raffinaderij opnieuw een rol van betekenis kunnen spelen op de internationale energiemarkt.

Curaçao, is een land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Het grondgebied en de zee van het Curaçao bestaan uit de eilanden Curaçao en Klein Curaçao en de daarbij behorende territoriale zee. Het eiland is gelegen in de zuidelijke Caraïbische Zee, net voor de kust van Venezuela.

Lees ook: usa-nieuw-apparaat-maakt-efficient-waterstof-uit-zeewater-en-zonne-energie

Een belangrijke ontwikkeling voor de productie van waterstof. Een groep onderzoekers van de universiteit van Cornell in de staat New York, heeft een apparaat ontwikkelt dat drie keer duurzaam is. Vanuit zeewater kan het systeem drinkwater en waterstof produceren met uitsluitend zonne-energie. Het apparaat, af beter apparaatje, is nu nog 10 bij 10 cm groot en produceert 200 milliliter waterstof per uur met een efficiëntie van 12,6%. De onderzoekers schatten dat de technologie binnen 15 jaar de kosten van groene waterstofproductie kan verlagen tot ongeveer 1 euro per kilogram. En dat wordt gezien al een belangrijke stap in het bereiken van netto-nuluitstoot in 2050.

Lenan Zhang, de universitair docent die het project leidt, werd uitgedaagd door de hoge productiekosten van groene waterstof. “Groene waterstof wordt geproduceerd door zeer zuivere watermoleculen te splitsen in waterstof en zuurstof door middel van elektrolyse. De hoge kosten zijn het gevolg van de enorme hoeveelheid schoon water die het proces vereist. Daarom hebben we deze technologie bedacht", zei Zhang. Het team is gestart met de meest voorkomende en nagenoeg gratis hulpbronnen op aarde; zonne-energie en zeewater.

In samenwerking met onderzoekers van MIT, Johns Hopkins University en Michigan State University ontwikkelde Zhang met zijn team een ​​prototype van een apparaat dat gebruikmaakt van een van de nadelen van fotovoltaïsche cellen: hun relatief lage rendement. De meeste fotovoltaïsche cellen kunnen slechts ongeveer 30% van de zonne-energie omzetten in elektriciteit, en de rest verdwijnt als restwarmte. Maar het apparaat van het team kan het grootste deel van die restwarmte benutten en gebruikt het om het zeewater te verwarmen tot het verdampt.

"Dit is een sterk geïntegreerde technologie”, aldus Zhang. “Het ontwerp was een uitdaging omdat er veel complexe koppelingen zijn: ontzilting gekoppeld aan elektrolyse, elektrolyse gekoppeld aan het zonnepaneel, en het zonnepaneel gekoppeld aan ontzilting door middel van omzetting en transport van zonne-energie, elektrische, chemische en thermische energie. Uiteindelijk konden we voor het eerst voldoende water produceren om aan de vraag naar waterstofproductie te voldoen. En we hebben tenslotte ook nog wat extra drinkwater over. Twee vliegen in één klap."

De huidige kosten voor de productie van groene waterstof bedragen volgens Zhang ongeveer 10 euro per kilo, maar gezien de overvloed aan zonlicht en zeewater zou het apparaat van het onderzoeksteam de kosten in 15 jaar tijd kunnen verlagen tot 1 euro per kilo. Zhang ziet ook de mogelijkheden om de technologie te integreren in zonneparken om fotovoltaïsche panelen te koelen, wat de efficiëntie kan verbeteren en de levensduur verlengen.

"Hoe lager de kosten voor de waterstofproductie, hoe groter het marktpotentieel voor grootschalige toepassing. We geloven dat er een enorm potentieel is voor toekomstige installatie."

Lees ook: frankrijk-doelstellingen-voor-productie-groene-waterstof-niet-haalbaar

Vanochtend heeft de Franse overheid bekend gemaakt dat de doelstelling van het land voor de productie van groene waterstof naar beneden worden bijgesteld. Marc Ferracci, minister van Industrie en Energie, formaliseerde vanochtend de nieuwe waterstofstrategie van de Franse regering. Het doel is nu om in 2030 ‘tot 4,5 gigawatt’ te installeren en maximaal 8 GW in 2035, vergeleken met respectievelijk 6,5 GW en 10 GW voorheen.

De stap terug in de ontwikkelsnelheid van groene waterstof is vanochtend gepresenteerd in de nieuwste ‘nationale strategie voor koolstofarme waterstof’. De Franse regering geeft daarin aan dat de ambities van het land op dit gebied aanzienlijk zijn teruggebracht. En dit gebeurt terwijl de sector te kampen heeft met een reeks tegenslagen: eerder deze week werd onthuld dat het Franse bedrijf McPhy, dat met tientallen miljarden aan overheidssubsidies de eerste Franse gigafabriek voor groene waterstofproductie zou ontwikkelen, de deuren heeft gesloten en officieel te koop staat. De aandelenkoers is sinds de officiële beursgang met 90% gedaald.

In de nieuwe nationale strategie staat dat de productie van ‘groene’ waterstof door elektrolyse van water uiteindelijk in 2030 ‘tot 4,5 gigawatt (GW)’ moeten bereiken, vergeleken met de 6,5 GW die tot nu toe beoogd werd. Dezelfde daling zien we ook bij de doelstelling voor 2035, aangezien de doelstelling van minimaal 10 GW naar een maximum van 8 GW gaat die tegen die tijd beschikbaar moet zijn. Oorzaak: een trage vraag en "uitrolschema's die uiteindelijk langzamer verliepen dan aanvankelijk verwacht", zo wordt uitgelegd.

Vooral in de regio Franche-Comté is sprake van een dramatische situatie. Hier vloeide veel subsidie naartoe, maar verschillende bedrijven die zich bezighouden met waterstofontwikkelingen zijn inmiddels gesloten.

Gezien deze situatie is het terecht om de vraag te stellen: hoe is het mogelijk dat een sector die tot voor kort op een voetstuk stond, in zoveel moeilijkheden is geraakt? " Er zijn meerdere factoren ", legt Christophe Husson, CFE-CGC-afgevaardigde Faurecia Hydrogen Solutions France en vicevoorzitter van de Unie van Metaalindustrie van Franche-Comté uit. We hebben te lijden onder de financiële situatie van de staat. Subsidies nemen af ​​en de overheid heeft besloten te investeren in kunstmatige intelligentie (AI) en defensie in het licht van de wereldwijde geopolitieke situatie."

Een van de klachten die belanghebbenden in de waterstofsector uitten, was een gebrek aan coördinatie van de kant van de staat. "Er zijn miljarden geïnvesteerd in een sector die niet bestond en er was niemand die de leiding nam", zegt Tarek Zarhad, vakbondsvertegenwoordiger bij Forvia, een fabrikant van auto-onderdelen. "Er was geen planningscommissaris, dus elk bedrijf investeerde op basis van zijn eigen project, maar er was niemand die al deze projecten met elkaar verbond tot een succesvolle keten. De waterstofbedrijven communiceren niet met elkaar."

Christophe Grudler, Europarlementslid voor het Territoire de Belfort, een gebied waar veel waterstofbedrijven actief zijn is teleurgesteld. "We herhalen de fout die we met elektrische batterijen maakten, door investeringen af ​​te remmen. Als dit zo doorgaat, zullen we in de toekomst waterstofvoertuigen in China kopen, terwijl we dat hier ook hadden kunnen doen. De Franse en Europese strategie voldoet niet."

Lees ook: nederland-overeenkomst-met-oman-over-import-van-vloeibare-waterstof

Met de ondertekening van een Joint Development Agreement zet Port of Amsterdam in samenwerking met tien andere partijen een nieuwe stap in de ontwikkeling van 's werelds eerste importcorridor voor vloeibare waterstof. Deze corridor vormt een verbinding tussen de haven van Duqm in Oman, de haven van Amsterdam en logistieke knooppunten in Duitsland, waaronder de haven van Duisburg. Hiermee wordt grootschalige import van vloeibare waterstof naar Europa mogelijk gemaakt. De overeenkomst werd ondertekend tijdens het staatsbezoek van Zijne Majesteit de Sultan van Oman aan Nederland en in het bijzijn van minister Reinette Klever.

De overeenkomst werd ondertekend door in totaal elf partijen, waaronder organisaties als Hydrom (voorloper op het gebied van groene waterstof in Oman), OQ (energiebedrijf van Oman), Tata Steel Nederland, Hamburger Hafen und Logistik AG en Hynetwork Services (dochteronderneming van Gasunie). Met het tekenen van de overeenkomst brengen deze partijen de verschillende schakels in de toeleveringsketen bij elkaar. Deze keten maakt gebruik van bestaande technologieën voor het vloeibaar maken van de waterstof, het transport, de opslag en de distributie. Een scheepsontwerp van partner ECOLOG maakt maritiem transport van de waterstof mogelijk zonder boil-off. Dit betekent dat er geen vrachtverlies optreedt tijdens transport over zee. Met deze innovatieve technologie worden de kosten voor het vervoer van de waterstof een stuk lager.

De Joint Development Agreement bevat verschillende onderdelen. Eén daarvan is de ontwikkeling van een installatie voor het vloeibaar maken, de import én de export van waterstof in de haven van Duqm in Oman. Ook worden er gesprekken gevoerd over de prijs en levering van vloeibare waterstof aan afnemers in de regio Amsterdam, de rest van het land en Duitsland. Tot slot wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van infrastructuur langs de hele corridor, waaronder export- en importfaciliteiten in de havens van Duqm, Amsterdam en Duisburg, en diverse distributiemodaliteiten voor zowel gasvormige als vloeibare waterstof - denk aan pijpleidingen, spoorverbindingen en binnenvaartdistributie - via Nederland en het achterland.

Met de ontwikkeling van deze groene waterstofcorridor dragen de partijen bij aan het verduurzamen van sectoren zoals de staalindustrie en transport, en aan het versterken van de energiezekerheid van Europa. Voor Oman is de overeenkomst een belangrijke stap in de ambitie om wereldleider te worden in de export van groene waterstof.

Lees ook: zweden-treinfabrikant-pesa-levert-eerste-rangeerlocomotief-op-h2-aan-vaete

De bevolking van Zweden gaat de volgende maand kennismaken met de eerste locomotief op waterstof. Het voertuig dat gebouwd is door de Poolse fabrikant Pesa zal voor het eerst in Zweden te zien zijn tijdens de beurs Train & Rail in Stockholm die van 6 tot en met 8 mei wordt gehouden. Daarna gaat de locomoetief op reis door het land.

Dit is de eerste van 25 exemplaren die bij de Poolse fabrikant Pesa besteld zijn en de oudere diesellocomotieven in het Zweedse goederenverkeer moet vervangen. Väte Rail heeft aangekondigd dat het bedrijf van plan is om alle diesellocomotieven uit de roulatie te halen. In totaal zijn er twintig locomotieven in gebruik voor rangeerwerkzaamheden en bij goederenterminals.

De H2-locomotief wordt per treinveer naar Ystad in Zweden vervoerd en vervolgens tijdens de beurs tentoongesteld. Aansluitend zal de locomotief twee weken lang door Zweden toeren. De route omvat Oxelösund, Gävle, Borlänge, Göteborg, Malmö en Trelleborg. Vervolgens wordt de locomotief met de veerboot vanuit Ystad terug naar Polen gebracht voor de laatste aanpassingen.

De waterstoflocomotief SM42-6Dn is een vierassige locomotief met vier tractiemotoren. Elke motor heeft een vermogen van 180 kW. De maximaal toegestane snelheid bedraagt ​​90 km/u. De locomotief beschikt over radiobesturing en kan ook met een pantograaf voor het rijden onder de bovenleiding worden uitgerust.

De locomotief wordt aangedreven via twee brandstofcellen met elk een vermogen van 85 kW. De waterstofopslag bestaat uit 32 tanks die samen 175 kg waterstof kunnen bevatten. Het bijvullen duurt ongeveer 30 minuten. Om aan de piekvraag te voldoen is de locomotief bovendien uitgerust met een hoogcapaciteitsaccu met LTO-technologie en een totale capaciteit van 167 kWh.

Foto: Tijdens een recente demonstratie in het testcentrum in Żmigród van het Poolse Spoorweginstituut werd de SM42-6Dn-locomotief bijgetankt met behulp van een mobiel tankstation.
Lees ook: india-krachtigste-waterstoftrein-ter-wereld-heeft-actieradius-van-1000-km

In India is begin deze maand de eerste trein op waterstof in gebruik genomen. Het voertuig is geproduceerd door de Integral Coach Factory (ICF) in Chennai en rijdt op de route Jind-Sonipat in de deelstaat Haryana, een regio met 25 miljoen inwoners. De Indiase spoorwegen zien de overstap naar waterstof als een belangrijke stap in de richting van duurzaam transport en schonere energie. Indian Railways is van plan om de komende jaren nog eens 35 waterstoftreinen te kopen.

De H2-trein rijdt voorlopig nog op proef op de 89 km lange route tussen de steden Jind en Sonipat in Haryana. Het voertuig is uitgerust met brandstofcellen en electromotoren met een gezamenlijk vermogen van 1200 pk, waarmee het volgens het spoorbedrijf de krachtigste waterstoftrein ter wereld is. De capaciteit is enorm, de trein kan 2638 passagiers vervoeren met een snelheid van maximaal 140 km/u. De waterstof wordt opgeslagen in twee speciale tankwagons. Iedere tank staat voor een bereik van 1000 km. De aankoopprijs van de trein bedraagt ruim 8 miljoen euro.

Vreugde bij de Franse producent van groene waterstof Lhyfe. De Engelse afdeling van het bedrijf laat weten dat twee beoogde productielokaties in het Verenigd Koninkrijk subsidie tegemoet kunnen zien. De lokaties zijn op de shortlist zijn geplaatst in het kader van de Hydrogen Allocation Round 2 (HAR2) van de Britse overheid. Dit is een openbaar veilingsysteem ter ondersteuning van de productie van koolstofarme of hernieuwbare waterstof. Beide faciliteiten zijn van plan om groene waterstof te leveren aan industriële gebruikers en transportbedrijven in hun regio.

De eerste locatie staat in Kemsley. Deze 80 MW electrolyser is strategisch gepositioneerd in het noorden van Kemsley (Kent). Hier moet in de toekomst tot 32 ton groene waterstof per dag worden geproduceerd, voornamelijk voor een industriële speler in de regio

De tweede waterstoffabriek komt in Wallsend. De 20 MW-faciliteit bevindt zich op de locatie van het historische Neptune Bank Power Station (Wallsend, North Tyneside). Het is de bedoeling om tot 8 ton groene waterstof per dag te produceren.

In het kader van het HAR2-mechanisme ontvangen de winnaars financiële steun van de overheid in de vorm van een Contract for Difference (CfD). Dit mechanisme garandeert hen op zeer lange termijn een vaste prijs voor de geproduceerde waterstof, waardoor de zichtbaarheid en financierbaarheid van de projecten worden vergroot.

Lhyfe is van oorsprong een Frans bedrijf en inmiddels producent en leverancier van groene, hernieuwbare waterstof in heel Europa. De waterstof wordt geproduceerd via elektrolyse. Alle waterstoffabrieken produceren met hernieuwbare elektriciteit. De eerste fabriek, gevestigd aan de westkust van Frankrijk, produceert al meer dan 4 jaar groene waterstof.

Boris Davis, hoofd Business Development UK bij Lhyfe is blij met de volgende stap richting twee nieuwe productielokaties. "We zijn verheugd dat onze Wallsend- en Kemsley-projecten op de shortlist staan, gezien de zeer competitieve aard van het proces. Dit toont het vertrouwen van de overheid in Lhyfe's vermogen om snel locaties met een hoge capaciteit te ontwikkelen en te exploiteren, en om te voldoen aan de behoeften van het VK. We kijken ernaar uit om samen te werken met het Department for Energy Security en Net Zero (DESNZ) om snel door te gaan naar de volgende fase en uiteindelijk de productielocaties operationeel te krijgen."

In 2024 heeft Lhyfe meer dan 470 leveringen gedaan aan bijna 50 klanten in 8 Europese landen, waarbij gebruik werd gemaakt van een vloot van bijna 70 containers. Het bedrijf heeft daarmee een van de grootste moderne bulkwaterstoftransportvloten in Europa.
Afbeelding: een elektrolyser van Lhyfe van10 MW in aanbouw in Cheylas, regio Isère in Frankrijk

Lees ook: italie-eerste-waterstoffiets-met-chinese-technologie-arriveert-in-riva-del-garda

Een fiets op waterstof is vanaf deze week te koop in Italië. Importeur Remoove uit Riva del Garda, die gespecialiseerd is in inclusieve mobiliteit met een focus op gehandicapten en senioren, betreedt de markt nu ook met een waterstoffiets. Een ‘volle tank’ garandeert een actieradius van 50-60 kilometer, waardoor lithium-ionbatterijen niet meer nodig zijn. In plaats daarvan worden brandstofcellen gebruikt die werken op een fles gevuld met waterstofgas. De brandstofcellen leveren energie aan een 180 W-motor in de achternaaf van de tweewieler.

Het afgelopen weekend is de tweewieler officieel gepresenteerd in Bergamo tijdens BikeUp, een beurs voor elektrische mobiliteit. De technologie komt uit China. De fabrikant is Youon, een bedrijf dat gespecialiseerd is in brandstofceltechnologie en een serie van vier fietsmodellen heeft gelanceerd. Één voor stedelijke mobiliteit, een sportievere, een opvouwbare en één specifiek om te delen. Allemaal modellen die al in Chinese steden in omloop zijn. Remoove begint eerst met de import van de Hyryd Sport Bike 1.0.

De fiets kost € 4.800 en wordt geleverd met een oplaadset bestaande uit een electrolyser voor thuisgebruik en ter grootte van een magnetron. Het apparaat kan uit 400 ml kraanwater in vijf uur tijd 40 gram groene waterstof produceren. Het waterstofgas wordt in de drukfles opgeslagen bij tien atmosfeer. Hierdoor is er geen sprake van een explosiegevaar.

"We mikken op particulieren, early adopters die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan, maar ook op bedrijven die deze tweewielers in hun wagenpark kunnen opnemen ter vervanging van elektrische fietsen. In dat geval zou het laadstation nuttig kunnen zijn", legt Andrea Tomasoni, president en CEO van Remoove, uit.

Voor zakelijke gebruikers is er ook een off-grid laadstation, dat wordt gevoed door zonnepanelen. De fietser die tankt pakt een volle fles en laat zijn eigen fles leeg achter, waardoor er geen laadtijden zijn. Toeristen die de noordkant van het Gardameer bezoeken kunnen daar dit voorjaar of deze zomer wellicht een waterstoffiets zien rijden.

Lees ook: canada-unither-maakt-proefvlucht-met-eerste-bemande-helikopter-op-waterstof

Het eerste beeldmateriaal van een bemande helikopter op waterstof komt uit Canada. Canadian Advanced Air Mobility meldt dat het bedrijf Unither Bioelectronique vorige maand op de luchthaven in Bromont, Quebec, een eerst korte vlucht heeft gemaakt. 90% van de verbruikte energie is daarbij opgewekt door brandstofcellen. In totaal duurde de vlucht drie minuten en zestien seconden.

Een tank onder de staartboom van de R44-helikoper slaat gasvormige waterstof op, maar Unither zal deze later dit jaar vervangen door een opslagsysteem voor vloeibare waterstof om de reikwijdte van de helikopter te vergroten. Twee ronde units, die lijken op turbinegondels, zijn boven de skids aan weerszijden van de R44 gemonteerd en maken deel uit van het koelsysteem voor de brandstofcellen.

Voor de volgende generatie brandstofcellen zijn kleinere units gepland, die minder koeling nodig zullen hebben, aldus Unither. De brandstofcellen van de R44 zijn in de achterkajuit gemonteerd. In de volgende testhelikopter, een R66, zal de brandstofcel zo worden gemonteerd dat er geen ruimte in de cabine nodig is.

JR Hammond, directeur van Canadian Advanced Air Mobility, laat weten dat het succes van de vlucht aantoont dat Canada helpt "de wereldwijde toekomst van emissievrije luchtmobiliteit vorm te geven". Volgens hem zijn elders ook al soortgelijke tests uitgevoerd, maar de vlucht in Quebec was de eerste met een piloot aan boord. De voorbereidingen duurden in totaal drie jaar.

"Waterstof heeft de potentie om de luchtvaartindustrie te revolutioneren", zegt Hammond. “Nu is het de bedoeling om in 2028 met de eerste commerciële vluchten te beginnen. Naarmate de vraag naar reizen toeneemt, zal ook de behoefte aan een duurzame energiebron als waterstof voor de luchtvaart toenemen.” Nu gaan de initiatiefnemers zich richten op langere vliegafstanden.

In de Franse havenstad Lorient aan de Atlantische Oceaan is een gloednieuwe vliegende catamaran op waterstof gepresenteerd. De boot is ontwikkeld door het bedrijf K-Challenge Lab en beschikt over folies die de catamaran bij hoge snelheid uit het water duwen. In vliegende toestand wordt aanzienlijk minder brandstof verbruikt. Uniek is deze toepassing bij boten niet, innovatief is deze toepassing nog wel. De boot is ontworpen om de America's Cup-boten tijdens de zeilwedstrijd nauwlettend te ondersteunen en tegelijkertijd te voldoen aan strengere milieunormen.

Naast het snelle varen voldoet de boot aan een andere uitdaging: het verminderen van de energiebehoefte en zo bijdragen aan het koolstofvrij maken van het zeevervoer. De combinatie van folies en waterstof maakt dit mogelijk. "Deze boot verbruikt bij 12 knopen evenveel als bij 25 knopen, want bij 25 knopen vliegt hij”, legt Etienne Rochon du Verdier, hoofd van de waterstofafdeling bij K-Challenge uit. “Er is dus dezelfde energiebehoefte bij 12 als bij 25 knopen, wat echt interessant is. Dankzij de vleugels onder water verminderen we de totale energiebehoefte en legitimeren we het gebruik van waterstof dus nog meer".

Het prototype met 600 pk, dat een snelheid van 100 km/u op het water kan bereiken, kan worden bestuurd als een vliegtuig of racewagen. De technologische uitdaging werd aangegaan tijdens de 37e America's Cup (in 2024 in Barcelona), waarbij het volgschip de AC75-zeilboot van de French Challenge bij kon houden met een snelheid van meer dan 40 knopen.

Lees ook: noorwegen-viking-ocean-cruises-bestelt-eerste-cruiseschepen-op-waterstof

Een doorbraak voor cruiseschepen op waterstof. De Italiaanse scheepsbouwer Fincantieri heeft een opdracht binnengehaald voor twee emissevrije schepen op H2. De opdrachtgever is de Noorse klant Viking Ocean Cruises. Dit bedrijf schakelt over op emissievrije schepen omdat de Noorse fjorden binnen enkele jaren alleen nog toegankelijk is voor emissievrij scheepsverkeer.

Fincantieri en Viking hebben op de World Cruise Show in de Amerikaanse stad Miami 's werelds eerste cruiseschip op waterstof aangekondigd. Zowel de aandrijvingslijn als de boordstroom worden emissievrij opgewekt. De toekomstige Viking Libra is al in aanbouw op de werf in Ancona in Italië en zal eind 2026 worden opgeleverd. 

Viking Libra is een klein 54.000 GT schip met plaats voor ongeveer 1.000 gasten. Door gebruik te maken van een brandstofcel kan het cruiseschip varen met nul emissies. De boot zal worden uitgerust met brandstofcellen die tot zes megawatt aan vermogen kunnen produceren, wat overeenkomt met ongeveer 8.000 pk aan generatorcapaciteit. De PEM-brandstofceltechnologie en bijbehorende apparatuur worden geleverd door de Fincantieri-dochter Isotta Fraschini. Om de problemen in de toeleveringsketen van waterstofbunkering te voorkomen, wordt een containersysteem voor brandstofopslag opgezet om de brandstof te laden en op te slaan. Deze containers die de tanks vormen worden gewisseld.

"Viking nam het principiële besluit om te investeren in waterstof, wat een echte zero-emissieoplossing biedt," zegt Viking-voorzitter en CEO Torstein Hagen in een verklaring. "We kijken ernaar uit om 's werelds eerste waterstof-aangedreven cruiseschip in onze vloot te verwelkomen." 

Een vervolgschip, Viking Astrea, zal ook worden uitgerust voor waterstofenergie en is al in aanbouw in Ancona. "We stimuleren een systemische evolutie door geavanceerde technologieën te integreren, innovatie in de toeleveringsketen te stimuleren en een model te creëren voor de brede acceptatie van waterstof", aldus Pierroberto Folgiero, CEO van scheepsbpuwer Fincantieri, in een verklaring. 

Lees ook: de-veiligheid-bij-hoge-zuurstof-concentraties-parker-hannifin-deelt-zijn-kennis-van-zaken

Advertorial  |  In de waterstofproductie is veiligheid van het grootste belang. Vooral als het gaat om het omgaan  met de bijna pure zuurstof die vrijkomt tijdens elektrolyse. Parker Hannifin, een wereldleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën, heeft uitgebreide ervaring in het ontwerpen van systemen die veilig en efficiënt opereren in dergelijke zuurstofrijke omgevingen.

Tijdens elektrolyse wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof, waarbij de geproduceerde zuurstof een zuiverheid van bijna 100% heeft. Deze hoge zuurstofconcentratie verhoogt het risico op oxidatiereacties en/of zelfontbranding. Zelfs met materialen die onder normale omstandigheden stabiel zijn. Het is daarom essentieel dat systemen in deze omgeving zorgvuldig worden ontworpen met de juiste materiaalkeuze en veiligheidsmaatregelen.

Parker Hannifin benadrukt het belang van het begrijpen van de eigenschappen van zuurstof, en de potentiële gevaren bij verhoogde zuurstofniveaus. Zo dienen de gebruikte materialen extreem oxidatie bestendig te zijn en volledig vetvrij. Brand- en explosierisico’s  moeten worden geminimaliseerd.

Traditionele afdichtingen zijn onbruikbaar en zullen spontaan ontbranden. Vanaf de eerste ontwerpfase vraagt dit om diepgaande kennis. Parker Hannifin blijft er naar streven om hierin te blijven vooroplopen. Zo blijven hun een betrouwbare partner, ook  bij een veilige en duurzame waterstofproductie.

Voor een uitgebreid inzicht in het ontwerpen voor zuurstofrijke omgevingen in elektrolyzers heeft Parker Hannifin een whitepaper samengesteld. Deze biedt waardevolle richtlijnen en best practices om de veiligheid en efficiëntie te waarborgen. Het whitepaper kunt u downloaden via deze link

Lees ook: frankrijk-langeafstandsbus-in-marseille-rijdt-1000-kilometer-op-een-tankbeurt

Een grensverleggende bus op waterstof is deze week gepresenteerd in Marseille. In de aanloop naar emissievrij vervoer tijdens de Olympische Winterspelen 2030 is Europa’s eerste lange-afstandsbus gepresenteerd. Het voertuig heeft een actieradius van maar liefst 1000 kilometer.

De regio Zuid in Frankrijk is trots op het voertuig. Met grote witte plakletters staat ‘waterstof’ op de ramen aan de zijkanten. De groene belletjes daaronder moeten waterstof voorstellen. De bus moet passagiers gaan vervoeren tussen de havenstad Marseille aan de Middellandse zee en Briançon, Europa’s hoogst gelegen stad, in de Franse Alpen.

De bus rijdt 100% emissievrij. "Er komt alleen water vrij", legt Arnaud Burban, directeur van de Spaanse fabrikant Irizar bij de officiële presentatie uit, terwijl hij naar de druppels wijst die uit de uitlaatpijp van de bus komen. Zijn bedrijf investeerde in 2023 enkele miljoenen euro's in onderzoek en ontwikkeling, voordat het prototype in de fabriek in de bergen van Noord-Spanje werd geproduceerd. Daarmee is het de eerste waterstofbus voor lange afstanden in Europa, die een afstand van 1.000 kilometer kan afleggen.

Na een reeks testen gedurende twee jaar wordt de bus nu door de regio Zuid in Frankrijk ingezet om onder realistische omstandigheden een retourreis tussen Marseille en Briançon te kunnen maken met ongeveer zestig passagiers aan boord. Voor vertrek moet het voertuig een tussenstop maken in Fos-sur-Mer om 52 kg waterstof te laden. Yann Pellegrin, directeur van de Société des Cars Alpes Littoral (SCAL), die de lijn Marseille-Briançon exploiteert, wil aan de regio laten zien dat het voertuig de heen- en terugreis op één enkele lading kan afleggen. En zelfs verder, naar Montgenèvre, een van de gastskigebieden voor de Olympische Winterspelen.

Deze belofte zou wel eens in de smaak kunnen vallen bij de voorzitter van de Zuidelijke Regio, Renaud Muselier, die de Olympische Spelen van 2030 aan het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft verkocht als "schoon en koolstofvrij" , zoals Isabelle Campagnola-Savon, de gekozen afgevaardigde die verantwoordelijk is voor de economie, aangeeft.

Maar busfabrikanten hebben er nog wel moeite om een ​​economisch model te vinden. "Het voertuig kost drie keer zoveel om te bouwen als een fossiele touringcar", zegt Guénaël Bonneau, verkoopdirecteur voor Frankrijk bij Irizar. “De verkoopprijs ligt tussen de 800.000 en 1 miljoen euro. Het produceren van een dergelijk voertuig is daarmee nog steeds niet rendabel.”

Ook op het gebied van kosten voor de brandstof is de calculatie lastig.  Zeker omdat de prijs van waterstof schommelt tussen de 10 en 20 euro per kilo. Dat is twee keer zo duur als diesel. "Voor een volle tank betaal je 800 euro", geeft Arnaud Burban toe. “Deze kosten kunnen daarom een ​​rem vormen op de ontwikkeling van waterstof in de regio en in Frankrijk.”

De regionale vervoerder in de Alpen wil al in 2028 100% emissievrij rijden, via batterij-elektrisch, waterstof of biobrandstoffen. Dat is twee jaar voordat de Olympische Spelen van start gaan.

