Eurosupply Hoogwerksystemen, actief in Nederland en België, introduceert nog dit jaar twee hoogwerkers op waterstof. De knikhoogwerkers en HR15-H2E en HR17-H2E hebben respectievelijk een werkhoogte van 15 en 17 meter en krijgen energie uit een brandstofcelsysteem. De hoogwerkers hoeven niet langs het tankstation, maar krijgen waterstof via een verwisselbare gasfles. Het bedrijf meldt dat op een flesinhoud tot drie weken kan worden gewerkt. De hoogwerkers kunnen daardoor probleemloos en langdurig worden ingezet op plaatsen waar geen emissies mogen worden uitgestoten of geen stroomaansluiting beschikbaar is.

Dankzij het innovatieve wisselsysteem voor de waterstoftank kunnen gebruikers snel en eenvoudig de tank vervangen, waardoor het zoeken naar een oplaadpunt niet nodig is. Door de volledig waterstof-elektrische aandrijvingen kunnen deze hoogwerkers zowel binnen als buiten gebruikt worden, in milieuzones zoals de binnenstad en op geluidstille locaties. De H2-machines zijn ook nog eens zeer licht in hun klasse en beschikken over een kleine draaicirkel waardoor ze gemakkelijk te manoeuvreren zijn.

De Niftylift HR15-H2E heeft een werkhoogte van 15,70 m en een zijdelings bereik van 9,40 m. Met een eigen gewicht van 4.680 kg is deze hoogwerker zeer licht in zijn klasse. Door zijn draaicirkel van 3,70 m is deze machine zeer gemakkelijk te manoeuvreren. Met de brede werkbak van 1,80 cm biedt de machine veel ruimte voor materialen en gereedschappen. De werkbakcapaciteit bedraagt 225 kg.

De Niftylift HR17-H2E heeft een werkhoogte van 17,20 m en een zijdelings bereik van 9,40 m. Met een eigen gewicht van 4.970 kg is deze hoogwerker zeer licht in zijn klasse. Door zijn draaicirkel van 3,70 m is deze machine zeer gemakkelijk te manoeuvreren. Met de brede werkbak van 0,85 cm biedt de machine veel ruimte voor materialen en gereedschappen. De werkbakcapaciteit bedraagt 225 kg.

Eurosupply Hoogwerksystemen B.V. richt zich op de verkoop van nieuwe en gebruikte hoogwerkers, verkoop van onderdelen, reparatie & onderhoud en het geven van opleidingen. Het bedrijf is ook dealer van de merken Niftylift, Multitel en LGMG.

Lees ook: india-5-000-trucks-van-reliance-industries-krijgen-motoren-voor-waterstofverbranding

India is vastbesloten om een belangrijke rol in te nemen bij de ontwikkeling van mobiliteit op waterstof. Het internationale energiebedrijf Reliance Industries wil om te beginnen 5.000 voertuigen uitrusten met een waterstofverbrandingsmotor. De impact hiervan is groot, aangezien Reliance Industries een van de grootste bedrijven van het land is. Het bedrijf heeft een enorm wagenpark en is actief binnen de logistiek, detailhandel, telecommunicatie, petrochemie, olie en raffinage.

In overeenstemming met de wereldwijde beweging richting groene brandstoffen en India's streven om de afhankelijkheid van fossiele brandstofimport te verminderen , heeft Reliance Industries zijn eigen H2 ICE-technologie ontwikkeld. Daarbij is samengewerkt met de lokale vrachtwagenfabrikant Ashok Leyland. In eerste instantie worden 5.000 vrachtwagens binnen de eigen vloot omgebouwd naar waterstofverbranding. Ter voorbereiding zijn twee jaar lang uitvoerige testen uitgevoerd in de fabriek van Reliance in Gujarat. Het is niet duidelijk of Reliance en Ashok Leyland het waterstofsysteem zelf hebben ontwikkeld of dat er een externe leverancier is ingeschakeld. Alle voertuigen die van fossiele brandstof worden omgebouwd naar waterstof zullen binnen het bedrijf worden gebruikt.

Een woordvoerder van Reliance heeft het volste vertrouwen in de waterstofverbrandings-technologie: “We hebben bijna geen downtime gehad tijdens de proeven en we hebben ontdekt dat waterstoftrucks op H2 ICE-kracht drie keer efficiënter zijn dan diesel. We gaan de ontwikkelde techniek in onze vloot introduceren voordat we het hele ecosysteem voor een waterstofeconomie verder gaan uitrollen.”

Het energiebedrijf heeft nog geen mededelingen gedaan over hoe de 5.000  trucks in de toekomst van brandstof moeten worden voorzien. India beschikt nog niet over een netwerk van waterstoftankstations of productielokaties voor groene waterstof. Geld hoeft geen probleem te zijn, het bedrijf heeft maar liefst 10 miljard euro gereserveerd voor de energietransitie.

In India wordt verwacht dat de fabriek die de vrachtauto’s zal retrofitten in 2027 zal worden geopend. Reliance Industries is daarvoor een samenwerking aangegaan met landgenoot Tata en de Amerikaanse motorenfabrikant Cummins. Samen gaan de bedrijven bijna 500-miljoen euro investeren in een fabriekscomplex in de stad Jamshedpur, om waterstofmotoren te produceren voor middelzware en zware transportvoertuigen. In de fabriek moeten 4.000 waterstofverbrandingsmotoren per jaar worden geproduceerd. Hoewel het algemeen bekend is dat waterstofverbrandingsmotoren aanzienlijk minder efficiënt zijn dan brandstofcelsystemen, beweert Cummins dat de technologie in de toekomst goedkoper en efficiënter zal worden naarmate deze innoveert. Omdat de motoren vergelijkbaar zijn met dieselsystemen, is er minimale omscholing van de chauffeur nodig in vergelijking met trucks met een brandstofcel.

Lees ook: duitsland-mahle-geselecteerd-voor-onderdelen-waterstoftrucks-van-man

Mahle, een van ’s werelds grootste leveranciers van auto-onderdelen, heeft een belangrijke order binnengehaald op het gebied van duurzame mobiliteit. De bedrijfswagenfabrikant MAN Truck & Bus heeft Mahle opdracht gegeven om onderdelen te leveren voor de waterstofmotor van de nieuwe en emissievrije MAN hTGX vrachtwagen. Het voertuig werd onlangs bekroond met de Truck Innovation Award 2025. De motor met directe injectie heeft 6 cilinders, een cilinderinhoud van 16,8 liter en een vermogen van 383 kW. De vrachtauto’s worden uitgerust met de waterstof Powercell-eenheid van de in Stuttgart gevestigde auto-onderdelen leverancier, bestaande uit zuigers, zuigerveren, zuigerpennen en cilindervoering. Daarnaast worden in het voertuig ook andere Mahle-componenten gebruikt.

MAN is van plan om vanaf 2025 ongeveer 200 eenheden van zijn vrachtwagen, geclassificeerd als een zero-emission vehicle (ZEV), te bouwen voor geselecteerde markten, waaronder Noorwegen en Nederland. Het gebruik van waterstof in verbrandingsmotoren is een belangrijke ontwikkeling voor het koolstofvrij maken van bedrijfsvoertuigen. Naast elektrificatie zijn duurzame verbrandingsmotoren met hernieuwbare brandstoffen een belangrijk strategische ontwikkeling voor zowel MAN als Mahle.

“Onze modernste zuigers en andere onderdelen maken de verbrandingsmotor geschikt voor waterstof en dus klimaatneutraal”, aldus dr. Roger Busch, lid van het Mahle Group Management en hoofd verkoop. “Vandaag de dag kunnen we voldoen aan de verwachtingen van onze klanten op het gebied van prestaties, efficiëntie en levensduur. De tests in ons eigen waterstoftestcentrum in Stuttgart tonen de hoge mate van volwassenheid en de overtuigende seriegeschiktheid van de moderne waterstofmotortechnologie aan. Dankzij de waterstof Powercell unit van Mahle kan het olieverbruik van de motor en de zogenaamde blow-by, oftewel het ongewenste weglekken van waterstof in het carter, tot een minimum worden beperkt. Dit maakt een robuuste en probleemloze werking van de motor mogelijk.”

Waterstof is de hernieuwbare brandstof met momenteel het grootste potentieel voor het koolstofvrij maken van de transportsector. De automotive-leverancier Mahle werkt momenteel aan bijna dertig waterstofmotorprojecten voor klanten in de on- en off-highway-sector. Met de huidige bestelling van MAN Truck & Bus gaat nu een nieuwe voertuigfabrikant de serieproductie in met Mahle-onderdelen. Het bedrijf verwacht dat er het komende jaar meer fabrikanten gaan volgen.

Lees ook: nederland-acm-controleert-transparante-toegang-tot-waterstofterminals

De Nederlandse Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft een document gepubliceerd met uitleg over de nieuwe regels over zogenoemde derdentoegang tot waterstofterminals. Via waterstofterminals in havengebieden komt H2 via vrachtschepen het land binnen en gaat vandaar via pijpleidingen of transport per as naar eindgebruikers. Door transparante regels voor toegankelijkheid tot waterstofterminals wil de ACM bijdragen aan investeringszekerheid en daarmee de totstandkoming van een importketen voor waterstof in Nederland.

Het kenniscentrum en belangenbehartiger voor de zakelijke elektriciteit- gas- en waterafnemers, Vereniging voor Energie, Milieu en Water (VEMW), reageert positief op de plannen. De Nederlandse VEMW streeft naar betrouwbare energievoorzieningen en beheersbare kosten en wil daarmee de energietransitie bevorderen.

De gasverordening is van toepassing met ingang van 5 februari 2025. Waterstof terminal beheerders moeten vanaf die datum aan potentiële gebruikers toegang bieden tot de capaciteit van hun terminal. Enkele verplichtingen uit de Gasverordening zijn op een later moment van toepassing, zoals de verplichting voor waterstofterminalbeheerders om een platform op te zetten voor het verhandelen van capaciteitsrechten. Deze verplichting geldt vanaf uiterlijk 5 februari 2026.

In een waterstofterminal wordt een per schip geïmporteerde waterstofdrager - zoals vloeibare waterstof, ammoniak en liquid organic hydrogen carriers (LOHCs) - afgeladen en omgezet naar gasvormige waterstof. Deze waterstof kan vervolgens via een distributienetwerk worden vervoerd naar (industriële) afnemers in het achterland.

Het principe van derdentoegang tot waterstofterminals is volgens de Nederlandse regering van belang voor het ontstaan van een gelijk speelveld tussen marktpartijen die als leverancier actief willen worden op de Europese markt voor gasvormige waterstof en afhankelijk zijn van deze toegang. In Nederland zal een systeem van onderhandelde derdentoegang gaan gelden. Daarbij moet de waterstof terminal beheerder met gebruikers van de terminal, zoals waterstofproducenten, -handelaren en -afnemers, onderling afspraken te maken over voorwaarden en tarieven waartegen zij gebruik kunnen maken van de terminal. Beide partijen zijn daarbij verplicht te goeder trouw over toegang te onderhandelen. Hierbij gelden algemene principes, zoals transparantie en non-discriminatie.

Partijen die een klacht hebben tegen een waterstofterminalbeheerder kunnen deze klacht voorleggen aan de ACM. Op dit moment treedt de ACM al op als geschilbeslechtingsinstantie als het gaat om het netbeheer voor gas en elektriciteit, waterstof komt daar in de toekomst bij.

Lees ook: australie-waterstofbussen-binnen-het-openbaar-vervoer-zijn-hit-onder-chauffeurs

Arcc, de ontwikkelaar van emissievrije bussen voor het openbaar vervoer heeft veel succes in Australië. Daar rijden de eerste twee waterstofbussen uiterst succesvol in de dagelijkse dienstregeling op routes in steden als Melbourne en Williamstown. De bussen zijn gebouwd op een licht aluminium frame en rijden zeer zuinig. Het gemiddeld verbruik ligt na een testperiode van een jaar op 1 kilo waterstof voor 18 á 19 kilometer. “De bussen zijn een hit onder de chauffeurs”, meldt vervoersbedrijf Transit Systems.

De ARCC VIKING waterstof-elektrische bus is geproduceerd door de startup Arcc en is uitgerust met een FCMove 70kW brandstofcel geleverd door Ballard. Het voertuig  heeft een actieradius van 515 kilometer en kan 16 uur onafgebroken in de dienstregeling rijden. Peter Murley, Managing Director bij ARCC, heeft een duidelijke visie voor ogen: "Ons doel om productie-uren te verminderen, lokaal materiaal/onderdelen te betrekken en gewichtsbesparingen na te streven, heeft geleid tot de ontwikkeling en bouw van deze bus. Met 11.080 kg is deze 12 meter lange bus net zo licht als een dieselbus en 2 ton lichter dan welke elektrische bus dan ook die in Australië rijdt. Het is een puur Australisch product, ontwikkeld en gebouwd in de westelijke buitenwijken van Sydney.”

De bussen rijden inmiddels bijna een jaar op proef en daarom is er nog geen definitieve tankoplossing. Tijdelijk zorgt een waterstoftankwagen van H2H Energy voor de waterstofaanvoer en zorgt een kleine compressor dat er waterstof onder 350 bar in de tanks wordt gepompt. Omdat er niet met hogedruk buffers wordt gewerkt bedraagt de tanktijd voor 30 kilo H2 ongeveer 5 uur. Maar ook op dit gebied staan de ontwikkelingen niet stil, er wordt inmiddels gewekt aan een nieuwe tankoplossing die de bussen tussen de 6 en 20 minuten moeten vullen.

Het busplan van de Australische staat Victoria schrijft voor dat alle nieuwe bussen vanaf 2025 emissievrij moeten zijn. Dit is in lijn met de toezegging om netto nul emissies te bereiken in 2045.

Lees ook: nederland-tata-steel-onderzoekt-vloeibare-waterstof-corridor-vanuit-noorwegen

Tata Steel in IJmuiden en waterstoftransporteur Ecolog onderzoeken de import van groene waterstof uit Noorwegen. In eerste instantie wordt de economische haalbaarheid onderzocht en vervolgens het technisch proces. Ecolog denkt de waterstof in vloeibare vorm via schepen te transporteren.

De waterstof in dit project wordt in Noorwegen door Gen2 Energy geproduceerd uit waterkracht. Deze waterstof wordt vervolgens gekoeld om het product vloeibaar te maken en te verschepen in gespecialiseerde schepen naar de terminal van Ecolog in de haven van Amsterdam. Hier wordt de H2 weer gasvormig gemaakt. De waterstof kan hierna via het geplande pijpleidingnetwerk aan Tata Steel Nederland en andere bedrijven in het Amsterdamse havengebied geleverd worden. 
Bij het maken van staal komt in de nieuwe Groen Staal-installaties ook nog CO2 vrij. Deze hoeveelheid CO2 is een fractie van wat er vrij komt bij het maken van staal op basis van kolen. Door deze CO2 af te vangen en op te slaan, wil Tata Steel Nederland volledig klimaatneutraal staal maken. Tata Steel Nederland en Ecolog hebben daarom tijdens het werkbezoek van de Nederlandse Koning Willem-Alexander aan Noorwegen een tweede overeenkomst getekend die er op is gericht een CO2-corridor te onderzoeken waarbij de CO2 in Noorwegen wordt opgeslagen. Door optimaal gebruik te maken van de energiestromen moet ook de CO2 in vloeibare vorm getransporteerd worden.

Tata Steel Nederland is een van de grootste staalproducenten van Europa. Het bedrijf levert wereldwijd hoogwaardige staalproducten aan veeleisende sectoren, waaronder de bouw, automobielindustrie, verpakkingssector en producenten van hijs-, mijnbouw- en grondverzetmachines. Tata Steel Nederland heeft vestigingen in Nederland, België, Duitsland en elders in Europa en maakt onderdeel uit van de Indiase Tata Steel-groep, een van de grootste staalbedrijven ter wereld.

Lees ook: duitsland-waterstofopslagsysteem-van-hps-breidt-uit-naar-hele-dach-regio

De Duitse waterstofpionier Home Power Solutions gaat internationaal. Het bedrijf, met de hoofdvestiging in Berlijn, verkoopt haar waterstof-energiesystemen nu ook in Oostenrijk en Zwitserland. Daarvoor zijn overeenkomsten getekend met verschillende partnerbedrijven. Vanaf 2025 worden de eerste energie-opslagsystemen in de Alpenlanden geïnstalleerd.

Home Power Solutions beweert dat het energieopslagsysteem Picea zoveel energie kan opslaan dat een woning totaal van het grit afkan. Onderdelen van het systeem zijn een serie zonnepanelen, een batterijopslagsysteem, een energiekast en waterstofopslag in de tuin.

De energiekast kan geplaatst worden op een oppervlakte van 1,6 m2 in de garage, kelder of bijkeuken en bevat een batterij van 17 kWH (netto) voor kortdurige energieopslag. Als er overdag voldoende zon schijnt wordt de batterij opgeladen, die de woning vervolgens in de avond en nacht van stroom kan voorzien. In de kast zit ook een waterzuiveringssysteem dat leidingwater geschikt kan maken voor electrolyse. In een brandstofcel wordt, met de energie van de zonnepanelen, groene waterstof gemaakt. De waterstof wordt opgeslagen in stalen flessen in zogenaamde bundels. Een of meerdere bundels worden buiten in de tuin geplaatst. De waterstof die hierin is opgeslagen voorziet in de energievraag als de zon langdurig niet schijnt of in donkere winterperiodes. De grootte van de waterstofopslag is afhankelijk van de energievraag van de woning.

Home Power Solutions meldt dat de expansie niet blijft bij landen als Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Het bedrijf zegt in gesprek te zijn met partners in verschillende landen om ook daar de HPS Picea aan te kunnen bieden.

Lees ook: frankrijk-arcelormittal-produceert-zelf-waterstof-via-stoomelektrolyse

Een belangrijke stap voor ArcelorMittal om het productieproces van staal te verduurzamen. Het bedrijf heeft een overeenkomst getekend met startup Genvia, om op de bedrijfslokatie in Saint-Chély-d'Apcher, in het zuiden van Frankrijk, zelf waterstof te gaan maken en dat in te voeren in het productieproces. De waterstof wordt geproduceerd via stoomelektrolyse.

Stoomelektrolyse of  hogetemperatuurelekrolyse is een methode om uit water waterstof te produceren, met zuurstof als bijproduct. Elektrolyse met hoge temperatuur is efficiënter dan traditionele elektrolyse bij kamertemperatuur, omdat een deel van de energie in de vorm van warmte wordt toegevoegd en omdat elektrolyse efficiënter is op hogere temperaturen. Er wordt optimaal gebruik gemaakt van de restwarmte van het continue gloeiproces van ArcelorMittal. Dit is de eerste experimentele Genvia-demonstrator die de efficiëntie van koolstofarme waterstofproductie maximaliseert door restwarmte van een bestaande industriële faciliteit terug te winnen. Genvia en ArcelorMittal gaan gedurende de proefperiode ​​200 kg waterstof per dag maken die wordt gebruikt voor de productie van hoogwaardige staalsoorten. De nieuwe fase van de samenwerking tussen Genvia en ArcelorMittal vertegenwoordigt een belangrijke stap in de gezamenlijke inspanning om de CO2-voetafdruk van de staalindustrie te verkleinen.

De inzet van de Genvia SOEL200-elektrolyser op de locatie Saint-Chély-d'Apcher zal tijdens de proefperiode de traditionele waterstof die wordt geproduceerd door aardgasreforming vervangen door koolstofarme waterstof via elektrolyse.

Florence Lambert , CEO van Genvia, is enthousiast over de innovatieve proef: “We zijn verheugd om samen te werken met ArcelorMittal om ons SOEL200-systeem onder industriële omstandigheden te testen. Dit project vertegenwoordigt een belangrijke vooruitgang in de richting van de decarbonisatie van de staalindustrie, en stemt onze inspanningen af ​​op wereldwijde doelstellingen voor CO2-emissiereductie.

ArcelorMittal is een van 's werelds toonaangevende geïntegreerde staal- en mijnbouwbedrijven actief in 60 landen en primaire staalproductieactiviteiten in 15 landen. Het is de grootste staalproducent in Europa, een van de grootste in Amerika en groeit sterk in Azië.

Lees ook: container-met-vloeibare-waterstof-reist-20-000-km-over-de-wereldzeeen

Een schip met speciale geïsoleerd tank met vloeibare waterstof is afgelopen maand over de wereld gereisd. Het doel was om te onderzoeken of transport over de wereld complicaties oplevert. Binnen het project werkten China National Offshore Oil Corporation samen met de Franse industriële gassenleverancier Air Liquide. Het transport vond plaats van de Nederlandse haven Rotterdam naar de haven van Yantian in de Zuid-Chinese metropool Shenzhen. In totaal is de tank 20.000 km onderweg geweest.

Met de proef is bewezen dat het technisch geen probleem is om vloeibare waterstof bij een temperatuur van 253 graden Celsius onder nul over de wereld te transporteren. Dat is belangrijk gegeven, omdat veel landen over de hele wereld, waar veel groene energie beschikbaar is, groene waterstof willen produceren en exporteren. Het International Renewable Energy Agency voorspelt dat tegen 2050 meer dan 30 procent van de wereldwijde waterstofproductie zal worden gebruikt voor internationale handel. Deze waterstof zal intercontinentaal over de wereldzeeën worden getransporteerd, naar verwachting in vloeibare vorm.

