Een wereldprimeur in Duitsland. Daar is Gascade Gastransport GmbH begonnen met het vullen van het eerste leidinggedeelte van het Flow-project met waterstof. Binnen het project wordt ongeveer 400 kilometer van een huidige aardgasleiding met een diameter van 1,4 meter tot eind 2025 stapsgewijs geschikt gemaakt voor het transport van waterstof.

“Met deze ombouw toont Gascade niet alleen haar technologische expertise en innovatieve knowhow, maar geeft ook een sterk signaal af voor de waterstofeconomie. "We zijn er trots op dat we nu de eerste grootschalige waterstofleidingen in Duitsland in gebruik kunnen nemen. Daarmee bieden we andere schakels in de waardeketen wereldwijd planningszekerheid voor de marktintroductie", aldus algemeen directeur Christoph von dem Bussche.

In heel Europe werken beheerders van het aardgasnet aan de uitrol van een waterstoftransportnet. Het Nederlandse bedrijf Gasunie maakte vorige week bekend dat de eerste 150 kilometer van het nieuwe netwerk in het noorden van Duitsland ‘waterstof ready’ is. Het schone gas is echter nog niet ingevoerd.

“Het programma Flow – making hydrogen happen van Gascade is een belangrijk onderdeel van de strategie om bestaande infrastructuur voor het transport van waterstof snel en kosteneffectief in te zetten. "De ombouw van de pijpleidingen creëert de basis voor een veilige en efficiënte waterstofvoorziening in Duitsland", legt algemeen directeur Ulrich Benterbusch uit.

Gascade Gastransport GmbH exploiteert een gasleidingnetwerk dat de gehele Duitse grens bestrijkt. Het netwerkbedrijf met hoofdvertiging in Kassel biedt haar klanten transportdiensten voor aardgas en in de toekomst ook andere gassen aan via een eigen hogedrukleidingnetwerk van circa 3.700 kilometer. Het bedrijf wil zijn pijpleidingnetwerk geleidelijk ombouwen naar het transport van waterstof en is daarom actief in verschillende on- en offshore waterstofprojecten.

Het doel van de oprichting van een waterstofkernnetwerk in Duitsland is om in eerste instantie grote consumptie- en productieregio's en centrale locaties zoals industriecentra, opslagfaciliteiten, energiecentrales en importcorridors met elkaar te verbinden. Dit waterstofkernnetwerk voor grootverbruikers moet vanaf 2032 geleidelijk in gebruik worden genomen. Op veel plaatsen zijn de wederopbouwwerkzaamheden echter al begonnen.

Lees ook: duitsland-eerste-150-kilometer-waterstofleiding-van-gasunie-gereed

Het Nederlandse bedrijf Gasunie, dat een belangrijk deel van het aardgasnetwerk in het noorden van Duitsland beheert, komt met belangrijk nieuws. Tijdens de Hydrogen Cross Border Conference, afgelopen donderdag in het Groningse Zuidbroek maakt het bedrijf bekend 150 kilometer waterstofleiding in Noord-Duitsland gereed te hebben. Vanaf deze hoofdas volgen aftakkingen naar grote energieclusters.

De Gasunie is in het noorden van Duitsland eigenaar van het hoofdnetwerk van aardgaspijpen. Deze zijn grensoverschrijdend en verbinden Duitsland op meerdere plekken met het Nederlandse en Deense netwerk. "Met Hyperlink leveren we een belangrijke bijdrage aan het nationale waterstofkernnetwerk”, aldus een woordvoerder.

De hyperlinkinfrastructuur beslaat in totaal 983 kilometer en vormt daarmee meer dan een tiende van het Duitse kernnetwerk. Noord-Duitsland krijgt hiermee de beschikking over een krachtig en toekomstgericht waterstoftransportsysteem dat decarbonisatie, duurzame economische groei en daarmee werkgelegenheid mogelijk maakt.

De Gasunie noemt Hyperlink ‘marktgericht’ door waterstofproducenten te verbinden met handelaren, consumenten en opslagfaciliteiten, zodat het netwerk kan meegroeien met de markt. Voor 60% wordt gebruikgemaakt van het bestaande aardgasnetwerk. Hierdoor kan het efficiënt en snel worden aangelegd, worden nieuwbouwkosten bespaard en de marktontwikkeling versneld.

Lees ook: nederland-bakkerij-dunselman-gaat-emissievrij-bakken-op-waterstof

Het Noorse energiebedrijf Statkraft gaat waterstof leveren aan de centrale bakkerij van de bakkersketen Dunselman in Den Helder. Het brood en banket van Dunselman wordt gebakken op het industrieterrein aan de Ambachtsweg. De bakker heeft meerdere verkooppunten in Den Helder en omliggende plaatsen. Dichtbij de bakkerij wil Statkraft een electrolyser plaatsen die waterstof gaat produceren. Deze week is een intentieverklaring ondertekend.

De plannen voor een waterstoffabriek in Den Helder zijn al langer bekend. In de nabijheid van de bakkerij komen de stroomkabels van windparken op de Noordzee aan land. In eerste instantie zou hier een electrolyser van 2 MW komen, maar het Noorse energiebedrijf wil opschalen. Rob Smit, VP Waterstof Development Nederland bij Statkraft: "De indiening van onze vergunningsaanvraag  is een belangrijke mijlpaal voor ons Zephyros-project. De opschaling naar 6 MW betekent dat we ons goed voorbereiden om een significante bijdrage te leveren aan de groene waterstofproductie in Nederland."

In een belangrijke stap richting verduurzaming heeft Statkraft een intentieverklaring getekend met bakkerij Dunselman voor de afname van 19 ton groene waterstof per jaar. Dit komt overeen met het huidige jaarlijkse gasverbruik van 71.000 kubieke meter.

Peter Dunselman van Bakkerij Dunselman is blij met de deal: “Door onze samenwerking met Statkraft zetten we een belangrijke stap in de verduurzaming van onze bakkerij. De inzet van groene waterstof vermindert onze afhankelijkheid van aardgas en draagt bij aan een lagere CO2-uitstoot. Dit sluit aan bij onze ambitie om ambacht en duurzaamheid hand in hand te laten gaan. Bovendien biedt waterstof een stabiele en schone energiebron voor onze ovens, zonder concessies te doen aan de kwaliteit van onze producten.”

Statkraft verwacht in de tweede helft van 2026 te starten met de bouw van de Zephyros elektrolyser. De planning is dat het project voor het einde van 2027 operationeel is. 

Lees ook: duitsland-totalenergies-koopt-450-miljoen-kilo-waterstof-bij-rwe

In een belangrijke stap richting decarbonisatie is de Franse oliegigant TotalEnergies een partnerschap aangegaan met het Duitse RWE voor de levering van groene waterstof aan zijn Leuna-raffinaderij in Duitsland. Met dit initiatief wil het bedrijf de CO2-uitstoot vanaf 2030 met 300.000 ton per jaar verminderen.De samenwerking betreft het grootste contract voor groene waterstof uit elektrolysers in Duitsland en omvat een overeenkomst om gedurende 15 jaar 30.000 ton groene waterstof per jaar te leveren.

De groene waterstof wordt geproduceerd door een elektrolyser van 300 megawatt die RWE in Lingen gaat bouwen en exploiteren. De waterstof wordt ter plaatse opgeslagen en via een 600 km lange pijpleiding rechtstreeks naar de raffinaderij in Leuna getransporteerd. Het initiatief maakt deel uit van de decarbonisatiestrategie van Total Energy voor haar Europese raffinaderijen. Doel is om de CO2-uitstoot tegen 2030 met ongeveer 3 miljoen ton per jaar te verminderen.

Patrick Pouyanne, voorzitter en CEO van Total Energies, benadrukte het belang van het partnerschap en de ondersteunende rol van de Duitse autoriteiten bij de overgang naar groene waterstof. Markus Kleber, CEO van RWE, toonde zich trots dat hij Total Energies als belangrijke klant heeft binnengehaald. Volgens hem bewijst waterstof zijn levensvatbaarheid met de juiste klantstimulansen.

De duurzaamheidsinspanningen van Total Energies omvatten de overgang naar koolstofarme waterstof in raffinaderijen in heel Europa, waaronder in Frankrijk, Duitsland, België en Nederland. Voor deze activiteiten heeft het bedrijf contracten afgesloten voor meer dan 200.000 ton groene, hernieuwbare waterstof per jaar.

"We kijken ernaar uit om onze samenwerking met RWE, onze partner in verschillende offshore windprojecten in Duitsland en Nederland, verder te ontwikkelen. Dit langetermijncontract voor groene waterstof markeert een belangrijke mijlpaal in het verminderen van onze CO2-uitstoot bij onze raffinaderij in Leuna. “Dit verduurzamingsproject is alleen mogelijk geworden door het aanleggen van het Duitse waterstofnetwerk van pijpleidingen en de financiële ondersteuning van de overheid”, aldus Patrick Pouyanné, voorzitter en CEO van TotalEnergies .

"We zijn er trots op dat we de eerste langetermijnafnameovereenkomst voor groene waterstof van deze omvang met TotalEnergies in Duitsland hebben veiliggesteld. Zes maanden na het investeringsbesluit voor de bouw van de 300-megawatt elektrolyse-installatie in Lingen hebben we met TotalEnergies een belangrijke ankerklant verworven. Dit laat zien dat waterstof werkt met de juiste prikkels voor klanten", aldus Markus Krebber, Chief Executive Officer van RWE .

TotalEnergies is een wereldwijd geïntegreerd energiebedrijf dat energieën produceert en op de markt brengt: olie en biobrandstoffen, aardgas en groene gassen, hernieuwbare energiebronnen en elektriciteit. TotalEnergies is actief in ongeveer 120 landen en stelt duurzaamheid centraal in haar strategie, haar projecten en haar activiteiten.
Foto: links naast de koeltorens van de huidige energiecentrale in Lingen staan de eerste electrolysers in een nieuw gebouw

Lees ook: italie-drone-op-waterstof-gaat-medicijnen-bezorgen-in-regio-venetie

Een drone op waterstof gaat medicijnen vervoeren in Italië. Dat is het doel van het project ‘sandbox’ dat wordt opgestart in de Italiaanse stad Padua, gelegen in de regio Venetië. Padua is een internationaal knooppunt van medische zorgcentra en de behoefte aan een snelle bezorging van essentiële geneesmiddelen is groot. De drone gaat vliegen op 300 meter hoogte en daarmee voldoende afstand houden van het overige vliegverkeer.

Het project ‘Sandbox’ dat deze week door de Save-groep werd gepresenteerd werd in mei 2024 al aangekondigd tijdens het evenement Space Meetings Veneto. De testperiode zal minstens 18 maanden duren. Er wordt gevlogen op groene waterstof die ter plaatse zal worden geproduceerd met zonne-energie. Voor de gevoelige medicijnen zullen speciale verpakkingsdozen worden ontwikkeld.

De uitvalsbasis voor het emissievrije vliegtuig is de luchthaven van Padua. Dit is een relatief klein vliegveld zonder lijnvluchten. De drone kan daardoor snel en veelvuldig worden ingezet, zonder het andere vliegverkeer te hinderen. 

De initiatiefnemers melden dat de drone maximaal 100 kilometer kan vliegen met een maximum snelheid van 50 km per uur op 340 gram waterstof. Het te transporteren gewicht bedraagt maximaal 5 kilo.

Lees ook: duitsland-resato-bouwt-waterstoftankstation-voor-bussen-in-dueren

De Nederlandse fabrikant van waterstoftankstations Resato gaat een groot H2-station leveren aan de stad Düren. Het station wordt gerealiseerd door het consortium Lifte H2 en Resato en moet op termijn tientallen bussen binnen het openbaar vervoer van waterstof voorzien. De regio Düren ligt tussen Maastricht en Aken in de Duitse regio Noordrijn-Westfalen.

De opdracht omvat het ontwerp en de levering van een HRS met een waterstoftoevoerpaneel, opslag op locatie, een compressor, een koeleenheid, waterstofdispensers en een geïntegreerd controle- en monitorsysteem. De realisatie van het project vindt plaats in twee fasen: in de eerste fase wordt de infrastructuur gebouwd om 23 bussen te ondersteunen. In de tweede fase wordt de capaciteit uitgebreid naar 52 bussen. In de eerste fase kunnen alle 23 bussen in minder dan 4 uur worden bijgetankt. Bij volledige capaciteit zal het station dagelijks 1,2 ton waterstof leveren.

"Dit infrastructuurproject draagt bij aan onze doelen voor schoon transport," aldus Guido Emunds, Managing Director bij Beteiligungsgesellschaft Kreis Düren. "De nieuwe faciliteit stelt ons in staat om emissies te verminderen en tegelijkertijd betrouwbare openbaarvervoersdiensten te behouden."

LIFTE H2 is verantwoordelijk voor het projectmanagement, het ontwerp van de installatie en de begeleiding van de bouw en ingebruikname. Resato Hydrogen Technology levert de tankinfrastructuur en verzorgt het kortetermijnonderhoud. Het tankstation zal beschikken over parallelle tankmogelijkheden en een geïntegreerd besturingssysteem.

"Dit project laat zien hoe ervaren partners betrouwbare waterstofinfrastructuur op schaal kunnen leveren," zegt Paul Karzel, Managing Director van LIFTE H2, namens de twee samenwerkende partijen. "Door de projectmanagement- en engineeringexpertise van LIFTE H2 te combineren met de bewezen waterstoftanktechnologie van Resato Hydrogen Technology, implementeren we een flexibel systeem dat de huidige busvloot betrouwbaar van brandstof voorziet en tegelijkertijd toekomstige groei ondersteunt. Het ontwerp van het station omvat parallelle tankmogelijkheden en een geavanceerd besturingssysteem dat ervoor zorgt dat de regio betrouwbaar kan voldoen aan de groeiende vraag naar waterstofmobiliteit.”

De tweede fase van het project, waarvan de afronding gepland is voor het derde kwartaal van 2027, heeft als doel de groeiende behoefte aan waterstofinfrastructuur in de regio te ondersteunen, een betrouwbare bevoorrading van de uitbreidende busvloot te waarborgen en tegelijkertijd flexibiliteit te behouden voor toekomstige groei en aanpassingen.
Foto: Eerder bouwde Resato een groot waterstoftankstation in Neumunster

Lees ook: duitsland-h2-mobility-reorganiseert-netwerk-van-waterstoftankstations

Minder goed nieuws voor waterstofrijders in Duitsland. H2Mobility, het bedrijf dat de meeste waterstoftankstations in het land exploiteert, gaat het netwerk flink reorganiseren. Deze maand gaan er 11 kleine tanklocaties dicht en later dit voorjaar volgen er nog 11. De waterstoftankstations die sluiten leveren 700 bar aan personenauto’s. De volumes zijn te laag om dit rendabel te maken. H2 Mobility richt zich in de toekomst meer op tankstations voor zwaar transport waar de tankvolumes groter en commercieel gezien interessanter zijn.

Deze maand worden de bestaande waterstoftankstations in Neuruppin, Bonn, Flensburg, Geisingen, Potsdam, Ulm, Siegen, Aken, Bad Rappenau, Heidelberg (Speyerer Straße) en Mönchengladbach gesloten. De locaties die later dit voorjaar sluiten zijn nog niet bekend gemaakt. Er is ook nog een beetje hoop, tegenover de in totaal 22 sluitingen staat wel de opening van twee nieuwe H2-tankstations, in Düsseldorf en Ludwigshafen. Dit zijn ruim opgezette tanklokaties waar onder 350 en 700 bar getankt kan worden.

Het argument om te sluiten is in alle gevallen hetzelfde: “We moeten oudere, kleine tankstations met een focus op personenauto’s, waarvan sommige meer dan 10 jaar geleden zijn gebouwd en niet meer voldoen aan de technische en economische eisen van vandaag, uit het netwerk halen waar het onvermijdelijk is”, zegt Martin Jüngel, Managing Director & CFO van H2 Mobility. “H2 Mobility viert dit jaar haar 10-jarig jubileum. De markt voor waterstofmobiliteit in Duitsland is in deze periode aanzienlijk veranderd. Onze strategische focus ligt al enkele jaren op een regionale vraaggestuurde uitbreiding van de waterstofinfrastructuur voor lichte en zware bedrijfsvoertuigen."

De nieuwe generaties waterstofstoftankstations moeten, om rendabel te kunnen zijn, grotere volumes waterstof kunnen leveren. Ze moeten vooral groot zijn zodat vrachtauto’s en bussen er makkelijk manoeuvreren en er moet ruimte zijn om grote volumes waterstof te kunnen opslaan. “Deze eisen kunnen niet worden geïmplementeerd op veel oudere locaties die oorspronkelijk alleen voor personenauto’s zijn ontworpen”, zegt Jüngel. “Als een tankstation achteraf niet kan worden omgebouwd, past het niet meer in het programma. En aangezien waterstofauto's in Duitsland nog maar beperkt beschikbaar zijn, is het sowieso moeilijk om het station rendabel te exploiteren.”

H2 Mobility zegt dat het met meerdere marktpartijen in gesprek is om een ​​aantal H2-stations voor personenauto’s over te nemen.

Lees ook: frankrijk-touringcar-op-waterstof-brengt-wintersporters-naar-skioord

In de Franse Alpen verzorgt een touringcar op waterstof deze winter een gratis shuttle tussen het stadje Bozel en de wintersportplaats Courchevel, hoog in de bergen. Het voertuig is een initiatief van de stad Courchevel, 80 kilometer ten oosten van Grenoble, die wil weten of het vervoer van vakantiegangers ook emissievrij kan plaatsvinden. Drie tot vier keer per dag verzorgt de bus een peddeldienst.

Het voertuig is uniek. Het rijden van bussen met een lage instap voor het openbaar vervoer op waterstof is niet meer bijzonder. Hier betreft het een touringcar met een hoge zit. Het voertuig is door het Franse bedrijf GCK Mobility omgebouwd van diesel naar waterstof met een brandstofcel. GCK in de Auvergne heeft zich gespecialiseerd in de ombouw uiteenlopende voertuigen en werktuigen zoals vrachtauto’s, bouwmachines, sneeuwruimers en schepen.

Het doel is om de prestaties en aanpasbaarheid van waterstof aan de specifieke beperkingen van de bergachtige omgeving te analyseren. Uiteindelijk willen de gemeente en het vervoersbedrijf Transdev weten of het overschakelen van bussen op diesel naar emissievrij vervoer op waterstof een optie is. 

Lees ook: nederland-voyex-gaat-met-unieke-waterstofdrager-lohc-naar-demo-fase

Het transport van waterstof in gasvorm en onder hoge druk blijft een uitdaging in de energieketen. In een pijpleiding zijn de problemen nog wel te overzien, maar bij wegtransport lopen transporteurs tegen grote investeringen aan. Ook worden er per transportbeweging beperkte hoeveelheden energie verplaatst, helemaal in vergelijking met tankauto’s die diesel vervoeren.

Het bedrijf Voyex in Delft werkt aan een oplossing door waterstof te binden aan een vloeistof welke eenvoudig bij kamertemperatuur en atmosferische druk opgeslagen en getransporteerd kan worden. Op de locatie waar waterstof in gasvorm nodig is kan deze dan weer gemakkelijk van de vloeistof worden afgesplitst. Voyex ontwikkelt hiervoor een onderscheidende Liquid Organic Hydrogen Carrier (LOHC) technologie.  De waterstof op deze Voyex manier opgeslagen in een dragervloeistof kan worden gebruikt als vervangende brandstof voor zwaar transport en industriële toepassingen. De technologie kan ook worden ingezet voor grootschalig transport en opslag (import) van waterstof.

De Voyex LOHC vloeistof kan worden gehanteerd in het bestaande distributiesysteem alsof het diesel is, het is echter veiliger en minder giftig. Het onderscheidende verschil met andere LOHC-opties ligt in het gegeven dat de Voyex LOHC kan worden gebruikt in combinatie met een verbrandingsmotor. De waterstof wordt uit de vloeistof gehaald middels restwarmte die te vinden is in de uitlaatgassen van bijvoorbeeld een verbrandingsmotor. Dit is nieuw en baanbrekend.

Het demonstreren van deze baanbrekende technologie is van groot belang voor verdere ontwikkeling. Daarom presenteert het bedrijf een demonstratiesysteem voor de ontkoppeling van waterstof uit de dragervloeistof. Het systeem is ontworpen om een ​​basis (effectief) vermogen te leveren van 30KW tot een potentieel maximum van 80KW. De gehele ‘well-to-wheel’ keten kan naar verwachting, inclusief het hergebruik van de warmte die wordt geproduceerd bij het produceren van de LOHC zelf, een efficiëntie van 35-40%, behalen wat ongeveer een verdubbeling is van de huidige haalbare efficiëntie van waterstofketen opties.

Voyex LOHC is ontwikkeld om op een veilige, eenvoudige en betaalbare manier te worden ingezet om waterstof als vervangend brandstof medium te kunnen inzetten voor zwaar transport en industriële toepassingen, direct waar het nodig is. Dit betekent ook dat een zeer fijnmazige distributie van waterstof mogelijk is. Een van de grote uitdagingen die bedrijven nu nog hebben met waterstof.

Uitdagingen blijven duidelijk aanwezig in dit huidige demonstratie stadium. De technologie is nieuw en volop in ontwikkeling. Een van de volgende stappen is om het demonstratie de-hydrogenatie systeem te integreren met een waterstofmotor.  

Voyex is momenteel in gesprek met partijen om zowel de integratie als de veldtesten te organiseren om in de niet zo verre toekomst de eerste Voyex LOHC H2-ICE generator set aan de wereld te kunnen presenteren. Maar ook nieuwe partijen die een bijdrage willen leveren aan een versnelling van deze belangrijke ontwikkeling zijn welkom. Voyex is gevestigd in de Nederlandse studentenstad Delft.

Lees ook: waterstof-veiligheid-bij-hoge-zuurstof-concentraties-parker-hannifin-deelt-zijn-kennis-van-zaken

In de waterstofproductie is veiligheid van het grootste belang. Vooral als het gaat om het omgaan  met de bijna pure zuurstof die vrijkomt tijdens elektrolyse. Parker Hannifin, een wereldleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën, heeft uitgebreide ervaring in het ontwerpen van systemen die veilig en efficiënt opereren in dergelijke zuurstofrijke omgevingen.

Tijdens elektrolyse wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof, waarbij de geproduceerde zuurstof een zuiverheid van bijna 100% heeft. Deze hoge zuurstofconcentratie verhoogt het risico op oxidatiereacties en/of zelfontbranding. Zelfs met materialen die onder normale omstandigheden stabiel zijn. Het is daarom essentieel dat systemen in deze omgeving zorgvuldig worden ontworpen met de juiste materiaalkeuze en veiligheidsmaatregelen.

Parker Hannifin benadrukt het belang van het begrijpen van de eigenschappen van zuurstof, en de potentiële gevaren bij verhoogde zuurstofniveaus. Zo dienen de gebruikte materialen extreem oxidatie bestendig te zijn en volledig vetvrij. Brand- en explosierisico’s  moeten worden geminimaliseerd.

Traditionele afdichtingen zijn onbruikbaar en zullen spontaan ontbranden. Vanaf de eerste ontwerpfase vraagt dit om diepgaande kennis. Parker Hannifin blijft er naar streven om hierin te blijven vooroplopen. Zo blijven hun een betrouwbare partner, ook  bij een veilige en duurzame waterstofproductie.

Voor een uitgebreid inzicht in het ontwerpen voor zuurstofrijke omgevingen in elektrolyzers heeft Parker Hannifin een whitepaper samengesteld. Deze biedt waardevolle richtlijnen en best practices om de veiligheid en efficiëntie te waarborgen. Downloaden kan via deze link

Een bijzondere bus met een brandstofcel gaan op promotietoer in Japan. In de stad miljoenenstad Fukuoka, in het zuidwesten van het land, maakt de waterstofbus op zaterdag 15 maart 2025 twee promotie-ritten om in totaal 40 belangstellenden kennis te laten maken met de mogelijkheden van waterstof. En dat is in eerste instantie de mobiliteit.

Maar de bus die onderdeel is van het Hydrogen Leader City Project kan meer. Het voertuig kan zich transformeren tot mobiel aggregaat en ook bij stilstand stroom leveren bij festivals of bij stroomuitval van het landelijke netwerk in rampgebieden. Indien nodig kan het voertuig tanken bij het plaatselijke waterstoftankstation dat als eerste ter wereld draait op waterstof afkomstig uit plaatselijk rioolwater.

De bus rijdt al sinds 2022 in de stad Fukuoka onder de naam ‘Moving e’ en heeft als taak de mogelijkheden van emissievrije waterstof onder de aandacht van een breed publiek te brengen. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde is de stad voorloper in Japan met een vuilniswagen, een ambulance en een kleine vrachtauto die maaltijden op scholen bezorgt op waterstof.

Lees ook: zuid-korea-opvolger-van-waterstofauto-hyundai-nexo-in-april-verwacht

In de Koreaanse nieuwsmedia wordt gemeld dat de opvolger van de waterstofauto Hyundai Nexo in april wordt gelanceerd. Dat is zeven jaar nadat de Hyundai Nexo op de markt verscheen. De opvolger, de ‘Initium’, zal naar alle waarschijnlijkheid op 4 april worden onthuld op de Seoel Mobility Show 2025.

Het is alweer een half jaar geleden dat de conceptwagen 'Iinitium' in oktober vorig jaar werd aangekondigd.

De Inisium is een conceptauto die dezelfde product- en designrichting heeft als de nieuwe waterstofauto van Hyundai Motor Company, die in de eerste helft van dit jaar in massaproductie gaat. Deze Inisium heeft een actieradius van meer dan 650 km weten te realiseren door de opslagcapaciteit van de waterstoftanks te vergroten, het gebruik van aerodynamische wielen en de montage van banden met een lage rolweerstand. Het bereik van de Nexo op één lading is met 41 km toegenomen ten opzichte van 609 km. Verbeteringen in het brandstofcelsysteem en de batterijprestaties leveren een motorvermogen tot 150 kW op, wat zorgt voor betere rijprestaties in de stad en op de snelweg.

Deskundigen zijn van mening dat de aankondiging van het opvolger van de Nexo meer betekent dan alleen een nieuw model. De verklaring hiervoor is dat niet alleen de duurzaamheid van de stack, die als waterstofmotor voor een auto fungeert, op het spel staat, maar ook de zakelijke wil en betrouwbaarheid van Hyundai Motor Company ten opzichte van klanten.

Lee Ho-geun, hoogleraar toekomstige autotechniek aan de Daedeok-universiteit, legt dit nader uit: "Een van de redenen waarom Hyundai Motor Company de lancering van de Ínitium’ heeft uitgesteld, is vanwege onvoldoende infrastructuur en het overheidsbeleid, maar er is ook het probleem dat de levensduur van waterstofbrandstofcellen die slechts 160.000 tot 200.000 km bedraagt." Hij spreekt verder over een kloof tussen Hyundai uit Korea en concurrent Toyota uit Japan, vooral wat betreft de duurzaamheid en mechanische prestaties van waterstofbrandstofcellen. “Wat dat betreft heeft Hyundai nog een inhaalslag te maken.”

Lees ook: polen-waterstofbussen-uit-szczecin-rijden-naar-duitsland-om-te-tanken

Een bijzondere ontwikkeling in de Poolse stad Szczecin. Het gemeentebestuur heeft een waterstofbus gekocht voor het openbaar vervoer, maar in de hele regio West-Pommeren staat geen enkel waterstoftankstation. Daarom rijdt het voertuig drie keer in de week naar de Duitse stad Prenzlau om daar te tanken. Deze enkele reis duurt ongeveer een uur en beslaat 60 km.

Sinds begin februari beschikt het openbaar vervoersbedrijf in Szczecin over een waterstofbus e-Citaro van Mercedes-Benz. Het voertuig is uitgerust met verschillende tanks voor 30 kg waterstof en een batterij van 300 kWh, waarmee de voertuigen minimaal 400 km kunnen rijden.

Er komt echter kritiek op de investering. Paweł Usiądek, leider van de Confederatie in het district Płock-Ciechanów, wijst erop dat er in de stad geen infrastructuur is om dit soort voertuigen bij te tanken. Het dichtstbijzijnde waterstofstation bevindt zich in de Duitse stad Prenzlau.

Paweł Usiadek wijst er verder op dat een kilo waterstof bij een tankstation in een Duitse stad 9,20 euro kost. De vraag naar een waterstofbus bedraagt ​​6 kg waterstof per 100 km. – “Dit betekent dat alleen al de procedure om er te komen en te tanken de inwoners van Szczecin bijna 50 euro kost en het betekent ook dat 1/5 alleen al nodig is om het tankstation te bereiken.

Usiadek is niet er enthousiast over kostbare milieuvriendelijke oplossingen. “De kosten van waterstof zelf zijn zo hoog dat zelfs als de stad Szczecin een eigen waterstofstation zou krijgen, de exploitatie van een dergelijk voertuig hogere kosten met zich mee zou brengen dan in het geval van fossiele verbrandingsmotoren. Zoals u ziet, kent het milieuactivisme geen genade en de inwoners van de stad betalen een hoge prijs voor de ideologische speeltjes van de lokale overheidsfunctionarissen," aldus Usiadek.

Szczecin is de tweede Poolse stad met waterstofbussen van het type Mercedes e-Citaro Fuel-Cell. Dergelijke voertuigen zijn al eerder in het openbaar vervoer van Krakau geïntroduceerd.

 Lees ook: nederland-tno-werkt-aan-zeer-efficiente-waterstofverbrandingsmotor

Het Nederland onderzoeksinstituut TNO werkt met industriepartners aan innovatieve waterstofconcepten zoals High Pressure Direct Injection (HPDI) motoren die voldoen aan de Europese zero emission norm. Dit is een waterstofverbrandingsmotor die lange tijd niet als zero-emissie werd beschouwd, maar inmiddels denken de beleidsmakers in Europa daar anders over. De H2-motor stoot zo weinig schadelijke emissies uit dat vervoerders ook met een verbrandingsmotor in de emissievrije zones in de binnensteden mogen rijden.   

Deze verandering in de zienswijze van de EU is nog niet overal doorgedrongen. “Het is opmerkelijk hoe weinig aandacht de waterstofmotor krijgt, zowel bij transportondernemers als bijvoorbeeld op de bouwplaats”, zegt Xander Seykens, senior research scientist bij TNO en expert in innovatieve verbrandingsconcepten. “Om de emissiedoelen in 2030 te halen kun je de alternatieven als volgt prioriteren: eerst elektrisch, dan waterstof, gevolgd door e-fuels. Batterij-elektrische voertuigen zijn efficiënt met weinig verliezen, dus waar het kan moet je die als eerste inzetten. Elektrische vrachtauto’s zijn er al en de ontwikkeling gaat steeds verder. Alleen, voor de volumes die we voorzien en het aantal vrachtwagens die je zou moeten elektrificeren om de emissiedoelen te halen, heb je bij lange na niet voldoende laadcapaciteit. Ook niet in 2030-2035. Daarom is er een tweede alternatief nodig en dat is gezien de gestelde doelen waterstof. Vooral als je kijkt naar zware toepassingen in transport en industrie en voor lange afstanden of inzetduur.”

Volgens TNO hebben we waterstof hard nodig om de logistiek CO2-neutraal te krijgen. Dat kan op twee manieren. Door toepassing van waterstof in een brandstofcel, waar truckfabrikanten en scheepsbouwers volop mee innoveren of de waterstofmotor, waarbij waterstof direct als brandstof in de verbrandingsmotor wordt gebruikt.

Jack Bloem, business developer bij TNO, heeft wel een vermoeden hoe dat komt. “Door onder meer dieselgate is de verbrandingsmotor in een sterk negatief daglicht komen te staan. Ook het woord ‘verbranding’ suggereert dat er allerlei vervuilende uitstoot is. Toch is het mooie van deze technologie juist dat deze extreem schoon is.” De waterstofverbrandingsmotor is tot op heden wel een stuk minder efficiënt dan de brandstofcel. En efficiëntie is belangrijk, want waterstof is niet goedkoop.

In de basis werkt een waterstofmotor vergelijkbaar met een benzine- of dieselmotor. Beide concepten zijn, in aangepaste vorm, geschikt voor toepassing van waterstof. Xander Seykens: “In onze testruimte hebben we al condities gecreëerd waarbij de uitlaatgassen schoner waren, met minder NOx, dan de buitenlucht die de motor ingaat.”

Het benzineconcept met waterstof is robuust door de lage complexiteit, zeker als er geen uitlaatgasnabehandeling nodig is. Daarmee is de motor heel geschikt voor schepen. Maar bijvoorbeeld ook voor stationaire stroomopwekking op bouwplaatsen, festivalterreinen en voor walstroom. Daarnaast is het benzineconcept ook iets eenvoudiger te gebruiken als ombouwoplossing om een bestaande motor te verduurzamen. “Binnenvaart en kustvaartschepen gaan zo’n 30, 40 jaar mee. Met dit concept kun je ook bijvoorbeeld halverwege de technische levensduur de aandrijflijn verduurzamen waardoor kostbare vervanging niet nodig is”, legt Seykens uit.

Waterstof is ook toepasbaar met het dieselconcept, waarmee zelfs nog hogere rendementen en prestaties mogelijk zijn dan met de huidige dieselmotoren. “Daarmee heb je voor zwaar vrachtvervoer een heel interessant en duurzaam alternatief, zonder dat er aan de aandrijflijn van de truck ingrijpende technische wijzigingen nodig zijn”, legt Xander Seykens uit. Omdat juist bij trucks een hoge vermogensdichtheid heel belangrijk is, werkt TNO aan hoge druk directe waterstofinjectie, oftewel High Pressure Direct Injection (HPDI). Een innovatieve technologie die nog hogere prestaties en rendementen kan leveren dan dieselmotoren.

Ontwikkelaars van motoren weten TNO inmiddels te vinden om hun kennis over waterstofmotoren te vergroten. Jack Bloem: “Partners kiezen voor TNO vanwege onze sterke reputatie in waterstofmotoren. TNO heeft de afgelopen jaren volop geïnvesteerd in deze technologie en we spreken erover op toonaangevende congressen. Bovendien weten we die theoretische kennis ook praktisch te valideren, wat heel waardevol is voor onze partners. Partners kunnen zo hun time-to-market enorm verkorten.”
Foto: ter illustratie

Lees ook: de-veiligheid-bij-hoge-zuurstof-concentraties-parker-hannifin-deelt-zijn-kennis-van-zaken

In de waterstofproductie is veiligheid van het grootste belang. Vooral als het gaat om het omgaan  met de bijna pure zuurstof die vrijkomt tijdens elektrolyse. Parker Hannifin, een wereldleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën, heeft uitgebreide ervaring in het ontwerpen van systemen die veilig en efficiënt opereren in dergelijke zuurstofrijke omgevingen.

Tijdens elektrolyse wordt water gesplitst in waterstof en zuurstof, waarbij de geproduceerde zuurstof een zuiverheid van bijna 100% heeft. Deze hoge zuurstofconcentratie verhoogt het risico op oxidatiereacties en/of zelfontbranding. Zelfs met materialen die onder normale omstandigheden stabiel zijn. Het is daarom essentieel dat systemen in deze omgeving zorgvuldig worden ontworpen met de juiste materiaalkeuze en veiligheidsmaatregelen.

Parker Hannifin benadrukt het belang van het begrijpen van de eigenschappen van zuurstof, en de potentiële gevaren bij verhoogde zuurstofniveaus. Zo dienen de gebruikte materialen extreem oxidatie bestendig te zijn en volledig vetvrij. Brand- en explosierisico’s  moeten worden geminimaliseerd.