Lees ook: china-drone-op-waterstof-vestigt-wereldrecord-met-50-uur-non-stop-vliegen

Een grensverleggende drone op waterstof is gepresenteerd in China. De bedrijven China Aviation Industry Corporation en Chengdu Aircraft Industry Group hebben samen met de Tsinghua Universiteit een drone ontwikkeld die 50 uur onafgebroken kan vliegen. Daarmee is het bestaande wereldrecord van een Japanse drone verbroken. De Chinese drone weegt 50 kilo en kan zonder beperkingen overdag en ’s nachts vliegen.

Een tweede noviteit is de lanceerinstallatie. De drone stijgt op via een hydride systeem waarbij gebruik gemaakt wordt van de voortstuwingskracht van de drone in combinatie met een zelfrijdend onbemand voertuig. De initiatiefnemers hebben daarmee een opstijgsysteem ontwikkeld dat ook bruikbaar is als er geen landingsbanen beschikbaar zijn.   

De drone is uitgerust met een foto-elektrische sensor (optische en infrarood observatieapparatuur), waarmee het luchtvaartuig een terrein kon monitoren en patrouilleren. Bovendien kunnen telemetriegegevens en observatiebeelden dankzij een 5G-module en openbare netwerken in realtime naar platforms worden verzonden, waardoor dynamische bewaking op afstand mogelijk is.

Lees ook: duitsland-bosch-presenteert-waterstofverbrandingsmotor-voor-de-luchtvaart

Een nieuwtje op de Aero 2025 die vandaag van start gaat in de Duitse stad Friedrichshafen. Daar presenteert Bosch Aviation Technology de ombouw van een Rotax 916iS-motor naar waterstof. De ontwikkelaars van Bosch hadden hier slechts vier maanden voor nodig. AERO Friedrichshafen is een belangrijke beurs op het gebied van luchtvaart. In 12 tentoonstellingshallen staan meer dan 755 exposanten uit meer dan 38 landen. Het koolstof-arm vliegen krijgt dit jaar volop aandacht.

Dit jaar is Bosch Aviation Technology partner van de conferentiereeks. Het bedrijf uit Wenen presenteert een demonstratiemodel op basis van een viercilinder benzinemotor, die veel wordt gebruikt in de algemene luchtvaart. Bosch Aviation Technology, een dochteronderneming van Robert Bosch AG, heeft een motor van de Oostenrijkse fabrikant BRP-Rotax omgebouwd. Bosch-ingenieurs kozen de Rotax 916iS om aan te tonen dat het haalbaar is om over te stappen van een 'conventionele' motor naar een motor op waterstof.

"In plaats van een compleet nieuwe motor te ontwikkelen, hebben we gekozen voor de aanpassing van een reeds beproefde motor. We verwachten namelijk een grote vraag naar deze baanbrekende aanpak bij toekomstige projecten vanwege de voordelen op het gebied van tijd, kosten en certificering ", legt Christian Grim uit, directeur van Bosch General Aviation Technology GmbH, dat al meer dan 15 jaar producten, diensten en technologieën uit de automobielsector overdraagt ​​naar de luchtvaartindustrie.

Als onderdeel van een haalbaarheidsstudie voltooide Bosch de benodigde aanpassingen om een ​​1,4-liter turbomotor op waterstof te laten draaien in ongeveer vier maanden. Ingenieurs en technici werkten op een testbank om de prestaties van de waterstofmotor te optimaliseren. Alle componenten van het waterstofsysteem zijn gebaseerd op seriematige ontwikkelingen van Bosch.

In de huidige demonstratiefase levert de motor een maximaal vermogen van 115 kilowatt, wat heel dicht in de buurt komt van het vermogen van de basisbenzinemotor, die maximaal 117 kW levert. Door in de toekomst een specifiek prototype te ontwikkelen, hoopt Bosch Aviation Technology de prestaties verder te verbeteren.

Lees ook: usa-honda-r-d-plaatst-electrolyser-op-internationaal-ruimtestation-iss

De Amerikaanse afdeling van het Japanse technologiebedrijf Honda maakt bekent dat het zijn elektrolysesysteem met hoge differentiële druk gaat testen op het International Space Station (ISS). Honda werkt daarbij samen met de toonaangevende ruimtevaart- en technologiebedrijven Sierra Space en Tec-Masters. Het project is onderdeel van Honda's visie op een regeneratief brandstofcelsysteem dat geavanceerde energieopslag kan bieden die het menselijk leven op het maanoppervlak kan ondersteunen.

Honda voorziet dat het hernieuwbare energiesysteem deel uitmaakt van de infrastructuur voor de duurzame bewoning van de mensheid op de maan. Als basis dient zonlicht dat water via de electrolyser splitst in zuurstof en waterstof. Zuurstof is nodig om de astronauten te kunnen laten ademen en waterstof dient voor de energievoorziening in de nachtelijke uren.

Voor de ISS-test werkt Honda samen met Sierra Space, een toonaangevend commercieel ruimtevaartbedrijf dat vooroploopt in innovatie en commercialisering van de ruimte. De andere partner is Tec-Masters, een toonaangevende leverancier van innovatieve wetenschappelijke en technologische oplossingen. Sierra Space zal de primaire integrator van ruimtemissies zijn en samenwerken met NASA om materialen te transporteren op Sierra Space's Dream Chaser-ruimtevliegtuig, 's werelds enige commerciële ruimtevliegtuig. Tec-Masters zal de ISS-technologie ontwikkelen.

Eind 2024 richtte Honda de Space Development Division op bij American Honda afdeling, om de technologische ontwikkeling in de VS te bevorderen en de samenwerking met de Amerikaanse ruimtevaartindustrie te verbeteren. 

Lees ook: nederland-intergas-installeert-nieuwe-cv-ketel-bij-waterstofproject-in-rozenburg

Leverancier van verwarmingssystemen Intergas heeft een waterstof cv-ketel geïnstalleerd bij het waterstofproject in Rozenburg bij Rotterdam. Daar worden sinds juni 2019 25 appartementen verwarmd met drie cv-ketels op H2 dat honderd meter verderop wordt geproduceerd via een serie kleine electrolysers. Bij Intergas, met de Nederlandse vestiging in Coevorden, werken 500 mensen aan de ontwikkeling van hoog rendement cv-ketels. Het bedrijf meldt dat het markleider is in Nederland met slimme en innovatieve producten, maar ook met duurzame energiebronnen en high tech warmte-oplossingen.

Intergas onderzoekt al geruime tijd of waterstofgas op de lange termijn een rol kan spelen bij de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Een langdurige test van een waterstofketel is onderdeel van de ontwikkelplannen. Sinds 6 jaar doen netbeheerder Stedin en andere betrokken partijen waardevolle kennis en ervaring op bij de proeflocatie in Rozenburg. Zo wordt het bestaande gasnet gebruikt om waterstof mee te vervoeren en doet Stedin onderzoek naar het toevoegen van een herkenbare geur aan waterstof.

Doordat het project langer loopt dan het oorspronkelijke plan was, kreeg Intergas de vraag eind 2024 een waterstofketel te leveren voor het lopende project. Daarop is besloten de zelf ontwikkelde waterstofketel genaamd ‘Xplore’ in Rozenburg te installeren. Lead Engineer waterstof, Gerrit Zijlstra, licht dit besluit toe: “Bij Intergas zijn wij ervan overtuigd dat echte kennis en ontwikkeling pas tot stand komt, als innovaties in een praktijkopstelling worden getest. Juist bij ketels, die vaak wel 20 jaar meegaan, is het belangrijk om voor een langere periode de praktijksituatie te testen.

De ketel draagt bij aan duurzame verwarming omdat deze bij de verbranding van waterstof geen CO2uitstoot. Het innovatieve ontwerp brengt bovendien meer voordelen voor de natuur en luchtkwaliteit mee. Zijlstra: “We hebben ons tot doel gesteld om een waterstof cv-ketel te ontwikkelen die nog minder stikstof (NOx) uitstoot dan de aardgas cv-ketel. Dat is gelukt! Meting door een onafhankelijke partij bevestigt dat de uitstoot van stikstof dankzij de waterstofketel met meer dan 98% gedaald is.”

Net als netbeheerder Stedin verwacht Intergas dat waterstof de komende vijf jaar geen grootschalige rol zal spelen in de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Dit duurzame alternatief voor aardgas krijgt inmiddels aanzienlijk minder aandacht dan enkele jaren geleden. “Een paar jaar geleden werd waterstof gezien als het ‘duizend-dingen-doekje’ van de energietransitie. Nu de aandacht afneemt, kunnen wij ons weer focussen op het vergaren en delen van kennis,” zegt Zijlstra. “Daardoor zijn wij klaar voor de waterstoftransitie, mocht die zich straks toch aandienen. Ook in de gebouwde omgeving.”

Het project in Rozenburg is niet de eerste ervaring die Intergas opdoet met waterstof. Bij het waterstofproject Wagenborgen in de provincie Groningen zijn 33 hybride warmtepompen met waterstofketels geïnstalleerd.

Lees ook: nederland-emissievrij-baggeren-met-waterstof-aggregaat-van-nexus-energy

Een succesvolle pilot in de zeehaven van Dordrecht. Daar heeft baggerbedrijf Van Oord een geslaagde pilot uitgevoerd met het baggeren op waterstof. Van kraanschip Christiaan P. zijn de dieselmotoren verwijderd en zijn elektromotoren geplaatst. Twee batterijpakketten en een waterstofaggregaat van Nexus (blauw op de linker foto) leverden daarvoor voldoende energie. Scheepsbedrijf Van oord is enthousiast over de mogelijkheden met waterstof en kijkt naar andere toepassingen.

“Als zo’n kraanschip een week lang op diesel zou draaien gaat er ongeveer 2000 liter doorheen”, meldt een woordvoerder. “Door de combinatie van twee batterijpakketten, een brandstofcel, speciaal ontwikkeld voor de maritieme sector, en een transportcontainer met waterstof is de hele energievoorziening plotseling emissievrij. Het is prachtig om dit te zien werken. Voor de baggersector is dit een absolute primeur en het scheelt enorm veel schadelijke uitstoot.”

Voorafgaand aan het pilotproject is de Christiaan P. omgebouwd. Alle motoren op het schip zijn vervangen door elektromotoren en ook de kraan is vervangen door een elektrische variant. Voor de proef, waar geen emissies werden uitgestoten, werden twee nieuwe DENS Powerhub mobiele batterijsystemen van elk 870 kWh gebruikt. Deze 10-voets containers wegen elk 13,5 ton, hebben een bruto capaciteit van 870 kWh en een netto bruikbare capaciteit van 825 kWh. De batterijcontainers zijn gebruikt als de primaire energiebron van het schip. Elke batterij leverde maximaal 265 kW AC via de powerlock-aansluiting, beperkt door de DC-AC in omvormergrootte. De batterijen kunnen tot 350 kW leveren.

Het gecombineerde vermogen van de batterijen en brandstofcel was voldoende om het schip te gebruiken zonder enige vermogensbeperkingen tijdens het baggeren en tijdens het varen. In het eerste deel van de test werden de batterijen 's nachts opgeladen via de walstroom van de gemeente Dordrecht en in het tweede deel continu opgeladen door de waterstofbrandstofcel die Nexus Energy. Het Nexus Power Pack bevat een waterstofbrandstofcel (2x 60 kW piek) en een batterij met een brutocapaciteit van 80 kWh die een totaal piekvermogen van 200 kW levert. De energie uit de brandstofcel werd gebruikt om de grotere batterijen op te laden.

Het kraanschip Christiaan P. wordt ingezet voor diverse werkzaamheden in de waterbouw, voornamelijk bij baggerprojecten en het aanbrengen van oeverbeschermingen en bestortingen.

Tijdens het pilotproject is onderzocht hoe effectief en efficiënt batterij-elektrische baggeren in de praktijk is. Er zijn diverse metingen uitgevoerd, zoals het verbruik bij varen op verschillende snelheden en bij lichte en zware baggerwerkzaamheden. Daarnaast is getest hoe het opladen van de batterijen verloopt via walstroom en de eigen generator van het schip. Ook is onderzocht of de batterijen continu opgeladen kunnen worden tijdens het werk met behulp van waterstof.

Het pilotproject vond plaats in de zeehaven van Dordrecht en is mede gefinancierd vanuit de Regio Deal Drechtsteden-Gorinchem. Dankzij de succesvolle samenwerking tussen bedrijven en overheid laat dit pilotproject zien hoe samenwerking en innovatie kunnen leiden tot duurzame oplossingen in de maritieme sector .

De test van Van Oord is uitgevoerd in samenwerking met ZEDHub, Smart Delta Drechtsteden, de Gemeente Dordrecht en het Havenbedrijf Rotterdam. De resultaten van deze pilot gaven nieuwe en waardevolle inzichten die de sector zullen helpen om in de toekomst volledig emissieloos te opereren. 

Lees ook: nieuw-zeeland-eerste-van-20-nieuwe-waterstoftrucks-officieel-gepresenteerd

In Nieuw-Zeeland is de eerste van een serie van 20 nieuwe vrachtauto’s op waterstof in gebruik genomen. De voertuigen zijn eigendom van de TR Groep die de vrachtwagens aan verschillende transportbedrijven gaat leasen. Waterstofpionier Hiringa Energy zal de vrachtauto’s van waterstof voorzien via een bestaand netwerk van drie waterstoftankstations in South Auckland, Hamilton en Palmerston North. Een vierde tanklocatie is in aanbouw in Tauranga.

De nieuwe 50-tons waterstoftruck is gepresenteerd op het circuit van Hampton Downs en is het resultaat van een samenwerking tussen TR Group, Global Bus Ventures (GBV) en Toyota New Zealand. De truck is gebouwd op een DAF CF 530-chassis en is uitgerust met twee brandstofcellen van 85 kW, met een totaalvermogen van 170 kW. De brandstofcellen zijn afkomstig van Toyota en zijn gelijk aan die van de waterstofauto Toyota Mirai. Daarnaast beschikt de vrachtauto over een accu van 124 kWh. In de tanks kan in totaal 52 kilo waterstof worden opgeslagen, dit geeft het voertuig een actieradius van ongeveer 500 km. Zoals de foto laat zien is het trekken van een forse aanhanger geen probleem.

Deze eerste vrachtwagen is onderdeel van een groter project dat samen met Hiringa Energy wordt uitgevoerd. In totaal wil TR Group 20 waterstoftrucks in gebruik nemen via een verhuurformule inclusief onderhoud. Het aanbod gaat bestaan uit vier Hyundai Xcient FCEV-bakwagenmodellen met een star chassis en zestien 6x4-tractoren, geproduceerd door GBV uit Christchurch.

Groepsdirecteur Brendan King van GBV laat in de plaatselijke media weten positief te zijn over voertuigen op waterstof. Dit is mede ingegeven door de resultaten die inmiddels zijn geboekt. "We hebben op dit moment één vrachtwagen bij Nieuw-Zeelandse Post, die al ongeveer twee jaar rijdt", zei hij. "Dit voertuig heeft al bijna 200.000 km afgelegd en presteert uitzonderlijk goed. Zwaar transport is verantwoordelijk voor ongeveer 28% van alle transportemissies, maar vormt slechts 4% van het wagenpark. Daarom richten we ons op de voertuigen met de hoogste emissies op de weg", aldus King.

De kosten van waterstoftrucks liggen wel hoger dan een vergelijkbase truck op diesel. "Het is net als met elke nieuwe technologie: het zal in het begin duur zijn, maar als je het volume en de vraag vergroot, dalen de kosten."

Lees ook: nederland-ab-initio-het-waterstof-hybride-binnenvaartschip-voor-studenten

Het Scheepvaart en Transport College van de STC-Group (STC) in Rotterdam was na vijftig jaar toe aan een nieuw opleidingsschip. Ze wilden de studenten leren omgaan met de techniek van de toekomst. Daarom koos het college voor een schip met hybride aandrijving. Zepp.solutions leverde het brandstofcelsysteem en de waterstofopslag aan Concordia Damen die het schip bouwde.

“De binnenvaartschepen die het STC in de opleidingen gebruikt gaan zo’n vijftig jaar mee”, legt Jan Bot, een van de oprichters van zepp.solutions, uit. “Het Scheepvaart en Transport College wil dus investeren in een schip dat qua techniek jaren actueel blijft. Vandaar de keuze voor hybride aandrijving mét waterstof. In het verleden hebben wij voor de watertaxi in Rotterdam een soortgelijk project gedaan. We zijn als commerciële partij uitgenodigd om dat nu opnieuw te doen.”

Het STC begon in 2018 met de ontwikkeling van het nieuwe opleidingsschip 'Ab Initio', dat in september 2022 in gebruik werd genomen. Het doel was om een schip te creëren waarin de nieuwste technologieën en inzichten uit de Nederlandse maritieme sector worden gecombineerd. De Ab Initio heeft een volledig elektrische aandrijflijn. Het batterijpakket aan boord wordt van energie voorzien door een moderne Stage V-dieselmotor, of door het brandstofcelsysteem. Het schip kan bovendien energie opwekken via 200 vierkante meter zonnepanelen. Het feit dat er meerdere losse generatoren zijn die later ook zouden kunnen worden omgewisseld voor nieuwe technologie maken de Ab Initio ook geschikt voor toekomstige brandstoffen. Waterstof wordt vanaf de kade gebunkerd. 

Inmiddels is het schip volop in gebruik bij de binnenvaartopleidingen van STC, waar jonge mensen opgeleid worden als matroos, schipper of schipper/ondernemer. De naam is gekozen door de studenten zelf. Ab initio betekent ‘vanaf het begin’. “Het waterstofsysteem is een soort ‘range extender’”,legt Jan uit. “Dat wil zeggen dat de batterij tijdens het varen constant wordt opgeladen. Aan het eind van de dag is de batterij overigens wel leeg, want het laden gaat iets langzamer dan het verbruik. Maar, de energie raakt minder snel op. Met het brandstofcelsysteem is het zero-emissiebereik van het schip verdubbeld.”

Maar Zepp.solutions liep ook tegen uitdagingen aan tijdens het ontwikkelproces. Jan: “Er is nog maar weinig regelgeving. Daardoor moet je voor de certificering veel zaken zelf uitzoeken, bewijzen en beargumenteren. Dat is extra, specialistisch werk, en een uitdaging. Het betekent vooral dat je veel rapporten oplevert en het is lastig om in te schatten hoe lang zoiets duurt. Maar, het is gelukt. Dat betekent ook dat we inmiddels veel kennis van zaken hebben opgebouwd voor toekomstige projecten. Deze kennis en ervaring is essentieel om de emissiedoelen te bereiken.” 

Een enorme uitdaging is nog wel de prijs van waterstof en het gebrek van accijns op scheepvaartdiesel. “Sommige bedrijven worden gedwongen door regelgeving om voor waterstof te kiezen, bijvoorbeeld omdat ze opereren in natuurgebieden, of door voorwaarden in een aanbesteding. Wanneer we groene energie verder opschalen is het mogelijk om qua kosten op gelijke voet met fossiele brandstoffen te komen. Ook wordt de CO2-taks hoger, dat is een mooi instrument. Het is een lange, turbulente weg maar het omslagpunt komt steeds dichterbij.” 
Tekst: Missie H2 / waterstof Magazine

Lees ook: china-nieuwe-tankauto-voor-waterstof-verlaagt-transportkosten-met-30 

Een feestje in China. Daar werd afgelopen week een belangrijke stap gezet richting het efficiënter vervoer van waterstof. Voor het eerst werd een tankauto gevuld met 300 bar waterstof. Tot op heden werden tankvoertuigen nog tot maximaal 200 bar gevuld. Voor de 40ft trailer betekent dit dat er 650 kilo waterstof vervoerd kan worden. Het Chinese energiebedrijf Sinopec meldt dat daarmee de transportkosten met 30% zijn gedaald. Dit is van groot belang voor het bevorderen van industriële technologische doorbraken en commerciële toepassingen.

Waterstofopslag en -transport zijn belangrijke onderdelen van de ontwikkeling van de waterstofenergiesector. Momenteel is gastransport onder hoge druk nog steeds de belangrijkste vorm van waterstoftransport. Tot op heden werd in China 220 kilogram waterstof per vrachtwagenlading vervoerd onder 200 bar met traditionele buizentrailers. Wereldwijd gezien loopt China met deze ontwikkeling niet voorop. Op andere continenten, zoals Noord-Amerika en Europa, wordt al waterstof getransporteerd in gasvorm onder een druk van 300, 381 of zelfs 500 bar. De echt grote volumes worden in de USA vervoerd over grote afstanden in vloeibare vorm. 

Het Chinese energiebedrijf Sinopec ondersteunt actief de ontwikkeling van waterstof. Het bedrijf heeft inmiddels 11 productielocaties voor waterstof en 144 H2-tankstations. Daarmee is het bedrijf het bedrijf met de meeste waterstoftankstations ter wereld.

Op dezelfde dag van de ingebruikname van de nieuwe waterstoftrailers werden in Peking tegelijkertijd vier nieuwe waterstoftankstations in gebruik genomen. Deze stations kunnen in de behoeften van meerdere gebruikers voorzien, zoals openbaar vervoer, logistiek en personenauto's. Momenteel beschikt Sinopec over 7 waterstoftankstations in de Chinese hoofdstad.

Lees ook: usa-zeroavia-en-flightsafety-ontwikkelen-trainingen-voor-vliegen-op-h2

ZeroAvia en FlightSafety International gaan samenwerken op het gebied van piloten- en onderhoudstrainingen voor emissievrije luchtvaart. De partners zullen werken aan de ontwikkeling voor de exploitatie van waterstof-elektrische vliegtuigen in combinatie met de voortgang van de certificering. ” We zijn ervan overtuig dat ZeroAvia de expertise heeft om hun visie op emissievrije motoren op de markt te brengen, en we zijn er trots op de training voor dit innovatieve type vliegtuig te ontwikkelen."

Vliegtuigontwikkelaar ZeroAvia en FlightSafety International willen trainingsmiddelen ontwikkelen, zoals vluchtsimulatoren en digitale leerplatforms, die de luchtvaartindustrie gaan voorbereiden op de komst van elektrische vliegtuigen met brandstofcellen. Door vroegtijdig samen te werken verwachten de bedrijven een snellere marktacceptatie zodra het vliegtuig op waterstof is gecertificeerd. De twee bedrijven zullen, in dialoog met regelgevers, ook de training voor nieuwe, schone alternatieve aandrijftechnologieën onderzoeken.  

Door het testen van een vliegtuig met 19 zitplaatsen heeft ZeroAvia unieke ervaring opgedaan in zowel pilotoperaties en -integratie als onderhoud met betrekking tot waterstof-elektrische vliegtuigmotoren. Daarnaast houdt ZeroAvia zich bezig met de ontwikkeling van een tankinfrastructuur en de waterstofproductie op luchthavens.  

FlightSafety International ontwikkelt en geeft al bijna 75 jaar veiligheidsgerichte luchtvaarttrainingen. Het bedrijf heeft met vrijwel elke fabrikant van zakenvliegtuigen en motoren samengewerkt om piloten en onderhoudstechnici voor te bereiden op elk vluchtscenario, waardoor de veiligheid van de hele industrie wordt verhoogd. 

 ZeroAvia uit de Amerikaanse stad Everett heeft onlangs aangekondigd dat het een FAA G-1-uitgavedocument heeft ontvangen voor zijn 600 kW elektrische voortstuwingssysteem, en streeft ernaar de volledige waterstof-elektrische aandrijflijn binnen de komende twee jaar in gebruik te nemen. Daarna wil de luchtvaartpionier opschalen naar grotere regionale vliegtuigen. ZeroAvia meldt meer dan 2.000 pre-orders voor waterstofmotoren te hebben ontvangen van grote commerciële luchtvaartmaatschappijen, waaronder American, United en Alaska Airlines, waarbij American zich in juli vorig jaar heeft verbonden tot een voorwaardelijke aankooporder.  

Nate Speiser, Executive Vice President Sales and Marketing, FlightSafety International, isdaarom enthousiast over de samenwerking met ZeroAvia. "FlightSafety heeft altijd voorop gelopen op het gebied van luchtvaartveiligheid. Terwijl de industrie haalbare opties voor schoon vliegreizen onderzoekt, zetten we ons in voor het ontwikkelen van trainingen die gemoedsrust bieden aan vluchtoperaties en hun passagiers. We zijn ervan overtuigd dat ZeroAvia de expertise heeft om hun visie op emissievrije motoren op de markt te brengen, en we zijn er trots op de training voor dit innovatieve type vliegtuig te ontwikkelen."

Lees ook: nederland-nieuwe-subsidieronde-voor-waterstofvoertuigen-en-h2-stations-geopend

Vanaf vandaag is de tweede ronde van de Subsidieregeling Waterstof in Mobiliteit (SWIM) geopend. Ondernemers die in waterstoftankstations en waterstofvoertuigen investeren en dat in samenwerkingsverband doen, kunnen daarvoor subsidie aanvragen. Tot 7 mei 2025 is de aanvraagperiode geopend, er is een totaalbudget van €40 miljoen beschikbaar.

Met de subsidie wil de overheid ondernemers stimuleren om sneller de overstap te maken naar waterstofvoertuigen. Tegelijkertijd is het bouwen van tankstations interessanter als meer waterstofvoertuigen op de weg rijden. Daarom moeten bedrijven en tankstationhouders hun krachten bundelen in één subsidieaanvraag. Er zijn aan aantal voorwaarden aan de subsidieaanvraag verbonden. Zo moet de aanvraag minimaal bestaan uit één nieuw te bouwen waterstoftankstation, één op te waarderen waterstoftankstation of een bestaand waterstoftankstation. De voertuigen van de deelnemers in de aanvraag dekken tenminste 30% van de totale capaciteit van het waterstoftankstation. 50% van de voertuigen moet bestaan uit zwaar wegvervoer, zoals vrachtwagens.

SWIM draagt bij aan de verplichting om in 2030 in ieder stedelijk knooppunt een waterstoftankstation te hebben. Op dit moment zijn er 23 openbare waterstoftankstations. Hiervan is een aantal geschikt voor zwaar wegvervoer. Europese landen zijn sinds april 2024 verplicht de infrastructuur en vervoer voor alternatieve brandstoffen te stimuleren.

Deze subsidieregeling is onderdeel van de Tijdelijke subsidieregeling zero-emissie mobiliteit.

Partijen die interesse hebben in deze subsidieregeling kunnen alle informatie en voorwaarden vinden op rvo.nl/subsidies-financiering/waterstof-mobiliteit.

Foto: Langs de autosnelweg A1 bij Deventer opent dit voorjaar een waterstoftankstation van TotalEnergies dat zich speciaal richt op zware mobiliteit.  

Lees ook: gasunie-wil-met-waterstof-en-ccs-industrie-te-behouden

Het Nederlandse gastransportbedrijf Gasunie gaat de komende vijf jaar 8 miljard euro investeren in de uitbreiding van een landelijk netwerk voor waterstofgas. Dat blijkt uit het jaarverslag dat vandaag is gepresenteerd. Het netwerkbedrijf gaat ook investeren in Carbon Capture and Storage. Deze CCS is een techniek om CO2 af te vangen en op te slaan. Door CCS komt de CO2 niet als broeikasgas in de atmosfeer.

Het jaar 2024 was een turbulent jaar voor de energietransitie, waarin duidelijk is geworden dat het concurrentievermogen van Nederland en Europa krimpt en de toekomst van de industrie wordt bedreigd. De gewenste snelle overgang naar een duurzame energievoorziening staat onder druk door onzekere voorwaarden, hoge nettarieven en lange doorlooptijden bij vergunningstrajecten, schrijft het bedrijf. Om de energietransitie te versnellen en bij te dragen aan een betaalbare, beschikbare en duurzame energievoorziening voor Europa, investeert Gasunie tot en met 2030 ongeveer € 12 miljard in energie-infrastructuur. Afgelopen jaar steeg het aandeel van groene projecten in de investeringsuitgaven van 20% naar 45%. Dankzij al deze investeringen houden industrieën en huishoudens perspectief om te kunnen verduurzamen en blijft het doel om voor 2050 klimaatneutraal te worden in zicht.

Willemien Terpstra, CEO: 'Nederland staat momenteel op een kantelpunt of wij met of zonder industrie verduurzamen. Gebeurt dat zónder, dan is dat desastreus voor Nederland en Europa. Voor onze welvaart, werkgelegenheid, duurzame autonomie en ook voor ons milieu. Verduurzamen en oplossingen bieden om de industrie in Nederland te houden, dat heeft voor Gasunie topprioriteit.'

Gasunie wil er alles aan doen om belangrijke industrieën voor Nederland te behouden. Via CCS kan de industrie de CO₂-uitstoot in 2030 halveren. Daarnaast wil Gasunie zo snel mogelijk de infrastructuur voor waterstof aanleggen en stimuleert de onderneming de invoeding van groen gas in haar pijpleidingen. Ondertussen blijft Gasunie ervoor zorgen dat haar aardgasnetwerk in Nederland en Duitsland optimaal en efficiënt functioneert, zodat er energiezekerheid kan worden geboden.

In 2024 heeft Gasunie veel werk verzet aan haar projecten. De planning van het landelijke waterstofnetwerk is eind vorig jaar geactualiseerd, wat duidelijkheid geeft aan de toekomstige gebruikers: het eerste deel van het waterstofnetwerk in Rotterdam ligt op schema om volgend jaar de eerste waterstof te kunnen vervoeren. De industriële regio’s langs de kust volgen uiterlijk in 2030, de verbindingen met Limburg, Duitsland en België zijn naar verwachting rond 2032 gereed.

Lees ook: nederland-kart-op-waterstof-in-actie-tijdens-greenkarting-in-lelystad

Studenten en docenten van de Tata Steel Academy, de beroepsopleiding verbonden aan metaalproducent Tata Steel Nederland, hebben in de afgelopen maanden hard gewerkt om een racekart te bouwen die rijdt op waterstof. Volgens de ontwikkelaars is het een primeur voor een Nederlandse MBO-opleiding. Doel van het ontwikkelen van een waterstofkart is om een nieuwe generatie studenten kennis te laten maken met dé energiedrager van de toekomst. Afgelopen week kwam het innovatieve voertuig in actie tijdens het even Greenkarting op het circuit in de Nederlandse stad Lelystad.