De waterstoftanks waren voor dit transport geplaatst in het frame van een standaard 40 voets zeecontainer die is vervoerd door het containerschip Cazanne, dat vaart onder Singaporese vlag. Op het rode spandoek staat:  'China National Offshore Oil Corporation heeft met succes zijn eerste transoceanische langeafstandstransport van vloeibare waterstof gedemonstreerd'. 

Lees ook: noorwegen-vrachtschip-samskip-kvitnos-wordt-omgebouwd-naar-waterstof

Rederij Samskip gaat het multifunctionele schip Samskip Kvitnos ombouwen naar waterstof. Het schip vaart op een vaste route van Rotterdam langs de Noorse westkust naar Hammerfest. Het bedrijf noemt dit gebied ‘een van de meest milieugevoelige regio's van Europa’. De ombouw is onderdeel van het HyEkoTank-project dat wordt ondersteund door het Horizon Europe-programma van de Europese Unie. Het doel is de overstap van fossiel naar emissievrij in heel Europa te stimuleren met innovatieve emissievrije oplossingen.

Door dit schip te voorzien van emissievrije brandstofcellen, zorgt Samskip ervoor dat de Samskip Kvitnos voorop blijft lopen bij de toekomsyige regelgeving, waaronder het FuelEU Maritime en het EU Emissions Trading System (EU ETS), terwijl het ook tegemoetkomt aan de behoefte aan emissievrije fjorden in het Noorse werelderfgoed tegen 2030.

"We hebben jarenlang actief gezocht naar duurzame oplossingen voor onze vloot en deze retrofit van de Samskip Kvitnos past perfect bij onze visie op de toekomst van de scheepvaart", aldus Erik Hofmeester, hoofd van Vessel Management bij Samskip . "Door samen te werken met TECO 2030 en het HyEkoTank-consortium zorgen we ervoor dat de Kvitnos niet alleen voldoet aan de emissievrije doelstellingen van de EU en de Noorse autoriteiten, maar tegelijkertijd ook betrouwbare service blijven bieden aan onze klanten." Voor Samskip gaat het bij het retrofitten van de Samskip Kvitnos niet alleen om naleving, maar ook om het toekomstbestendig maken van de vloot.  

De deelname van Samskip aan het HyEkoTank-project wordt verder ondersteund door andere gerenommeerde partners, waaronder Shell, Umoe Advanced Composites en de Arctische Universiteit van Noorwegen. De Samskip Kvitnos -renovatie zal naar verwachting in 2025 worden afgerond en moet de uitstoot van schadelijke emissies aanzienlijk verminderen.

Lees ook: nederland-denemarken-gasunie-en-energinet-bundelen-internationaal-h2-netwerk

Een belangrijke stap binnen de West-Europese waterstofontwikkeling. De Nederlandse Gasunie en de Deense netbeheerder Energinet hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend om de nationale waterstofnetwerken tussen Denemarken, Duitsland en Nederland met elkaar te verbinden. Uit beide landen was een zware afvaardiging van het bedrijfsleven aanwezig, net als de Nederlandse koning Willem-Alexander en de Deense koning Frederick X.

De overeenkomst is onder meer de opmaat om het Deense waterstofnetwerk bij Ellund te koppelen aan Hyperlink, het Duitse deel van het waterstofnetwerk van de Gasunie. De overeenkomst draagt bij aan de grensoverschrijdende waterstofketen tussen Denemarken, Duitsland en Nederland, waardoor Nederland en Denemarken zich dankzij de productie-, import-, opslag- en transportmogelijkheden verder kunnen ontwikkelen als energiehub voor waterstof.

Hans Coenen, Raad van Bestuur Gasunie is positief over deze nieuwe stap bij de ontwikkeling van een Europees waterstofnetwerk. "Waterstof speelt een cruciale rol bij de energietransitie, bijvoorbeeld in de industrie. Hiervoor zijn in Noordwest Europa grote volumes waterstof nodig. Door het koppelen van onze gezamenlijke grensoverschrijdende infrastructuur voor productie, import, opslag en transport, dragen we bij aan een betrouwbare aanvoer van waterstof tegen concurrerende prijzen. Dat is nodig en kan de basis vormen van een toekomstige Europese waterstofmarkt. De Gasunie kijkt ernaar uit om onze decennialange samenwerking met Energinet verder te continueren ten behoeve van de waterstofmarkt in Noordwest Europa."

Lees ook: frankrijk-naast-waterstof-aggregaten-lanceert-eodev-frankrijk-nu-ook-batterijen

De Franse fabrikant van waterstofaggregaten EODev diversifieert zijn aanbod met batterijen. Het bedrijf noemt dit een logische stap omdat het bijdraagt aan het koolstofvrij maken van het energieverbruik. “Daar waar waterstofaggregaten niet ingezet kunnen worden zijn batterijpakketten mogelijk een oplossing”.

De waterstofaggregaten van EODev worden internationaal ingezet voor een emissievrije stroomvoorziening op bouwplaatsen en bij festivals. Bedrijven die met de aggregaten werken plaatsen meestal ook een batterij om de kortstondige piekvraag te kunnen opvangen. Deze batterij wordt tegenwoordig elders ingekocht of gehuurd, maar die wil EODev ook in de toekomst zelf leveren.  

Voor EODev is het in de eerste plaats een kwestie van inspelen op deze scenario’s die niet met waterstof op te lossen zijn, zoals een bouwplaats op een krappe locatie midden in een stad. De accu’s zijn dan makkelijker te plaatsen dan een waterstofgenerator. De uitdaging van deze apparatuur blijft dezelfde: het gebruik van dieselgeneratoren vermijden, die per definitie veel vervuilender zijn. Batterijen maken het ook mogelijk om aan meer specifieke energiebehoeften te voldoen, in de orde van enkele uren, terwijl waterstof een autonomie biedt die in dagen kan worden gemeten.

“Onze batterijen worden in Frankrijk geassembleerd, de cellen die uit Azië komen worden geschroefd, zodat recycling mogelijk is. En we gebruiken erkende technologie, lithium-fosfaat-ijzer ”, aldus Stéphane Jardin van EODev. Met deze nieuwe toepassing wil EODev beter tegemoet komen aan de behoeften van de mondiale generatormarkt, die wereldwijd op 30 miljard wordt geschat. Het gebruik verschilt per land, van eenvoudige hulpsystemen tot meer structurele steun in ontwikkelingsregio's. De behoeften zijn niet hetzelfde, variërend van een paar uur tot meerdere dagen. 

De EODev aggregaten worden ook ingezet om bouwmachines snechts op te kunnen laden. Overdag laadt het aggregaat dan een batterijpakket op zodat ’s nachts -met een combinatie van waterstofaggregaat en batterij-electrische machines en voertuigen snel kunnen worden opgeladen. Deze systemen worden veelvuldig ingezet op plaatsen waar geen of onvoldoende netstroom beschikbaar is.

Lees ook: nederland-onderzoek-toont-aan-waterstof-stroomt-veilig-door-aardgasleidingen

Afgelopen juli publiceerde het tijdschrift Energy Science and Engineering een artikel waarin de auteurs kritisch zijn over het transporteren van waterstof door leidingen waar eerst aardgas doorheen ging. De auteurs vinden het niet veilig. Het maandblad De Ingenieur nam het artikel in augustus zonder nader onderzoek over en zorgde daarmee in Nederland, geheel onterecht, voor veel onrust. Op verzoek van enkele veiligheidsregio’s heeft het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV)het artikel bestudeerd. Onderzoekers Margreet Spoelstra en Johan Reinders bloggen over hun bevindingen.

Het oorspronkelijke artikel waar het om gaat, is getiteld ‘A review of challenges with using the natural gas system for hydrogen’. In het artikel raden de auteurs het gebruik van waterstof in bestaande aardgasleidingen om diverse veiligheidsredenen af. Gasunie en netbeheerders in Nederland staan – mede op basis van andere onderzoeken – positief tegenover de veiligheid van het transport van waterstof door aardgasleidingen. Bij de Nederlandse veiligheidsregio’s heeft het artikel tot onrust geleid, omdat ze niet weten wie of wat te geloven. Het NIPV is gevraagd om een nadere duiding te geven.

Onze conclusie is dat de auteurs de fysische en chemische verschillen tussen aardgas en waterstof goed beschrijven. Op het gebied van veiligheid ontbreken echter enkele nuanceringen. Hierdoor worden lezers die niet bekend zijn met de (materiaal)eigenschappen van waterstof en aardgas op het verkeerde been gezet.

Sinds de ontdekking van het gasveld in Slochteren in de jaren zestig van de vorige eeuw, beschikt Nederland over een groot netwerk aan aardgasleidingen. Vanwege het sluiten van dit gasveld kan een aantal van deze leidingen mogelijk gebruikt worden om waterstof te transporteren. Gasunie en netbeheerders onderzoeken daarom sinds enkele jaren of dit mogelijk is en, zo ja, onder welke voorwaarden.

De veiligheidsrisico’s van waterstof die de auteurs in het artikel beschrijven, worden onderkend door Gasunie en de netbeheerders. Het gaat dan vooral om de aantasting van stalen buisleidingen door waterstof en het lekken van waterstof door leidingwanden heen. Maar waar de auteurs terecht de risico’s benoemen, schieten ze tekort in hun overzicht van de vele, vaak openbaar beschikbare onderzoeken die zijn en worden uitgevoerd om deze risico’s te beperken.

Zo stellen de auteurs van het artikel dat waterstof gemakkelijker lekt dan aardgas, omdat een waterstofmolecuul kleiner is dan een aardgasmolecuul. Maar waterstof- en aardgasmoleculen zijn beide meer dan een factor 1000 kleiner dan het kleinste gaatje in een leidingsysteem. Het is dus niet verwonderlijk dat uit Brits onderzoek is gebleken dat als waterstof lekt, aardgas ook lekt. En dat als aardgas niet lekt, waterstof ook niet lekt. De auteurs noemen dit Britse onderzoek echter niet. Een tweede voorbeeld is het lekken van waterstof door leidingen heen. Dat gebeurt inderdaad, maar wat het artikel niet vermeldt, is dat aardgas ook door leidingen heengaat maar in mindere mate. Onderzoek heeft aangetoond dat de hoeveelheden waterstof of aardgas die op die manier vrijkomen zeer klein zijn en bovendien vrijkomen over de gehele lengte van leidingen. Hierdoor worden hoge gasconcentraties niet bereikt, uitzonderlijke omstandigheden daargelaten.

Het is goed om mensen te attenderen op de risico’s die kunnen ontstaan als aardgas wordt vervangen door waterstof. Waterstof is immers een gevaarlijke stof waar voorzichtig mee moet worden omgegaan. Wij pretenderen niet voor 100% de ins en outs te kennen die met de introductie van waterstof in aardgasleidingen gepaard gaan, maar zijn er wel van overtuigd dat het artikel een onvolledig beeld geeft van de werkelijke risico’s.

Wij zijn van mening dat door het wegvallen van aardgas als energiebron en door de klimaatdoelstellingen van Nederland en Europa, waterstof ook vanuit veiligheidsperspectief in beeld kan blijven als vervanger van aardgas. Waterstof kan veilig toegepast worden in systemen die oorspronkelijk ontworpen zijn voor aardgas, mits passende maatregelen worden genomen om verbrossing en vermoeiing te voorkomen. 

Tekst: Margreet Spoelstra en Johan Reinders, Nederlands Instituut Publieke Veiligheid

Lees ook: europa-euh2stars-onderzoekt-grootschalige-waterstofopslag-in-zoutcavernes

Er komt een groot Europees onderzoek naar grootschalige ondergrondse opslag van waterstof. Om de stabiliteit van een energiesysteem dat grotendeels draait op zon en wind te garanderen wordt energieopslag in de vorm van waterstof belangrijk. Het onderzoeksproject ‘EUH2STARS’, voluit European Underground Hydrogen Storage Reference System, moet de voor- en nadelen en complicaties in beeld brengen. Belangrijke bedrijven als Shell, TNO en Energie Beheer Nederland (EBN) sluiten zich bij het project aan.

Binnen ‘EUH2STARS’ wordt samen met organisaties uit Oostenrijk, Spanje en Hongarije toegewerkt naar de toepassing van waterstofopslag in lege gasvelden. Het onderzoeksproject, waarvoor de Europese Unie €20 miljoen uittrekt, staat onder leiding van RAG Austria en spitst zich onder meer toe op de technische en maatschappelijke aspecten van ondergrondse waterstofopslag in lege gasvelden.

In het energiesysteem van de toekomst zal de hoeveelheid opgewekte wind- en zonne-energie in binnen- en buitenland sterk verschillen van dag tot dag en tussen de seizoenen. Bastiaan Jaarsma, projectleider ondergrondse waterstofopslag bij EBN kent de uitdagingen “Naast import en sturing van de vraag is grootschalige ondergrondse opslag van waterstof straks noodzakelijk om de fluctuaties in vraag en aanbod te balanceren. Daarmee is waterstofopslag niet alleen van essentieel belang voor de stabiliteit van het systeem, maar ook voor de overstap van de industrie naar duurzame energiedragers.” Ook de Nederlandse overheid noemt grootschalige ondergrondse waterstofopslag in de Routekaart Energieopslag een belangrijke en noodzakelijke technologie die vanaf 2030 opgeschaald moet worden in Nederland.

Waterstof kan ondergronds worden opgeslagen in zoutcavernes - holtes die ontstaan bij zoutwinning - en in lege aardgasvelden. Momenteel wordt al gewerkt aan de ontwikkeling van vier zoutcavernes voor waterstofopslag in het Noordoosten van Nederland.

Echter, wanneer de waterstofproductie in Nederland en Noordwest Europa op gang komt, is de voorziene opslagbehoefte vele malen groter. Omdat lege gasvelden een groter opslagvolume hebben en bovendien zijn aangesloten op bestaande infrastructuur, is waterstofopslag in lege gasvelden een veelbelovende aanvulling op die in zoutcavernes.

Remco Groenenberg, onderzoeker ondergrondse waterstofopslag bij TNO: “Binnen EUH2STARS wordt samen met een groot aantal Europese partijen ervaring opgedaan met de opslag van waterstof in een leeg gasveld. Eerder voerde RAG al een succesvolle kleinschalige pilot uit met waterstofopslag in een leeg gasveld en in EUH2STARS zetten we nu een belangrijke stap in de ontwikkeling van grootschaliger toepassing. We doen gezamenlijk belangrijke kennis en inzichten op waarmee we de Nederlandse overheid en markt ondersteunen bij de tijdige, veilige en duurzame ontwikkeling van waterstofopslag in lege gasvelden in Nederland.”

Het EUH2STARS-project loopt tot 2030.

Lees ook: flinke-uitbreiding-van-range-van-waterstofproducten-bij-parker-hannifin-2

De waterstofeconomie krijgt steeds meer vorm. Parker Hannifin, wereldwijd marktleider in de ontwikkeling, productie en verkoop van technologieën, systemen en componenten op het gebied van aandrijving ziet de belangstelling voor waterstof-toepassingen dan ook fors stijgen.

Parker heeft daarom een white paper uitgegeven waarin geïnteresseerden kunnen lezen wat de belangrijkste aspecten zijn waarmee rekening gehouden moet worden bij het gebruik van waterstof als brandstofbron. Parker heeft waterstofexperts in dienst die klanten begeleiden bij de uitdagingen van de integratie van brandstofsystemen, veiligheidsmaatregelen en regelgeving. Ook maken ze gebruik van hun uitgebreide ervaring met olie- en gas- en waterstofprojecten om verbindingstechnologie-producten en expertise te leveren, waaronder kleppen, flenzen, slangen, filtratie en compressieproducten.

Waterstof neemt een steeds belangrijkere plaats in binnen de energietransitie. We zitten volop in de stroomversnelling van realisaties. Waterstof wordt dan ook een steeds aantrekkelijkere optie voor veel bedrijven die hun uitstoot willen verminderen. Parker Hannifin, al actief op de waterstofmarkt tijdens de landing van de Apollo 11 op de maan, heeft een brede range aan waterstofproducten ontwikkeld. Ondersteund door productie-, opslag-, distributie-, gebruiks- en brandstofcel­oplossingen. Het H₂-assortiment van Parker omvat kleppen, filters, manifolds, vloeistofregelaars, hogedrukslangen, connectoren en afdichtingsoplossingen voor alle waterstoftoepassingen.

Ontdek op de website hoe Parker u kan helpen om een betere toekomst mogelijk te maken.

Welkom bij Parker Hannifin

Goed nieuws voor havenbedrijf Groningen Seaports. Het bedrijf krijgt een Europese subsidie van ruim € 4,4 miljoen voor de aanleg van een innovatieve waterstofleiding tussen de Eemshaven en Delfzijl. Door goedkope zuivere waterstof via een pijpleiding aan te bieden wordt de haven een belangrijk vestigingsgebied voor bedrijven die willen verduurzamen. In totaal wordt verwacht dat het hele project 15 miljoen euro gaat kosten.  

De subsidie komt uit het Just Transition Fund (JTF), een Europees subsidieprogramma dat bijdraagt aan de overgang naar een Klimaatneutraal Europa. Gedeputeerde Henk Emmens overhandigde deze week tijdens de Groninger Promotiedagen in Martiniplaza symbolisch een cheque aan CEO Cas König van Groningen Seaports.

De zogeheten 'Kickstartleiding' is een lagedruk-waterstofleiding die niet alleen aanzienlijk sneller aangelegd kan worden door een slimme aanlegtechniek, maar ook een hoge zuiverheid van waterstof als pluspunt heeft. De leiding is ontwikkeld onder regie van de stichting NorthGrid, die zich inzet voor de ontwikkeling van ondergrondse infrastructuur in Noord-Nederland. De Kickstartleiding is een andere leiding dan de nationale waterstofbackbone, een landelijk hogedruk-transportnetwerk voor waterstof, waaronder ook een leiding tussen de Eemshaven en Delfzijl. De backbone is een hogedrukleiding waarin onzuivere waterstof wordt getransporteerd naar grote industriële afnemers in heel Nederland. Deze leiding wordt aangelegd door Hynetwork.

Gedeputeerde Henk Emmens (Economie) van de provincie Groningen is onder de indruk van de Kickstartleiding: "Mooi dat we met dit innovatieve project de ontwikkeling van de duurzame economie in onze regio kunnen versnellen. We hopen dat Kickstarter de noordelijke waterstofeconomie een extra impuls gaat geven." CEO Cas König van Groningen Seaports hoopt dat de nieuwe waterstofleiding nieuwe bedrijven naar de Eemshaven trekt: "De aanleg van de Kickstartleiding is een belangrijke ontwikkeling voor onze havengebieden. De economie volgt de infrastructuur. Wij verwachten dan ook dat door deze aankondiging bedrijven sneller hun definitieve investeringsbeslissing durven te nemen om zich in onze havengebieden te vestigen."

Met de aanleg en ontwikkeling van de Kickstartleiding is een bedrag van € 15 miljoen gemoeid. Het Just Transition Fund draagt hier € 4,4 miljoen aan bij. Het JTF, ook wel het 'fonds voor een rechtvaardige klimaattransitie' is een Europees fonds voor gebieden die het zwaarst worden getroffen door de overgang naar een groene economie. Hiermee wil de Europese Unie de sociaaleconomische ongelijkheid verkleinen. Het JTF komt voort uit de Europese Green Deal, het programma voor een klimaatneutraal Europa in 2050. Om deze overgang in Noord-Nederland te bereiken is 330 miljoen euro toegezegd tot 2027. Tot 2028 worden hiervoor meerdere subsidies beschikbaar gesteld.

Lees ook: nederland-trainingsdag-over-h2-voor-studenten-van-het-hydriven-team-twente

Studenten van HyDriven Team uit Twente krijgen een training over waterstoftechnologie van trainer en waterstofspecialist Gert-Jan Rap van RAP Clean Vehicle Technologie. Het doel is om het studententeam, bestaande uit 30 studenten van de Universiteit van Twente en de Saxion Hogeschool inzage te geven in de techniek van waterstof in voertuigen en het veilig werken met waterstof. RAP Clean Vehicle Technology ziet de training als een prima investering in de toekomst, mede omdat er grote behoefte bestaat aan techneuten met zowel praktische als theoretische kennis op het gebied van waterstofvoertuigen.

Het studententeam HyDriven stond voordien bekend als het Green Team Twente. Het team is gestart in het studiejaar 2011-2012 als initiatief van de studie Werktuigbouwkunde aan de Universiteit Twente. In het begin was het doel om de wereld te laten zien dat waterstof een haalbaar alternatief is voor fossiele brandstoffen. In de jaren daarna werd elk studentenjaar een nieuw team gevormd met leden uit verschillende studies. In het begin deden de studenten mee aan de Shell Eco Marathon, later is overgestapt naar de Formula Student Competitie. Hier doen jaarlijks 300 studententeams van over de hele wereld aan mee. De wedstrijd biedt een unieke manier om de theoretische kennis van studenten te testen in een praktische context. Naast de engineering- en raceaspecten, draagt de Formula Student bij aan andere vaardigheden, zoals ontwerpen, presenteren en een bedrijfsplan maken. Jarenlang bestond de race uit drie klassen: verbranding, elektrisch en zelfrijdend. Afgelopen zomer was het team uit Twente het eerste team dat deelneemt aan een nieuwe classificatie in Frankrijk, de waterstofklasse.