Traditionele afdichtingen zijn onbruikbaar en zullen spontaan ontbranden. Vanaf de eerste ontwerpfase vraagt dit om diepgaande kennis. Parker Hannifin blijft er naar streven om hierin te blijven vooroplopen. Zo blijven hun een betrouwbare partner, ook  bij een veilige en duurzame waterstofproductie.

Voor een uitgebreid inzicht in het ontwerpen voor zuurstofrijke omgevingen in elektrolyzers heeft Parker Hannifin een whitepaper samengesteld. Deze biedt waardevolle richtlijnen en best practices om de veiligheid en efficiëntie te waarborgen.
Het whitepaper kunt u downloaden via deze link

Een nieuwe stap voor energieleverancier Holthausen in de Nederlandse plaats Hoogezand. Sinds afgelopen maand brengt het bedrijf zero emissie zuurstof rond met een elektrische vrachtauto die rijdt op waterstof met een brandstofcel. En daarmee is de cirkel rond.

“Vier generaties bezorgen we nu zuurstof bij bedrijven”, meldt CEO Max Holthausen. “We begonnen 100% emissievrij met een bakfiets toen alles nog kleinschalig was. Daarna schakelden we over op voertuigen op diesel en nu zijn we weer 100% emissievrij met waterstof.”

Holthausen laat weten dat het is lastig te beschrijven is hoe ongelooflijk trots we als bedrijf zijn. “We zijn al jaren een van de koplopers op het gebied van waterstof. Dan is het ongelofelijk mooi dat we met ons gassen transportbedrijf ook op waterstof zijn gaan rijden.”

Holthausen is van oorsprong gassenleverancier in het noorden van Nederland, maar heeft inmiddels een eigen bedrijf waar het ook voertuigen op waterstof produceert. Deze vrachtauto’s rijden inmiddels bij gerenommeerde transportbedrijven in binnen- en buitenland.

Foto: de vrachtauto voor het vervoer van cilinders zuurstof tankt waterstof bij het eigen H2-tankstation van Holthausen in Groningen

Lees ook: china-energievoorziening-op-waterstof-bij-qinling-station-op-antarctica

Het nieuwste Chinese onderzoeksstation op Antarctica haalt de energie voor een deel uit waterstof. Daarmee is het de meest zuidelijke lokatie ter wereld waar waterstof in de bebouwde omgeving wordt gebruikt. Het hybride energievoorzieningssysteem van het Qinling combineert wind-, zonne-, waterstof- en dieselenergie. Waterstof zorgt ervoor dat er 14 dagen en nachten energie beschikbaar is. Want het energiesysteem mag nooit uitvallen op het ijskoude en barre continent.

Volgens het 41e Antarctische expeditieteam van China zijn het 100 kW windenergiesysteem buiten, het 130 kW zonne-energiesysteem, het 30 kW waterstofenergiesysteem, het 300 kWh lagetemperatuur-energieopslagbatterijsysteem, een deel van het dieselenergiesysteem en het elektrische controlesysteem binnenshuis op het station geïnstalleerd. Bovendien is er een netaansluiting en continue stroomopwekking van het hybride systeem gerealiseerd, waardoor het energievoorzieningssysteem zich kan richten op schone energie.

Het systeem is het grootste nieuwe energieopwekkingssysteem dat momenteel is geïnstalleerd in de vier Antarctische onderzoeksstations van China. Het aandeel zonne- en windenergie bedraagt ​​meer dan 60 procent, wat jaarlijks meer dan honderd ton fossiele brandstoffen bespaart.

Zonder wind en zonlicht kan het systeem het station ongeveer 2,5 uur van stroom voorzien, met een maximale belasting van 150 kW. Bovendien kan de volledig geïnstalleerde waterstofenergie-installatie 30 kW ononderbroken stroom leveren gedurende 14 dagen tijdens poolnachten.

Lees ook: nederland-zepp-solutions-levert-brandstofcelsysteem-voor-riviercruiser

Zepp.solutions, een Nederlandse ontwikkelaar van waterstofbrandstofcelsystemen, is geselecteerd als een van de leveranciers voor het innovatieve NERA-H2 project. Dit initiatief, grotendeels gefinancierd vanuit het Maritiem Masterplan, richt zich op de toepassing van waterstof als energiebron in de riviercruise-industrie en heeft als doel een emissievrij demonstratieschip te realiseren.

De riviercruise-industrie staat voor een grote verduurzamingsopgave, nu steden als Amsterdam, Basel en Wenen steeds strengere eisen stellen aan de uitstoot van schepen. Door waterstoftechnologie te integreren in bestaande schepen, willen de projectpartners hier een antwoord op bieden en zo de energietransitie binnen de binnenvaart versnellen. Met een vloot van meer dan 420 riviercruiseschepen in Europa en steeds strengere emissie-eisen, ligt er een enorme kans om bestaande schepen te verduurzamen. 

Zepp.solutions levert de brandstofcelsystemen voor de retrofit van een bestaand riviercruiseschip, dat zal worden uitgerust met een volledig modulair waterstof- en batterij-elektrische aandrijflijn. De waterstofsystemen zullen een vermogen van meer dan 1MW leveren en zijn gebaseerd op zepps X150 brandstofcelsystemen, die eerder onder meer in vrachtwagens werden toegepast.

Jonas Brendelberger, medeoprichter van zepp.solutions: “We zijn trots om met onze technologie bij te dragen aan dit ambitieuze project. Voor verduurzaming van de maritieme sector moeten we niet alleen kijken naar nieuwe, maar ook naar bestaande schepen. NERA-H2 heeft een helder plan, en we kijken uit naar de verdere samenwerking.”

Het Maritieme Masterplan streeft ernaar om tegen 2030 ten minste 40 emissievrije schepen in de vaart te hebben. Door de opgedane kennis en ervaring uit dit project breed te delen, wordt de weg vrijgemaakt voor verdere opschaling binnen de sector en een snellere transitie naar emissievrije scheepvaart.

Foto: ter illustratie
Lees ook: oman-shell-opent-eerste-waterstoftankstation-bij-muscat-international-airport

Deze week is in het Sultanaat Oman het eerste H2-station geopend dat auto's van groene waterstofbrandstof kan voorzien. Het station is ontwikkeld door Shell Oman en is geplaatst bij een bestaande tanklokatie waar traditionele brandstoffen getankt kunnen worden en elektrische voertuigen kunnen worden opgeladen. Naast het tankstation staat een electrolyser voor de productie van groene waterstof. De capaciteit is 130 kilo per dag, de energie komt uit een zonnepark.

De Omaanse minister van Energie en Mineralen, Salim bin Nasser Al Aufi, benadrukte het belang van dit initiatief en het traject voor Oman naar emissievrij in 2050.

Bader bin Mohammed Al Nadabi, CEO van het nationale vervoersbedrijf Mwasalat, zegt dat het bedrijf 15 voertuigen op waterstof aan zijn vloot zal toevoegen. Volgens hem vertegenwoordigt het project een kwalitatieve verschuiving binnen de transportsector die zich richt op het gebruik van milieuvriendelijke voertuigen, aangezien we toegewijde en onderscheidende transportdiensten leveren in samenwerking met publieke en private instellingen.

Mohammed bin Mahmoud Al Balushi, CEO van Shell Marketing, benadrukte de rol van hernieuwbare energie bij het versnellen van de verschuiving naar duurzame mobiliteit. Hij merkte op dat de lancering van het eerste groene waterstofstation in het Sultanaat Oman een belangrijke prestatie is die de toewijding van het bedrijf aan de transformatie in de energiesector weerspiegelt.

Lees ook: japan-komatsu-presenteert-kiepwagen-met-waterstof-verbrandingsmotor

Een wereldprimeur voor de Japanse fabrikant van zware bouwmachines Komatsu. Het bedrijf heeft een kiepwagen ontwikkelt met een waterstofverbrandingsmotor. Het voertuig worden veelvuldig ingezet binnen de mijnbouw en heeft een laadvermogen van 92 ton. De waterstofverbrandingsmotor is ontwikkeld door het Duitse bedrijf Keyou uit de regio München.

De HD785-kiepwagen is het vlaggenschip van Komatsu op het gebied van mijnbouwmachines. De nieuwe uitvoering op waterstof is inmiddels getest in de fabriek in Ibaraki. Nu gaat het voertuig op weg naar een mijn om in praktijk te worden getest. “Door middel van deze demonstratie-experimenten vergaren we kennis over het gebruik van waterstofmotoren, wat zal leiden tot de ontwikkeling van toekomstige waterstofbouwmachines”, aldus een woordvoerder van het bedrijf.

“Toen we ook naar waterstofmotoren keken, werden we aangetrokken door de technologische mogelijkheden van KEYOU GmbH, een Duitse start-up die gespecialiseerd is in de ontwikkeling en introductie van waterstofmotoren voor grote vrachtwagens. Het prototype is uitgerust met een waterstofmotor en een waterstoftanksysteem, gezamenlijk ontwikkeld door Komatsu en KEYOU. De waterstoftank is op een platform naast de bestuurdersstoel gemonteerd, waardoor de hoeveelheid waterstof die kan worden meegenomen, wordt gemaximaliseerd. Bovendien zijn er binnen en buiten de cabine nieuwe camera's en monitoren geïnstalleerd om het zicht op de zijkant van de bestuurdersstoel te waarborgen. Tijdens het demonstratie-experiment worden gegevens verzameld over rijprestaties, continue bedrijfstijd, brandstofefficiëntie, etc. Ook worden veiligheidsmaatregelen bij het gebruik van waterstofgas onder hoge druk bevestigd”, aldus het bedrijf.

Bij het uitrusten van bouwmachines met waterstofmotoren kunnen, in tegenstelling tot batterijen of waterstofbrandstofcellen, veel van de onderdelen die in dieselvoertuigen worden gebruikt, opnieuw worden gebruikt. Dit heeft als voordeel dat de kosten laag blijven. Bovendien hebben mijnbouwklanten van Komatsu aangegeven dat ze het voertuig willen gebrouken om schadelijke uitstoot te minimaliseren.

Het bedrijf ziet nog problemen die aangepakt moeten worden, zoals veiligheidsmanagement en de ontwikkeling van infrastructuur voor waterstof en een tankvoorziening.

Lees ook: italie-eerste-waterstoftrein-test-onderhoudslokatie-en-h2-tankstation

De eerste waterstoftrein van Italië wordt deze maand getest bij de nieuwe onderhoudswerkplaats met tankinstallatie in Rovato. De werkplaats in het stadje Rovato is gebouwd door Ferrovienord en is uitgerust met geavanceerde apparatuur. Dit wordt het eerste depot in Italië dat speciaal is ontworpen en gebouwd voor het onderhoud van waterstoftreinen. Tevens is het de eerste waterstoftankinstallatie voor treinen. De eerste trein maakt deel uit van een serie van 14 waterstoftreinen die in het noorden van Italië gaan rijden.

In de eerste maand na aankomst van de trein hebben de bouwer van de fabriek en waterstofleverancier Sapio testen uitgevoerd in de onderhoudsfabriek en het tankstation voor de trein. Nu deze eerste testfase is afgerond, zal de trein verdere testritten in de regio uitvoeren, alvorens terug te keren naar de lijn Brescia – Iseo – Edolo. Hier worden de waterstoftreinen vanaf de eerste helft van 2026, onder voorbehoud van de voltooiing van de testritten zelf en het verkrijgen van de relevante vergunningen, ingezet binnen de dienstregeling.

Op het terrein voor waterstoftreinen zijn vijf parkeerplatforms beschikbaar. In de hal voor het onderhoud liggen twee sporen met kijkputten en loopbruggen om de trein van onderen en boven te kunnen inspecteren, er is een overdekte buitenbaan voor het wassen van de treinen, er zijn bovenloopkranen, trolleylagers, magazijnen, kasten voor het bewaren van reservebatterijen van de treinen en er is een kantoor- en serviceruimte voor het personeel.

Het waterstoftankstation op het perron is uitgerust met dispensers voor de levering van waterstof onder een druk van 350 bar en is een plek voor het parkeren van de tankwagen. Tot de veiligheidsvoorzieningen behoren onder meer sensoren voor het detecteren van waterstoflekken, een brandbestrijdingssysteem en automatische ventilatieverbeteringssystemen. De initiatiefnemers kiezen voor de maximale veiligheid.
De totale investering voor de site bedraagt ​​30 miljoen euro.

Lees ook: duitsland-edeka-nord-bevoorraadt-supermarkten-met-twee-vrachtauto-s-op-h2

Het Duitse levensmiddelenconcern Edeka Nord heeft twee bakwagens die rijden op waterstof in gebruik genomen. Het bedrijf bestempelt dit als een belangrijk onderdeel van de klimaatstrategie. Inmiddels leveren de emissievrije voertuigen de eerste goederen aan de supermarkten. Edeka maakt gebruik van twee Hyundai XCient Fuel bakwagens die ieder een aanhangwagen trekken. De voertuigen tanken groene waterstof bij Hypion in Neumünster.

Vergeleken met conventionele dieselvrachtwagens veroorzaken de vrachtauto’s geen directe CO2-uitstoot en helpen ze de milieu-impact van zwaar transport aanzienlijk te verminderen. “Met dit initiatief leveren we een actieve bijdrage aan het verkleinen van onze CO2-voetafdruk”, legt Klas Mahlstedt, hoofd logistiek bij Edeka Nord, uit. “Vooral in de logistieke sector moeten we nieuwe benaderingen hanteren om onze klimaatdoelen te bereiken. De inzet van waterstofvrachtwagens is een innovatieve stap in de richting van de verduurzaming van ons transport.”

De komende maanden wordt de proefoperatie van de voertuigen geanalyseerd. Er worden onder andere de actieradius, de efficiëntie bij dagelijks gebruik en de infrastructuur voor het tanken van groene waterstof getest. “Wij richten ons consequent op duurzame oplossingen in de logistiek en zullen innovatieve technologieën en alternatieve vormen van aandrijving blijven evalueren om onze ecologische voetafdruk te minimaliseren”, zegt Helene Dahlke, verantwoordelijk voor duurzaamheid bij Edeka Nord.

Het project maakt deel uit van een reeks maatregelen waarmee Edeka Nord haar ecologische voetafdruk verkleint. Naast waterstoftechnologie zet het bedrijf in op energiezuinige magazijnlocaties, duurzame verpakkingsconcepten en regionale toeleveringsketens voor milieuvriendelijke handelslogistiek. Bovendien werd in januari het gehele vrachtwagenpark van het bedrijf overgeschakeld op HVO-diesel (gehydrogeneerde plantaardige olie). HVO-diesel wordt niet geproduceerd op basis van fossiele grondstoffen, maar op basis van plantenresten. Bij de verdere verwerking hiervan tot diesel komt minder CO2 vrij dan bij de productie van diesel uit fossiele aardolie.

“Met de lancering van de innovatieve waterstofvrachtwagens maakt Edeka Nord duidelijk dat duurzame oplossingen in de logistiek niet alleen theoretisch mogelijk zijn, maar ook al in praktijk”, aldus het bedrijf. De chauffeurs zijn in ieder geval razend enthousiast, blijkt uit deze video.

De Seven Group, gespecialiseerd in hernieuwbare brandstoffen, heeft een nieuw waterstofstation geopend in het zuidwesten van Frankrijk. Het tankstation is gevestigd bij een bestaande tanklokatie voor gecomprimeerd aardgas (BioGNC), die de groep exploiteert in Saint-Sulpice-la-Pointe, in de regio Tarn.

Het waterstoftankstation bevindt zich 20 kilometer ten noordoosten van de stad Toulouse, nabij de snelweg A68 en kan maximaal een ton waterstof per dag leveren. Er zijn dispensers beschikbaar van 350 en 700 bar.

De eerste grote afnemers zijn 15 omgebouwde waterstofbussen die rijden in de regio Occitanië. De waterstof wordt geleverd door de groene waterstofproducent  Lhyfe, vanuit de productielokatie in Bessières die op minder dan 10 km afstand ligt.

Het project maakt deel uit van het Corridor H2-project, dat in 2021 werd gelanceerd en lokaal wordt ondersteund door de regio Occitanie en het departement Tarn. Het doel van dit Europa-brede project is om de productie en distributie van waterstof voor mobiliteit van het Iberisch Schiereiland naar Noord-Europa te ontwikkelen, samen met de inzet van een groot aantal waterstofaangedreven zware voertuigen.

Lees ook: europese-unie-maakt-paarse-en-rose-waterstof-plotseling-groen

Belangrijk nieuws voor de continuïteit van de productie van groene waterstof. Voor het eerst in de geschiedenis wordt waterstof op basis van kernenergie bestempeld als groen. Morgen maakt de Europese Unie deze koerswijziging bekend. De afgelopen jaren is er langdurig gedebateerd over de vraag wanneer waterstof de naam ‘groen’ krijgt. Milieugroeperingen willen dat groene waterstof uitsluitend wordt geproduceerd uit hernieuwbare energie. De voorstanders vinden dat waterstof groen is als het wordt geproduceerd uit stroom die emissievrij is opgewekt.

Waterstof wordt tot op heden paars of roze waterstof genoemd als het wordt geproduceerd met nucleaire energie. De nieuwe richtlijnen voor waterstof geproduceerd met kernenergie maakt deel uit van de herzieningen van de Green Deal. Waterstof op basis van kernenergie wordt voortaan als minder vervuilend beschouwd. Onder de critici bevinden zich activisten die tegen kernenergie zijn en die deze nieuwe vorm van waterstofproductie betitelen als een overwinning voor de nucleaire lobby.

Vooral Frankrijk is voorstander van de koerswijziging. Met 56 operationele reactoren is Frankrijk nog steeds het land met de meeste kerncentrales in Europa. Bijna 65% van de kernenergie wordt gebruikt voor de elektriciteitsvoorziening. Ondanks de vele bouwprojecten voor nieuwe nucleaire centrales over de hele wereld, blijft Europa het belangrijkste continent op het gebied van kernenergie. Door de stroom en warmte van kerncentrales te gebruiken voor de productie van waterstof kan de waterstofprijs flink dalen en zijn aanzienlijk minder windmolens of zonneparken nodig.

Voor Valérie Bouillon-Delporte, directeur van het publiek-private waterstofpartnerschap bij de Europese Commissie, heeft waterstof in Europa een mooie toekomst. De nieuwe zienswijze binnen de Europese Green Deal zal gevolgen hebben voor heel Europa en zal de bouw van nieuwe nucleaire centrales voor de productie van groene waterstof stimuleren. “We moeten eerst duidelijk maken dat waterstof uit kernenergie heel goed past in het hernieuwbare, stabiele en continue energietransport. Het gaat om een ​​koolstofarme energiezekerheid en een vermindering van de CO2-uitstoot in Europa. Onder de Europese landen met nucleaire elektriciteitscentrales vallen onder meer Frankrijk, Slovenië, Zweden, Finland, Spanje, Bulgarije, Hongarije, Tsjechië en Roemenië. Andere lidstaten van de Europese Unie overwegen om nieuwe te bouwen, zoals Polen tegen 2033 en Nederland.”

Een van de argumenten vóór nucleaire waterstof is de aanzienlijke financiële besparing die het transport ervan met zich meebrengt. Waterstof is vanwege zijn samenstelling geschikt om te transporteren via bestaande aardgasleidingen naar de verste uithoeken van Europa. Gas-transport is aanzienlijk goedkoper dan het transporteren van elektriciteit via hoogspanningsmasten.

Lees ook: duitsland-bmw-start-pilot-met-trucks-met-brandstofcel-en-h2-ice

Een volgende stap voor de Duitse autofabrikant BMW. Het bedrijf start een proef om twee vrachtauto’s op waterstof met een brandstofcel te vergelijken met trucks met een waterstofverbrandingsmotor. Als onderdeel van het Europese H2Haul-project worden de brandstofceltrucks getest op routes tussen Leipzig, Landsberg en Neurenberg. Het doel is om de praktische geschiktheid van emissievrije voertuigen in de praktijk te testen. Om de test vlekkeloos te laten verlopen bouwt BMW, samen met partners, twee nieuwe waterstoftankstations met hoge capaciteit in Leipzig en Hormersdorf, aan de A9 ten noorden van Neurenberg. Hier kunnen vrachtauto’s snel met tientallen kilo’s waterstof worden bijgetankt.

“In de wereldwijde logistiek is de keuze van het juiste transportmiddel cruciaal”, legt Michael Nikolaides, hoofd productienetwerk en logistiek bij de BMW Group, uit. "Door waterstofvrachtwagens in serieproductie te gebruiken, richten we ons op technologische openheid en stimuleren we belangrijke toekomstige technologieën." De BMW Group werkt nauw samen met DHL en TEAL Mobility. De vrachtauto’s met een brandstofcel (foto) zijn geproduceerd door Iveco en hebben een actieradius van maximaal 800 km en kunnen in minder dan 20 minuten worden volgetankt. Met andere woorden: gelijkwaardig aan een dieselvrachtwagens. De tankst hebben een inhoud van 70 kg bij een druk van 700 bar. De vrachtwagens vervoeren onderdelen tussen Beieren (Neurenberg) en Leipzig (BMW-fabriek), een afstand van ongeveer 430 km. 

Het H2Haul-project heeft als doel waterstofvrachtwagens in de dagelijkse praktijk te testen en te onderzoeken welke bijdrage zij leveren aan de koolstofvrij maken van zwaar transport. In totaal zijn er 16 vrachtwagens in gebruik in Europa, waarvan er twee bij de BMW Group in Duitsland.

Naast vrachtwagens met brandstofcellen test BMW in het kader van het HyCET-project ook ICE-vrachtwagens met waterstofverbrandingsmotoren. Deze voertuigen scoren punten door de lage productiekosten en worden volgens de EU-regelgeving beschouwd als emissievrije voertuigen. Beide aandrijvingstypen worden op dezelfde routes gebruikt om het optimale toepassingsgebied te bepalen.

De BMW-fabriek in Leipzig geldt al vele jaren als pionier op het gebied van het gebruik van waterstof in de logistiek. In 2013 werd hier het eerste overdekte waterstoftankstation van Duitsland gebouwd, speciaal gericht op intern transport. Tegenwoordig beschikt de fabriek over een van de grootste vloten van Europa met voertuigen als vorkheftrucks en sleepwagens op H2. Vijf waterstoftankstations zorgen voor een snelle energievoorziening.

Naast de logistiek zet BMW in Leipzig ook in op waterstof bij de productie. In de spuiterij worden bivalente branders gebruikt die zowel op aardgas als op waterstof kunnen werken. “Ons doel is om de productie grotendeels te decarboniseren”, legt Petra Peterhänsel, hoofd van de BMW-fabriek in Leipzig, uit.

BMW is van plan om in 2028 de eerste seriematig geproduceerde waterstofpersonenauto op de markt te brengen. Het is de bedoeling dat het naadloos wordt geïntegreerd in het bestaande voertuigportfolio en een aanvulling vormt op de reeds bestaande aandrijftechnologieën.

Lees ook: nederland-landelijk-netwerk-van-waterstofleidingen-wordt-aanzienlijk-duurder

Een tegenvaller voor de Nederlandse regering. Het aanleggen van het Nationale waterstofnetwerk gaat aanzienlijk meer kosten. De oorspronkelijke raming bedroeg 1,5 miljard euro, uit de nieuwe calculaties blijkt dat dit stijgt naar 3,8 miljard. Hynetwork, onderdeel van de Nederlandse Gasunie, noemt als redenen onder meer dat minder hergebruik van bestaande aardgasleidingen mogelijk is, naast hogere prijzen in de leveranciersketen en hogere materiaalkosten.

Daarbij is de nieuwe kostenraming nog met onzekerheden omgeven omdat de ruimtelijke procedures voor het transportnet nog lopen en veel kosten nog moeten worden gemaakt, schrijft klimaatminister Sophie Hermans aan de voorzitter van de Tweede Kamer. Het transportnet voor waterstof is onmisbaar voor de ontwikkeling van de duurzame waterstofketen en Gasunie geeft aan dat er ondanks de hogere kosten doorgewerkt wordt aan de realisatie van het netwerk. De regering zal de Kamer informeren over deze analyse en mogelijke gevolgen van deze hogere kostenraming. Daarnaast zal de regering er bij Gasunie op aandringen zoveel als mogelijk te doen de tegenvaller zo klein mogelijk te houden.

‘De regering hecht er waarde aan de Kamer over deze ontwikkelingen te informeren gelet op het belang van het transportnet voor waterstof voor de energietransitie. Projecten van dergelijke omvang zijn complex en met onzekerheden omgeven. Tegelijkertijd is het belangrijk de oorzaken goed in beeld te krijgen want het gaat om vrij forse kostenstijgingen. Daar is de inzet nu op gericht’, aldus de klimaatminister.

Lees ook: japan-marktleider-ueshima-coffee-gaat-koffie-branden-op-waterstof

Een wereldprimeur voor de Japanse koffiebrander Ueshima Coffee, het bedrijf gaan vanaf april grootschalig de eerste koffie branden op waterstof. Waterstof is niet alleen milieuvriendelijk, omdat er bij de verbranding geen koolstofdioxide (CO2) vrijkomt, maar het is ook eenvoudiger om de temperatuur te regelen, dan bij conventioneel aardgas, wat een unieke smaak zou creëren. “De smaak en het aroma van koffiebonen, inclusief de zuurgraad en bitterheid, veranderen afhankelijk van de brandtijd en de temperatuur. We gaan langzaam roosteren.”

UCC Ueshima Coffee, met de hoofdvestiging in de havenstad Kobe, begint in april met de massaproductie van koffie die wordt gebrand met behulp van waterstof als warmtebron. Voor het brandingsproces wordt alleen groene waterstof gebruikt. Dit is een eerste stap naar zoveel als mogelijk emissievrij in 2040. Uesima kiest voor Ethiopische koffiebonen.

Waterstof heeft een breed scala aan instelbare warmteafgifte en kan langzaam op een zeer lage temperatuur roosteren, wat met aardgas niet consistent kan worden gedaan. Met waterstof kan de Japanse marktleider de zuurgraad en de fruitigheid van de drank verhogen. Tomohiro Fujiwara, manager van de productieafdeling, zegt in de Japanse media: "Door waterstofbranden kunnen we de unieke eigenschappen van de bonen naar voren brengen die voorheen niet beschikbaar waren, waardoor we meer smaakopties krijgen."

Het koffiebedrijf begon in 2022 met onderzoek en ontwikkeling op het gebied van waterstofbranden en kondigde in april 2024 plannen aan om een ​​grote waterstofbrander te installeren in zijn grootste koffiebranderij in Fuji City.

De eerste waterstof-gebrande koffie is vanaf 9 april te koop in 13 eigen Mercado-winkels en in de webshop. De prijs voor een kopje waterstof-gebrande koffie bedraagt 2,38 euro, de losse bonen kosten 10,21 euro per 100 gram.

Lees ook: duo-wil-in-9-dagen-non-stop-rond-de-wereld-met-h2-vliegtuig

Een non-stop vlucht met een tweepersoons vliegtuig op waterstof rond de wereld in negen dagen? Voor velen lijkt het een onmogelijke opgave, maar niet voor de Zwitserse avonturier Bertrand Piccard. Al precies een jaar is hij met een team bezig om een nieuw lichtgewicht vliegtuig te ontwerpen met twee grote tanks voor vloeibare waterstof. Onder de projectnaam Climate Impulse  wordt in de Franse havenstad Les Sables d'Olonne gewerkt aan het ontwerp. De initiatiefnemers krijgen er steeds meer zin in. Afgelopen week werd de pers uitgenodigd om de vorderingen te zien.

Het vliegtuig met links en rechts onder de vleugels enorme tanks en in het midden een kleine cockpit is het pronkstuk in de industriële hal. Alleen de cockpit van 7m3 is nog maar klaar. Aan de rest van het vliegtuig wordt nog gewerkt. De eerste testvluchten staan ​​gepland voor volgend jaar, de indrukwekkende reis rond de wereld moet plaatsvinden in 2028. Het vliegtuig is gemaakt van lichtgewicht composieten en is afhankelijk van verschillende niet-geteste innovaties. De initiatiefnemers nemen dan ook een gok.

Piccard zegt dat een grote vliegtuigfabrikant het risico niet zou nemen om een ​​prototype als de Climate Impulse te produceren met het risico op een mislukking.

"Het is mijn roeping om een ​​pionier te zijn," zegt Bertrand Piccard in een interview in de regionale krant. "We moeten laten zien dat het kan, dan is het een grote stimulans voor de anderen om door te gaan." Zelfs als het project succesvol is, zeggen experts dat groene waterstofvluchten op commerciële schaal nog tientallen jaren ver weg zijn. Het project heeft tientallen miljoenen euro's aan investeringen opgeleverd en het team van ongeveer 20 medewerkers groeit snel.

De Climate Impulse moet zelfstandig kunnen opstijgen, zo'n 40.000 kilometer rond de aarde langs de evenaar vliegen en terugkeren naar het startpunt, zonder tussentijds bijtanken en zonder tussenstops. Een uitdaging is de gecontroleerde afgifte van vloeibare waterstof uit de ultra-geïsoleerde tanks onder de vleugels van het vliegtuig. Het vliegtuig heeft de spanwijdte van 34 meter, weegt ruim 5 ton en vliegt met 180 kilometer per uur. “Een van de doelen is om energie te halen uit het ‘turbulentiegedeelte’ van de atmosfeer”, zegt Piccard.

Het gaat ook tijd kosten om vloeibare waterstof op te schalen. Maar tijd speelt geen rol. Het afgelopen jaar heeft het team de cockpit gebouwd, is begonnen met de bouw van de wing spar en heeft het de binnencomponenten afgerond. Deze omvatten draaibare stoelen, een stapelbed en een stationair fietsachtig workoutsysteem om de bloedsomloop te bevorderen voor de twee piloten die gedurende de negen dagen in een kleine cockpit in zuurstofarme omstandigheden zullen zitten. Dit jaar zijn er tests gepland met de brandstofcellen en de voortstuwingssystemen, om te zien of de elektromotor, de propeller en de batterijen geschikt zijn voor een eerste volledig elektrische vluchtfase. Het lastigste is om de stroom vloeibare waterstof zo te regelen dat deze over een zo groot mogelijk bereik efficiënt wordt verbruikt.

Nog een uitdaging: de vloeibare waterstof moet op min 253 graden Celsius worden gehouden, bijna het absolute nulpunt. De constructie van een lekvrije tank is essentieel. Vloeibare waterstof is zeer brandbaar, dus elke lekkage kan verwoestende gevolgen hebben. Vloeibare waterstof was tot nu toe vooral bekend als brandstof voor raketten die de ruimte in werden geschoten.

Natuurlijk heeft Solar Impulse ook te maken met pessimistische reacties uit de omgeving. Mensen die denken dat het niet kan. “Maar laten we dit citaat in gedachten houden voor het huidige debat”, zegt Piccard: "Als je denkt dat het onmogelijk is, laat dan degenen die het wel proberen met rust...".

Foto: in de ontwerphal liggen de vleugels op lange tafels en ligt de zwarte cockpit rechts.

Lees ook: belgie-bouw-gestart-van-eerste-fabriek-voor-groene-waterstof-in-zeebrugge

In de Belgische havenstad Zeebrugge zijn deze week de eerste bouwwerkzaamheden begonnen van de eerste fabriek voor groene waterstof van België. Onder de projectnaam Hyoffwind zal hier jaarlijks ruim 4 miljoen kilo waterstof worden geproduceerd. De bouwtijd bedraagt twee jaar, eind 2026 moet de electrolyser de eerste waterstof produceren en zorgen voor 25.000 ton minder CO2-uitstoot.

De groene waterstoffabriek Hyoffwind wordt de eerste in België. De initiatiefnemers zijn de internationale gasleverancier Messer en Virya Energy en de investeringsholding Hyoffgreen met steun van de VEH (de Vlaamse Energieholding).

“In de installatie wordt groene elektriciteit, afkomstig van wind- en zonne-energie omgezet in waterstof”, zegt projectleider Mario Loncin. “Op volle capaciteit zullen wij hier 4.200 ton waterstof per jaar produceren. Als de vraag naar groene waterstof groeit hebben we de optie om de productielokatie uit te breiden naar uiteindelijk 100 MW.”

De Vlaamse minister-president Matthias Diependaele was bij de officiële start van de bouw aanwezig en is enthousiast over deze belangrijke stap naar een emissievrije toekomst. “Met de decarbonisatiedoelen voor industrie en transport wordt verwacht dat de vraag naar groene waterstof nog zal stijgen”, aldus de minister-president. “Om aan die toekomstige vraag te voldoen, is het essentieel om waterstofinstallaties op industriële schaal te beginnen ontwikkelen. Hyoffwind gaat daarin voorop, wat een cruciale basis vormt om de groenewaterstofeconomie in onze regio uit te breiden.”

Volgens Matthias Diependaele is het niet de bedoeling dat er in de toekomst enkel en alleen wordt gefocust op waterstof. “Waterstof zal in onze energiemix zitten”, zei hij. “We weten bijvoorbeeld dat waterstof minder toepassingen zal hebben in personenvervoer, maar dan wel weer meer in vrachtvervoer, vrachtwagens, boten en treinen. We moeten dus voortdurend bekijken welke technologie de meeste meerwaarde biedt in welke toepassing.”

Lees ook: nederland-belgie-air-liquide-levert-45-000-ton-groene-h2-voor-raffinaderijen

Het Franse energiebedrijf TotalEnergies heeft met gassenleverancier Air Liquide een overeenkomst gesloten voor de levering van groene waterstof voor twee olieraffinaderijen. Bij de raffinaderij in Vlissingen-Oost bouwt Air Liquide een waterstoffabriek van 250 MW en in Rotterdam een productielokatie van 200 MW. Van de productie gaat 15.000 ton groene waterstof per jaar naar de raffinaderij van TotalEnergies in Antwerpen. De energie voor de productie van groene waterstof is voornamelijk afkomstig van het offshore windpark OranjeWind, ontwikkeld door TotalEnergies (50%) en RWE (50%).

Via de twee overeenkomsten verzekert TotalEnergies zich van de levering van 45.000 ton groene waterstof per jaar, geproduceerd met hernieuwbare elektriciteit. Daardoor kan de CO2-uitstoot van de raffinaderijen in België en Nederland met bijna 450.000 ton per jaar omlaag, zegt het bedrijf.

Ten eerste hebben TotalEnergies en Air Liquide een joint venture opgericht met het plan om een zogenaamde elektrolyser van 250 MW te bouwen in de buurt van de raffinaderij in Vlissingen in Zeeland. Daar willen de partners tot 30.000 ton groene waterstof per jaar produceren, goed voor een CO2-besparing van 300.000 ton in de raffinaderij. Het is de bedoeling om de elektrolyser in 2029 in gebruik te nemen. Het gaat om een project van ruim 600 miljoen euro, waarbij de bedrijven wel rekenen op overheidssteun.

Daarnaast hebben TotalEnergies en Air Liquide een overeenkomst afgesloten waardoor nabij Rotterdam 15.000 ton groene waterstof per jaar zal worden gemaakt om naar de installaties van TotalEnergies in Antwerpen te laten vloeien voor gebruik als grondstof voor de productie van brandstoffen. Dat moet de CO2-uitstoot van de Antwerpse site met ongeveer 150.000 ton per jaar verlagen. Momenteel is de raffinaderij nog verantwoordelijk voor 4 miljoen ton CO2-uitstoot per jaar. Het transport van waterstof van Rotterdam naar Antwerpen gebeurt via een eigen ondergrondse pijpleiding die Air Liquide al decennia in gebruik heeft. De waterstof in Rotterdam wordt geproduceerd in een 200 MW elektrolyser binnen het project ‘ELYgator’ van Air Liquide.

Voor de olieraffinage gebruikt TotalEnergies nu nog grote hoeveelheden grijze waterstof geproduceerd via steamreforming met veel CO2 uitstoot. Het doel is deze geleidelijk te vervangen door emissievrije groene waterstof. In Antwerpen moet de uitstoot in 10 jaar tijd halveren van 4 naar 2 miljoen ton per jaar in 2035.