De Tata Steel Academy heeft een lange geschiedenis met elektrische karts. Al sinds jaar en dag worden studenten uitgedaagd om in teamverband een kart te bouwen en daar vervolgens het circuit mee op te gaan. In een landelijke competitie wordt er vervolgens tegen andere MBO-scholen gereden. In deze wedstrijden gaat het zowel om snelheid als om zuinigheid.

Na de lancering van het Green Steel-plan door Tata Steel Nederland, kwamen Hans Nooij en Erik de Mink van het Green Karting-programma op het idee om zelf een waterstofkart te bouwen. Danny Jansen en Dennis Cornielje hebben het plan verder uitgewerkt. Allen zijn zij verbonden aan de Tata Steel Academy. Vanuit die rol is het team op zoek gegaan naar een geschikte manier om studenten van de Academy kennis te laten maken met waterstof. Inspiratie deed het viertal op bij de Technische Universiteit in Delft waar inmiddels een raceauto en een kart op waterstof ontwikkeld zijn.

,,Als Academy hebben we veel ervaring met elektrisch karten, we kennen daarom de leveranciers en hebben hen gevraagd mee te denken", aldus de vier pioniers. In Polen vond het team een brandstofcel die waterstof kan omzetten in elektriciteit. Deze is afkomstig van Horizon Education, een bedrijf dat zich volledig heeft gespecialiseerd in het leveren van technische installaties voor gebruik in het onderwijs. In Nederland en dus dichterbij huis vonden zij twee bedrijven die konden zorgen voor een frame en een motor.

Nu de waterstofkart af is gaat het een rol spelen in het onderwijs voor nieuwe studenten. Onder de naam ‘Waterstof Awareness’ leert de nieuwe generatie elektrotechnici, werktuigbouwkundigen en procestechnici vanaf september werken met waterstof. ,,Dit is dé energiedrager van de toekomst, het is dus goed dat onze studenten hier al tijdens hun studie mee leren werken. We weten niet wat de techneut van de toekomst precies nodig heeft, maar we weten wel dat basale kennis van waterstof nodig is.’’

Afgelopen week kwam het emissievrije voertuig in actie tijdens het event Greenkarting in Lelystad, een evenement waar jongeren met hun zelfgebouwde, klimaatneutrale kart kunnen racen. Helemaal vlekkeloos gaan de eerste meters van de noviteit overigens niet. Met horten en stoten komt 'ie van zijn plek af om daarna meteen weer stil te vallen. "Het is zoeken in het begin", legt Erik de Mink van de Tata Steel Academy uit aan de regionale omroep Flevoland. "Als je te snel, teveel gas geeft dan slaat 'ie meteen af."

Maar oefening baart kunst. Naarmate coureur Jesse van Leeuwen langer achter het stuur zit, hoe soepeler de rondjes worden afgelegd. Heel hard gaat het overigens niet. De topsnelheid ligt vooralsnog niet veel hoger dan veertig kilometer per uur.

Na ruim een half uur rondjes rijden, is de tank van de waterstofkart leeg en is het gedaan. Waterstof tanken op het circuit is nog niet mogelijk. Ook op dat gebied moet nog het nodige worden ontwikkeld.

Lees ook: 127-nieuwe-waterstofbussen-voor-vervoersbedrijf-tper-in-bologna

Het openbaar vervoersbedrijf Tper in de Italiaanse stad Bologna investeert flink in waterstof. Het bedrijf vervangt 127 dieselbussen door 127 exemplaren op waterstof. De eerste bus is inmiddels gearriveerd en op het beroemde Piazza Maggiore konden de eerste belangstellenden een kijkje komen nemen.

Als tankvoorziening worden er in de regio drie waterstoftankstations gebouwd. Twee in Bologna en een in het nabijgelegen Ferrara. De exploitant wordt TPH2,  een bedrijf van Tper zelf en van HGeneration srl van de Wolftank Group. Vier electrolysers moeten zorgen voor voldoende regionaal geproduceerde waterstof.

De Solaris ‘Urbino’-bus is uitgerust met een brandstofcel van 70 kilowatt en haalt waterstof uit vijf composiettanks op het dak van de bus. Deze tanks kunnen 37,5 kilogram waterstof bevatten, waardoor er meer dan 350 kilometer op één tank kan worden afgelegd.

Waterstof heeft alle voordelen van elektrisch rijden: het rijdt volledig emissievrij, is uiterst stil en trillingsarm, maar het heeft ook een hoge autonomie en kan binnen 15 minuten worden bijgetankt. De voertuigen stoten geen vervuiling uit, maar slechts schoon water in de vorm van stoom. De bus is uitgerust met een innovatief waterstofsysteem dat voldoet aan de hoogste normen op het gebied van efficiëntie en veiligheid.

De 70 kW-brandstofcel waarmee de bus is uitgerust, haalt de waterstof uit vijf composiettanks op het dak van de bus. De bus heeft een lage vloer, volledige airconditioning voor comfort aan boord in alle seizoenen, een videobewakingssysteem en is uitgerust met een dubbele uitrusting die al lang de indeling van Tper-stadsbussen kenmerkt: een platform voor het veilig huisvesten van een rolstoel voor mensen met beperkte mobiliteit en een plek voor een open kinderwagen.

Op verzoek van Tper wordt de Solaris Urbino 12 waterstof geleverd in twee verschillende configuraties, één met drie deuren en één met twee deuren, geschikt voor gebruik op respectievelijk stedelijke en voorstedelijke lijnen. In Bologna zullen, zodra de levering is voltooid, 127 Urbino 12-waterstofvoertuigen in gebruik zijn: 60 driedeursvoertuigen, die worden gebruikt op stedelijke verbindingen waarvoor bussen van 12 meter nodig zijn, en 67 tweedeurs Urbino's voor voorstadslijnen tussen de hoofdstad en de metropoolregio.

De totale investering in de waterstofbussen en de tanksystemen bedraagt 74,9 miljoen euro, waarvan 69,9 miljoen gefinancierd uit Europese fondsen.

Lees ook: japan-coca-cola-presenteert-frisdrankautomaat-op-waterstof-op-world-expo-2025

Een waterstofwereldprimeur in Japan. Daar heeft frisdrankgigant Coca Cola een frisdrankautomaat op waterstof geïnstalleerd. Het apparaat haalt de energie uit waterstofpatronen en is geplaatst op de wereldtentoonstelling Expo 2025 in Osaka-Kansai Expo in Japan die in april van start gaat.

De frisdrankautomaat bevat een systeem dat elektriciteit opwekt door waterstof chemisch te laten reageren met zuurstof in de lucht. De opgewekte stroom gaat eerst naar een ingebouwde batterij, die via een omvormer de automaat van stroom voorziet. De automaat is ontwikkeld in samenwerking met Fuji Electric. Aan de zijkant van de generator is een display bevestigd waarop wordt uitgelegd hoe stroom wordt opgewekt. Zo kunnen bezoekers van de Expo de 'verkoopautomaat van de toekomst' zelf ervaren.

Coca-Cola heeft aangekondigd dat er 58 verkoopautomaten op het Expo-terrein worden geplaatst. Alle verkoopautomaten zijn compatibel met de officiële app "Coke ON". Japanners zijn gek op nieuwe elektronische toepassingen en dat weet de frisdrankgigant. "Ons doel is om verkoopautomaten te creëren die gemakkelijk te gebruiken zijn, ook voor ouderen en mensen met een beperking, op het terrein van de Osaka-Kansai Expo, waar veel bezoekers van over de hele wereld worden verwacht."

De Wereld Expo wordt gehouden van 13 april tot 13 oktober 2025 in de Japanse stad Osaka.

Lees ook: canada-spoorwegmaatschappij-cphc-test-locomotief-op-waterstof-in-bc

In Canada is afgelopen week een zeer zware locomotief op waterstof in gebruik genomen. Het emissievrije voertuig wordt gebruikt om wagons met kolen te vervoeren in opdracht van een mijnbouwbedrijf tussen de plaats Golden in British Columbia en de staalkolenmijnen van EVR in Elk Valley. Enkele reis: 330 kilometer.

Al meer dan een eeuw zijn de bergen van British Columbia het testterrein van de Canadian Pacific Railway. In de eerste helft van de 20e eeuw was het niet ongebruikelijk dat de spoorwegmaatschappij haar grootste en krachtigste stoomlocomotieven naar het westen stuurde, naar de Rocky Mountains en Selkirk Mountains, om te zien wat deze machines konden doen. Deze praktijk werd voortgezet in het dieseltijdperk, met name bij kolentreinen die oorspronkelijk uit de bergen kwamen die Sparwood, BC, omringen. Dit jaar wordt die traditie voortgezet, omdat Canadian Pacific opvolger Canadian Pacific Kansas City (CPKC) een geheel nieuw type hoofdlijnlocomotief test, aangedreven door waterstof. Het is een technologie waarvan spoorwegfunctionarissen geloven dat deze de hele industrie kan veranderen, door de uitstoot drastisch te verminderen en de industrie af te brengen van het verbranden van fossiele brandstoffen.

Keith Creel, president en CEO van CPKC, noemde de technologie ‘transformationeel’ en zei dat als een waterstoflocomotief kan werken in de zware transportsector in de ruige bergen van West-Canada, ‘hij overal zal werken’. Spoorwegbedrijf CPKC test de machine daarom actief in realistische omstandigheden. Als de waterstoflocomotief bevalt wil het spoorbedrijf snel opschalen.

Lees ook: verenigd-koninkrijk-powerhouse-energy-group-maakt-waterstof-uit-afvalplastic

Het beursgenoteerde bedrijf Powerhouse Energy Group heeft een Feedstock Testing Unit in gebruik genomen die van afvalplastic waterstof kan maken. Het eerste testmodel kan 2,5 ton afvalplastic verwerken, maar daarna wordt flink opgeschaald. Het eerste commerciële model gaat naar 35 ton. De unit staat op de campus van de Universiteit van Chester in Cheshire. 50 investeerders mochten daar de afgelopen weken een kijkje nemen.  

De huidige unit werkt met DMG Technology en maakt gebruik van pyrolyse om afval in een roterende oven af ​​te breken tot chemische componenten. De technologie is al bijna tien jaar in ontwikkeling bij het bedrijf.  Pyrolyse is een thermochemisch ontledingsproces dat plaatsvindt bij afwezigheid van zuurstof. Het primaire product dat door dit thermochemische proces wordt gegenereerd, is syngas. Syngas is een mengsel van gassen, voornamelijk waterstof, methaan en koolmonoxide. Het Powerhouse-systeem is speciaal ontworpen om het waterstofaandeel in het syngasmengsel te maximaliseren, aangezien waterstof het meest gewenste en waardevolle resultaat is.

In gezuiverde vorm kan syngas vervolgens direct worden gebruikt als eindproduct in bijvoorbeeld in een gasturbine, maar het kan ook verder worden verwerkt tot andere waardevolle producten, waaronder zuivere waterstof.

Paul Emmitt, CEO van Powerhouse Energy Group, is enthousiast over de vooruitgang. “Powerhouse is zich bewust van de uitdagingen die het gebruik van pyrolyse en vergassing van afval met zich meebrengt. Daarom hebben we onze inspanningen tot nu toe gericht op onderzoek en ontwikkeling, wat heeft geresulteerd in deze eerste kleine unit.”  

Het testmodel heeft de technologie al bewezen door het meerdere dagen onafgebroken te draaien met goede resultaten, hoewel het niet per se verwacht wordt dat de unit als demonstratieproject de hele tijd op volle toeren draait, aldus het bedrijf.

Lees ook: tunesie-inwoners-gabes-demonstreren-tegen-kolonialistische-waterstoffabriek

In het Afrikaanse land Tunesië groeit de weerstand tegen de bouw van grote waterstoffabrieken voor de Europese markt. De regering ziet waterstof als en toekomstig en kansrijk exportproduct, maar deze nationale strategie, die windmolens, zonnepanelen en grote hoeveelheden water nodig heeft, zorgt voor spanningen. Tegenstanders zijn van mening dat het land zijn elektriciteitsproductie in de eerste plaats voor de eigen bevolking moet inzetten en komen in opstand.

Tunesië sluit al enkele maanden overeenkomsten met voornamelijk Europese bedrijven voor de productie en exploitatie van groene waterstof, meldde Waterstof Magazine het afgelopen jaar regelmatig. Eind mei 2024 ondertekende een consortium bestaande uit het Franse bedrijf TotalEnergies en de Oostenrijkse marktleider op het gebied van elektriciteit, Verbund, nog een intentieverklaring met de Tunesische regering. Deze overeenkomst moet de export van groene waterstof naar Centraal-Europa via pijpleidingen mogelijk maken, aldus de opiniesite Africa Is a Country. In de beginfase streeft het project naar een productie van 200.000 ton per jaar, maar uiteindelijk moet dit oplopen tot 1 miljoen ton. 

Maar in de Gabès, een havenstad in het zuidoosten van Tunesië, groeit de weerstand. Ongeveer twintig mensen verzamelden zich afgelopen week voor een demonstratie bij de Tunisian Chemical Group. Een paar dagen eerder waren de demonstranten in het stadscentrum met borden waarop stond: “Nee tegen groene waterstof in Gabès”, “Gwabseya Lives Matter” en “Tsjernobyl 2 in Gabès”. In een verklaring op Facebook wordt gesteld dat “na alle milieurampen die Gabès heeft meegemaakt, een nieuw koloniaal project, onder de naam ‘groene waterstof’, duizenden hectares land zal vernietigen en een beroep zal doen op onze toch al schaarse waterbronnen.” 

Om aan de enorme energiebehoefte van Europa te voldoen zoek het oude continent wereldwijd naar plekken waar goedkoop en op grote schaal waterstof kan worden geproduceerd. Tunesië ligt in zo’n regio. De regering ziet goeden mogelijkheden en werkt aan een plan het land te positioneren als een centraal knooppunt in de productie van groene waterstof. Het land wil tegen 2050 meer dan 8 miljoen ton groene waterstof produceren, waarvan meer dan driekwart naar Europa zal worden getransporteerd. Tunesië moet daarvoor tegen 2050 meer dan 500.000 hectare land en 248 miljoen kubieke meter ontzilt water beschikbaar hebben.

In de cafés van de stad discussiëren inwoners heftig over de plannen. Regelmatig draait het uit op ruzie maken over het project voor een nieuwe ammoniakfabriek, een verbinding waarin waterstof voor de export moet worden opgeslagen. Ammoniak is zeer giftig en gevaarlijk. “Waarom is het altijd onze havenstad Gabès die moet betalen?”, zegt een inwoner. “Als Europeanen groene waterstof nodig hebben, laten ze die dan zelf produceren. Waarom gebruiken ze dan ons water en land?” vervolgt zijn tafelbuurman, een voormalig vakbondslid. Er ontstaan steeds meer spanningen tussen voor- en tegenstanders. En dat is nog maar het begin. Tijdens de vrijdagse gebedspreek veroordeelde een imam “opnieuw een poging om Gabès te offeren”. Op sociale media wordt dagelijks volop gediscussieerd over groene waterstof, de gemeente Gabès wordt via de sociale media regelmatig aangevallen. Regelmatig wordt de gemeente ervan beschuldigd projecten te faciliteren die de gezondheid van de inwoners in gevaar brengen.
Of er grote productielocaties voor groene waterstof bij Gabès uiteindelijk worden gebouwd zal de komende jaren moeten blijken.

Foto: twee demostranten voor een spandoek van de Ultras supportersgroep “Eagles 09” waarop staat geschreven: ‘Water bestemd voor de productie van waterstof, Gabès heeft prioriteit.

Lees ook: verenigde-staten-hyterra-begint-in-kansas-met-proefboringen-naar-witte-waterstof

Belangrijk nieuws voor beleggers die wel van een gokje houden. HyTerra Limited, een in Australië beursgenoteerd bedrijf dat zich richt op de exploratie van witte waterstof en helium, begint in Kansas in de Verenigde Staten met de eerste twee proefboringen naar witte waterstof. De kans dat dit diep in de aardbodem zit is groot, maar het risico dat het niet gewonnen kan worden ook. Beleggers in de hele wereld kijken met grote belangstelling mee.

De volgende maand begint Hyterra binnen het Nemaha-project met het boren van de eerste twee putten achter elkaar, met de mogelijkheid van een derde. Het Nemaha-project van Hyterra beslaat 3.885 hectare land, waar op meer dan tien plekken natuurlijke waterstof en helium zijn aangetroffen. De benodigde vergunningen voor alle boringen, verstrekt door de Kansas Corporation Commission, zijn inmiddels binnen. De exacte boorlokaties moeten nog worden geselecteerd. Het bedrijf huurt de grond van de eigenaren. Hyterra is voor bijna 40% in handen van de mijnbouwgigant Fortescue.

"De primaire doelstellingen van het boorprogramma zijn het verkrijgen van belangrijke ondergrondse gegevens over waterstof en helium, waaronder moddergasmonsters, kabellogboeken en een diepgaand begrip van de kenmerken van het reservoir", meldt Hyterra op haar website. Er zullen in de tweede helft van 2025 nog meer putten worden geboord. Deze maken deel uit van een exploratieprogramma dat twaalf maanden duurt en loopt tot eind december van dit jaar.

De gegevens van de putten worden vervolgens geanalyseerd, naast die van geofysische en luchtfotogegevens, voordat er een besluit wordt genomen over de vraag of er moet worden doorgegaan met uitgebreide productietesten op geselecteerde putten “om het potentieel voor duurzame waterstofproductie te beoordelen”.

Met de toenemende wereldwijde interesse in duurzame energieoplossingen, komen de exploratieactiviteiten van HyTerra op een kritiek moment. Investeerders zullen de boorresultaten en geofysische bevindingen nauwlettend in de gaten houden om het potentieel van het project op de lange termijn te meten. HyTerra is het eerste op de ASX genoteerde bedrijf dat zich richt op witte waterstof.
Foto: een oranje paal in de grond markeert de locatie van de aanstaande Sue Duroche-3-put in Kansas (VS).

Lees ook: nederland-emissievrije-waterstof-zorgt-voor-doorbraak-bij-bouw-hotel

Groene waterstof zorgt voor een doorbraak bij de nieuwbouw van een hotel in de Nederlandse provincie Zeeland. Het stroomnet zit in de regio overvol en extra stroomaggregaten op gas of diesel zijn door milieu-normen niet toegestaan. Maar met een waterstofgenerator, 160 zonnepanelen en elektra-aansluiting voor kleinverbruik, gecombineerd met een batterij, kunnen de werkzaamheden na twee jaar stilstand eindelijk van start.

“ONE Villa Hotel Domburg gaat z’n energie halen uit groene waterstof, zero-emissie. Het is een ontwikkeling die zeker in de hotelsector uniek is voor Nederland”, zegt ontwikkelaar Ko van Garderen. Hij noemt het project een primeur voor bouwend Nederland, dat op heel veel locaties door netcongestie niet verder kan. Hij realiseert zich dat de kosten van een combinatie van waterstof en een stroomaggregaat op waterstof hoger zijn dan dieselaggregaten, maar het werk kan direct emissievrij van start en het project is onafhankelijk van een energiemaatschappij dus volledig autonoom.

Al in 2017 kreeg de herontwikkeling van het familiehotel Zonneduin vorm. Het plan was om het verouderde gebouw midden in de Zeeuwse duinen te vervangen door een ‘villahotel’ met 20 luxe grote hotelappartementen. De exploitatie zou in handen komen van ervaren horeca-ondernemers. In 2023 werd Zonneduin gesloopt, in 2025 moest ONE Villa Hotel Domburg worden geopend. “We kregen constructief de vergunning, in goede samenwerking met gemeente Veere, provincie Zeeland en waterschap Scheldestromen. En toen kwam de netcongestie. TenneT en vervolgens Stedin konden geen grootverbruik overeenkomst voor elektra meer afgeven. Op zijn vroegst in 2028 maar wellicht pas in 2030 tot 2035 zou er weer aansluitcapaciteit beschikbaar zijn, waarna de bouw gestart kan worden. Al die tijd zou deze mooie locatie als bouwput blijven liggen.”

In Nederland zijn al diverse bouwprojecten emissievrij uitgevoerd met waterstof. Dit waren bijna allemaal projecten voor de aanleg van infrastructuur. Nu zorgt groene waterstof dus ook voor de emissievrije bouw van een vakantiecomplex.

Als die gemeentelijke goedkeuring er komt, kan het project eindelijk van de grond komen. Van 20 grote en luxe hotelappartementen gaat ONE naar 28 (middelgrote) hotelappartementen. “De markt vraagt meer om tweepersoonseenheden dan om vierpersoonseenheden. Daarom bouwen we een aantal middelgrote suites, met behoud van de buitenzijde van het vergunde gebouw en het aantal bedden”, aldus Van Garderen met hoorbaar enthousiasme. “De verkoop starten we opnieuw op, omdat een aantal kopers van het eerste uur zijn afgehaakt. Maar we hebben in ieder geval eindelijk een stip op de horizon” Hij verwacht dit jaar verder te kunnen gaan met de bouw van het hotel.

Lees ook: inwoners-kalbarri-verdeeld-over-giga-waterstoffabriek-in-west-australie

De plannen voor een gigantische waterstoffabriek aan de westkust van Australië stuiten op problemen met de lokale bevolking. Inwoners van het kustplaatsje Kalbarri vrezen dat zij de toegang zullen verliezen tot gebieden die zij als belangrijk bestempelen voor de gemeenschap. De regering van West-Australië wil grond beschikbaar stellen om een enorme fabriek voor groene waterstof te bouwen. Maar het grootste deel van het terrein gaat op aan gigantische zonnevelden en grote windparken. De belangen zijn groot, het totale investeringsbedrag is 15 miljard euro.

Omdat het om enorme investeringen en grote belangen gaat merkt de Shire of Northampton, een lokaal bestuursgebied in de regio Mid-West in West-Australië, dat het ontwikkelingsproces niet transparant is. Het bestuursorgaan wil meer informatie van de regering van West-Australië en de projectontwikkelaar en de toezegging dat de regionale natuurgebieden toegankelijk blijven.

Het waterstof project moet gerealiseerd worden nabij Kalbarri, een vissers- en toeristenstadje met 1.500 inwoners, ruim 500 kilometer ten noorden van Perth, aan de oever van de Murchisonrivier. De initiatiefnemer van het project is Murchison Green Hydrogen, dat wordt ondersteund door het Deense bedrijf Copenhagen Infrastructure Partners dat zich bezighoudt met hernieuwbare energie. De bedrijven zijn van plan om net ten noorden van de stad een wind- en zonnepark op land, een ontziltingsinstallatie en een productiefaciliteit voor groene waterstof te bouwen. Het Murchison Hydrogen Renewables Project omvat ook de bouw van ongeveer 520 windturbines en 7.000 hectare aan zonnepanelen. Het doel is om 2 miljoen ton hernieuwbare energie te produceren dat in de vorm van groene ammoniak moet worden geëxporteerd.

Het land is eigendom van de staat en wordt momenteel gehuurd door een familie die, naast het runnen van een veehouderij, toegang tot het land verleent via een toeristisch bedrijf en overeenkomsten met de lokale bevolking. De voorgestelde landoverdracht heeft geleid tot de vrees dat bewoners en het publiek niet meer mogen vissen of zwemmen ten noorden van de Murchisonrivier.

Het geplande project heeft de meningen in de gemeenschap van Kalbarri sterk verdeeld. Een aantal inwoners is tegen, omdat ze bang zijn dat het de natuurlijke schoonheid van het stadje zal aantasten. Anderen ondersteunen de ontwikkeling van hernieuwbare energie en het potentieel daarvan om regionale economische groei te creëren. Cheryl Eley, voorzitter van de Kalbarri Offshore and Angling Club, zegt dat haar leden woedend worden van het vooruitzicht dat ze geen toegang meer zouden hebben tot de vis- en kampeerterreinen waar jaarlijks honderden inwoners en bezoekers gebruik van maken.

Een andere uitdaging voor het Murchison Green Hydrogen-project is het bereiken van een overeenkomst over inheems landgebruik met de traditionele eigenaren van de regio, het Nanda-volk. Ook deze eigenaren zijn verdeeld over het project. Een deel is voorstander terwijl anderen zich zorgen maken dat het project belangrijke locaties kan beschadigen. Maar het belangrijkste argument van de locals is dat er een oplossing voor het landgebruik wordt gevonden die ervoor zorgt dat iedereen toegang blijft houden tot de kust ten noorden van Kalbarri en de Murchison River.

Lees ook: henkel-introduceert-loctite-waterstofklare-afdichtingsoplossingen

Henkel heeft de LOCTITE Hydrogen Ready Thread Sealing Solutions gelanceerd, een innovatieve reeks schroefdraadafdichtingen ontworpen om waterstofgaslekken te voorkomen. Deze oplossing speelt een cruciale rol in de veilige en efficiënte werking van waterstofsystemen en ondersteunt de wereldwijde overgang naar schone energie.

Waterstof, met name de groene variant, is essentieel voor een duurzame toekomst. Het veilig benutten ervan vereist lekvrije afdichtingen, aangezien de extreem kleine waterstofmoleculen lastig te beheersen zijn. LOCTITE biedt een betrouwbare oplossing dankzij Henkels decennialange expertise in industriële afdichtingsmiddelen.

De producten voldoen aan de strenge KIWA GASTEC QA AR 214-normen voor systemen met tot 100% waterstofgas en zijn geschikt voor alle metalen verbindingen. Dit garandeert zowel compatibiliteit als duurzaamheid, met minder onderhoud en lagere stilstandtijd als resultaat.

Belangrijkste voordelen:

• Betrouwbaarheid: de LOCTITE-schroefdraadafdichtingsoplossingen elimineren waterstofgaslekken voor langdurige veiligheid.
• Efficiëntie: ze voorkomen lekkages en trillingsproblemen, wat onderhoud minimaliseert.
• Compatibiliteit: ze zijn geschikt voor diverse toepassingen en materialen.

Deze lancering onderstreept Henkels inzet voor een koolstofvrije economie, waarbij innovatieve oplossingen bijdragen aan de groei van de waterstofeconomie en een duurzame toekomst.

Meer info? Neem hier een kijkje of contacteer ons via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.  

Lees ook: china-groene-waterstof-is-essentiele-oplossing-voor-co2-neutrale-toekomst

In de Volksrepubliek China worden de inspanningen om de schadelijke uitstoot in hoger tempo te verminderen steeds verder opgevoerd. De politiek denk dat waterstof – maar ook groene methanol – een essentieel onderdeel zal zijn van dit traject. Tijdens twee sessies van het Nationaal volkscongres stelden verschillende afgevaardigden van het NPC voor om de ontwikkeling van deze schone energiebron de te versnellen door middel van gecoördineerde beleidsondersteuning, technische vooruitgang en marktuitbreiding. "Door wind- en zonne-energie te gebruiken voor de productie van groene waterstof, verbeteren we niet alleen de energie-efficiëntie, maar vergroten we ook de stabiliteit van China's schone energiesysteem".

Zhong Baoshen, plaatsvervangend lid van de NPC en tevens voorzitter van Longi Green Energy Technology Co Ltd, een belangrijke speler in de fotovoltaïsche sector, roept op tot een versnelde ontwikkeling van groene waterstof en methanol. Hij benadrukte daarbij dat waterstof en methanol potentieel onmisbaar zijn voor het terugdringen van emissies in sectoren die moeilijk te verduurzamen zijn. "42 procent van de CO2-uitstoot in China afkomstig is van de energiesector, de resterende 58 procent van grotendeels niet-elektrische industrieën zoals transport, chemie, metaalbewerking en cementproductie", aldus Zhong Baoshen. “Voor deze sectoren bieden groene waterstof, geproduceerd met behulp van hernieuwbare energie, en groene methanol, afgeleid van groene waterstof en hernieuwbare koolstofbronnen, goede kansen voor een CO2-vrije toekomst". Zhong Baochen verwacht dat de wereldwijde vraag naar deze groene waterstof zal toenemen als gevolg van de strengere wereldwijde emissieregels.

Volgens voorspellingen van de industrie zou de wereldwijde vraag naar waterstof tegen 2050 honderden miljoenen tonnen kunnen bereiken, waarbij groene waterstof het grootste deel voor zijn rekening neemt. In 2023 lag de wereldwijde productiecapaciteit voor groene waterstof echter nog steeds onder de 1 miljoen ton, waardoor er nog veel ruimte is voor groei. Groene waterstof en methanol maken grootschalig lokaal energieverbruik mogelijk en bieden tegelijkertijd oplossingen voor piekbelastingverdeling en seizoensgebonden energieopslag.

Zhong Baoshen dringt er bij China op aan om de beleidsondersteuning te versterken om de commercialisering ervan te versnellen. Dit omvat onder meer het opschalen van grootschalige hubs voor hernieuwbare energie die de productie van wind-, zonne-, waterstof- en methanolproductie integreren, het afschaffen van transmissiekosten voor waterstofprojecten op basis van hernieuwbare energie, het aanbieden van voorkeurstarieven voor elektriciteit om de economische levensvatbaarheid te vergroten, het verlagen van leenrentes en grondkosten voor groene waterstofprojecten, evenals het bieden van belastingvoordelen om investeringen te stimuleren. "Het is niet alleen een belangrijk pad naar koolstofneutraliteit, maar ook een strategische zet om de energiezekerheid van China te verbeteren. Door wind- en zonne-energie te gebruiken voor de productie van groene waterstof, verbeteren we niet alleen de energie-efficiëntie, maar vergroten we ook de stabiliteit van China's schone energiesysteem".

Volgens de China Hydrogen Alliance zal de vraag naar waterstof in China naar verwachting tegen 2050 de 60 miljoen ton bereiken, met een industriële waarde van 1,5 miljard euro. Dit is goed voor ruim 10 procent van de nationale energiemix, schrijft China Daily.

Ook in China bestaan nog steeds verschillende uitdagingen rond groene waterstof, waaronder onsamenhangende beleidsrichtlijnen in verschillende regio's, onvoldoende toewijzing van subsidie voor groene waterstofprojecten en hoge productiekosten.