Trainer Gert-Jan Rap is zeer tevreden over de trainingsdag. “De deelnemende studenten waren zeer leergierig en enthousiast. Hopelijk zien we hen in de toekomst terug bij verschillende bedrijven binnen de waterstof-business.”

Lees ook: china-eerste-mobiele-stroomaggregaat-op-waterstof-in-jiaxing-gepresenteerd

Medewerkers van energiebedrijf State Grid Jiaxing Power Supply Company sluiten een mobiele waterstof-stroomaggregaat aan op de stroomverdeelruimte van de Jiashan Information Technology Engineering School in Jiaxing City. Het voertuig dat gebouwd is voor emissievrije noodstroomvoorziening vervangt een dieselaggregaat en is de eerste waterstofunit in China op wielen. Op de zijkant staat: ‘H2, voertuig voor energieopwekking en energieopslag’ en ‘er komt innovatieve apparatuur voor koolstofvrije elektriciteit’. Over het vermogen dat kan worden geleverd, de waterstofopslag en de brandstofcellen zijn geen mededelingen gedaan.

Het waterstofaggregaat moet bijdragen aan de doelstelling van de stad Jiaxing, een gebied met 5 miljoen inwoners, om de uitstoot van schadelijke stoffen met dubbele cijfers te laten dalen. De lange termijndoelstelling is om in 2060 koolstofneutraal te zijn.

Lees ook: china-top-3-oliegiganten-verschuift-inspanningen-van-fossiel-naar-emissievrij

De drie grootse oliebedrijven in China; PetroChina, Sinopec  en China National Offshore Oil Corp, passen zich snel aan, aan het wereldwijd veranderende energielandschap. De van oorsprong oliebedrijven investeren volop in de ontwikkeling van zonne-energie, waterstofprojecten en windenergie. De bedrijven willen hun inkomstenbronnen diversifiëren en zich zo in te dekken tegen schommelingen van de internationale olieprijs en om de ambitieuze doelstellingen van China op het gebied van energietransitie te ondersteunen, melden analisten in Azië.

China National Petroleum Corp, kortweg PetroChina, heeft de integratie van olie- en gaswinning met de ontwikkeling van nieuwe energiebronnen in de eerste drie kwartalen van dit jaar versneld en daarmee grootschalige projecten voor hernieuwbare energie bevorderd. Het bedrijf wist een snelle groei te realiseren in de opwekking van wind- en zonne-energie, geothermische energie, waterstof en de opvang, het gebruik en de opslag van koolstof (CCUS). De winst van de activiteiten op het gebied van hernieuwbare steeg naar bijna 19 miljard euro in de eerste negen maanden van dit jaar.

Tegelijkertijd richt China Petroleum and Chemical Corp, beter bekend als Sinopec, zich op de waterstoftransportsector en de ontwikkeling van het oplaad- en tanknetwerk om de aanhoudende groei in transport op waterstof te faciliteren. Waterstoftankstations worden in hoog tempo geopend. Tenslotte wil China National Offshore Oil Corp koploper worden op het gebied van diepzeewindenergie. Het bedrijf promoot actief de integratie van offshore windenergie met olie- en gasproductie en verhoogt het niveau van vervanging van groene energie en bevordert de industrialisatie van CCUS-technologieën.

Hoewel traditionele energie nog steeds centraal staat in de activiteiten van de voorgenoemde bedrijven, is de overstap van het drietal naar hernieuwbare energiebronnen van cruciaal belang om zich in de toekomst te wapenen tegen schommelende olieprijzen en om de Chinese doelstellingen voor hernieuwbare energie te behalen, aldus Wang Lining, directeur van de afdeling oliemarkt van het economisch en technologisch onderzoeksinstituut van China National Petroleum Corp.

Volgens het instituut zal de ontwikkeling van nieuwe energiebronnen de komende tien jaar snel toenemen, waardoor de technologische en productiecapaciteiten van het land worden vergroot en de wereldwijde energietransitie wordt versneld. Ondanks een ambitieuze impuls voor hernieuwbare energie blijven de grote oliemaatschappijen ook hun uitgaven aan upstream-energie verhogen en tegelijkertijd de exploratie van olie en gas opvoeren om de binnenlandse energiezekerheid te waarborgen, aldus de bedrijven.

De drie Chinese staatsoliegiganten wisten in 2023 nieuwe productierecords te vestigen, ondanks de afzwakking van de wereldwijde economische groei en lagere internationale ruwe olieprijzen.

Lees ook: usa-samtrans-bestelt-108-bussen-op-waterstof-voor-passagiersvervoer-in-californie

Een belangrijke ontwikkeling bij de overstap naar emissievrij personenvervoer in de USA. Het vervoersbedrijf San Mateo County Transit, kortweg SamTrans, heeft 108 grote bussen op waterstof gekocht voor het vervoer van passagiers in het gebied tussen San Jose en San Francisco in Californië. De voertuigen worden geleverd door New Flyer, een van de grootse bus- en touringcarbedrijven ter wereld. De levering staat gepland voor het tweede en derde kwartaal van 2025. De emissievrije waterstofbussen gaan soortgelijke bussen op diesel vervangen. SamTrans verzorgt vervoersdiensten in San Mateo County en breidt haar activiteiten uit naar San Francisco en Palo Alto, Californië. Er worden bijna negen miljoen busritten verzorgd via een uitgebreid netwerk van 74 busroutes.

De order van SamTrans is direct de grootste order voor brandstofcelbussen in de geschiedenis van New Flyer. De voertuigen moeten de overgang van het vervoersbedrijf naar een emissievrije vloot ondersteunen om te voldoen aan de duurzaamheidsdoelen die zijn gedefinieerd door de Innovative Clean Transit-regelgeving van de California. Hierin wordt vereist dat busbedrijven hun busvloten rond 2040 emissievrij laten rijden. De aankoop zal SamTrans ook helpen om de Amerikaanse doelstellingen voor broeikasgasemissies in 2030 van 50-52% onder het niveau van 2005 te halen.

"Met onze emissievrije vloot tonen we aan dat SamTrans zich inzet om de impact van transport op de luchtkwaliteit en ons klimaat te verminderen door de uitstoot van broeikasgassen in ons werkgebied te verminderen. Dit ondersteunt onze missie om veilig, eerlijk en duurzaam transport te bieden aan onze passagiers", aldus Tasha Bartholomew , communicatiemanager bij SamTrans.

Busfabrikant New Flyer is een dochteronderneming van NFI Group Inc, een van 's werelds grootste bus- en touringcarfabrikanten. Het bedrijf heeft 8.750 medewerkers en is actief in tien verschillende landen.

Lees ook: airbus-onderzoekt-emissievrij-en-geluidsarm-vliegen-op-vloeibare-h2

Het Europese luchtvaarbedrijf Airbus onderzoekt de toepassing van vloeibare waterstof voor vliegtuigen. Het bedrijf is daarvoor een samenwerking aangegaan met de Japanse bedrijven Kansai Airports en Kawasaki. Daarbij wordt gekeken naar vliegen op waterstof, maar ook het waterstoftransport naar vliegvelden en een veilig tankproces. Als het lukt om waterstof en een brandstofcel te implementeren zijn de belangrijkste argumenten van milieuclubs om het aantal vliegbewegingen te verminderen niet meer relevant.

Door het gebruik van een combinatie van waterstof als brandstof en brandstofcellen in vliegtuigen wordt vliegen opeens geruisloos en emissievrij. Airbus loopt al tientallen jaren voorop op het gebied van luchtvaartinnovatie.  Het bedrijf werkt nu samen met Kansai Airports en Kawasaki om speciale waterstofinfrastructuur te creëren op Kansai-luchthavens in Japan. Deze faciliteiten zullen een sleutelrol spelen bij de voorbereiding op de lancering van het eerste waterstofaangedreven vliegtuig in 2035.

Dit partnerschap, genaamd “Hydrogen Hub at Airports”, heeft tot doel de luchtvaart koolstofvrij te maken. De partners werken aan een roadmap om de benodigde technologieën en logistiek te ontwikkelen, vooral voor de levering van vloeibare waterstof. Dankzij de expertise van Kawasaki is er al infrastructuur in ontwikkeling die vloeibare waterstof naar vliegtuigen kan distribueren. Airbus schat dat er op de vliegvelden elke dag een paar ton nodig zal zijn, terwijl de vraag tegen 2050 mogelijk honderden tonnen zal bereiken.

De eerste fase van het project zal erop gericht zijn de technologische, economische en operationele haalbaarheid van deze energietransitie te testen. Demonstraties zullen het mogelijk maken om de infrastructuur te valideren die is aangepast aan de specifieke kenmerken van toekomstige waterstofvliegtuigen. Deze tests zullen dienen als basis voor het ontwikkelen van beleidsaanbevelingen, die mogelijk van toepassing zijn op andere landen die betrokken zijn bij het ‘Waterstofhub op luchthavens’-programma. Tot nu toe heeft Airbus samenwerkingen tot stand gebracht met partners in 13 landen over de hele wereld.

Lees ook: spanje-winstbelasting-voor-energiebedrijven-geschrapt-h2-projecten-gaan-door

Er komt toch geen stop op investeringen het van Spaanse oliebedrijf Repsol in waterstof. Vorige week berichtte Waterstof Magazine over een hoogoplopend conflict tussen de Spaanse regering en Repsol over een voorgenomen belasting op energie. Het oliebedrijf vertaalde dit in investeren in een ‘onrustige omgeving’ en legde verschillende waterstofprojecten stil om te protesteren tegen een ​​permanente belasting op energie.

“Al onze geplande investeringen in hernieuwbare waterstof in Spanje zijn bevroren”, vertelde een woordvoerder van de groep, waarbij hij specificeert dat het om drie projecten gaat waar groene waterstof wordt geproduceerd uit energie uit zon en wind. Een van 100 megawatt electrolyser in Bilbao (noord), een andere van 100 MW in Cartagena ( zuidoosten) en de laatste van 150 MW in Tarragona (noordoost).

Dit besluit word genomen "vanwege een ongunstig regelgevingsklimaat", met name vanwege de "aankondiging van de regering, die een belasting op de buitengewone winsten van bedrijven in de energiesector permanent wil maken,. Een regeling die aanvankelijk bedoeld was als tijdelijk”, voegde hij eraan toe. Dit “regelgevingskader” is “niet bevorderlijk voor langetermijninvesteringen in de industriële energietransitie”, onderstreept de groep.

Het voorstel van de Spaanse regering om een ​​windfall tax voor energiebedrijven te verlengen, behaalt echter geen politieke meerderheid. Mede daardoor heeft oliebedrijf Repsol besloten om de ontwikkeling van groene projecten, waaronder 350 MW aan hernieuwbare waterstofcapaciteit, weer op gang te brengen. De Spaanse windfall tax voor banken en energiebedrijven, die eind 2022 werd ingevoerd, zou eind dit jaar aflopen. Toen de regeringspartij PSOE echter een verlenging op de plank legde, dreigden Spaanse energiebedrijven hun groene investeringen in het land terug te trekken.

De regering van de socialistische premier Pedro Sánchez voerde begin 2023 een uitzonderlijke belasting in op de winsten van grote energie- en financiële groepen, ter compensatie van de steunmaatregelen die de afgelopen maanden zijn genomen om de sterk stijgende inflatie het hoofd te bieden.

Deze maatregel zou aanvankelijk twee jaar duren, tot eind 2024. Maar Pedro Sánchez besloot uiteindelijk om deze permanent te maken, als onderdeel van een regeringsovereenkomst die een jaar geleden werd ondertekend met de extreem-linkse Sumar-partij, die zich zou kunnen materialiseren binnen het raamwerk van de begroting 2025.

Dit besluit leidde tot hevige kritiek van de betrokken groepen, te beginnen met de olie- en gasgigant Repsol, die bij de ondertekening van deze overeenkomst had gedreigd al zijn investeringen in het land terug te schroeven. Nu de belastingmaatregel definitief niet wordt verlengd, gaan de investeringen in groene waterstof gewoon door.

Lees ook: duitsland-regio-lotharingen-saarland-krijgt-grensoverschrijdend-waterstofnetwerk

Een belangrijke stap voor emissievrije staalproductie in Duitsland. De landelijke overheid heeft er definitief voor gekozen om deel te nemen aan het nieuwe regionale waterstofnetwerk dat noordoost Frankrijk en het westen van Duitsland moet verbinden. De nieuwe gaspijp met de naam MosaHYC moet in 2032 alle waterstofproducenten verbinden met de waterstofverbruikers in de regio’s Moezel en Saar.

Tussen de Franse regio Lotharingen en het Duitse Saarland zal de MosaHYC, een 90 kilometer lange waterstofverbinding, worden aangelegd tussen Saint Avold en Perl, waarop met name de staalproducenten in Völklingen en Dillingen zullen worden aangesloten. De verwachting is dat de pijpleiding in 2027 in gebruik wordt genomen. Saarstahl (foto) wil vanaf 2027 staal gaan produceren met waterstof. Het Saarse staalbedrijf hoopt daarom dat er snel productiecapaciteit en transportcapaciteit beschikbaar zal zijn in Duitsland en Frankrijk.

Voor de regio Lotharingen is de overeenkomst met Duitsland van groot economisch belang. Op het chemieplatform Carling aan de Moezel zijn de voorbereidingen om over te schakelen op waterstof al enkele jaren bezig. Verschillende industriële bedrijven hebben hun wens geuit om zich aan Franse en Duitse zijde te verenigen. Zo heeft het Franse bedrijf GRTgaz Frankrijk een investering van 40 miljoen euro aangekondigd, terwijl de Saarland-exploitant Creos Deutschland Wasserstoff 70 miljoen euro op tafel legt om de sector te ontwikkelen. Andere energiegroepen zoals GazelEnergie, eigenaar van de thermische eenheid van de Carling-centrale, maar ook bedrijven als de Saar-staalproducent SHS, hebben hun belangstelling getoond. GazelEnergie wil met haar Emil'Hy-project 56.000 ton waterstof per jaar produceren. Verso Energy wil in Carling drie productie-eenheden inzetten voor een verwacht volume van 51.000 ton per jaar met een totale investering van 450 miljoen euro.

Aan de andere kant van de grens heeft Saarstahl aangekondigd staal te willen produceren door vanaf 2028 fossiele brandstoffen te vervangen door waterstof. De grote uitdaging is iedereen binnen het netwerk te laten samenwerken.

Het waterstofagentschap van Saarland verwacht dat er op de lange termijn jaarlijks 350.000 ton groene waterstof nodig zou kunnen zijn om aan de energievraag van de verschillende bedrijven te voldoen. Een deel van de waterstof zal in de regio worden geproduceerd uit groene energie, een ander deel zal via gaspijpen van elders worden aangevoerd.

Lees ook: nederland-waterschap-verbetert-waterkwaliteit-met-baggerproject-op-waterstof

In Amstelveen werkt aannemer Verboon Maasland met waterstof aan het waterkwaliteitsproject Amstelveense Poel. In opdracht van waterschap Hoogheemraadschap van Rijnland wordt gewerkt aan een pilot waarbij de kleine poel tijdelijk wordt afgesloten, vervolgens uitgebaggerd en tenslotte voorzien van een nieuwe zandlaag. Ook worden er natuurvriendelijke oevers aangelegd. Het materieel dat wordt ingezet is batterij-electrisch en wordt gevoed door een waterstofaggregaat.

Als één van de eerste projecten in Nederland gebruiken het waterschap hier voornamelijk waterstof als brandstof voor het baggeren. De energievoorziening op de bouwplaats wordt verzorgd door Genpower die een waterstofaggregaat en batterijpakketten op het bouwterrein heeft geplaatst. ’s Nachts worden de voertuigen opgeladen zodat ze de volgende dag weer probleemloos kunnen werken.

De waterstof wordt geleverd door Kuster H2 Energy die gedurende dit project twee transportcontainers beschikbaar stelt. De waterstof wordt aangeleverd in 20-voets containers met een druk van 300 bar en een inhoud van 400 kilo. Door grote hoeveelheden waterstof per keer aan te leveren wordt het aantal transportbewegingen richting de bouwplaats geminimaliseerd.

Lees ook: nederland-rwe-krijgt-vergunning-voor-bouw-100-mw-elektrolyser-in-eemshaven

Een belangrijke stap voor de productie van groene waterstof in Noord-Nederland. Energiebedrijf RWE heeft de benodigde bouw- en milieuvergunning verkregen om een elektrolyser te bouwen in de  Eemshaven ter hoogte van de Magnumcentrale (foto). De elektrolyser wordt aangesloten op het windpark OranjeWind met een vermogen van 795 MW dat wordt ontwikkeld op de Noordzee. Bij het windparkproject werkt RWE samen met TotalEnergies.

“Met het verkrijgen van de benodigde vergunningen zijn we een stap dichter bij het realiseren van deze elektrolyser in de Eemshaven”, zeht Sopna Sury, Chief Operating Officer Waterstof, van RWE. Hiermee kunnen we de industrie hernieuwbare waterstof leveren die bijdraagt aan het verduurzamen van productie processen. Onze plannen voor deze elektrolyser dragen bij aan de verdere economische ontwikkeling van de regio en de positionering van het cluster als een centrum voor duurzame energie.”

Om de uitdagingen van de fluctuerende elektriciteitsproductie van windenergie en de flexibele vraag naar elektriciteit de baas te kunnen zijn, is een belangrijk onderdeel van het OranjeWind-project de integratie ervan in het Nederlandse energiesysteem. De 100 MW OranjeWind elektrolyser levert hieraan een belangrijke bijdrage. Eerder dit jaar maakte TotalEnergies, RWE’s partner in OranjeWind, al bekend zijn deel van de hernieuwbare elektriciteitsproductie aan te wenden om 350 MW elektrolyse projecten in Nederland van stroom te voorzien waarmee het bedrijf zijn Noord-Europese raffinaderijen gaat vergroenen.

Met de aankondiging dat RWE de nodige vergunningen heeft gekregen om een elektrolyser van 100 MW te ontwikkelen op een perceel naast de Magnumcentrale zijn de plannen van het bedrijf voor de productie van groene waterstof in de regio toegenomen, aangezien het bedrijf ook werkt aan de realisatie van een elektrolyser van 50 MW in de nabijgelegen Eemscentrale.

Voor de realisatie van zowel de 50 MW Eemshydrogen als de 100 MW OranjeWind elektrolyser zijn financiële investeringsbeslissingen (FID) nodig. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is de tijdige beschikbaarheid van benodigde infrastructuur, zoals de nationale waterstof backbone, om de groene waterstof naar afnemers te transporteren. De Gasunie liet vorige week weten dat de waterstofbackbone in het gebied rond Eemshaven uiterlijk in 2030 gereed is, met een zekerheid van 90%.  

Lees ook: korea-de-nieuwe-waterstofauto-hyundai-initium-levert-ook-stroom-aan-het-stopcontact

Belangrijk nieuw van de Koreaanse autofabrikant Hyundai. Het bedrijf heeft vanmorgen de opvolger van de waterstofauto Nexo gepresenteerd. Het nieuwe voertuig krijgt de naam Initium, wat in het latijn ‘begin’ of ‘eerste’ betekent. De auto is wereldwijd voor het eerst te zien tijdens de Los Angeles Auto Show en Auto Guangzhou in China, beiden in november van dit jaar. In de eerste helft van 2025 moeten de eerste exemplaren voor klanten beschikbaar zijn. Een bijzondere ontwikkeling maakt het voertuig echt uniek, via een aansluiting aan de buitenzijde kan de brandstofcel ook worden gebruikt als mobiele en emissievrije stroomaggregaat.

Bij de ontwikkeling van Initium lag de focus op drie hoofdaspecten: een groter rijbereik en betere prestaties, de belangrijkste sterke punten van waterstofauto's; een ruim interieur en een ruime bagageruimte, waardoor deze auto ideaal is voor gezinnen; en unieke comfort- en veiligheidsfuncties die kenmerkend zijn voor waterstofauto's.

Een van de grootste voordelen van een waterstof FCEV is het indrukwekkende rijbereik en de flexibiliteit die dit met zich meebrengt. Met Initium heeft Hyundai Motor het concept uitgerust met grote waterstofbrandstoftanks om het bereik van het voertuig te maximaliseren, waardoor de voordelen van waterstof FCEV's worden vergroot. Het bedrijf heeft de Initium ook uitgerust met aerodynamische wielen om de luchtweerstand te verminderen, verpakt in banden met een lage rolweerstand, voor een beoogde actieradius van meer dan 650 km (geschatte actieradius berekend met het beoogde brandstofverbruik van Hyundai Motor, getest met 18-inch banden) tussen tankbeurten.