Lees ook: zuid-korea-tram-op-waterstof-brengt-bezoekers-naar-garden-expo-in-ulsan

Het gemeentebestuur van de Koreaanse miljoenenstad Ulsan wil over drie jaar een gloednieuwe tramlijn met een voertuig op waterstof. De tram met een lengte van 35 meter moet gaan rijden tussen het treinstation Taehwagang en het vijf kilometer verderop gelegen zeer populaire walvismuseum op de kade. Ook moeten over drie jaar de internationale bezoekers van de Garden Expo 2028 gebruik kunnen maken van het emissievrije voertuig.

Het traject tussen het station en het walvismuseum loopt door verstedelijkt gebied en is bijna 5 kilometer lang. De waterstoftrein moet de afstand in ongeveer 15 minuten kunnen overbruggen. Het voertuig gaat bestaan uit 5 modules. De voorste en achterste zijn 10 meter lang en de middelste drie ieder vijf meter. Er is ruimte voor 305 passagiers. Er zal ongeveer 5 miljoen euro worden geïnvesteerd in de productie van de tram. De werkzaamheden aan de deels nieuwe spoorverbinding gaan eind dit jaar van start en moeten eind 2027 zijn afgerond.

Een functionaris van Ulsan City zegt: "We zullen van het Taehwagang Station-gebied, dat voorheen een stortplaats was en is getransformeerd tot een internationale tuinexpo-locatie, een knooppunt voor waterstoftrams maken en de ontwikkeling van Ulsan als eco-culturele stad breed bekendmaken." Hij voegde toe: "We zijn van plan om 's werelds eerste waterstoftram te laten rijden en het imago van Ulsan als een milieuvriendelijke waterstofstad te promoten bij binnenlandse en buitenlandse bezoekers van de Garden Expo 2028."

De grootste bestelling van waterstofbussen bij fabrikant Solaris wordt zichtbaar in de straten van Rostock. Twee jaar geleden bestelde het busbedrijf 52 bussen op waterstof en dat was een absoluut record voor Solaris. Begin dit jaar zijn de laatste voertuigen geleverd en inmiddels in gebruik. “Sommige passagiers zelfs teleurgesteld zijn als er geen waterstofbus op hun route rijdt.”

De regionale politici zijn trots op het Noord-Duitse vervoersbedrijf dat zeer voortvaren met de emissievrije bussen aan de slag is gegaan. “Deze investering is een mijlpaal in de mobiliteitstransitie en brengt twee belangrijke toekomstgebieden in onze deelstaat samen: Mecklenburg-Vorpommern staat voor groene energie uit wind, zon en waterstof en met haar mobiliteitsoffensief voor aantrekkelijke openbare mobiliteitsaanbiedingen op het platteland. Met 52 nieuwe waterstofbussen stelt vervoersbedrijf Rebus de norm voor milieuvriendelijk lokaal vervoer in Duitsland”, zegt Ines Jesse, staatssecretaris bij het ministerie van Economische Zaken, Infrastructuur, Toerisme en Arbeid van de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern.

De waterstofvloot van Rebus bestaat uit 47 twaalf meter lange solobussen (de Urbino 12 Hydrogen) en vijf 18 meter lange gelede bussen (de Urbino 18 Hydrogen). De omwisseling van diesel naar waterstof is succesvol verlopen. Op weekdagen rijden er in de oude wijk van Güstrow al zo'n 25 waterstofbussen rond.

De overstap naar de nieuwe technologie was een enorme uitdaging voor het Rebus-team. Terwijl het bedrijf voorheen maximaal tien tot twaalf nieuwe bussen tegelijk in gebruik nam, vereiste de komst van 52 waterstofbussen in een korte periode aan het einde van het jaar een uitzonderlijk hoog niveau van inspanning op logistiek, personeels- en technisch vlak. "Ons team heeft geweldig werk geleverd! De overstap naar de waterstofbusvloot betekende een enorme extra last, maar samen hebben we die succesvol doorstaan”, zegt Marc Weinhauer, bestuurder van Rebus. “Alle voertuigen moesten worden voorbereid op regulier onderhoud, van de werkplaatsuitrusting tot de coördinatie met het operationele controlesysteem en testritten om ervoor te zorgen dat ze functioneel waren.”

Volgens Rebus zijn de eerste reacties van passagiers en chauffeurs overwegend positief. De stille, klimaatvriendelijke bussen met brandstofcellen worden hoog gewaardeerd – zozeer zelfs dat sommige passagiers zelfs teleurgesteld zijn als er geen waterstofbus op hun route rijdt. De actieradius van de waterstofbussen overtreft de verwachtingen van het openbaarvervoerbedrijf en bedraagt ​​in het landelijk regionaal vervoer maximaal 500 kilometer per tankbeurt.

Ook de levering van groene waterstof door H2APEX uit Rostock-Laage voor tanken in Güstrow draait op volle toeren. Een tweede waterstoftankstation bij het Rebus-depot in Bad Doberan moet in maart 2025 in gebruik worden genomen.

De totale investering bedraagt ​​circa 40 miljoen euro.

Lees ook: frankrijk-elogen-stopt-de-bouw-van-xxl-electrolyserfabriek-in-vendome

Elogen, een bedrijf dat gespecialiseerd is in de productie van electrolysers voor groene waterstof, heeft aangekondigd dat het de bouw van zijn XXL-elektrolyzerfabriek per direct zal staken. Op het terrein werd al volop gewerkt aan de betonnen constructie en liggen de leidingen al in de grond, blijkt uit foto’s in de regionale pers. De fabriek moest komen in Vendôme in de regio Loir-et-Cher. De oorzaak zijn de onzekerheden over de toekomst van deze groene energie. De beslissing is een flinke tegenvaller voor de lokale, regionale en landelijke overheid. Ondanks een ruimhartige overheidssubsidie ​​van 86 miljoen euro verkeert het bedrijf Elogen in financiële problemen.

De bouwwerkzaamheden op een terrein van 20.000 m2 in de stad Vendôme, in de regio Centre-Val de Loire, liggen inmiddels stil. ‘In een moeilijke markt voor groene waterstof heeft Elogen in 2024 geen noemenswaardige orders binnengehaald en boekt voor het boekjaar 2024 een winst vóór rente en belastingen van min 33 miljoen euro’, zo valt te lezen in een persbericht van het bedrijf.

Het nieuws is een zware klap voor de regio Vendôme, die de oprichting van de site zag als de ontwikkeling van een sector met toekomst. Verwacht werd dat de gigafabriek uiteindelijk 200 mensen in dienst zou nemen. "Het is natuurlijk heel slecht nieuws als een bedrijf dat zich in deze regio zou vestigen, dat niet doet. Het is duidelijk noodzakelijk, en dit is de rol van lokale overheden, dat lokale overheden en bedrijven om de tafel gaan zitten om te kijken wat we met de site kunnen doen", zegt Christophe Marion, parlementslid voor het 3e kiesdistrict Loir et Cher. 

Volgens onderzoeker Fabrice Foucher, hoogleraar aan de Universiteit van Orléans en hoofd van waterstofprojecten, is het een probleem van nationale en Europese strategie. “De vraag is of we een koploper willen worden op het gebied van koolstofvrije waterstof. In dat geval moeten we misschien net als de Aziaten, met name de Chinezen, deze industrie massaal ondersteunen door groene elektriciteit, elektrolysers en zelfs mobiliteitstoepassingen te gaan produceren.”

De komende dagen gaat Elogen een besluit nemen over de toekomst van de gigafabriek, hervatting van de werkzaamheden of definitieve stopzetting van het project. De toegezegde jaarlijkse 1 GW electrolyse-capaciteit laat nog wel even op zich wachten.  

Lees ook: israel-heven-drones-presenteert-zeer-stille-en-efficiente-drone-op-h2

Het Israëlische bedrijf Heven Drones presenteert deze week een UVA op de IDEC-beurs in Abu Dhabi. Een UVA is een onbemand luchtvaartuig, sonde of drone, dus zonder piloot aan boord. Het toestel wordt op afstand bestuurd, waarbij het luchtvaartuig binnen of buiten het gezichtsveld van de piloot kan vliegen. De IDEC-beurs is de International Defence Exhibition & Conference, een tweejaarlijkse wapen- en defensietechnologieverkoopbeurs. De beurs is de grootste defensiebeurs en -conferentie in het Midden-Oosten.

De waterstof-aangedreven UAV, geproduceerd door het Israëlische bedrijf Heven Drones, is ontworpen voor gebruik in complexe operationele omgevingen en garandeert een lange tijd in de lucht. Het bedrijf is gespecialiseerd in de ontwikkeling van waterstofaangedreven onbemande vliegtuigen. De drone is ontworpen om te opereren in complexe operationele omgevingen, kan tot 10 uur onafgebroken in de lucht blijven en ladingen vervoeren tot 23 kilo. De drone met de naam Raider is uitgerust met verticale start- en landingsmogelijkheden, waardoor hij in uiteenlopende omgevingen kan worden ingezet. Het toestel kan binnen 15 minuten worden gemonteerd en het modulaire batterijsysteem zorgt voor verbeterde zweefmogelijkheden.

Naast de geavanceerde operationele mogelijkheden blinkt de UVA uit door zijn extreem stille werking met een lage thermische straling en akoestische kenmerken. Deze eigenschappen maken discreet gebruik bij gevoelige taken mogelijk. De drone wordt gezien als een bijzonder waardevol hulpmiddel voor continue bewaking en missies voor het in stand houden van de troepenmacht.

Lees ook: japan-toyota-presenteert-derde-generatie-brandstofcellen-in-tokio

De Toyota Motor Corporation presenteert deze week de derde generatie brandstofcellen aan een breed publiek. Op de H2 & FC EXPO in Tokio, die woensdag de deuren opent, presenteert Toyota een nieuw systeem dat onderhoudsvrij net zo lang meegaat als dieselmotoren, 20% efficiënter is dan het vorige systeem en ook nog eens goedkoper. Volgens de Japanse autofabrikant is dit een grote stap voorwaarts in de ontwikkeling van de brandstofceltechnologie. Na 2026 wordt de derde generatie uitgerold op de Japanse, Europese, Noord-Amerikaanse en Chinese markt.

Toyota is ervan overtuigd dat waterstof, naast batterij-electrisch, een belangrijke energiebron is om koolstofneutraliteit te bereiken. Daarom werkt het bedrijf samen met verschillende partners en zet het initiatieven op het gebied van de productie, het transport, de opslag en het gebruik van waterstof voort. De voortdurende ontwikkeling van brandstofceltechnologie is essentieel om de acceptatie ervan te versnellen en een brandstofcelmaatschappij te creëren.

Sinds de lancering van de Mirai in 2014 heeft Toyota 28.000 waterstofvoertuigen verkocht in meer dan 30 landen. Sinds 2019 leverde het merk ook 2.700 brandstofcelsystemen voor bussen, treinen en stationaire generatoren. In samenwerking met belanghebbenden in Japan, met name in de prefecturen Tokio en Fukushima, heeft Toyota de nieuwe generatie brandstofcellen ontwikkeld door feedback van klanten en lessen uit demonstraties van de afgelopen jaren te integreren.

Het 3e generatie FC-systeem is volgens Toyota aanpasbaar aan verschillende toepassingen als bedrijfsvoertuigen, personenauto's, stationaire generatoren, treinen, locomotieven en schepen. Voor privévoertuigen zorgt het voor een grotere actieradius. Voor zware voertuigen garandeert het een hoog vermogen en een lange levensduur, vergelijkbaar met dieselmotoren. Dankzij het compacte ontwerp is de nieuwe brandstofcel eenvoudig te integreren in verschillende soorten voertuigen.

Lees ook: zuid-korea-wereldwijde-patenten-voor-bouw-van-lh2-tankers

De Koreaanse scheepsbouwindustrie doet er alles aan om wereldwijde marktdominantie te verkrijgen binnen de markt van tankers voor vloeibare waterstof. Verschillende bedrijven die actief zijn binnen de scheepsbouw werken daarom samen en vragen in hoog tempo wereldwijde patenten aan. Naar verwachting zal de marktwaarde van tankers geschikt voor LH2 de komende decennia groeien tot 15 miljard euro.

Koreaanse scheepsbouwers hebben last van de patenten van het Franse bedrijf GTT. De technologie die de Fransen hebben ontwikkeld wordt wereldwijd gebruikt bij de bouw van tankers voor vloeibaar aardgas (LNG). Jaarlijks moeten de Koreaanse scheepsbouwers daarvoor honderden miljoenen euro’s afdragen. Nu er een internationale markt ontstaat voor het transport van vloeibare waterstof zijn er nieuwe technieken nodig. Daarvoor wil Korea niet meer afhankelijk zijn van buitenlandse bedrijven met essentiële patenten.

De sleutel tot het vervoer van vloeibaar waterstof is het transporteren van vloeibaar waterstof zonder verlies, terwijl de temperatuur in het laadruim extreem laag blijft. Waterstof neemt in gasvorm te veel volume in. Om efficiënt transport mogelijk te maken, moet het vloeibaar worden gemaakt bij een temperatuur van -253 graden Celsius. Hierdoor wordt het volume teruggebracht tot 1/800e van de oorspronkelijke omvang. Vloeibare waterstof heeft een verdampingssnelheid die ruim negen keer hoger ligt dan vloeibaar aardgas (LNG), waardoor het lastig is om het over de wereldzeeën te vervoeren.

De oplossing is vacuümisolatietechnologie. Dit is een technologie die verdamping van vloeibaar waterstof voorkomt door de isolatieruimte van een tank met vloeibaar waterstof in een vacuümtoestand te houden terwijl het schip in bedrijf is.

In september vorig jaar kreeg scheepsbouwer Hanwha Ocean een AIP voor een 80.000 m2 groot elektrisch aangedreven vloeibaar waterstofschip van het Noorse classificatiebureau DNV. Hanwha Ocean zei: "Op basis van de certificering zijn we van plan ons te richten op de ontwikkeling van een grootschalige vloeibaar waterstoftank van 160.000 m3 of meer." Samsung Heavy Industries ontving in 2021 ook een AIP van het British Register of Shipping (Lloyd's) voor een membraantank (dunne stalen plaat als beschermend membraan) voor vloeibaar waterstof en een conceptontwerp voor een 160.000 m3 grote tank voor vloeibaar waterstof.

Op basis van deze technologie is het Hydrogen Ship Technology Center van de Nationale Universiteit van Busan in december vorig jaar begonnen met een project om de eerste vloeibaar-waterstoftanker in Korea te ontwerpen en te bouwen en een demonstratie op zee uit te voeren. Alle drie de grote bedrijven, waaronder HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering, doen mee aan dit project.

Goed nieuws voor de bedrijven achter de Delta Rhine Corridor. Het initiatief heeft de afgelopen week 9 miljoen euro subsidie toegezegd gekregen voor onderzoek naar een CO2-leiding. Deze loopt van het Rotterdamse havengebied naar het Duitse Ruhrgebied en eindigt in de Duitse stad Ludwigshafen. In de leidinggoot voor de CO2-leiding komt ook een waterstofleiding te liggen. De Nederlandse overheid heeft de maatschappelijke meerwaarde erkend en het initiatief om de Delta Rhine Corridor te ontwikkelen tot een project van nationaal belang verklaard.

De 9 miljoen euro subsidie is bestemd voor studies naar de leiding in Nederland en Duitsland. Voor het Nederlandse deel is 5 miljoen beschikbaar en voor het Duitse deel 4 miljoen. De Delta Rhine Corridor is een initiatief van de gasnetbeheerders Gasunie en OGE en de bedrijven BASF en Shell.

In de CO2-leiding stroomt het gas van Duitsland naar Nederland om uiteindelijk in lege aardgasvelden onder de Noordzee te worden opgeslagen. De waterstofleiding stroomt van Rotterdam naar Chemelot in Sittard/Geleen en  Duitsland met waterstofgas dat wordt geproduceerd op de Noordzee of in Rotterdam of waterstof dat via tankers de importterminals in de haven binnenkomt.

Met een goed CO2-netwerk verwacht de Gasunie dat Nederland een interessante locatie is voor toekomstgerichte bedrijven en daarmee de werkgelegenheid en economie te stimuleren. Met waterstof kunnen bedrijven de productieprocessen emissievrij inrichten.

De initiatiefnemers verwachten dat de pijplijnen in 2032 – 2033 in gebruik kunnen worden genomen.

Lees ook: wereld-aantal-waterstoftankstations-groeit-wereldwijd-naar-meer-dan-1000

Het aantal waterstoftankstations in de wereld wordt voor het eerst geschreven met vier cijfers. In 2023 waren er 921 plekken waar waterstof getankt kon worden, in 2024 steeg het aantal naar 1160, schrijft H2stations.org. Procentueel is het een flinke groei, maar in aantallen is het nog steeds laag.

In een jaar tijd kwamen er wereldwijd 125 nieuwe tankstations voor waterstofgas onder hoge druk bij, de meesten in China. Daar zijn 30 nieuwe waterstoftankstations geopend. In Zuid-Korea kwamen er 24 bij en in Japan acht. In heel Europa zijn 42 nieuwe waterstoftankstations geopend en in Noord-Amerika 13.   

In totaal waren er wereldwijd 1.160 van deze tankstations in bedrijf. Een jaar geleden waren er volgens H2Stations nog maar 921. China (384) is veruit de grootste speler, gevolgd door Zuid-Korea (198) en Japan (161). Er zijn 294 waterstoftankstations in Europa, waarvan 113 in Duitsland. Daarna volgen Frankrijk (65), Nederland (25) en Zwitserland (19). Van de 89 locaties in Noord-Amerika bevinden zich er 74 in de staat Californië.

Lees ook: europa-waterstof-uit-kerncentrale-wordt-opgenomen-in-pact-voor-schone-industrie

Een doorbraak voor waterstof geproduceerd uit kernenergie in Europa. In een exclusief interview met Ouest-France onthult de vicevoorzitter van de Europese Commissie, Stéphane Séjourné, dat koolstofarme waterstof, geproduceerd uit kernenergie, zal worden opgenomen in het Pact voor een Schone Industrie. Séjourné, is in Europa verantwoordelijk voor Industriële Strategie en Welvaart. De toelating van emissievrije kern-waterstof wordt in Frankrijk met gejuich ontvangen. De Franse kernenergiesector roept al maanden op tot deze maatregel.

Dit is nieuws waar de Franse waterstofindustrie reikhalzend naar uitkeek. De productie van koolstofvrije waterstof, uit kernenergie, wordt opgenomen in het Pact voor een Schone Industrie, dat de Europese Commissie op 26 februari in Brussel zal presenteren. "Het is een begin", zegt de verantwoordelijke Europese Commissaris.

Om de Franse kernindustrie te ondersteunen bezoekt Séjourné vandaag de kerncentrale van Flamanville (foto), in het westen van Frankrijk. Voor hem is dit een symbolische plek, omdat Europa eindelijk kernenergie toelaat als schone energie. “Wij gaan van groen naar schoon. Daarmee willen we ervoor zorgen dat kernenergie beter behouden blijft in de Europese teksten en dat we de mogelijkheid houden om voor kernenergie te  kunnen kiezen vanwege onze concurrentiekracht. Dat is de kern van de tekst die we over twee weken presenteren: het Pact voor een schone industrie. Wij willen onze klimaatdoelstelling behouden en kernenergie is daarbij, net als hernieuwbare energiebronnen, een sleutelfactor.”

Dat betekent dat de Europese Commissie koolstofarme waterstof uit kernenergie gaat erkennen. Séjourné: “Het idee is om koolstofarme waterstof te integreren die geproduceerd is met behulp van kernenergie, wat voorheen niet het geval was, en wat een afzetmarkt voor waterstof biedt. Dit is de eerste stap die laat zien dat er beweging komt. Dit zal in het Clean Industry Pact worden vastgelegd. Het besluit wordt, na een lange beraadslaging binnen de Commissie, breed gesteund. Europa zal een eerste stap zetten en duidelijke regels opstellen voor koolstofarme waterstof”, aldus Stéphane Séjourné, vicevoorzitter van de Europese Commissie in Ouest-France.

Lees ook: usa-gb-zeroavia-meldt-veel-belangstelling-voor-vliegtuigmotoren-op-waterstof

ZeroAvia, een Amerikaans Britse bedrijf dat waterstofmotoren voor vliegtuigen ontwikkelt, heeft pre-orders ontvangen voor 3.000 eenheden. Daaruit blijkt dat vliegmaatschappijen volop bezig zijn om te zoeken naar emissievrije en geluidsarme oplossingen voor vliegtuigen. ZeroAvia wordt deels gefinancierd door het fonds van Bill Gates en het Europese Airbus. Vooral die laatste investeerder is interessant, want Airbus maakte recent bekend dat de ontwikkelingen van vliegen op waterstof bij het eigen bedrijf tegenvalt.

Beleggers laten zich echter niet afschrikken, onlangs haalde ZeroAvia met succes 150 miljoen euro op. Bar-Miftakov, CEO van het bedrijf, blijft erbij dat de ontwikkelingen op het gebied van waterstof zullen beginnen in de luchtvaart. Maar dan geen waterstof in de gebruikelijke gasvorm. Het bedrijf tekende een intentieverklaring met Verne om cryogecomprimeerde waterstof te onderzoeken. Dit is een sterk gekoelde waterstof onder hoge druk die een 40% hogere energiedichtheid heeft dan gewone vloeibare waterstof bij -253 graden Celcius. Vooral in vliegtuigen met beperkte ruimte is de opslag van veel energie in kleine tanks van groot belang.

ZeroAvia heeft al met diverse kleine vliegtuigen op waterstof succesvolle proefvluchten gemaakt. Momenteel werkt het bedrijf aan de ontwikkeling van een vliegtuig met ruimte  voor 20 passagiers.  

Lees ook: spanje-eerste-tien-bussen-op-waterstof-rijden-bij-emt-in-madrid

EMT, het bedrijf dat het openbaar vervoer in de Spaanse hoofdstad Madrid verzorgt, laat vanaf deze maand tien bussen op waterstof in de dienstregeling rijden. De voertuigen zijn gebouwd door CaetanoBus uit Portugal en rijden met een brandstofcel van Toyota. De voertuigen kosten 639.000 euro per stuk en worden voor 39% gefinancierd door de Europese Unie.

De voertuigen hebben een actieradius van minimaal 280 kilometer, wat overeenkomt met 20 uur dienst op de weg. Daarnaast is zijn de bussen uitgerust met drie LTO-accu's met een capaciteit van 43,8 kWh die onafhankelijk van elkaar kunnen worden opgeladen in minder dan tien minuten.

Voor EMT Madrid is de introductie van de eerste 10 Caetano H2-bussen een belangrijke stap richting decarbonisatie. Het doel is om in 2030 de hele EMT-vloot op zero-emissie te laten rijden. De bussen worden bijgetankt bij een nieuw waterstoftankstation die elke bus in minder dan 15 minuten kan vullen met groene waterstof die ter plaatse wordt geproduceerd. De PEM-electrolyser produceert 18 kg waterstof per uur en daarmee kunnen de tien bussen per bus dagelijks minimaal 20 uur rijden.

Nuno Lago de Carvalho, Chief Commercial Officer van CaetanoBus, is bij met het waterstofsucces. "Spanje is een belangrijke markt voor CaetanoBus en we zijn erg blij om meer dan 10 eenheden van onze H2 City Gold te leveren aan een zeer strategische en belangrijke openbaarvervoersmaatschappij als EMT Madrid. Waterstofmobiliteit is de sleutel tot het koolstofvrij maken van grote busvloten en is cruciaal voor grote Europese exploitanten zoals EMT Madrid om klimaatverandering te bestrijden en de doelstellingen van de Europese Commissie te halen".

CaetanoBus doet goede zaken met waterstofbussen in Europa. Inmiddels zijn meer dan 200 eenheden verkocht aan verschillende Europese steden in Europa, voornamelijk in Duitsland, Spanje, Frankrijk, Portugal en Italië en zeer binnenkort in Oostenrijk.

Lees ook: spanje-scale-gas-ontvangt-europese-subsidie-voor-6-nieuwe-h2-stations

De Europese Commissie heeft het totale bedrag goedgekeurd dat is aangevraagd door Scale Gas, een dochteronderneming van Enagás, voor de uitrol van een netwerk van zes tankstations voor hernieuwbare waterstof in Spanje. Het totale bedrag bedraagt ​​meer dan 8 miljoen euro, zo maakte het gasbedrijf bekend.

Elk station heeft een totale capaciteit van 1.000 kilogram en maakt deel uit van de Atlantische en Middellandse Zee-corridors van het Trans-Europese Transportnetwerk (TEN-T). De middelen zijn afkomstig van de Connecting Europe Facility (CEF) van het Europees Uitvoerend Agentschap voor Klimaat, Infrastructuur en Milieu (Cinea) en het project kent een totale investering van ruim 26,7 miljoen euro. In de Europese richtlijn TEN-T staat dat er voor 2031 een minimum aantal openbare waterstoftankstations beschikbaar moet zijn. Langs het TEN-T kernnetwerk moet er uiteindelijk elke 200 kilometer een tH2-ankstation staan. Dit geldt ook voor trajecten die landsgrenzen overschrijden.

Het netwerk van tankstations van het project van Scale Gas, ECOhynet genaamd, zal waterstof leveren die is geproduceerd uit hernieuwbare bronnen, onder een druk van 350 en 700 bar, voor lichte en zware voertuigen.

Lees ook: frankrijk-vertraging-bij-ontwikkeling-airbus-vliegtuigen-op-waterstof

Een tegenvaller voor de Europese vliegtuigfabrikant Airbus. Het bedrijf uit de Franse stad Toulouse  was van plan  in 2035 het eerste commerciële vliegtuig op waterstof op de markt brengen. Deze datum wordt waarschijnlijk niet gehaald. De ambities zijn er nog steeds, maar het is nog onduidelijk wanneer het project daadwerkelijk gerealiseerd zal worden. Het gaat allemaal minder snel dan gedacht.

In de nieuwe emissievrije waterstof-energieketen moet de ontwikkeling van een waterstofecosysteem, dat infrastructuur, productie, distributie en regelgevingskaders omvat, overal over de wereld tegelijk ontwikkeld worden. Een van de grootste obstakels is daarbij het verkrijgen van hernieuwbare waterstof. Het verkrijgen van grote hoeveelheden waterstof, opgewekt met behulp van hernieuwbare energie, is nog steeds ingewikkeld. Groene waterstof vereist veel investeringen en er moet nog een lang traject worden afgelegd voordat het op grote schaal rendabel kan worden geproduceerd.

Airbus-CEO Guillaume Faury heeft in het verleden al eens gezegd dat hij eraan twijfelt of er in de toekomst voldoende groene waterstof zal zijn om een ​​groot aantal commerciële vliegtuigen van stroom te voorzien. Toch blijft het bedrijf doorgaan met zijn plannen om de uitstoot te verminderen, waartoe ook het gebruik van duurzame vliegtuigbrandstof behoort.

Airbus presenteerde in 2020 drie concepten. De eerste, een turbofan met een capaciteit van ongeveer 200 passagiers en een actieradius van 3.704 kilometer. De tweede, een compactere turboprop, was ontworpen voor ongeveer 100 passagiers en had een bereik van 1.852 kilometer. En de derde, een model met gemengde vleugels, ook turbofan, met dezelfde cijfers als de eerste.

Het bedrijf onderzoekt ook twee verschillende aandrijfsystemen. Een met een waterstofverbrandingsmotor en een met een brandstofcel.

Lees ook: spanje-castellon-green-hydrogen-sl-start-met-bouw-van-h2-fabriek-bij-castello-de-la-plana

In het oosten van Spanje zijn de energiebedrijven bp en Iberdrola begonnen met de bouw van een waterstoffabriek van 25 MW, voorlopig de grootste van Spanje. De installatie komt te staan aan de kust bij Castelló de la Plana op een terrein van 20.000 m2, direct naast de olieraffinaderij van bp. De energie wordt geleverd door het Spaanse energiebedrijf Iberdrola en komt uit wind en zon. De opdrachtgever is Castellón Green Hydrogen SL, een bedrijf dat in gelijke mate eigendom is van beide bedrijven. De verwachting is dat de fabriek in de tweede helft van 2026 operationeel zal zijn.

De productie van 2.800 ton groene waterstof per jaar zal naar verwachting een deel van de grijze waterstof vervangen die de raffinaderij momenteel in haar processen gebruikt. Daarmee wordt naar verwachting de uitstoot van circa 23.000 ton CO2 per jaar vermeden, wat gelijkstaat aan de uitstoot van 5.000 auto's in dezelfde periode. In latere fasen van het project zou de geproduceerde groene waterstof ook kunnen worden gebruikt in belangrijke industrieën in de regio Valencia die moeilijk te decarboniseren zijn, zoals de keramische sector.

De partners bevestigden dat Plug Power Inc. vijf modules van zijn 5-Mw gepatenteerde gecontaineriseerde protonuitwisselingsmembraan (PEM)-systemen zal leveren voor de elektrolyser, die water zal elektrolyseren om groene waterstof te produceren met behulp van uitsluitend hernieuwbare elektriciteit. Zo wordt gegarandeerd dat de productie voldoet aan de eisen van de Europese Commissie (EC) voor hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong (RFNBO).

Carolina Mesa , Vice President of Hydrogen voor Spanje en Nieuwe Markten bij bp, is blij met deze nieuwe ontwikkeling. “De start van de bouw van de grootste groene waterstoffabriek in Spanje is geweldig nieuws, omdat het ons in staat stelt tastbare vooruitgang te zien in een belangrijk industrieel decarbonisatieproject. De raffinaderij van bp in Castellón wordt geconsolideerd en vormt een model voor de transformatie van raffinaderijen tot geïntegreerde energiehubs.

Ook Jorge Palomar Herrero , directeur Waterstofontwikkeling bij Iberdrola, is enthousiast. “Dit project maakt nu al de echte ontwikkeling van de waterstofwaardeketen in ons land mogelijk met belangrijke apparatuur die in Spanje wordt geproduceerd en werk biedt aan meer dan 25 lokale bedrijven. Het project genereert bovendien 200 GWh/jaar aan hernieuwbare energie uit wind- en fotovoltaïsche centrales van Iberdrola in Spanje en voldoet aan alle EU-vereisten om te garanderen dat de geproduceerde waterstof groene waterstof is .

In totaal wordt er meer dan 70 miljoen euro in de waterstoffabriek geïnvesteerd. Het geld is deels beschikbaar via subsidies van de Europese Unie.

Lees ook: duitsland-waterstofhub-bij-energiecentrale-lingen-deze-zomer-open

Bij de Duitse stad Lingen wordt volop gebouwd aan een van de grootste waterstofprojecten van Duitsland. Op het terrein van de RWE Emsland gascentrale komt een 300 MW grote elektrolyser, een kleinere electrolyser van 14 MW, een vulstation waar tankauto’s waterstof kunnen laden en een openbaar waterstoftankstation. In Lingen stond in het verleden ook een grote kerncentrale die in 2023 is gesloten.

Op de afbeelding is het terrein te zien waar in het verleden fossiele energie werd geproduceerd. Inmiddels heeft het gebied een metamorfose ondergaan en ligt de focus op emissievrij. Bij de rode pijl, linksboven op de afbeelding wordt het GET H2 Nucleus -project gerealiseerd. Hier bouwt energiebedrijf RWE een elektrolyser met een vermogen van 300 megawatt voor de productie van groene waterstof. Het project wordt in drie verschillende fases uitgevoerd.

Bij de groene pijl komt een elektrolyser met een capaciteit van 14 megawatt  Dit is een experimentele en testfaciliteit. Als onderdeel van het grote H2-project worden eerst twee elektrolysetechnologieën getest. Leverancier Sunfire bouwt een alkaline electrolyser van 10 MW en ITM een PEM electrolyser van 4 MW. De systemen moeten in de zomer van 2025 operationeel zijn.

De waterstof die wordt geproduceerd wordt op druk gebracht en geleverd aan een laadstation voor tankauto’s en een naastgelegen openbaar waterstoftankstation. Beiden bij de gele pijl onder.

Het openbare waterstoftankstation richt zich op exploitanten van vrachtwagens, afvalinzamelvoertuigen, bussen en waterstofpersonenauto’s auto’s. Waterstof kan er getankt worden onder 350 en 700 bar. Het tankstation wordt geëxploiteerd door Westfalen, een regionale keten van tankstations in het westen van Duitsland.

Het tankautovulstation zal gashandelaren die een afnamecontract met RWE afsluiten, vanaf medio 2025 in staat stellen waterstof met tankauto’s op te halen en te transporteren naar diverse afnemers als waterstoftankstations en industriële bedrijven. Dr. Sopna Sury, COO Waterstof bij RWE Generation SE ziet dat als een tussenstap. “Totdat bedrijven in de regio zijn aangesloten op een waterstofdistributienetwerk via een ondergrondse pijplijn, kunnen ze toch al starten met het verduurzamen. Daarvoor kan waterstof via de weg met tankauto’s worden geleverd”, meldt Sury op de projectsite van RWE.

Lees ook: japan-lekker-genieten-van-rijst-en-varkenssoep-gekookt-op-waterstof

In Japan maakt de jeugd al op jonge leeftijd kennis met waterstoftoepassingen. Op 2 februari werd in het Toyota City Museum in Kosakahonmachi, Toyota City, een evenement gehouden waarbij bezoekers rijst en varkenssoep konden proeven die op waterstof -in plaats van met aardgas- was gekookt. Er kwamen veel ouders met kinderen naar het event.

De stad organiseerde de bijeenkomst om mensen de voordelen en mogelijkheden van waterstof bij voedselbereiding te laten ervaren. Het project is een samenwerking tussen Toyota Motor Corporation en Rinnai, een grote fabrikant van gasapparatuur, die gezamenlijk fornuizen en kooktoestellen ontwikkelen die gebruikmaken van waterstofverbranding.

De hele dag werd er rijst en varkenssoep gekookt op een waterstoffornuis dat speciaal voor dit event naar het City Museum werd gebracht. De smaak was volgens de bezoekers prima, hoewel de redactie van Waterstof Magazine zich ook nauwelijks kan voorstellen waarom het minder zou smaken. Er was ook een quizbijeenkomst waarbij mensen op een leuke manier meer konden leren over waterstof.

Lees ook: flinke-uitbreiding-van-range-van-waterstofproducten-bij-parker-hannifin-3

De waterstofeconomie krijgt steeds meer vorm. Parker Hannifin, wereldwijd marktleider in de ontwikkeling, productie en verkoop van technologieën, systemen en componenten op het gebied van aandrijving ziet de belangstelling voor waterstof-toepassingen dan ook fors stijgen.

Parker heeft daarom een white paper uitgegeven waarin geïnteresseerden kunnen lezen wat de belangrijkste aspecten zijn waarmee rekening gehouden moet worden bij het gebruik van waterstof als brandstofbron. Parker heeft waterstofexperts in dienst die klanten begeleiden bij de uitdagingen van de integratie van brandstofsystemen, veiligheidsmaatregelen en regelgeving. Ook maken ze gebruik van hun uitgebreide ervaring met olie- en gas- en waterstofprojecten om verbindingstechnologie-producten en expertise te leveren, waaronder kleppen, flenzen, slangen, filtratie en compressieproducten.

Waterstof neemt een steeds belangrijkere plaats in binnen de energietransitie. We zitten volop in de stroomversnelling van realisaties. Waterstof wordt dan ook een steeds aantrekkelijkere optie voor veel bedrijven die hun uitstoot willen verminderen. Parker Hannifin, al actief op de waterstofmarkt tijdens de landing van de Apollo 11 op de maan, heeft een brede range aan waterstofproducten ontwikkeld. Ondersteund door productie-, opslag-, distributie-, gebruiks- en brandstofcel­oplossingen. Het H2-assortiment van Parker omvat kleppen, filters, manifolds, vloeistofregelaars, hogedrukslangen, connectoren en afdichtingsoplossingen voor alle waterstoftoepassingen.