Om deze uitdagingen aan te pakken, stelde Zhong Baoshen voor om de nationale waterstofinspanningen te versterken, de samenwerking in de toeleveringsketen te verbeteren en de toepassingen van waterstof uit te  breiden. Hij roept ook op tot het versnellen van de bouw van waterstofpijpleidingen om regio's met veel groene energie te verbinden met gebieden met een grote energievraag, om zo een zeer efficiënte grootschalige waterstofdistributieketen te waarborgen.

Foto: waterstofauto’s op de campus van de Universiteit van Nanjing in de oostelijke Chinese provincie Jiangsu


Lees ook: nederland-peergen-presenteert-100-kw-stroomaggregaat-op-waterstof

Het bedrijf Hynetwork, verantwoordelijk voor de aanleg van het landelijke waterstofnetwerk, maakt concrete vorderingen op het traject in het oosten van Nederland. De komende weken worden inwoners van de provincies Drenthe, Overijssel, Gelderland en Brabant geïnformeerd over het nieuwe netwerk. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande aardgasleidingen die nu al in de grond liggen.

Gerben van Dijk, omgevingsmanager van het project Waterstofnetwerk Oost-Nederland, legt uit wat de plannen zijn en hoe iedereen kan meedenken. “Het waterstofnetwerk in Oost-Nederland is onderdeel van het landelijke netwerk dat Hynetwork in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei aanlegt voor het transport van waterstof. Dit netwerk verbindt de vijf grote industriële regio’s in Nederland met elkaar, met het buitenland en met opslaglocaties voor waterstof.”

De industrie in Nederland is op dit moment verantwoordelijk voor ongeveer 25% van de CO2-uitstoot. Door het gebruik van waterstof als grondstof en brandstof kan de uitstoot in de industrie worden verminderd. Dat is belangrijk om verdere opwarming van de aarde tegen te gaan en om de klimaatdoelstellingen te halen. In eerste instantie is toekomstige waterstofbackbone dan ook bedoeld voor industriële klanten.

Het waterstofnetwerk in Drenthe en Overijssel loopt van Nieuwediep (gemeente Stadskanaal) tot Ommen en takt bij Elim af naar Emmen. Voor een groot deel kunnen bestaande aardgasleidingen worden hergebruikt. Er zijn in Drenthe drie stukken waar een nieuwe waterstofleiding komt, namelijk tussen Elim - Vlieghuis, Vlieghuis – Schoonebeek en Nieuw-Amsterdam - Emmen.

“Ook in Oost-Nederland kunnen we bestaande aardgasleidingen opnieuw gebruiken en ombouwen voor het transport van waterstof”, vervolgt Van Dijk. “Dit zijn leidingen tussen Ommen (provincie Overijssel), Angerlo, Zevenaar (provincie Gelderland), Ravenstein en Boxtel (provincie Noord-Brabant). Bij Babberich in de gemeente  Zevenaar komt een grensverbinding met Duitsland. De leiding moet uiterlijk in 2032 gereed zijn. De ombouwwerkzaamheden starten op z’n vroegst in 2028.”

Het netwerk bestaat nagenoeg volledig uit om te bouwen aardgasleidingen. Het ombouwen van leidingen is een duurzame en voordeligere oplossing en zorgt ervoor dat de impact op de omgeving veel minder is dan bij nieuwbouw. Op een paar locaties op de route worden bestaande bovengrondse afsluiterstations omgebouwd, maar op de meeste plekken gaan deze juist verdwijnen.

“Alle werkzaamheden die we doen zijn tijdelijk en we proberen overlast zo klein mogelijk te houden”, zegt Van Dijk. “Daarbij willen we de omgeving op tijd op de hoogte brengen over deze werkzaamheden. Van het transport van waterstof door de leidingen merk je niets. Net zoals bij aardgas. Bovendien kan het transport van waterstof net zo veilig worden gedaan als het transport van aardgas.”

Voor de bewoners van Oost-Nederland die zijn geïnteresseerd in het waterstofnetwerk en de bijkomende werkzaamheden worden er de komende weken vijf informatiebijeenkomsten gehouden. De eerste is een online bijeenkomst op woensdag 19 maart van 14.00 tot 15.00 uur.

Aanmelden kan via de website van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. U krijgt na aanmelding een linkje via e-mail om aan het webinar deel te kunnen nemen. Aanmelden kan via deze link 

Vier inloopavonden langs het hele tracé zijn gepland op de volgende data:

•    Maandag 24 maart in MFC De Opsteker in Nieuwlande
•    Dinsdag 25 maart in Kulturhus 't Kruispunt in Laren (Gelderland)
•  Woensdag 26 maart in Boerderij 't Dommeltje in Boxtel
• Maandag 31 maart in PKN kerk Erica in Erica

Vrije inloop tussen 19.00 en 21.00 uur, aanmelden voor de inloopavonden is niet nodig.

Lees ook: nederland-louwman-introduceert-de-waterstoftruck-paul-ph2p-atego

Louwman Trucks zet, als exclusieve partner voor verkoop en onderhoud, een belangrijke stap in de transitie naar zero-emissie transport. Het bedrijf importeert de waterstof-elektrische Paul PH2P in Nederland.  Dit innovatieve voertuig combineert het beste van drie werelden: de robuuste Mercedes-Benz Atego als basis, de geavanceerde brandstofceltechnologie van Toyota en de professionele service en ondersteuning van Louwman Trucks. De Mercedes-Benz Atego met Toyota-brandstofcel aandrijving is per direct te bestellen bij Louwman Trucks en wordt ontwikkeld en geproduceerd door gerenommeerde Daimler partner Paul Nutzfahrzeuge GmbH.  

De Paul PH2P is gebaseerd op de Mercedes-Benz Atego, een beproefde truck binnen het segment van middelzware bedrijfswagens. Daimler Trucks heeft in de productielijn van de Atego aanpassingen doorgevoerd om de ombouw naar waterstof-elektrische aandrijving te vergemakkelijken. Daimler partner Paul Nutzfahrzeuge GmbH uit het Duitse Vilshofen is specialist in Mercedes-Benz voertuigmodificaties. Zij hebben de conventionele dieselaandrijflijn vervangen door een waterstof elektrische aandrijflijn die wordt gevoed door de in de praktijk bewezen Toyota-brandstofcel. Deze combinatie staat garant voor een duurzame, krachtige en efficiënte oplossing voor emissievrij transport zonder dat opladen noodzakelijk is.

Louwman directeur Vans & Trucks Marco Boere: “De brandstofceltechnologie van deze Atego is efficiënter dan gewone waterstoftechniek. De opgewekte elektriciteit drijft een elektromotor aan in plaats van dat waterstof als brandstof wordt verbrand in een aangepaste interne verbrandingsmotor. Hierdoor is de truck volledig emissievrij en is er minder waterstof nodig.” Louwman Trucks levert deze waterstof elektrische truck turn-key met verschillende op- en ombouwmogelijkheden zoals bakwagens op maat, gekoelde bakopbouw, oprijwagen voor bergingsbedrijven of desgewenst maatwerk.

 De Paul PH2P Atego is beschikbaar als 4x2 chassis cabine met een GVW van 16.000 kg en als 6x2 met een GVW van 22.000 kg. De truck wordt volledig elektrisch aangedreven door een 200 kW en 3.100 Nm synchroonmotor, maar in plaats van een zware tractiebatterij slaat het voertuig energie op in de vorm van gasvormige waterstof. De Paul PH2P truck beschikt over 28,8 kg waterstof, opgeslagen in tanks achter de cabine onder een druk van 350 bar. In de 85kW Toyota-brandstofcel reageert de waterstof met zuurstof uit de lucht. Hierbij ontstaat er waterdamp en komt de in waterstof opgeslagen elektriciteit weer vrij die de elektromotor aandrijft. Een strategisch geplaatste bufferbatterij verzorgt piekvermogens en verhoogt de efficiëntie door energie terug te winnen bij uitrollen. Twee aanwezige 66,6 kWh batterijen zijn met een 22 kW onboard charger op te laden onder wisselspanning. De Paul PH2P kan kort in volledige stilte op batterijmodus rijden wat handig is bij nachtelijke bevoorrading.

De waterstof elektrische technologie biedt niet alleen een lange en stabiele actieradius in zomer en winter, maar ook de mogelijkheid om snel bij te tanken. Het tanken van waterstof maakt het ondernemers onafhankelijk van het merendeels overbelaste stroomnet door netcongestie. Erwin Jongh, programma manager zero emission bij Louwman Group: “ Netcongestie is een groot probleem waardoor het voor ondernemers in vrijwel heel Nederland onmogelijk is om een nieuwe netaansluiting aan te vragen of het contractueel vermogen te verhogen. Hierdoor is het niet mogelijk laadpalen voor trucks te plaatsen terwijl steeds meer steden zero-emissie zones instellen. Waterstof kan fungeren als een versneller van de elektrificatie van het Nederlandse wagenpark omdat er niet hoeft te worden gewacht op grote investeringen in het laadnetwerk. Daarnaast vraagt de waterstof-elektrische Paul PH2P een minimale batterij zodat schaarse batterijgrondstoffen efficiënter worden ingezet.”

Met vestiging Gilze als toekomstbestendige werkplaats voor waterstofvoertuigen biedt Louwman niet alleen verkoop, maar ook aftersales en 24/7 service. “We zitten met de transitie naar zero-emissie transport in een interessante fase,” meent Boere. “Onze mensen werken nu al met de techniek van de toekomst. Daar is veel voor nodig. Naast het trainen en opleiden van onze mensen, gebruiken we speciale gereedschappen en materialen die aan de strengste veiligheidseisen voldoen. Onze vestiging in Gilze is moderner dan wat de truckmarkt gewend is.”

Van 1 april tot en met 7 mei gaat de tweede aanvraagperiode van start rondom de Subsidieregeling Waterstof in Mobiliteit (SWiM). Dit is een subsidie bedoeld om de inzet van waterstof in de transportsector te stimuleren. De regeling richt zich op zowel de aanleg van waterstoftankstations als de aanschaf van waterstofvoertuigen. Onder de subsidieregling valt tot 80% van de meerkosten ten opzichte van een vergelijkbaar dieselvoertuig. Er is in totaal een budget van 40 miljoen euro beschikbaar voor 2025. Louwman Trucks ondersteunt klanten die interesse hebben in deze subsidieregeling. De Paul PH2P is per direct te bestellen en als demo in de praktijk te testen. 

Lees ook: duitsland-wereldprimeur-met-waterstof-in-voormalige-aardgasleiding

Een wereldprimeur in Duitsland. Daar is Gascade Gastransport GmbH begonnen met het vullen van het eerste leidinggedeelte van het Flow-project met waterstof. Binnen het project wordt ongeveer 400 kilometer van een huidige aardgasleiding met een diameter van 1,4 meter tot eind 2025 stapsgewijs geschikt gemaakt voor het transport van waterstof.

“Met deze ombouw toont Gascade niet alleen haar technologische expertise en innovatieve knowhow, maar geeft ook een sterk signaal af voor de waterstofeconomie. "We zijn er trots op dat we nu de eerste grootschalige waterstofleidingen in Duitsland in gebruik kunnen nemen. Daarmee bieden we andere schakels in de waardeketen wereldwijd planningszekerheid voor de marktintroductie", aldus algemeen directeur Christoph von dem Bussche.

In heel Europe werken beheerders van het aardgasnet aan de uitrol van een waterstoftransportnet. Het Nederlandse bedrijf Gasunie maakte vorige week bekend dat de eerste 150 kilometer van het nieuwe netwerk in het noorden van Duitsland ‘waterstof ready’ is. Het schone gas is echter nog niet ingevoerd.

“Het programma Flow – making hydrogen happen van Gascade is een belangrijk onderdeel van de strategie om bestaande infrastructuur voor het transport van waterstof snel en kosteneffectief in te zetten. "De ombouw van de pijpleidingen creëert de basis voor een veilige en efficiënte waterstofvoorziening in Duitsland", legt algemeen directeur Ulrich Benterbusch uit.

Gascade Gastransport GmbH exploiteert een gasleidingnetwerk dat de gehele Duitse grens bestrijkt. Het netwerkbedrijf met hoofdvertiging in Kassel biedt haar klanten transportdiensten voor aardgas en in de toekomst ook andere gassen aan via een eigen hogedrukleidingnetwerk van circa 3.700 kilometer. Het bedrijf wil zijn pijpleidingnetwerk geleidelijk ombouwen naar het transport van waterstof en is daarom actief in verschillende on- en offshore waterstofprojecten.

Het doel van de oprichting van een waterstofkernnetwerk in Duitsland is om in eerste instantie grote consumptie- en productieregio's en centrale locaties zoals industriecentra, opslagfaciliteiten, energiecentrales en importcorridors met elkaar te verbinden. Dit waterstofkernnetwerk voor grootverbruikers moet vanaf 2032 geleidelijk in gebruik worden genomen. Op veel plaatsen zijn de wederopbouwwerkzaamheden echter al begonnen.

Lees ook: duitsland-eerste-150-kilometer-waterstofleiding-van-gasunie-gereed

Fabrikant Henkel heeft de LOCTITE Hydrogen Ready Thread Sealing Solutions gelanceerd, een innovatieve reeks schroefdraadafdichtingen die speciaal zijn ontworpen om waterstofgaslekken te voorkomen. Deze oplossing speelt een cruciale rol in de veilige en efficiënte werking van waterstofsystemen en ondersteunt de wereldwijde overgang naar schone energie.

Waterstof, met name de groene variant, is essentieel voor een duurzame toekomst. Het veilig benutten ervan vereist lekvrije afdichtingen, aangezien de extreem kleine waterstofmoleculen lastig te beheersen zijn. LOCTITE biedt een betrouwbare oplossing dankzij Henkels decennialange expertise in industriële afdichtingsmiddelen.

De producten voldoen aan de strenge KIWA GASTEC QA AR 214-normen voor systemen met tot 100% waterstofgas en zijn geschikt voor alle metalen verbindingen. Dit garandeert zowel compatibiliteit als duurzaamheid, met minder onderhoud en lagere stilstandtijd als resultaat.

Belangrijkste voordelen:

• Betrouwbaarheid: de LOCTITE-schroefdraadafdichtingsoplossingen elimineren waterstofgaslekken voor langdurige veiligheid.
• Efficiëntie: ze voorkomen lekkages en trillingsproblemen, wat onderhoud minimaliseert.
• Compatibiliteit: ze zijn geschikt voor diverse toepassingen en materialen.

Deze lancering onderstreept Henkels inzet voor een koolstofvrije economie, waarbij innovatieve oplossingen bijdragen aan de groei van de waterstofeconomie en een duurzame toekomst.

Meer info? Neem een kijkje via deze link of mail ons via  Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Het Nederlandse bedrijf Gasunie, dat een belangrijk deel van het aardgasnetwerk in het noorden van Duitsland beheert, komt met belangrijk nieuws. Tijdens de Hydrogen Cross Border Conference, afgelopen donderdag in het Groningse Zuidbroek maakt het bedrijf bekend 150 kilometer waterstofleiding in Noord-Duitsland gereed te hebben. Vanaf deze hoofdas volgen aftakkingen naar grote energieclusters.

De Gasunie is in het noorden van Duitsland eigenaar van het hoofdnetwerk van aardgaspijpen. Deze zijn grensoverschrijdend en verbinden Duitsland op meerdere plekken met het Nederlandse en Deense netwerk. "Met Hyperlink leveren we een belangrijke bijdrage aan het nationale waterstofkernnetwerk”, aldus een woordvoerder.

De hyperlinkinfrastructuur beslaat in totaal 983 kilometer en vormt daarmee meer dan een tiende van het Duitse kernnetwerk. Noord-Duitsland krijgt hiermee de beschikking over een krachtig en toekomstgericht waterstoftransportsysteem dat decarbonisatie, duurzame economische groei en daarmee werkgelegenheid mogelijk maakt.

De Gasunie noemt Hyperlink ‘marktgericht’ door waterstofproducenten te verbinden met handelaren, consumenten en opslagfaciliteiten, zodat het netwerk kan meegroeien met de markt. Voor 60% wordt gebruikgemaakt van het bestaande aardgasnetwerk. Hierdoor kan het efficiënt en snel worden aangelegd, worden nieuwbouwkosten bespaard en de marktontwikkeling versneld.

Lees ook: nederland-bakkerij-dunselman-gaat-emissievrij-bakken-op-waterstof

Het Noorse energiebedrijf Statkraft gaat waterstof leveren aan de centrale bakkerij van de bakkersketen Dunselman in Den Helder. Het brood en banket van Dunselman wordt gebakken op het industrieterrein aan de Ambachtsweg. De bakker heeft meerdere verkooppunten in Den Helder en omliggende plaatsen. Dichtbij de bakkerij wil Statkraft een electrolyser plaatsen die waterstof gaat produceren. Deze week is een intentieverklaring ondertekend.

De plannen voor een waterstoffabriek in Den Helder zijn al langer bekend. In de nabijheid van de bakkerij komen de stroomkabels van windparken op de Noordzee aan land. In eerste instantie zou hier een electrolyser van 2 MW komen, maar het Noorse energiebedrijf wil opschalen. Rob Smit, VP Waterstof Development Nederland bij Statkraft: "De indiening van onze vergunningsaanvraag  is een belangrijke mijlpaal voor ons Zephyros-project. De opschaling naar 6 MW betekent dat we ons goed voorbereiden om een significante bijdrage te leveren aan de groene waterstofproductie in Nederland."

In een belangrijke stap richting verduurzaming heeft Statkraft een intentieverklaring getekend met bakkerij Dunselman voor de afname van 19 ton groene waterstof per jaar. Dit komt overeen met het huidige jaarlijkse gasverbruik van 71.000 kubieke meter.

Peter Dunselman van Bakkerij Dunselman is blij met de deal: “Door onze samenwerking met Statkraft zetten we een belangrijke stap in de verduurzaming van onze bakkerij. De inzet van groene waterstof vermindert onze afhankelijkheid van aardgas en draagt bij aan een lagere CO2-uitstoot. Dit sluit aan bij onze ambitie om ambacht en duurzaamheid hand in hand te laten gaan. Bovendien biedt waterstof een stabiele en schone energiebron voor onze ovens, zonder concessies te doen aan de kwaliteit van onze producten.”

Statkraft verwacht in de tweede helft van 2026 te starten met de bouw van de Zephyros elektrolyser. De planning is dat het project voor het einde van 2027 operationeel is. 

Lees ook: duitsland-totalenergies-koopt-450-miljoen-kilo-waterstof-bij-rwe

In een belangrijke stap richting decarbonisatie is de Franse oliegigant TotalEnergies een partnerschap aangegaan met het Duitse RWE voor de levering van groene waterstof aan zijn Leuna-raffinaderij in Duitsland. Met dit initiatief wil het bedrijf de CO2-uitstoot vanaf 2030 met 300.000 ton per jaar verminderen.De samenwerking betreft het grootste contract voor groene waterstof uit elektrolysers in Duitsland en omvat een overeenkomst om gedurende 15 jaar 30.000 ton groene waterstof per jaar te leveren.

De groene waterstof wordt geproduceerd door een elektrolyser van 300 megawatt die RWE in Lingen gaat bouwen en exploiteren. De waterstof wordt ter plaatse opgeslagen en via een 600 km lange pijpleiding rechtstreeks naar de raffinaderij in Leuna getransporteerd. Het initiatief maakt deel uit van de decarbonisatiestrategie van Total Energy voor haar Europese raffinaderijen. Doel is om de CO2-uitstoot tegen 2030 met ongeveer 3 miljoen ton per jaar te verminderen.

Patrick Pouyanne, voorzitter en CEO van Total Energies, benadrukte het belang van het partnerschap en de ondersteunende rol van de Duitse autoriteiten bij de overgang naar groene waterstof. Markus Kleber, CEO van RWE, toonde zich trots dat hij Total Energies als belangrijke klant heeft binnengehaald. Volgens hem bewijst waterstof zijn levensvatbaarheid met de juiste klantstimulansen.

De duurzaamheidsinspanningen van Total Energies omvatten de overgang naar koolstofarme waterstof in raffinaderijen in heel Europa, waaronder in Frankrijk, Duitsland, België en Nederland. Voor deze activiteiten heeft het bedrijf contracten afgesloten voor meer dan 200.000 ton groene, hernieuwbare waterstof per jaar.

"We kijken ernaar uit om onze samenwerking met RWE, onze partner in verschillende offshore windprojecten in Duitsland en Nederland, verder te ontwikkelen. Dit langetermijncontract voor groene waterstof markeert een belangrijke mijlpaal in het verminderen van onze CO2-uitstoot bij onze raffinaderij in Leuna. “Dit verduurzamingsproject is alleen mogelijk geworden door het aanleggen van het Duitse waterstofnetwerk van pijpleidingen en de financiële ondersteuning van de overheid”, aldus Patrick Pouyanné, voorzitter en CEO van TotalEnergies .

"We zijn er trots op dat we de eerste langetermijnafnameovereenkomst voor groene waterstof van deze omvang met TotalEnergies in Duitsland hebben veiliggesteld. Zes maanden na het investeringsbesluit voor de bouw van de 300-megawatt elektrolyse-installatie in Lingen hebben we met TotalEnergies een belangrijke ankerklant verworven. Dit laat zien dat waterstof werkt met de juiste prikkels voor klanten", aldus Markus Krebber, Chief Executive Officer van RWE .

TotalEnergies is een wereldwijd geïntegreerd energiebedrijf dat energieën produceert en op de markt brengt: olie en biobrandstoffen, aardgas en groene gassen, hernieuwbare energiebronnen en elektriciteit. TotalEnergies is actief in ongeveer 120 landen en stelt duurzaamheid centraal in haar strategie, haar projecten en haar activiteiten.
Foto: links naast de koeltorens van de huidige energiecentrale in Lingen staan de eerste electrolysers in een nieuw gebouw

Lees ook: italie-drone-op-waterstof-gaat-medicijnen-bezorgen-in-regio-venetie

Een drone op waterstof gaat medicijnen vervoeren in Italië. Dat is het doel van het project ‘sandbox’ dat wordt opgestart in de Italiaanse stad Padua, gelegen in de regio Venetië. Padua is een internationaal knooppunt van medische zorgcentra en de behoefte aan een snelle bezorging van essentiële geneesmiddelen is groot. De drone gaat vliegen op 300 meter hoogte en daarmee voldoende afstand houden van het overige vliegverkeer.

Het project ‘Sandbox’ dat deze week door de Save-groep werd gepresenteerd werd in mei 2024 al aangekondigd tijdens het evenement Space Meetings Veneto. De testperiode zal minstens 18 maanden duren. Er wordt gevlogen op groene waterstof die ter plaatse zal worden geproduceerd met zonne-energie. Voor de gevoelige medicijnen zullen speciale verpakkingsdozen worden ontwikkeld.

De uitvalsbasis voor het emissievrije vliegtuig is de luchthaven van Padua. Dit is een relatief klein vliegveld zonder lijnvluchten. De drone kan daardoor snel en veelvuldig worden ingezet, zonder het andere vliegverkeer te hinderen. 

De initiatiefnemers melden dat de drone maximaal 100 kilometer kan vliegen met een maximum snelheid van 50 km per uur op 340 gram waterstof. Het te transporteren gewicht bedraagt maximaal 5 kilo.

Lees ook: duitsland-resato-bouwt-waterstoftankstation-voor-bussen-in-dueren

De Nederlandse fabrikant van waterstoftankstations Resato gaat een groot H2-station leveren aan de stad Düren. Het station wordt gerealiseerd door het consortium Lifte H2 en Resato en moet op termijn tientallen bussen binnen het openbaar vervoer van waterstof voorzien. De regio Düren ligt tussen Maastricht en Aken in de Duitse regio Noordrijn-Westfalen.

De opdracht omvat het ontwerp en de levering van een HRS met een waterstoftoevoerpaneel, opslag op locatie, een compressor, een koeleenheid, waterstofdispensers en een geïntegreerd controle- en monitorsysteem. De realisatie van het project vindt plaats in twee fasen: in de eerste fase wordt de infrastructuur gebouwd om 23 bussen te ondersteunen. In de tweede fase wordt de capaciteit uitgebreid naar 52 bussen. In de eerste fase kunnen alle 23 bussen in minder dan 4 uur worden bijgetankt. Bij volledige capaciteit zal het station dagelijks 1,2 ton waterstof leveren.

"Dit infrastructuurproject draagt bij aan onze doelen voor schoon transport," aldus Guido Emunds, Managing Director bij Beteiligungsgesellschaft Kreis Düren. "De nieuwe faciliteit stelt ons in staat om emissies te verminderen en tegelijkertijd betrouwbare openbaarvervoersdiensten te behouden."

LIFTE H2 is verantwoordelijk voor het projectmanagement, het ontwerp van de installatie en de begeleiding van de bouw en ingebruikname. Resato Hydrogen Technology levert de tankinfrastructuur en verzorgt het kortetermijnonderhoud. Het tankstation zal beschikken over parallelle tankmogelijkheden en een geïntegreerd besturingssysteem.

"Dit project laat zien hoe ervaren partners betrouwbare waterstofinfrastructuur op schaal kunnen leveren," zegt Paul Karzel, Managing Director van LIFTE H2, namens de twee samenwerkende partijen. "Door de projectmanagement- en engineeringexpertise van LIFTE H2 te combineren met de bewezen waterstoftanktechnologie van Resato Hydrogen Technology, implementeren we een flexibel systeem dat de huidige busvloot betrouwbaar van brandstof voorziet en tegelijkertijd toekomstige groei ondersteunt. Het ontwerp van het station omvat parallelle tankmogelijkheden en een geavanceerd besturingssysteem dat ervoor zorgt dat de regio betrouwbaar kan voldoen aan de groeiende vraag naar waterstofmobiliteit.”

De tweede fase van het project, waarvan de afronding gepland is voor het derde kwartaal van 2027, heeft als doel de groeiende behoefte aan waterstofinfrastructuur in de regio te ondersteunen, een betrouwbare bevoorrading van de uitbreidende busvloot te waarborgen en tegelijkertijd flexibiliteit te behouden voor toekomstige groei en aanpassingen.
Foto: Eerder bouwde Resato een groot waterstoftankstation in Neumunster

Lees ook: duitsland-h2-mobility-reorganiseert-netwerk-van-waterstoftankstations

Minder goed nieuws voor waterstofrijders in Duitsland. H2Mobility, het bedrijf dat de meeste waterstoftankstations in het land exploiteert, gaat het netwerk flink reorganiseren. Deze maand gaan er 11 kleine tanklocaties dicht en later dit voorjaar volgen er nog 11. De waterstoftankstations die sluiten leveren 700 bar aan personenauto’s. De volumes zijn te laag om dit rendabel te maken. H2 Mobility richt zich in de toekomst meer op tankstations voor zwaar transport waar de tankvolumes groter en commercieel gezien interessanter zijn.

Deze maand worden de bestaande waterstoftankstations in Neuruppin, Bonn, Flensburg, Geisingen, Potsdam, Ulm, Siegen, Aken, Bad Rappenau, Heidelberg (Speyerer Straße) en Mönchengladbach gesloten. De locaties die later dit voorjaar sluiten zijn nog niet bekend gemaakt. Er is ook nog een beetje hoop, tegenover de in totaal 22 sluitingen staat wel de opening van twee nieuwe H2-tankstations, in Düsseldorf en Ludwigshafen. Dit zijn ruim opgezette tanklokaties waar onder 350 en 700 bar getankt kan worden.

Het argument om te sluiten is in alle gevallen hetzelfde: “We moeten oudere, kleine tankstations met een focus op personenauto’s, waarvan sommige meer dan 10 jaar geleden zijn gebouwd en niet meer voldoen aan de technische en economische eisen van vandaag, uit het netwerk halen waar het onvermijdelijk is”, zegt Martin Jüngel, Managing Director & CFO van H2 Mobility. “H2 Mobility viert dit jaar haar 10-jarig jubileum. De markt voor waterstofmobiliteit in Duitsland is in deze periode aanzienlijk veranderd. Onze strategische focus ligt al enkele jaren op een regionale vraaggestuurde uitbreiding van de waterstofinfrastructuur voor lichte en zware bedrijfsvoertuigen."

De nieuwe generaties waterstofstoftankstations moeten, om rendabel te kunnen zijn, grotere volumes waterstof kunnen leveren. Ze moeten vooral groot zijn zodat vrachtauto’s en bussen er makkelijk manoeuvreren en er moet ruimte zijn om grote volumes waterstof te kunnen opslaan. “Deze eisen kunnen niet worden geïmplementeerd op veel oudere locaties die oorspronkelijk alleen voor personenauto’s zijn ontworpen”, zegt Jüngel. “Als een tankstation achteraf niet kan worden omgebouwd, past het niet meer in het programma. En aangezien waterstofauto's in Duitsland nog maar beperkt beschikbaar zijn, is het sowieso moeilijk om het station rendabel te exploiteren.”

H2 Mobility zegt dat het met meerdere marktpartijen in gesprek is om een ​​aantal H2-stations voor personenauto’s over te nemen.

Lees ook: frankrijk-touringcar-op-waterstof-brengt-wintersporters-naar-skioord

In de Franse Alpen verzorgt een touringcar op waterstof deze winter een gratis shuttle tussen het stadje Bozel en de wintersportplaats Courchevel, hoog in de bergen. Het voertuig is een initiatief van de stad Courchevel, 80 kilometer ten oosten van Grenoble, die wil weten of het vervoer van vakantiegangers ook emissievrij kan plaatsvinden. Drie tot vier keer per dag verzorgt de bus een peddeldienst.

Het voertuig is uniek. Het rijden van bussen met een lage instap voor het openbaar vervoer op waterstof is niet meer bijzonder. Hier betreft het een touringcar met een hoge zit. Het voertuig is door het Franse bedrijf GCK Mobility omgebouwd van diesel naar waterstof met een brandstofcel. GCK in de Auvergne heeft zich gespecialiseerd in de ombouw uiteenlopende voertuigen en werktuigen zoals vrachtauto’s, bouwmachines, sneeuwruimers en schepen.