Wat betreft prestaties biedt Initium uitstekende acceleratie en soepele inhaalmogelijkheden. Door Hyundai's brandstofceltechnologie verder te ontwikkelen, heeft het bedrijf de output van de stack vergroot en de batterijcapaciteit verbeterd, wat een elektromotorvermogen van maximaal 150 kW mogelijk maakt. Dit zorgt ervoor dat bestuurders soepel rijden in stedelijke gebieden en bij hogere snelheden op snelwegen.

Initium bevat een FCEV-specifieke routeplanner die een van de grootste pijnpunten voor FCEV-kopers aanpakt: laadinfrastructuur. Met deze functie kunnen gebruikers eenvoudig een optimale route uitstippelen en laadstations langs de route vinden zonder dat ze een aparte app hoeven te openen of te bellen. Gebruikers kunnen de locatietoegankelijkheid en de operationele status van een geïdentificeerd laadstation controleren, evenals het aantal wachtende voertuigen en dus de mogelijkheid om op te laden

Bovendien levert de waterstofbrandstofcel van Initium ook aan de buitenwereld elektriciteit om bijvoorbeeld verschillende huishoudelijke apparaten en persoonlijke apparaten van stroom te voorzien en op te laden. De Vehicle-to-Load (V2L)-functie van het concept kan aan de buitenzijde rechtstreeks op een 220V-stopcontact worden aangesloten, waardoor Initium van een vervoermiddel verandert in een potentiële energieleverancier.

Lees ook: rolls-royce-investeert-fors-in-onderzoek-naar-waterstof-systemen

Het Britse bedrijf Rolls-Royce investeert volop in waterstof en wil de batterij-electrische markt uitdagen. Het bedrijf is ervan overtuigd dat H2 een veelzijdige en koolstofvrije energieoplossing is die is toepasbaar in diverse sectoren, van elektriciteitsproductie tot transport. De meeste mensen kennen het bedrijf van de zeer luxe auto’s, maar tegenwoordig is het vooral actief met het ontwikkelen en ontwerpen van energiesystemen voor de luchtvaart en andere industrieën.

Terwijl China en de Verenigde Staten zwaar investeren in elektrische auto’s, slaat Rolls-Royce een ander, potentieel revolutionair pad in. De Britse fabrikant, beter bekend om zijn luxe auto's, werkt actief aan een waterstofmotor die het energielandschap moet gaan opschudden, en niet alleen in de auto-industrie. Rolls-Royce beperkt zich niet tot een technologische niche, maar ziet waterstof als een haalbare en veelzijdige oplossing voor een koolstofvrije toekomst.

Rolls-Royce Power Systems, de energieopwekkingsdivisie, heeft meer dan €10 miljoen geïnvesteerd in het upgraden van zijn testbank in Augsburg, Duitsland, om zijn mtu-motoren die op waterstof werken te ontwikkelen en te testen. Deze motoren, oorspronkelijk ontworpen om op aardgas te draaien, worden geleidelijk aangepast om mengsels te accepteren die tot 10% waterstof bevatten, met als doel om uiteindelijk 100% te bereiken. Deze conversie maakt deel uit van het ‘Net Zero at Power Systems’-programma, het ambitieuze plan van Rolls-Royce om tegen 2050 koolstofneutraliteit te bereiken.

Het bedrijf is van plan deze nieuwe motoren uit de mtu-serie 500 en 4000 op de markt te brengen die volledig op waterstof draaien, evenals ombouwsets voor motoren die al in gebruik zijn. Perry Kuiper van de Rolls-Royce Power Systems-divisie bevestigt deze strategie en benadrukt het belang van intensieve laboratorium- en veldtesten vóór grootschalige commercialisering.

De inzet van Rolls-Royce op het gebied van waterstof beperkt zich niet tot het simpelweg aanpassen van de bestaande motoren. De fabrikant onderzoekt ook de brandstofceltechnologie, met een demonstratie-eenheid van 250 kW in Friedrichshafen. Dit initiatief heeft tot doel de haalbaarheid van volledig koolstofarme energiesystemen aan te tonen. Tegelijkertijd investeert Rolls-Royce in de ontwikkeling van oplossingen voor de productie en opslag van groene waterstof, waarmee wordt geanticipeerd op de toekomstige behoeften van een waterstofeconomie.

Ook bij de emissievrije energieopwekking kan waterstof een belangrijke rol spelen. Andreas Görtz van Rolls-Royce Power Systems benadrukt het belang van betrouwbare en flexibele waterstofenergiecentrales als aanvulling op flucturerende hernieuwbare energiebronnen, zoals zonne- en windenergie. Hij erkent dat aardgas in eerste instantie waarschijnlijk de primaire brandstof zal blijven, maar ziet waterstof op de lange termijn als een technisch en economisch haalbaar alternatief.

Terwijl China en de Verenigde Staten sterk afhankelijk zijn van elektrische auto's, zet de aanpak van Rolls-Royce vraagtekens bij de relevantie van deze unieke strategie. Hoewel de elektrische auto onmiskenbare voordelen heeft, brengt hij ook uitdagingen met zich mee, vooral op het gebied van autonomie, oplaadtijd en de milieu-impact van de productie van batterijen. Waterstof biedt op zijn beurt een grotere energiedichtheid en een tanktijd die vergelijkbaar is met die van thermische voertuigen. Bovendien kan waterstof uit hernieuwbare bronnen worden geproduceerd en volgens het Britse bedrijf zo bijdragen aan een echte energietransitie.

Door massaal te investeren in waterstof geeft de Britse fabrikant een krachtig signaal af: de energietransitie komt niet neer op één enkele technologische keuze, en waterstof zou wel eens een sleutelrol kunnen spelen in een koolstofvrije toekomst.

Lees ook: nederland-grootste-superjacht-dat-vaart-op-waterstof-staat-alweer-te-koop

Het afgelopen voorjaar ging de lancering van Feadship project 821 niet onopgemerkt voorbij. Logisch, want het superjacht is niet alleen de grootste die ooit uit de werf kwam varen, maar ook het grootste motorjacht dat ooit in Nederland gebouwd werd. Maar er is ook nog een innovatief hoogstandje. Het jacht wordt grotendeels aangedreven door waterstof, waarmee Feadship een belangrijke stap maakt in de ontwikkeling van een CO2-neutraal superjacht.

Een schip waar menigeen trots op zou zijn. Maar niet de opdrachtgever, want het kersverse, gigantische, groene superjacht is weer te koop. Bij jachtmakelaar Edmiston, die ook de eigenaar vertegenwoordigde tijdens het bouwproces met Feadship. Over de reden van verkoop is het moeilijk antwoord te krijgen. De scheepsmakelaar houdt het op ‘privé-omstandigheden’.

Het 118,8-meter superjacht Feadship 821 is onlangs gespot tijdens zeetests in Nederland. Dit jacht, dat in het voorjaar van 2024 te water ging, staat gepland voor oplevering in 2025.Wat Feadship 821 echt bijzonder maakt, is dat het 's werelds eerste superjacht op waterstof-brandstofcellen is. De bouw begon in 2019 en in april 2022 werd het naar de laatste bouwplaats gebracht. Dit project is een belangrijke stap in Feadships streven om tegen 2030 volledig ‘net zero’ jachten te produceren. Feadship 821 is de eerste die volledig op groene waterstof vaart.

Het jacht heeft vijf dekken boven de waterlijn en twee eronder. Het beschikt over 14 uitschuifbare balkons, vijf scheepsdeuren en zeven openklapbare platforms. Met een brutotonnage van 7.247 GT biedt Feadship 821 ruimte aan 30 gasten in 12 hutten. De eigenaar geniet van een privédek boven het brugdek, 37 meter boven de waterlijn. Dit dek omvat twee slaapvertrekken, twee badkamers, kantoren met open haarden, een gym en een lounge.

De rest van de gasten verblijven in acht hutten op het hoofddek, die om te vormen zijn tot vier VIP-suites. Het jacht biedt daarnaast plek aan 44 bemanningsleden. Op de brug is een gezellige koffieruimte en speelhoek, terwijl het hoofddek een bibliotheek heeft. Op het benedendek bevindt zich een privé eetkamer met een zee-terras en een aangrenzende suite.

Feadship 821 wordt aangedreven door drie MTU-motoren, waarmee een kruissnelheid van 14 knopen en een topsnelheid van 17 knopen haalbaar is. Dankzij de waterstof-brandstofcellen kan het jacht een week lang geruisloos opereren op anker, of emissievrij varen met 10 knopen.

Het jacht maakt ook gebruik van het meest efficiënte warmteterugwinningssysteem van Feadship. Hiermee kunnen het zwembad, de jacuzzi, de stoombadkamer en zelfs de verwarmde handdoekrekken en vloeren in de gastenbadkamers worden verwarmd.

Over de vraagprijs gonst het van de geruchten, deze zou wel eens rond de 600 miljoen euro kunnen liggen.

Lees ook: nederland-locatiekeuze-grote-electrolysers-afhankelijk-van-beschikbaarheid-van-koelwater

De productie van groene waterstof via electrolyse leidt niet alleen tot een grote vraag naar groene stroom, maar ook naar koelwater. Dat blijkt uit een onderzoek van bureau Royal HaskoningDHV dat is uitgevoerd in opdracht van verschillende Nederlandse ministeries. De vraag naar water waarvan uiteindelijk waterstof wordt gemaakt is relatief beperkt, maar bij koelwater gaat het wel om grote volumes. Het onderzoeksbureau komt tot de conclusie dat de beschikbaarheid van koelwater sturend zou moeten zijn bij de locatiekeuze van grootschalige electrolysers.    

Het onderzoek vloeit voort uit het Programma Energiehoofdstructuur (PEH). Daarin is de relatie tussen de afnemende zoetwaterbeschikbaarheid en de watervraag van waterstofproductie als mogelijk knelpunt gesignaleerd. Doel van het onderzoek was het creëren van een informatiebasis voor toekomstig beleid. Er is gekeken naar elf locaties die in beeld zijn vanwege de verwachte aanlandingspunten van op zee opgewekte windenergie, als ook vanwege groot lokaal energiegebruik.

Voor elektrolyse is ultrapuur water nodig dat is verschillende stappen wordt gezuiverd. Als gebruik gemaakt wordt van zoet water is de vraag naar water lager, dan bij een brakke of zoute waterbron. Maar de grootste watervraag betreft het koelwater van het electrolysesysteem. Koeling middels water kan met een gesloten koelsysteem of met een doorstroom koelsysteem. Volgens de onderzoekers van RHDHV is de watervraag voor een gesloten koelsysteem circa 5 maal zo groot als voor het water dat nodig is voor elektrolyser zelf (watersplitsing in waterstof en zuurstof). Voor een doorstroomkoelwatersysteem is dat een factor 100, maar dan wordt het water (inclusief warmte) wel direct teruggevoerd naar het waterlichaam. De lozing van warmte is dan wel een belangrijk aandachtspunt dat flink kan gaan knellen nu er concrete plannen bestaan om het beleid inzake warmtelozingen aan te passen.

De onderzoekers hebben verschillende mogelijke waterbronnen onderzocht. Gesteld wordt dat zeewater en grote brakke waterlichamen zoals de Westerschelde, Nieuwe Waterweg en de Eems ruim voldoende water beschikbaar hebben. Ook gezuiverd rioolwater van de rioolwater-zuiveringsbedrijven  is een kansrijke bron voor waterstofproductie. Het gebruik van zoet oppervlaktewater is niet voor alle locaties mogelijk en staat onder druk door klimaatverandering, aldus de onderzoekers. Omdat de watervraag voor koelwater veel groter is, is het gewenste volume niet overal beschikbaar. Hoe verder landinwaarts, hoe beperkter de mogelijkheden om een geschikte bron voor koelwater te vinden.

Naast waterbeschikbaarheid vragen de onderzoekers  aandacht voor andere knelpunten. Genoemd worden onder andere de waterkwaliteit, de lozing van brijn en de natuurwetgeving. Bij de aanvraag van een vergunning voor onttrekking en/of lozing van water speelt de natuurwetgeving een belangrijke rol. Dat kan zeker in geval van water met een beschermde natuurstatus knelpunten opleveren. In de zomer is bijvoorbeeld de ruimte om koelwater te lozen beperkt. De gesignaleerde knelpunten zijn volgens de onderzoekers oplosbaar door tijdig voor te sorteren op andere keuzes. Die hebben dan echter wel consequenties. Zo leidt kiezen voor een zoute waterbron tot een uitgebreidere zuivering, met meer ruimtebeslag, hogere kosten en een zoutere brijnstroom. En als niet voor water als koelmedium wordt gekozen maar voor luchtkoeling kost dat aanzienlijk meer energie en ruimte. Vanuit het oogpunt van waterbeschikbaarheid wordt door de onderzoekers aanbevolen om water en bodem sturend te maken voor de ontwikkeling van het beleid en de locatiekeuze van grootschalige elektrolyse.

Voor de beleidsmakers zijn met dit rapport nieuwe inzichten ontstaan rond de samenhang tussen waterbeschikbaarheid en waterstof-productielocaties.

Lees ook: nederland-bouwmaterialenhandel-bmn-rijdt-met-eerste-hyundai-truck-op-waterstof

Bouwmaterialenhandel BMN heeft de primeur in Nederland. De Groningse vestiging heeft afgelopen week de eerste Hyundai vrachtauto op waterstof in Nederland in gebruik genomen. Het voertuig is geleverd door Hyundai Groenewold & Dijkhuizen in Delfzijl, dat tevens als importeur van de Hyundai-trucks optreedt.

BMN is de grootste bouwmaterialenhandel van Nederland en gaat als eerste rijden met de Hyundai Xcient Fuelcell waterstoftruck, de eerste waterstof aangedreven vrachtwagen af fabriek. Om dit tot stand te krijgen heeft Groenewold & Dijkhuizen intensief samengewerkt met carrosseriebouw De Poel, de Provincie Groningen en de RVO. De Xcient biedt een oplossing voor de toenemende vraag naar emissievrij transport in stedelijke gebieden. De importeur meldt veel vertrouwen te hebben in de waterstoftechnologie en uit te kijken naar volgende projecten.

Wie de eerste bewegende beelden van de truck op de Nederlandse wegen wil zien is zondag 3 november om 17 uur uitgenodigd om te kijken naar RTL Transportwereld. Daar zijn de beelden die afgelopen week zijn gemaakt te zien.

Lees ook: usa-trump-belooft-op-verkiezingsbijeenkomst-productie-h2-auto-s-te-stoppen

Donald Trump heeft in het verleden elektrische voertuigen langdurig zwartgemaakt, maar lijkt nu enigszins van mening te zijn veranderd dankzij de financiële steun van Elon Musk, de rijkste persoon ter wereld en eigenaar van het elektrische automerk Tesla. "Ik ben vóór elektrische auto's, dat moet ik wel zijn, want Elon heeft mij heel sterk gesteund", vertelde Trump zijn aanhangers al eerder tijdens een bijeenkomst in Atlanta , Georgia.

Journalisten in de Verenigde Staten hebben factchecking op de bewering over H2 losgelaten en komen tot de conclusie dat er nog nooit een waterstofauto is ontploft. Trump is echter niet van plan zijn uitspraken terug te nemen. "Ze zeggen dat de nieuwe ontwikkeling waterstofauto's zijn, maar de voertuigen hebben een probleem. Als ze ontploffen beland je ongeveer zeven blokken verderop. En dan ben je dood. Dus persoonlijk ben ik tegen deze ontwikkeling, ik zou het niet aanraden."

Volgens Bill Elrick, de uitvoerend directeur van de Hydrogen Fuel Cell Partnership, een non-profitorganisatie van autofabrikanten, energieleveranciers en overheidsinstanties die waterstofvoertuigen in Californië promoten is deze bewering onjuist. "Ik snap waar het vandaan komt en het is een van onze grootste uitdagingen in de industrie — mensen helpen begrijpen wat waterstof is zonder in de diepte te duiken van hoe een voertuig werkt. Waterstofbrandstofcelvoertuigen (of HFCV's) zijn niet gevaarlijker dan voertuigen op gas. Misschien zelfs minder, omdat ze moeten voldoen aan dezelfde strenge veiligheidsvoorschriften en -normen als elke andere auto of vrachtwagen op de weg, naast extra voorzorgsmaatregelen om ervoor te zorgen dat de brandstofcellen niet worden doorboord bij een ernstig ongeluk of mogelijk gaan lekken.”

Dat wil niet zeggen dat waterstof 100% veilig is. "Alles wat een voertuig van twee ton of meer voortbeweegt — of het nu elektriciteit, benzine of waterstof is — brengt duidelijk gevaren en risico's met zich mee," zegt Elrick. "Maar autofabrikanten houden bij het ontwerpen al rekening met de mogelijkheid dat hun voertuigen bij ongelukken betrokken raken en worden ze dienovereenkomstig ontworpen.

Het Center for Hydrogen Safety houdt een database bij van waterstofgerelateerde ongelukken om te dienen als ‘geleerde lessen’ naarmate de technologie zich verder ontwikkelt. Hoewel er wereldwijd nog steeds relatief weinig HFCV's op de weg zijn, waren er tot dit voorjaar geen geregistreerde dodelijke ongevallen met auto's die specifiek werden toegeschreven aan het waterstofsysteem. Een onderzoeker ontdekte zelfs dat bij een botsing in open ruimtes een HFCV eigenlijk minder potentieel gevaar zou moeten opleveren dan een benzineauto vanwege de uitgebreide voorzorgsmaatregelen die zijn genomen bij het bouwen van de hogedruktanks.

Ook al liggen de feiten anders, Trumps wantrouwen over nieuwe toepassingen voor waterstof voorspelt zeker niet veel goeds.

Lees ook: oostenrijk-liebherr-en-grathorn-testen-grootste-wiellader-ter-wereld-op-waterstof

De Duitse fabrikant Liebherr test samen met de bouwbedrijf Strabag in Oostenrijk een shovel op waterstof. De wiellader wordt dagelijks ingezet in de Kanzelstein-groeve in Grathorn voor een proefperiode van twee jaar. Om waterstof onder hoge druk in de tanks te krijgen is er op het terrein een eigen waterstoftankstation geplaatst. De groene waterstof wordt geleverd door de regionale waterstofproducent Energie Steiermark. De L 566 H wiellader is 's werelds eerste grote shovel met een waterstofmotor.

Voor Liebherr is dit een belangrijke stap naar een emissievrije bouwplaats. Het bedrijf is wereldwijd vertegenwoordigd als constructeur die gespecialiseerd is in de ontwikkeling en uitvoering van hijskranen, waaronder telescoopkranen, bouwvoertuigen als graafmachines, shovels en kiepwagens. Ook produceert Liebherr luchtvaartmaterialen, verkeerstechniek en werktuigmachines.

Leonore Gewessler, landelijk minister van Klimaat is blij met de inzet van Liebherr en Strabag om de uitstoot op de bouwplaats terug te dringen. "Ik ben blij om te zien dat innovatieve bedrijven vooruitgang boeken met proefprojecten, vooral in vormen van mobiliteit die moeilijk te elektrificeren zijn, zoals die in de bouwsector"

De grote wiellader met waterstofmotor moet jaarlijks tot 100 ton CO2 besparen, wat overeenkomt met ongeveer 37.500 liter diesel. "We willen in 2040 klimaatneutraal zijn. De enige manier om dit te bereiken is door consequent en alomvattend CO2 te besparen, bijvoorbeeld bij de inzet van bouwmachines", legt Strabag CEO Klemens Haselsteiner uit. Strabag is het grootste bouwbedrijf in Oostenrijk en een van de grootste bouwbedrijven in Europa 

De L 566 H van Liebherr is 's werelds eerste prototype grote wiellader met waterstofmotor. "De technologie maakt het ook mogelijk dat grote voertuigen, die vanwege hun hoge energiebehoefte moeilijk te elektrificeren zijn, CO2-vrij kunnen rijden", zegt Herbert Pfab, technisch directeur van Liebherr. “De waterstofmotoren worden geproduceerd in de eigen motorenfabriek van de Liebherr-componentendivisie in Bulle, Zwitserland. Deze motoren zullen het niet alleen mogelijk maken om nul broeikasgassen en vrijwel geen stikstofoxiden uit te stoten, maar zullen ook een uitstekende efficiëntie bieden.”

“Groene waterstof is een onmisbaar onderdeel van onze toekomstige energie. Als belangrijke en waardevolle energiebron helpt het fossiel brandstoffen te vervangen – vooral in de industrie, maar ook in de mobiliteit.”, aldus minister van klimaat Gewessler.

Lees ook: belgie-nederland-twee-nieuwe-testgebieden-met-lokaal-energiesysteem-op-waterstof

Er komen in twee nieuwe proeflocaties met waterstof in de bebouwde omgeving. Binnen het ‘Smart dHYstrict’ project gaan Belgische en Nederlandse spelers grensoverschrijdend samenwerken om te onderzoeken hoe H2 op een kostenefficiënte manier kan worden ingezet voor de verduurzaming van een lokaal energiesysteem.  De eerste locatie is ‘Green Energy Park’ in Zellik in de Belgische provincie Vlaams-Brabant en de tweede locatie is een industriële site van VDL in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. Het project loopt in totaal drie jaar.