Ontdek op de website hoe Parker u kan helpen om een betere toekomst mogelijk te maken.

Welkom bij Parker Hannifin.

Lees ook: italie-eerste-van-14-waterstoftreinen-arriveert-in-rovato-lombardije

In de nachtelijke uren is deze week de eerste waterstoftrein van Italië gearriveerd bij de onderhoudsfabriek in Rovato. Dit is de eerste van een serie van 14 treinen die het emssievrije personenvervoer gaan verzorgen in de regio Lombardije, op de spoorverbinding Brescia-Iseo-Edolo langs het bij toeristen bekende Iseo-meer. De waterstoftreinen worden betaald uit Europese subsidie afkomstig uit het Corona Herstelfonds.

De trein, geproduceerd door de fabrikant Alstom, arriveerde rechtstreeks van het testcircuit in Salzgitter, Duitsland. De eerste stop is de onderhoudsfabriek in Rovato. Deze locatie wordt gezien als een absolute noviteit in het Italiaanse spoorweglandschap en is speciaal is ontworpen en gebouwd voor het onderhoud van waterstoftreinen. Naast de werkplaats staat een nieuw waterstoftankstation speciaal voor treinen.

De komende dagen begint het testen van het systeem en de eerste  tankproeven, in samenwerking met de fabrikant Alstom en Sapio, de waterstofleverancier.

De komst van de eerste waterstoftrein maakt deel uit van het H2iseO-project, ondersteund door FNM, FERROVIENORD en Trenord. Dit ambitieuze plan heeft als doel om de eerste Italiaanse waterstofvallei in de regio Brescia te creëren, met een focus op Valcamonica. De initiatefnemers willen een ​​economische en industriële waterstofvoorzieningsketen ontwikkelen, te beginnen met de mobiliteitssector, de energietransitie te versnellen en bij te dragen aan de decarbonisatie van het lokale openbaar vervoer.

Het H2iseO-project omvat de introductie van waterstoftreinen op de niet-geëlektrificeerde lijn Brescia-Iseo-Edolo, beheerd door Trenord. Naast de fabriek in Rovato worden er nog andere drie fabrieken gebouwd voor de productie, opslag en distributie van waterstof in Brescia, Iseo en Edolo. Deze integrale aanpak moet de CO2-uitstoot binnen het regionale openbare treinvervoer aanzienlijk verminderen en een duurzaam en efficiënt mobiliteitsmodel bevorderen.

Vanaf volgende week kan het publiek kennismaken met de eerste waterstoftreinen tijdens de open dagen.

Lees ook: duitsland-ambartec-introduceert-transport-van-waterstof-in-metalen-balletjes

Een innovatie uit Freiberg in Duitsland. Het bedrijf Ambartec heeft een methode ontwikkeld om waterstof veilig en goedkoop te kunnen transporteren. De H2 wordt opgeslagen in kleine metalen balletjes en kunnen bij de eindklant op lokatie weer makkelijk worden ontladen. Daarna gaan de balletjes opnieuw terug naar de fabriek om opnieuw te worden opgeladen.

Het opbergmateriaal van ondernemer Uwe Pahl ziet er eenvoudig uit. Het zijn kleine ijzeren kogeltjes die in containers bij zijn bedrijf Ambartec worden bewaard. Als iemand in de toekomst waterstof bij Pahl bestelt, wordt er een container vol balletjes geleverd.  "Waar waterstof nodig is, voeg ik stoom toe", legt Pahl uit. "Het ijzer gaat daarbij oxideren. Dat is een natuurlijk proces. Het ijzer haalt de O uit de H2O. O is de waterdamp. En dan blijft er H2, dus waterstof, over. Dat is het gas dat de klant nodig heeft.” Als de balletjes ontladen zijn gaan ze weer terug naar de fabriek om geladen te worden via een proces het hete waterstof. Dat proces kan duizenden keren worden herhaald.

De ijzeren balletjes hebben wel een flink gewicht, maar volgens Pahl is dat geen probleem. “Of we een container vullen met gasflessen of met de balletjes maakt qua gewicht niets uit. Maar het is wel een stuk veiliger dan waterstof onder hoge druk”. Volgens Pahl is het de goedkoopste manier om waterstof te transporteren naar plekken waar geen pijpleiding ligt.

Om het hele proces verder te optimaliseren heeft Ambartec subsidie aangevraagd. Daarop heeft de deelstaat Saksen positief gereageerd met een bedrag van vier miljoen euro uit een Europees fonds. Minister van Economische Zaken Dirk Panter (SPD) vindt het geld goed besteed. "We hebben dit soort ontwikkeltrajecten nodig om de laatste mijl met waterstof te overbruggen. We gaan niet overal waterstofnetwerken uitrollen. Wegtransport blijft noodzakelijk.”

Uiteindelijk is er meer nodig dan alleen een container met ijzeren ballen en wat stoom om het gereed te maken voor serieproductie. De behandeling van de ijzeren ballen vindt plaats bij 800 graden. Elke eindklant heeft een speciaal systeem nodig om de reactie van ijzer met water mogelijk te maken en de waterstof te onttrekken.

Uwe Pahl, CEO van Ambartec, is van plan om dit jaar het eerste waterstofopslagsysteem te presenteren dat klaar is voor serieproductie. Vervolgens wil hij vanuit Freiberg zijn eerste industriële klanten gaan bevoorraden.

Lees ook: zuid-korea-doorbraak-bij-opslag-van-waterstof-in-vaste-vorm

Een doorbraak voor de opslag van waterstof in Zuid-Korea. Het Korea Institute of Industrial Technology meldt in de landelijke pers een nieuwe waterstofopslag-legering te hebben ontwikkeld die H2 kan opslaan in vaste vorm. Een gezamenlijke onderzoeksteam van Senior Researchers Park Hyeong-gi en Na Tae-wook van de Functional Materials and Components Group maakten de doorbraak afgelopen week bekend.

Waterstof heeft een lage energiedichtheid, waardoor het in gasvorm transporteren ervan niet energie-efficiënt is en risico’s met zich meebrengt. Daarom wordt gasvormige waterstof wereldwijd onder hoge druk samengeperst en vervolgens getransporteerd met behulp van tubetrailers. Maar ook dan blijft de energiedichtheid gering. Daarom trekt wereldwijd de technologie voor vaste-stofwaterstofopslag steeds meer aandacht. De grootste uitdagingen zijn daarbij het ontwikkelen van de legeringssamenstelling en de technologieën om de adsorptie- en afgifteprestaties te optimaliseren.

De waterstoflegering die nu is ontdekt en H2 in vaste vorm kan opslaan betekent een flinke vooruitgang met een volumeopslagdichtheid van ongeveer 50 kg waterstof per m3.  Vloeibare waterstof presteert iets beter met een  volumetrische opslagdichtheid van 60 kg/m3 en waterstof onder hoge druk bij 200 bar heeft een volumetrische opslagdichtheid van 15 kg/m3.

Het onderzoeksteam ontwikkelde ook een platformtechnologie om het optimale legeringscompositiesysteem te ontwerpen door de absorptie- en afgiftedruk van waterstofopslaglegeringen nauwkeurig te regelen, afhankelijk van de toepassing. De legering die is ontworpen, kan waterstof bij kamertemperatuur opslaan zonder aparte compressie of koeling, zelfs bij lage drukken van minder dan 10 bar.

De Britse fabrikant van bouwmachines JCB laat weten in steeds meer Europese landen een licentie en goedkeuring te hebben gekregen voor het gebruik van waterstofverbrandingsmotoren in tractoren en bouwmachines. De toestemming komt nadat de EU waterstofverbrandingsmotoren als emissievrij heeft bestempeld. Op ruige bouwterreinen functioneren verbrandingsmotoren vaak beter dan brandstofcellen. Tegelijkertijd is het rendememt wel beduidend minder.

JCB-voorzitter Anthony Bamford is als pionier in de waterstofmarkt blij met de goedkeuring "Dit is een heel belangrijk moment voor JCB. Het nieuwe jaar beginnen met certificering in zoveel Europese landen is een goed voorteken voor de toekomst van waterstof-verbrandingstechnologie.” In Nederland heeft het RDW als eerste instantie de officiële certificering verleend. Daarna volgden andere landen in Europa, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, Spanje, België, Polen, Finland, Zwitserland en Liechtenstein. “Deze formele typegoedkeuring/certificering maakt de weg vrij voor de verkoop en het gebruik van waterstofmotoren in heel Europa”, aldus Banford.

JCB meldt dat het bedrijf al meer dan 130 proefmotoren heeft geproduceerd voor graafmachines, shovels en tractoren. De Britse fabrikant onthulde de prototypemotor voor het eerst in januari 2023. Het bedrijf meldt in drie jaar ruim 100 miljoen euro in de waterstofverbrandingsmotoren te hebben geïnvesteerd. Aan het project werken 150 ingenieurs.  

De waterstofverbrandingsmotor van JCB wordt niet alleen getest in werkvoertuigen maar ook in stroomaggregaten.

Lees ook: spanje-enagas-krijgt-75-miljoen-voor-ontwikkeling-waterstof-netwerk

Een mooie score voor Enagás, eigenaar van het aardgasnetwerk in Spanje. De Europese Commissie heeft 100% van de door Enagás aangevraagde waterstofprojecten goedgekeurd. Het bedrijf krijgt 75 miljoen euro voor de ontwikkeling van een waterstofnetwerk. Dankzij deze EU-investering kan het bedrijf vooruitgang boeken bij de belangrijke infrastructuren voor de koolstofarme Europese industrie.

Het geld is bestemd voor projecten rond de ontwikkeling van de H2med-corridor en de eerste assen van het Spaanse waterstofnetwerk. Er moet onderzocht worden waar in het netwerk grootschalig waterstof ondergronds kan worden opgeslagen. Een van de eerste trajecten loopt vanuit de Puertollano-waterstofvallei in het midden van Spanje naar het westen om daar aangesloten te worden op de noord-zuid verbinding van de Spaanse waterstofbackbone. Daarnaast is er onderzoeksgeld voor een noord-zuid verbinding langs de Spaanse oostkust en de verbinding tussen de Portugese backbode en noordwest Spanje. Tenslotte wordt er onderzoek gedaan naar de nieuwe onderzeese pijplijn tussen de Spaanse kust bij Barcelona en de Franse havenstad Marseille. De Europese Unie verwacht dat in de toekomst een groot deel van de Europese waterstofproductie in de binnenlanden van Spanje en Portugal zal plaatsvinden. Deze H2 gaat via pijplijnen naar de zware industrie in Frankrijk en Duitsland.

H2MED meldt op haar website dat de aanleg van de waterstofpijplijnen in 2027 van start moet gaan. In 2030 moeten de verbindingen zijn voltooid.

De 75 miljoen voor Enagás is slechts een deel van de Europese subside. Om de industrie van de Europese Unie (EU) te helpen koolstofvrij te maken, gaat de Europese Commissie ruim € 250 miljoen aan subsidies uit de Connecting Europe Facility (CEF) toekennen aan 21 studies naar de ontwikkeling van waterstofinfrastructuur.

Lees ook: nederland-overheid-moet-risico-s-bij-overschakeling-naar-h2-dragen

‘Er ligt een belangrijke rol voor de Nederlandse overheid om de onzekerheden rond de overschakeling van aardgas naar waterstof weg te nemen’. Dat blijkt uit een zienswijze van de VEMW die is ingediend na publicaties over de uitrol van de nationale waterstofbackbode. De VEMW is de belangenorganisatie voor kleine, middelgrote en grote bedrijven en instellingen die warmte, waterstof, elektriciteit, gas en/of water gebruiken. VEMW komt op voor de belangen van deze organisaties waar het gaat om het zakelijke gebruik van energie en water in Nederland en in de Europese Unie.

Hynetwork heeft een nieuw uitrolplan voor de Nederlandse waterstofbackbone geconsulteerd. Het plan geeft per tracé aan met hoeveel kans in welk kwartaal de transportinfrastructuur opgeleverd wordt. Om een aansluiting op de waterstofbackbone te realiseren moeten bedrijven een significante investering doen voor de aanleg van de aansluiting. Daarnaast moeten bedrijven ook nog eens hoge tarieven betalen voor het waterstoftransport. Dit zet de toch al uitdagende businesscase voor waterstof onder druk.

Er zijn op dit moment te veel onzekerheden voor bedrijven om een verantwoorde investeringsbeslissing te kunnen nemen. De voortdurende vertragingen van de backbone en de afhankelijkheid van collega-bedrijven in de onmiddellijke omgeving om een aansluiting te realiseren voordat tracés worden aangelegd, spelen een rol. Hierdoor ontstaat zeer veel onduidelijkheid over de kosten, die in grote mate afhankelijk zijn van het aantal bedrijven dat meedoet en de hoeveelheid waterstof die ze gaan afnemen. Omdat er in de beginfase geen opslag in de aanvoerketen zit, is het onzeker of er altijd voldoende waterstof beschikbaar is.

Volgens de VEMB maken de combinatie van hoge kosten en aanzienlijke onzekerheden het voor marktpartijen te risicovol om investeringsbeslissingen te kunnen nemen. En zonder investeringsbeslissingen acht HNS het te risicovol om de waterstofbackbone te realiseren. Deze situatie belemmert de ontwikkeling van een functionerende waterstofmarkt.

Algemeen directeur, Hans Grünfeld van de VEMB is duidelijk. “De waterstofbackbone is een belangrijke schakel in de energietransitie, maar zonder een passende risicoverdeling en een vermindering van onzekerheden blijft grootschalige waterstofimplementatie voor veel bedrijven buiten bereik. Spelers in de waardeketen wachten totdat anderen een besluit nemen. Dit typische kip-ei probleem blijkt lastig te doorbreken. Het is duidelijk dat één partij moet opstaan om de risico’s die alle betrokken partijen – afnemers, producenten en netbeheerder – hebben over te nemen of te minimaliseren. Wij zien hier een belangrijke rol weggelegd voor de overheid. Immers, risico’s die verband houden met vertraagde invoering van of onzekerheid omtrent overheidsbeleid en realisatie van een publieke voorziening, overstijgen de invloedssfeer en ondernemerschap van individuele marktpartijen."

Of de Nederlandse overheid gevoelig is voor de zienswijze van de VEMW moet de komende maanden blijken.

Lees ook: nederland-volth2-en-evonik-bouwen-50-mw-electrolyser-in-delfzijl

Een belangrijke ontwikkeling voor de opstart van de grootste electrolyser in het noorden van Nederland. Evonik en VoltH2 hebben een overeenkomst getekend om de productie van groene waterstof op het chemiepark in Delfzijl te versnellen. Volgens de overeenkomst zal VoltH2 dicht bij Evoniks waterstofperoxidefabriek (H2O2) een elektrolyzer van 50 MW bouwen. De fabriek van VoltH2 wordt de eerste groene waterstofelektrolyse-installatie op industriële schaal in het noorden van Nederland. Eind 2027 zal de eerste waterstof worden geproduceerd.

De electrolyser zal in een aanzienlijk deel van de waterstofvraag van Evonik voorzien. ​Voor de resterende waterstofbehoefte zal Evonik gebruik maken van zijn eigen conventionele waterstofproductie. Dit is een overgangsfase en zorgt voor een ononderbroken aanvoer van H2 totdat het aanbod van groene waterstof voldoende is gegroeid om op elk moment aan de vraag te kunnen voldoen. VoltH2 zal op het terrein van Evonik ook een vulstation voor tube trailers bouwen. De waterstof in tube trailers zal de klok rond beschikbaar zijn voor andere klanten.

Managing Director Peter Metten van Evonik Peroxide Nederland is blij met de overeenkomst. “We willen onze productie volledig overschakelen op hernieuwbare bronnen. Door in Delfzijl groene waterstof te introduceren zetten we een belangrijke stap in die richting. Gelukkig hebben we in VoltH2 een partner gevonden die over de nodige voorzieningen, technische knowhow en visie beschikt om samen te werken aan een schonere, groenere industrie.”

 André Jurres, oprichter en Managing Director van VoltH2, benadrukt het belang van Delfzijls positie in de opkomende groene waterstofeconomie: “Dankzij deze systeemintegratie laat een groot industrieel bedrijf zoals Evonik zien hoe we het gebruik van groene stroom en zijn natuurlijke bondgenoten, zoals groene waterstofproductie, kunnen optimaliseren. Met ons lange termijn engagement kunnen we de uitstoot van CO2 in de nabije toekomst aanzienlijk reduceren.”

Evonik is een van de wereldleiders in speciale chemicaliën. Het bedrijf is actief in meer dan honderd landen over de hele wereld en genereerde in 2023 een omzet van €15,3 miljard. Partner VoltH2 legt zich toe op de ontwikkeling en exploitatie van groene waterstoffabrieken in Europa. Het bedrijf focust zich uitsluitend op de grootschalige productie van groene H2. Deze waterstof is bestemd voor de lokale industrie en de transportsector.

Lees ook: nederland-hyundai-waterstof-truck-op-promotietoer-in-gelderland

Een opvallend stille vrachtauto met een brandstofcel was afgelopen donderdag onderweg in de Gelderse Achterhoek. Importeur Kim Groenewold van Groenewold & Dijkhuizen uit Delfzijl, maakte een promotietour langs verschillende transportbedrijven om het emissievrij rijden onder de aandacht te brengen. Een van de redacteuren van Waterstof Magazine spotte de vrachtauto bij het waterstoftankstation in Doetinchem.

“We hebben een aanvraag gekregen van een grote vervoerder in de omgeving van Doetinchem”, wil Groenewold wel kwijt. “Normaliter sturen wij een offerte en technische specificaties per mail. Maar dit keer hebben we ervoor gekozen de offerte persoonlijk langs te brengen en de fleetowner direct uit te nodigen voor een proefrit. Financieel gezien is de waterstoftruck zeer aantrekkelijk, omdat we inmiddels subsidie voor het voertuig hebben ontvangen. Die hoeft de koper dus niet meer aan te vragen. De prijs is scherp, zeer scherp zelfs. Maar de nabijheid van een waterstoftankstation is wel gewenst.” Groenewold is de hele donderdag bij bedrijven op bezoek geweest en overal is hij hartelijk zeer ontvangen.

De waterstoftruck die Groenewold importeert en verkoopt is een Hyundai 6x2 bakwagen die seriematig wordt geproduceerd in Zuid-Korea. De laadbak heeft een lengte van 6,75 meter en het voertuig heeft een maximaal laadvermogen van  ruim 13.000 kg. De truck is uitgerust met zes waterstoftanks met een totale capaciteit van 31 kg, goed voor een bereik van 450 kilometer. De truck is voorzien van moderne veiligheidssystemen, waaronder een 360-graden camera, adaptive cruise control en lane keeping assistent. Er zijn nog een beperkt aantal voertuigen met subsidie beschikbaar.

Lees ook: nederland-opvallende-aanbieding-6-x-nieuwe-toyota-brandstofcellen

Een opvallend verzoek aan de redactie van Waterstof Magazine van G71Engineering. Het bedrijf vraagt ons aandacht te besteden aan de verkoop van 6 splinternieuwe Toyota brandstofcellen. De systemen liggen op voorraad om ingebouwd te worden in speciale voertuigen voor een vaste klant, maar daar heeft een investeerder zich teruggetrokken. Het ombouwbedrijf zoekt daarom klanten voor de dure voorraad.

Mischa Bauman van het ombouwbedrijf in Staphorst weet zeker dat er veel belangstelling is voor de kwalitatief uitstekende brandstofcellen. Daarom belt hij met onze redactie. “Jullie hebben tienduizenden volgers op de socials en de nieuwswebsite. Jullie kunnen de lezers ergens heel erg blij mee maken!”

Nu zijn we geen advertentieblaadje, maar een publicitair steuntje willen wij Mischa zeker geven. Hij mailt ons dat het brandstofcellen zijn met een vermogen van 80 kw. Vier brandstofcellen zijn van het verticale model en twee van het horizontale.

Heeft u belangstelling of wilt u meer technische informatie? U kunt Mischa rechtstreeks benaderen via mailadres Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.  En als u ze een goede bestemming heeft gegeven, stuur onze redactie dan even een foto.

Lees ook: japan-veerboot-op-waterstof-brengt-passagiers-naar-wereld-expo

Een nieuwe veerboot op waterstof in Japan. In de stad Osaka heeft gassenleverancier Iwatani Sangyo het emissievrije schip deze week aan de pers gepresenteerd. Het schip, genaamd 'Mahoroba', is 33 meter lang, kan maximaal 150 mensen vervoeren en kan varen met een snelheid van 10 knopen, ongeveer 20 kilometer per uur. Het veerboot wordt gebruikt bij de wereld-tentoonstelling die dit jaar van 13 april tot 13 oktober in Osaka wordt gehouden.

Tijdens de Expo-periode zal de 'Mahoroba' passagiers vervoeren tussen Nakanoshima in het centrum van Osaka en Yumeshima, het kunstmatige eiland van de stad waar de expo-locatie zich bevindt. De carrosseriekleur is gebaseerd op zilver, met het oog op ‘een nieuw ontwerp dat je een gevoel van de toekomst geeft’. De veerboot heeft twee verdiepingen en heeft meerdere tanks waarin 130 kilogram waterstof kan worden geladen. Als tankvoorziening is er een nieuw waterstofstation voor schepen geïnstalleerd bij de thermische energiecentrale van Kansai Electric Power in de haven van Osaka.

Yuichi Sano, de waterstofteammanager van Iwatani Sangyo is enthousiast over de innovatieve boot. "Het schip is extreem stil tijdens het navigeren, je voelt geen trilling en er is geen sprake van stank. Het is een ervaring die positief bij zal dragen aan de beleving van de expo.”

De veerboot zal drie keer per week heen en weer varen tussen Nakanoshima en het Expo-terrein via Universal City Port, een drijvende pier nabij Universal Studios Japan. De organisatoren willen de wereld laten zien dat er een samenleving op het gebied van waterstofenergie in aantocht is.

De boot is niet de enige innovatie op waterstof. Elektriciteit voor het expo-paviljoen zal deels worden opgewekt met waterstofaggregaten. Voor de aanvoer van H2 is een speciale pijpleiding aangelegd.

Lees ook: europa-nieuw-tankstation-voor-trucks-levert-100-kilo-h2-in-10-minuten

Een nieuwe ontwikkeling bij waterstoftankstations die werken met waterstof in gasvorm onder hoge druk. Toyota Motor Europe heeft een overeenkomst getekend met Hydrogen Refueling Solutions (HRS) en ENGIE met als doel de volgende generatie waterstoftanksystemen uit te rollen. De nieuwe oplossing, die sneller en kostenefficiënter is, wordt getest in een door de EU gefinancierd RHeaDHy-project. Het doel is een infrastructuur te ontwikkelen waarmee sneller kan worden getankt. Het uitgangspunt is daarbij 100 kilo H2 onder 700 bar in maximaal 10 minuten.

Waterstof heeft als emissievrije brandstof een belangrijk voordeel ten opzichte van batterij-electrisch. Het tanken gaat aanzienlijk sneller en de tank kan zonder de levensduur aan te tasten maximaal worden gevuld. HRS, Engie en Toyota focussen zich nu op tanksystemen waarmee in een korte tijd veel waterstof kan worden getankt via de Twin Mid Flow Technology. Bij de bestaande tankstations wordt met een normale nossel zo’n 60 gram waterstof per seconde getankt. De ontwikkelaars richten zich op een nieuw tankststeem met twee nossels die tegelijkertijd aan het voertuig zijn gekoppeld en waarmee per seconde gezamenlijk 180 gram kan worden getankt. Een vrachtauto met een actieradius van 600 kilometer zit dan in 8 minuten vol. Een grotere tank geschikt voor 900 kilometer is dan in 12 minuten volgetankt.

Via de nieuw ondertekende overeenkomst zal Toyota een testbank en een vrachtwagen voorzien van de Twin Mid Flow Technology. Hydrogen Refueling Solutions en ENGIE zullen een nieuwe generatie waterstoftankstations ontwikkelen die compatibel zijn met deze innovatie. De partners gaan direct aan het werk, vanaf het vierde kwartaal van 2025 moeten binnen het RHeaDHy-project de eerste tanksystemen worden getest. (Afbeelding ter illustratie)

Lees ook: duitsland-scholtz-wil-groene-waterstof-produceren-met-kernenergie

Een opmerkelijke politieke draai in Duitsland. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz heeft de afgelopen jaren overal verkondigd tegen kernenergie te zijn en de emissievrije energie zelfs als een ‘dood paard’ te noemen. Maar zijn politieke partij SPD staat op een stevig verlies en dan veranderen principes. Omdat er nog niet genoeg ‘groene’ waterstof is voor de staalindustrie, heeft de bondskanselier er opeens geen probleem meer mee dat kernenergie uit het buitenland wordt gebruikt.

“We moeten de transitie pragmatisch maken. Het is niet cruciaal of er vanaf dag één groene waterstof wordt gebruikt”, vertelde Scholz aan de “Saarbrücker Zeitung”. Op de vraag of hij bereid is Franse kernenergie te gebruiken om waterstof te produceren, zegt hij: “Het duidelijke antwoord is ja.” Dat is bijzonder, onder leiding van zijn Sociaaldemocratische Partij zijn de laatste drie kerncentrales op Duits grondgebied gesloten.

Maar dit betekende niet dat Duitsland stopte met kernenergie, het land stopte alleen met de productie ervan. Vanaf dat moment importeerde Duitsland steeds meer kernenergie, vooral uit Frankrijk. De Zweedse energiemarktanalist en publicist Staffan Reveman is zeer verbaast over het elektriciteitsbeleid van de regering Scholz, schrijft hij op Use natural gas. “Scholtz heeft de staalindustrie met zeven miljard gesubsidieerd om hoogovens te vervangen door vlamboogovens, om ze te laten werken op weersonafhankelijke hernieuwbare elektriciteit, die niet bestaat, en om groene waterstof, die niet bestaat, te gebruiken voor directe reductie.”

Steeds meer Europese landen willen de uitstoot van schadelijke emissies bij de energie-opwek verminderen door over te schakelen op emissievrije en continue beschikbare kernenergie. Hiervan kan ook nog eens goedkope waterstof geproduceerd worden.  

Critici, waaronder oppositiepartij CDU, hebben gezegd dat Duitsland met het besluit om volledig van kernenergie af te stappen de rug toekeert naar een betrouwbare en betaalbare manier van energievoorziening. Binnen de regeringscoalitie van Scholz bestaat onenigheid over kernenergie. Zo heeft coalitiepartner FDP onlangs geëist dat Duitsland kernenergie als optie moet openhouden als energiebron.

De plotselinge draai van Scholtz heeft waarschijnlijk te maken met de Duitse verkiezingen die op 23 februari worden gehouden. De SPD staat op een fors verlies.

Lees ook: nederland-cooll-heeft-wereldprimeur-met-adsorptiewaterpomp-op-h2

Een wereldprimeur voor scale-up Cooll uit de Nederlandse stad Hengelo. Het bedrijf heeft een 100% emissievrije adsorptiewaterpomp ontwikkeld voor de verwarming van woonhuizen. Het systeem draait op waterstof. Het eerste exemplaar wordt momenteel succesvol getest in het HEAT House van Entrance in Groningen, een vooraanstaand onderzoekscentrum op het gebied van waterstoftoepassingen.

"Er is maar een aantal bedrijven in de wereld dat aan dit soort technieken werkt en voor zover wij weten zijn wij nu de eersten die een unit op basis van waterstof hebben draaien", zegt Johannes Burger, technologie directeur en medeoprichter van Cooll. “In vergelijking met een HR-ketel heeft de innovatieve waterpomp van Cooll dertig tot veertig procent minder brandstof nodig om een woning te verwarmen. De technologie werd eerder al succesvol toegepast in de ruimtevaart. Uit de eerste testen blijkt dat het systeem ook geschikt is voor thuisgebruik.”

Cooll meldt dat er inmiddels onder realistische omstandigheden verschillende buitencondities en 'warmtevraagscenario’s' zijn getest. Volgens het bedrijf tonen de resultaten aan dat de prestaties van de waterstofwarmtepomp door het hele jaar heen vergelijkbaar zijn met die van de aardgasvariant. Inmiddels heeft de warmtepomp een maand lang succesvol op waterstof gedraaid.

Gaat die waterstofwarmtepomp de elektrische waterpomp verdringen? "Nee, dat denk ik niet", zegt Johannes Burger. "In verschillende situaties heb je verschillende oplossingen nodig." Een elektrische waterpomp is voor een relatief nieuwe woning met vloerverwarming een logische oplossing. Daarmee kun je op een relatief efficiënte manier warmte opwekken, maar als je een oudere woning hebt met radiatoren met een heel hoog gasverbruik, dan doet een elektrische warmtepomp het daar niet zo goed. Als je dan gaat rekenen hoeveel CO2 je uitstoot met de elektriciteit die je gebruikt voor de warmtepomp in vergelijking met gas dat je zou gebruiken voor een normale cv scheelt dat niet zo veel. Van de huidige situatie, waarin iedereen een cv-ketel heeft, moet je toe naar een situatie dat je afhankelijk van de woning de beste oplossing kiest."

Volgens Burger staat vast dat de verwarmingsmarkt alternatieven nodig heeft nu de elektriciteitsmarkt en het elektriciteitsnet steeds meer vastlopen. "De succesvolle demonstratie benadrukt het potentieel van waterstof en andere groene gassen als alternatieve energiebron voor woningverwarming. Wij benadrukken de noodzaak om meerdere parallelle routes te bewandelen om de verwarmingsvraag te verduurzamen. Op langere termijn kan het bestaande gasnet gebruikt worden om over te schakelen naar groene gassen zoals biogas, groene waterstof of synthetisch gas. We willen vooral laten zien dat het kan met waterstof en het debat aanwakkeren over de rol van waterstof."

Op dit moment verdient Cooll nog geen geld met de nieuwe waterpomp. "Het is uiteindelijk wel de bedoeling dat we de productie gaan opschalen."

Lees ook: litouwen-havenstad-klaipeda-presenteert-nieuwe-tanker-op-waterstof

In Litouwen is het eerste schip op waterstof te water gelaten. De innovatieve tanker is eigendom van de havenautoriteit van de stad Klaipėda en wordt ingezet voor het transport van verontreinigd water. De tanker is gebouwd door de Litouwse West Baltic Shipyard samen met de Estische Baltic Workboats. De ontwikkeling en bouw van het schip heeft een totale waarde van 12 miljoen euro.

Het tanker ligt al wel in het water, maar er moeten nog verschillende technieken worden ingebouwd. In de loop van dit jaar wordt de machinekamerapparatuur geïnstalleerd, wordt het interieur van het stuurhuis opnieuw ingericht en worden de elektrische bedrading, de hoofdmotoren en het waterstofsysteem met een brandstofcel geïnstalleerd. Algis Latakas, directeur-generaal van de zeehavenautoriteit van de staat Klaipėda, verwacht dat de nieuwe tanker nog dit jaar operationeel zal zijn.

De belangrijkste functie van de tanker wordt het verzamelen van regenwater, rioolwater, slib en afval, en het verzekeren van efficiënt afvalbeheer. Het schip zal worden uitgerust met speciale tanks en een moderne regenwater-zuiveringsinstallatie die het mogelijk maakt het gezuiverde water over te brengen naar rioolwaterzuiveringsinstallaties aan land.

De tanker kan na ingebruikname binnen 24 uur maximaal 400 kubieke meter vloeibaar afval ophalen.

Lees ook: dordrecht-succesvolle-proef-met-innovatief-baggerschip-op-waterstof

Een succesvolle pilot in de zeehaven van Dordrecht. Daar heeft baggerbedrijf Van Oord een geslaagde pilot uitgevoerd met het baggeren op waterstof. Van kraanschip Christiaan P. zijn de dieselmotoren verwijderd en zijn elektromotoren geplaatst. Twee batterijpakketten en een waterstofaggregaat van Nexus leverden daarvoor voldoende energie.

Baggeraar Van Oord is enthousiast over de resultaten. “Als zo’n kraanschip een week lang op diesel zou draaien gaat er ongeveer 2000 liter doorheen”, meldt een woordvoerder. “Door de combinatie van twee batterijpakketten, een brandstofcel, speciaal ontwikkeld voor de maritieme sector, en een transportcontainer met waterstof is de hele energievoorziening plotseling emissievrij. Het is prachtig om dit te zien werken. Voor de baggersector is dit een absolute primeur en het scheelt enorm veel schadelijke uitstoot.”

Het kraanschip Christiaan P. wordt ingezet voor diverse werkzaamheden in de waterbouw, voornamelijk bij baggerprojecten en het aanbrengen van oeverbeschermingen en bestortingen. Voorafgaand aan het pilotproject is de Christiaan P. omgebouwd. Alle motoren op het schip zijn vervangen door elektromotoren en ook de kraan is vervangen door een elektrische variant.

Tijdens de pilot is gebruik gemaakt van twee DENS Powerhub mobiele batterijsystemen van 870 kWh per stuk. Deze batterijen worden in de nacht opgeladen aan het walstroompunt van gemeente Dordrecht. Daarnaast is er een Nexus-brandstofcel en een waterstofopslagcontainer aan boord geïnstalleerd, waardoor de batterijen ook kunnen worden opgeladen wanneer er geen walstroom beschikbaar is.

Tijdens het pilotproject is onderzocht hoe effectief en efficiënt batterij-elektrische baggeren in de praktijk is. Er zijn diverse metingen uitgevoerd, zoals het verbruik bij varen op verschillende snelheden en bij lichte en zware baggerwerkzaamheden. Daarnaast is getest hoe het opladen van de batterijen verloopt via walstroom en de eigen generator van het schip. Ook is onderzocht of de batterijen continu opgeladen kunnen worden tijdens het werk met behulp van waterstof.

Het pilotproject vond plaats in de zeehaven van Dordrecht en wordt mede gefinancierd vanuit de Regio Deal Drechtsteden-Gorinchem. Dankzij de succesvolle samenwerking tussen bedrijven en overheid laat dit pilotproject zien hoe samenwerking en innovatie kunnen leiden tot duurzame oplossingen in de maritieme sector .

De test van Van Oord is uitgevoerd in samenwerking met ZEDHub, Smart Delta Drechtsteden, de Gemeente Dordrecht en het Havenbedrijf Rotterdam. De resultaten van deze pilot bieden waardevolle inzichten die de sector zullen helpen om in de toekomst volledig emissieloos te opereren. 

Lees ook: usa-verne-test-truck-met-zeer-koude-waterstof-onder-400-bar-cch2-2

De strijd rond verschillende soorten waterstof voor de zware mobiliteit is nog niet gestreden. Er worden zware voertuigen ontwikkeld die rijden op gasvormige waterstof onder 350 of 700 bar en drukloze vloeibare waterstof. Afgelopen jaar maakten Daimler en Linde bekend in te gaan zetten op sLH2. Hierbij wordt vloeibare waterstof onder een druk van 20 bar gezet om snel en veilig te kunnen tanken. In Californië wordt momenteel CcH2 getest, waarbij zeer koude waterstof van -200 graden Celsius onder 400 bar wordt gezet om de grootste energiedichtheid te krijgen en daarmee de grootste actieradius. Ontwikkelaar Verne maakt bekend dat de eerste veldtesten succesvol zijn verlopen. De door Verne uitgevoerde tests over de weg, inclusief tankbeurten, moeten voor de maximale waterstofdichtheid zorgen.