Het doel is om de prestaties en aanpasbaarheid van waterstof aan de specifieke beperkingen van de bergachtige omgeving te analyseren. Uiteindelijk willen de gemeente en het vervoersbedrijf Transdev weten of het overschakelen van bussen op diesel naar emissievrij vervoer op waterstof een optie is. 

Lees ook: nederland-voyex-gaat-met-unieke-waterstofdrager-lohc-naar-demo-fase

Het transport van waterstof in gasvorm en onder hoge druk blijft een uitdaging in de energieketen. In een pijpleiding zijn de problemen nog wel te overzien, maar bij wegtransport lopen transporteurs tegen grote investeringen aan. Ook worden er per transportbeweging beperkte hoeveelheden energie verplaatst, helemaal in vergelijking met tankauto’s die diesel vervoeren.

Het bedrijf Voyex in Delft werkt aan een oplossing door waterstof te binden aan een vloeistof welke eenvoudig bij kamertemperatuur en atmosferische druk opgeslagen en getransporteerd kan worden. Op de locatie waar waterstof in gasvorm nodig is kan deze dan weer gemakkelijk van de vloeistof worden afgesplitst. Voyex ontwikkelt hiervoor een onderscheidende Liquid Organic Hydrogen Carrier (LOHC) technologie.  De waterstof op deze Voyex manier opgeslagen in een dragervloeistof kan worden gebruikt als vervangende brandstof voor zwaar transport en industriële toepassingen. De technologie kan ook worden ingezet voor grootschalig transport en opslag (import) van waterstof.

De Voyex LOHC vloeistof kan worden gehanteerd in het bestaande distributiesysteem alsof het diesel is, het is echter veiliger en minder giftig. Het onderscheidende verschil met andere LOHC-opties ligt in het gegeven dat de Voyex LOHC kan worden gebruikt in combinatie met een verbrandingsmotor. De waterstof wordt uit de vloeistof gehaald middels restwarmte die te vinden is in de uitlaatgassen van bijvoorbeeld een verbrandingsmotor. Dit is nieuw en baanbrekend.

Het demonstreren van deze baanbrekende technologie is van groot belang voor verdere ontwikkeling. Daarom presenteert het bedrijf een demonstratiesysteem voor de ontkoppeling van waterstof uit de dragervloeistof. Het systeem is ontworpen om een ​​basis (effectief) vermogen te leveren van 30KW tot een potentieel maximum van 80KW. De gehele ‘well-to-wheel’ keten kan naar verwachting, inclusief het hergebruik van de warmte die wordt geproduceerd bij het produceren van de LOHC zelf, een efficiëntie van 35-40%, behalen wat ongeveer een verdubbeling is van de huidige haalbare efficiëntie van waterstofketen opties.

Voyex LOHC is ontwikkeld om op een veilige, eenvoudige en betaalbare manier te worden ingezet om waterstof als vervangend brandstof medium te kunnen inzetten voor zwaar transport en industriële toepassingen, direct waar het nodig is. Dit betekent ook dat een zeer fijnmazige distributie van waterstof mogelijk is. Een van de grote uitdagingen die bedrijven nu nog hebben met waterstof.

Uitdagingen blijven duidelijk aanwezig in dit huidige demonstratie stadium. De technologie is nieuw en volop in ontwikkeling. Een van de volgende stappen is om het demonstratie de-hydrogenatie systeem te integreren met een waterstofmotor.  

Voyex is momenteel in gesprek met partijen om zowel de integratie als de veldtesten te organiseren om in de niet zo verre toekomst de eerste Voyex LOHC H2-ICE generator set aan de wereld te kunnen presenteren. Maar ook nieuwe partijen die een bijdrage willen leveren aan een versnelling van deze belangrijke ontwikkeling zijn welkom. Voyex is gevestigd in de Nederlandse studentenstad Delft.

Lees ook: waterstof-veiligheid-bij-hoge-zuurstof-concentraties-parker-hannifin-deelt-zijn-kennis-van-zaken

In de waterstofproductie is veiligheid van het grootste belang. Vooral als het gaat om het omgaan  met de bijna pure zuurstof die vrijkomt tijdens elektrolyse. Parker Hannifin, een wereldleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën, heeft uitgebreide ervaring in het ontwerpen van systemen die veilig en efficiënt opereren in dergelijke zuurstofrijke omgevingen.

Tijdens elektrolyse wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof, waarbij de geproduceerde zuurstof een zuiverheid van bijna 100% heeft. Deze hoge zuurstofconcentratie verhoogt het risico op oxidatiereacties en/of zelfontbranding. Zelfs met materialen die onder normale omstandigheden stabiel zijn. Het is daarom essentieel dat systemen in deze omgeving zorgvuldig worden ontworpen met de juiste materiaalkeuze en veiligheidsmaatregelen.

Parker Hannifin benadrukt het belang van het begrijpen van de eigenschappen van zuurstof, en de potentiële gevaren bij verhoogde zuurstofniveaus. Zo dienen de gebruikte materialen extreem oxidatie bestendig te zijn en volledig vetvrij. Brand- en explosierisico’s  moeten worden geminimaliseerd.

Traditionele afdichtingen zijn onbruikbaar en zullen spontaan ontbranden. Vanaf de eerste ontwerpfase vraagt dit om diepgaande kennis. Parker Hannifin blijft er naar streven om hierin te blijven vooroplopen. Zo blijven hun een betrouwbare partner, ook  bij een veilige en duurzame waterstofproductie.

Voor een uitgebreid inzicht in het ontwerpen voor zuurstofrijke omgevingen in elektrolyzers heeft Parker Hannifin een whitepaper samengesteld. Deze biedt waardevolle richtlijnen en best practices om de veiligheid en efficiëntie te waarborgen. Downloaden kan via deze link

Een bijzondere bus met een brandstofcel gaan op promotietoer in Japan. In de stad miljoenenstad Fukuoka, in het zuidwesten van het land, maakt de waterstofbus op zaterdag 15 maart 2025 twee promotie-ritten om in totaal 40 belangstellenden kennis te laten maken met de mogelijkheden van waterstof. En dat is in eerste instantie de mobiliteit.

Maar de bus die onderdeel is van het Hydrogen Leader City Project kan meer. Het voertuig kan zich transformeren tot mobiel aggregaat en ook bij stilstand stroom leveren bij festivals of bij stroomuitval van het landelijke netwerk in rampgebieden. Indien nodig kan het voertuig tanken bij het plaatselijke waterstoftankstation dat als eerste ter wereld draait op waterstof afkomstig uit plaatselijk rioolwater.

De bus rijdt al sinds 2022 in de stad Fukuoka onder de naam ‘Moving e’ en heeft als taak de mogelijkheden van emissievrije waterstof onder de aandacht van een breed publiek te brengen. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde is de stad voorloper in Japan met een vuilniswagen, een ambulance en een kleine vrachtauto die maaltijden op scholen bezorgt op waterstof.

Lees ook: zuid-korea-opvolger-van-waterstofauto-hyundai-nexo-in-april-verwacht

In de Koreaanse nieuwsmedia wordt gemeld dat de opvolger van de waterstofauto Hyundai Nexo in april wordt gelanceerd. Dat is zeven jaar nadat de Hyundai Nexo op de markt verscheen. De opvolger, de ‘Initium’, zal naar alle waarschijnlijkheid op 4 april worden onthuld op de Seoel Mobility Show 2025.

Het is alweer een half jaar geleden dat de conceptwagen 'Iinitium' in oktober vorig jaar werd aangekondigd.

De Inisium is een conceptauto die dezelfde product- en designrichting heeft als de nieuwe waterstofauto van Hyundai Motor Company, die in de eerste helft van dit jaar in massaproductie gaat. Deze Inisium heeft een actieradius van meer dan 650 km weten te realiseren door de opslagcapaciteit van de waterstoftanks te vergroten, het gebruik van aerodynamische wielen en de montage van banden met een lage rolweerstand. Het bereik van de Nexo op één lading is met 41 km toegenomen ten opzichte van 609 km. Verbeteringen in het brandstofcelsysteem en de batterijprestaties leveren een motorvermogen tot 150 kW op, wat zorgt voor betere rijprestaties in de stad en op de snelweg.

Deskundigen zijn van mening dat de aankondiging van het opvolger van de Nexo meer betekent dan alleen een nieuw model. De verklaring hiervoor is dat niet alleen de duurzaamheid van de stack, die als waterstofmotor voor een auto fungeert, op het spel staat, maar ook de zakelijke wil en betrouwbaarheid van Hyundai Motor Company ten opzichte van klanten.

Lee Ho-geun, hoogleraar toekomstige autotechniek aan de Daedeok-universiteit, legt dit nader uit: "Een van de redenen waarom Hyundai Motor Company de lancering van de Ínitium’ heeft uitgesteld, is vanwege onvoldoende infrastructuur en het overheidsbeleid, maar er is ook het probleem dat de levensduur van waterstofbrandstofcellen die slechts 160.000 tot 200.000 km bedraagt." Hij spreekt verder over een kloof tussen Hyundai uit Korea en concurrent Toyota uit Japan, vooral wat betreft de duurzaamheid en mechanische prestaties van waterstofbrandstofcellen. “Wat dat betreft heeft Hyundai nog een inhaalslag te maken.”

Lees ook: polen-waterstofbussen-uit-szczecin-rijden-naar-duitsland-om-te-tanken

Een bijzondere ontwikkeling in de Poolse stad Szczecin. Het gemeentebestuur heeft een waterstofbus gekocht voor het openbaar vervoer, maar in de hele regio West-Pommeren staat geen enkel waterstoftankstation. Daarom rijdt het voertuig drie keer in de week naar de Duitse stad Prenzlau om daar te tanken. Deze enkele reis duurt ongeveer een uur en beslaat 60 km.

Sinds begin februari beschikt het openbaar vervoersbedrijf in Szczecin over een waterstofbus e-Citaro van Mercedes-Benz. Het voertuig is uitgerust met verschillende tanks voor 30 kg waterstof en een batterij van 300 kWh, waarmee de voertuigen minimaal 400 km kunnen rijden.

Er komt echter kritiek op de investering. Paweł Usiądek, leider van de Confederatie in het district Płock-Ciechanów, wijst erop dat er in de stad geen infrastructuur is om dit soort voertuigen bij te tanken. Het dichtstbijzijnde waterstofstation bevindt zich in de Duitse stad Prenzlau.

Paweł Usiadek wijst er verder op dat een kilo waterstof bij een tankstation in een Duitse stad 9,20 euro kost. De vraag naar een waterstofbus bedraagt ​​6 kg waterstof per 100 km. – “Dit betekent dat alleen al de procedure om er te komen en te tanken de inwoners van Szczecin bijna 50 euro kost en het betekent ook dat 1/5 alleen al nodig is om het tankstation te bereiken.

Usiadek is niet er enthousiast over kostbare milieuvriendelijke oplossingen. “De kosten van waterstof zelf zijn zo hoog dat zelfs als de stad Szczecin een eigen waterstofstation zou krijgen, de exploitatie van een dergelijk voertuig hogere kosten met zich mee zou brengen dan in het geval van fossiele verbrandingsmotoren. Zoals u ziet, kent het milieuactivisme geen genade en de inwoners van de stad betalen een hoge prijs voor de ideologische speeltjes van de lokale overheidsfunctionarissen," aldus Usiadek.

Szczecin is de tweede Poolse stad met waterstofbussen van het type Mercedes e-Citaro Fuel-Cell. Dergelijke voertuigen zijn al eerder in het openbaar vervoer van Krakau geïntroduceerd.

 Lees ook: nederland-tno-werkt-aan-zeer-efficiente-waterstofverbrandingsmotor

Het Nederland onderzoeksinstituut TNO werkt met industriepartners aan innovatieve waterstofconcepten zoals High Pressure Direct Injection (HPDI) motoren die voldoen aan de Europese zero emission norm. Dit is een waterstofverbrandingsmotor die lange tijd niet als zero-emissie werd beschouwd, maar inmiddels denken de beleidsmakers in Europa daar anders over. De H2-motor stoot zo weinig schadelijke emissies uit dat vervoerders ook met een verbrandingsmotor in de emissievrije zones in de binnensteden mogen rijden.   

Deze verandering in de zienswijze van de EU is nog niet overal doorgedrongen. “Het is opmerkelijk hoe weinig aandacht de waterstofmotor krijgt, zowel bij transportondernemers als bijvoorbeeld op de bouwplaats”, zegt Xander Seykens, senior research scientist bij TNO en expert in innovatieve verbrandingsconcepten. “Om de emissiedoelen in 2030 te halen kun je de alternatieven als volgt prioriteren: eerst elektrisch, dan waterstof, gevolgd door e-fuels. Batterij-elektrische voertuigen zijn efficiënt met weinig verliezen, dus waar het kan moet je die als eerste inzetten. Elektrische vrachtauto’s zijn er al en de ontwikkeling gaat steeds verder. Alleen, voor de volumes die we voorzien en het aantal vrachtwagens die je zou moeten elektrificeren om de emissiedoelen te halen, heb je bij lange na niet voldoende laadcapaciteit. Ook niet in 2030-2035. Daarom is er een tweede alternatief nodig en dat is gezien de gestelde doelen waterstof. Vooral als je kijkt naar zware toepassingen in transport en industrie en voor lange afstanden of inzetduur.”

Volgens TNO hebben we waterstof hard nodig om de logistiek CO2-neutraal te krijgen. Dat kan op twee manieren. Door toepassing van waterstof in een brandstofcel, waar truckfabrikanten en scheepsbouwers volop mee innoveren of de waterstofmotor, waarbij waterstof direct als brandstof in de verbrandingsmotor wordt gebruikt.

Jack Bloem, business developer bij TNO, heeft wel een vermoeden hoe dat komt. “Door onder meer dieselgate is de verbrandingsmotor in een sterk negatief daglicht komen te staan. Ook het woord ‘verbranding’ suggereert dat er allerlei vervuilende uitstoot is. Toch is het mooie van deze technologie juist dat deze extreem schoon is.” De waterstofverbrandingsmotor is tot op heden wel een stuk minder efficiënt dan de brandstofcel. En efficiëntie is belangrijk, want waterstof is niet goedkoop.

In de basis werkt een waterstofmotor vergelijkbaar met een benzine- of dieselmotor. Beide concepten zijn, in aangepaste vorm, geschikt voor toepassing van waterstof. Xander Seykens: “In onze testruimte hebben we al condities gecreëerd waarbij de uitlaatgassen schoner waren, met minder NOx, dan de buitenlucht die de motor ingaat.”

Het benzineconcept met waterstof is robuust door de lage complexiteit, zeker als er geen uitlaatgasnabehandeling nodig is. Daarmee is de motor heel geschikt voor schepen. Maar bijvoorbeeld ook voor stationaire stroomopwekking op bouwplaatsen, festivalterreinen en voor walstroom. Daarnaast is het benzineconcept ook iets eenvoudiger te gebruiken als ombouwoplossing om een bestaande motor te verduurzamen. “Binnenvaart en kustvaartschepen gaan zo’n 30, 40 jaar mee. Met dit concept kun je ook bijvoorbeeld halverwege de technische levensduur de aandrijflijn verduurzamen waardoor kostbare vervanging niet nodig is”, legt Seykens uit.

Waterstof is ook toepasbaar met het dieselconcept, waarmee zelfs nog hogere rendementen en prestaties mogelijk zijn dan met de huidige dieselmotoren. “Daarmee heb je voor zwaar vrachtvervoer een heel interessant en duurzaam alternatief, zonder dat er aan de aandrijflijn van de truck ingrijpende technische wijzigingen nodig zijn”, legt Xander Seykens uit. Omdat juist bij trucks een hoge vermogensdichtheid heel belangrijk is, werkt TNO aan hoge druk directe waterstofinjectie, oftewel High Pressure Direct Injection (HPDI). Een innovatieve technologie die nog hogere prestaties en rendementen kan leveren dan dieselmotoren.

Ontwikkelaars van motoren weten TNO inmiddels te vinden om hun kennis over waterstofmotoren te vergroten. Jack Bloem: “Partners kiezen voor TNO vanwege onze sterke reputatie in waterstofmotoren. TNO heeft de afgelopen jaren volop geïnvesteerd in deze technologie en we spreken erover op toonaangevende congressen. Bovendien weten we die theoretische kennis ook praktisch te valideren, wat heel waardevol is voor onze partners. Partners kunnen zo hun time-to-market enorm verkorten.”
Foto: ter illustratie

Lees ook: de-veiligheid-bij-hoge-zuurstof-concentraties-parker-hannifin-deelt-zijn-kennis-van-zaken

In de waterstofproductie is veiligheid van het grootste belang. Vooral als het gaat om het omgaan  met de bijna pure zuurstof die vrijkomt tijdens elektrolyse. Parker Hannifin, een wereldleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën, heeft uitgebreide ervaring in het ontwerpen van systemen die veilig en efficiënt opereren in dergelijke zuurstofrijke omgevingen.

Tijdens elektrolyse wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof, waarbij de geproduceerde zuurstof een zuiverheid van bijna 100% heeft. Deze hoge zuurstofconcentratie verhoogt het risico op oxidatiereacties en/of zelfontbranding. Zelfs met materialen die onder normale omstandigheden stabiel zijn. Het is daarom essentieel dat systemen in deze omgeving zorgvuldig worden ontworpen met de juiste materiaalkeuze en veiligheidsmaatregelen.

Parker Hannifin benadrukt het belang van het begrijpen van de eigenschappen van zuurstof, en de potentiële gevaren bij verhoogde zuurstofniveaus. Zo dienen de gebruikte materialen extreem oxidatie bestendig te zijn en volledig vetvrij. Brand- en explosierisico’s  moeten worden geminimaliseerd.

Traditionele afdichtingen zijn onbruikbaar en zullen spontaan ontbranden. Vanaf de eerste ontwerpfase vraagt dit om diepgaande kennis. Parker Hannifin blijft er naar streven om hierin te blijven vooroplopen. Zo blijven hun een betrouwbare partner, ook  bij een veilige en duurzame waterstofproductie.

Voor een uitgebreid inzicht in het ontwerpen voor zuurstofrijke omgevingen in elektrolyzers heeft Parker Hannifin een whitepaper samengesteld. Deze biedt waardevolle richtlijnen en best practices om de veiligheid en efficiëntie te waarborgen.
Het whitepaper kunt u downloaden via deze link

Een nieuwe stap voor energieleverancier Holthausen in de Nederlandse plaats Hoogezand. Sinds afgelopen maand brengt het bedrijf zero emissie zuurstof rond met een elektrische vrachtauto die rijdt op waterstof met een brandstofcel. En daarmee is de cirkel rond.

“Vier generaties bezorgen we nu zuurstof bij bedrijven”, meldt CEO Max Holthausen. “We begonnen 100% emissievrij met een bakfiets toen alles nog kleinschalig was. Daarna schakelden we over op voertuigen op diesel en nu zijn we weer 100% emissievrij met waterstof.”

Holthausen laat weten dat het is lastig te beschrijven is hoe ongelooflijk trots we als bedrijf zijn. “We zijn al jaren een van de koplopers op het gebied van waterstof. Dan is het ongelofelijk mooi dat we met ons gassen transportbedrijf ook op waterstof zijn gaan rijden.”

Holthausen is van oorsprong gassenleverancier in het noorden van Nederland, maar heeft inmiddels een eigen bedrijf waar het ook voertuigen op waterstof produceert. Deze vrachtauto’s rijden inmiddels bij gerenommeerde transportbedrijven in binnen- en buitenland.

Foto: de vrachtauto voor het vervoer van cilinders zuurstof tankt waterstof bij het eigen H2-tankstation van Holthausen in Groningen

Lees ook: china-energievoorziening-op-waterstof-bij-qinling-station-op-antarctica

Het nieuwste Chinese onderzoeksstation op Antarctica haalt de energie voor een deel uit waterstof. Daarmee is het de meest zuidelijke lokatie ter wereld waar waterstof in de bebouwde omgeving wordt gebruikt. Het hybride energievoorzieningssysteem van het Qinling combineert wind-, zonne-, waterstof- en dieselenergie. Waterstof zorgt ervoor dat er 14 dagen en nachten energie beschikbaar is. Want het energiesysteem mag nooit uitvallen op het ijskoude en barre continent.

Volgens het 41e Antarctische expeditieteam van China zijn het 100 kW windenergiesysteem buiten, het 130 kW zonne-energiesysteem, het 30 kW waterstofenergiesysteem, het 300 kWh lagetemperatuur-energieopslagbatterijsysteem, een deel van het dieselenergiesysteem en het elektrische controlesysteem binnenshuis op het station geïnstalleerd. Bovendien is er een netaansluiting en continue stroomopwekking van het hybride systeem gerealiseerd, waardoor het energievoorzieningssysteem zich kan richten op schone energie.

Het systeem is het grootste nieuwe energieopwekkingssysteem dat momenteel is geïnstalleerd in de vier Antarctische onderzoeksstations van China. Het aandeel zonne- en windenergie bedraagt ​​meer dan 60 procent, wat jaarlijks meer dan honderd ton fossiele brandstoffen bespaart.

Zonder wind en zonlicht kan het systeem het station ongeveer 2,5 uur van stroom voorzien, met een maximale belasting van 150 kW. Bovendien kan de volledig geïnstalleerde waterstofenergie-installatie 30 kW ononderbroken stroom leveren gedurende 14 dagen tijdens poolnachten.

Lees ook: nederland-zepp-solutions-levert-brandstofcelsysteem-voor-riviercruiser

Zepp.solutions, een Nederlandse ontwikkelaar van waterstofbrandstofcelsystemen, is geselecteerd als een van de leveranciers voor het innovatieve NERA-H2 project. Dit initiatief, grotendeels gefinancierd vanuit het Maritiem Masterplan, richt zich op de toepassing van waterstof als energiebron in de riviercruise-industrie en heeft als doel een emissievrij demonstratieschip te realiseren.

De riviercruise-industrie staat voor een grote verduurzamingsopgave, nu steden als Amsterdam, Basel en Wenen steeds strengere eisen stellen aan de uitstoot van schepen. Door waterstoftechnologie te integreren in bestaande schepen, willen de projectpartners hier een antwoord op bieden en zo de energietransitie binnen de binnenvaart versnellen. Met een vloot van meer dan 420 riviercruiseschepen in Europa en steeds strengere emissie-eisen, ligt er een enorme kans om bestaande schepen te verduurzamen. 

Zepp.solutions levert de brandstofcelsystemen voor de retrofit van een bestaand riviercruiseschip, dat zal worden uitgerust met een volledig modulair waterstof- en batterij-elektrische aandrijflijn. De waterstofsystemen zullen een vermogen van meer dan 1MW leveren en zijn gebaseerd op zepps X150 brandstofcelsystemen, die eerder onder meer in vrachtwagens werden toegepast.

Jonas Brendelberger, medeoprichter van zepp.solutions: “We zijn trots om met onze technologie bij te dragen aan dit ambitieuze project. Voor verduurzaming van de maritieme sector moeten we niet alleen kijken naar nieuwe, maar ook naar bestaande schepen. NERA-H2 heeft een helder plan, en we kijken uit naar de verdere samenwerking.”

Het Maritieme Masterplan streeft ernaar om tegen 2030 ten minste 40 emissievrije schepen in de vaart te hebben. Door de opgedane kennis en ervaring uit dit project breed te delen, wordt de weg vrijgemaakt voor verdere opschaling binnen de sector en een snellere transitie naar emissievrije scheepvaart.

Foto: ter illustratie
Lees ook: oman-shell-opent-eerste-waterstoftankstation-bij-muscat-international-airport

Deze week is in het Sultanaat Oman het eerste H2-station geopend dat auto's van groene waterstofbrandstof kan voorzien. Het station is ontwikkeld door Shell Oman en is geplaatst bij een bestaande tanklokatie waar traditionele brandstoffen getankt kunnen worden en elektrische voertuigen kunnen worden opgeladen. Naast het tankstation staat een electrolyser voor de productie van groene waterstof. De capaciteit is 130 kilo per dag, de energie komt uit een zonnepark.

De Omaanse minister van Energie en Mineralen, Salim bin Nasser Al Aufi, benadrukte het belang van dit initiatief en het traject voor Oman naar emissievrij in 2050.

Bader bin Mohammed Al Nadabi, CEO van het nationale vervoersbedrijf Mwasalat, zegt dat het bedrijf 15 voertuigen op waterstof aan zijn vloot zal toevoegen. Volgens hem vertegenwoordigt het project een kwalitatieve verschuiving binnen de transportsector die zich richt op het gebruik van milieuvriendelijke voertuigen, aangezien we toegewijde en onderscheidende transportdiensten leveren in samenwerking met publieke en private instellingen.

Mohammed bin Mahmoud Al Balushi, CEO van Shell Marketing, benadrukte de rol van hernieuwbare energie bij het versnellen van de verschuiving naar duurzame mobiliteit. Hij merkte op dat de lancering van het eerste groene waterstofstation in het Sultanaat Oman een belangrijke prestatie is die de toewijding van het bedrijf aan de transformatie in de energiesector weerspiegelt.

Lees ook: japan-komatsu-presenteert-kiepwagen-met-waterstof-verbrandingsmotor

Een wereldprimeur voor de Japanse fabrikant van zware bouwmachines Komatsu. Het bedrijf heeft een kiepwagen ontwikkelt met een waterstofverbrandingsmotor. Het voertuig worden veelvuldig ingezet binnen de mijnbouw en heeft een laadvermogen van 92 ton. De waterstofverbrandingsmotor is ontwikkeld door het Duitse bedrijf Keyou uit de regio München.

De HD785-kiepwagen is het vlaggenschip van Komatsu op het gebied van mijnbouwmachines. De nieuwe uitvoering op waterstof is inmiddels getest in de fabriek in Ibaraki. Nu gaat het voertuig op weg naar een mijn om in praktijk te worden getest. “Door middel van deze demonstratie-experimenten vergaren we kennis over het gebruik van waterstofmotoren, wat zal leiden tot de ontwikkeling van toekomstige waterstofbouwmachines”, aldus een woordvoerder van het bedrijf.

“Toen we ook naar waterstofmotoren keken, werden we aangetrokken door de technologische mogelijkheden van KEYOU GmbH, een Duitse start-up die gespecialiseerd is in de ontwikkeling en introductie van waterstofmotoren voor grote vrachtwagens. Het prototype is uitgerust met een waterstofmotor en een waterstoftanksysteem, gezamenlijk ontwikkeld door Komatsu en KEYOU. De waterstoftank is op een platform naast de bestuurdersstoel gemonteerd, waardoor de hoeveelheid waterstof die kan worden meegenomen, wordt gemaximaliseerd. Bovendien zijn er binnen en buiten de cabine nieuwe camera's en monitoren geïnstalleerd om het zicht op de zijkant van de bestuurdersstoel te waarborgen. Tijdens het demonstratie-experiment worden gegevens verzameld over rijprestaties, continue bedrijfstijd, brandstofefficiëntie, etc. Ook worden veiligheidsmaatregelen bij het gebruik van waterstofgas onder hoge druk bevestigd”, aldus het bedrijf.

Bij het uitrusten van bouwmachines met waterstofmotoren kunnen, in tegenstelling tot batterijen of waterstofbrandstofcellen, veel van de onderdelen die in dieselvoertuigen worden gebruikt, opnieuw worden gebruikt. Dit heeft als voordeel dat de kosten laag blijven. Bovendien hebben mijnbouwklanten van Komatsu aangegeven dat ze het voertuig willen gebrouken om schadelijke uitstoot te minimaliseren.

Het bedrijf ziet nog problemen die aangepakt moeten worden, zoals veiligheidsmanagement en de ontwikkeling van infrastructuur voor waterstof en een tankvoorziening.

Lees ook: italie-eerste-waterstoftrein-test-onderhoudslokatie-en-h2-tankstation

De eerste waterstoftrein van Italië wordt deze maand getest bij de nieuwe onderhoudswerkplaats met tankinstallatie in Rovato. De werkplaats in het stadje Rovato is gebouwd door Ferrovienord en is uitgerust met geavanceerde apparatuur. Dit wordt het eerste depot in Italië dat speciaal is ontworpen en gebouwd voor het onderhoud van waterstoftreinen. Tevens is het de eerste waterstoftankinstallatie voor treinen. De eerste trein maakt deel uit van een serie van 14 waterstoftreinen die in het noorden van Italië gaan rijden.

In de eerste maand na aankomst van de trein hebben de bouwer van de fabriek en waterstofleverancier Sapio testen uitgevoerd in de onderhoudsfabriek en het tankstation voor de trein. Nu deze eerste testfase is afgerond, zal de trein verdere testritten in de regio uitvoeren, alvorens terug te keren naar de lijn Brescia – Iseo – Edolo. Hier worden de waterstoftreinen vanaf de eerste helft van 2026, onder voorbehoud van de voltooiing van de testritten zelf en het verkrijgen van de relevante vergunningen, ingezet binnen de dienstregeling.

Op het terrein voor waterstoftreinen zijn vijf parkeerplatforms beschikbaar. In de hal voor het onderhoud liggen twee sporen met kijkputten en loopbruggen om de trein van onderen en boven te kunnen inspecteren, er is een overdekte buitenbaan voor het wassen van de treinen, er zijn bovenloopkranen, trolleylagers, magazijnen, kasten voor het bewaren van reservebatterijen van de treinen en er is een kantoor- en serviceruimte voor het personeel.

Het waterstoftankstation op het perron is uitgerust met dispensers voor de levering van waterstof onder een druk van 350 bar en is een plek voor het parkeren van de tankwagen. Tot de veiligheidsvoorzieningen behoren onder meer sensoren voor het detecteren van waterstoflekken, een brandbestrijdingssysteem en automatische ventilatieverbeteringssystemen. De initiatiefnemers kiezen voor de maximale veiligheid.
De totale investering voor de site bedraagt ​​30 miljoen euro.