De twee proefprojecten zullen qua concept complementair zijn. Het gaat hier om een uitgebreide proeftuin, waarin distributienetten voor elektriciteit, gas, waterstof en warmte geschikt worden gemaakt om de verschillende energiestromen optimaal in te zetten. “In het kader van dit project gaan we een energiesysteem opbouwen op kleine schaal in hun ‘Smart Village Lab’ waar we met beperkte vermogens de koppeling van productie en gebruik van waterstof via een distributienet willen aantonen”, vertelt Stefan Neis, projectmanager bij projectleider WaterstofNet. “Het geheel wordt aangestuurd door een slim energie management systeem. In een vervolgtraject kan dit opgeschaald worden naar een groter deel van de Green Energy Park site met deelname van grotere gebruikers.”

Op de bedrijfslocatie van VDL wordt een lokaal microgrid opgebouwd om op die manier grotendeels onafhankelijk te worden van het elektriciteitsnet. In deze ‘grid-arme’ proeftuin ligt de focus op opslag van lokaal opgewekte energie in de vorm van waterstof, die wordt gebonden aan een vaste drager. “De doelstelling is om op deze locatie de energievoorziening zoveel mogelijk onafhankelijk te maken van het elektriciteitsnet,” vult Stefan Neis aan.
Bij beide proeftuinen is het uiteindelijke doel methodes te onderzoeken om de belasting van het elektriciteitsnet drastisch te reduceren, door middel van optimale lokale consumptie en tijdelijke opslag van overtollige energie in de vorm van waterstof. Hiervoor zal Smart dHYstrict verschillende configuraties testen, ook in hybride combinaties met warmtepompen, onder realistische omstandigheden en met behulp van een slim energie management systeem (EMS). In de proeftuinen kunnen toekomstige gebruikers ervaren hoe de combinatie van verschillende energiedragers, inclusief waterstof, een lokaal energiesysteem op een kosteneffectieve manier koolstofneutraal kan maken.

Een van de partners binnen het project is het Belgisch-Nederlandse WaterstofNet. Deze organisatie gaat onder andere bezoeken en workshops organiseren om bedrijven, vergunningsverleners, brandweer en lokale overheden informeren over het projectresultaat. Een van de doelen van de proeftuinen is ook het bredere publiek te laten kennismaken met waterstof en aan te tonen dat het veilig kan gebruikt worden. Allerlei organisaties, zoals onderwijsinstellingen, NGO’s, installatiebedrijven, enz. zullen de proeftuinen op termijn kunnen bezoeken.

Het programma ontvangt financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). 

Foto: Ter voorbereiding op de proeftuin heeft  Fluvius twee flinke elektriciteitscabines geplaatst op de site van Green Energy Park in het Vlaams-Brabantse Zellik.

Lees ook: eerste-steen-gelegd-voor-nieuwe-waterstoffabriek-van-lhyfe-in-de-franse-alpen

Het beursgenoteerde waterstofbedrijf Lhyfe blijft in hoog tempo productielocaties voor waterstof ontwikkelen. Afgelopen week is de eerste steen gelegd voor een nieuwe waterstoffabriek in het oosten van Frankrijk. In Cheylas (Isère) in Grésivaudan moet vanaf eind volgend jaar 4000 kilo groene waterstof per dag worden geproduceerd. Dit komt overeen met een electrolyse-capaciteit van 10 MW.

“De fabriek is bijzonder goed gelegen, in het hart van de AURA-regio, tussen Grenoble en Chambéry, vlakbij de snelweg om snel en efficiënt onze waterstof te leveren aan onze klanten binnen een straal van 100 tot 200 km", legt Antoine Decout, ontwikkelingsmanager Zuid-Oost bij Lhyfe uit. “Maar het allerbelangrijkste argument is dat deze regio een zeer gunstig ecosysteem heeft.”

“De kansen zijn er al, waterstofmobiliteit is booming, we hebben al taxi’s die op waterstof rijden, vrachtwagens, bussen en vuilniswagens. Dit wordt een uitdaging voor de komende jaren”, zegt een woordvoerder van Lhyfe. “We hebben het oorspronkelijke idee van 5 MW verlaten en schalen direct op naar 10 MW.

De fabriek moet vanaf 2025 groene waterstof produceren, een energiebron die wordt gepresenteerd als een bron met een lage uitstoot van broeikasgassen. “Grijze waterstof wordt geproduceerd uit aardgas en dus uit fossiele energie, wat veel CO2 uitstoot oplevert. Terwijl groene waterstof geproduceerd wordt uit water en elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, waarbij alleen zuurstof wordt uitgestoten ”, legt Antoine Decout uit. “Dit maakt het ook mogelijk om de industrie koolstofvrij te maken, met name de metallurgie en micro-elektronica in Grésivaudan.”

Heel veel nieuwe banen levert de nieuwe waterstoffabriek niet op. “Bij directe banen beginnen we met drie tot vier banen voor de exploitatie van de productie-eenheid. Daarnaast zijn er voor transport diverse medewerkers nodig”, belooft de ontwikkelingsmanager van Lhyfe.

Lees ook: duitsland-zes-weken-na-incident-in-leuna-zitten-waterstoftankstations-nog-zonder-h2

Het incident met een tankauto voor waterstof op 26 augustus in de Duitse stad Leuna heeft nog steeds grote gevolgen voor waterstoftankstations in Duitsland. Er worden maar zeer beperkte hoeveelheden waterstof geleverd, zolang het onderzoek naar oorzaak van de brand in de trailer duurt. Vooral rond Berlijn is bijna geen waterstof meer te krijgen.

De tekst op de website van H2 Live, het bedrijf dat de meeste waterstoftankstations in Duitsland in eigendom heeft is duidelijk: ‘Door een ongeval bij het waterstoftankstation in Leuna kunnen wij op dit moment geen waterstof ter beschikking stellen op het station. Vervangende leveringen zijn momenteel niet mogelijk, vanwege de daaruit voortvloeiende krapte op de markt en de lange afstanden naar andere waterstofbronnen. Er is sprake van een overmacht. Wij doen ons uiterste best om op individuele stations oplossingen te vinden. Onze excuses voor de situatie.’

Na zes weken kon Wolfgang Paasch afgelopen donderdag voor het eerst zijn auto weer tanken, laat hij weten op de regionale omroep RBB24. Zo lang was er geen waterstof voor auto's in Potsdam beschikbaar. "Ik heb sinds 10 september bijna elke dag drie of vier keer gecontroleerd of er weer iets beschikbaar was. Maar er was niets", zei de pensionado. "Ik ben 71 jaar en kan niet veel lopen. Voor boodschappen of een bezoek aan het verpleeghuis ben ik afhankelijk van de auto. En in de kou is fietsen echt geen optie."

Iedereen die een waterstofauto als Paasch bezit, heeft al weken moeite met het vinden van een functionerende benzinepomp. Na een ongeval eind augustus op het terrein van een chemiepark in Leuna zijn er leveringsproblemen. Vooral Berlijn en Brandenburg worden zwaar getroffen. Volgens het Berlijnse bedrijf H2 Mobility is het niet mogelijk te voorspellen wanneer het tekort zal worden verholpen. “Het is ons gelukt een noodvoorraad op te zetten voor de huidige situatie”, zegt perswoordvoerster Daniela Dietz. H2 Mobility exploiteert de benzinepompen bij zes van de zeven tankstations die waterstof aanbieden voor auto's in Berlijn en Brandenburg.

De oorzaak van het knelpunt is een ontploffing op een vrachtwagenoplegger op 26 augustus. Daar was sprake van een lek in een tankwagen die geparkeerd stond op het terrein van gasfabrikant Linde. Na het incident heeft Linde alle identieke trailers tijdelijk stilgelegd. Het bedrijf kan in Leuna waterstof blijven produceren, maar kan het op dit moment blijkbaar niet uitleveren. Ook andere waterstofproducenten worden getroffen als zij opleggers van hetzelfde type gebruiken.

“Voor ons is dit eigenlijk een enorm probleem”, zegt Dietz van benzinepompexploitant H2 Mobility. "We hebben geprobeerd andere aanbieders als leveranciers te vinden. Maar dat is niet zo eenvoudig. De markt is erg klein. Veel waterstoffabrikanten hebben langlopende leveringscontracten met hun klanten en een beperkte productiecapaciteit."

Linde wil gedurende het onderzoek geen mededelingen doen aan de pers.

Wolfgang Paasch, eigenaar van een brandstofcelauto uit Potsdam, is teleurgesteld over de aanhoudende bevoorradingsproblemen, laar hij weten op de regionale omroep RBB24. "Sinds maart rijd ik op waterstof en er zijn nooit problemen geweest. Maar dat er zes weken lang geen waterstof te tanken was, was een dure uitdaging. Ik heb geen andere auto, dus heb er een moeten huren. Dat was een tegenvaller van 700 euro.”

Lees ook: spanje-conflict-tussen-repsol-en-spaanse-regering-escaleert-h2-investeringen-bevroren

De oliegigant Repsol heeft al zijn investeringen in groene waterstofprojecten in Spanje bevroren vanwege een “ongunstige omgeving” die verband houdt met de wens van de Spaanse regering om een ​​permanente belasting op energie in te voeren, aldus de groep.

“Al onze geplande investeringen in hernieuwbare waterstof in Spanje zijn bevroren”, vertelt een woordvoerder van de groep, waarbij hij specificeert dat het om drie projecten gaat waar groene waterstof wordt geproduceerd uit energie uit zon en wind. Een van 100 megawatt electrolyser in Bilbao (noord), een andere van 100 MW in Cartagena ( zuidoosten) en de laatste van 150 MW in Tarragona (noordoost).

Dit besluit werd genomen "vanwege een ongunstig regelgevingsklimaat", met name vanwege de "aankondiging van de regering, die een belasting op de buitengewone winsten van bedrijven in de energiesector permanent wil maken", die aanvankelijk bedoeld was als tijdelijk, voegde hij eraan toe. Dit “regelgevingskader” is “niet bevorderlijk voor langetermijninvesteringen in de industriële energietransitie”, onderstreept de groep.

De beslissing van Repsol werd maandag door de algemeen secretaris van de vakbond Workers' Commissions (CCOO), Unai Sordo, als "obsceen" omschreven. “Dit soort bedreigingen is ongepast”, met betrekking tot een “belastingmaatregel die mij heel redelijk lijkt”, benadrukte hij tijdens een economische bijeenkomst.

De regering van de socialistische premier Pedro Sánchez voerde begin 2023 een uitzonderlijke belasting in op de winsten van grote energie- en financiële groepen, ter compensatie van de steunmaatregelen die de afgelopen maanden zijn genomen om de sterk stijgende inflatie het hoofd te bieden.

Deze maatregel zou aanvankelijk twee jaar duren, tot eind 2024. Maar Pedro Sánchez besloot uiteindelijk om deze permanent te maken, als onderdeel van een regeringsovereenkomst die een jaar geleden werd ondertekend met de extreem-linkse Sumar-partij, die zich zou kunnen materialiseren binnen het raamwerk van de begroting 2025.

Dit besluit leidde tot hevige kritiek van de betrokken groepen, te beginnen met de olie- en gasgigant Repsol, die bij de ondertekening van deze overeenkomst had gedreigd al zijn investeringen in het land terug te schroeven.

Een dergelijke maatregel riskeert het straffen van bedrijven die investeren in industriële activa, werkgelegenheid genereren en de energie-onafhankelijkheid garanderen van Spanje, en importeurs bevoordelen, die geen relevante economische activiteit genereren, meldt de energiegigant bij het stilleggen van de projecten.

Lees ook: reinigingsdienst-rd4-test-vuilniswagen-op-waterstof-in-de-limburgse-heuvels

In het zuiden van Limburg is Rd4 een proef gestart met het emissievrij ophalen van huisvuil met een vuilniswagen op waterstof. De initiatiefnemers spreken over een unieke test omdat het voertuig in een heuvelachtige omgeving wordt ingezet en het energieverbruik tijdens een inzamelronde uitdagend is. Inzamelaar Rd4, met de hoofdvestiging in Heerlen, zamelt huisvuil in in tien gemeenten waaronder Heerlen, Landgraaf, Vaals, Kerkrade en Simpelveld.

De proef kadert in het ‘H2RenT’-project, waarin E-Trucks Europe de huisvuilwagen op waterstof ombouwde. Sinds deze maand vervangt deze huisvuilwagen een bestaand voertuig voor een periode van 2 tot 3 maanden. Om deze demonstratie mogelijk te maken is er op het terrein van Rd4 een tijdelijk waterstofvulpunt geplaatst. Dit mobiele tankstation is eigendom van WaterstofNet. Vissers Energy uit Horst levert de waterstof via een trailer aan. Loven Heerlen voert tijdens de demonstratie de service aan het voertuig uit. Deze laatste is ook partner binnen het project en mag als één van de vijf DAF-dealerbedrijven in Nederland aan deze voertuigen werken.

Rd4 directeur Roger Wetzels is blij met de test die inzage moet geven of waterstof een goed alternatief is voor vuilniswagens die nu nog op diesel rijden: “Bij Rd4 zijn we erg trots dat we, samen met H2RenT, een waterstof aangedreven inzamelwagen testen binnen ons werkgebied. Duurzaamheid staat bij Rd4 hoog in het vaandel, en de inzet van zero-emissie voertuigen zoals deze is een belangrijke stap in onze ambitie om de milieu-impact van onze werkzaamheden te minimaliseren. Door deze test willen we inzichten opdoen over de efficiëntie en duurzaamheid van waterstoftechnologie in een uitdagende, heuvelachtige en prachtige omgeving zoals Zuid-Limburg. Dit proefproject is voor ons een uitgelezen kans om bij te dragen aan de vergroening van de mobiliteitssector en het behalen van de klimaatdoelstellingen.”

Stefan Neis, projectmanager bij WaterstofNet is erg tevreden over de constructieve opstelling van verschillende instanties. “Het is mooi dat deze demonstratie in Limburg kan rekenen op steun en samenwerking van zoveel lokale partijen, zoals de gemeente, omgevingsdienst, veiligheidsregio, maar ook de regionale ondernemers.”

Volgens André Beukers, CEO E-Trucks Europe, is waterstof niet nieuw, maar blijven testen nodig om nieuwe ontwikkelingen in het ontwerp door te kunnen voeren. “E-Trucks Europe is verheugd van start te gaan met deze demonstratie. We zijn ervan overtuigd dat onze waterstof elektrische voertuigen een uitstekend alternatief zijn voor de bestaande dieselhuisvuilwagens. Het spreekt voor zich dat we trots zijn dat onze zero-emissie wagens direct bijdragen aan een beter leefmilieu hier in Limburg.”

Lees ook: waterstof-wordt-steeds-belangrijker-voor-componentenleverancier-parker-hannifin

Dat de waterstofeconomie zich snel ontwikkelt merken leveranciers van componenten als eersten. Parker Hannifin, wereldwijd marktleider in de ontwikkeling, productie en verkoop van technologieën, systemen en componenten op het gebied van aandrijving ziet de belangstelling voor waterstof-toepassingen dan ook fors stijgen. Het bedrijf heeft daarom een white paper uitgegeven waarin geïnteresseerden kunnen lezen wat de belangrijkste aspecten zijn waarmee rekening gehouden moet worden bij het gebruik van waterstof als brandstofbron. Het bedrijf heeft waterstofexperts in dienst die klanten begeleiden bij de uitdagingen van de integratie van brandstofsystemen, veiligheidsmaatregelen en regelgeving. Parker maakt gebruik van zijn uitgebreide ervaring met olie- en gas- en waterstofprojecten om verbindingstechnologie-producten en expertise te leveren, waaronder kleppen, flenzen, slangen, filtratie en compressieproducten.

Waterstof neemt een steeds belangrijkere plaats in binnen de energietransitie. We zitten volop in de stroomversnelling van realisaties. De vraag naar waterstof-gerelateerde producten wordt snel groter. Zijn de toeleveringsbedrijven daar klaar voor? Parker Hannifin in ieder geval wel.

 Waterstof wordt een steeds aantrekkelijkere optie voor veel bedrijven die hun uitstoot willen verminderen. Parker Hannifin, wereldwijd marktleider in aandrijvings- en besturingstechnologieën voor industriële en mobiele markten (en al actief op de waterstofmarkt tijdens de landing van de Apollo 11 op de maan), heeft een brede range aan waterstofproducten ontwikkeld.  ondersteund door productie-, opslag-, distributie-, gebruiks- en brandstofceloplossingen.

 Ontdek op de website hoe Parker u kan helpen om een betere toekomst mogelijk te maken. Welkom bij Parker Hannifin.

Lees ook: nederland-onderzoek-naar-productie-van-groenere-waterstof-uit-plasma-reactor

Een nieuwe manier voor het produceren van groene waterstof. Op de universiteit van Maastricht wordt onderzoek gedaan naar emissievrije waterstofproductie via een plasmareactor. Met een onderzoeksbudget van 5 miljoen euro gaan de onderzoekers de eerste testreactor van 10 kilowatt opschalen naar 50 en vervolgens 100 kilowatt. “Dat is onze specialiteit. Wereldwijd zijn we de enigen die dit voor elkaar krijgen.”

Traditioneel haalt de chemische industrie waterstof (H2) uit aardgas (methaan, CH4) waarbij koolstof (C) vrijkomt als broeikasgas, koolstofdioxide en juist daarvan willen we af. De ontwikkeling van de productie van groene waterstof kost schaarse tijd. De chemische industrie op bijvoorbeeld industriepark Chemelot in Geleen wil zo snel mogelijk vergroenen. Daarom kijken van onderzoeker en hoogleraar Gerard van Rooij en zijn collega’s naar een alternatieve, sneller realiseerbare route: de productie van waterstof met plasmachemie.

“Met groene elektrische energie maken we van methaan een plasma van zo’n 2000 graden Celcius . Het CH4-molecuul valt dan uit elkaar in zijn onderdelen, koolstof en waterstof”, legt van Rooij uit. In hun laboratorium onderzoeken de wetenschappers het plasma in realtime. “Dat is onze specialiteit. Wereldwijd zijn we de enigen die dit voor elkaar krijgen.” De hoogleraar vertelt zijn verhaal bij een experimentele reactor, een dunne glazen buis waarin een plasma oplicht als een lichtzwaard uit de film Star Wars.

Bij het methaan dat de onderzoekers gebruiken, denk je onmiddellijk aan aardgas dat nog steeds een fossiele brandstof is. Om klimaatneutraal te worden, mikken de onderzoekers voor hun techniek op industriële reststromen, bijvoorbeeld methaan dat vrijkomt uit een naftakraker, uit de chemische recycling van kunststoffen of uit de productie van biogas. “Zonder plasmatechnologie zouden we al dit methaan blijven verbranden en daardoor CO2 uitstoten. Met plasmatechnologie wordt deze gebruikt als grondstof voor producten en wordt het systeem enorm duurzamer.”

Lees het hele achtergrondverhaal via deze link

Lees ook: toyota-test-prototypes-hilux-op-waterstof-in-rotterdam-en-lelystad

Onder een stralende zon heeft Toyota deze week prototypes Hilux FCEV op waterstof getest op Rotterdam-The Hague Airport (foto) en in bij het Rijvaardigheidscentrum in Lelystad. De terreinwagen, waarvan de Japanse autofabrikant er jaarlijks honderdduizenden verkoopt, zijn inmiddels tien prototypes met een brandstofcel geproduceerd. Deze week kon zakelijk Nederland kennismaken met deze emissievrije voertuigen, geproduceerd in het Verenigd Koninkrijk. En dat betekent dat het stuur  bij de showmodellen in Nederland aan de rechterkant zit. Maar dat kan snel veranderen.

De Hilux FCEV is dinsdag, woensdag en donderdag gepresenteerd aan een bont gezelschap van wegenbouwers, aannemers en overheidsinstellingen waaronder Rijkswaterstaat. Deze laatste is waarschijnlijk de bekendste gebruiker van soortgelijke terreinwagens in Nederland. De weginspecteurs rijden er al jaren mee.

Slechts twee jaar geleden zijn de Japanners begonnen met de ombouw van de Hilux van diesel naar waterstof testvoertuigen. Dat betekent dat de dieselmotor er uit wordt gehaald en er een brandstofcel wordt geplaatst. Onder de cabine en in het ladderchassis liggen drie hogedruk tanks waar gezamenlijk 7,8 kilo waterstof kan worden opgeslagen onder 700 bar. Een uitdaging was het plaatsen van de 80 kW brandstofcel onder de korte motorkap. Bij de proefmodellen op Lelystad Airport ligt de bufferaccu nog in de laadbak. Het voertuig heeft een actieradius van 600 km en is niet zwaarder dan een vergelijkend voertuig met een dieselmotor. Daardoor blijft er 1000 kilo laadvermogen over. Een vergelijkbare auto met een accupakket zou 1000 kilo zwaarder zijn. Tussen de achterwielen ligt nu nog een enkele elektromotor met 182 pk en 300 Nm.

De grootste uitdaging voor Toyota is om er honderdduizenden per jaar te kunnen produceren. Als dat lukt zal de aanschafprijs naar een heel aantrekkelijk niveau dalen.