Tijdens het testen is de truck onderworpen aan intensieve bedrijfsomstandigheden, waaronder werkzaamheden op ruw terrein. Voor Verne is de volgende stap het uitvoeren van proefprojecten voor waterstofdistributie met strategische partners, met het oog op grootschalige commerciële inzet. “We hebben als doel de brandstofkosten te minimaliseren, van productie tot aan de pomp, en de waterstofdichtheid tijdens de distributie te optimaliseren”, legt Ted McKlveen, medeoprichter en CEO van Verne, uit. “Dit zal essentieel zijn om de transitie van wagenparken naar waterstofoplossingen te vergemakkelijken.”

De cryo-gecomprimeerde waterstoftechnologie van Verne omvat het koelen en comprimeren van waterstof om de maximale waterstofdichtheid van 73 g/L te bereiken, een verbetering van 33% ten opzichte van vloeibare waterstof en een verbetering van 87% ten opzichte van traditioneel 700 bar gecomprimeerd gas waterstof. Door de dichtheid te verhogen, is CcH2 de eerste emissievrije brandstof waarmee zware voertuigen de eigenschappen van diesel evenaren, met een groot bereik en veel laadvermogen. Vergeleken met normale drukloze vloeibare waterstof is CcH2 ook minder onderhevig aan verliezen als gevolg van de verdamping, de zogenaamde ‘boil-off’. 

Het waterstoftank moet zo ontworpen zijn dat het de interne druk van 400 bar aankan. De cryo-gecomprimeerde waterstof hebben geen last van verdamping, omdat de tanks zijn ontworpen om onder hoge druk te werken. De binnenschaal is van de buitenschaal gescheiden door een vacuümruimte die is gevuld met vacuüm-super-isolatie om de hoogste mate van isolatie te bereiken.

Samengeperste waterstof heeft een lage dichtheid. Dit betekent dat er veel vrachtwagens nodig zijn om waterstof in gasvorm onder hoge druk van een productielocatie naar een eindgebruiker te vervoeren. Het beperkt ook de hoeveelheid waterstof die aan boord van een voertuig kan worden opgeslagenin de vorm van brandstof. Vloeibare waterstof heeft een hogere dichtheid. Het is echter duur om waterstof vloeibaar te maken. Waterstof wordt vloeibaar bij -253 C. Het kost grote, dure faciliteiten en aanzienlijke energie om deze extreem koude temperaturen te bereiken.

Bij het systeem van Verne wordt waterstof opgeslagen als een koud en samengeperst gas. Door "cryo-gecomprimeerd", maximaliseert Verne de waterstofdichtheid: de belangrijkste uitdaging oplossen met samengeperste waterstof. Door waterstof op te slaan bij een benaderbare -200 C, verlaagt Verne de kosten van dichte waterstof: de belangrijkste uitdaging oplossen met vloeibare waterstof.

Of de verschillende vormen van waterstof naast elkaar blijven bestaan, of dat één systeem wereldwijd wordt uitgerold, moet de komende jaren blijken.

Lees ook: duitsland-aantal-h2-bussen-binnen-het-openbaar-vervoer-nadert-de-1000

De uitrol van bussen op waterstof bij regionale vervoersbedrijven groeit snel. Vooral de koploper, de openbaar vervoersaanbieder Regionalverkehr Köln (RVK), heeft het volste vertrouwen in H2. Het bedrijf dat het openbaar vervoer verzorgt in de regio Keulen / Bonn is eigenaar van de grootst busvloot op waterstof in Europa. Vanuit verschillende depots vertrekken dagelijks 130 bussen die rijden op het emissievrije gas. “Bussen op waterstof zijn weliswaar iets duurder dan batterij-electrisch, maar we hebben er ook minder van nodig. Waterstofbussen rijden moeiteloos 350 km per dag zonder tussentijds bij te hoeven tanken.” In Keulen moeten de bussen met een brandstofcel een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van de schadelijke uitstoot van het stadsverkeer. Over vijf jaar wil het bedrijf helemaal emissievrij zijn.

Regionalverkehr Köln is een joint venture tussen de steden Keulen, Bonn en vijf aangrenzende lokale overheden in Noordrijn-Westfalen. Vorig jaar vervoerde het 24 miljoen passagiers. In 2011 heeft het bedrijf de eerste ervaringen opgedaan met waterstof. “Hoewel de bussen wel wat duurder zijn dan elektrische bussen op batterijen, accepteren we de extra kosten. Onze bussen rijden gemiddeld 350 kilometer per dag en hebben slechts één waterstoftank nodig”, licht algemeen directeur Frank de investering toe. “Bij puur elektrische bussen zouden we zo nu en dan een tankstop moeten maken, wat zelfs met snelladers drie tot vier uur zou duren.” En er zouden extra bussen nodig zijn, wat de kosten zou verhogen.

In de werkplaats voor het onderhoud van de waterstofbussen zijn verschillende veiligheidsmaatregelen genomen. De hal voor het onderhoud en de hallen waar de bussen in de nachtelijke uren geparkeerd staan hangen vol sensoren. Als het waterstofgehalte in de ruime garage op het industriegebied Brühl, niet ver van de stadsgrens van Keulen, tien procent boven normaal stijgt, slaat de veiligheidsvoorziening alarm. Bij 20 procent gaan de deuren en ramen automatisch open zodat de waterstof kan ontsnappen zich niet kan ophopen. Zeer gevoelige sensoren maken dit mogelijk.

Zoals Waterstof Magazine eerder meldde schakelen Duitse vervoersbedrijven snel op met waterstof. Twee jaar geleden besloot het stadsbestuur van Duisburg om de gehele dieselbusvloot om te bouwen naar waterstof. Tegen 2030 moeten 100 brandstofcelbussen, inclusief de bijbehorende tankstation- en werkplaatsinfrastructuur, worden aangeschaft. In Rostock in het noorden zijn inmiddels 52 bussen op waterstof besteld. 15 zijn er inmiddels ontvangen en rijden intensief mee in de dienstregeling. In Duitsland reden tien jaar geleden vier bussen op waterstof, inmiddels zijn het er rond de 900.

In de regio Keulen / Bonn zal de komende jaren het aantal bussen op H2 nog flink stijgen. Nu zijn het er nog 130, maar eind 2025 moeten dat er al 160 zijn. Het vervoersbedrijf krijgt daarbij ondersteuning van de Noord-Ierse busfabrikant Wright Bus die met RVK de eerste klant voor H2-bussen op het Europese vaste land heeft binnengehaald.

Inmiddels hebben de regionale busbedrijven Saarbahn, Cottbusverkehr, Vestische in Herten en Westverkehr uit Geilenkirchen zich ook met de eerste orders bij Wright Bus gemeld. Gezamenlijk hebben ze een pre-order geplaats van 100 bussen. Dat is gelijk aan de jaarlijkse productie van Wright Bus.

Lees ook: nederland-14-boeren-onderzoeken-waterstofproductie-via-methaanontleding

In het Gelderse laren, in de gemeente Lochem, is een onderzoek gestart naar de productie van waterstof uit biogas. Veertien boeren willen in samenwerking met Waterschap Rijn en IJssel (WRIJ) jaarlijks uit 2 miljoen m3 biogas ongeveer 250-duizend kilo groene waterstof en 750.000 kilo vaste koolstof produceren. De techniek die daarvoor wordt gebruikt heet methaan-ontleding, ook bekend als methaan plasmalyse, en zorgt bij ontleding van biomethaan voor een negatieve koolstofemissie en een zeer concurrerende waterstofprijs.

Een van de financiers van het onderzoek is het innovatiefonds van de boerenorganisatie LTO Noord i.c.m. WRIJ. “De afgelopen jaren hebben de boeren al een belangrijke bijdrage geleverd aan de energietransitie”, vertelt Wilfried Siemes van LTO Noord aan Waterstof Magazine. “Tal van boerenbedrijven hebben zonnepanelen op de daken of windmolens in het veld. Maar nu lopen we tegen de netcongestie aan. Mogelijk kunnen we met ons biogas en de waterstofproductie opnieuw een bijdrage aan de energietransitie leveren.”

Bij de Biogashub Laren is André Lobbert de projectaanjager. Hij is de schakel tussen de verschillende boerenbedrijven. “De afgelopen jaren hebben we de eerste vooronderzoeken afgerond en de resultaten zijn positief. Nu brengen we in beeld welke boeren als eerste aan het biogasnetwerk worden aangesloten. Via een netwerk van pijpen worden de bedrijven verbonden met de waterstofinstallatie op het industrieterrein in Lochem. Concrete afnemers zijn er nog niet, maar veevoerbedrijf ForFarmers en zuivelgigant FrieslandCampina hebben er grote fabrieken.” Ook wordt gesproken met een keten van tankstations.

Joris Schouten is als onderzoeker van Biogas2H2, samen met de Saxion Hogeschool, bij het initiatief betrokken. “Uit een recent rapport van Hydrogen Europe blijkt dat de waterstofprijs via methaanontleding zeer scherp is en zelfs kan concurreren met toekomstige waterstofprijzen uit Afrika of het Midden-Oosten. De exacte prijs moet nog blijken, omdat het bijproduct -vaste koolstof- een nog onbekende waarde heeft. De koolstof kan bijvoorbeeld gebruikt worden bij de bandenproductie, in batterijen of als bodemverrijker. De waarde daarvan gaan we de komende jaren in beeld brengen”, aldus Schouten.

In Nederland zijn er nog geen bedrijven die zich bezighouden met de ontwikkeling van apparatuur voor methaan-ontleding, maar in Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wel. Daar staan volgens Schouten de eerste systemen inmiddels in het veld. In Finland heeft Hycamite in september de grootste methaan-ontledingsinstallatie van Europa geopend. “In Nederland gaan we de komende jaren nog flinke stappen zetten”, zegt Schouten.

Het waterstof-innovatiefonds van GroenvermogenNL ziet in voor methaan ontleding goede kansen en ondersteunt het onderzoek de komende jaren met een subsidie van 400-duizend euro.  

Lees ook: nederland-waterstofnet-organiseert-hydrogen-academie-in-den-bosch

Na vijf drukbezochte edities van de Hydrogen Academy in Vlaanderen en de eerste editie vorig jaar in Nederland, organiseert WaterstofNet in het voorjaar van 2025 een tweede editie van de Hydrogen Academy in Nederland. De locatie is dit jaar in Den Bosch, de succesformule blijft dezelfde. Tijdens zes opleidingsavonden (17 en 24 maart, 10, 17, 24 en 31 maart) vertellen gespecialiseerde sprekers alles over bestaande en toekomstige waterstoftoepassingen en het beleid en regelgeving rond waterstof.

De avonden starten om 18.00 uur met broodjes en een drankje. Daarna volgt een drie uur durend lesgedeelte met vijf verschillende sprekers en tussen 21.30 en 22.00 uur is er gelegenheid tot napraten.

De avonden zijn onderverdeeld in thema’s. Tijdens de Hydrogen Academy komen onder andere H2 research & development, productie, distributie en opslag, H2 toepassingen in de industrie en gebouwde omgeving, waterstof binnen de mobiliteit en het beleidskader aan bod.

Organisator WaterstofNet wil met de Hydrogen Academy de gehele waterstofsector naar een hoger niveau tillen.

Het uitgebreide programma staat op de website van WaterstofNet, bereikbaar via deze link. Onder het programma vindt u een directe link naar het inschrijfformulier.

Lees ook: zuid-korea-subsidie-voor-680-auto-s-bussen-en-trucks-op-waterstof

Een enorme opsteker voor de mobiliteit op waterstof in Zuid-Korea. Incheon City, onderdeel van de metropool Seoel, gaat dit jaar flinke subsidies verstrekken om bussen, vrachtauto’s en personenauto’s te laten rijden op waterstof. Een ambtenaar uit Incheon City meldt dat waterstofbedrijfsvoertuigen zeer effectief zijn in het verbeteren van de luchtkwaliteit. Incheon is een havenstad in Zuid-Korea, net ten westen van de hoofdstad Seoel. De stad heeft ca. 3 miljoen inwoners en is daarmee de op twee na grootste stad van het land. De Zuid-Koreaanse overheid heeft de doelstelling om Incheon te ontwikkelen tot een van de belangrijkste economische centra van Azië.

In totaal is er subsidie beschikbaar voor 500 personenauto’s en 180 bussen op waterstof. Kopers van waterstofauto’s kunnen ruim 21-duizend euro subsidie krijgen, vervoersbedrijven die waterstofbussen kopen kunnen gemiddeld 220-duizend euro per bus krijgen en voor vrachtauto’s is 300-duizend euro per voertuig beschikbaar. Degenen die voor steun in aanmerking komen, zijn burgers van 18 jaar of ouder die 30 dagen vóór de datum van aankoopaanvraag een adres in Incheon City hebben, maar ook corporaties en bedrijven in de regio die een nieuw waterstofvoertuig aanschaffen. De waterstofrijders kunnen vanaf dit jaar kiezen uit 15 verschillende waterstoftankstations waarvan een deel vloeibare waterstof levert.(foto)

Inmiddels exploiteert Incheon 13 waterstoflaadstations, het grootste aantal van de zeven grote metropolen in Zuid-Korea. De commerciële exploitatie van het laadstation voor vloeibare waterstof in Oryu-dong, Seo-gu, begint volgende maand, en met de voltooiing van twee nieuwe laadstations dit jaar zal het aantal toenemen tot 15.

Het voordeel van het Oryu-dong laadstation voor vloeibare waterstof in Seo-gu is dat het grote volumes kan opslaan en afgeven en een hoge laadsnelheid heeft vergeleken met bestaande laadstations voor gasvormige waterstof.

 Voorheen werd gasvormige waterstof geleverd vanuit Seosan, in de provincie Zuid-Chungcheong, en Pyeongtaek, in de provincie Gyeonggi, maar vloeibaar gemaakte waterstof kan tegenwoordig betrouwbaar worden geleverd vanuit de fabriek voor vloeibare waterstof in Wonchang-dong, Seo-gu. De verwachting is dat vraag en aanbod van waterstof soepeler zal verlopen.

Lees ook: frankrijk-ligier-en-bosch-presenteren-raceauto-op-waterstof-in-parijs

Een opvallende verschijning op de waterstofbeurs Hyvolution in Parijs. Het Franse bedrijf Ligier presenteert samen met Bosch Engineering de racewagen Ligier JS2 RH2. Ligier Automotive, voorheen Onroak Automotive, is een Frans bedrijf dat raceauto's ontwerpt, produceert en verkoopt, met name sportprototypes voor verschillende internationale series. Bosch is een internationale toeleverancier van auto-onderdelen. Bij de ontwikkeling van de emissievrije racewagen hebben de bedrijven intensief samengewerkt.

“Onze eenheid die zich bezighoudt met nieuwe energieën werkt actief aan nieuwe onderwerpen en onze aanwezigheid bij Hyvolution is een kans om andere spelers in deze energietransitie te ontmoeten”, legt Richard Tur, COO van Ligier Automotive, uit.

De afgelopen jaren is de waterstofauto Ligier JS2 RH2 al uitvoerig getest. Voor het eerst reed de wagen twee jaar geleden rondjes op het circuit van Le Mans en inmiddels heeft het voertuig zo’n 5000 kilometer afgelegd waarbij snelheden zijn bereikt van 280 km/u.  

“Met de Ligier JS2 RH2 hebben we aangetoond dat we in korte tijd, iets meer dan zes maanden, een waterstofsysteem in een wedstrijdvoertuig kunnen integreren”, zegt Julien Jehanne, locatiedirecteur van Ligier Automotive, gespecialiseerd in conceptauto’s en andere bijzondere voertuigen. Er wordt door Ligier en Bosch verder gewerkt aan de regulering van de injectie van gasvormige waterstof, maar ook aan het toekomstig gebruik van vloeibare waterstof.

Hyvolution, de beurs waar het voertuig volgende week te zien is, wordt gehouden van 28 tot 30 januari in Parijs.

Lees ook: usa-nieuwe-landkaart-brengt-vindplaatsen-voor-witte-waterstof-in-beeld

De zoektocht naar natuurlijke witte waterstof diep in de aardbodem gaat wereldwijd in hoog tempo door. Zelfs in de Verenigde Staten waar de nieuwe president Trump persoonlijk niet veel op heeft met verduurzaming. De US Geological Survey heeft de afgelopen week de eerste kaart gepubliceerd met de verwachte locaties in de hele VS waar de bodemsamenstelling kan duiden op vindplaatsen van witte waterstof. De kaart is het resultaat van een systematische analyse van de geologische omstandigheden die gunstig zijn voor waterstof, gebaseerd op een nieuw ontwikkelde methodologie. 

De kaart is de eerste in zijn soort op continentale schaal, en toont waarschijnlijke ondergrondse gebieden die als eerste onderzocht moeten worden op geologische waterstof. Het toont interessante gebieden, waaronder een mid-continent regio die Kansas, Iowa, Minnesota en Michigan, de Four Corners staten Arizona, Colorado, New Mexico en Utah, de kust van Californië en gebieden langs de oostkust omvat. 

"Decennialang was de gangbare mening dat natuurlijk voorkomende waterstof niet in voldoende hoeveelheden kan worden gewonnen om te worden gebruikt voor energiedoeleinden", aldus Sarah Ryker, USGS associate director voor energie en mineralen. "De nieuwe kaart laat zien dat verschillende delen van de VS toch een ondergrondse waterstofbron zouden kunnen hebben." 

In een recent artikel schatten USGS-geologen Geoff Ellis en Sarah Gelman een groot potentieel voor de hoeveelheid waterstofvindplaatsen in de wereld, maar dat de onzekerheid nog groot is. "We schatten in dat de energie-inhoud van deze geschatte winbare hoeveelheid waterstof ongeveer twee keer zo groot is als de hoeveelheid energie in alle bewezen aardgasreserves op aarde", schreven Ellis en Gelman in hun recente Science Advances- artikel. 

Het model doet echter geen voorspellingen over hoe of waar deze waterstof in de ondergrond ligt opgeslagen. De auteurs merken op dat veel ervan waarschijnlijk te diep, te ver van de kust of in te kleine gasvelden ligt om economisch winbaar te zijn.   

"We hebben laten zien dat er een significant potentieel is voor witte natuurlijke waterstof als opkomende energiebron. De volgende logische stap is om de beste winningslokaties in de Verenigde Staten te vinden. Daarvoor moesten we een methodologie ontwikkelen, die we eerst hebben toegepast op de onderste 48 staten", aldus Gelman. 

De nieuwe USGS-prospectiviteitskaart doet precies dat, door te beoordelen welke regio's de benodigde geologische omstandigheden hebben - waterstofbronnen, reservoirgesteenten en afdichtingen om het gas op te vangen - voor waterstofvelden. De kaart kent waarden toe van 0 tot 1, hoe dieper de blauwe kleur, hoe meer potentie. De kaart, die voortdurend zal worden bijgewerkt naarmate de wetenschap vordert, is een belangrijke eerste stap bij de zoektocht naar witte waterstof.

Hoewel er nog veel onzekerheid bestaat over de mate waarin geologische waterstof kan bijdragen aan het voldoen aan de toekomstige vraag naar energie, heeft het de potentie om goedkope grondstoffen te leveren voor essentiële chemicaliën en bij te dragen aan het koolstofvrij maken van de energiesector.

Lees ook: frankrijk-lhyfe-presenteert-digital-paspoort-voor-100-groene-waterstof

Het Franse beursgenoteerde bedrijf Lhyfe, producent van groene en hernieuwbare waterstof, bundelt de krachten met Atmen, specialist in compliance-automatisering, om de transparantie en traceerbaarheid in de waterstofsector te versterken. Gezamenlijk presenteren de bedrijven een digitaal paspoort voor elke levering van door Lhyfe geproduceerde waterstof. Dit paspoort geeft een volledige beschrijving van de CO2-voetafdruk, inclusief de herkomst van de gebruikte elektriciteit, gedetailleerde geïntegreerde emissies en de impact van verwerkings- en logistieke stappen.

De samenwerking wordt voor het eerst uitgerold op de productielocatie van Bouin (Vendée) voordat het naar andere eenheden wordt geïmplementeerd. Voor Lhyfe belichaamt dit project zijn inzet voor een transparante en verantwoorde decarbonisatie. “Onze samenwerking met Atmen is een belangrijke stap in het realiseren van onze behoefte aan transparantie richting onze klanten, zowel op het gebied van duurzaamheid als traceerbaarheid. Met digitale paspoorten nodigen we de hele sector uit om zich aan te sluiten bij dit registratiesysteem dat het vertrouwen en de duurzaamheid moet garanderen”, onderstreept Antoine Hamon, Director of Operations.

Foto: De productielocatie van Lhyfe in Bouin in het westen van Frankrijk werd in september 2021 in gebruik genomen en kan 1000 kilo waterstof per dag produceren.

Lees ook:  nederland-nefit-bosh-plaatst-h2-tank-voor-europees-onderzoekscentrum

Spectaculaire beelden uit de Nederlandse stad Deventer. Daar is op het bedrijfsterrein van Nefit-Bosch begin deze maand een grote voorraadtank voor waterstof geplaatst. Twee grote kranen tilden het voorraadvat van een dieplader en plaatsten het verticaal op een betonnen voet. In de 17 meter hoge waterstofbuffertank wordt waterstof opgeslagen dat wordt gebruikt in het onderzoekscentrum van Nefit-Bosch waar verwarmingsketels op H2 uit heel Europa worden ontwikkeld en getest.

De opslagbuffer moet in de toekomst ook en rol gaan spelen binnen het project GROHW, waarbij de projectpartners ook enkele bedrijven in de onmiddellijke nabijheid van Nefit-Bosch van waterstof willen voorzien. Daarvoor moet een klein waterstofnetwerk worden ontwikkeld dat mogelijk in de toekomst over het hele bedrijventerrein van Deventer wordt uitgerold. Het ligt in de bedoeling om dan geen waterstof meer van elders aan te voeren, maar zelf te produceren via een electrolyser.

GROHW is een samenwerkingsverband van partners die samen 's werelds eerste open lokale groene waterstofketen voor bedrijven willen realiseren. Van opwek en waterstofproductie tot distributie en verbruik door lokale industriële afnemers.

Lees ook: frankrijk-vertrouwen-blijft-tientallen-nieuwe-h2-bussen-na-brand-in-belfort

Waterstof blijft een van de belangrijkste doelen om het openbaar vervoer in de Franse regio Belfort emissievrij te maken. Ook nadat enkele weken geleden de volledige vloot waterstofbussen in vlammen opging. In oktober ontvangt het netwerk acht nieuwe gelede waterstofbussen, van het merk Solaris. Nog voor de zomer moet een order voor twaalf normale waterstofbussen worden bevestigd. Deze laatste bestelling kan met zeven bussen worden verhoogd om de uitgebrande bussen te vervangen.

Op 2 januari 2025 verwoestte een brand de zeven waterstofbussen in het vervoersnetwerk Groot-Belfort volledig. Een harde klap voor het innovatieve vervoersbedrijf. “De brand houdt geen verband met waterstof of het gebruik ervan”, benadrukt de Joint Public Transport Union (SMTC) van het Territoire de Belfort. De ramp heeft waarschijnlijk  een elektrische oorsprong, bevestigt Bruno Jamet, innovatie- en projectdirecteur van de concurrentiecluster Pôle Véhicule du Futur. Camerabeelden van de beginnende brand tonen dat aan. Nadat er in de eerste bus brand was uitgebroken, verspreidde het vuur zich naar de zes anderen die daar vlak naast geparkeerd stonden. Een nettoverlies van 4,8 miljoen euro, omdat waterstofbussen ruim twee keer zo duur zijn als dieselbussen, 700.000 euro tegenover 280.000 euro per stuk.

Het positieve punt is dat de veiligheidssystemen om explosies te voorkomen perfect werkten, met name het ledigingssysteem van de waterstoftank, dat wordt geactiveerd vanaf een bepaalde temperatuur en druk. “Er was geen enkel risico meer verbonden aan waterstof omdat de tank leeg was”, legt Bruno Jamet uit. “Er werd geen lucht- of waterverontreiniging waargenomen.”

De waterstofpioniers durven zelfs stellen dat de brand het vertrouwen in waterstof kan vergroten. De divisie Voertuig van de Toekomst wil een werkgroep oprichten die verschillende experts samenbrengt om ‘van deze ervaring te profiteren’. “Door dit incident kan Belfort operationele ervaring opdoen en zichzelf nog meer positioneren als benchmark-waterstof-ecosysteem”, schat Mikaa Blugeon-Mered, specialist in waterstofgeopolitiek en docent.

De stad Belfort droomt ervan de Franse hoofdstad van de waterstofindustrie te worden en lanceerde in de zomer van 2023 zijn eerste bussen op waterstof voor het openbaar vervoer, met als doel om in 2026 de helft van zijn vloot ermee uit te rusten. Dit beleid wordt onverminderd voortgezet.

“Het incident is betreurenswaardig, maar het stelt de waterstofstrategie helemaal niet ter discussie”, benadrukt Damien Meslot, de LR-burgemeester van Belfort. Het tankstation, dat afgelopen voorjaar werd ingehuldigd blijft operationeel. In oktober ontvangt het vervoersnetwerk acht gelede waterstofbussen, van het merk Solaris. Voor de zomer moet een order voor twaalf normale waterstofbussen worden bevestigd. De vervanging van de zeven uitgebrande bussen komt daar nog bij.

“De waterstofmarkt staat in Belfort niet ter discussie, zegt Christophe Grudler, Renew-lid van het Europees Parlement en coördinator van de Industrie- en Energiecommissie. “We hebben H2 absoluut nodig voor de industrie en de zware mobiliteit.”

Lees ook: h2-aandrijving-ongeschikt-voor-verduurzaming-historische-stoomlocomotieven

Een teleurstelling voor liefhebbers van historische stoomlocomotieven. Uit een onderzoek van de Universiteit van Nordhausen blijkt dat de robuuste ijzeren trekpaarden moeilijk kunnen worden verduurzaamd door van kolen over te schakelen naar emissievrije waterstof. Technisch zou het kunnen, maar praktisch is het niet uitvoerbaar. In heel Europa worden oplossingen gezocht om de historische stoomlokomotieven in de toekomst emissievrij te kunnen laten rijden, terwijl de beleving van de klant niet minder mag zijn. Waterstof is niet de beste oplossing, met andere brandstoffen is het eenvoudiger om stoomlocomotieven te verduurzamen.

Het onderzoek van de Universiteit Nordhausen werd uitgevoerd in opdracht van de Mecklenburgische Bäderbahn (MBB) in Kühlungsborn. De plaatselijke stoomlocomotief rijdt nu nog op steenkool, maar daarbij komt veel CO2 en fijnstof vrij. Het historische spoorwegbedrijf vrezen dat rijden op kolen in de toekomst niet meer is toegestaan. Voor de continuïteit van de Kuehlungsborn-West Molli Bahn is daarom naar alternatieven onderzocht.

Als alternatieven voor steenkool en olie zijn mogelijk houtpellets of plantaardige houtskool, gemaakt uit tuinafval of resten uit de houtindustrie, een beter alternatief. Deze energiebronnen kunnen niet alleen de CO2-uitstoot verminderen, maar ook het historische karakter van de locomotieven behouden. Maar eenvoudig is het allemaal niet, het gebruik brengt nog steeds problemen met zich mee. Het opslaan van houtpellets beschermd tegen weersinvloeden is aanzienlijk complexer dan de huidige kolenopslag. En uiteindelijk maken deze alternatieven de rit niet CO2-vrij. Met waterstof zou dat wel het geval zijn.

De Mecklenburgische Bäderbahn exploiteert "Molli", dat is de oudste smalspoorlijn aan de Oostzeekust in het noorden van Duitsland.

Lees ook: china-drone-op-vloeibare-waterstof-maakt-eerste-testvlucht-in-baoij-provincie-shaanxi

Chinese technici inspecteren voor de laatste keer een nieuwe drone die klaarstaat om te gaan vliegen op vloeibare waterstof. En dat is gelukt. Het luchtvoertuig is de afgelopen week succesvol verticaal opgestegen in de stad Baoji en na een vlucht ook weer probleemloos verticaal geland. Voor China was het een primeur, maar niet voor de wereld. Vorig jaar vloog al in de Verenigde Staten een drone op LH2.

Met de vlucht willen de initiatiefnemers het potentieel van waterstof binnen de luchtvaart aantonen. Volgens Li Yongxin, technische leider van het project, is vloeibare waterstof een schone energiebron met een dichtheid die veel hoger ligt dan die van traditionele vliegtuigbrandstoffen en batterijen. Hierdoor zijn langere vluchten van meer dan 1.000 kilometer mogelijk met een gemiddelde snelheid van 240 km op uur. De geteste drone heeft een laadvermogen van 120 tot 160 kilogram en een startgewicht van 1,2 ton.

Het luchtvaartuig is gezamenlijk ontwikkeld door de bedrijven Shaanxi Tongchen Heguang Cryogenic Technology, Dreamfly Technology en Qing Power Technology, allen uit Beijing en Shaanxi die samenwerkten met  dronespecialisten van de Tsinghua Universiteit en experts op het gebied van vloeibare waterstof van de Xi'an Jiaotong Universiteit. De studenten hebben de focus gelegd op het ontwerp van het waterstofopslag, het toevoersysteem van H2 en de brandstofceltechnologie.

Volgens Shaanxi Tongchen Heguang Cryogene Technologie is vloeibare waterstof veel efficiënter dan lithiumbatterijen. Met deze technologie zien onbemande vliegtuigen enorme toepassingsperspectieven ontstaan, bijvoorbeeld in de brandbestrijding, het transport en de landbouw.

Lees ook: zweden-h2-truck-zorgt-voor-emissieloos-transport-bij-scandinavische-omstandigheden

Een zware waterstoftruck tankt groene waterstof bij een waterstoftankstation in Borlänge, een stadje 200 km ten noordwesten van de Zweedse hoofdstad Stockholm. Het voertuig is gebouwd in opdracht van het Zweedse transportbedrijf Maserfrakt door Holthausen Clean Technology uit Nederland en is speciaal uitgerust om probleemloos te kunnen functioneren onder robuuste en koude Scandinavische omstandigheden.

De Holthausen waterstof brandstofcel vrachtwagen weegt 64 ton, is uitgerust met een 300 kW brandstofcel en kan 100 kilo waterstof in verschillende tanks achter de cabine meenemen. Daarmee heeft de vrachtauto een rijbereik van 1.180 emissievrije  kilometers.

Lees ook: nederland-zepp-solutions-bouwt-brandstofcelaggregaat-voor-kraanschip-prins-6

Het Nederlandse waterbouwbedrijf Van den Herik-Sliedrecht heeft een order geplaatst bij zepp.solutions voor de ontwikkeling van een brandstofcelaggregaat op waterstof. Het aggregaat wordt gebouwd rond het X150 brandstofcelsysteem van zepp.solutions en is ontworpen om het batterij-elektrische kraanschip de Prins 6 van energie te voorzien. De generatorset zal in eerste instantie worden ingezet bij een opdracht voor Rijkswaterstaat.

Een kraanschip is een schip dat inzetbaar is voor verschillende soorten werkzaamheden zoals baggerwerk en kust- & oeverwerk. Dit schip is een vaartuig met een vaste draadkraan genaamd PLM 1217, het schip heeft 3 telescoop spudpalen. Met de kraan kan er lading aan boord van het schip worden geladen of overgeslagen. Kraanschepen worden ingezet voor het uit voeren baggerwerkzaamheden in grondsoorten als zand, slib en klei, maar ook voor werkzaamheden zoals het aanbrengen van bodem- en oeverbestorting van steen.

In de eerste fase zal de generatorset vanaf de kades langs de IJssel worden ingezet om de 'Prins 6', een kraanschip met nu al een volledig elektrische aandrijflijn, van energie te voorzien. Het kraanschip wordt voornamelijk gebruikt voor bagger- en oeverwerkzaamheden. Omdat de generatorset in de eerste fase nog op de kade staat is het mogelijk om overdag ook ander materieel, zoals elektrische graafmachines, van schone energie te voorzien. Door gebruik te maken van de waterstoftechnologie van zepp.solutions neemt Van den Herik een leidende rol op zich in duurzame projectuitvoering bij activiteiten die traditioneel moeilijk emissievrij kunnen worden uitgevoerd.

Dankzij de door waterstof aangedreven generatorset realiseert Van den Herik met alleen de inzet van de Prins 6 een geprognotiseerde jaarlijkse uitstootvermindering van 165 ton CO2 eq. en 2 ton stikstof. Bovendien wordt de geluidsoverlast tot een minimum beperkt. Dit sluit niet alleen aan bij de duurzaamheidsdoelen die Van den Herik zich gesteld heeft, maar zeker ook bij de duurzaamheidsdoelen van Rijkswaterstaat.

Door het initiatief dat Van den Herik genomen heeft met de ontwikkeling van een emissieloos kraanschip is dit project geselecteerd als een zogeheten Koploperproject door het TPKV (Transitiepad Kustlijnzorg en Vaargeulonderhoud) waarbij de uiteindelijke ‘go’ alleen gegeven kon worden in nauwe samenwerking met opdrachtgever Rijkswaterstaat.

De koopovereenkomst tussen Van den Herik en zepp.solutions werd officieel bekrachtigd tijdens de InfraTech beurs die deze week wordt gehouden in Rotterdam Ahoy.

Lees ook: frankrijk-projectteam-beauthyfuel-test-succesvol-vliegtuigmotor-op-vloeibare-waterstof

Een belangrijke ontwikkeling binnen het vliegen op waterstof. Uit een test nabij de Franse stad Grenoble is gebleken dat het haalbaar is om een ​​licht vliegtuig aan te drijven met een verbrandingsmotor op vloeibare waterstof. De resultaten laten zelfs een licht betere prestatie zien ten opzichte van een equivalent op kerosine. De demonstratie met een vliegtuigmotor op de grond  duurde in totaal 23 uur en is in september al uitgevoerd. Het projectteam van BeautHyFuel heeft de eerste resultaten pas deze week bekendgemaakt. Gedurende de testperiode wisselde de buitentemperatuur van -5°C tot +35°C.

Met behulp van een 141 pk (105 kW) TP-R90 regeneratieve turbine geleverd door start-up Turbotech, bevatte het end-to-end systeem ook een door Air Liquide ontwikkelde cryogene opslagtank en een brandstoftoevoer- en controlesysteem van Safran. Andere partners in het vijfkoppige consortium zijn vliegtuigbouwers Elixir Aircraft en Daher.

"Het doel van dit project was om een ​​vergelijkbare energiedichtheid te bereiken als een conventioneel Avgas- of Jet A-1-brandstofsysteem, waarbij rekening werd gehouden met de beperkingen die samenhangen met de aanpassing, bruikbaarheid en certificering van een cryogene waterstofvoortstuwingsoplossing", aldus Damien Fauvet, CEO van Turbotech.

“Over het geheel genomen zijn er geen problemen gemeld, de motorprestaties komen overeen met die van de kerosineversie en het systeem vertoonde zelfs een licht verbeterde werking in H2”, zegt Pierre-Alain Lambert, vice-president waterstofprogramma's van Safran. "Door onze technologie te koppelen aan het cryogene opslagsysteem van Air Liquide, dat de energiedichtheid biedt die nodig is voor vliegtuigtoepassingen, hebben we aangetoond dat een complete hightech voortstuwingsoplossing met nul CO2-uitstoot tijdens de vlucht mogelijk is en dat deze direct kan worden geïntegreerd in lichte vliegtuigen.” Het bedrijf geeft wel aan dat het kwalificatie- en certificeringsproces "meer ontwikkelings- en testinspanning gaat vergen".

Het project BeautHyFuel  loopt al enkele jaren. In een eerdere fase, in januari 2024, werd gasvormige in plaats van vloeibare waterstof gebruikt om een ​​eerste karakterisering van de motor uit te voeren op de locatie van ArianeGroup in Vernon, Frankrijk.