Lees ook: duitsland-edeka-nord-bevoorraadt-supermarkten-met-twee-vrachtauto-s-op-h2

Het Duitse levensmiddelenconcern Edeka Nord heeft twee bakwagens die rijden op waterstof in gebruik genomen. Het bedrijf bestempelt dit als een belangrijk onderdeel van de klimaatstrategie. Inmiddels leveren de emissievrije voertuigen de eerste goederen aan de supermarkten. Edeka maakt gebruik van twee Hyundai XCient Fuel bakwagens die ieder een aanhangwagen trekken. De voertuigen tanken groene waterstof bij Hypion in Neumünster.

Vergeleken met conventionele dieselvrachtwagens veroorzaken de vrachtauto’s geen directe CO2-uitstoot en helpen ze de milieu-impact van zwaar transport aanzienlijk te verminderen. “Met dit initiatief leveren we een actieve bijdrage aan het verkleinen van onze CO2-voetafdruk”, legt Klas Mahlstedt, hoofd logistiek bij Edeka Nord, uit. “Vooral in de logistieke sector moeten we nieuwe benaderingen hanteren om onze klimaatdoelen te bereiken. De inzet van waterstofvrachtwagens is een innovatieve stap in de richting van de verduurzaming van ons transport.”

De komende maanden wordt de proefoperatie van de voertuigen geanalyseerd. Er worden onder andere de actieradius, de efficiëntie bij dagelijks gebruik en de infrastructuur voor het tanken van groene waterstof getest. “Wij richten ons consequent op duurzame oplossingen in de logistiek en zullen innovatieve technologieën en alternatieve vormen van aandrijving blijven evalueren om onze ecologische voetafdruk te minimaliseren”, zegt Helene Dahlke, verantwoordelijk voor duurzaamheid bij Edeka Nord.

Het project maakt deel uit van een reeks maatregelen waarmee Edeka Nord haar ecologische voetafdruk verkleint. Naast waterstoftechnologie zet het bedrijf in op energiezuinige magazijnlocaties, duurzame verpakkingsconcepten en regionale toeleveringsketens voor milieuvriendelijke handelslogistiek. Bovendien werd in januari het gehele vrachtwagenpark van het bedrijf overgeschakeld op HVO-diesel (gehydrogeneerde plantaardige olie). HVO-diesel wordt niet geproduceerd op basis van fossiele grondstoffen, maar op basis van plantenresten. Bij de verdere verwerking hiervan tot diesel komt minder CO2 vrij dan bij de productie van diesel uit fossiele aardolie.

“Met de lancering van de innovatieve waterstofvrachtwagens maakt Edeka Nord duidelijk dat duurzame oplossingen in de logistiek niet alleen theoretisch mogelijk zijn, maar ook al in praktijk”, aldus het bedrijf. De chauffeurs zijn in ieder geval razend enthousiast, blijkt uit deze video.

De Seven Group, gespecialiseerd in hernieuwbare brandstoffen, heeft een nieuw waterstofstation geopend in het zuidwesten van Frankrijk. Het tankstation is gevestigd bij een bestaande tanklokatie voor gecomprimeerd aardgas (BioGNC), die de groep exploiteert in Saint-Sulpice-la-Pointe, in de regio Tarn.

Het waterstoftankstation bevindt zich 20 kilometer ten noordoosten van de stad Toulouse, nabij de snelweg A68 en kan maximaal een ton waterstof per dag leveren. Er zijn dispensers beschikbaar van 350 en 700 bar.

De eerste grote afnemers zijn 15 omgebouwde waterstofbussen die rijden in de regio Occitanië. De waterstof wordt geleverd door de groene waterstofproducent  Lhyfe, vanuit de productielokatie in Bessières die op minder dan 10 km afstand ligt.

Het project maakt deel uit van het Corridor H2-project, dat in 2021 werd gelanceerd en lokaal wordt ondersteund door de regio Occitanie en het departement Tarn. Het doel van dit Europa-brede project is om de productie en distributie van waterstof voor mobiliteit van het Iberisch Schiereiland naar Noord-Europa te ontwikkelen, samen met de inzet van een groot aantal waterstofaangedreven zware voertuigen.

Lees ook: europese-unie-maakt-paarse-en-rose-waterstof-plotseling-groen

Belangrijk nieuws voor de continuïteit van de productie van groene waterstof. Voor het eerst in de geschiedenis wordt waterstof op basis van kernenergie bestempeld als groen. Morgen maakt de Europese Unie deze koerswijziging bekend. De afgelopen jaren is er langdurig gedebateerd over de vraag wanneer waterstof de naam ‘groen’ krijgt. Milieugroeperingen willen dat groene waterstof uitsluitend wordt geproduceerd uit hernieuwbare energie. De voorstanders vinden dat waterstof groen is als het wordt geproduceerd uit stroom die emissievrij is opgewekt.

Waterstof wordt tot op heden paars of roze waterstof genoemd als het wordt geproduceerd met nucleaire energie. De nieuwe richtlijnen voor waterstof geproduceerd met kernenergie maakt deel uit van de herzieningen van de Green Deal. Waterstof op basis van kernenergie wordt voortaan als minder vervuilend beschouwd. Onder de critici bevinden zich activisten die tegen kernenergie zijn en die deze nieuwe vorm van waterstofproductie betitelen als een overwinning voor de nucleaire lobby.

Vooral Frankrijk is voorstander van de koerswijziging. Met 56 operationele reactoren is Frankrijk nog steeds het land met de meeste kerncentrales in Europa. Bijna 65% van de kernenergie wordt gebruikt voor de elektriciteitsvoorziening. Ondanks de vele bouwprojecten voor nieuwe nucleaire centrales over de hele wereld, blijft Europa het belangrijkste continent op het gebied van kernenergie. Door de stroom en warmte van kerncentrales te gebruiken voor de productie van waterstof kan de waterstofprijs flink dalen en zijn aanzienlijk minder windmolens of zonneparken nodig.

Voor Valérie Bouillon-Delporte, directeur van het publiek-private waterstofpartnerschap bij de Europese Commissie, heeft waterstof in Europa een mooie toekomst. De nieuwe zienswijze binnen de Europese Green Deal zal gevolgen hebben voor heel Europa en zal de bouw van nieuwe nucleaire centrales voor de productie van groene waterstof stimuleren. “We moeten eerst duidelijk maken dat waterstof uit kernenergie heel goed past in het hernieuwbare, stabiele en continue energietransport. Het gaat om een ​​koolstofarme energiezekerheid en een vermindering van de CO2-uitstoot in Europa. Onder de Europese landen met nucleaire elektriciteitscentrales vallen onder meer Frankrijk, Slovenië, Zweden, Finland, Spanje, Bulgarije, Hongarije, Tsjechië en Roemenië. Andere lidstaten van de Europese Unie overwegen om nieuwe te bouwen, zoals Polen tegen 2033 en Nederland.”

Een van de argumenten vóór nucleaire waterstof is de aanzienlijke financiële besparing die het transport ervan met zich meebrengt. Waterstof is vanwege zijn samenstelling geschikt om te transporteren via bestaande aardgasleidingen naar de verste uithoeken van Europa. Gas-transport is aanzienlijk goedkoper dan het transporteren van elektriciteit via hoogspanningsmasten.

Lees ook: duitsland-bmw-start-pilot-met-trucks-met-brandstofcel-en-h2-ice

Een volgende stap voor de Duitse autofabrikant BMW. Het bedrijf start een proef om twee vrachtauto’s op waterstof met een brandstofcel te vergelijken met trucks met een waterstofverbrandingsmotor. Als onderdeel van het Europese H2Haul-project worden de brandstofceltrucks getest op routes tussen Leipzig, Landsberg en Neurenberg. Het doel is om de praktische geschiktheid van emissievrije voertuigen in de praktijk te testen. Om de test vlekkeloos te laten verlopen bouwt BMW, samen met partners, twee nieuwe waterstoftankstations met hoge capaciteit in Leipzig en Hormersdorf, aan de A9 ten noorden van Neurenberg. Hier kunnen vrachtauto’s snel met tientallen kilo’s waterstof worden bijgetankt.

“In de wereldwijde logistiek is de keuze van het juiste transportmiddel cruciaal”, legt Michael Nikolaides, hoofd productienetwerk en logistiek bij de BMW Group, uit. "Door waterstofvrachtwagens in serieproductie te gebruiken, richten we ons op technologische openheid en stimuleren we belangrijke toekomstige technologieën." De BMW Group werkt nauw samen met DHL en TEAL Mobility. De vrachtauto’s met een brandstofcel (foto) zijn geproduceerd door Iveco en hebben een actieradius van maximaal 800 km en kunnen in minder dan 20 minuten worden volgetankt. Met andere woorden: gelijkwaardig aan een dieselvrachtwagens. De tankst hebben een inhoud van 70 kg bij een druk van 700 bar. De vrachtwagens vervoeren onderdelen tussen Beieren (Neurenberg) en Leipzig (BMW-fabriek), een afstand van ongeveer 430 km. 

Het H2Haul-project heeft als doel waterstofvrachtwagens in de dagelijkse praktijk te testen en te onderzoeken welke bijdrage zij leveren aan de koolstofvrij maken van zwaar transport. In totaal zijn er 16 vrachtwagens in gebruik in Europa, waarvan er twee bij de BMW Group in Duitsland.

Naast vrachtwagens met brandstofcellen test BMW in het kader van het HyCET-project ook ICE-vrachtwagens met waterstofverbrandingsmotoren. Deze voertuigen scoren punten door de lage productiekosten en worden volgens de EU-regelgeving beschouwd als emissievrije voertuigen. Beide aandrijvingstypen worden op dezelfde routes gebruikt om het optimale toepassingsgebied te bepalen.

De BMW-fabriek in Leipzig geldt al vele jaren als pionier op het gebied van het gebruik van waterstof in de logistiek. In 2013 werd hier het eerste overdekte waterstoftankstation van Duitsland gebouwd, speciaal gericht op intern transport. Tegenwoordig beschikt de fabriek over een van de grootste vloten van Europa met voertuigen als vorkheftrucks en sleepwagens op H2. Vijf waterstoftankstations zorgen voor een snelle energievoorziening.

Naast de logistiek zet BMW in Leipzig ook in op waterstof bij de productie. In de spuiterij worden bivalente branders gebruikt die zowel op aardgas als op waterstof kunnen werken. “Ons doel is om de productie grotendeels te decarboniseren”, legt Petra Peterhänsel, hoofd van de BMW-fabriek in Leipzig, uit.

BMW is van plan om in 2028 de eerste seriematig geproduceerde waterstofpersonenauto op de markt te brengen. Het is de bedoeling dat het naadloos wordt geïntegreerd in het bestaande voertuigportfolio en een aanvulling vormt op de reeds bestaande aandrijftechnologieën.

Lees ook: nederland-landelijk-netwerk-van-waterstofleidingen-wordt-aanzienlijk-duurder

Na vijf drukbezochte edities van de Hydrogen Academy in Vlaanderen en de eerste editie vorig jaar in Nederland, organiseert WaterstofNet in het voorjaar van 2025 een tweede editie van de Hydrogen Academy in Nederland. De locatie is dit jaar in Den Bosch, de succesformule blijft dezelfde. Tijdens zes opleidingsavonden (17 en 24 maart, 10, 17, 24 en 31 maart) vertellen gespecialiseerde sprekers alles over bestaande en toekomstige waterstoftoepassingen en het beleid en regelgeving rond waterstof.

De avonden starten om 18.00 uur met broodjes en een drankje. Daarna volgt een drie uur durend lesgedeelte met vijf verschillende sprekers en tussen 21.30 en 22.00 uur is er gelegenheid tot napraten.

De avonden zijn onderverdeeld in thema’s. Tijdens de Hydrogen Academy komen onder andere H2 research & development, productie, distributie en opslag, H2 toepassingen in de industrie en gebouwde omgeving, waterstof binnen de mobiliteit en het beleidskader aan bod.

Organisator WaterstofNet wil met de Hydrogen Academy de gehele waterstofsector naar een hoger niveau tillen.

Het uitgebreide programma staat op de website van WaterstofNet, bereikbaar via deze link. Onder het programma vindt u een directe link naar het inschrijfformulier.

Lees ook: zuid-korea-subsidie-voor-680-auto-s-bussen-en-trucks-op-waterstof

Een opvallende verschijning op de waterstofbeurs Hyvolution in Parijs. Het Franse bedrijf Ligier presenteert samen met Bosch Engineering de racewagen Ligier JS2 RH2. Ligier Automotive, voorheen Onroak Automotive, is een Frans bedrijf dat raceauto's ontwerpt, produceert en verkoopt, met name sportprototypes voor verschillende internationale series. Bosch is een internationale toeleverancier van auto-onderdelen. Bij de ontwikkeling van de emissievrije racewagen hebben de bedrijven intensief samengewerkt.

“Onze eenheid die zich bezighoudt met nieuwe energieën werkt actief aan nieuwe onderwerpen en onze aanwezigheid bij Hyvolution is een kans om andere spelers in deze energietransitie te ontmoeten”, legt Richard Tur, COO van Ligier Automotive, uit.

De afgelopen jaren is de waterstofauto Ligier JS2 RH2 al uitvoerig getest. Voor het eerst reed de wagen twee jaar geleden rondjes op het circuit van Le Mans en inmiddels heeft het voertuig zo’n 5000 kilometer afgelegd waarbij snelheden zijn bereikt van 280 km/u.  

“Met de Ligier JS2 RH2 hebben we aangetoond dat we in korte tijd, iets meer dan zes maanden, een waterstofsysteem in een wedstrijdvoertuig kunnen integreren”, zegt Julien Jehanne, locatiedirecteur van Ligier Automotive, gespecialiseerd in conceptauto’s en andere bijzondere voertuigen. Er wordt door Ligier en Bosch verder gewerkt aan de regulering van de injectie van gasvormige waterstof, maar ook aan het toekomstig gebruik van vloeibare waterstof.

Hyvolution, de beurs waar het voertuig volgende week te zien is, wordt gehouden van 28 tot 30 januari in Parijs.

Lees ook: usa-nieuwe-landkaart-brengt-vindplaatsen-voor-witte-waterstof-in-beeld

Een uniek project in Nederland. Daar heeft waterstofontwikkelaar XINTC begin deze maand de wereld kennis laten maken met een zeer bijzondere electrolyser. Kleine compacte gasmodules kunnen moeiteloos worden opgeschaald tot een grote electrolyser. En voor de splitsing van water in zuurstof en waterstof zijn geen kostbare metalen nodig. Daardoor is het systeem goedkoper dan alkaline of PEM electrolysers. Tenslotte kan het systeem ook nog eens prima overweg met het voortdurend wisselende aanbod van energie uit zon en wind.

Hoofdredacteur Paul Bombeld van Waterstof Magazine gaat op bezoek bij het H2 Experience Center van XINTC in Kootwijkerbroek dat is gekoppeld aan een zonnepark met meer dan 40-duizend panelen en wil weten waarom dit waterstofproductiesysteem als ‘wereldwijd uniek’ wordt gepresenteerd. CEO Wilko van Kampen van XINTC geeft antwoord.

Het hele verhaal leest u via deze link

Een prachtig voorbeeld van een emissievrije bouwplaats in Nederland. Bij het dijkversterkingsproject Wolferen-Sprok heeft de combinatie ‘De Betuwse Waard’ een belangrijke stap gezet bij het emissievrij uitvoeren van graaf- en bouwwerkzaamheden. De bedrijven Ploegam, GMB en Dura Vermeer, Waterschap Rivierenland en het Hoogwaterbeschermingsprogramma hebben een deel van het werk 100% emissievrij uitgevoerd op waterstof. Daarvoor is een samenwerking aangegaan met adviesbedrijf Energylab, Genpower als leverancier van een waterstofaggregaat en Kuster H2 Energy als waterstofleverancier.

Op de bouwplaats zijn waterstofaggregaten ingezet om batterij-elektrische machines van schone energie te voorzien. Met oplaadpunten op waterstof is aangetoond dat de energievoorziening op de bouwplaats uiterst betrouwbaar en emissievrij kan zijn. “Iedere nacht werd er bij dit project 800 kWh emissievrij opgeladen”, zegt Marcel Kwakkel van Genpower. “Maar als het nodig is zetten we er niet een, maar twee drie, vier of vijf aggregaten bij en leveren we probleemloos grotere vermogens.”

De waterstof is geleverd door Kuster H2 Energie die de beschikking heeft over vier containers waarin waterstof onder 381 bar op locatie kan worden geleverd. “Dat was nog niet het geval bij dit project”, zegt een woordvoerder van Kuster tegen Waterstof Magazine. “De druk-reduceerkasten van Genpower kunnen momenteel maximaal 300 bar aan en ook onze waterstof leverancier kan maximaal 300 bar leveren. Dat betekent dat we nu per vrachtbeweging zo’n 425 kilo leveren. In de toekomst, bij hogere drukken, kunnen we gaan tot 481 kilo. Onze transportcontainers zijn er klaar voor.” Kuster maakt gebruik van 20-voets containers die op de bouwplaatsen makkelijk kunnen manoeuvreren.

Het afgelopen jaar heeft Kuster bij verschillende bouwprojecten samengewerkt met verschillende leveranciers van waterstofaggregaten. Naast Genpower heeft ook Nexus Energy stroomaggregaten beschikbaar. “Het afgelopen jaar hebben we met de verschillende leveranciers telkens de grenzen van de mogelijkheden met waterstof verlegd”, meldt Kuster. “Waterstof op de bouwplaats zien we dan ook niet meer als een experiment. Ervaring leert ons dat we inmiddels kunnen spreken over bewezen emissievrije technologie.”

In de video vertellen de partners meer over dit project langs de rivierdijk bij Andelst in de Betuwe.

Lees ook: bouwbedrijf-ballast-nedam-neemt-nederlandse-waterstofspecialist-ekinetix-over

Belangrijk nieuw van de Koreaanse autofabrikant Hyundai. Het bedrijf heeft vanmorgen de opvolger van de waterstofauto Nexo gepresenteerd. Het nieuwe voertuig krijgt de naam Initium, wat in het latijn ‘begin’ of ‘eerste’ betekent. De auto is wereldwijd voor het eerst te zien tijdens de Los Angeles Auto Show en Auto Guangzhou in China, beiden in november van dit jaar. In de eerste helft van 2025 moeten de eerste exemplaren voor klanten beschikbaar zijn. Een bijzondere ontwikkeling maakt het voertuig echt uniek, via een aansluiting aan de buitenzijde kan de brandstofcel ook worden gebruikt als mobiele en emissievrije stroomaggregaat.

Bij de ontwikkeling van Initium lag de focus op drie hoofdaspecten: een groter rijbereik en betere prestaties, de belangrijkste sterke punten van waterstofauto's; een ruim interieur en een ruime bagageruimte, waardoor deze auto ideaal is voor gezinnen; en unieke comfort- en veiligheidsfuncties die kenmerkend zijn voor waterstofauto's.

Een van de grootste voordelen van een waterstof FCEV is het indrukwekkende rijbereik en de flexibiliteit die dit met zich meebrengt. Met Initium heeft Hyundai Motor het concept uitgerust met grote waterstofbrandstoftanks om het bereik van het voertuig te maximaliseren, waardoor de voordelen van waterstof FCEV's worden vergroot. Het bedrijf heeft de Initium ook uitgerust met aerodynamische wielen om de luchtweerstand te verminderen, verpakt in banden met een lage rolweerstand, voor een beoogde actieradius van meer dan 650 km (geschatte actieradius berekend met het beoogde brandstofverbruik van Hyundai Motor, getest met 18-inch banden) tussen tankbeurten.

Wat betreft prestaties biedt Initium uitstekende acceleratie en soepele inhaalmogelijkheden. Door Hyundai's brandstofceltechnologie verder te ontwikkelen, heeft het bedrijf de output van de stack vergroot en de batterijcapaciteit verbeterd, wat een elektromotorvermogen van maximaal 150 kW mogelijk maakt. Dit zorgt ervoor dat bestuurders soepel rijden in stedelijke gebieden en bij hogere snelheden op snelwegen.

Initium bevat een FCEV-specifieke routeplanner die een van de grootste pijnpunten voor FCEV-kopers aanpakt: laadinfrastructuur. Met deze functie kunnen gebruikers eenvoudig een optimale route uitstippelen en laadstations langs de route vinden zonder dat ze een aparte app hoeven te openen of te bellen. Gebruikers kunnen de locatietoegankelijkheid en de operationele status van een geïdentificeerd laadstation controleren, evenals het aantal wachtende voertuigen en dus de mogelijkheid om op te laden

Bovendien levert de waterstofbrandstofcel van Initium ook aan de buitenwereld elektriciteit om bijvoorbeeld verschillende huishoudelijke apparaten en persoonlijke apparaten van stroom te voorzien en op te laden. De Vehicle-to-Load (V2L)-functie van het concept kan aan de buitenzijde rechtstreeks op een 220V-stopcontact worden aangesloten, waardoor Initium van een vervoermiddel verandert in een potentiële energieleverancier.

Lees ook: rolls-royce-investeert-fors-in-onderzoek-naar-waterstof-systemen

Logistiek dienstverlener Stef versnelt de energietransitie naar emissievrij. In twee distributiecentra van een van de grootste transportbedrijven in Europa is recent het intern transport gaan rijden op waterstof. Als eerste is de vestiging in Athis-Mons aan de zuidkant van Parijs overgeschakeld op H2 en inmiddels rijden ook de vorkheftrucks en stapelaars in de vestiging bij Madrid op waterstof. Stef is de Europese specialist van koellogistiek voor voedingsmiddelen en temperatuurgevoelige producten tussen de -25 graden Celsius en +18.

Stef heeft de voertuigen met een brandstofcel in de distributiecentra vergeleken met het intern transport op accu’s. Waterstof gaf in deze vergelijking het beste economische resultaat. H2 geeft de voertuigen een langere actieradius, dus hoeft minder vaak te worden gestopt. Het tanken van waterstof gebeurt in enkele minuten, terwijl een voertuig op batterijen vele uren aan de oplader moet. Dat betekent dat het logistieke bedrijf met minder voertuigen hetzelfde werk kan uitvoeren. De brandstofcel is een stuk minder gevoelig voor koude temperaturen in vergelijking met de eerder gebruikte loodzuuraccu’s.  Gemiddeld heeft een brandstofcel een levensduur van 10 jaar, twee keer zo lang als traditionele batterijen.

In de bedrijfshallen heeft waterstofbedrijf Plug Power een waterstoftankstation gebouwd. Buiten ligt een enorme opslagtank vaan waterstof. Toyota leverde de bedrijfsvoertuigen.

In Madrid wordt de waterstof ter plaatse geproduceerd met behulp van een elektrolyser. Deze wordt gevoed door de fotovoltaïsche energiecentrale van 2,9 MWp op het dak van het logistiek center.

Stef is een belangrijke logistieke dienstverlener in de food-sector. Het bedrijf is in acht Europese landen vertegenwoordigd: België, Spanje, Frankrijk, Italië, Nederland, Portugal, Verenigd Koninkrijk, Zwitserland. Er werken 22.000 medewerkers.

Het Zwitserse bedrijf Hydroride introduceert de Hyryd, een waterstof-elektrische fiets met een zeer korte oplaadtijd. Om het voertuig veel kilometers te kunnen laten rijden is slechts een wisseling van de waterstoffles, die in het frame zit verborgen, nodig. En dan kan de tweewieler er weer 60 kilometer tegenaan.

De Hyryd, ontworpen door Hydroride uit ze Zwitserse plaats Bat, nabij Zurich, gebruikt een waterstoftank om zijn 180W-brandstofcel van stroom te voorzien. Deze 25 cm hoge tank zit in het frame van de fiets en kan in slechts 10 seconden worden vervangen. Met deze eenvoudige handeling kan de fietser tot 60 km reizen voordat er een nieuwe wisseling nodig is.

Vergeleken met elektrische fietsen met lithium-ionbatterijen, waarvan de oplaadtijd tot 6 uur kan bedragen, onderscheidt de Hyryd zich door zijn snelheid en efficiëntie. Deze innovatie zou de stedelijke mobiliteit kunnen transformeren door reizen praktischer en ecologischer te maken. De topsnelheid bedraagt 23 km/u.

Om waterstof toegankelijker te maken heeft Hydroride een compacte generator ontwikkeld die in 5 tot 6 uur 20 gram H2 kan produceren uit 200 ml gezuiverd water. Als deze generator wordt gevoed met zonnepanelen wordt 100% groene waterstof geproduceerd.  

Hyryd waterstoffietsen zijn primair bedoeld voor bedrijven en worden niet aan particulieren aangeboden. Werknemers van bedrijven die deze fietsen aanbieden, kunnen deze huren voor hun dagelijkse woon-werkverkeer, wat een handige en snelle mobiliteitsoplossing oplevert.

Hydroride is ook van plan zijn assortiment te diversifiëren met modellen die geschikt zijn voor stads- en sportliefhebbers. Een scooter op waterstof is inmiddels in ontwikkeling.

Of de waterstoffiets een beter alternatief is voor de batterij-elektrische fiets zal de toekomst moeten uitwijzen. In China, waar diverse fietsfabrikanten H2-fietsen produceren, is het nog geen doorslaand succes.

Lees ook: opel-presenteert-tweede-bestelwagen-op-waterstof-tijdens-iaa-transportation-2024

Een indrukwekkend complex op het industrieterrein Hessenpoort aan de noordkant van Zwolle. Achter Van der Valk en meubelgigant Ikea wordt de laatste hand gelegd aan de waterstoffabriek van H2Go. Met een electrolyser van 1,2 MW wordt hier vanaf eind augustus iedere dag bijna 500 kilo groene waterstof geproduceerd.

Waterstof Magazine krijgt van initiatiefnemer en eigenaar Jan Bastiaan (links op de foto) een rondleiding over het terrein. In een grote 40 ft container wordt water extra gezuiverd voordat het in het elektrolysersysteem wordt ingevoerd. H2Go heeft een contract afgesloten met diverse windparken voor de levering van groene stroom. Na de electrolyser komt het compressiesysteem waarbij waterstof in één stap wordt opgedrukt naar maximaal 550 bar. De eerste opslag vormen een aantal bundels met stalen gasflessen. Zijn die vol dat beschikt H2Go nog over een eigen waterstofcontainer voor de opslag van H2 onder hoge druk. Alle systemen zijn weggewerkt achter dikke betonnen wanden.

Het terrein voor de waterstoffabriek is gehuurd van de rioolwaterzuivering RWZI aan de Steinfurtstraat. Daarmee heeft Bastiaans een overeenkomst getekend. De zuurstof die vrij komt bij de productie van groene waterstof wordt gebruikt voor het reinigen van water bij de naastgelegen rioolwaterzuivering. Daarmee gaat het rendement van de waterstoffabriek flink omhoog. Bastiaans voert nu gesprekken met verschillende bedrijven op het industrieterrein om warmte te kunnen leveren. Als dat lukt stijgt het rendement tot ver boven de 90 procent. Dat is een unicum in de wereld van waterstofproductie. Naast de productielocatie staat een waterstoftankstation waar voertuigen straks waterstof kunnen tanken.

Voor de groene waterstof is inmiddels veel belangstelling, maar vaak is dat nog projectmatig. “Onze zeer zuivere waterstof is geschikt voor voertuigen met een brandstofcel of waterstofverbrandingsmotor, maar wordt ook gebruikt voor stroomopwekking op de emissievrije bouwplaats of bij festivals”, zegt Bastiaans. “En ook de woningen in de waterstofwijk in Hoogeveen worden ook voorzien van waterstof uit Zwolle." Bastiaans wacht nog op bedrijven die waterstof in hun productieproces willen gebruiken. “Dat kan als vervanging van aardgas, maar ook om zelf stroom te produceren als het elektriciteitsnet niet voldoende kan leveren.”

H2Go heeft een overeenkost getekend met Kuster H2 Energy in het Gelderse Babberich. Kuster beschikt inmiddels over vier waterstoftransportcontainers en kan de groene waterstof uit Zwolle voor een scherpe prijs overal in Nederland leveren.

Lees ook: nederland-delft-hydromotion-team-vaart-succesvol-met-boot-op-waterstof-naar-engeland

De afgelopen week heeft Nexus Energy uit Krimpen aan den IJssel een test uitgevoerd met een stroomaggregaat op waterstof. Het zogenoemde powerpack, is op een ponton getakeld, samen met een transportcontainer met waterstof onder hoge druk. Het zero-emission powerpack is vervolgens direct gekoppeld aan een zeer zware dieselelektrische kraan waar van de 450kVA dieselmotor werd uitgeschakeld.

Lars Lamet, commercieel medewerker van Nexus is tevreden over de test. “Het was vooral bijzonder om te ervaren wat er gebeurt als een zware dieselmotor, die de hele dag ongelofelijk veel herrie maakt en brandstof verbruikt, plotseling wordt stilgezet en het werk vervolgens in alle stilte gewoon verder gaat. We weten natuurlijk dat de opwekking van stroom via een waterstofaggregaat muisstil is, maar de mannen op het ponton nog niet. Daarnaast zagen we duidelijk dat er brandstof bespaard werd door de systeem efficiëntie. Het was voor iedereen een bijzondere ervaring die smaakt naar meer.”

Aan het emissievrije aggregaat was tijdens de test een waterstoftransportcontainer van Kuster H2 Energy gekoppeld. Deze is van het vaste onderstel gehesen en aan boord gezet. “Door gebruik te maken van een transportcontainer kunnen we het aantal transportbewegingen op de bouwplaats flink reduceren”, meldt een woordvoerder van Kuster H2 Energy. “In onze transportcontainers kunnen we 484 kilo groene waterstof onder 381 bar opslaan. Dit houdt netto meer dan 8MWh aan bruikbare energie over als we via een toepassing als die van Nexus werken. Bij veel bouwprojecten is dan slechts één transportbeweging per week nodig. Desgewenst leveren we voor aanvang meerdere containers, zodat bij projecten die een paar weken duren helemaal geen tussentijdse waterstofleveringen nodig zijn. Dit scheelt de nodige uitstoot en de bouwplaats wordt daardoor weer een stukje veiliger. Deze test heeft aangetoond dat de systemen allemaal werken, we kunnen vanaf vandaag al aan de slag.”