Lees ook: nederland-vergunningen-zorgen-voor-vertraging-bij-uitrol-landelijk-waterstofnetwerk

Er treedt vertraging op bij de uitrol van het landelijke waterstofnetwerk in Nederland. Dat zegt Joost Hooghiem, director Hydrogen Network van de de Gasunie in een webinar georganiseerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Als gevolg van de vertraging wordt de subsidieaanvraag OWE met vier weken verlengd. Op die manier krijgen bedrijven meer tijd om de gevolgen van deze vertraging voor waterstofprojecten in kaart te brengen. Ook kan de subsidieaanvraag nog worden aangepast op basis van de meest recente informatie. 

Directeur Hooghiem laat weten dat de uitrol van het waterstofnetwerk, ook de waterstofbackbone genoemd, organisatorisch is opgeknipt in 15 projecten met ieder z’n eigen uitdagingen.  Alle projecten bevinden zich momenteel in de vergunningsfase. Dit traject wil de Gasunie zorgvuldig doorlopen om draagvlak in de samenleving te behouden.

De komende vijf jaar worden verschillende trajecten gerealiseerd. In Noord-Nederland wordt de backbone uitgerold, inclusief de verbinding met de ondergrondse waterstofopslag HyStock in Zuidwending en twee grensverbindingen in de provincies Groningen en Drenthe met Duitsland. Daarnaast krijgt het Noordzeekanaal-gebied ten westen van Amsterdam een waterstofleiding, net als het havengebied bij Rotterdam. Tenslotte zit ook de waterstofpijp in Zeeland, inclusief een verbinding met België, in de eerste fase. De kans dat de bovenstaande trajecten in 2030 ook daadwerkelijk zijn gerealiseerd bedraagt 90%.

Trajecten die pas na 2030 worden opgeleverd zijn de oost-westverbinding tussen Rotterdam en het Duitse achterland en de verbinding met industriecluster Chemelot in Geleen.

Eind dit jaar verwacht de Gasunie specifieker inzicht te kunnen geven in de realisatietermijn van alle deeltracés. Daarbij is het bedrijf afhankelijk van de besluitvorming van de minister.

Lees ook: belgie-hydrogen-council-over-het-ontwikkelen-van-de-nieuwe-waterstof-economie

Het Belgisch/Nederlandse WaterstofNet en Cluster Tweed nodigen u uit voor de tweede conferentie van de Belgian Hydrogen Council met de titel ‘Building the EU hydrogen value chain, with Belgium at its heart’. Het evenement wordt gehouden op 24 oktober in de Dockx Dome, Brussel. Verschillende nationale en internationale sprekers komen aan het woord en de hele waardeketen wordt geanalyseerd.

De dag begint om 9 uur met koffie en thee. Sprekers die in de ochtend aan het woord komen zijn onder andere Stephen Windels van ViryaH2 over de productie van hernieuwbare waterstof in België. Jean-Baptiste De Cuyper over de waterstofimport vanuit Oman en Paul Maclean over de productie en import van waterstof uit Canada. Jorgo Chatzimarkakis van Hydrogen Europe geeft vlak voor de middagpauze een update over de Europese stand van zaken.

Na de lunch komen onderwerpen aan bod als de nationale waterstofpijpleiding van Fluxys door België, de import en opslag van waterstof in de Antwerpse haven en de financiering van grote en kostbare waterstof projecten.

Deelname voor leden van de Waterstof Industrie Cluster en Cluster Tweed is gratis. Andere belangstellenden betalen 250 euro (excl. BTW)

Locatie: Dockx Dome Event hall, Lambermontlaan 1, 1000 Brussel – België

Meer informatie en het hele programma vindt u via deze link. Opgeven kan nog tot en met maandag 21 oktober 2024.

Lees ook: nederland-circul8-energy-en-essent-ontwikkelen-electrolyser-van-20-mw-in-flevoland

Belangrijk nieuws over de productie van groene waterstof in Midden-Nederland. Energiebedrijf Essent en Circul8.energy hebben een overeenkomst getekend om samen een 20 megawatt elektrolyser in Flevoland te bouwen die naderhand opschaalbaar is tot 105 MW. De 20 MW-installatie zal jaarlijks ongeveer 2100 ton groene waterstof produceren met behulp van wind- en zonne-energie.

De elektrolyser wordt aangesloten op het Smart Grid Flevoland, een gesloten distributiesysteem met 300 megawatt aan wind- en zonne-energie. Door de lokale opwek en het directe gebruik van deze energie wordt het elektriciteitsnet ontlast en hoeven energiebronnen niet langer stilgezet te worden bij overcapaciteit.

De groene waterstof is bedoeld voor verschillende sectoren, zoals transport en logistiek. Maarten Moolhuysen, directeur waterstof bij Essent, zegt: “Met deze samenwerking zetten we een belangrijke stap in de opbouw van een waterstofeconomie in Nederland. Met onze gebundelde expertise ontwikkelen we het project in de komende periode tot een investeringsbesluit om daarna snel van start te gaan met een van de grootste elektrolyserprojecten van Nederland. Essent gelooft dat groene waterstof een onmisbare schakel is in de energietransitie voor de industrie, mobiliteit en gebouwde omgeving. De elektrolyser binnen het HyDeer-project sluit hier perfect op aan en helpt klanten in deze segmenten verder te verduurzamen” Essent is onderdeel van E.ON, één van de grootste energiebedrijven in Europa.

“Het grootschalige waterstofnetwerk biedt extra flexibiliteit voor de groene energievoorziening dankzij zijn opslagcapaciteit. Daarnaast versterkt het de positie van Flevoland als renewable hub en stimuleert het de nationale groei van de waterstofmarkt. Dit draagt tevens bij aan de energieonafhankelijkheid van Nederland” aldus Luke Bouwman, CEO Circul8.energy. “Circul8.energy is trots erop het initiatief te hebben genomen om de waterstoffabriek te integreren als schakel in de transitieoplossing en het renewable energyhub van Flevoland. Dankzij deze samenwerking met Essent realiseren we niet alleen regionale vooruitgang, maar dragen we bij aan nationale doorbaak in de energietransitie.“

De komende maanden werken Essent en Circul8.energy verder aan de laatste stappen om tot een definitief investeringsbesluit te komen. De eerste waterstofproductie wordt eind 2026 verwacht.

De elektrolyser is de eerste fase van project HyDeer, dat gericht is op de productie van 100% groene waterstof. Het project is modulair opgebouwd en kan worden uitgebreid tot een capaciteit van 105 megawatt, wat neerkomt op een productie van meer dan 11.000 ton waterstof per jaar. De 20 megawatt elektrolyser is hierin de eerste cruciale stap. Om het project te kunnen realiseren, is de afgelopen twee jaar intensief samengewerkt met de provincie Flevoland en gemeente Lelystad. 

Lees ook: duitsland-waterstoffabriek-hy2b-levert-eerste-gezegende-h2-voor-bussen-in-muenchen

Vanuit de Duitse stad Pfeffenhausen heeft Hy2B deze week de eerste groene waterstof naar de regio München vervoerd. De H2 zal daar worden gebruikt in 10 waterstofbussen die worden ingezet in de regio Opper-Beieren. Vijf Solaris Urbino 12 waterstofbussen rijden in de regio voor vervoerder Busreisen Ettenhuber GmbH en nog eens vijf Martin Geldhauser GmbH & Co. Daar staat ook het waterstoftankstation. De twee busbedrijven verzorgen het openbaar vervoer in de regio's München en Ebersberg. De door de plaatselijke pastoor ingezegende groene waterstof (foto) komt voortaan uit de regio.

Het nieuwe productiebedrijf van Hy2B draait voorlopig nog op proef en zal naar verwachting eind 2024 officieel in gebruik worden genomen. Waterstof wordt getransporteerd met vier eigen 40-voets hogedruk containers die ieder 1.250 kilo groene waterstof kunnen vervoeren. Dat is voldoende om 60 bussen bij te tanken en in totaal 16.000 kilometer af te leggen. Hy2B wil het wagenpark nog uitbreiden met twee extra containers.

De groene waterstof van Hy2B in Pfeffenhausen wordt voornamelijk opgewekt met elektriciteit van een direct aangesloten zonnepark. De fabriek levert een bijdrage aan het balanceren van het regionale stroomnet, waarbij overtollige en goedkope stroom voor de waterstofproductie wordt gebruikt.

De waterstofproductielokatie Hy2B zal in eerste instantie 440 ton groene waterstof per jaar produceren. Na uitbreiding van de centrale tot 10 MW moet de productie in de komende jaren ruim 900 ton groene waterstof mogelijk zijn. De waterstof wordt in twee stappen gecomprimeerd naar maximaal 380 bar. De productielokatie is overigens gevestigd op een bijzonder adres: Wasserstoff zentrum 1,  Pfeffenhausen

Bij de eerste kant, busvervoerder Martin Geldhausen in München, zijn de chauffeurs inmiddels zeer enthousiast over waterstof. Maar wat is beter? Een waterstofbus of elektrische bus? Wagenparkbeheerder Bernd Trilling ziet meer voordelen bij de waterstofbus: “Die kunnen flexibeler worden ingezet en de hele dag rijden.” Het model Solaris, dat zo’n 580.000 euro kost, kan 450 kilometer afleggen. “De bus levert met één tankbeurt dezelfde dagopbrengst als een dieselbus”, vertelt Martin Geldhauser, die ook meldt dat er een strijd ontstaat onder zijn chauffeurs om te zien wie het verst kan rijden: “Het record staat op 550 kilometer. Een elektrische bus legt maximaal 300 kilometer af. Waterstof heeft dus duidelijke voordelen.”

Lees ook: marktaandeel-van-solaris-waterstofbussen-in-europa-stijgt-naar-50-procent

Het gaat goed met de uitrol van bussen op waterstof in Europa. De Poolse fabrikant Solaris meldt dat het bedrijf de afgelopen maanden tientallen nieuwe bussen heeft verkocht in landen als Frankrijk, Duitsland en Tsjechië. De Canadese leverancier van brandstofcellen Ballard, lift automatisch op dit succes mee. De bestelde bussen worden voor het overgrote deel volgend jaar geleverd. Solaris heeft inmiddels in Europa 50% van de markt voor brandstofcelbussen in handen en al meer dan 250 bussen op waterstof geleverd.

Busfabrikant Solaris levert in Frankrijk acht gelede bussen op H2  aan overheidsinstantie Le Syndicat Mixte des Transport en Commun du Territoire de Belfort voor passagiersvervoer in de regio Belfort. De Urbino 18 waterstofmodellen van Solaris zullen eind volgend jaar worden toegevoegd aan de groeiende vloot emissievrije bussen van de lokale exploitant RTTB.

"We zijn er bijzonder trots op om samen te werken met SMTC in Belfort en de stad te voorzien van de hightech, emissievrije waterstofbussen”, zegt directeur Brice Bonavia van Solaris Frankrijk. “De Urbino 18 Waterstofbus is niet alleen een innovatief vervoermiddel, maar ook een stap naar een duurzame toekomst. Dankzij de nieuwe Solaris-bussen kunnen de inwoners van Belfort genieten van schonere lucht en modern, betrouwbaar openbaar vervoer." De Urbino 18 waterstof wordt aangedreven door een 100kW brandstofcel van Ballard die op het dak is geplaatst.

Solaris gaat ook vier 12 meter lange Urbino 12 waterstofmodellen leveren aan Artois Mobilités voor het TADO-vervoersnetwerk in Lens in Noord-Frankrijk. De brandstofcelbussen moeten begin 2025 op de openbare weg verschijnen. In deze voertuigen zit een brandstofcel van 70 kW en een actieradius van 350 km.

Het afgelopen voorjaar kwam het nieuws al naar buiten dat Solaris met Île-de-France Mobilités overeenstemming heeft bereikt over de levering van 22 Urbino 12-waterstofbussen. Deze zullen deel uitmaken van een proefproject op waterstof dat in 2025 de regio Parijs zal bedienen.

Maar ook in Tsjechië behaalt Solaris succes. Het particuliere transportbedrijf Martin Uher Bus heeft aangekondigd dat Solaris 10 Urbino 12-waterstofvoertuigen gaat leveren voor haar wagenpark rondom Praag. De levering vindt naar verwachting eind 2025 plaats. De voertuigen worden ingezet in de heuvelachtige gebieden rond de regio Midden-Bohemen.

Solaris breidt haar aanwezigheid in Duitsland met de verkoop van uit 26 Urbino 12-waterstofbussen aan vervoersmaatschappij REVG Kerpen. Twee voertuigen zijn al geleverd, de rest zal naar verwachting in 2025 in gebruik worden genomen. In Duitsland rijden al tientallen Solarisbussen op waterstof in de steden Hamburg, München, Aschaffenburg, Güstrow en Keulen.

Lees ook: nederland-tweede-waterstoftankstation-van-foutainfuel-komt-in-rotterdam

De keten van Waterstoftankstations FountainFuel heeft een bord geplaatst aan de Zaventembaan 3 in Rotterdam. Direct naast Rotterdam Den Haag Airport wordt het tweede waterstoftankstation van het bedrijf in Nederland gebouwd. De tanklokatie is binnen enkele minuten bereikbaar via de snelweg A13 afslag 11 Berkel en Rondenrijs. Alle stations van het bedrijf zijn herkenbaar aan een soort houten paddenstoel met daaronder de dispensers van 350 en 700 bar. Personenauto’s, bestelwagens en vrachtwagens kunnen hier straks probleemloos worden gevuld.

De website van FountainFuel meldt dat het bedrijf waterstoftankstations in ontwikkeling heeft in Nijmegen, Assen, Barneveld, Hattemerbroek, Zaltbommel en Meerkerk. Wanneer deze open gaan is nog niet bekend.

FountainFuel heeft in Nederland momenteel één waterstoftankstation operationeel in Leusden bij Amersfoort.

Lees ook: duitsland-h2apex-plaatst-electrolysers-voor-emissievrije-staalproductie-in-bremen

Een belangrijke ontwikkeling voor het emissievrij produceren van staal in Europa. Het waterstofbedrijf H2Apex plaatst twee electrolysers bij de staalfabriek van Arcelor Mittal. Op het elektriciteitscentraleterrein in Mittelsbüren in Bremerhaven moet via het elektrolyseproces groene waterstof worden geproduceerd om in de toekomst de productie van klimaatneutraal staal mogelijk te maken.

De staalproductie is een van de grootste bronnen van CO2 ter wereld. Er is dan ook grote druk op de industrie om de negatieve impact op het milieu duurzaam te verminderen. De opgave van dit project was om in de toekomst groene waterstof direct ter plaatse beschikbaar te maken om de ijzerertsproductie te verminderen.

Het HyBit-project vormt een belangrijke mijlpaal in deze richting. De staalfabriek van Arcelor Mittal schakelt over van het conventionele hoogovenproces naar innovatieve directe reductie. In het huidige hoogovenproces wordt het ijzererts met behulp van steenkoolcokes omgezet in ijzer, waarbij veel CO2 vrijkomt . Bij toekomstige directe reductie zal waterstof steenkoolcokes vervangen. In plaats van het klimaatschadelijke CO2 komt er alleen waterdamp vrij als bijproduct.

Voor de bouw van een elektrolyse-installatie van 2 x 5 MW met overslagstation, trailervulling en noodvoeding is de afgelopen week de apparatuur geplaatst. Het systeem is  zo ontworpen dat het in de bestaande infrastructuur past. De PEM elektrolyser, in twee 40 voets zeecontainers, is geleverd door Plug, het voormalige PlugPower.

Waterstofbedrijf H2Apex Group SCA is een beursgenoteerde houdstermaatschappij en moedermaatschappij van de H2Apex Group, die in haar kernactiviteiten groene waterstofcentrales met een elektrolysecapaciteit tot 1 GW ontwikkelt, bouwt en verkoopt of exploiteert. Enkele weken geleden kwam het bedrijf in het nieuws bij de opening van twee grote waterstoftankstations voor 52 waterstofbussen die de komende maanden gaan rijden voor Rebus Regional Bus in het Noord-Duitse Rostock. In dezelfde regio heeft H2Apex een electrolyzer van 100 MW in ontwikkeling.

Lees ook: toyota-presenteert-mobiele-waterstoftank-tijdens-mobility-show-bizweek-2024

Logistiek dienstverlener Stef versnelt de energietransitie naar emissievrij. In twee distributiecentra van een van de grootste transportbedrijven in Europa is recent het intern transport gaan rijden op waterstof. Als eerste is de vestiging in Athis-Mons aan de zuidkant van Parijs overgeschakeld op H2 en inmiddels rijden ook de vorkheftrucks en stapelaars in de vestiging bij Madrid op waterstof. Stef is de Europese specialist van koellogistiek voor voedingsmiddelen en temperatuurgevoelige producten tussen de -25 graden Celsius en +18.

Stef heeft de voertuigen met een brandstofcel in de distributiecentra vergeleken met het intern transport op accu’s. Waterstof gaf in deze vergelijking het beste economische resultaat. H2 geeft de voertuigen een langere actieradius, dus hoeft minder vaak te worden gestopt. Het tanken van waterstof gebeurt in enkele minuten, terwijl een voertuig op batterijen vele uren aan de oplader moet. Dat betekent dat het logistieke bedrijf met minder voertuigen hetzelfde werk kan uitvoeren. De brandstofcel is een stuk minder gevoelig voor koude temperaturen in vergelijking met de eerder gebruikte loodzuuraccu’s.  Gemiddeld heeft een brandstofcel een levensduur van 10 jaar, twee keer zo lang als traditionele batterijen.

In de bedrijfshallen heeft waterstofbedrijf Plug Power een waterstoftankstation gebouwd. Buiten ligt een enorme opslagtank vaan waterstof. Toyota leverde de bedrijfsvoertuigen.

In Madrid wordt de waterstof ter plaatse geproduceerd met behulp van een elektrolyser. Deze wordt gevoed door de fotovoltaïsche energiecentrale van 2,9 MWp op het dak van het logistiek center.

Stef is een belangrijke logistieke dienstverlener in de food-sector. Het bedrijf is in acht Europese landen vertegenwoordigd: België, Spanje, Frankrijk, Italië, Nederland, Portugal, Verenigd Koninkrijk, Zwitserland. Er werken 22.000 medewerkers.

Toyota presenteert deze ochtend tijdens de Japan Mobility Show Bizweek 2024 een mobiele waterstoftank. Het bedrijf showt de cartridges als onderdeel van zijn bredere visie op een door waterstof aangedreven samenleving. De cartridges maken deel uit van Toyota's inspanningen om een op waterstof gebaseerd ecosysteem te ontwikkelen en af te stappen van traditionele fossiele brandstoffen. De makkelijk verwisselbare tanks kunnen niet alleen in voertuigen worden gebruikt, maar ook voor energie thuis, kamperen en andere off-grid stroombehoeften, waardoor waterstof een toegankelijke en mobiele brandstofbron wordt.

De draagbaarheid van deze cartridges zou een aantal van de uitdagingen kunnen aanpakken waarmee waterstof wordt geconfronteerd, zoals infrastructuur en distributie, door gemakkelijk te kunnen tanken en verwisselen. Gebruikers zouden lege cartridges kunnen vervangen door voorgevulde cartridges, vergelijkbaar met hoe propaantanks tegenwoordig worden uitgewisseld.

Toyota en haar dochteronderneming, Woven Planet Holdings, hebben het prototype van de waterstoftank twee jaar geleden ontwikkeld en willen de cartridge op verschillende plaatsen testen. Een van de proefgebieden is Woven City, een mensgerichte slimme stad van de toekomst die momenteel wordt gebouwd in Susono City, prefectuur Shizuoka in Japan.

De Japan Mobility Show Bizweek 2024 waar de cartridge te zien is, is vanochtend geopend, duurt nog tot en met vrijdag en wordt gehouden in de Makuhari Messe in Chiba.

Lees ook: estland-eerste-fabriek-voor-groene-waterstof-in-baltische-staten-opent-eind-dit-jaar

Ultilitas, de grootste producent van hernieuwbare energie van Estland, bouwt momenteel de eerste fabriek voor groene waterstof in de Baltische Staten. De electrolyzer komt te staan nabij Tallinn in Estland. Naast de productie-eenheid worden ook de eerste waterstoftankstations van Estland gebouwd en zullen door vervoersbedrijf Bolt de eerste waterstofauto's in de hoofdstad gaan rijden.

De groene waterstofproductie-eenheid van Utilitas wordt gebouwd in het Väo-energiecomplex bij de Utilitas Tallinn Power Plant. "De productie van groene waterstof is een goede aanvulling op ons Väo-energiecomplex, omdat lokaal geproduceerde groene elektriciteit als input kan worden gebruikt en de warmte die vrijkomt bij de productie van waterstof wordt toegevoerd aan het stadsverwarmingsnetwerk. Dergelijke cross-sectorale oplossingen maken het energiesysteem efficiënter, flexibeler en betrouwbaarder en helpen uiteindelijk de kosten van het koolstofvrij maken van de maatschappij te verlagen", aldus Priit Koit, CEO van Utilitas Group. De maximale jaarlijkse productie van de productielokatie, die eind dit jaar operationeel moet zijn, bedraagt ​​130 ton groene waterstof.