Lees ook: verenigde-arabische-emiraten-hyundai-levert-twee-verschillende-bussen-op-h2-aan-abu-dhabi

Bijzonder nieuws uit de oliestaat Verenigde Arabische Emiraten. In de straten van Abu Dhabi rijden sinds kort twee bussen van de vervoerder ITC op waterstof om de overstap naar emissievrij te benadrukken. De bussen zijn geleverd door Hyundai UAE via haar lokale distrubuteur Juma Al Majid Co.

De twee h2-bussen zijn onderdeel van het Green Bus Programma van de stad, een initiatief dat gericht is op het testen van de toekomst van schoon openbaar vervoer in de woestijn. De bussen, een Hyundai Elec City FC verzorgt de City Route 65, terwijl de Hyundai Universe FC , de langere Regionale Route 160 verzorgt. De H2-voertuigen zullen tot eind 2025 intensief worden gebruikt, terwijl Abu Dhabi onderzoekt hoe waterstof- (en elektrische) energie het openbaarvervoersnetwerk kan transformeren. Waterstofbussen zijn, met hun snelle tankcapaciteit en grote actieradius, zeer geschikt voor het personenvervoer in de woestijnstaat, maar batterij-elektrische bussen maken ook deel uit van het proefprogramma.

Suliman Al Zaben, directeur van Hyundai UAE , noemt het partnerschap met ITC een ‘transformatieve reis’ naar emissievrije mobiliteit en benadrukte het potentieel ervan: “De levering van deze geavanceerde waterstofbussen aan ITC markeert een nieuw hoofdstuk in onze toewijding aan het promoten van schone energie en baanbrekende technologieën in de regio.”

Overigens rijdt er sinds enkele dagen nog een derde bus, een dubbeldekker, op waterstof in Abu Dhabi. Een verraste voorbijganger maakte afgelopen weekend deze opname. De bus is geleverd door City Bus in Hong Kong, waar er inmiddels vier rondrijden. Het Chinese bedrijf maakte in mei al bekend met het busbedrijf in Abu Dhabi te onderhandelen over de levering van bussen op waterstof.

Lees ook: nederland-vissers-energy-group-bouwt-groot-waterstoftankstation-in-venlo-tegelen

Vissers Energy Group, met de hoofdvestiging in het Limburgse Horst, en haar consortiumpartners hebben bijna € 5 miljoen ontvangen voor de uitrol van een waterstoftankstation bij Venlo en verschillende vrachtauto’s op waterstof. Het consortium waar Vissers deel van uitmaakt krijgt het bedrag uit de subsidieregeling Waterstof in Mobiliteit, kortweg SWIM. 

Inmiddels wordt aan de Venloseweg in Venlo-Tegelen, direct tegenover de afslag van de snelweg A73, hard gewerkt aan een geheel nieuw mobiliteitscentrum. Vissers Energy Group combineert hier in het tankstation van de toekomst alle vormen van mobiliteit. Het mobiliteitscentrum heeft een centrale ligging in Venlo en wordt ook wel ‘de Poort van Venlo’ genoemd. Omdat het daarmee een visitekaartje is voor de Gemeente Venlo wordt veel aandacht besteed aan het aanzien van het complex. 

Bij dit geheel nieuw te bouwen tankstation kunnen klanten naast waterstof ook reguliere brandstoffen, duurzame diesel en groen gas tanken. Ook komt er een laadplein voor elektrische auto’s én komen er (snel)laders voor elektrische vrachtwagens. De nieuwe locatie wordt uitgebreid met een nieuwe, moderne autowasstraat, een lunchroom in het concept Moments & More, een fastfoodrestaurant en een fitness-studio. Ook komt de Giant Bike Store terug op de nieuwe locatie. 

Een deel van de financiering van SWIM zal worden gebruikt om een ​​grootschalig waterstoftankstation in Venlo op te zetten, terwijl € 4 miljoen zal worden besteed aan de aankoop van waterstofvoertuigen voor hun logistieke partners. Het project wordt geleid door een consortium met onder meer de fabrikant van waterstofvoertuigen E-Lions, SJT Venlo BV, Looop Logistics BV, Nijsen Company, Medicura, Connect Autolease en andere vooruitstrevende organisaties. 

Volgens Vissers zorgt de ontwikkeling van een waterstoftankstation in Venlo en de inzet van waterstofvoertuigen voor een versnelling van de energietransitie binnen de mobiliteit in heel Nederland.

Lees ook: nederland-resato-ontvangt-25-000-000-durfkapitaal-voor-ontwikkeling-waterstoftankstations

Goed nieuws voor de Nederlandse fabrikant van waterstoftankstations Resato Hydrogen Technology. Het bedrijf uit Assen heeft 25 miljoen euro durfkapitaal aangetrokken via de Europese Investeringsbank. Resato zal met het geld in de komende jaren haar productiecapaciteit vergroten en het onderzoek en ontwikkeling van de eigen technologie bevorderen. De groeiplannen van Resato streven naar het uitrollen van 1.000 waterstoftankstations in 2030, in lijn met de duurzame en slimme mobiliteitsstrategie van de Europese Unie. Nog dit jaar wil het bedrijf naar een nieuwe locatie in Assen verhuizen om in de nabije toekomst een verdere opschaling van de productie mogelijk te maken.

Resato levert een belangrijke bijdrage aan het reduceren van emissies door de mobiliteit, een belangrijk doel van de Europese Commissie. “Vooruitkijkend zal waterstof zeker een plek hebben in de energiemix”, zegt EIB-vicepresident Robert de Groot. “Voor de groene en energietransitie is het ook belangrijk dat de infrastructuur bestaat die mensen in staat stelt alternatieve brandstoffen de omarmen. De Europese Investeringsbank is blij alweer een hoogtechnologisch Nederlands waterstofproject te ondersteunen. Het geeft ook aan hoe innovatief Europa kan zijn als het de juiste middelen heeft.”

Gezien de beperkingen in de netwerkcapaciteit en de beschikbaarheid van elektriciteit, is de verwachting dat waterstof in verschillende sectoren in de economie een rol gaat spelen bij het vervangen van fossiele brandstoffen. Daarbij kan Resato’s technologie helpen bij het verminderen van de uitstoot in bijvoorbeeld de vervoerssector. Met name voor zwaar transport (bussen en vrachtwagens) en/of langeafstandsvervoer zijn waterstofvoertuigen zeer geschikt vanwege hun grote actieradius.

Rob Castien, CEO van Resato Hydrogen Technology is blij met de 25 miljoen die een snelle expansie mogelijk maakt: “Deze lening van de Europese Investeringsbank is voor ons een hele eer, omdat dit het vertrouwen van de EIB in Resato’s strategie, visie en toewijding aan innovatie benadrukt. Voor Resato is het ook een bevestiging van onze missie als pionier in het ontwikkelen van vooruitstrevende waterstoftankoplossingen. Met deze steun staan we nog sterker om de uitrol van de waterstoftankinfrastructuur verder te versnellen.”

Resato verwacht tussen nu en 2030 te groeien van de huidige 170 medewerkers naar zo’n 500 tot 1.000 mensen. Deze uitbreiding zou dan ook in de regionale toeleveringsketen meer werkgelegenheid kunnen creëren, waardoor het bijdraagt aan de economische ontwikkeling van de regio. Het opschalen van de productiecapaciteit draagt wel de uitdaging van het vinden van technisch geschoold personeel met zich mee. Daarom heeft Resato afgelopen november haar H₂ Academy opgezet, een samenwerking met universiteiten en lokale onderwijsinstellingen waarmee gespecialiseerde trainingsprogramma’s voor een carrière in de waterstofindustrie aangeboden worden.

Met 55 tanklokaties is Resato technologisch koploper in de markt van waterstoftankstations. Het tot nu toe grootste station heeft een tankcapaciteit van 2000 kg waterstof per dag en wordt uitgebaat door Hypion in Neumünster, Duitsland.

Lees ook: frankrijk-brand-in-zeven-waterstofbussen-in-belfort-waarschijnlijk-ontstaan-in-de-accubak

‘De brand die afgelopen week uitbrak bij een openbaarvervoersbedrijf in Belfort in het oosten van Frankrijk is niet veroorzaakt door een mankement in het waterstofsysteem van de voertuigen’. Dat meldt vervoerder Optymo in een persbericht. Er wordt nog wel onderzoek gedaan naar de oorzaak van de brand. Zoals Waterstof Magazine eerder meldde brak er In de nacht van 1 op 2 januari 2025 brand uit, waarbij zeven waterstofbussen vernietigd werden. De voertuigen stonden op dat moment buiten op een parkeerplaats. Nadat er brand was ontstaan in de eerste bus sloeg het vuur snel over naar de andere bussen die vlak naast elkaar stonden geparkeerd.

In een persbericht stelt Optymo : ‘Wat we weten is dat de brand geen verband houdt met waterstof of het gebruik ervan. Uit de eerste analyses blijkt dat het om een ​​brand van elektrische oorsprong gaat. Er moet echter nog worden vastgesteld welke apparatuur oververhit of beschadigd is geraakt en waardoor dit incident is veroorzaakt. Er loopt een onderzoek door onafhankelijke technische en juridische expertise”, aldus Optymo. De verzekeraar werd direct op donderdag 2 januari opgeroepen om “een snelle schadevergoeding te garanderen”.

Uit beelden van beveiligingscamera's blijkt dat de eerste brand zichtbaar werd bij de accubak waarin batterijen zijn opgeslagen met een elektrische energiecapaciteit van 24 kWh. Omdat de bussen naast elkaar geparkeerd stonden, verspreidde de brand zich snel van de ene bus naar de andere. De brandweer had de brand rond 4.45 uur onder controle. Er raakte niemand gewond. Zes waterstof-elektrische bussen werden volledig vernield, één werd door de vlammen aan de rechterkant zo beschadigd dat een reparatie te kostbaar zal zijn. Het betreft zeven Van Hool A12 FC-waterstofbussen, die in de tweede helft van 2023 in gebruik zijn genomen.

De beheerder van het openbaarvervoernetwerk geeft aan dat het productiestation voor waterstof en het waterstoftankstation dat 100 meter verderop staan geen schade hebben opgelopen. “Het brandalarm ging om 02.20 uur af. De brandweer was snel ter plaatse en had de brand rond 08.30 geblust. Alle beveiligingssystemen werkten naar behoren. Alle veiligheidsvoorzieningen, zowel passief als actief, werkten zoals verwacht.”

Het openbaar vervoer in de regio Belfort heeft geen hinder van het wegvallen van de zeven waterstofbussen. Optymo heeft vervangend vervoer geregeld.

Lees ook: zweden-bouw-van-de-grootste-electrolyser-van-europa-gaat-ook-in-de-winter-gewoon-door

In de sneeuw in het noorden van Zweden wordt volop gewerkt aan de bouw van de grootste fabriek voor groen staal ter wereld. Naast de fabriek komt een electrolyser te staan met een capaciteit van 700 MW voor de productie van groene waterstof. Het project is een initiatief van H2 Green Steel dat tegenwoordig opereert onder de naam Stegra.

In totaal is er 6,5 miljard euro subsidie verstrekt om de plannen te realiseren. Bij Stegra werken inmiddels 300 fulltime medewerkers en op de bouwplaats dagelijks 2000 bouwvakkers. De fabriek voor groen staal is de eerste ter wereld en de electrolyser een van de grootsten ter wereld. De waterstof wordt gebruikt om ijzererts om te zetten in groen ijzer. In de groene staalfabriek worden straks inductie- en elektrische kachels gebruikt in plaats van gasgestookte ovens. Door de verschillende stappen in het productieproces op dezelfde lokatie te hebben, van de groene waterstoffabriek tot de koudwalserij, kan Stegra de enrergiestroom optimaliseren voor maximale efficiëntie op schaal. Door steenkool in te ruilen voor groene waterstof en de staalfabriek te elektrificeren, wordt de CO2-uitstoot tot 95% verminderd in vergelijking met traditionele staalproductie.

Stegra werd opgericht in 2020 met als doel de staalindustrie, waarvan de uitstoot moeilijk is te reduceren, te decarboniseren. Voor de bouw van het eerste project is gekozen voor de Zweedse stad  Boden. Daar zit ijzererts in de grond en is veel groene energie beschikbaar. Stegra verwacht ook in 2025 nog flink te groeien. Op de twee lokaties in Boden en Stockholm werken nu nog 300 fulltime medewerkers. Dat moeten er eind dit jaar bijna 1500 zijn.  Het eerste groene staal moet in 2026 worden geproduceerd.

Lees ook:  saoedi-arabie-japanse-autofabrikanten-testen-waterstof-raceauto-hyse-x2-tijdens-dakar

Het zal de echte Dakar liefhebbers deze week niet zijn ontgaan. Aan de rally in de woestijn van Saoedi-Arabië doet dit jaar de waterstof-supercharged viercilinder racer “HySE-X2” mee. HySE staat voor Hydrogen Small Mobility & Engine Technology Association en is een samenwerking van de grote Japanse autofabrikanten als Kawasaki, Suzuki, Toyota, Honda, Yamaha en DENSO. X2 staat voor een flinke update van de X1 die vorig jaar meereed. De bedrijven achter het ontwerp focussen zich op het verbeteren van de waterstofmotortechnologie en het ontwikkelen van de brandstof- en opslagsystemen die nodig zijn voor waterstofvoertuigen. De fabrikanten zien de race door de woestijn als een belangrijke testcase. Het voertuig op waterstof doet mee in de categorie “Mission 1000 ACT2”.

De Dakar Rally van 2025 vindt plaats van 3 tot 17 januari 2025 door de onherbergzame woestijnen van Saoedi-Arabië. De categorie ‘Mission 1000’, die in 2024 voor het eerst werd geïntroduceerd, staat open voor futuristische, koolstofneutrale voertuigen. De deelnemers moeten ruim 1000 kilometer aan uitdagend terrein overbruggen. Dat tart de grenzen van geavanceerde technologie, zoals de waterstofverbrandingsmotoren. De race wordt gereden in verschroeiende hitte, in ruige landschappen en meedogenloze omstandigheden. Vorig jaar behaalde het team de 4e plaats en noteerde het een aantal belangrijke verbeterpunten voor 2025. Met deze kennis en verbeteringen is de volgende generatie HySE-X2 ontwikkeld.

De HySE-X2 komt met verschillende upgrades ten opzichte van zijn voorganger, waaronder een opnieuw ontworpen motor, verbeterd chassisontwerp en een grotere waterstoftankcapaciteit - van drie waterstoftanks in de X1 naar nu vier in de X2. De grotere brandstofopslag van 7,2 kilo is mogelijk gemaakt door slimme aanpassingen aan de chassisindeling en gaat gepaard met gerichte verbeteringen in het motorvermogen bij hoge toerentallen en het brandstofverbruik bij 'middensnelheden'.

De gloednieuwe HySE-X2 wordt bestuurd door Yoshio Ikemachi , een Dakar-veteraan met onderscheidingen in zowel de motor- als de vierwielercategorie. Bijrijder Paulo Marques, ook een ervaren Dakar-coureur, geeft aanwijzingen om de waterstofracer snel en veilig door de gevaarlijke woestijnetappes te loodsen. Als zich tussentijds geen problemen voordoen zal de waterstofauto op 17 januari finishen in de afgelegen woestijnstad Shubaytah in Saoedi-Arabië. Er is dan een traject van 1.162 kilometer door de woestijn afgelegd.

Lees ook: polen-veel-belangstelling-voor-eerste-serie-waterstofbussen-van-mzk-in-provinciestad-konin

Een waterstoffeestje in de Poolse provinciestad Konin. Daar heeft de plaatselijke openbaar vervoersbedrijf MZK drie nieuwe waterstofbussen in gebruik genomen. Het zijn de eerste voertuigen uit een serie van 11 die zijn gekocht met subsidie van het Nationaal Fonds voor Milieubescherming en Waterbeheer en dit jaar en volgend jaar worden geleverd. De bussen gaan een serie dieselbussen vervangen en moeten een belangrijke bijdrage gaan leveren aan de verduurzaming van het vervoersbedrijf.

Alle bussen zijn ongeveer twaalf meter lang, hebben 80 staan- en zitplaatsen voor passagiers en meerdere tanks waarin in totaal 30 kg waterstof kan worden opgeslagen. Daarmee heeft het voertuig een actieradius van 500 km. De bussen zijn geproduceerd door PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy, onderdeel van de ZE PAK-groep. De afgelopen week hebben de eerste voertuigen in de dienstregeling gereden. Later dit jaar worden nog twee identieke voertuigen aan de stad geleverd. Met het geld van het Nationaal Fonds voor Milieubescherming en Waterbeheer zullen er in 2026 ook nog vijf gelede voertuigen van Solaris en één batterij-elektrische bus door Konin worden aangeschaft.

“Het vervangen van de busvloot door emissievrije bussen is een van de factoren die bedoeld zijn om de luchtkwaliteit in de Poolse steden te verbeteren. Het is niet alleen comfortabeler en modern vervoer, maar veroorzaakt bovenal minder lawaai en minder vervuiling “, zei Paulina Hennig-Kloska, minister van Klimaat en parlementslid van het kiesdistrict Konin-Gniezno, tijdens de ceremonie op het Wolności-plein in Konin. In de nabije toekomst kunnen in totaal 21 waterstofvoertuigen in de stad gaan rijden. Naast de tien die MZK met steun van het Nationaal Fonds voor Milieubescherming en Waterbeheer gaat aanschaffen en eentje die sinds 2022 in de vloot zit, wil het bedrijf er nog tien kopen met financiering uit het Just Transition Fund.

Brandstof voor de bussen wordt geleverd door PAK-PCE Stacje H2 Sp. z o., een bedrijf dat behoort tot de ZE PAK-groep. Volgens de in december gesloten aanbesteding zal het busbedrijf € 13,18 per kilogram waterstof gaan betalen. Hennig-Kloska schat in dat de prijs van waterstof op de lange termijn kan dalen als het wordt geproduceerd uit overtollige elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen.

Lees ook: europa-duitse-bondskanselier-waarschuwt-voor-te-strenge-eisen-rond-groene-waterstof

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz waarschuwt de Europese Commissie dat té strenge eisen rond de energietransitie de concurrentiepositie van Europa aantast. De bondskanselier roept daarom de commissie op de milieu- en industriële regelgeving te herzien, omdat deze een bedreiging vormen voor het economische concurrentievermogen van de Europese Unie. “Europese regelgeving vereist een pragmatisch evenwicht tussen enerzijds het garanderen van werkgelegenheid en een sterke en concurrerende Europese economie, en anderzijds klimaat- en milieudoelstellingen”, schrijft Scholz in een brief die afgelopen week aan Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, is gestuurd.

Eén van de belangrijkste punten die aan de orde is gekomen betreft de Europese regels rond groene waterstof. Om als ‘hernieuwbaar’ te worden beschouwd, moet deze waterstof worden geproduceerd met behulp van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen. Bovendien vereist de regelgeving dat nieuwe groene energiecapaciteiten worden ontwikkeld om aan de toegenomen vraag te voldoen, om de energieopwek van kolen- of gascentrales te verminderen. Volgens Scholz kunnen deze te strenge eisen de ontwikkeling van deze technologie, die essentieel is voor de energietransitie, vertragen. Hij stelt voor deze maatregelen te herzien of uit te stellen om de concurrentiekracht van het Europese bedrijfsleven te behouden. Het afgelopen jaar zijn veel waterstofprojecten in Duitsland stopgezet omdat de regelgeving te ingewikkeld is. Een topmanager verzuchtte dat het in Duitsland eenvoudiger is om een grote chemische fabriek te bouwen dan een grote electrolyser te plaatsen.

Waterstof was niet het enige onderwerp dat door de Duitse bondskanselier werd besproken. Om de auto-industrie een impuls te geven, roept Olaf Scholz op tot extra stimuleringsmaatregelen voor elektrische voertuigen. Hij vraagt ​​Brussel ook om de onderhandelingen met Peking te bespoedigen om een ​​compromis te vinden over de Europese douanerechten die gericht zijn op Chinese elektrische auto's. Een handelsoorlog is volgens de bondskanselier niet de juiste weg om de energietransitie te versnellen.

Lees ook: duitsland-enertrag-kan-onvoldoende-waterstof-leveren-siemens-h2-treinen-staan-tijdelijk-stil

Een moeizame start voor de nieuwe waterstoftreinen van Siemens in het Zuiden van Duitsland. De innovatieve H2 trein Mireo Plus is twee weken na de officiële lancering tot stilstand gekomen. Niet door technische problemen, maar wel door problemen bij de levering van waterstof. Het regionale vervoersbedrijf VBB laat via een persbericht weten dat waterstofleverancier Enertrag in moeilijkheden verkeert. Het waterstoftankstation langs de spoorlijn is nog niet operationeel.

Het tanken van de treinen gebeurt nu nog rechtstreeks vanuit de tube-trailers, maar deze tijdelijke oplossing kent zijn grenzen. “Het tanken van de treinen is een lang en moeizaam proces. Momenteel doen zich echter problemen voor, omdat het gecontracteerde bedrijf Enertrag momenteel niet voldoende waterstof kan leveren”, legt VBB uit in een persbericht. De regionale vervoerder moest daarom de gloednieuwe waterstoftreinen vervangen door een batterijtrein en twee dieseltreinen. “Zodra er meer brandstof in de regio arriveert en er meer treinen kunnen worden afgetankt, kan de dienst direct weer worden opgestart”, vult VBB aan.

De waterstoftrein is een jonge technologie, met nog steeds feilbare processen binnen de keten. Toch wordt H2 gezien als veelbelovend. Het vertegenwoordigt samen met batterij-elektrisch, een van de meest serieuze alternatieven voor dieseltreinen. 20% van het Duitse spoor is niet geëlektrificeerd, in Frankrijk is dat 40% en in heel Europa zelfs 50%. De elektrificatie van deze lijnen met bovenleidingen is echter niet mogelijk, gezien de verhouding tussen kosten en winstgevendheid. Het testen van waterstoftreinen is voor regionale vervoersbedrijven daarom een belangrijk traject richting emissievrij.

Lees ook: nederland-zonnepark-hollandia-in-nieuw-buinen-wordt-uitgebreid-met-5-mw-electrolyser

De bouw van het groene waterstofproject H2 Hollandia bij Nieuw-Buinen gaat door. Vorig jaar hebben de initiatiefnemers de benodigde subsidie binnengehaald en nu hebben de aandeelhouders Novar en Avitec bekend gemaakt dat de definitieve investeringsbeslissing is genomen. Ze verwachten dat de productielocatie in 2026 in bedrijf wordt genomen.

Begin 2023 kregen Novar en Avitec een vergunning voor het project H2Hollandia nadat zij eerder van de provincie al 100.000 euro subsidie kregen om een elektrolyser te installeren bij zonnepark Hollandia, dat 115 megawattpiek aan zonnepanelen telt. “We gaan dit nu écht doen, dit project wordt werkelijkheid”, zegt Jan Martijn Buruma, director Storage, Hydrogen & Smart Grids bij Novar. “Dit is een belangrijke stap voor de Nederlandse waterstofeconomie die hiermee concreet vorm krijgt: H2 Hollandia gaat nu worden gerealiseerd.”

De bedoeling is dat H2 Hollandia jaarlijks 300.000 kilo waterstof produceert met een elektrolyser van vijf megawatt. Dat gebeurt met stroom die wordt geleverd door het reeds gebouwde zonnepark Vloeivelden dat ligt in de gemeente Nieuw-Buinen, op de grens van de provincies Drenthe en Groningen. De koppeling met het zonnepark voorkomt dat de waterstofproductie het stroomnet belast.

Volgens Novar, een ontwikkelaar van grootschalige groene energiesystemen, gaat het om 'een belangrijke stap voor de Nederlandse waterstofeconomie'. Het project wordt gerealiseerd dankzij subsidies van onder meer het Rijk en de provincie Drenthe. De bouwwerkzaamheden beginnen zodra de contracten zijn getekend en zullen worden uitgevoerd door de in Nieuw-Buinen gevestigde aannemer Avitec.

“Aan de realisatie van het project zijn langdurige onderhandelingen vooraf gegaan, om projecten te laten slagen en daadwerkelijke investeringen te kunnen doen, is er van alle partijen in de keten veel vertrouwen en langetermijn-commitment nodig. Als één partij besluit niet in te stappen, komt een project niet van de grond”, meldt Novar in een persbericht.

De groene waterstof wordt op locatie in tubetrailers gevuld. Dat zijn vrachtwagens met cilinders op hoge druk waar de waterstof mee kan worden getransporteerd. De afnemer van H2 Hollandia gebruikt deze trailers om de waterstof naar de eindgebruiker te brengen zoals tankstations voor zwaar transport. “Maar ook voor Avitec als mede-initiatiefnemer van het project is deze groene waterstof essentieel om een verdere invulling te geven aan het verduurzamen van haar materieel in de infra- en bouwsector”, aldus Ben Timmermans van de Avitec Groep.

Lees ook: frankrijk-zeven-waterstofbussen-voor-openbaar-vervoer-in-regio-belfort-branden-uit

Een domper voor het openbaar vervoer op waterstof in het oosten van Frankrijk. Zeven waterstofbussen zijn de afgelopen week uitgebrand. De voertuigen stonden ’s nachts naast elkaar geparkeerd op de busparkeerplaats Optymo in Danjoutin toen de brand uitbrak. Of vandalen de bussen in brand hebben gestoken of dat er sprake is van een technisch mankement wordt nog onderzocht.

Volgens informatie gepubliceerd door L'Est Républicain werden in de nacht van donderdag 2 januari rond 02.30 uur in de verte krachtige explosies gehoord en stegen zwarte rookwolken op. De oorzaak van de explosies werd snel achterhaald: er was brand uitgebroken op het Optymo-depot, hoofdkwartier van het Syndicat Mixte des Transports en Commun (SMTC), de plaatselijke overheidsinstantie die het openbaar vervoerssysteem beheert. Zeven SMTC-waterstofbussen gingen daarbij volledig in vlammen op. Er zijn  geen slachtoffers gemeld. De voertuigen verzorgden het openbaar vervoer in de regio Belfort. Het waterstoftankstation BelHynov, geëxploiteerd door het bedrijf Hynamics, gelegen op ongeveer 150 meter van de plaats van de brand, bleef intact. Net als de naastgelegen waterstofproductielokatie. Belfort, dat ervan droomt de Franse hoofdstad van de waterstofsector te worden, lanceerde in de zomer van 2023 zijn eerste elektrische waterstofbussen voor zijn openbaar vervoer, met als doel tegen 2025 de helft van zijn vloot ermee uit te rusten.

Dankzij de snelle inzet van de brandweerlieden, die tot 8 uur 's ochtends doorwerkten, was de brand snel onder controle. Ook zijn er binnen een straal van 500 meter atmosferische controles uitgevoerd en controles op het waternetwerk om verdere problemen te voorkomen. De brand verwoestte de volledige vloot waterstofbussen van SMTC, waardoor er zeven verkoolde karkassen in het depot achterbleven . De bussen stonden pal naast elkaar geparkeerd. Als een eerste bus brand kan daardoor het vuur snel overslaan.

De kosten van elke bus worden geschat op ongeveer 700.000 euro, met een totaal van ongeveer 4,2 miljoen euro aan schade. De oorsprong van de brand is nog onbekend en wordt momenteel onderzocht door het plaatselijk bevoegd gezag. De autoriteiten hebben inmiddels laten weten dat de regionale waterstofontwikkelingen ook na de brand niet ter discussie staan.

Lees ook: nederland-h2-elektriciteitshuis-van-de-toekomst-bewaart-de-zomerzon-voor-kille-winterdagen

Op het terrein van The Green Village, onderdeel van de Technische Universiteit Delft, vindt deze winter een opvallende test plaats. Onderzoekers proberen in beeld te krijgen of enkele woningen de hele winter geen beroep op het elektriciteits- en gasnet hoeven te doen, als ze aan het begin van het winterseizoen een waterstofvoorraad van 60 kilo hebben opgebouwd. Hiermee kan stroom worden gemaakt en kan de verwarming ongeveer 7 maanden draaien. Onderdeel van de proef zijn zonnepanelen, een electrolyser en 52 gasflessen waarin de waterstof ligt opgeslagen.

Op The Green Village, het fieldlab voor duurzame innovatie, staan drie doorzonhuizen op een rijtje, elk een voortuintje met tegelpad naar de voordeur. Aan de overkant staan nog een paar appartementen. Overal liggen zonnepanelen op de daken. Maar wat de bezoekers niet zien is dat alle woningen via een ondergrondse stroomkabel zijn aangesloten op een waterstofinstallatie. Het nieuwe H2-systeem moet ervoor zorgen dat het overschot aan zonne-energie in de zomer kan worden omgezet in waterstof en op deze manier wordt verplaatst naar de winter. In de koude winterperiode wordt maximaal en direct gebruik gemaakt van de energie uit de zonnepanelen, maar wanneer het nodig is springt de waterstofinstallatie bij.

Het onderzoek is van groot belang voor heel Nederland. Daar zit het stroomnet inmiddels helemaal vol en moeten grootverbruikers vaak 10 jaar op een zware stroomaansluiting wachten. In de zomer, als er veel zonne-energie wordt geproduceerd, worden in Nederland de zonneparken regelmatig uitgezet omdat het aanbod van groene stroom groter is dan de vraag uit de markt. Dit probleem zal de komende jaren verergeren.

De onderzoekers in Delft proberen in beeld te krijgen wat de beste oplossing is om overtollige energie uit de zomer op te slaan tot een koude winter. Daarbij worden verschillende technieken bekeken. Omdat waterstof een haalbare oplossing lijkt, wordt er nu een praktijktest op het universiteitsterrein uitgevoerd. “Als je dat gaat doen, loop je tegen van alles aan, en dat is bijzonder leerzaam”, laat Marjan Kreijns, directeur van The Green Village weten. “Het eerste onderzoek is inmiddels positief afgesloten. In de afgelopen zomer hebben we voldoende waterstof kunnen produceren om comfortabel de winter door te komen.”

De eerste proefinstallatie is groot in omvang, met zijn 30m2. Dat is een gevolg van de mix van grote installaties met de vereiste veiligheidsmaatregelen. Gaandeweg bleken de vereiste veiligheidsafstanden ingrijpend. Dat ligt niet zozeer aan het gevaar. Waterstof is een explosief gas, maar dat is aardgas ook. Het grote verschil tussen de twee is dat waterstof niet eerder is uitgeprobeerd in de bebouwde kom. Ook dat hoort bij pionieren.

De onderzoekers realiseren zich dat zo’n installatie zeker niet bij alle 8 miljoen huishoudens in Nederland kan worden geplaatst. Dat hoeft dan ook geenszins. “In een dichtbevolkt land als Nederland zou je gek zijn om deze opstelling massaal uit te rollen. Er zijn heel veel slimme combinaties die je kunt maken om veel efficiënter te werken. Dit is het baseline experiment, vervolgens kunnen we ermee gaan spelen. Als we zo’n installatie verdelen over meerdere huishoudingen wordt het al een stuk aantrekkelijker”, aldus de onderzoekers.

Of het eerste testjaar succesvol kan worden afgesloten horen we de komende zomer.

Lees ook: nederland-h2-experience-center-van-xintc-met-unieke-schaalbare-electrolyser-geopend

Een uniek project in Nederland. Daar heeft waterstofontwikkelaar XINTC begin deze maand de wereld kennis laten maken met een zeer bijzondere electrolyser. Kleine compacte gasmodules kunnen moeiteloos worden opgeschaald tot een grote electrolyser. En voor de splitsing van water in zuurstof en waterstof zijn geen kostbare metalen nodig. Daardoor is het systeem goedkoper dan alkaline of PEM electrolysers. Tenslotte kan het systeem ook nog eens prima overweg met het voortdurend wisselende aanbod van energie uit zon en wind.

Hoofdredacteur Paul Bombeld van Waterstof Magazine gaat op bezoek bij het H2 Experience Center van XINTC in Kootwijkerbroek dat is gekoppeld aan een zonnepark met meer dan 40-duizend panelen en wil weten waarom dit waterstofproductiesysteem als ‘wereldwijd uniek’ wordt gepresenteerd. CEO Wilko van Kampen van XINTC geeft antwoord.

Het hele verhaal leest u via deze link

Een prachtig voorbeeld van een emissievrije bouwplaats in Nederland. Bij het dijkversterkingsproject Wolferen-Sprok heeft de combinatie ‘De Betuwse Waard’ een belangrijke stap gezet bij het emissievrij uitvoeren van graaf- en bouwwerkzaamheden. De bedrijven Ploegam, GMB en Dura Vermeer, Waterschap Rivierenland en het Hoogwaterbeschermingsprogramma hebben een deel van het werk 100% emissievrij uitgevoerd op waterstof. Daarvoor is een samenwerking aangegaan met adviesbedrijf Energylab, Genpower als leverancier van een waterstofaggregaat en Kuster H2 Energy als waterstofleverancier.

Op de bouwplaats zijn waterstofaggregaten ingezet om batterij-elektrische machines van schone energie te voorzien. Met oplaadpunten op waterstof is aangetoond dat de energievoorziening op de bouwplaats uiterst betrouwbaar en emissievrij kan zijn. “Iedere nacht werd er bij dit project 800 kWh emissievrij opgeladen”, zegt Marcel Kwakkel van Genpower. “Maar als het nodig is zetten we er niet een, maar twee drie, vier of vijf aggregaten bij en leveren we probleemloos grotere vermogens.”

De waterstof is geleverd door Kuster H2 Energie die de beschikking heeft over vier containers waarin waterstof onder 381 bar op locatie kan worden geleverd. “Dat was nog niet het geval bij dit project”, zegt een woordvoerder van Kuster tegen Waterstof Magazine. “De druk-reduceerkasten van Genpower kunnen momenteel maximaal 300 bar aan en ook onze waterstof leverancier kan maximaal 300 bar leveren. Dat betekent dat we nu per vrachtbeweging zo’n 425 kilo leveren. In de toekomst, bij hogere drukken, kunnen we gaan tot 481 kilo. Onze transportcontainers zijn er klaar voor.” Kuster maakt gebruik van 20-voets containers die op de bouwplaatsen makkelijk kunnen manoeuvreren.

Het afgelopen jaar heeft Kuster bij verschillende bouwprojecten samengewerkt met verschillende leveranciers van waterstofaggregaten. Naast Genpower heeft ook Nexus Energy stroomaggregaten beschikbaar. “Het afgelopen jaar hebben we met de verschillende leveranciers telkens de grenzen van de mogelijkheden met waterstof verlegd”, meldt Kuster. “Waterstof op de bouwplaats zien we dan ook niet meer als een experiment. Ervaring leert ons dat we inmiddels kunnen spreken over bewezen emissievrije technologie.”

In de video vertellen de partners meer over dit project langs de rivierdijk bij Andelst in de Betuwe.

Lees ook: bouwbedrijf-ballast-nedam-neemt-nederlandse-waterstofspecialist-ekinetix-over

Belangrijk nieuw van de Koreaanse autofabrikant Hyundai. Het bedrijf heeft vanmorgen de opvolger van de waterstofauto Nexo gepresenteerd. Het nieuwe voertuig krijgt de naam Initium, wat in het latijn ‘begin’ of ‘eerste’ betekent. De auto is wereldwijd voor het eerst te zien tijdens de Los Angeles Auto Show en Auto Guangzhou in China, beiden in november van dit jaar. In de eerste helft van 2025 moeten de eerste exemplaren voor klanten beschikbaar zijn. Een bijzondere ontwikkeling maakt het voertuig echt uniek, via een aansluiting aan de buitenzijde kan de brandstofcel ook worden gebruikt als mobiele en emissievrije stroomaggregaat.

Bij de ontwikkeling van Initium lag de focus op drie hoofdaspecten: een groter rijbereik en betere prestaties, de belangrijkste sterke punten van waterstofauto's; een ruim interieur en een ruime bagageruimte, waardoor deze auto ideaal is voor gezinnen; en unieke comfort- en veiligheidsfuncties die kenmerkend zijn voor waterstofauto's.