Kuster H2 Energy heeft inmiddels vier transportcontainers voor waterstof beschikbaar die direct kunnen worden ingezet op festivals, bouwplaatsen of op andere plekken waar tijdelijk een grote hoeveelheid elektriciteit nodig is. De waterstof die wordt geleverd is 100% groen, geproduceerd uit Nederlandse wind en zon.

Lees ook: nederland-tu-delft-hydro-motion-team-test-zeer-innovatieve-waterstofboot-bij-drimmelen

De Deense waterstofleverancier Everfuel heeft een nieuw waterstoftankstation ontwikkeld voor bussen binnen het openbaar vervoer in de regio Frankfurt, Duitsland. Bij het tankstation dat eigendom is van de gemeentelijke busmaatschappij In-der-City-Bus (ICB) gaan in eerste instantie 23 H2-bussen tanken. Het komende jaar komen daar nog eens negen extra lange geledebussen van 18 meter bij. Alle voertuigen zijn afkomstig van de Poolse busfabrikant Solaris.

Het tankstation is uitgerust met twee H2-dispensers, elk met een werkdruk van 350 bar en een totale capaciteit van 1000 kilo waterstof per dag. Desgewenst kan de capaciteit in de toekomst moeiteloos worden uitgebreid. De waterstof wordt geproduceerd door Everfuel in Denemarken en worden met eigen vrachtauto’s aan ICB geleverd. Het leveringscontract is getekend voor een periode van minimaal drie jaar.

“We zijn blij om de inhuldiging van het tankstation van ICB te vieren. De opening is een belangrijke stap in de ambitie van Everfuel om waterstof beschikbaar te maken voor zware mobiliteitsvloten, te beginnen in Duitsland”, zegt Lars Jakobsen, Sales Director van Everfuel. “ICB loopt voorop en pioniert in de transitie. Ik wil graag mijn dank betuigen aan ICB, die een gewaardeerde partner is geweest bij de ontwikkeling van het tankstation en ik kijk uit naar de verdere samenwerking.”  

Lees ook: waterstoftrein-coradia-ilint-van-alstom-valt-in-de-prijzen-in-noord-amerika

Energiebedrijf Shell heeft met Hyundai Korea Shipbuilding & Marine Engineering en Hyundai Heavy Industries een overeenkomst getekend voor de ontwikkeling van maritieme transporttechnologie voor vloeibaar waterstof. Daarmee geven de bedrijven aan goede mogelijkheden te zien voor het ontwikkelen van tankers voor LH2. Deze week is de overeenkomst voor technologische samenwerking in het Hyundai Global R&D center in Zuid-Korea ondertekend. Twee maanden geleden tekende Hyundai al een overeenkomst met 3M voor de ontwikkeling van zeer goed geïsoleerde tanks.

Hyundai Korea Shipbuilding & Offshore Engineering ontwikkelt de kerntechnologie zoals grote tanks, terwijl HD Hyundai Heavy Industries verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van waterstofmotoren en het ontwerpen van vervoerssystemen voor vloeibare waterstof. Shell gaat kennis leveren op het gebied van de exploitatie van tankers en de haalbaarheid van het transport van vloeibare waterstof beoordelen. De gezamenlijke bedrijven zijn van plan een eerste grote tanker voor vloeibare waterstof te ontwikkelen met als doel deze in 2030 op de markt te brengen en het voortouw te nemen op de markt voor maritiem transport van vloeibare waterstof, die naar verwachting in de toekomst enorm zal groeien.

Hyundai ziet veel kansen binnen het internationale transport van vloeibare waterstof. Seongjun Kim, CEO van HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering, laat bij de presentatie van de plannen weten: “We zullen een leider worden in de milieuvriendelijke energiemarkt van de volgende generatie, door onze samenwerking met Shell als mondiaal energiebedrijf.”

Twee maanden geleden lieten Hyundai Korea Shipbuilding & Marine Engineering en  3M weten een gezamenlijke onderzoeksprojectovereenkomst te hebben getekend voor de ontwikkeling van grote opslagtanks voor vloeibare waterstof met behulp van ‘Glass Bubbles’ van 3M. Dit zijn zeer sterke holle glazen microbolletjes met lage dichtheid. Het gezamenlijke onderzoek zal zich richten op de ontwikkeling van een krachtig vacuümisolatiesysteem. "We zijn vereerd om samen met 3M onderzoek te doen naar isolatiematerialen voor waterstofopslagtanks", liet Hyundai toen weten.

Waterstoftechnologie is een belangrijke factor voor de toekomst van schone energie, maar het succes van de opslag en het transport van vloeibare waterstof is de sleutel tot de levensvatbaarheid ervan. Waterstof moet bij voorkeur als vloeistof worden getransporteerd en niet als gas, omdat het kan worden teruggebracht tot 1/800ste van het volume bij normale atmosferische druk. Waterstof wordt vloeibaar bij een temperatuur van min 253 graden Celsius, een hoogwaardig isolatiesysteem voor de tanks en de belangrijkste betrokken materialen is daarom van cruciaal belang.

Lees ook: nederland-gouden-waterstofmedaille-voor-waterstofinspirator-han-feenstra-van-ezk

In de Duitse stad Heidelberg is afgelopen week een groot nieuwe waterstoftankstation geopend. Het tankstation is gebouwd voor gelede-bussen op H2 die vanaf de komende zomer emissievrij door de regio gaan rijden. Het nieuwe openbare waterstoftankstation, dichtbij autosnelweg 5, biedt een capaciteit van ruim 1.000 kg waterstof per dag en heeft drie dispensers voor de afgifte van waterstof aan voertuigen. Eigenaar is H2-Mobility.

De grootste kant van het H2-station wordt de regionale vervoerder Rhein-Neckar-Verkehr GmbH, dat het openbaar vervoer in het gebied verzorgt. Vanaf volgende maand kunnen ook personenauto’s en andere waterstofrijders van het openbare waterstoftankstation aan de Wieblinger Weg 92 gebruik maken. Het waterstoftankstation zal dan ook gebruikt worden door de Heidelbergse afvalinzamelingsindustrie, die sinds maart 2023 een emissievrij voertuig met brandstofcelaandrijving in haar wagenpark heeft. Door de directe nabijheid van de A5 en de stad is het waterstoftankstation gunstig gelegen. 

Bij het busdepot staan ​​inmiddels 27 gelede bussen H2-eCitaro, die Rhein-Neckar-Verkehr GmbH heeft aangeschaft in het kader van het H2Rhein-Neckar-project. Het openbare waterstoftankstation en delen van de infrastructuur worden gefinancierd door het Ministerie van Milieu, Klimaat en Energie via het waterstofdemonstratieproject H2Rhein-Neckar.
Voor Frank Fronzke, Managing Director van H2 Mobility is het een belangrijke mijlpaal: “Een van de belangrijkste tankstationprojecten van het jaar gaat vandaag officieel van start in Heidelberg. Het waterstoftankstation vertegenwoordigt een reeks nieuwe H2-openingen en is het eerste van onze vier nieuwe stations in de regio Rijn-Neckar. Andere openbare waterstoftankstations die H2 Mobility in de regio zal bouwen en exploiteren, gaan tegen de zomer van 2024 open in Mannheim, eind 2024 in Frankenthal en begin 2025 in Ludwigshafen. De omvang en prestaties van de nieuwe stations vertegenwoordigen een nieuwe generatie H2-tankstations. Met behulp van krachtige technologie tanken verschillende voertuigtypes van 350 en 700 bar op dezelfde locatie: bussen, vrachtwagens, lichte bedrijfsvoertuigen en auto's."

De waterstof-bussen van Mercedes-Benz van het type H2 eCitaros gebruiken zowel de accu als de brandstofcel als aandrijving, wat een groter bereik en dus emissievrij busvervoer mogelijk maakt, zelfs op langere en heuvelachtige trajecten, zoals die veel voorkomen in Heidelberg. Voor de ingebruikname worden het brandstofsysteem, de voertuigen en de processen op het nieuwe depot uitgebreid getest en wordt het personeel de komende weken getraind. Het grote waterstoftankstation is samen met de aanschaf van waterstofbussen voor Heidelberg, Ludwigshafen en Mannheim een ​​belangrijke mijlpaal op weg naar klimaatneutraal lokaal openbaar vervoer.

“In Heidelberg hebben we relatief lange buslijnen, in een sterk glooiend landschap”, zegt Christian Volz, commercieel directeur van rnv. “Bovendien gebruiken we om capaciteitsredenen veel gelede bussen in Heidelberg, waar het gebruik van een brandstofcel alleen al vanwege hun gewicht zinvol is. Daarom zal het leeuwendeel van onze nieuwe H2 eCitaros hier worden gebruikt. Om deze reden ben ik blij dat we nu na ruim anderhalf jaar bouwen ons nieuwe depot kunnen openen. Vooral omdat de bouw niet eenvoudig was door de combinatie van twee verschillende infrastructuren en de lastige marktsituatie.”

De bussen voor het openbaar vervoer op waterstof gaan ook rijden in Mannheim en Ludwichshafen.

Lees ook: eerste-retrofitters-van-mercedes-gaan-over-van-diesel-naar-waterstof

KWS Infra heeft in samenwerking met de Gemeente Amsterdam een primeur met een eerste bouwkeet met modulair waterstofsysteem. Door de inzet van waterstof als energiedrager vindt er geen luchtvervuiling plaats en vermindert de geluidsoverlast. Met de pilot ‘emissieloze bouwplaats’ waar de keet onderdeel vanuit maakt, wil KWS samen met de gemeente Amsterdam de eerste wetenschappelijk onderbouwde, volledig emissieloze bouwplaats ontwikkelen.

Pepijn Kok, bedrijfsleider KWS: “Bij KWS zijn wij ervan overtuigd dat de infrasector er met kleine stappen alleen niet gaat komen. Om grote stappen in de verduurzaming te kunnen zetten hebben wij ook onze opdrachtgevers nodig. Wij zijn dan ook blij met opdrachtgevers zoals gemeente Amsterdam die ons de ruimte geven om deze initiatieven te ontwikkelen. Deze ontwikkelingen zijn niet alleen cruciaal voor het verminderen van de milieueffecten, maar dragen ook bij aan een innovatieve en toekomstbestendige wegenbouw.’

De innovatieve bouwkeet werkt met een brandstofcelsysteem op basis van waterstof. De inzet van dit systeem zorgt samen met zonnepanelen voor de energie van de emissieloze keet. Door daarnaast ook alle systemen in de keet slim met elkaar te laten communiceren gaat KWS effectief en duurzaam met de energie om. Een ander voordeel van het systeem is dat het volledig zelfvoorzienend draait en niet het Amsterdamse stroomnet belast.

Michiel Stam, assetmanager Wegen bij Stedelijk beheer Amsterdam is positief over het project. “De afgelopen jaren hebben we ingezet op innovatie bij diverse uitvoeringsprojecten. Dit heeft al zijn vruchten afgeworpen, want er zijn grote stappen gemaakt in het verlagen van uitstoot op zowel materialen als op materieel. En dankzij de subsidie van het Nationaal Groeifonds kunnen we nu nog meer innovaties ontwikkelen en testen op het gebied van data gedreven beheer en onderhoud, levensduurverlenging en toekomstbestendige vervanging.’

In Nederland zijn al verschillende bedrijven actief die emissievrije stroom kunnen leveren via waterstofaggregaten op tijdelijke locaties als bouwterreinen en festivals. Waterstof wordt daarbij aangevoerd in bundels met flessen of in hogedrukcontainers.

Lees ook: nederland-kuster-en-nexus-energy-testen-waterstof-aggregaat-op-de-bouwplaats

Joost Hooghiem is directeur Waterstofnetwerk Nederland bij Gasunie. Samen met zijn projectmanagement team regelt hij de uitrol van het waterstofnetwerk in Nederland en stoomt hij Gasunie intern klaar voor waterstof. “We kunnen niet zeggen: sorry we lopen uit”.
 
“Als ik vroeger vanuit Groningen naar de Randstad ging en vertelde waar ik werkte, had niemand een idee wat Gasunie deed. Dat is nu anders. We spelen een belangrijke rol in de energietransitie. Tot 2030 leggen we bijvoorbeeld ons waterstofnetwerk aan: we verbinden vijf industriële clusters met elkaar, met grenspunten in Duitsland en België, en met opslagplaatsen voor waterstof.
 
Maandelijks starten bij Gasunie zo’n honderd nieuwe medewerkers. Al die nieuwelingen willen bijdragen aan de energietransitie. Ze zijn hard nodig. Voor ons project alleen al werken we samen met driehonderd collega’s. Ik verwacht dat er de komende jaren nog zo’n honderd bijkomen. Het zijn engineers, business developers, maar ook omgevingsmanagers, juristen en ICT’ers. Soms werken ze tijdelijk fulltime voor ons, de andere keer maar een paar uur per week.
 
Als management team zoeken we naar een gezonde mix van ervaren en nieuwe mensen. Waarom? Innoveren is belangrijk, maar we willen ook behouden wat goed gaat. Voor ons netwerk leggen we leidingen aan rondom dorpen en steden, en in agrarisch gebied. Die ervaring hebben we al, met aardgas. We staan erom bekend dat we dit zonder al te veel reuring doen. Dat moet vooral zo blijven.
 
Neem een boer. Voordat we op zijn land aan de slag gaan, moeten we een zakelijke overeenkomst tekenen. We sturen dan liever geen jurist, maar een ervaren omgevingsmanager grondzaken. Veel van die collega’s komen zelf van een boerderij en weten wat een boer doormaakt. We starten bijvoorbeeld nooit zomaar met graven. We schrapen eerst de teelaarde af en we leggen die apart. En als we klaar zijn, laten we alles opgeruimd achter en zorgen we voor een passende compensatie. Het is een werkwijze die bij ons hoort, maar die de nieuwe medewerkers niet altijd kennen. Daarom zijn onze ervaren collega’s zo belangrijk, zodat ze nieuwe collega’s onze best practices leren.
 
De aanleg van ons netwerk door het land is een megaklus. Ik denk dat weinig mensen kunnen voorstellen hoe groot het project is. Het is moeilijk om het met een ander project te vergelijken, al geven de aanleg van de Afsluitdijk of de bouw van de Deltawerken enigszins een indicatie. Er staat ook veel tijdsdruk op. We kunnen niet zeggen: ‘sorry, we lopen uit.’ Andere partijen rekenen op de komst van het netwerk: ze bouwen fabrieken om of ze investeren in waterstofproductieprojecten. De komende jaren zijn dus spannend. Gelukkig ervaar ik geen stress. Ik vind het fantastisch om leiding te geven aan het team. Samen bouwen we aan de Gasunie van de toekomst.”

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met MissieH2
Lees ook: versnelling-in-zoektocht-naar-witte-waterstof-op-verschillende-continenten

Groene waterstof is duurder dan grijze waterstof, maar hoe lang nog? Naarmate de technologie en de markt zich ontwikkelen, wordt groene waterstof goedkoper en krijgt de industrie een alternatief om de productie te verduurzamen. De snelheid waarmee dat gebeurt is afhankelijk van veel factoren en daarom onzeker.  Gevraagd naar de prijsontwikkeling van groene waterstof, reageren experts terughoudend. Niemand weet het, of kan het voorspellen. Onze partner MissieH2 ging op onderzoek uit.

De kostprijs van grijze waterstof wordt bepaald door de prijs van aardgas, de afschrijving en operationele kosten van de SMR, de opslag en het transport van de waterstof, en de kosten van de rechten om CO2 uit te stoten. Een vuistregel in de industrie was lange tijd dat de productiekosten van 1 kilo grijze waterstof op ongeveer 1 euro liggen. Maar door de hoge aardgasprijs is het bedrag de laatste jaren waarschijnlijk meer dan verdubbeld.

Voor de verduurzaming van de chemie, de industrie en het zwaar transport zal de komende jaren eerst naar blauwe waterstof worden gekeken. Net als grijze waterstof wordt blauwe waterstof van aardgas gemaakt. Alleen wordt de CO2 afgevangen en ondergronds opgeslagen.

De productie van groene waterstof een compleet ander procedé, en daarbij hoort ook een ander kostprijsplaatje. Groene waterstof wordt gemaakt door met groene stroom watermoleculen (H2O) te splitsen in waterstof (H2) en zuurstof (O2). Voor de grootschalige productie van groene waterstof worden windparken op zee gepland, inclusief stroomkabels die de windstroom transporteren naar de elektrolysers op land of op zee. Een kostbare aangelegenheid.

Wilt u weten hoe de prijs van grijze, blauwe, roze en groene waterstof is opgebouwd en zich de komende jaren gaat ontwikkelen?

Het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) heeft twee rapporten gepubliceerd over veiligheid rond waterstof. Hulpverleners in Nederland zullen in de toekomst in de gebouwde omgeving vaker waterstof tegenkomen. Waterstofaggregaten zijn hier een voorbeeld van: ze worden op bouwterreinen en festivals gebruikt om op een duurzame manier stroom te leveren. Maar dit brengt ook risico’s met zich mee. Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) is het publiek kennisinstituut voor crisisbeheersing en brandweerzorg.

Het eerste rapport gaat over waterstofaggregaten en beschrijft de wet- en regelgeving, de risico’s en de mogelijke maatregelen. Het tweede rapport gaat over waterstofincidenten en beschrijft de lessen die hulpverleningsdiensten hieruit kunnen leren.

Bij de inzet van waterstofaggregaten is ook sprake van de opslag van waterstof. En deze opslag brengt risico’s met zich mee. Het NIPV heeft beschreven waaraan waterstofaggregaten moeten voldoen en welke risico’s hieraan verbonden zijn. Zo geeft het rapport aan wanneer een informatieplicht, meldingsplicht of vergunningplicht geldt en zijn verkennende berekeningen gedaan aan waterstofexplosies in een 20 ft. container. Veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten kunnen het rapport gebruiken bij hun advisering aan het bevoegd gezag over vergunningaanvragen.

Het tweede rapport gaat over leren van ongelukken. Als een waterstofincident zich voordoet, is een belangrijke vraag hoe het incident heeft kunnen gebeuren. Met die kennis kunnen in de toekomst risico’s beperkt worden en mogelijk andere incidenten voorkomen worden. Maar een aspect dat vaak onderbelicht blijft, is welke lessen hulpdiensten kunnen leren van de inzet bij waterstofincidenten. Een belangrijke les is bijvoorbeeld dat een waterstofincident uit meerdere fasen bestaat en dat de inzet in iedere fase anders is. Het rapport beschrijft de resultaten van het onderzoek dat het NIPV heeft gedaan naar de ervaringen van hulpdiensten bij verschillende waterstofincidenten.

De rapporten kunt u lezen en downloaden via de onderstaande linken:

• Handreiking veilige leefomgeving: waterstofaggregaten
• Lessen uit waterstofincidenten

Foto: op donderdag 25 april 2013 raken op de N49 bij Vrasene (België) twee vrachtwagens bij een ongeval betrokken. Een van de vrachtauto’s vervoerde tubes met waterstof.  

Lees ook: waterstofschip-h2barge-vervoert-containers-naar-duitsland

De Duitse regering heeft nieuw beleid aangekondigd voor de energietransitie. Nu de emissievrije kerncentrales zijn gesloten wordt het komende decennium overgeschakeld op nieuw te bouwen gascentrales. In eerste instantie gaan deze draaien op aardgas, om later te worden overgezet naar waterstof.

Bondskanselier Olaf Scholz (SPD), minister van Economische Zaken Robert Habeck (Groenen) en minister van Financiën Christian Lindner (FDP) zijn het eens geworden over de essentiële elementen van de energiestrategie.

De nieuwe energiecentrales zijn bedoeld om ook in tijden met weinig zon en wind de levering van klimaatvriendelijke elektriciteit te garanderen . Volgens de informatie is het de bedoeling dat de centrales in eerste instantie op aardgas gaan draaien en later zullen worden omgebouwd naar klimaatvriendelijke waterstof. Daarbij wordt rekening gehouden dat deze H2 waarschijnlijk nog lange tijd aanzienlijk duurder is dan aardgas. 

Er is ook een zogenaamd capaciteitsmechanisme gepland. Daarin wordt bepaald dat exploitanten over een paar jaar beloond kunnen worden voor het op peil houden van de capaciteit van de elektriciteitscentrale, bijvoorbeeld op momenten dat er geen elektriciteit uit hernieuwbare bronnen beschikbaar is.

De financiering moet worden betaald uit het Climate and Transformation Fund, een speciaal landelijk energiefonds. Volgens informatie uit coalitiekringen bedragen de kosten de komende twintig jaar zo'n 16 miljard euro. Volgens informatie van opinieblad Der Spiegel zullen de aanbestedingen ter ondersteuning van de nieuwe energiecentrales in de komende drie tot vier maanden worden opgesteld.

Over de gepresenteerde strategie is de energiesector tevreden. “De Gordiaanse knoop in de energiecentralestrategie is nu doorgesneden”, zegt Stefan Kapferer, hoofd van de transmissienetbeheerder 50Hertz . De netbeheerder is een van de vier bedrijven in Duitsland die elektriciteit transporteren via het zogenaamde hoogspanningsnet. Kapferer noemde het akkoord ‘goed nieuws voor de energietransitie en voor een betrouwbare stroomvoorziening voor de toekomst’. De netbeheerder wil wel inspraak bij de locatie-toewijzing van de nieuwe energiecentrales. Door ze op de juiste plekken te plaatsen hoeft het hoogspanningsnet niet overal drastisch te worden uitgebreid.

Het genationaliseerde energiebedrijf Uniper zal naar verwachting deelnemen aan de bouw van de nieuwe energiecentrales. CEO Michael Lewis meldt dat ze “zeer opgelucht” zijn over de overeenkomst. Snelle actie is dringend nodig omdat het goedkeuringsproces en de daadwerkelijke bouw van energiecentrales en opslagfaciliteiten meerdere jaren zullen duren. Uniper gaat ervan uit dat zij een deel van de nieuwe capaciteit voor Duitsland gaat bouwen, aldus Lewis. "Zodra we de details hebben kunnen onderzoeken, beslissen we of en met welke investeringen we meedoen."

De Duitse regering heeft maandenlang moeizaam onderhandeld om tot een akkoord te komen. De FDP, SPD en de Groenen konden het niet eens worden over de strategie richting emissievrij.

Foto: een van de twee turbines van de Maxima Centrale in Lelystad (Nederland) is inmiddels geschikt voor een mengsel van 50% aardgas en 50% waterstof.

Lees ook: toyota-test-waterstofverbrandingsmotor-in-australie-en-japan

Reedyk B.V. heeft een kraan van het type Liebherr LR1200 omgebouwd van diesel naar 100% waterstof. De ombouw heeft een jaar geduurd en is uitgevoerd in samenwerking met de Adrighem Group, wereldleider op het gebied van verhuur en verkoop van zwaar en mobiel materieel. De crawler crane van ca. 210 ton, heeft al een aantal jaren ervaring en is in perfecte staat. Maar de dieselmotor voldeed niet meer aan de huidige uitstootnormen.

De partners hebben de oude verbrandingsmotor in zijn geheel verwijderd en een brandstofcel met alle toebehoren ingebouwd. Eigen software-engineers hebben vervolgens de software ontwikkeld waardoor deze naadloos aansluit op de besturing van de kraan. De crawler crane wordt nu volledig aangedreven met waterstof zonder ook maar enige concessie te doen aan kracht, snelheid of veiligheid. Met 200 ton hefvermogen, markeert dit project een krachtige stap voorwaarts. Met de transitie van deze kraan bewijzen Reedyk en Adrighem dat duurzaamheid hand in hand kan gaan met kracht, efficiëntie en betrouwbaarheid.

De benodigde waterstof kan op iedere locatie geleverd worden in bundels van 16 cilinders. Deze kan de machinist zelf eenvoudig wisselen. Na de ombouw werkt de kraan 100% zero emissie. Er is geen sprake van uitstoot van CO2, fijnstof of stikstof. Er is geen stroom nodig op locatie en de machine werkt zeer stil.

De innovatieve en schaalbare ombouw-technologie is toepasbaar op een grote verscheidenheid zware en mobiele machines.

Lees ook: dats-24-opent-twee-nieuwe-waterstoftankstations-aantal-staat-nu-op-vijf

Met de nodige trots en feestelijkheden heeft de Belgische keten van tankstations DATS 24 twee nieuwe waterstofstations in Erpe-Mere en Herve geopend. Met de twee nieuwkomers staat de teller nu op vijf publieke waterstoftankstations en baat de keten het grootste netwerk van België uit.

Het waterstoftankstation Erpe-Mere ligt op een strategische locatie tussen Brussel en Gent en H2-station Herve ligt vlakbij de snelweg tussen Luik en Aken. De tanklocaties vallen binnen het @H2Benelux-project van WaterstofNet, onderdeel van het Connecting Europe Facility-programma dat als doel heeft  om de bestaande openbare infrastructuur voor het tanken van waterstof en het waterstofvoertuigenpark in de Benelux aanzienlijk uit te breiden.

DATS 24 is een Belgisch bedrijf uit de Colruyt Group, met een onbemand tankstationsnetwerk van 129 stations verspreid over België en zevenendertig in Frankrijk. De naam DATS is een afkorting voor Discount Automatic Tanking Service

• Adres waterstoftankstation Erpe-Mere: Gentsesteenweg 239
• Adres waterstoftankstation Herve: Outre-Cour 37

Een opmerkelijke verschuiving binnen het rijden op waterstof. Het dure en gecompliceerde brandstofcelsysteem krijgt er een gedegen concurrent bij. Het afgelopen jaar maakten een flink aantal vrachtautofabrikanten bekend dat ze zich niet alleen maar concentreren op een brandstofcel, de waterstofverbrandingsmotor is een goed alternatief, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine.

De Toyota Corolla-raceauto die momenteel wordt getest tijdens de  Super Taikyu Race evalueert snel, meldt de Japanse autofabrikant. De Corolla is een van de eerste personenauto’s ter wereld die rijdt op vloeibare waterstof en de eerste die meedoet met autoraces. Het afgelopen weekend kwam de nieuwste versie in actie tijdens Round 7 S Endurance Final Fuji 4 Hour Race, de afsluitende race van het seizoen 2023. Toyota gebruikt de zeer populaire race als proeftuin voor nieuwe ontwikkelingen en om waterstof onder de aandacht te brengen van een groot publiek.

De unieke Corolla werd in mei voor het eerst gepresenteerd. Sindsdien is het rendement van het voertuig flink verhoogd. Om een ​​hoog rendement te bereiken moet de vloeibare waterstofpomp een stabiele en hoge brandstofdruk genereren. Door de drukprestaties en de duurzaamheid van de pomp voor vloeibare waterstof te verbeteren heeft Toyota inmiddels hetzelfde niveau bereikt als wanneer de auto was uitgerust met een benzinemotor of met gasvormige waterstof.

Tijdens de eerste Fuji 24 Hour Race die in mei werd gehouden, bedroeg het maximale aantal ronden dat kon worden afgelegd op één tankbeurt nog 16 ronden. Tussentijds zijn er verbeteringen aangebracht, zoals het verbeteren van de nauwkeurigheid waarmee wordt bepaald wanneer de tank vol is tijdens het tanken, is de de warmte-inbreng bij het tanken verminderd en is het verbruik van de hoeveelheid brandstofinjectie wanneer het gaspedaal niet wordt ingedrukt verminderd. Hierbij is 25% efficiëntie behaald en hoeft er minder vaak te worden getankt. Niet meer om de 16 rondes, maar om de 20.

Zonder de focus op veiligheid en beveiliging te veranderen is het gelukt om verschillende onderdelen lichter uit te voeren. Door het gewicht van de tank, veiligheidsklep/boil-off gasklep, rolkooi en hogedrukwaterstofonderdelen te verminderen, is het voertuig 50 kilo lichter geworden en weegt nu 1860 kilo.

Toyota richt zich niet alleen op zero-emissie, maar wil ook koolstof uit de atmosfeer halen. De waterstofmotor van de Corolla maakt daarbij gebruik van de eigenschappen van de verbrandingsmotor, namelijk dat deze een grote hoeveelheid lucht aanzuigt en warmte die wordt gegenereerd door de verbranding. In het motorblok is een CO2-terugwinningsapparaat geïnstalleerd. Concreet wordt er bij de inlaat van het luchtfilter een apparaat geïnstalleerd dat CO2 absorbeert. Deze wordt opgevangen in een kleine tank gevuld met adsorptieoplossing.

Toyota verwacht de komende jaren het waterstofverbrandingssysteem verder te optimaliseren.

Lees ook: acht-woningen-in-wolfheze-krijgen-eigen-energiesysteem-met-waterstof

Er gaan drie nieuwe bestelwagens op waterstof van Renault rijden in Noord-Holland. GP Groot groep, eigenaar van het plaatselijke waterstoftankstation, kondigt aan dat GP Groot inzameling, HB Adviesbureau en NXT Mobility elk een innovatieve Renault Master in gebruik gaan nemen. Deze drie voertuigen markeren een belangrijke stap in de energietransitie van de regio Alkmaar.

De Renault Master Van H2-TECH is een grote bedrijfswagen met een laadvolume van 12 m³ die is uitgerust met een 30 kW brandstofcel, een 33 kWh-batterij en vier tanks voor in totaal 6 kg waterstof. GP Groot behoort tot de eerste groep Nederlandse ondernemingen die de innovatieve voertuigen inzet.

Een waterstofvoertuig is een elektrisch voertuig dat waterstof gebruikt als energiebron in combinatie met een batterij en stoot geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. Waterstofvoertuigen hebben een grotere actieradius dan batterij-elektrische voertuigen en kunnen binnen enkele minuten worden volgetankt.

De auto’s worden voor verschillende doeleinden ingezet. GP Groot inzameling zet het voertuig in voor de doorontwikkeling van een bijzondere dienstverlening: het sorteren van chemisch afval bij en voor klanten. Gonny Schoonhoven, bedrijfsleider Gevaarlijk afval van GP Groot inzameling: “Er bellen regelmatig klanten met de vraag: “Wij hebben chemisch afval, kunnen jullie het ophalen?”. Veel mensen hebben geen idee aan welke wet- en regelgeving het transport en verpakken ervan moet voldoen. Wij sturen dan een ADR-chauffeur naar de klant om het specifieke afval te sorteren en te verpakken. Soms kan het gelijk meegenomen worden en in andere gevallen moet een andere wagen het  komen ophalen. De nieuwe Renault is uitermate geschikt voor dit werk.”