In Jüri, tien kilometer ten zuidoosten van Tallinn, bouwt ketenpartner Alexela een nieuw waterstoftankstation. Een tweede H2-station komt aan de Peterburi tee snelweg. Verschillende partijen binnen het waterstofproject hebben aangekondigd tientallen auto’s op waterstof te laten rijden.

Het investeringsbedrijf UG Investments gaat 30 Toyota Mirai waterstofauto's kopen van Elke Auto als onderdeel van het eerste groene waterstof project. Deze worden geëxploiteerd door de vervoersbedrijf Bolt, dat naast batterij-elektrische auto’s ook op waterstof gaat rijden.

Lees ook: zuid-korea-grootste-waterstoftankstation-voor-vloeibare-h2-geopend-in-gwangyang

In Zuid-Korea is een belangrijke vervolgstap gezet bij de ontwikkeling van de waterstofinfrastructuur. In de stad Gwangyang heeft Hyosung Hydrogen deze week het grootste waterstoftankstation voor vloeibare waterstof geopend. Het station kan 200 kilo per uur verwerken en daarmee 150 bussen per dag vullen. Dat is bijna twee keer zoveel als het tot nu toe grootste station voor LH2 in Zuid-Korea.

Voor exploitant Hyosung Hydrogen is dit het eerste laadstation voor vloeibare waterstof. De bouw ervan is een jaar geleden begonnen, nadat het bedrijf in 2022 een aanbestedingsproject van het Ministerie van Milieu had gewonnen.

Vloeibaar gemaakte waterstof wordt gemaakt door gasvormige waterstof af te koelen tot -253 graden Celsius en er vloeibare vorm van te maken. Het volume bedraagt ​​slechts 1/800ste van dat van gasvormige waterstof onder atmosferische druk, waardoor het gemakkelijk kan worden opgeslagen en vervoerd. Bovendien is de laadsnelheid ongeveer drie keer sneller dan die van gasvormige waterstof, wat als voordeel heeft dat de laadtijd voor grote waterstofvoertuigen zoals bussen en vrachtwagens die waterstofbrandstof met een hoge capaciteit nodig hebben, drastisch wordt verkort. Die tijdwinst moet fors worden betaald. Met 10 miljoen euro is het tankstation beslist niet goedkoop.

Hyosung Hydrogen is een salesbedrijf voor vloeibare waterstof dat in 2021 is opgericht door Hyosung Heavy Industries en Linde, een wereldwijde gasleverancier. Het bedrijf is van plan de verkoop en het gebruik van vloeibare waterstof, geproduceerd door Linde Hydrogen Energy, uit te breiden naar verschillende mobiliteitsgebieden, zoals drones, schepen en vorkheftrucks en wegvoertuigen.

Voor topman Lee Man-Seop, CEO van Hyosung Hydrogen, is de opening een belangrijk moment. “Dit laadstation voor vloeibare waterstof is het eerste project van Hyosung Hydrogen. Geheel in lijn met het plan van de regering, om tegen 2030 in totaal 300.000 waterstofvoertuigen te leveren, zijn we bezig met de ontwikkeling van 8 nieuwe waterstoftankstations. Alle projecten zijn inmiddels definitief. In totaal gaan we 20 LH2-stations in verschillende regio’s openen.”

Het marktaandeel van Hyosung voor binnenlandse waterstoflaadsystemen in Korea bedraagt ​​momenteel 20% . Het bedrijf is daarmee marktleider.

Lees ook: japan-leerzaam-waterstoffeestje-in-de-proeftuinvoor-auto-resort-tomakomai-alten

Een waterstoffeestje in Auto Resort Tomakomai Alten in Tomakomai City, met als doel bezoekers te laten ervaren wat allemaal mogelijk is met waterstof. Tomakomai City is een van de proefgebieden in Japan waar volop wordt gewerkt aan waterstofontwikkelingen. Groene waterstof wordt er geproduceerd uit zon en wind, opgeslagen, vervoerd in hogedruktrailers naar tankstations, woningen voor verwarming en bedrijven.

Allemaal erg interessant voor deze twee kinderen, maar het allerliefst gaan ze genieten van een sappig gegrild stukje vlees en gegrilde groenten. Uiteraard van een 100% fossielvrije barbecue die waterstofgas verbrand.

Waterstoffeestjes zijn niet heel bijzonder in Japan waar de bevolking al vroeg kennis kan maken met de vele mogelijkheden van het emissievrije gas van de toekomst. Hotdogs, ijs en drankjes die gekoeld worden met H2 zijn inmiddels heel gewoon, maar ook het waterstof minitheater, een waterstof-guiz en een mobiele tankinstallatie voor personenauto’s, geplaatst op een vrachtauto, zijn Japanners niet vreemd.

Lees ook: nederland-green-planet-in-pesse-breidt-waterstoftankstation-uit-met-pomp-voor-350-bar

Een feestje bij tankstation Green Planet in Pesse. Daar is het bestaande waterstoftankstation voor personenauto’s de afgelopen maanden uitgebreids met een pomp voor 350 bar. Dat betekent dat nu ook vrachtauto’s en bussen waterstof kunnen komen tanken. Green Planet spreekt over ‘350 bar Hy-speed for H2.

Tijdens de officiële opening was er ook aandacht voor de plannen die Green Planet met haar partners wil uitvoeren. Zo is er een plan ingediend bij de Subsidieregeling Waterstof in mobiliteit (SWIM) waar onder meer 68 waterstoftrucks bij horen. “Dat kan een belangrijke stap worden in het creëren van een ecosysteem. Je hebt gebruikers nodig”, licht eigenaar Edward Doorten toe. “We zijn ook partner binnen het project Hyplanet in Delfzijl, waar een waterstofhub in ontwikkeling is waar tankauto’s waterstof kunnen laden en transporteren naar waterstoftankstations, binnenvaartschepen of infrastructurele werken.”

Het waterstoftankstation van Green Planet ligt direct aan de afslag Pesse van de snelweg Zwolle-Groningen en was een van de eerste H2-stations van Nederland. Green Planet is franchisenemer van Shell.

Lees ook: japan-yanmar-power-technology-ontwikkelt-h2-verbrandingsmotor-van-500-kw

Yanmar Power Technology heeft met succes een test doorlopen met een op waterstof werkende 4-takt hogesnelheidsmotor voor energieopwekking. De motor wordt ontwikkeld voor de binnenlandse scheepsvaart en heeft een vermogen van ongeveer 500 kilowatt. De volgende stap is om in 2026 het classificatiecertificaat te verkrijgen zodat de waterstofmotoren ook in praktijk getest kunnen worden.

Helemaal emissievrij is de motor nog niet. Voor de ontsteking wordt nog een kleine hoeveelheid diesel gebruikt, maar een woordvoerder van het bedrijf meldt dat het streven is om deze fossiele diesel te vervangen door een biobrandstof. En dat betekent in praktijk ‘nuluitstoot’.

Met de test bereikte Yanmar Power Technology 's werelds hoogste niveau van waterstofbrandstofverhouding voor een waterstofmotor van dit type en was het het eerste bedrijf met een H2-motor met een vermogen van ongeveer 500 kilowatt.

Het onderzoek naar waterstofverbrandingsmotoren maakt deel uit van het project van de Nippon Foundation om schepen op waterstof te ontwikkelen. Naast de ontwikkeling van waterstofmotoren wordt ook onderzoek gedaan naar hybride elektrische voortstuwingen van schepen, een combinatie van een waterstofmotor en een accu.

Lees ook: turkije-busfabrikant-karsan-presenteert-waterstofbus-ata-12-hydrogen-in-europa

Karsan, een Turkse fabrikant van elektrische en zelfrijdende bussen, komt met een nieuwe bus voor het openbaar vervoer op waterstof. Het bedrijf, dat al een belangrijk marktaandeel heeft in emissievrije bussen in Frankrijk en Luxemburg, groeit ook snel in andere Europese landen en ziet nog volop groeimogelijkheden in de EU. Karsan is zeer innovatief met emissievrije bussen op batterijen en waterstof en richt zich ook op zelfrijdende voertuigen.

De waterstofbus heeft de naam ‘ATA 12 Hydrogen’ gekregen. Het voertuig is 12 meter lang, biedt ruimte aan maximaal 95 passagiers en heeft een lage vloer. De brandstofcel levert maximaal 70 kW en de fabrikant beweert dat de actieradius meer dan 500 km bedraagt.

Karsan had in 2023 een aandeel van 11,9% in de Franse markt voor elektrisch stedelijk openbaar vervoer en heeft een hoog marktaandeel van 38% in Luxemburg. Het bedrijf groeit momenteel snel in Zwitserland en België. In totaal rijden er inmiddels 341 batterij-elektrische bussen in de vier genoemde landen.

Met de visie om de toekomst van mobiliteit vorm te geven, wil Karsan duurzame en slimme transportoplossingen blijven bieden op de Europese markt.

Lees ook: zwitserland-eth-zuerich-onderzoekt-grootschalige-opslag-van-waterstof-in-ijzeroxide

Onderzoekers van ETH Zürich doen onderzoek naar het gebruik van ijzer om waterstof veilig en langdurig op te slaan. In de toekomst zou deze technologie gebruikt kunnen worden voor seizoensgebonden energieopslag. Waterstof onder hoge druk of in vloeibare vorm opslaan is duur en inefficiënt. IJzer zou een betere oplossing zijn. In een pilotplant op de Hönggerberg-campus laten onderzoekers zien hoe de grootschalige opslag van waterstof in de toekomst kan veranderen,

ETH Zurich is een openbare onderzoeksuniversiteit in Zürich , Zwitserland . De universiteit werd in 1854 opgericht met als missie om ingenieurs en wetenschappers op te leiden. ETH-onderzoekers Samuel Heiniger (links) en professor Wendelin Stark laten de waterstof in drie reactoren reageren met ijzeroxide. Het ijzer dat ontstaat, is eenvoudig op te slaan en weer om te zetten in waterstof en ijzeroxide.

Het idee is om in de zomer waterstof te produceren uit goedkope zonne-energie, die vervolgens in de winter kan worden omgezet in elektriciteit. Waterstof is echter zeer brandbaar, extreem vluchtig en maakt veel materialen broos. Om het gas van de zomer tot de winter op te slaan, zijn speciale drukvaten en koeltechnologie nodig. Deze vereisen veel energie, zijn zeer kostbaar en waterstoftanks zijn nooit volledig lekvrij, wat schadelijk is voor het milieu en de kosten verhoogt. De waterstof wordt in de testopstelling door de onderzoekers in een roestvrijstalen reactor (foto) gevoerd die is gevuld met natuurlijk ijzererts bij 400 graden Celsius. Daar onttrekt de waterstof de zuurstof aan het ijzererts – wat in chemische termen gewoon ijzeroxide is – en resulteert in elementair ijzer en water.

“Dit chemische proces is vergelijkbaar met het opladen van een batterij. Het betekent dat de energie in de waterstof lange tijd kan worden opgeslagen als ijzer en water, vrijwel zonder verlies,” zegt Stark. Wanneer de energie in de winter weer nodig is, draaien de onderzoekers het proces om: ze voeren hete stoom in de reactor om het ijzer en water weer om te zetten in ijzeroxide en waterstof.

De onderzoekers hebben de technische haalbaarheid van hun opslagtechnologie aangetoond met behulp van een pilot-installatie op de campus Hönggerberg. Deze bestaat uit drie roestvrijstalen reactoren met een capaciteit van 1,4 kubieke meter, die de onderzoekers elk hebben gevuld met 2-3 ton onbehandeld ijzererts dat op de markt verkrijgbaar is.

Als er reactoren zouden worden gebouwd die elk ongeveer 1 GWh aan elektriciteit kunnen opslaan, zouden ze een volume hebben van ongeveer 1.000 kubieke meter. Hiervoor is ongeveer 100 vierkante meter aan bouwgrond nodig. Zwitserland zou ongeveer 10.000 van deze opslagsystemen moeten bouwen om 10 TWh aan elektriciteit in de winter te verkrijgen, wat overeenkomt met een oppervlakte van ongeveer 1 vierkante meter per inwoner.

Foto: ETH-onderzoekers Samuel Heiniger (links, met een pot ijzererts) en professor Wendelin Stark voor de drie ijzerreactoren op de Hönggerberg-campus van ETH Zürich.

Lees ook: duitsland-resato-levert-h2-station-voor-een-van-de-grootste-busvloten-van-europa

Het Nederlandse bedrijf Resato Hydrogen Technology kondigt met trots de opening aan van het waterstof tankstation van H2APEX voor bussen in Güstrow, Duitsland. Dit is een van de twee H2-stations waar 52 bussen op waterstof in de regio Rostock gaan tanken. Resato heeft het waterstoftankstation speciaal ontworpen voor H2APEX om snel en efficiënt waterstof te leveren aan bussen die worden geëxploiteerd door het regionale openbaarvervoersbedrijf Regionalbus Rostock (Rebus). Het busbedrijf bezit één van de grootste waterstof busvloten van Europa. Met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van waterstof tanktechnologie, zorgt het station voor een snelle, veilige en betrouwbare tankervaring.

Het station, gebouwd volgens de regels van de AFIR (Alternative Fuel Infrastructure Regulation), speelt een belangrijke rol in het bevorderen van Europa’s waterstofinfrastructuur en draagt bij aan de overgang naar emissievrij openbaar vervoer.

Martijn Kruisweg, COO van Resato Hydrogen Technology, stelt: “De opening van dit waterstof tankstation voor bussen in Güstrow is een mijlpaal in onze samenwerking met H2APEX. Het benadrukt onze gezamenlijke inzet om innovatieve infrastructuur op te bouwen die de grootschalige overgang naar waterstof als duurzame alternatieve brandstof mogelijk maakt. We zijn trots op onze bijdrage aan dit project en kijken uit naar verdere samenwerkingen in de toekomst.”

Peter Rößner, CEO van de H2APEX-groep voegt daaraan toe: “We zijn trots om Rebus te ondersteunen in dit groene vlaggenschipproject in Mecklenburg-Vorpommern. We hechten bijzonder veel waarde aan het feit dat onze langdurige, nauwe samenwerking en intensieve inspanningen sinds 2019 nu vruchten afwerpen, en dat we samen met onze betrouwbare partner rebus een landelijk vlaggenschipproject hebben kunnen realiseren. Als toonaangevende ontwikkelaar en exploitant van waterstofelektrolyse-installaties voor industrie, infrastructuur en mobiliteit, is H2APEX verheugd dat Rebus-bussen nu zullen tanken bij onze stations in Güstrow en Bad Doberan, met 100 procent groene waterstof die wordt geproduceerd op onze locatie in Laage.”

Lees ook: nederland-achtste-waterstoftankstation-van-totalenergies-in-nederland-staat-in-deventer

TotalEnergies heeft de afgelopen week een nieuw openbaar waterstof tankstation geopend in Deventer, Nederland. De tanklokatie staat op het bedrijvenpark A1 en maakt onderdeel uit van het bestaande TotalEnergies Express Deventer Truckpoint. Er kan waterstof getankt worden onder 350 en 700 bar. Het tankstation is geleverd door Resato in Assen. De belangrijkste klant vanaf het begin wordt transportbedrijf Vos dat twee waterstoftrucks gaan inzetten.

De realisatie van dit nieuwe waterstof station ontsluit de strategische Trans-European Transport Network (TEN-T) corridor. Het station wordt toegevoegd aan het bestaande netwerk van waterstof stations en maakt waterstof tanken mogelijk op de route van Rotterdam en Amsterdam richting Berlijn of Scandsinavië.

Robert Joore, Country Chair voor TotalEnergies in Nederland is enthousiast over alweer een nieuw waterstoftankstation in nederland. "De opening van het waterstof tankstation in Deventer past binnen de ambitie van TotalEnergies om tegen 2050 samen met de samenleving CO2-neutraliteit te bereiken. Dit brengt het aantal waterstofstations van TotalEnergies in Nederland op acht, naast Capelle a/d IJssel, Utrecht, Arnhem, Delfzijl, Breda, Veldhoven en Roosendaal.”

Het nieuwe waterstof tankstation in Deventer is mogelijk gemaakt met financiële steun van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) via het subsidieprogramma “Demonstratie Klimaattechnologieën en -innovaties in transport (DKTI-transport)”. Via de provincie Overijssel ontving de energieopslagoplossing op het station een financiële bijdrage van de Nederlandse overheid die projecten in duurzame mobiliteit ondersteunt, waaronder de bouw van waterstof tankstations.

Adres: TotalEnergies Express Deventer Truckpoint, geëxploiteerd door Circle K. Van der Landeweg 9t, nabij afrit 24 van de snelweg A1/E30.

Lees ook: nederland-koning-willem-alexanader-opent-innovatieve-waterstoffabriek-in-nieuwegein

De Nederlandse Koning Willem-Alexander heeft afgelopen vrijdag - zittend in een kraan - een nieuw productiestation voor groene waterstof in Nieuwegein geopend. Op de productielokatie van Hysolar wordt waterstof gemaakt via electrolyse uit groene stroom opgewekt via zon en wind.  Met de nieuwe waterstoffabriek kan het bedrijf jaarlijks 300.000 kilo groene waterstof produceren. Dat is genoeg om ongeveer zestig bussen of vrachtwagens te laten rijden. De productielocatie voor goene waterstof via electrolyse is één van de eerste in Nederland. Nu zelf waterstof wordt gemaakt is importeren uit het buitenland, voor een waterstoftankstation, niet meer nodig.

De waterstoffabriek staat op het terrein van KWR in Nieuwegein en is met een 1 kilometer lange pijpleiding verbonden met het waterstoftankstation van Scholman, even verderop op het industrieterrein. Daar kunnen personanauto’s, vrachtauto’s en bussen waterstof tanken onder 350 of 700 bar. Ook kunnen tubtrailers gevuld worden voor klanten elders.

Hysolar werd opgericht door Allied Waters – het zusterbedrijf van KWR – en aannemingsbedrijf Jos Scholman, met energiebedrijf Van Kessel/Greenpoint als partner. Het consortium combineert wetenschappelijke expertise en praktijkervaring om groene waterstof breed toepasbaar te maken. KWR speelt hierin een ondersteunende rol door zijn expertise op het gebied van waterstofonderzoek in te zetten. Aannemingsbedrijf Jos Scholman brengt het rijden op waterstof al gewoon in praktijk. Het bedrijf heeft inmiddels tientallen voertuigen op waterstof bij de dagelijkse werkzaamheden in gebruik.

Lees ook: china-bmw-brillance-heeft-chinese-primeur-met-autotransport-op-groene-waterstof

De Duitse autoproducent BMW heeft een primeur in China. De Chinees-Duitse joint venture BMW Brilliance is daar de eerste autofabrikant die vrachtwagens op groene waterstof inzet voor het transport van nieuwe voertuigen vanaf de fabriek naar dealerbedrijven. Door waterstoftrucks in te zetten bij het transport ontstaat er vraag naar waterstof bij het plaatselijke tankstation. BMW Brillance hielp eerder bij de oprichting van het eerste waterstoftankstation in Shenyang, provincie Liaoning.

Franz Decker, president en CEO van BMW Brillance, laat weten dat het bedrijf een actieve bijdrage wil leveren aan de waterstofontwikkelingen. "Met de steun van overheden op alle niveaus heeft BMW Brilliance de handen ineengeslagen met lokale partners om innovatie en ontwikkeling in de waterstofenergiesector actief te stimuleren. Dit is geheel in lijn met het beleid van de nationale overheid."

De autofabrikant zet zich al jaren in voor duurzame ontwikkeling. Het meest recente initiatief is het onderzoek naar waterstoflogistiek. Waterstofvrachtwagens bieden aanzienlijke voordelen op het gebied van logistiek, zoals een groot bereik, snel tanken, een laag gewicht en nul emissies. Partner China Huadian heeft inmiddels een grootschalige productielocatie voor groene waterstof gebouwd die het tankstation van waterstof voorziet. China National Petroleum Corporation heeft zich aangesloten bij het consortium en heeft het waterstoftankstation gebouwd.

Decker meldt dat BMW vertrouwen heeft in de vooruitzichten van groene waterstofenergie. “Met meer dan 40 jaar ervaring in waterstofaangedreven systemen, met name in waterstof-brandstofceltechnologie, heeft BMW aanzienlijke expertise en technische voordelen ontwikkeld. Ons bedrijf heeft inmiddels laten weten om in 2028 zijn allereerste serieproductievoertuig met brandstofcel op de markt te brengen.”

In Duitsland rijdt BMW inmiddels met 50 testvoertuigen op waterstof en onlangs heeft het bedrijf bekend gemaakt dat het samen met Toyota de brandstofceltechnologie verder gaat ontwikkelen.

Foto: Een vrachtwagen aangedreven met groene waterstof, geladen met BMW-voertuigen, verlaat de productiebasis van BMW Brilliance in Shenyang, provincie Liaoning.

Lees ook: groningen-airport-eelde-wil-assemblagefabriek-voor-waterstof-vliegtuigen

Een vooruitstrevend initiatief in Noord-Nederland. Diverse overheidsinstellingen, het onderwijs en het bedrijfsleven hebben een intentieverklaring ondertekend die moet leiden tot een assemblagefabriek voor vliegtuigen op waterstof. Deze moet komen op het terrein van Groningen Airport Eelde.