Een van de grootste voordelen van een waterstof FCEV is het indrukwekkende rijbereik en de flexibiliteit die dit met zich meebrengt. Met Initium heeft Hyundai Motor het concept uitgerust met grote waterstofbrandstoftanks om het bereik van het voertuig te maximaliseren, waardoor de voordelen van waterstof FCEV's worden vergroot. Het bedrijf heeft de Initium ook uitgerust met aerodynamische wielen om de luchtweerstand te verminderen, verpakt in banden met een lage rolweerstand, voor een beoogde actieradius van meer dan 650 km (geschatte actieradius berekend met het beoogde brandstofverbruik van Hyundai Motor, getest met 18-inch banden) tussen tankbeurten.

Wat betreft prestaties biedt Initium uitstekende acceleratie en soepele inhaalmogelijkheden. Door Hyundai's brandstofceltechnologie verder te ontwikkelen, heeft het bedrijf de output van de stack vergroot en de batterijcapaciteit verbeterd, wat een elektromotorvermogen van maximaal 150 kW mogelijk maakt. Dit zorgt ervoor dat bestuurders soepel rijden in stedelijke gebieden en bij hogere snelheden op snelwegen.

Initium bevat een FCEV-specifieke routeplanner die een van de grootste pijnpunten voor FCEV-kopers aanpakt: laadinfrastructuur. Met deze functie kunnen gebruikers eenvoudig een optimale route uitstippelen en laadstations langs de route vinden zonder dat ze een aparte app hoeven te openen of te bellen. Gebruikers kunnen de locatietoegankelijkheid en de operationele status van een geïdentificeerd laadstation controleren, evenals het aantal wachtende voertuigen en dus de mogelijkheid om op te laden

Bovendien levert de waterstofbrandstofcel van Initium ook aan de buitenwereld elektriciteit om bijvoorbeeld verschillende huishoudelijke apparaten en persoonlijke apparaten van stroom te voorzien en op te laden. De Vehicle-to-Load (V2L)-functie van het concept kan aan de buitenzijde rechtstreeks op een 220V-stopcontact worden aangesloten, waardoor Initium van een vervoermiddel verandert in een potentiële energieleverancier.

Lees ook: rolls-royce-investeert-fors-in-onderzoek-naar-waterstof-systemen

Logistiek dienstverlener Stef versnelt de energietransitie naar emissievrij. In twee distributiecentra van een van de grootste transportbedrijven in Europa is recent het intern transport gaan rijden op waterstof. Als eerste is de vestiging in Athis-Mons aan de zuidkant van Parijs overgeschakeld op H2 en inmiddels rijden ook de vorkheftrucks en stapelaars in de vestiging bij Madrid op waterstof. Stef is de Europese specialist van koellogistiek voor voedingsmiddelen en temperatuurgevoelige producten tussen de -25 graden Celsius en +18.

Stef heeft de voertuigen met een brandstofcel in de distributiecentra vergeleken met het intern transport op accu’s. Waterstof gaf in deze vergelijking het beste economische resultaat. H2 geeft de voertuigen een langere actieradius, dus hoeft minder vaak te worden gestopt. Het tanken van waterstof gebeurt in enkele minuten, terwijl een voertuig op batterijen vele uren aan de oplader moet. Dat betekent dat het logistieke bedrijf met minder voertuigen hetzelfde werk kan uitvoeren. De brandstofcel is een stuk minder gevoelig voor koude temperaturen in vergelijking met de eerder gebruikte loodzuuraccu’s.  Gemiddeld heeft een brandstofcel een levensduur van 10 jaar, twee keer zo lang als traditionele batterijen.

In de bedrijfshallen heeft waterstofbedrijf Plug Power een waterstoftankstation gebouwd. Buiten ligt een enorme opslagtank vaan waterstof. Toyota leverde de bedrijfsvoertuigen.

In Madrid wordt de waterstof ter plaatse geproduceerd met behulp van een elektrolyser. Deze wordt gevoed door de fotovoltaïsche energiecentrale van 2,9 MWp op het dak van het logistiek center.

Stef is een belangrijke logistieke dienstverlener in de food-sector. Het bedrijf is in acht Europese landen vertegenwoordigd: België, Spanje, Frankrijk, Italië, Nederland, Portugal, Verenigd Koninkrijk, Zwitserland. Er werken 22.000 medewerkers.

Het Zwitserse bedrijf Hydroride introduceert de Hyryd, een waterstof-elektrische fiets met een zeer korte oplaadtijd. Om het voertuig veel kilometers te kunnen laten rijden is slechts een wisseling van de waterstoffles, die in het frame zit verborgen, nodig. En dan kan de tweewieler er weer 60 kilometer tegenaan.

De Hyryd, ontworpen door Hydroride uit ze Zwitserse plaats Bat, nabij Zurich, gebruikt een waterstoftank om zijn 180W-brandstofcel van stroom te voorzien. Deze 25 cm hoge tank zit in het frame van de fiets en kan in slechts 10 seconden worden vervangen. Met deze eenvoudige handeling kan de fietser tot 60 km reizen voordat er een nieuwe wisseling nodig is.

Vergeleken met elektrische fietsen met lithium-ionbatterijen, waarvan de oplaadtijd tot 6 uur kan bedragen, onderscheidt de Hyryd zich door zijn snelheid en efficiëntie. Deze innovatie zou de stedelijke mobiliteit kunnen transformeren door reizen praktischer en ecologischer te maken. De topsnelheid bedraagt 23 km/u.

Om waterstof toegankelijker te maken heeft Hydroride een compacte generator ontwikkeld die in 5 tot 6 uur 20 gram H2 kan produceren uit 200 ml gezuiverd water. Als deze generator wordt gevoed met zonnepanelen wordt 100% groene waterstof geproduceerd.  

Hyryd waterstoffietsen zijn primair bedoeld voor bedrijven en worden niet aan particulieren aangeboden. Werknemers van bedrijven die deze fietsen aanbieden, kunnen deze huren voor hun dagelijkse woon-werkverkeer, wat een handige en snelle mobiliteitsoplossing oplevert.

Hydroride is ook van plan zijn assortiment te diversifiëren met modellen die geschikt zijn voor stads- en sportliefhebbers. Een scooter op waterstof is inmiddels in ontwikkeling.

Of de waterstoffiets een beter alternatief is voor de batterij-elektrische fiets zal de toekomst moeten uitwijzen. In China, waar diverse fietsfabrikanten H2-fietsen produceren, is het nog geen doorslaand succes.

Lees ook: opel-presenteert-tweede-bestelwagen-op-waterstof-tijdens-iaa-transportation-2024

Een indrukwekkend complex op het industrieterrein Hessenpoort aan de noordkant van Zwolle. Achter Van der Valk en meubelgigant Ikea wordt de laatste hand gelegd aan de waterstoffabriek van H2Go. Met een electrolyser van 1,2 MW wordt hier vanaf eind augustus iedere dag bijna 500 kilo groene waterstof geproduceerd.

Waterstof Magazine krijgt van initiatiefnemer en eigenaar Jan Bastiaan (links op de foto) een rondleiding over het terrein. In een grote 40 ft container wordt water extra gezuiverd voordat het in het elektrolysersysteem wordt ingevoerd. H2Go heeft een contract afgesloten met diverse windparken voor de levering van groene stroom. Na de electrolyser komt het compressiesysteem waarbij waterstof in één stap wordt opgedrukt naar maximaal 550 bar. De eerste opslag vormen een aantal bundels met stalen gasflessen. Zijn die vol dat beschikt H2Go nog over een eigen waterstofcontainer voor de opslag van H2 onder hoge druk. Alle systemen zijn weggewerkt achter dikke betonnen wanden.

Het terrein voor de waterstoffabriek is gehuurd van de rioolwaterzuivering RWZI aan de Steinfurtstraat. Daarmee heeft Bastiaans een overeenkomst getekend. De zuurstof die vrij komt bij de productie van groene waterstof wordt gebruikt voor het reinigen van water bij de naastgelegen rioolwaterzuivering. Daarmee gaat het rendement van de waterstoffabriek flink omhoog. Bastiaans voert nu gesprekken met verschillende bedrijven op het industrieterrein om warmte te kunnen leveren. Als dat lukt stijgt het rendement tot ver boven de 90 procent. Dat is een unicum in de wereld van waterstofproductie. Naast de productielocatie staat een waterstoftankstation waar voertuigen straks waterstof kunnen tanken.

Voor de groene waterstof is inmiddels veel belangstelling, maar vaak is dat nog projectmatig. “Onze zeer zuivere waterstof is geschikt voor voertuigen met een brandstofcel of waterstofverbrandingsmotor, maar wordt ook gebruikt voor stroomopwekking op de emissievrije bouwplaats of bij festivals”, zegt Bastiaans. “En ook de woningen in de waterstofwijk in Hoogeveen worden ook voorzien van waterstof uit Zwolle." Bastiaans wacht nog op bedrijven die waterstof in hun productieproces willen gebruiken. “Dat kan als vervanging van aardgas, maar ook om zelf stroom te produceren als het elektriciteitsnet niet voldoende kan leveren.”

H2Go heeft een overeenkost getekend met Kuster H2 Energy in het Gelderse Babberich. Kuster beschikt inmiddels over vier waterstoftransportcontainers en kan de groene waterstof uit Zwolle voor een scherpe prijs overal in Nederland leveren.

Lees ook: nederland-delft-hydromotion-team-vaart-succesvol-met-boot-op-waterstof-naar-engeland

De afgelopen week heeft Nexus Energy uit Krimpen aan den IJssel een test uitgevoerd met een stroomaggregaat op waterstof. Het zogenoemde powerpack, is op een ponton getakeld, samen met een transportcontainer met waterstof onder hoge druk. Het zero-emission powerpack is vervolgens direct gekoppeld aan een zeer zware dieselelektrische kraan waar van de 450kVA dieselmotor werd uitgeschakeld.

Lars Lamet, commercieel medewerker van Nexus is tevreden over de test. “Het was vooral bijzonder om te ervaren wat er gebeurt als een zware dieselmotor, die de hele dag ongelofelijk veel herrie maakt en brandstof verbruikt, plotseling wordt stilgezet en het werk vervolgens in alle stilte gewoon verder gaat. We weten natuurlijk dat de opwekking van stroom via een waterstofaggregaat muisstil is, maar de mannen op het ponton nog niet. Daarnaast zagen we duidelijk dat er brandstof bespaard werd door de systeem efficiëntie. Het was voor iedereen een bijzondere ervaring die smaakt naar meer.”

Aan het emissievrije aggregaat was tijdens de test een waterstoftransportcontainer van Kuster H2 Energy gekoppeld. Deze is van het vaste onderstel gehesen en aan boord gezet. “Door gebruik te maken van een transportcontainer kunnen we het aantal transportbewegingen op de bouwplaats flink reduceren”, meldt een woordvoerder van Kuster H2 Energy. “In onze transportcontainers kunnen we 484 kilo groene waterstof onder 381 bar opslaan. Dit houdt netto meer dan 8MWh aan bruikbare energie over als we via een toepassing als die van Nexus werken. Bij veel bouwprojecten is dan slechts één transportbeweging per week nodig. Desgewenst leveren we voor aanvang meerdere containers, zodat bij projecten die een paar weken duren helemaal geen tussentijdse waterstofleveringen nodig zijn. Dit scheelt de nodige uitstoot en de bouwplaats wordt daardoor weer een stukje veiliger. Deze test heeft aangetoond dat de systemen allemaal werken, we kunnen vanaf vandaag al aan de slag.”

Kuster H2 Energy heeft inmiddels vier transportcontainers voor waterstof beschikbaar die direct kunnen worden ingezet op festivals, bouwplaatsen of op andere plekken waar tijdelijk een grote hoeveelheid elektriciteit nodig is. De waterstof die wordt geleverd is 100% groen, geproduceerd uit Nederlandse wind en zon.

Lees ook: nederland-tu-delft-hydro-motion-team-test-zeer-innovatieve-waterstofboot-bij-drimmelen

De Deense waterstofleverancier Everfuel heeft een nieuw waterstoftankstation ontwikkeld voor bussen binnen het openbaar vervoer in de regio Frankfurt, Duitsland. Bij het tankstation dat eigendom is van de gemeentelijke busmaatschappij In-der-City-Bus (ICB) gaan in eerste instantie 23 H2-bussen tanken. Het komende jaar komen daar nog eens negen extra lange geledebussen van 18 meter bij. Alle voertuigen zijn afkomstig van de Poolse busfabrikant Solaris.

Het tankstation is uitgerust met twee H2-dispensers, elk met een werkdruk van 350 bar en een totale capaciteit van 1000 kilo waterstof per dag. Desgewenst kan de capaciteit in de toekomst moeiteloos worden uitgebreid. De waterstof wordt geproduceerd door Everfuel in Denemarken en worden met eigen vrachtauto’s aan ICB geleverd. Het leveringscontract is getekend voor een periode van minimaal drie jaar.

“We zijn blij om de inhuldiging van het tankstation van ICB te vieren. De opening is een belangrijke stap in de ambitie van Everfuel om waterstof beschikbaar te maken voor zware mobiliteitsvloten, te beginnen in Duitsland”, zegt Lars Jakobsen, Sales Director van Everfuel. “ICB loopt voorop en pioniert in de transitie. Ik wil graag mijn dank betuigen aan ICB, die een gewaardeerde partner is geweest bij de ontwikkeling van het tankstation en ik kijk uit naar de verdere samenwerking.”  

Lees ook: waterstoftrein-coradia-ilint-van-alstom-valt-in-de-prijzen-in-noord-amerika

Energiebedrijf Shell heeft met Hyundai Korea Shipbuilding & Marine Engineering en Hyundai Heavy Industries een overeenkomst getekend voor de ontwikkeling van maritieme transporttechnologie voor vloeibaar waterstof. Daarmee geven de bedrijven aan goede mogelijkheden te zien voor het ontwikkelen van tankers voor LH2. Deze week is de overeenkomst voor technologische samenwerking in het Hyundai Global R&D center in Zuid-Korea ondertekend. Twee maanden geleden tekende Hyundai al een overeenkomst met 3M voor de ontwikkeling van zeer goed geïsoleerde tanks.

Hyundai Korea Shipbuilding & Offshore Engineering ontwikkelt de kerntechnologie zoals grote tanks, terwijl HD Hyundai Heavy Industries verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van waterstofmotoren en het ontwerpen van vervoerssystemen voor vloeibare waterstof. Shell gaat kennis leveren op het gebied van de exploitatie van tankers en de haalbaarheid van het transport van vloeibare waterstof beoordelen. De gezamenlijke bedrijven zijn van plan een eerste grote tanker voor vloeibare waterstof te ontwikkelen met als doel deze in 2030 op de markt te brengen en het voortouw te nemen op de markt voor maritiem transport van vloeibare waterstof, die naar verwachting in de toekomst enorm zal groeien.

Hyundai ziet veel kansen binnen het internationale transport van vloeibare waterstof. Seongjun Kim, CEO van HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering, laat bij de presentatie van de plannen weten: “We zullen een leider worden in de milieuvriendelijke energiemarkt van de volgende generatie, door onze samenwerking met Shell als mondiaal energiebedrijf.”

Twee maanden geleden lieten Hyundai Korea Shipbuilding & Marine Engineering en  3M weten een gezamenlijke onderzoeksprojectovereenkomst te hebben getekend voor de ontwikkeling van grote opslagtanks voor vloeibare waterstof met behulp van ‘Glass Bubbles’ van 3M. Dit zijn zeer sterke holle glazen microbolletjes met lage dichtheid. Het gezamenlijke onderzoek zal zich richten op de ontwikkeling van een krachtig vacuümisolatiesysteem. "We zijn vereerd om samen met 3M onderzoek te doen naar isolatiematerialen voor waterstofopslagtanks", liet Hyundai toen weten.

Waterstoftechnologie is een belangrijke factor voor de toekomst van schone energie, maar het succes van de opslag en het transport van vloeibare waterstof is de sleutel tot de levensvatbaarheid ervan. Waterstof moet bij voorkeur als vloeistof worden getransporteerd en niet als gas, omdat het kan worden teruggebracht tot 1/800ste van het volume bij normale atmosferische druk. Waterstof wordt vloeibaar bij een temperatuur van min 253 graden Celsius, een hoogwaardig isolatiesysteem voor de tanks en de belangrijkste betrokken materialen is daarom van cruciaal belang.

Lees ook: nederland-gouden-waterstofmedaille-voor-waterstofinspirator-han-feenstra-van-ezk

In de Duitse stad Heidelberg is afgelopen week een groot nieuwe waterstoftankstation geopend. Het tankstation is gebouwd voor gelede-bussen op H2 die vanaf de komende zomer emissievrij door de regio gaan rijden. Het nieuwe openbare waterstoftankstation, dichtbij autosnelweg 5, biedt een capaciteit van ruim 1.000 kg waterstof per dag en heeft drie dispensers voor de afgifte van waterstof aan voertuigen. Eigenaar is H2-Mobility.

De grootste kant van het H2-station wordt de regionale vervoerder Rhein-Neckar-Verkehr GmbH, dat het openbaar vervoer in het gebied verzorgt. Vanaf volgende maand kunnen ook personenauto’s en andere waterstofrijders van het openbare waterstoftankstation aan de Wieblinger Weg 92 gebruik maken. Het waterstoftankstation zal dan ook gebruikt worden door de Heidelbergse afvalinzamelingsindustrie, die sinds maart 2023 een emissievrij voertuig met brandstofcelaandrijving in haar wagenpark heeft. Door de directe nabijheid van de A5 en de stad is het waterstoftankstation gunstig gelegen. 

Bij het busdepot staan ​​inmiddels 27 gelede bussen H2-eCitaro, die Rhein-Neckar-Verkehr GmbH heeft aangeschaft in het kader van het H2Rhein-Neckar-project. Het openbare waterstoftankstation en delen van de infrastructuur worden gefinancierd door het Ministerie van Milieu, Klimaat en Energie via het waterstofdemonstratieproject H2Rhein-Neckar.
Voor Frank Fronzke, Managing Director van H2 Mobility is het een belangrijke mijlpaal: “Een van de belangrijkste tankstationprojecten van het jaar gaat vandaag officieel van start in Heidelberg. Het waterstoftankstation vertegenwoordigt een reeks nieuwe H2-openingen en is het eerste van onze vier nieuwe stations in de regio Rijn-Neckar. Andere openbare waterstoftankstations die H2 Mobility in de regio zal bouwen en exploiteren, gaan tegen de zomer van 2024 open in Mannheim, eind 2024 in Frankenthal en begin 2025 in Ludwigshafen. De omvang en prestaties van de nieuwe stations vertegenwoordigen een nieuwe generatie H2-tankstations. Met behulp van krachtige technologie tanken verschillende voertuigtypes van 350 en 700 bar op dezelfde locatie: bussen, vrachtwagens, lichte bedrijfsvoertuigen en auto's."

De waterstof-bussen van Mercedes-Benz van het type H2 eCitaros gebruiken zowel de accu als de brandstofcel als aandrijving, wat een groter bereik en dus emissievrij busvervoer mogelijk maakt, zelfs op langere en heuvelachtige trajecten, zoals die veel voorkomen in Heidelberg. Voor de ingebruikname worden het brandstofsysteem, de voertuigen en de processen op het nieuwe depot uitgebreid getest en wordt het personeel de komende weken getraind. Het grote waterstoftankstation is samen met de aanschaf van waterstofbussen voor Heidelberg, Ludwigshafen en Mannheim een ​​belangrijke mijlpaal op weg naar klimaatneutraal lokaal openbaar vervoer.

“In Heidelberg hebben we relatief lange buslijnen, in een sterk glooiend landschap”, zegt Christian Volz, commercieel directeur van rnv. “Bovendien gebruiken we om capaciteitsredenen veel gelede bussen in Heidelberg, waar het gebruik van een brandstofcel alleen al vanwege hun gewicht zinvol is. Daarom zal het leeuwendeel van onze nieuwe H2 eCitaros hier worden gebruikt. Om deze reden ben ik blij dat we nu na ruim anderhalf jaar bouwen ons nieuwe depot kunnen openen. Vooral omdat de bouw niet eenvoudig was door de combinatie van twee verschillende infrastructuren en de lastige marktsituatie.”

De bussen voor het openbaar vervoer op waterstof gaan ook rijden in Mannheim en Ludwichshafen.

Lees ook: eerste-retrofitters-van-mercedes-gaan-over-van-diesel-naar-waterstof

KWS Infra heeft in samenwerking met de Gemeente Amsterdam een primeur met een eerste bouwkeet met modulair waterstofsysteem. Door de inzet van waterstof als energiedrager vindt er geen luchtvervuiling plaats en vermindert de geluidsoverlast. Met de pilot ‘emissieloze bouwplaats’ waar de keet onderdeel vanuit maakt, wil KWS samen met de gemeente Amsterdam de eerste wetenschappelijk onderbouwde, volledig emissieloze bouwplaats ontwikkelen.

Pepijn Kok, bedrijfsleider KWS: “Bij KWS zijn wij ervan overtuigd dat de infrasector er met kleine stappen alleen niet gaat komen. Om grote stappen in de verduurzaming te kunnen zetten hebben wij ook onze opdrachtgevers nodig. Wij zijn dan ook blij met opdrachtgevers zoals gemeente Amsterdam die ons de ruimte geven om deze initiatieven te ontwikkelen. Deze ontwikkelingen zijn niet alleen cruciaal voor het verminderen van de milieueffecten, maar dragen ook bij aan een innovatieve en toekomstbestendige wegenbouw.’

De innovatieve bouwkeet werkt met een brandstofcelsysteem op basis van waterstof. De inzet van dit systeem zorgt samen met zonnepanelen voor de energie van de emissieloze keet. Door daarnaast ook alle systemen in de keet slim met elkaar te laten communiceren gaat KWS effectief en duurzaam met de energie om. Een ander voordeel van het systeem is dat het volledig zelfvoorzienend draait en niet het Amsterdamse stroomnet belast.

Michiel Stam, assetmanager Wegen bij Stedelijk beheer Amsterdam is positief over het project. “De afgelopen jaren hebben we ingezet op innovatie bij diverse uitvoeringsprojecten. Dit heeft al zijn vruchten afgeworpen, want er zijn grote stappen gemaakt in het verlagen van uitstoot op zowel materialen als op materieel. En dankzij de subsidie van het Nationaal Groeifonds kunnen we nu nog meer innovaties ontwikkelen en testen op het gebied van data gedreven beheer en onderhoud, levensduurverlenging en toekomstbestendige vervanging.’

In Nederland zijn al verschillende bedrijven actief die emissievrije stroom kunnen leveren via waterstofaggregaten op tijdelijke locaties als bouwterreinen en festivals. Waterstof wordt daarbij aangevoerd in bundels met flessen of in hogedrukcontainers.

Lees ook: nederland-kuster-en-nexus-energy-testen-waterstof-aggregaat-op-de-bouwplaats

Joost Hooghiem is directeur Waterstofnetwerk Nederland bij Gasunie. Samen met zijn projectmanagement team regelt hij de uitrol van het waterstofnetwerk in Nederland en stoomt hij Gasunie intern klaar voor waterstof. “We kunnen niet zeggen: sorry we lopen uit”.
 
“Als ik vroeger vanuit Groningen naar de Randstad ging en vertelde waar ik werkte, had niemand een idee wat Gasunie deed. Dat is nu anders. We spelen een belangrijke rol in de energietransitie. Tot 2030 leggen we bijvoorbeeld ons waterstofnetwerk aan: we verbinden vijf industriële clusters met elkaar, met grenspunten in Duitsland en België, en met opslagplaatsen voor waterstof.
 
Maandelijks starten bij Gasunie zo’n honderd nieuwe medewerkers. Al die nieuwelingen willen bijdragen aan de energietransitie. Ze zijn hard nodig. Voor ons project alleen al werken we samen met driehonderd collega’s. Ik verwacht dat er de komende jaren nog zo’n honderd bijkomen. Het zijn engineers, business developers, maar ook omgevingsmanagers, juristen en ICT’ers. Soms werken ze tijdelijk fulltime voor ons, de andere keer maar een paar uur per week.
 
Als management team zoeken we naar een gezonde mix van ervaren en nieuwe mensen. Waarom? Innoveren is belangrijk, maar we willen ook behouden wat goed gaat. Voor ons netwerk leggen we leidingen aan rondom dorpen en steden, en in agrarisch gebied. Die ervaring hebben we al, met aardgas. We staan erom bekend dat we dit zonder al te veel reuring doen. Dat moet vooral zo blijven.
 
Neem een boer. Voordat we op zijn land aan de slag gaan, moeten we een zakelijke overeenkomst tekenen. We sturen dan liever geen jurist, maar een ervaren omgevingsmanager grondzaken. Veel van die collega’s komen zelf van een boerderij en weten wat een boer doormaakt. We starten bijvoorbeeld nooit zomaar met graven. We schrapen eerst de teelaarde af en we leggen die apart. En als we klaar zijn, laten we alles opgeruimd achter en zorgen we voor een passende compensatie. Het is een werkwijze die bij ons hoort, maar die de nieuwe medewerkers niet altijd kennen. Daarom zijn onze ervaren collega’s zo belangrijk, zodat ze nieuwe collega’s onze best practices leren.
 
De aanleg van ons netwerk door het land is een megaklus. Ik denk dat weinig mensen kunnen voorstellen hoe groot het project is. Het is moeilijk om het met een ander project te vergelijken, al geven de aanleg van de Afsluitdijk of de bouw van de Deltawerken enigszins een indicatie. Er staat ook veel tijdsdruk op. We kunnen niet zeggen: ‘sorry, we lopen uit.’ Andere partijen rekenen op de komst van het netwerk: ze bouwen fabrieken om of ze investeren in waterstofproductieprojecten. De komende jaren zijn dus spannend. Gelukkig ervaar ik geen stress. Ik vind het fantastisch om leiding te geven aan het team. Samen bouwen we aan de Gasunie van de toekomst.”

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met MissieH2
Lees ook: versnelling-in-zoektocht-naar-witte-waterstof-op-verschillende-continenten

Groene waterstof is duurder dan grijze waterstof, maar hoe lang nog? Naarmate de technologie en de markt zich ontwikkelen, wordt groene waterstof goedkoper en krijgt de industrie een alternatief om de productie te verduurzamen. De snelheid waarmee dat gebeurt is afhankelijk van veel factoren en daarom onzeker.  Gevraagd naar de prijsontwikkeling van groene waterstof, reageren experts terughoudend. Niemand weet het, of kan het voorspellen. Onze partner MissieH2 ging op onderzoek uit.

De kostprijs van grijze waterstof wordt bepaald door de prijs van aardgas, de afschrijving en operationele kosten van de SMR, de opslag en het transport van de waterstof, en de kosten van de rechten om CO2 uit te stoten. Een vuistregel in de industrie was lange tijd dat de productiekosten van 1 kilo grijze waterstof op ongeveer 1 euro liggen. Maar door de hoge aardgasprijs is het bedrag de laatste jaren waarschijnlijk meer dan verdubbeld.

Voor de verduurzaming van de chemie, de industrie en het zwaar transport zal de komende jaren eerst naar blauwe waterstof worden gekeken. Net als grijze waterstof wordt blauwe waterstof van aardgas gemaakt. Alleen wordt de CO2 afgevangen en ondergronds opgeslagen.

De productie van groene waterstof een compleet ander procedé, en daarbij hoort ook een ander kostprijsplaatje. Groene waterstof wordt gemaakt door met groene stroom watermoleculen (H2O) te splitsen in waterstof (H2) en zuurstof (O2). Voor de grootschalige productie van groene waterstof worden windparken op zee gepland, inclusief stroomkabels die de windstroom transporteren naar de elektrolysers op land of op zee. Een kostbare aangelegenheid.

Wilt u weten hoe de prijs van grijze, blauwe, roze en groene waterstof is opgebouwd en zich de komende jaren gaat ontwikkelen?

Het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) heeft twee rapporten gepubliceerd over veiligheid rond waterstof. Hulpverleners in Nederland zullen in de toekomst in de gebouwde omgeving vaker waterstof tegenkomen. Waterstofaggregaten zijn hier een voorbeeld van: ze worden op bouwterreinen en festivals gebruikt om op een duurzame manier stroom te leveren. Maar dit brengt ook risico’s met zich mee. Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) is het publiek kennisinstituut voor crisisbeheersing en brandweerzorg.

Het eerste rapport gaat over waterstofaggregaten en beschrijft de wet- en regelgeving, de risico’s en de mogelijke maatregelen. Het tweede rapport gaat over waterstofincidenten en beschrijft de lessen die hulpverleningsdiensten hieruit kunnen leren.

Bij de inzet van waterstofaggregaten is ook sprake van de opslag van waterstof. En deze opslag brengt risico’s met zich mee. Het NIPV heeft beschreven waaraan waterstofaggregaten moeten voldoen en welke risico’s hieraan verbonden zijn. Zo geeft het rapport aan wanneer een informatieplicht, meldingsplicht of vergunningplicht geldt en zijn verkennende berekeningen gedaan aan waterstofexplosies in een 20 ft. container. Veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten kunnen het rapport gebruiken bij hun advisering aan het bevoegd gezag over vergunningaanvragen.

Het tweede rapport gaat over leren van ongelukken. Als een waterstofincident zich voordoet, is een belangrijke vraag hoe het incident heeft kunnen gebeuren. Met die kennis kunnen in de toekomst risico’s beperkt worden en mogelijk andere incidenten voorkomen worden. Maar een aspect dat vaak onderbelicht blijft, is welke lessen hulpdiensten kunnen leren van de inzet bij waterstofincidenten. Een belangrijke les is bijvoorbeeld dat een waterstofincident uit meerdere fasen bestaat en dat de inzet in iedere fase anders is. Het rapport beschrijft de resultaten van het onderzoek dat het NIPV heeft gedaan naar de ervaringen van hulpdiensten bij verschillende waterstofincidenten.

De rapporten kunt u lezen en downloaden via de onderstaande linken:

• Handreiking veilige leefomgeving: waterstofaggregaten
• Lessen uit waterstofincidenten

Foto: op donderdag 25 april 2013 raken op de N49 bij Vrasene (België) twee vrachtwagens bij een ongeval betrokken. Een van de vrachtauto’s vervoerde tubes met waterstof.  

Lees ook: waterstofschip-h2barge-vervoert-containers-naar-duitsland

De Duitse regering heeft nieuw beleid aangekondigd voor de energietransitie. Nu de emissievrije kerncentrales zijn gesloten wordt het komende decennium overgeschakeld op nieuw te bouwen gascentrales. In eerste instantie gaan deze draaien op aardgas, om later te worden overgezet naar waterstof.

Bondskanselier Olaf Scholz (SPD), minister van Economische Zaken Robert Habeck (Groenen) en minister van Financiën Christian Lindner (FDP) zijn het eens geworden over de essentiële elementen van de energiestrategie.

De nieuwe energiecentrales zijn bedoeld om ook in tijden met weinig zon en wind de levering van klimaatvriendelijke elektriciteit te garanderen . Volgens de informatie is het de bedoeling dat de centrales in eerste instantie op aardgas gaan draaien en later zullen worden omgebouwd naar klimaatvriendelijke waterstof. Daarbij wordt rekening gehouden dat deze H2 waarschijnlijk nog lange tijd aanzienlijk duurder is dan aardgas. 

Er is ook een zogenaamd capaciteitsmechanisme gepland. Daarin wordt bepaald dat exploitanten over een paar jaar beloond kunnen worden voor het op peil houden van de capaciteit van de elektriciteitscentrale, bijvoorbeeld op momenten dat er geen elektriciteit uit hernieuwbare bronnen beschikbaar is.

De financiering moet worden betaald uit het Climate and Transformation Fund, een speciaal landelijk energiefonds. Volgens informatie uit coalitiekringen bedragen de kosten de komende twintig jaar zo'n 16 miljard euro. Volgens informatie van opinieblad Der Spiegel zullen de aanbestedingen ter ondersteuning van de nieuwe energiecentrales in de komende drie tot vier maanden worden opgesteld.

Over de gepresenteerde strategie is de energiesector tevreden. “De Gordiaanse knoop in de energiecentralestrategie is nu doorgesneden”, zegt Stefan Kapferer, hoofd van de transmissienetbeheerder 50Hertz . De netbeheerder is een van de vier bedrijven in Duitsland die elektriciteit transporteren via het zogenaamde hoogspanningsnet. Kapferer noemde het akkoord ‘goed nieuws voor de energietransitie en voor een betrouwbare stroomvoorziening voor de toekomst’. De netbeheerder wil wel inspraak bij de locatie-toewijzing van de nieuwe energiecentrales. Door ze op de juiste plekken te plaatsen hoeft het hoogspanningsnet niet overal drastisch te worden uitgebreid.

Het genationaliseerde energiebedrijf Uniper zal naar verwachting deelnemen aan de bouw van de nieuwe energiecentrales. CEO Michael Lewis meldt dat ze “zeer opgelucht” zijn over de overeenkomst. Snelle actie is dringend nodig omdat het goedkeuringsproces en de daadwerkelijke bouw van energiecentrales en opslagfaciliteiten meerdere jaren zullen duren. Uniper gaat ervan uit dat zij een deel van de nieuwe capaciteit voor Duitsland gaat bouwen, aldus Lewis. "Zodra we de details hebben kunnen onderzoeken, beslissen we of en met welke investeringen we meedoen."

De Duitse regering heeft maandenlang moeizaam onderhandeld om tot een akkoord te komen. De FDP, SPD en de Groenen konden het niet eens worden over de strategie richting emissievrij.

Foto: een van de twee turbines van de Maxima Centrale in Lelystad (Nederland) is inmiddels geschikt voor een mengsel van 50% aardgas en 50% waterstof.

Lees ook: toyota-test-waterstofverbrandingsmotor-in-australie-en-japan

Reedyk B.V. heeft een kraan van het type Liebherr LR1200 omgebouwd van diesel naar 100% waterstof. De ombouw heeft een jaar geduurd en is uitgevoerd in samenwerking met de Adrighem Group, wereldleider op het gebied van verhuur en verkoop van zwaar en mobiel materieel. De crawler crane van ca. 210 ton, heeft al een aantal jaren ervaring en is in perfecte staat. Maar de dieselmotor voldeed niet meer aan de huidige uitstootnormen.

De partners hebben de oude verbrandingsmotor in zijn geheel verwijderd en een brandstofcel met alle toebehoren ingebouwd. Eigen software-engineers hebben vervolgens de software ontwikkeld waardoor deze naadloos aansluit op de besturing van de kraan. De crawler crane wordt nu volledig aangedreven met waterstof zonder ook maar enige concessie te doen aan kracht, snelheid of veiligheid. Met 200 ton hefvermogen, markeert dit project een krachtige stap voorwaarts. Met de transitie van deze kraan bewijzen Reedyk en Adrighem dat duurzaamheid hand in hand kan gaan met kracht, efficiëntie en betrouwbaarheid.

De benodigde waterstof kan op iedere locatie geleverd worden in bundels van 16 cilinders. Deze kan de machinist zelf eenvoudig wisselen. Na de ombouw werkt de kraan 100% zero emissie. Er is geen sprake van uitstoot van CO2, fijnstof of stikstof. Er is geen stroom nodig op locatie en de machine werkt zeer stil.

De innovatieve en schaalbare ombouw-technologie is toepasbaar op een grote verscheidenheid zware en mobiele machines.

Lees ook: dats-24-opent-twee-nieuwe-waterstoftankstations-aantal-staat-nu-op-vijf

Met de nodige trots en feestelijkheden heeft de Belgische keten van tankstations DATS 24 twee nieuwe waterstofstations in Erpe-Mere en Herve geopend. Met de twee nieuwkomers staat de teller nu op vijf publieke waterstoftankstations en baat de keten het grootste netwerk van België uit.