NXT Mobility gebruikt het voertuig als servicebus van haar technische dienst en HB Adviesbureau zet de waterstofbus in bij werkzaamheden in de openbare ruimte zoals veldwerkzaamheden voor (water-)bodemonderzoek en saneringen, het uitvoeren van inspecties en landmeetkundige werkzaamheden. Martijn Burgers, commercieel manager bij HB Adviesbureau: “De specialisten van HB Adviesbureau voegen waarde toe aan elk project op het gebied van biodiversiteit, leefbaarheid, beeldkwaliteit, circulariteit en klimaatbestendigheid. De inzet van een waterstofbus sluit hierbij perfect aan.”

De voertuigen tanken bij de nieuwe waterstof tankinstallatie van de NXT Energy Hub op bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar. De tankinstallatie  is gerealiseerd onder de regeling DKTI-transport van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Renaults maken deel uit van een pilot om ervaring op te doen met het rijden op waterstof, de pilot vormt de laatste fase voor de publieke openstelling van het nieuwe waterstoftankstation.

Erik Metselaar, directeur van NXT Mobility, licht toe: “Rijden op waterstof is nog volop in ontwikkeling. Daarom testen we met de nieuwe voertuigen wat rijden op waterstof in de praktijk inhoudt. Op die manier openen we de deur naar meer waterstofvoertuigen op de weg. Niet alleen doordat we straks praktijkervaring hebben met rijden op waterstof en onze klanten daarover kunnen adviseren, maar ook doordat we het kip-en-ei probleem rondom rijden op waterstof oplossen.” Metselaar vervolgt: “Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht. En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Door de ontwikkeling van ons eerste waterstoftankstation geven we bedrijven in de regio Alkmaar de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Binnenkort kunnen zowel personenauto’s (700 bar) als vrachtwagens (350 bar) waterstof tanken bij de NXT Energy Hub in Alkmaar. De tanklokatie zal binnenkort ook worden uitgebreid met hoogvermogen snelladers voor elektrische vrachtwagens.

Foto: Erik Boschman Fotografie

Lees ook: australie-toyota-en-hyundai-gaan-gezamenlijk-de-waterstofmarkt-ontwikkelen

Het was te verwachten en het is geheel terecht. Professor Ad van Wijk is tijdens zijn afscheidssymposium van de Technische Universiteit van Delft beloond met een waterstofmedaille. Zijn afscheidsrede als professor van het toekomstige energiesysteem legt hij er de nadruk op dat het voor iedereen vooral betaalbaar moet zijn. Van Wijk heeft zich vele jaren ingezet voor de belangrijke rol die waterstof in de toekomst gaat innemen.

In het volle besef dat hij zeer terecht al menig ondernemers- én wetenschapsprijs in ontvangst mocht nemen, is de jury volmondig van mening dat waterstofprofessor Ad van Wijk de Missie H2 Waterstofmedaille ten volle verdient. Van Wijk nam afgelopen vrijdag welliswaar afscheid van de universiteit, maar dat betekent nog niet dat hij de waterstofontwikkelingen aan zich voorbij laat gaan. Missie H2, de organisatie achter de waterstofmedaille ziet de medaille vooral als aanmoediging om door te gaan met het waterstoftraject naar een emissievrije waterstof-samenleving.

Tijdens zijn afscheid werd ook het boek ‘Groene energie voor iedereen’ gepresenteerd. Het boek geeft een nieuw perspectief op een duurzame energievoorziening en is verkrijgbaar in het Nederlands en Engels via de website profadvanwijk.com

Lees ook: ms-antonie-het-binnenvaartschip-op-waterstof-maakt-proefvaart-op-het-haringvliet

In de stad Schwäbisch Gmünd in Baden-Württemberg is het Franse bedrijf Lhyfe begonnen met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof. De productiefaciliteit kan maximaal 4000 kilo waterstof per dag produceren en 1000 ton per jaar, op basis van een geïnstalleerd vermogen van 10 MW. De fabriek wordt de grootste productie-eenheid van Lhyfe buiten Frankrijk en volgens het bedrijf de eerste echte groene waterstoffabriek van Duitsland.

De initiatiefnemers spreken over een belangrijke stap voor de ontwikkeling van de groene waterstofmarkt in Duitsland en demonstreert de toenemende integratie van dit hernieuwbare gas in lokale ecosystemen. De installatie, die zal worden aangedreven door hernieuwbare energie uit waterkracht, wind en zon, moet over een jaar in gebruik moeten worden genomen. De waterstof zal met name bestemd zijn voor industriële afnemers en waterstoftankstations in de regio.  Begin dit jaar tekenden Lhyfe en de joint venture JET H2 een overeenkomst voor de bouw van een nieuw waterstoftankstation in Schwäbisch Gmünd. 

Het waterstofproject in project in Schwäbisch Gmünd wordt gefinancierd door de deelstaat Baden-Württemberg en de Europese Unie en moet een duurzame oplossing bieden voor de industrie. Het groene initiatief krijgt 6,4 miljoen euro subsidie van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

“We zijn erg blij dat de deelstaat en de gemeente Schwäbisch Gmünd een start hebben gemaakt met de ambitieuze doelstellingen voor een waterstofeconomie op basis van hernieuwbare energiebronnen en dat Lhyfe hen in deze dynamiek mag ondersteunen” zegt Luc Graré, hoofd Centraal- en Oost-Europa bij Lhyfe. “Met de bouw van deze waterstofproductie-installatie leveren we een belangrijke bijdrage aan de doelstellingen van de Duitse federale overheid.”

“Met dit soort samenwerking wordt Schwäbisch Gmünd een voorbeeldstad voor de landelijke uitrol van een waterstofnetwerk en tankstations via een regionale waterstofproductiefaciliteit die in staat is om meerdere spelers te bevoorraden”, vult Richard Arnold, burgemeester van Schwäbisch Gmünd aan . “Onze stad maakt al deel uit van de modelregio van de deelstaat Baden-Württemberg en met de voltooiing van deze locatie zal de stad ook de grootste waterstofproducent in de deelstaat zijn. We creëren zo een positieve dynamiek voor de commercialisering van het Aspen-land, waardoor bedrijven kunnen blijven produceren, terwijl ze hun uitstoot en hun impact op het klimaat beperken”.

In 2021 opende Lhyfe de eerste industriële site voor de productie van groene waterstof ter wereld in directe verbinding met een windpark in Frankrijk. In 2022 werd in de haven van de Franse stad Saint-Nazaire het eerste offshore proefplatform ter wereld voor de productie van groene waterstof ingehuldigd. Lhyfe is daarmee het eerste bedrijf ter wereld dat al is begonnen met de productie van waterstof op zee, op basis van een productiecapaciteit tot 400 kg/dag. Het bedrijf heeft in verschillende landen inmiddels meerdere projecten in portefeuille, met een totale opwekcapaciteit van 10,3 GW.

Lees ook: australie-afvalinzamelaar-remondis-presenteert-eerste-vuilniswagen-op-waterstof

De Nederlandse organisatie MissieH2 heeft donderdagmiddag een waterstofmedaille uitgereikt aan Pierre Devillers CEO Engie Nederland. Devillers wordt geëerd voor zijn enorme inzet voor versnelling van de energietransitie. Als voorloper heeft Engie inmiddels een van de twee terminals van de Maxima-centrale in Lelystad omgebouwd naar geschiktheid voor waterstof. Engie ontwikkelt in Eemshaven in Groningen een grote elektrolyser voor de productie van groene waterstof en het bedrijf is met tal van andere projecten koploper binnen de energietransitie. Pierre Devillers ontving de prijs uit handen van drievoudig olympisch zwemkampioen Ranomi Kromowidjojo.

Pierre Devillers’ loopbaan is een internationale Engie-loopbaan, die nadrukkelijk in het teken staat van energie en energietransitie. Het mag dan ook niet verbazen dat Pierre als Country Manager Engie Nederland tevens Vicepresident Group Transformation Office werd bij Engie Group. Waar menig “fossiel bedrijf” zich graag tooit met groene veren, durft Engie het aan de transitiekar vlot te trekken en met lef voorop te gaan in de transitiestrijd. Hierbij bewijst Pierre dat een succesvolle energietransitie alleen slaagt als ambitieuze woorden gepaard gaan met dito daden. De ambitieuze corporate claim ‘Zero Carbon Champion’ past daarmee zowel Pierre, Engie Nederland als ook Engie Group als een jas.

Het eremetaal werd gistermiddag uitgereikt in een bomvolle Martinikerk in de stad Groningen tijdens het internationale waterstofevent Wind meets Gas.

Lees ook: twee-fabrikanten-presenteren-bussen-op-waterstof-met-een-rijbereik-van-1000-km

Plannen voor de bouw van groene waterstoffabrieken volgen elkaar in hoog tempo op. Daarnaast sluit het ministerie van Economische Zaken & Klimaat de ene na de andere deal voor de toekomstige import van groene waterstof. Maar wie gaat die klimaatneutrale brandstof en grondstof straks gebruiken? Welke kansen biedt groene waterstof voor ondernemers om te verduurzamen? In een rondgang zoomen we in op de plannen van drie bedrijven. Welke ideeën en plannen hebben ze met groene waterstof? Welke dilemma’s spelen er en welke obstakels moeten nog overwonnen worden?

Lampen, korfbalmandjes, bakfietsbakken en pizzabezorgkoffers. Het zijn allemaal producten die bij Roto-Art in Tilburg worden gemaakt door middel van ‘rotatiegieten’. Dit leggen we even nader uit. Een holle matrijs wordt gevuld met kunststofpoeder, die in een oven ronddraait totdat het product in de juiste vorm gesmolten is. Na afkoeling buiten de oven is het grote voordeel van rotatiegieten zichtbaar: een product kan in één keer gegoten worden en er zijn dus geen naden zichtbaar. Zo rollen er ieder jaar tegen de 200.000 producten uit de fabriek van Roto-Art, waar 45 mensen werken.

Het productieproces heeft ook een nadeel, namelijk dat de elf ovens warm gestookt worden met aardgas. Cas Oerlemans, eigenaar en directeur van Roto-Art, vertelt dat hij jaarlijks ettelijke honderdduizenden kubieke meters gas nodig heeft. Nog wel, want hij is actief bezig om een duurzaam alternatief te ontwikkelen. Oerlemans heeft 1.600 zonnepanelen op het dak van zijn bedrijfspand liggen. “Als de zon lekker schijnt leveren die 4 tot 5 megawattuur per dag”, vertelt hij.

In theorie zou Roto-Art de ovens, die tot 250 tot 300 graden worden gestookt, ook elektrisch kunnen verwarmen. “Maar dan voldoet mijn huidige aansluiting van 700 kilowatt niet. De ovens moeten snel regelbaar zijn en dat vraagt om hele grote vermogens. Dan heb ik een aansluiting van 4 miljoen kilowatt nodig. Als ik het netwerkbedrijf om zo’n aansluiting vraag, dan ben ik over 5 of 10 jaar aan de beurt, dus dat schiet niet op.”

De chronische filevorming op het elektriciteitsnet, waardoor bedrijven nauwelijks nieuwe of grotere aansluiting kunnen krijgen, is volgens de netwerkbedrijven niet voor 2030 opgelost. Het klimaatdoel om in 2030 55 procent minder CO2 uit te stoten is wettelijk vastgelegd, maar er moet nog veel gebeuren om dat voor elkaar te krijgen. Veel bedrijven kunnen niet wachten totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid, en kijken naar groene waterstof in plaats van elektriciteit als alternatief om te verduurzamen.

Oerlemans gebruikt de zonnestroom daarom op een andere manier: hij maakt er groene waterstof van. Roto-Art is nu in het bezit van een eigen elektrolyser, geleverd door het Nederlandse bedrijf Adsensys, met een vermogen van een kleine 20 kilowatt, die water met behulp van de eigen zonnestroom splitst in groene waterstof en zuurstof. Dat stelt het bedrijf in staat om bij één oven 20 procent waterstof bij te mengen.

Dat levert een bescheiden besparing op aardgas en dus CO2-uitstoot op. Investering: 200-duizend euro. “Dat is volgens geen enkele maatstaf rendabel”, zegt Oerlemans. “Als dat het criterium was, had ik er vorige week mee moeten stoppen. Maar ik ga ermee door, want ik wil met de toekomst bezig zijn.”

Nu is het nog behelpen, ook omdat Roto-Art zelf geen waterstof mag opslaan. “Als ik tegen de omgevingsdienst zeg dat ik mijn eigen waterstof maak én het wil opslaan, dan zien ze mij als producent, en dan gelden er strengere eisen.” Dus de zonnestroom die Roto-Art in het weekend opwekt, als de fabriek stilligt, gaat niet naar de productie van waterstof.
In de toekomst, die Oerlemans voor ogen heeft, worden al zijn ovens gevoed met 100 procent waterstof. Maar daarvoor heeft hij elektrolysecapaciteit nodig van meer dan 1 megawatt. Zulke schaalvergroting vereist dan wel een lagere prijs dan wat hij voor de eerste elektrolyser heeft betaald. “Over 3 à 4 jaar zijn de prijzen met 80 procent gedaald, zeggen ze nu. Dan wordt het interessant.”

Een alternatief is dat Roto-Art op termijn een aansluiting krijgt op het waterstofnetwerk dat Gasunie in Nederland gaat aanleggen. “Maar de grootverbruikers zullen eerst een aansluiting krijgen”, verwacht de ondernemer. “Misschien dat we hier op het bedrijventerrein de vraag naar waterstof kunnen bundelen, zodat we eerder aan de beurt komen”, filosofeert hij.

Wat Oerlemans zou helpen is meer duidelijkheid vanuit de overheid en advies over wat wel en niet is toegestaan. “Waar moet je precies aan voldoen als je waterstof wil opslaan? De regelgeving is onduidelijk. De omgevingsdienst weet ook niet hoe ze daar mee om moeten gaan. Die zeggen alleen ja of nee tegen een uiteindelijk voorstel. Ik zou graag aan de voorkant helderheid willen hebben.”

Tekst: Roy op 't veld  |   MissieH2 / Waterstof Magazine

Foto links: Het Nederlandse bedrijf Adsensys heeft het waterstofsysteem geleverd waarmee Roto-Art zelf waterstof produceert

De provincie Noord-Holland heeft er weer een nieuw waterstoftankstation bij. Op het bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar is het bestaande tankstation van NXT uitgebreid met een waterstoftankinstallatie. Daarmee is dit het tweede waterstoftankstation in de provincie boven het Noorzeekanaal. Eerder opende Avia Marees in de gemeente Kolhorn een klein waterstoftankstation.

De komende maanden wordt de nieuwe tankinstallatie uitvoerig met eigen voertuigen getest. Na de zomer staat de officiële opening op het programma. Vanaf dan kunnen alle waterstofvoertuigen, zowel vrachtwagens en bussen onder 350 bar als personenauto’s  onder 700 bar waterstof tanken.

De opening van het eerste waterstoftankstation is een belangrijke mijlpaal voor NXT Mobility, dat  onderdeel is van GP Groot, meldt directeur Erik Metselaar. “Hoewel er in Nederland op dit moment ruim 4.100 tankstations zijn, is het aantal plekken waar waterstof getankt kan worden nog zeer beperkt. De realisatie van deze waterstoflocatie is dan ook een belangrijke stap, niet alleen voor ons eigen NXT-concept, maar ook voor de hele regio. Ons doel is om op onze tankstations een verscheidenheid aan duurzame brandstoffen en energie aan te bieden. In die mix speelt waterstof een belangrijke rol.”

Uit recente cijfers van BOVAG (Tankstation in Cijfers 2023) blijkt dat er in Nederland slechts 15 waterstoflocaties operationeel zijn. Het doel van het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat is om in 2025 minimaal 50 waterstoftankstations in Nederland te hebben. Vooral voor zwaar transport – waaronder voor trucks en bussen – is waterstof een interessante optie. Waterstofvoertuigen stoten geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. De actieradius van de trucks en bussen is bovendien aanzienlijk groter dan van batterij-elektrische alternatieven. En het tanken neemt niet meer dan een paar minuten in beslag, wat een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert in vergelijking met het opladen van batterijen.

Bij NXT Energy Hub Alkmaar wordt op termijn in de regio geproduceerde waterstof verkocht. Daarvoor heeft NXT Mobility de handen ineengeslagen met HYGRO, dat in de Wieringermeer met behulp van een windturbine groene waterstof gaat produceren.

“Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht”, zegt directeur Erik Metselaar. “En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Daarom ontwikkelen wij ons eigen waterstofnetwerk. Zo geven we bedrijven de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Op de tanklocatie zijn naast waterstof onder meer (bio-)LNG en het CO2-arme dieselalternatief Neste MY Renewable Diesel verkrijgbaar. Er komen binnenkort ook snelladers voor elektrische trucks, waarmee het aanbod verder wordt uitgebreid. Het waterstoftankstation is gevestigd op het adres Diamantweg 32, 1812 RC Alkmaar

Foto: de koel- en compressiecontainers worden op hun plek getakeld in Alkmaar

Lees ook: nieuwe-europese-afspraken-over-verduurzaming-luchtvaart-met-waterstof

De Franse producent van groene waterstof Lhyfe begint vandaag met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof in zuidwest Frankrijk. In de plaats Bessières, 20 kilometer ten noorden van Toulouse, wordt een fabriek van 5 MW gebouwd. Via het naastgelegen distributieplein wordt waterstof per vrachtauto de regio ingebracht. De fabriek en het distributieplein komen op een terrein van 8000m2. De waterstofhub moet een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het verduurzamen van de mobiliteit.

De nieuwe waterstoffabriek is een belangrijk onderdeel van het H2-Corridor-project van de Franse regio Occitanië, dat is gericht op het verduurzamen van het goederen- en personenvervoer. Occitanië stelt € 5,9 miljoen ter beschikking om de oprichting van de site te ondersteunen, waarvan € 4,1 miljoen als lening en € 1,89 miljoen in de vorm van subsidies. De locatie van Lhyfe Occitanië krijgt een capaciteit van twee ton groene en hernieuwbare waterstof per dag. Dit is gelijk aan een opwekkingscapaciteit van 5 MW. De productielocatie is modulair opschaalbaar.

De Occitanië H2 Corridor maakt deel uit van een groter Noord-Zuid-Europees waterstofproject, dat tot doel heeft het goederen- en personenvervoer op de as tussen de Middellandse Zee en de Noordzee koolstofarm te maken.

Het doel van de regio voor de Occitanië H2 Corridor is om tegen eind 2024 twee installaties voor de productie van hernieuwbare waterstof te hebben, goed voor een totale productie van zes ton per dag. Er moeten zeven waterstoftankstations gebouwd worden die tussen de 600 en 1 200 kg per dag kunnen leveren aan 40 vrachtwagens op waterstof, 62 koelopleggers/-units en 15 regionale streekbussen.  

Carole Delga, President, Region of Occitanië is blij met de start van de werkzaamheden: “Groene waterstof tot een van de energieën van de toekomst. Vandaag de dag is zware mobiliteit een van de grootste uitdagingen van de energietransitie. Daarom heeft het gewest het project Occitanië H2 Corridor opgestart, waarbij industrie en mobiliteit op Europees niveau worden geïntegreerd. Ik ben er trots op dat dit project hier in Occitanië wordt ontwikkeld en dat Lhyfe bijdraagt ​​aan decarbonisatie van onze streek.”

De nieuwe fabriek van Lhyfe in zuidwest Frankrijk moet eind 2023 operationeel zijn.

Lees ook: siemens-heeft-veel-vertrouwen-in-waterstoftreinen-maar-starten-is-moeilijk

Onder de nieuwe Toyota-baas Koji Sato gaat de Japanse autofabrikant Toyota zich steeds meer op batterij-elektrische auto's richten, maar ook waterstoftechnologie blijft een van de speerpunten. Sato wil op het gebied van waterstof vooral breed gaan samenwerken met partners die waterstof produceren, transporteren en verbruiken. De focus ligt op het uitbreiden van de waterstofinfrastructuur en het uitbreiden van industrieën die de brandstof gebruiken. "We willen ervoor zorgen dat waterstof een haalbare optie blijft", aldus Sato.

Koij Sato zal vanaf april de grootste autofabrikant ter wereld leiden. Hij wil de groep meer focussen op batterij-elektrische auto's, maar houdt met meerdere technologieën vast aan Toyota's eerdere strategie. Het bedrijf blijft op grote schaal inzetten op hybride auto's, vergezeld van een offensief met puur elektrische voertuigen en de uitbreiding van de waterstofactiviteiten.

Sato wilde niet in detail ingaan op de doelen met waterstof. "We hebben op dit moment geen specifiek zakelijk doel". Van de waterstofauto Toyota Mirai heeft het bedrijf tot nu toe 22.000 exemplaren verkocht.

Foto: Het Japanse Kumamoto Ziekenhuis en Toyota Motor Corporation hebben de afgelopen jaren succesvol een ambulance op waterstof ontwikkeld. De brandstofcel in het voertuig kan ook stroom leveren aan apparaten in de omgeving.

Lees ook: transporteur-samskip-koopt-eerste-twee-containerschepen-op-waterstof

De gemeenteraad in Den Haag heeft gisteravond (donderdagavond) een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof opnieuw toe te laten bij het vervoer van doelgroepen. De afgelopen jaren werd daarvoor de grootste waterstofvloot van Nederland ingezet. In en rond de hofstad reden meer dan vijftig taxi’s op waterstof. Bij de nieuwe aanbesteding kwam het college met de mededeling dat waterstof niet emissievrij is, omdat er veelvuldig grijze waterstof gebruikt wordt. Batterij-elektrisch was volgens de toenmalige wethouder milieuvriendelijker.

Na hevige protesten en een lobby-campagne van het H2Platform, OR (Orange Gas), waterstofpompstationhouder Kerkhof en de Stichting Bevordering Waterstofinfrastructuur (i.o.) wordt er opnieuw naar de keuze gekeken. Gisteravond heeft de gemeenteraad van Den Haag een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof wederom in de aanbesteding doelgroepenvervoer te overwegen.

De inzet van waterstof bij de CO2-vrije energievoorziening in Nederland is zeer actueel nu deze week is gebleken dat de stroomvoorziening in steeds groteren delen van het land tegen zijn grenzen aanloopt. Dit wordt mede veroorzaakt door de vele oplaadpalen voor elektrische voertuigen die veel stroom vragen. Grote tankstations langs de snelweg die in de toekomst de complete fossiele energiestroom willen vervangen door elektriciteit hebben straks een 25MW elektriciteitsaansluiting nodig.

Het Duits, Thais en Italiaanse waterstofbedrijf Enapter heeft gisteravond in Londen de Earthshot Prize gewonnen. De milieuprijs, een initiatief van ZKH Prins William en The Royal Foundation, heeft tot doel de wereldwijde zoektocht naar de meest inspirerende en innovatieve oplossingen voor de grootste milieu-uitdagingen te stimuleren. In totaal vijf projecten over de hele wereld vielen in de prijzen. Prins William en zijn vrouw Catherine waren aanwezig, net als tal van beroemdheden als voetballer Mo Salah van Liverpool, actrice Emma Thompson en David Oyelowo. Er waren optredens van Coldplay, Yemi Alade, Shawn Mendes en Ed Sheeran. De ceremonie vond plaats in het Alexandra Palace. Enapter ging naar huis met 1,2 miljoen Euro.

Enapter Mede-oprichter Vaitea Cowan (foto rechts) was bij het bekendmaken van de shortlist, medio september, al zeer verrast. "We zijn dolgelukkig om erkend te worden door de EarthShot-prijs. De steun die we krijgen bij het opschalen van de productie van onze AEM-elektrolysers voor groene waterstof zal ons in staat stellen een nog grotere rol te spelen in het groene proces. Onze missie  is om groene waterstof voor iedereen betaalbaar en toegankelijk te maken door de kosten van AEM-waterelektrolyse te verlagen zodat waterstof kan concurreren met fossiele brandstoffen.”

“Onze elektrolysers zijn compacte modules die probleemloos geschakeld kunnen worden om op elke schaal groene waterstof te produceren. Ze zijn eenvoudig te installeren en, belangrijker nog, ze zijn gestandaardiseerd. Deze standaardisatie maakt ze perfect geschikt voor massaproductie, wat schaalvoordelen zal creëren om de kosten van elektrolysers enorm te verlagen en zijn daarmee toegankelijk voor iedere investeerder.”

Enapter bouwt momenteel een campus bij de Duitse stad Münster waar over twee jaar 10-duizend compacte elektrolysers per maand kunnen worden geproduceerd, schreef Waterstof Magazine eerder.

Deze week is HyDelta, een Nederlands onderzoeksprogramma gericht op het veilig inpassen van waterstof in de bestaande infrastructuur voor gastransport en distributie, officieel van start gegaan. De verschillende partners willen barrières voor innovatieve waterstofprojecten wegnemen. Het project loopt tot januari 2022 met een eventuele uitloop naar april. Innovaties die het dichtst bij markintroductie zijn worden als eerste aangepakt.

Veel partijen lopen bij de ontwikkeling in praktijk aan tegen obstakels op het terrein van vergunningen, infrastructuur of veiligheidsvoorschriften. Hierdoor komen innovatieve projecten niet van de grond of er treedt vertraging op. Het HyDelta-programma wil deze obstakels inventariseren en bezwaren wegnemen door vraagstukken te onderzoeken. De verschillende partijen binnen HyDelta richten zich op de financiering, het onderzoek en de uitvoering. De financiering wordt geregeld door de Gasunie, Netbeheer NL en TKI Nieuw Gas. Voor onderzoek en uitvoering zijn DNV GL, Kiwa, TNO en de New Energy Coalition aangesloten. Deze laatste partij zal ook als coördinator optreden.

Geselecteerde onderwerpen zijn: technische aanpassingen in het aardgasnetwerk, veiligheid bij gebruik, metering van waterstof, geur en zichtbaarheid, standaardisering/normering, ontwikkelen van educatietrajecten, de werking van bijmengverplichtingen en de economie van de waterstofwaardeketen. Voor al deze onderwerpen wordt zoveel mogelijk aangesloten bij, of voortgeborduurd op, lopende en geplande internationale onderzoeken en initiatieven.

‘Dit programma is de wegbereider naar de daadwerkelijke toepassing van groene waterstof in de praktijk. Deze stap is noodzakelijk en dringend, om de vele innovaties die zich nu ontwikkelen, te kunnen versnellen en verder te brengen,’ aldus Jörg Gigler van TKI Nieuw Gas, onderdeel van de Topsector Energie.

Ondanks de vele initiatieven bevindt de ontwikkeling van een waterstofeconomie zich nog in een beginfase. Zo staan nog talloze vragen open, variërend van technische vragen rond de productie en de inpasbaarheid van waterstof in het transport- en opslagsysteem, tot vragen rond de economische en juridische aspecten ervan. HyDelta wil deze vraagstukken oplossen.

In Brussel hebben politieke leiders en hoge ambtenaren uit Portugal en Nederland verder gesproken over de realisatie van een enorme waterstoffabriek in Sines. Nabij deze Portugese havenplaats moeten grote zonnevelden komen met miljoenen zonnepanelen voor de productie van groene waterstof. Onder andere de Nederlandse Waterstofgezant Noé van Hulst en Bart Biebuyck, executive director van Fuel Cells and Hydrogen joint undertaking, zitten aan de overlegtafel. ‘We doen echter geen mededelingen over welke bedrijven bij dit initiatief betrokken zijn, dat laten we aan de bedrijven zelf over,’ meldt Van Hulst aan Waterstof Magazine

‘Het doel van de gesprekken in Brussel was om te praten over de vervolgstappen en de wijze waarop dit plan zou kunnen passen binnen de regels van de Europese Unie. Maar het is op dit moment te vroeg om daarover meer te zeggen,' aldus Van Hulst, die daar nog wel aan toevoegt dat een groep bedrijven in Portugal en Nederland al geruime tijd samengewerkt aan het creëren van een waardeketen en handelsroute. De beide regeringen hebben het initiatief verwelkomd.

‘Nederland beschouwt groene waterstof als een noodzakelijke aanvulling op elektrificatie en energie-efficiëntie met het oog op het bereiken van de afgesproken klimaatdoelen voor 2050,’ zegt van Hulst. ‘Onze berekeningen tonen echter aan dat we enorme hoeveelheden waterstof nodig hebben om te verduurzamen. En dan hebben we het over hoeveelheden die onze eigen binnenlandse productiecapaciteit de komende 10 jaar zullen overtreffen, vandaar onze belangstelling voor import,’ laat Van Hulst aan onze redactie weten. De Portugese Minister van Milieu João Matos Fernandes zegt in de media in Portugal dat het plan voor de waterstoffabriek in Sines in april zal worden ingediend. Hij garandeert dat het Portugese bedrijven het project zullen ontwerpen en bouwen.

Na afloop van de gesprekken in Brussel plaatste de Portugese staatssecretaris van Energie João Galamba de bovenstaande foto op social media. Hij staat voor de banier, met rechts naast hem Noé van Hulst en links Bart Biebuyck.

Onder grote belangstelling is woensdagmorgen in Stad aan ’t Haringvliet de eerste waterstofwoning van Nederland officieel geopend. Het hart van het waterstofsysteem is een Solenco Powerbox met een Italiaans design die is opgesteld in de garage. In de Powerbox zit een brandstofcel gecombineerd met een elektrolyser. Deze wordt gebruikt om van stroom -uit de 30 zonnepanelen op het dak- waterstof te maken en op een later tijdstip van dit waterstof weer stroom. De waterstofopslag bevindt zich in de tuin. In een grijze metalen kast ligt in 24 cilinders onder 30 bar maximaal 1200 liter waterstof opgeslagen. Waterstof Magazine was ter plaatse. Meer informatie over dit innovatieve project vindt u hier.