Het waterstoftankstation Erpe-Mere ligt op een strategische locatie tussen Brussel en Gent en H2-station Herve ligt vlakbij de snelweg tussen Luik en Aken. De tanklocaties vallen binnen het @H2Benelux-project van WaterstofNet, onderdeel van het Connecting Europe Facility-programma dat als doel heeft  om de bestaande openbare infrastructuur voor het tanken van waterstof en het waterstofvoertuigenpark in de Benelux aanzienlijk uit te breiden.

DATS 24 is een Belgisch bedrijf uit de Colruyt Group, met een onbemand tankstationsnetwerk van 129 stations verspreid over België en zevenendertig in Frankrijk. De naam DATS is een afkorting voor Discount Automatic Tanking Service

• Adres waterstoftankstation Erpe-Mere: Gentsesteenweg 239
• Adres waterstoftankstation Herve: Outre-Cour 37

Een opmerkelijke verschuiving binnen het rijden op waterstof. Het dure en gecompliceerde brandstofcelsysteem krijgt er een gedegen concurrent bij. Het afgelopen jaar maakten een flink aantal vrachtautofabrikanten bekend dat ze zich niet alleen maar concentreren op een brandstofcel, de waterstofverbrandingsmotor is een goed alternatief, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine.

De Toyota Corolla-raceauto die momenteel wordt getest tijdens de  Super Taikyu Race evalueert snel, meldt de Japanse autofabrikant. De Corolla is een van de eerste personenauto’s ter wereld die rijdt op vloeibare waterstof en de eerste die meedoet met autoraces. Het afgelopen weekend kwam de nieuwste versie in actie tijdens Round 7 S Endurance Final Fuji 4 Hour Race, de afsluitende race van het seizoen 2023. Toyota gebruikt de zeer populaire race als proeftuin voor nieuwe ontwikkelingen en om waterstof onder de aandacht te brengen van een groot publiek.

De unieke Corolla werd in mei voor het eerst gepresenteerd. Sindsdien is het rendement van het voertuig flink verhoogd. Om een ​​hoog rendement te bereiken moet de vloeibare waterstofpomp een stabiele en hoge brandstofdruk genereren. Door de drukprestaties en de duurzaamheid van de pomp voor vloeibare waterstof te verbeteren heeft Toyota inmiddels hetzelfde niveau bereikt als wanneer de auto was uitgerust met een benzinemotor of met gasvormige waterstof.

Tijdens de eerste Fuji 24 Hour Race die in mei werd gehouden, bedroeg het maximale aantal ronden dat kon worden afgelegd op één tankbeurt nog 16 ronden. Tussentijds zijn er verbeteringen aangebracht, zoals het verbeteren van de nauwkeurigheid waarmee wordt bepaald wanneer de tank vol is tijdens het tanken, is de de warmte-inbreng bij het tanken verminderd en is het verbruik van de hoeveelheid brandstofinjectie wanneer het gaspedaal niet wordt ingedrukt verminderd. Hierbij is 25% efficiëntie behaald en hoeft er minder vaak te worden getankt. Niet meer om de 16 rondes, maar om de 20.

Zonder de focus op veiligheid en beveiliging te veranderen is het gelukt om verschillende onderdelen lichter uit te voeren. Door het gewicht van de tank, veiligheidsklep/boil-off gasklep, rolkooi en hogedrukwaterstofonderdelen te verminderen, is het voertuig 50 kilo lichter geworden en weegt nu 1860 kilo.

Toyota richt zich niet alleen op zero-emissie, maar wil ook koolstof uit de atmosfeer halen. De waterstofmotor van de Corolla maakt daarbij gebruik van de eigenschappen van de verbrandingsmotor, namelijk dat deze een grote hoeveelheid lucht aanzuigt en warmte die wordt gegenereerd door de verbranding. In het motorblok is een CO2-terugwinningsapparaat geïnstalleerd. Concreet wordt er bij de inlaat van het luchtfilter een apparaat geïnstalleerd dat CO2 absorbeert. Deze wordt opgevangen in een kleine tank gevuld met adsorptieoplossing.

Toyota verwacht de komende jaren het waterstofverbrandingssysteem verder te optimaliseren.

Lees ook: acht-woningen-in-wolfheze-krijgen-eigen-energiesysteem-met-waterstof

Er gaan drie nieuwe bestelwagens op waterstof van Renault rijden in Noord-Holland. GP Groot groep, eigenaar van het plaatselijke waterstoftankstation, kondigt aan dat GP Groot inzameling, HB Adviesbureau en NXT Mobility elk een innovatieve Renault Master in gebruik gaan nemen. Deze drie voertuigen markeren een belangrijke stap in de energietransitie van de regio Alkmaar.

De Renault Master Van H2-TECH is een grote bedrijfswagen met een laadvolume van 12 m³ die is uitgerust met een 30 kW brandstofcel, een 33 kWh-batterij en vier tanks voor in totaal 6 kg waterstof. GP Groot behoort tot de eerste groep Nederlandse ondernemingen die de innovatieve voertuigen inzet.

Een waterstofvoertuig is een elektrisch voertuig dat waterstof gebruikt als energiebron in combinatie met een batterij en stoot geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. Waterstofvoertuigen hebben een grotere actieradius dan batterij-elektrische voertuigen en kunnen binnen enkele minuten worden volgetankt.

De auto’s worden voor verschillende doeleinden ingezet. GP Groot inzameling zet het voertuig in voor de doorontwikkeling van een bijzondere dienstverlening: het sorteren van chemisch afval bij en voor klanten. Gonny Schoonhoven, bedrijfsleider Gevaarlijk afval van GP Groot inzameling: “Er bellen regelmatig klanten met de vraag: “Wij hebben chemisch afval, kunnen jullie het ophalen?”. Veel mensen hebben geen idee aan welke wet- en regelgeving het transport en verpakken ervan moet voldoen. Wij sturen dan een ADR-chauffeur naar de klant om het specifieke afval te sorteren en te verpakken. Soms kan het gelijk meegenomen worden en in andere gevallen moet een andere wagen het  komen ophalen. De nieuwe Renault is uitermate geschikt voor dit werk.”

NXT Mobility gebruikt het voertuig als servicebus van haar technische dienst en HB Adviesbureau zet de waterstofbus in bij werkzaamheden in de openbare ruimte zoals veldwerkzaamheden voor (water-)bodemonderzoek en saneringen, het uitvoeren van inspecties en landmeetkundige werkzaamheden. Martijn Burgers, commercieel manager bij HB Adviesbureau: “De specialisten van HB Adviesbureau voegen waarde toe aan elk project op het gebied van biodiversiteit, leefbaarheid, beeldkwaliteit, circulariteit en klimaatbestendigheid. De inzet van een waterstofbus sluit hierbij perfect aan.”

De voertuigen tanken bij de nieuwe waterstof tankinstallatie van de NXT Energy Hub op bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar. De tankinstallatie  is gerealiseerd onder de regeling DKTI-transport van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Renaults maken deel uit van een pilot om ervaring op te doen met het rijden op waterstof, de pilot vormt de laatste fase voor de publieke openstelling van het nieuwe waterstoftankstation.

Erik Metselaar, directeur van NXT Mobility, licht toe: “Rijden op waterstof is nog volop in ontwikkeling. Daarom testen we met de nieuwe voertuigen wat rijden op waterstof in de praktijk inhoudt. Op die manier openen we de deur naar meer waterstofvoertuigen op de weg. Niet alleen doordat we straks praktijkervaring hebben met rijden op waterstof en onze klanten daarover kunnen adviseren, maar ook doordat we het kip-en-ei probleem rondom rijden op waterstof oplossen.” Metselaar vervolgt: “Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht. En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Door de ontwikkeling van ons eerste waterstoftankstation geven we bedrijven in de regio Alkmaar de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Binnenkort kunnen zowel personenauto’s (700 bar) als vrachtwagens (350 bar) waterstof tanken bij de NXT Energy Hub in Alkmaar. De tanklokatie zal binnenkort ook worden uitgebreid met hoogvermogen snelladers voor elektrische vrachtwagens.

Foto: Erik Boschman Fotografie

Lees ook: australie-toyota-en-hyundai-gaan-gezamenlijk-de-waterstofmarkt-ontwikkelen

Het was te verwachten en het is geheel terecht. Professor Ad van Wijk is tijdens zijn afscheidssymposium van de Technische Universiteit van Delft beloond met een waterstofmedaille. Zijn afscheidsrede als professor van het toekomstige energiesysteem legt hij er de nadruk op dat het voor iedereen vooral betaalbaar moet zijn. Van Wijk heeft zich vele jaren ingezet voor de belangrijke rol die waterstof in de toekomst gaat innemen.

In het volle besef dat hij zeer terecht al menig ondernemers- én wetenschapsprijs in ontvangst mocht nemen, is de jury volmondig van mening dat waterstofprofessor Ad van Wijk de Missie H2 Waterstofmedaille ten volle verdient. Van Wijk nam afgelopen vrijdag welliswaar afscheid van de universiteit, maar dat betekent nog niet dat hij de waterstofontwikkelingen aan zich voorbij laat gaan. Missie H2, de organisatie achter de waterstofmedaille ziet de medaille vooral als aanmoediging om door te gaan met het waterstoftraject naar een emissievrije waterstof-samenleving.

Tijdens zijn afscheid werd ook het boek ‘Groene energie voor iedereen’ gepresenteerd. Het boek geeft een nieuw perspectief op een duurzame energievoorziening en is verkrijgbaar in het Nederlands en Engels via de website profadvanwijk.com

Lees ook: ms-antonie-het-binnenvaartschip-op-waterstof-maakt-proefvaart-op-het-haringvliet

In de stad Schwäbisch Gmünd in Baden-Württemberg is het Franse bedrijf Lhyfe begonnen met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof. De productiefaciliteit kan maximaal 4000 kilo waterstof per dag produceren en 1000 ton per jaar, op basis van een geïnstalleerd vermogen van 10 MW. De fabriek wordt de grootste productie-eenheid van Lhyfe buiten Frankrijk en volgens het bedrijf de eerste echte groene waterstoffabriek van Duitsland.

De initiatiefnemers spreken over een belangrijke stap voor de ontwikkeling van de groene waterstofmarkt in Duitsland en demonstreert de toenemende integratie van dit hernieuwbare gas in lokale ecosystemen. De installatie, die zal worden aangedreven door hernieuwbare energie uit waterkracht, wind en zon, moet over een jaar in gebruik moeten worden genomen. De waterstof zal met name bestemd zijn voor industriële afnemers en waterstoftankstations in de regio.  Begin dit jaar tekenden Lhyfe en de joint venture JET H2 een overeenkomst voor de bouw van een nieuw waterstoftankstation in Schwäbisch Gmünd. 

Het waterstofproject in project in Schwäbisch Gmünd wordt gefinancierd door de deelstaat Baden-Württemberg en de Europese Unie en moet een duurzame oplossing bieden voor de industrie. Het groene initiatief krijgt 6,4 miljoen euro subsidie van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

“We zijn erg blij dat de deelstaat en de gemeente Schwäbisch Gmünd een start hebben gemaakt met de ambitieuze doelstellingen voor een waterstofeconomie op basis van hernieuwbare energiebronnen en dat Lhyfe hen in deze dynamiek mag ondersteunen” zegt Luc Graré, hoofd Centraal- en Oost-Europa bij Lhyfe. “Met de bouw van deze waterstofproductie-installatie leveren we een belangrijke bijdrage aan de doelstellingen van de Duitse federale overheid.”

“Met dit soort samenwerking wordt Schwäbisch Gmünd een voorbeeldstad voor de landelijke uitrol van een waterstofnetwerk en tankstations via een regionale waterstofproductiefaciliteit die in staat is om meerdere spelers te bevoorraden”, vult Richard Arnold, burgemeester van Schwäbisch Gmünd aan . “Onze stad maakt al deel uit van de modelregio van de deelstaat Baden-Württemberg en met de voltooiing van deze locatie zal de stad ook de grootste waterstofproducent in de deelstaat zijn. We creëren zo een positieve dynamiek voor de commercialisering van het Aspen-land, waardoor bedrijven kunnen blijven produceren, terwijl ze hun uitstoot en hun impact op het klimaat beperken”.

In 2021 opende Lhyfe de eerste industriële site voor de productie van groene waterstof ter wereld in directe verbinding met een windpark in Frankrijk. In 2022 werd in de haven van de Franse stad Saint-Nazaire het eerste offshore proefplatform ter wereld voor de productie van groene waterstof ingehuldigd. Lhyfe is daarmee het eerste bedrijf ter wereld dat al is begonnen met de productie van waterstof op zee, op basis van een productiecapaciteit tot 400 kg/dag. Het bedrijf heeft in verschillende landen inmiddels meerdere projecten in portefeuille, met een totale opwekcapaciteit van 10,3 GW.

Lees ook: australie-afvalinzamelaar-remondis-presenteert-eerste-vuilniswagen-op-waterstof

De Nederlandse organisatie MissieH2 heeft donderdagmiddag een waterstofmedaille uitgereikt aan Pierre Devillers CEO Engie Nederland. Devillers wordt geëerd voor zijn enorme inzet voor versnelling van de energietransitie. Als voorloper heeft Engie inmiddels een van de twee terminals van de Maxima-centrale in Lelystad omgebouwd naar geschiktheid voor waterstof. Engie ontwikkelt in Eemshaven in Groningen een grote elektrolyser voor de productie van groene waterstof en het bedrijf is met tal van andere projecten koploper binnen de energietransitie. Pierre Devillers ontving de prijs uit handen van drievoudig olympisch zwemkampioen Ranomi Kromowidjojo.

Pierre Devillers’ loopbaan is een internationale Engie-loopbaan, die nadrukkelijk in het teken staat van energie en energietransitie. Het mag dan ook niet verbazen dat Pierre als Country Manager Engie Nederland tevens Vicepresident Group Transformation Office werd bij Engie Group. Waar menig “fossiel bedrijf” zich graag tooit met groene veren, durft Engie het aan de transitiekar vlot te trekken en met lef voorop te gaan in de transitiestrijd. Hierbij bewijst Pierre dat een succesvolle energietransitie alleen slaagt als ambitieuze woorden gepaard gaan met dito daden. De ambitieuze corporate claim ‘Zero Carbon Champion’ past daarmee zowel Pierre, Engie Nederland als ook Engie Group als een jas.

Het eremetaal werd gistermiddag uitgereikt in een bomvolle Martinikerk in de stad Groningen tijdens het internationale waterstofevent Wind meets Gas.

Lees ook: twee-fabrikanten-presenteren-bussen-op-waterstof-met-een-rijbereik-van-1000-km

Plannen voor de bouw van groene waterstoffabrieken volgen elkaar in hoog tempo op. Daarnaast sluit het ministerie van Economische Zaken & Klimaat de ene na de andere deal voor de toekomstige import van groene waterstof. Maar wie gaat die klimaatneutrale brandstof en grondstof straks gebruiken? Welke kansen biedt groene waterstof voor ondernemers om te verduurzamen? In een rondgang zoomen we in op de plannen van drie bedrijven. Welke ideeën en plannen hebben ze met groene waterstof? Welke dilemma’s spelen er en welke obstakels moeten nog overwonnen worden?

Lampen, korfbalmandjes, bakfietsbakken en pizzabezorgkoffers. Het zijn allemaal producten die bij Roto-Art in Tilburg worden gemaakt door middel van ‘rotatiegieten’. Dit leggen we even nader uit. Een holle matrijs wordt gevuld met kunststofpoeder, die in een oven ronddraait totdat het product in de juiste vorm gesmolten is. Na afkoeling buiten de oven is het grote voordeel van rotatiegieten zichtbaar: een product kan in één keer gegoten worden en er zijn dus geen naden zichtbaar. Zo rollen er ieder jaar tegen de 200.000 producten uit de fabriek van Roto-Art, waar 45 mensen werken.

Het productieproces heeft ook een nadeel, namelijk dat de elf ovens warm gestookt worden met aardgas. Cas Oerlemans, eigenaar en directeur van Roto-Art, vertelt dat hij jaarlijks ettelijke honderdduizenden kubieke meters gas nodig heeft. Nog wel, want hij is actief bezig om een duurzaam alternatief te ontwikkelen. Oerlemans heeft 1.600 zonnepanelen op het dak van zijn bedrijfspand liggen. “Als de zon lekker schijnt leveren die 4 tot 5 megawattuur per dag”, vertelt hij.

In theorie zou Roto-Art de ovens, die tot 250 tot 300 graden worden gestookt, ook elektrisch kunnen verwarmen. “Maar dan voldoet mijn huidige aansluiting van 700 kilowatt niet. De ovens moeten snel regelbaar zijn en dat vraagt om hele grote vermogens. Dan heb ik een aansluiting van 4 miljoen kilowatt nodig. Als ik het netwerkbedrijf om zo’n aansluiting vraag, dan ben ik over 5 of 10 jaar aan de beurt, dus dat schiet niet op.”

De chronische filevorming op het elektriciteitsnet, waardoor bedrijven nauwelijks nieuwe of grotere aansluiting kunnen krijgen, is volgens de netwerkbedrijven niet voor 2030 opgelost. Het klimaatdoel om in 2030 55 procent minder CO2 uit te stoten is wettelijk vastgelegd, maar er moet nog veel gebeuren om dat voor elkaar te krijgen. Veel bedrijven kunnen niet wachten totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid, en kijken naar groene waterstof in plaats van elektriciteit als alternatief om te verduurzamen.

Oerlemans gebruikt de zonnestroom daarom op een andere manier: hij maakt er groene waterstof van. Roto-Art is nu in het bezit van een eigen elektrolyser, geleverd door het Nederlandse bedrijf Adsensys, met een vermogen van een kleine 20 kilowatt, die water met behulp van de eigen zonnestroom splitst in groene waterstof en zuurstof. Dat stelt het bedrijf in staat om bij één oven 20 procent waterstof bij te mengen.

Dat levert een bescheiden besparing op aardgas en dus CO2-uitstoot op. Investering: 200-duizend euro. “Dat is volgens geen enkele maatstaf rendabel”, zegt Oerlemans. “Als dat het criterium was, had ik er vorige week mee moeten stoppen. Maar ik ga ermee door, want ik wil met de toekomst bezig zijn.”

Nu is het nog behelpen, ook omdat Roto-Art zelf geen waterstof mag opslaan. “Als ik tegen de omgevingsdienst zeg dat ik mijn eigen waterstof maak én het wil opslaan, dan zien ze mij als producent, en dan gelden er strengere eisen.” Dus de zonnestroom die Roto-Art in het weekend opwekt, als de fabriek stilligt, gaat niet naar de productie van waterstof.
In de toekomst, die Oerlemans voor ogen heeft, worden al zijn ovens gevoed met 100 procent waterstof. Maar daarvoor heeft hij elektrolysecapaciteit nodig van meer dan 1 megawatt. Zulke schaalvergroting vereist dan wel een lagere prijs dan wat hij voor de eerste elektrolyser heeft betaald. “Over 3 à 4 jaar zijn de prijzen met 80 procent gedaald, zeggen ze nu. Dan wordt het interessant.”

Een alternatief is dat Roto-Art op termijn een aansluiting krijgt op het waterstofnetwerk dat Gasunie in Nederland gaat aanleggen. “Maar de grootverbruikers zullen eerst een aansluiting krijgen”, verwacht de ondernemer. “Misschien dat we hier op het bedrijventerrein de vraag naar waterstof kunnen bundelen, zodat we eerder aan de beurt komen”, filosofeert hij.

Wat Oerlemans zou helpen is meer duidelijkheid vanuit de overheid en advies over wat wel en niet is toegestaan. “Waar moet je precies aan voldoen als je waterstof wil opslaan? De regelgeving is onduidelijk. De omgevingsdienst weet ook niet hoe ze daar mee om moeten gaan. Die zeggen alleen ja of nee tegen een uiteindelijk voorstel. Ik zou graag aan de voorkant helderheid willen hebben.”

Tekst: Roy op 't veld  |   MissieH2 / Waterstof Magazine

Foto links: Het Nederlandse bedrijf Adsensys heeft het waterstofsysteem geleverd waarmee Roto-Art zelf waterstof produceert

De provincie Noord-Holland heeft er weer een nieuw waterstoftankstation bij. Op het bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar is het bestaande tankstation van NXT uitgebreid met een waterstoftankinstallatie. Daarmee is dit het tweede waterstoftankstation in de provincie boven het Noorzeekanaal. Eerder opende Avia Marees in de gemeente Kolhorn een klein waterstoftankstation.

De komende maanden wordt de nieuwe tankinstallatie uitvoerig met eigen voertuigen getest. Na de zomer staat de officiële opening op het programma. Vanaf dan kunnen alle waterstofvoertuigen, zowel vrachtwagens en bussen onder 350 bar als personenauto’s  onder 700 bar waterstof tanken.

De opening van het eerste waterstoftankstation is een belangrijke mijlpaal voor NXT Mobility, dat  onderdeel is van GP Groot, meldt directeur Erik Metselaar. “Hoewel er in Nederland op dit moment ruim 4.100 tankstations zijn, is het aantal plekken waar waterstof getankt kan worden nog zeer beperkt. De realisatie van deze waterstoflocatie is dan ook een belangrijke stap, niet alleen voor ons eigen NXT-concept, maar ook voor de hele regio. Ons doel is om op onze tankstations een verscheidenheid aan duurzame brandstoffen en energie aan te bieden. In die mix speelt waterstof een belangrijke rol.”

Uit recente cijfers van BOVAG (Tankstation in Cijfers 2023) blijkt dat er in Nederland slechts 15 waterstoflocaties operationeel zijn. Het doel van het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat is om in 2025 minimaal 50 waterstoftankstations in Nederland te hebben. Vooral voor zwaar transport – waaronder voor trucks en bussen – is waterstof een interessante optie. Waterstofvoertuigen stoten geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. De actieradius van de trucks en bussen is bovendien aanzienlijk groter dan van batterij-elektrische alternatieven. En het tanken neemt niet meer dan een paar minuten in beslag, wat een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert in vergelijking met het opladen van batterijen.

Bij NXT Energy Hub Alkmaar wordt op termijn in de regio geproduceerde waterstof verkocht. Daarvoor heeft NXT Mobility de handen ineengeslagen met HYGRO, dat in de Wieringermeer met behulp van een windturbine groene waterstof gaat produceren.

“Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht”, zegt directeur Erik Metselaar. “En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Daarom ontwikkelen wij ons eigen waterstofnetwerk. Zo geven we bedrijven de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Op de tanklocatie zijn naast waterstof onder meer (bio-)LNG en het CO2-arme dieselalternatief Neste MY Renewable Diesel verkrijgbaar. Er komen binnenkort ook snelladers voor elektrische trucks, waarmee het aanbod verder wordt uitgebreid. Het waterstoftankstation is gevestigd op het adres Diamantweg 32, 1812 RC Alkmaar

Foto: de koel- en compressiecontainers worden op hun plek getakeld in Alkmaar

Lees ook: nieuwe-europese-afspraken-over-verduurzaming-luchtvaart-met-waterstof

De Franse producent van groene waterstof Lhyfe begint vandaag met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof in zuidwest Frankrijk. In de plaats Bessières, 20 kilometer ten noorden van Toulouse, wordt een fabriek van 5 MW gebouwd. Via het naastgelegen distributieplein wordt waterstof per vrachtauto de regio ingebracht. De fabriek en het distributieplein komen op een terrein van 8000m2. De waterstofhub moet een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het verduurzamen van de mobiliteit.

De nieuwe waterstoffabriek is een belangrijk onderdeel van het H2-Corridor-project van de Franse regio Occitanië, dat is gericht op het verduurzamen van het goederen- en personenvervoer. Occitanië stelt € 5,9 miljoen ter beschikking om de oprichting van de site te ondersteunen, waarvan € 4,1 miljoen als lening en € 1,89 miljoen in de vorm van subsidies. De locatie van Lhyfe Occitanië krijgt een capaciteit van twee ton groene en hernieuwbare waterstof per dag. Dit is gelijk aan een opwekkingscapaciteit van 5 MW. De productielocatie is modulair opschaalbaar.

De Occitanië H2 Corridor maakt deel uit van een groter Noord-Zuid-Europees waterstofproject, dat tot doel heeft het goederen- en personenvervoer op de as tussen de Middellandse Zee en de Noordzee koolstofarm te maken.

Het doel van de regio voor de Occitanië H2 Corridor is om tegen eind 2024 twee installaties voor de productie van hernieuwbare waterstof te hebben, goed voor een totale productie van zes ton per dag. Er moeten zeven waterstoftankstations gebouwd worden die tussen de 600 en 1 200 kg per dag kunnen leveren aan 40 vrachtwagens op waterstof, 62 koelopleggers/-units en 15 regionale streekbussen.  

Carole Delga, President, Region of Occitanië is blij met de start van de werkzaamheden: “Groene waterstof tot een van de energieën van de toekomst. Vandaag de dag is zware mobiliteit een van de grootste uitdagingen van de energietransitie. Daarom heeft het gewest het project Occitanië H2 Corridor opgestart, waarbij industrie en mobiliteit op Europees niveau worden geïntegreerd. Ik ben er trots op dat dit project hier in Occitanië wordt ontwikkeld en dat Lhyfe bijdraagt ​​aan decarbonisatie van onze streek.”

De nieuwe fabriek van Lhyfe in zuidwest Frankrijk moet eind 2023 operationeel zijn.

Lees ook: siemens-heeft-veel-vertrouwen-in-waterstoftreinen-maar-starten-is-moeilijk

Onder de nieuwe Toyota-baas Koji Sato gaat de Japanse autofabrikant Toyota zich steeds meer op batterij-elektrische auto's richten, maar ook waterstoftechnologie blijft een van de speerpunten. Sato wil op het gebied van waterstof vooral breed gaan samenwerken met partners die waterstof produceren, transporteren en verbruiken. De focus ligt op het uitbreiden van de waterstofinfrastructuur en het uitbreiden van industrieën die de brandstof gebruiken. "We willen ervoor zorgen dat waterstof een haalbare optie blijft", aldus Sato.

Koij Sato zal vanaf april de grootste autofabrikant ter wereld leiden. Hij wil de groep meer focussen op batterij-elektrische auto's, maar houdt met meerdere technologieën vast aan Toyota's eerdere strategie. Het bedrijf blijft op grote schaal inzetten op hybride auto's, vergezeld van een offensief met puur elektrische voertuigen en de uitbreiding van de waterstofactiviteiten.

Sato wilde niet in detail ingaan op de doelen met waterstof. "We hebben op dit moment geen specifiek zakelijk doel". Van de waterstofauto Toyota Mirai heeft het bedrijf tot nu toe 22.000 exemplaren verkocht.

Foto: Het Japanse Kumamoto Ziekenhuis en Toyota Motor Corporation hebben de afgelopen jaren succesvol een ambulance op waterstof ontwikkeld. De brandstofcel in het voertuig kan ook stroom leveren aan apparaten in de omgeving.

Lees ook: transporteur-samskip-koopt-eerste-twee-containerschepen-op-waterstof

De gemeenteraad in Den Haag heeft gisteravond (donderdagavond) een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof opnieuw toe te laten bij het vervoer van doelgroepen. De afgelopen jaren werd daarvoor de grootste waterstofvloot van Nederland ingezet. In en rond de hofstad reden meer dan vijftig taxi’s op waterstof. Bij de nieuwe aanbesteding kwam het college met de mededeling dat waterstof niet emissievrij is, omdat er veelvuldig grijze waterstof gebruikt wordt. Batterij-elektrisch was volgens de toenmalige wethouder milieuvriendelijker.

Na hevige protesten en een lobby-campagne van het H2Platform, OR (Orange Gas), waterstofpompstationhouder Kerkhof en de Stichting Bevordering Waterstofinfrastructuur (i.o.) wordt er opnieuw naar de keuze gekeken. Gisteravond heeft de gemeenteraad van Den Haag een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof wederom in de aanbesteding doelgroepenvervoer te overwegen.

De inzet van waterstof bij de CO2-vrije energievoorziening in Nederland is zeer actueel nu deze week is gebleken dat de stroomvoorziening in steeds groteren delen van het land tegen zijn grenzen aanloopt. Dit wordt mede veroorzaakt door de vele oplaadpalen voor elektrische voertuigen die veel stroom vragen. Grote tankstations langs de snelweg die in de toekomst de complete fossiele energiestroom willen vervangen door elektriciteit hebben straks een 25MW elektriciteitsaansluiting nodig.

Het Duits, Thais en Italiaanse waterstofbedrijf Enapter heeft gisteravond in Londen de Earthshot Prize gewonnen. De milieuprijs, een initiatief van ZKH Prins William en The Royal Foundation, heeft tot doel de wereldwijde zoektocht naar de meest inspirerende en innovatieve oplossingen voor de grootste milieu-uitdagingen te stimuleren. In totaal vijf projecten over de hele wereld vielen in de prijzen. Prins William en zijn vrouw Catherine waren aanwezig, net als tal van beroemdheden als voetballer Mo Salah van Liverpool, actrice Emma Thompson en David Oyelowo. Er waren optredens van Coldplay, Yemi Alade, Shawn Mendes en Ed Sheeran. De ceremonie vond plaats in het Alexandra Palace. Enapter ging naar huis met 1,2 miljoen Euro.

Enapter Mede-oprichter Vaitea Cowan (foto rechts) was bij het bekendmaken van de shortlist, medio september, al zeer verrast. "We zijn dolgelukkig om erkend te worden door de EarthShot-prijs. De steun die we krijgen bij het opschalen van de productie van onze AEM-elektrolysers voor groene waterstof zal ons in staat stellen een nog grotere rol te spelen in het groene proces. Onze missie  is om groene waterstof voor iedereen betaalbaar en toegankelijk te maken door de kosten van AEM-waterelektrolyse te verlagen zodat waterstof kan concurreren met fossiele brandstoffen.”

“Onze elektrolysers zijn compacte modules die probleemloos geschakeld kunnen worden om op elke schaal groene waterstof te produceren. Ze zijn eenvoudig te installeren en, belangrijker nog, ze zijn gestandaardiseerd. Deze standaardisatie maakt ze perfect geschikt voor massaproductie, wat schaalvoordelen zal creëren om de kosten van elektrolysers enorm te verlagen en zijn daarmee toegankelijk voor iedere investeerder.”

Enapter bouwt momenteel een campus bij de Duitse stad Münster waar over twee jaar 10-duizend compacte elektrolysers per maand kunnen worden geproduceerd, schreef Waterstof Magazine eerder.

Deze week is HyDelta, een Nederlands onderzoeksprogramma gericht op het veilig inpassen van waterstof in de bestaande infrastructuur voor gastransport en distributie, officieel van start gegaan. De verschillende partners willen barrières voor innovatieve waterstofprojecten wegnemen. Het project loopt tot januari 2022 met een eventuele uitloop naar april. Innovaties die het dichtst bij markintroductie zijn worden als eerste aangepakt.

Veel partijen lopen bij de ontwikkeling in praktijk aan tegen obstakels op het terrein van vergunningen, infrastructuur of veiligheidsvoorschriften. Hierdoor komen innovatieve projecten niet van de grond of er treedt vertraging op. Het HyDelta-programma wil deze obstakels inventariseren en bezwaren wegnemen door vraagstukken te onderzoeken. De verschillende partijen binnen HyDelta richten zich op de financiering, het onderzoek en de uitvoering. De financiering wordt geregeld door de Gasunie, Netbeheer NL en TKI Nieuw Gas. Voor onderzoek en uitvoering zijn DNV GL, Kiwa, TNO en de New Energy Coalition aangesloten. Deze laatste partij zal ook als coördinator optreden.

Geselecteerde onderwerpen zijn: technische aanpassingen in het aardgasnetwerk, veiligheid bij gebruik, metering van waterstof, geur en zichtbaarheid, standaardisering/normering, ontwikkelen van educatietrajecten, de werking van bijmengverplichtingen en de economie van de waterstofwaardeketen. Voor al deze onderwerpen wordt zoveel mogelijk aangesloten bij, of voortgeborduurd op, lopende en geplande internationale onderzoeken en initiatieven.

‘Dit programma is de wegbereider naar de daadwerkelijke toepassing van groene waterstof in de praktijk. Deze stap is noodzakelijk en dringend, om de vele innovaties die zich nu ontwikkelen, te kunnen versnellen en verder te brengen,’ aldus Jörg Gigler van TKI Nieuw Gas, onderdeel van de Topsector Energie.

Ondanks de vele initiatieven bevindt de ontwikkeling van een waterstofeconomie zich nog in een beginfase. Zo staan nog talloze vragen open, variërend van technische vragen rond de productie en de inpasbaarheid van waterstof in het transport- en opslagsysteem, tot vragen rond de economische en juridische aspecten ervan. HyDelta wil deze vraagstukken oplossen.

In Brussel hebben politieke leiders en hoge ambtenaren uit Portugal en Nederland verder gesproken over de realisatie van een enorme waterstoffabriek in Sines. Nabij deze Portugese havenplaats moeten grote zonnevelden komen met miljoenen zonnepanelen voor de productie van groene waterstof. Onder andere de Nederlandse Waterstofgezant Noé van Hulst en Bart Biebuyck, executive director van Fuel Cells and Hydrogen joint undertaking, zitten aan de overlegtafel. ‘We doen echter geen mededelingen over welke bedrijven bij dit initiatief betrokken zijn, dat laten we aan de bedrijven zelf over,’ meldt Van Hulst aan Waterstof Magazine

‘Het doel van de gesprekken in Brussel was om te praten over de vervolgstappen en de wijze waarop dit plan zou kunnen passen binnen de regels van de Europese Unie. Maar het is op dit moment te vroeg om daarover meer te zeggen,' aldus Van Hulst, die daar nog wel aan toevoegt dat een groep bedrijven in Portugal en Nederland al geruime tijd samengewerkt aan het creëren van een waardeketen en handelsroute. De beide regeringen hebben het initiatief verwelkomd.

‘Nederland beschouwt groene waterstof als een noodzakelijke aanvulling op elektrificatie en energie-efficiëntie met het oog op het bereiken van de afgesproken klimaatdoelen voor 2050,’ zegt van Hulst. ‘Onze berekeningen tonen echter aan dat we enorme hoeveelheden waterstof nodig hebben om te verduurzamen. En dan hebben we het over hoeveelheden die onze eigen binnenlandse productiecapaciteit de komende 10 jaar zullen overtreffen, vandaar onze belangstelling voor import,’ laat Van Hulst aan onze redactie weten. De Portugese Minister van Milieu João Matos Fernandes zegt in de media in Portugal dat het plan voor de waterstoffabriek in Sines in april zal worden ingediend. Hij garandeert dat het Portugese bedrijven het project zullen ontwerpen en bouwen.

Na afloop van de gesprekken in Brussel plaatste de Portugese staatssecretaris van Energie João Galamba de bovenstaande foto op social media. Hij staat voor de banier, met rechts naast hem Noé van Hulst en links Bart Biebuyck.

Onder grote belangstelling is woensdagmorgen in Stad aan ’t Haringvliet de eerste waterstofwoning van Nederland officieel geopend. Het hart van het waterstofsysteem is een Solenco Powerbox met een Italiaans design die is opgesteld in de garage. In de Powerbox zit een brandstofcel gecombineerd met een elektrolyser. Deze wordt gebruikt om van stroom -uit de 30 zonnepanelen op het dak- waterstof te maken en op een later tijdstip van dit waterstof weer stroom. De waterstofopslag bevindt zich in de tuin. In een grijze metalen kast ligt in 24 cilinders onder 30 bar maximaal 1200 liter waterstof opgeslagen. Waterstof Magazine was ter plaatse. Meer informatie over dit innovatieve project vindt u hier.