Het is nog niet de definitieve handtekening voor de bouw van de fabriek, meldt de lokale omroep Oog, maar de partijen (provincies, onderwijsinstellingen en bedrijven) spreken wel af om een onderzoek te starten naar de bouw ervan. Fokker Next Gen (een zijdelingse opvolger van het originele Fokker-concern) wil haar hoofdkantoor in Noord-Nederland bouwen. In 2035 wil Fokker een nieuw type vliegtuig op de markt brengen. Per jaar moeten zo'n 150 toestellen per jaar worden geproduceerd, waarvan de helft in Nederland. Fokker kijkt naar Groningen Airport Eelde, omdat het vliegveld zich in een regio bevindt waar veel met waterstof wordt gedaan. Het bedrijf verwacht dat de komst van de fabriek tegen 2035 zal zorgen voor 1900 voltijdbanen.

Op het vliegveldterrein is nog zo'n vijftien tot twintig hectare aan bedrijventerrein vrij. Volgens Fokker-CEO Juriaan Kellerman zou de komst van de fabriek een 'mooie en logische stap zijn' om de vliegtuigen te bouwen in de "eerste officiële Hydrogen Valley van Europa, dus in het hart van de waterstofontwikkelingen in Noord Nederland".

Als alles volgens plan verloopt, zet Fokker Next Gen de onderdelen voor de waterstofvliegtuigen in elkaar in Letland. Daarna vervoert men ze per schip naar de Eemshaven en brengt ze vervolgens naar Groningen Airport Eelde, waar de nieuwe assemblagefabriek de vliegtuigen in elkaar zal zetten. Het bedrijf wil ook een zogenaamde ‘Iron Bird’ op Eelde installeren, een opstelling waarbij ze de vliegtuigsystemen testen.

“Op Groningen Airport Eelde vinden we geschikte ruimte voor de bouw van onze assemblagehal”, zegt Juriaan Kellermann, directeur van Fokker Next Gen. “Het is een uitstekende locatie voor onze productiefaciliteit. We zijn blij met de steun uit de regio van zowel de overheid als het onderwijs, en we zijn enthousiast over de mogelijkheden om een stabiel luchtvaartsysteem in Nederland te ontwikkelen.”

Lees ook: duitsland-medewerkers-ministerie-van-verkeer-en-waterstaat-sjoemelen-met-h2-subsidie

Een waterstofschandaal in Duitsland. Daar is op het federale ministerie van Verkeer en Waterstaat (foto) gesjoemeld met het toekennen van subsidie voor waterstofprojecten. Klaus Bonhoff, hoofd van de beleidsafdeling, is bij het bekend worden van het schandaal onmiddellijke ingang ontslagen en Adam Mutwil, hoofd van de afdeling waterstof en brandstofcellen, is inmiddels overgeplaatst. De twee werknemers worden nu geconfronteerd met een disciplinaire hoorzitting vanwege beschuldigingen dat zij niet onpartijdig waren bij het toekennen van staatssteun

Het Duitse ministerie van Transport heeft de terugbetaling van subsidies voor één project geëist en de uitbetaling van nog eens twee projecten stopgezet, nadat er een onderzoek was ingesteld naar de vraag of de subsidies voor waterstofvoertuigen wel onpartijdig zijn toegekend. Uit onderzoek blijkt nu dat daarover twijfels zijn ontstaan.

De zaak rond Bonhoff draait om een subsidiebedrag van 1,4 miljoen euro voor het innovatiecluster HyMobility. Werner Diwald, een persoonlijke vriend van Bonhof en voorzitter van de Duitse Waterstof- en brandstofcelvereniging, zou hebben geregeld dat de subsidie naar dat project ging. Na klachten is er een onderzoek ingesteld dat zich steeds verder uitbreidde.

Het onderzoek richtte zich op vijf ontvangers van een totaalbedrag van 31-miljoen euro aan subsidie. In één geval was het besluit om staatssteun toe te kennen “formeel en inhoudelijk onrechtmatig”. Het bedrijf moet het subsidiebedrag nu terugbetalen. Twee andere projecten krijgen te maken met  een externe juridische toetsing als check of de subsidie terecht is toegekend. “Op basis van de bevindingen van de Interne Auditdienst bestaat het vermoeden dat de twee medewerkers onder meer de onpartijdigheid van hun ambt, de loyaliteitsplicht en de informatie- en waarheidsplicht hebben geschonden”, meldt het ministerie.

Net als bij de projecten waarvan de financiering werd gekort of waarvan de subsidie moet worden terugbetaald, heeft het ministerie de namen van beide medewerkers niet bekendgemaakt.

Lees ook: duitsland-gemeentelijk-vervoerbedrijf-rebus-gaat-rijden-met-52-bussen-op-waterstof

In  de regio Rostock in het noorden van Duitsland wordt de komende maanden een van de grootste busvloten op waterstof gelanceerd. Het gemeentelijk vervoersbedrijf Rebus Regionalbus heeft bij Solaris 52 bussen op H2 gekocht die nog voor het einde van het jaar in de dienstregeling worden opgenomen. Voor de voertuigen worden door het Nederlandse bedrijf Resato twee nieuwe waterstoftankstations gebouwd waar groene H2 kan worden getankt die regionaal wordt geproduceerd. Als alle bussen rijden betekent dat dat ongeveer een derde van het totaal aantal bussen geen emissies meer uitstoot. Daarmee wordt volgens Rebus jaarlijks de uitstoot van 2 miljoen kilogram CO2 bespaard. De eerste 15 bussen zijn deze week in gebruik genomen.

Er wordt in totaal zo'n 40 miljoen euro geïnvesteerd in het project, voor de aankoop van de voertuigen, waarvan 47 voertuigen van 12 meter en vijf gelede modellen, en twee waterstoftankstations in Güstrow en Bad Doberan. Geheel vrijwillig gaat het verduurzamen van het openbaar vervoer in Duitsland niet. De overheid verplicht de ov-bedrijven een steeds hoger percentage emissievrije voertuigen aan te schaffen. Om de extra kosten te financieren wordt rijkelijk met subsidie gestrooid. Vanuit de landelijke overheid is bijna 18 miljoen euro subsidie verstrekt, de regio doet daar nog eens 8 miljoen bij.

In augustus 2021 heeft de Duitse overheid de Europese vereisten van de Schone Voertuigenrichtlijn (CVD) omgezet in Duits recht. Sindsdien zijn alle publieke opdrachtgevers wettelijk verplicht om 45 procent van de nieuwe bussen aan te schaffen met alternatieve energie- en aandrijfconcepten. De helft daarvan moet zelfs volledig emissievrij zijn. Voor bussen die vanaf 2026 worden aangeschaft, stijgt dit quotum naar 65 procent.

Voor Rebus-baas Thomas Nienkerg kwam bij de keuze voor duurzame energie alleen waterstof in aanmerking. Als het om batterij-elektrische bussen ging, was hij bang dat ze te vaak en te lang naar het laadpunt zouden moeten. Op het terrein van de waterstofbussen na waren er, afgezien van een nieuw tankstation, geen aanpassingen nodig.

20 kilometer ten zuiden van de stad Rostock, in Rostock Laage, heeft waterstofproducent H2Apex een electrolyser van 2 MW gebouwd die wordt gevoed door groene stroom uit zon en wind. Vanuit hier wordt de waterstof per vrachtauto naar de tankstations gebracht. Maar volgens de plannen van directeur Peter Rößner komt daar binnenkort verandering in, meldt hij op de omroep ZDF. “Het grote voordeel dat Duitsland heeft is een bestaand distributienetwerk voor gas, namelijk het aardgasnetwerk. En als dit ook klaar is voor waterstof, dan hebben we een enorme kans om Duitsland te transformeren met groene waterstof, want we hebben een zeer energie-intensieve industrie.”

Hoewel niet ieder waterstofproject een succes wordt blijft H2Apex investeren. Naast Rostock Laage komt er binnenkort een tweede productielokatie in Lubmin aan de Greifswalder Bodden. Daar hoopt het bedrijf de groene waterstof binnenkort in het bestaande gasnetwerk te kunnen invoeden en ondergronds naar de industriegebieden elders in Duitsland te transporteren.

Het vervoersbedrijf Rebus in Rostock zal niet lang een van de grootste bedrijven die bussen laten rijden op waterstof zijn. De stad Duisburg heeft inmiddels aangekondigd in 2030 honderd bussen op groene waterstof laten rijden, waarbij de eerste elf voertuigen eind 2024 in gebruik worden genomen.

Lees ook: frankrijk-ephyra-opent-waterstoftankstation-voor-de-pleziervaart-in-anse-de-la-reserve

De Provençaalse start-up Ephyra heeft de afgelopen week in Marseille het eerste waterstoflaadstation ter wereld voor pleziervaartuigen geopend. Het waterstoftankstation staat op de kade van de kleine jachthaven van Anse de la Réserve, aan de voet van het Palais du Pharo. Initiatiefnemer is de bekende zeilster Chloé Zaied, die met de start-up Ephyra sinds enkele jaren actief is bij het ontwikkelen van maritieme waterstofprojecten langs de Franse zuidkust.

Hoewel de officiële opening afgelopen week heeft plaatsgevonden is het tankstation al enkele maanden in gebruik. De installatie is deze zomer getest tijdens de Olympische Spelen, waarvan de zeilwedstrijden deze zomer voor de kust van Marseille plaatsvonden. Ephyra vervoerde met haar 12 meter lange boot op waterstof (foto), zeven uur per dag, honderden vip’s en officiële delegaties naar de wedstrijden.

De boot op waterstof is ontworpen op de scheepswerf La Ciotat door het bedrijf Hynova, eveneens eigendom van Chloé Zaied. Met het waterstoftankstation kan het vaartuig in 15 minuten worden opgeladen met groene waterstof geproduceerd via elektrolyse van zeewater. Deze waterstof wordt in de haven van Marseille geproduceerd.

Oprichter Chloé Zaied wil de komende jaren het ecosysteem ‘boot en laadstation’ ook in andere jachthavens ontwikkelen. De havens van Saint-Tropez en Ramatuelle zijn al in de running, het uiteindelijke doel is om de waterstofoplossing uit te breiden naar de hele Middellandse Zee.

Helemaal nieuw is een waterstoftankstation op de kade en bestemd voor de zeevaart niet. In de haven van Antwerpen staat al enkele jaren een waterstoftankstation dat een veerboot van energie voorziet. Bij dit tankstation kunnen ook personenauto’s, bussen en vrachtauto’s tanken.  

Lees ook: busfabrikant-iveco-verkoopt-in-een-maand-tijd-31-bussen-op-waterstof-in-frankrijk

September was een uitstekende maand voor de waterstofafdeling van Iveco. Het Italiaanse bedrijf dat vrachtauto’s en bussen in Europa produceert heeft aan 2 bedrijven, binnen het openbaar vervoer in Frankrijk, in totaal 31 bussen op waterstof verkocht. Iveco plaatst in de bussen een brandstofcel van Hyundai.

Het eerste openbaar vervoersbedrijf dat overstapt op Iveco bussen op H2 is Palm Bus in de regio Cannes aan de Middellandse zee. Het plaatselijke busbedrijf koopt 12 bussen op waterstof die over een jaar moeten worden geleverd. Inmiddels zijn de voorbereidingen voor een nieuw groot waterstoftankstation, dat moet komen bij het busdepot in het stadsdeel Cannes La Bocca, in volle gang. Hier ligt ook de productielocatie van waterstof, waar 800 kilo per dag wordt geproduceerd.

Lorient Agglomération, een samenwerkingsverband van 25 verschillende Franse gemeenten in Bretagne, in West-Frankrijk, heeft de afgelopen weken ook gekozen voor de Iveco bus om het wagenpark te verduurzamen. Het regionale busbedrijf IziLo Mobilités  heeft 19 bussen van Iveco gekocht waarvan er 5 eind volgend jaar gaan rijden.

De door Cannes en Lorient gekozen waterstofbrandstofcelbus is een van de resultaten van de samenwerking tussen Iveco Group en Hyundai Motor Company die in 2022 werd gelanceerd. Het model is uitgerust met een brandstofcelsysteem ontwikkeld door HTWO, het commerciële merk voor waterstof van Hyundai Motor Group, en een batterijpakket van FPT Industrial, een bedrijfsonderdeel van Iveco Group dat zich toelegt op het ontwerp en de productie van motoren met een lage impact op het milieu.

Het busmodel van Iveco heeft een Hyundai-brandstofcel van 100 kW, vier hogedruktanks waarin waterstof wordt opgeslagen en een batterijpakket van 69 kWh. IziLo spreekt over een bijzonder efficiënte bus in termen van het verminderen van het waterstofverbruik (15 tot 20% lager dan marktnormen), waardoor het thermisch comfort wordt geoptimaliseerd en tegelijkertijd een uitstekende passagierscapaciteit en een autonomie tot 450 km worden gegarandeerd. Met een modern en aerodynamisch ontwerp is het voertuig geschikt is voor de stedelijke omgeving. De door Iveco BUS gebruikte waterstoftechnologie is in Duitsland en Spanje al beloond met twee prijzen als erkenning voor de technische prestaties ervan.

“We zijn verheugd dat we door Lorient Agglomération zijn geselecteerd om haar te ondersteunen bij de inzet van waterstofbussen”, aldus Solène Grange , algemeen directeur van Iveco France. “Onze GX 337 H2 LINIUM BHLS zal het, met zijn hoge prestatieniveau, mogelijk maken om de uitdagingen van koolstofvrije mobiliteit volledig aan te gaan. Met deze nieuwe referentie in Cannes en Bretagne bevestigt de fabrikant zijn belangrijke rol in de implementatie van nul-emissie mobiliteitsoplossingen’.

In het voorjaar van 2023 kondigde Lorient Agglomération de bouw aan van een langzaam tankstation voor hernieuwbare waterstof. Dit langzame laadstation, het eerste in Frankrijk, is uitgerust met 19 dispensers om bussen te kunnen tanken. Dat gebeurt niet zoals gebruikelijk met snelle vulsystemen. Het busbedrijf laat de bussen ’s nachts langzaam vollopen met waterstof. In vier uur tijd worden alle bussen getankt zonder menselijke tussenkomst.

Lees ook: duitsland-h2-mobility-bouwt-europa-s-grootste-openbare-waterstoftankstation-in-duesseldorf

Een belangrijke stap bij de ontwikkeling van waterstoftankstations in Europa. In de Duitse stad Düsseldorf wordt een compleet nieuw groot en krachtig waterstoftankstation gebouwd met een capaciteit van 5000 kilo per dag. Het ‘waterstoftankstation van de toekomst’ wordt gerealiseerd door de projectpartners H2 Mobility, Hoerbiger en Ariel en markeert een belangrijke stap in de richting van een duurzame en betrouwbare transportinfrastructuur.

Het nieuwe waterstoftankstation heeft een capaciteit die vijf keer hoger ligt dan de andere grote waterstoftankstations in Europa. En dat betekent een belangrijke stap voor grote transporteurs die op waterstof willen gaan rijden. De belangrijkste ontwikkeling bij het tankstation is de opschaling van de compressietechnologie.  Door de technologische samenwerking tussen Hoerbiger en Ariel is een compacte, maar krachtige compressor ontwikkeld die is afgestemd op de mobiliteit.

De compressor is nu een integraal onderdeel van Hoerbiger's nieuwe waterstofcompressorpakket HCP 500, dat zal worden gebouwd in Trnava, Slowakije. De HCP 500 is voorzien van het unieke compressor-capaciteitssysteem "eHydroCOM", dat uitstekende regelbaarheid van stroomsnelheden biedt, gekenmerkt door een hoge regelnauwkeurigheid en een breed regelbereik. Dit zorgt voor een perfecte afstemming op de vereisten van elektrolysers en waterstoftankstations, waardoor een hoge massastroom van meer dan 250 kg/u (105.802 scf/u) mogelijk is. De Total Cost of Ownership (TCO)-prestaties zijn aanzienlijk beter vergeleken met de huidige technologieën op de markt.

H2 Mobility, eigenaar van de meeste waterstoftankstations in Duitsland, gebruikt het compressorpakket voor het nieuwe heavy-duty tankstationconcept. In combinatie met hun nieuwe modulaire dispensers wordt een toekomstgericht tankconcept ontwikkeld voor zware voertuigen, waaronder vrachtwagens en bussen. Dit systeem kan tanken bij drukken variërend van 350 bar tot 500 bar.

“De prestaties van het Düsseldorfse tankstation aan de Höherweg zijn momenteel ongeëvenaard in Europa”, legt Frank Fronzke, Managing Director en COO van H2 Mobility Deutschland, uit. “Het vertegenwoordigt de nieuwe generatie H2 Mobility-tankstations. In Düsseldorf kunnen meerdere 350 en 700 bar voertuigtypen (bussen, vrachtwagens, lichte bedrijfsvoertuigen en personenauto's) gelijktijdig en achtereenvolgens op dezelfde locatie tanken. Dankzij onze gepatenteerde tanktechnologie is tanken met hoge prestaties nu mogelijk. Onze klanten profiteren meer dan ooit van moderne technologie en de voordelen van waterstofaandrijving: korte tanktijden met een groot bereik,”

Lees ook: nederland-24-uur-waterstof-challenge-2024-start-volgende-week-op-media-park-hilversum

Het Media Park in Hilversum wordt het decor van de start van de 24 uur Waterstof Challenge 2024. De deelnemers verzamelen zich op vrijdag 11 oktober vanaf 11 uur in het gebouw van De Radiofabriek. Daar ontmoeten ze ook de gasten van het radioprogramma Future Friday. Om 13:45 vertrekken de deelnemers van het Media Park voor hun 24 uur durend waterstofavontuur. 

“Rijden op waterstof is niet nieuw', zegt Arjan de Putter namens de organisatie. Rijden op H2 is al ongeveer 10 jaar mogelijk. Bij de start van de eerste editie van de 24 uur Waterstof Challenge telde Nederland nog maar drie waterstoftankstations, dat zijn er inmiddels bijna 30. En er zijn initiatieven voor nog veel meer tankstations.” 

Met de groei van het aantal tanklokaties neemt ook het aanbod van auto’s toe. BMW heeft aangekondigd om in 2028 in samenwerking met Toyota een nieuw model op de marktte brengen. De echte doorbraak gaat komen van de bestelwagens. Nederland telt ongeveer één miljoen bestelwagens. Ook die moeten over naar zero emission. Onder andere Renault en Stellantis brengen nu betaalbare bestelwagens op waterstof op de markt met een flinke actieradius. 

Met de 24 uur Waterstof Challenge wordt zichtbaar gemaakt wat er mogelijk en onmogelijk is met waterstof binnen de mobiliteit. Naast de jaarlijkse Nederlandse editie is er inmiddels ook gereden in Duitsland en Denemarken. 

De deelnemers hebben 24 uur de tijd om zo veel mogelijk punten te verdienen. Die krijgen ze voor afgelegde kilometers, tankbeurten, bezochte landen en voor het inchecken op ‘hot spots’. Ook wordt hun kennis getoetst met vragen en een online ‘pubquiz’. De teams kiezen zelf hun route. Hun avonturen zijn live te volgen via de website. 

Op zaterdagmiddag 12 oktober om 13.45 uur finishen de voertuigen gezamenlijk bij Toyotadealer gebroeders van Gent aan de Copernicuslaan 7-9 in Ede. Om 14.30 uur is daar ook de prijsuitreiking. 

Meer informatie op www.waterstofchallenge.nl 

Lees ook: nederland-deze-week-waterstof-inspirience-van-missie-h2-op-de-grote-markt-in-groningen

De inmiddels in heel Nederland bekende Waterstof Inspirience van Missie H2 is vanaf vandaag te beleven in de stad Groningen. Na een rondreis langs steden als Rotterdam, Parijs en Delfzijl is de ‘waterstof-beleving’ de hele week te bezoeken op de Grote Markt voor de Martinitoren. De jeugd en volwassenen kunnen uitleg krijgen over wat waterstof is en waarvoor het de komende decennia gaat worden toegepast. Tienduizenden belangstellenden hebben het event inmiddels bezocht.  

De Inspirience is een interactieve ervaring die opgebouwd is in twee grote tenten in het centrum van Groningen. Hierin leren bezoekers op een leuke en uitdagende manier over de toekomst van waterstof in Nederland. De eerste tent is gereserveerd voor de 'Mindsetshow'. Dit is een spectaculaire film van een paar minuten over de uitdagingen en waterstofkansen die voor ons liggen. Daarna kunnen bezoekers in de tweede tent de ‘expo’ verkennen. Deze heeft verschillende modules waar men meer leert over waterstof in relatie tot de energietransitie, met thema's als transport, productie en toepassingen. 

Iedereen die wil weten hoe de wereld van waterstof en nu en in de toekomst uitziet is nog tot en met zaterdag 5 oktober van harte welkom. De Inspirience op de Grote Markt is mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Groningen en RWE.

Lees ook: boundless-verkoopt-waterstof-water-voor-sporters-ouders-en-kinderen

In Australië adverteert het bedrijf Boundless met gezond waterstof-water. Het product is in drie varianten te koop bij webwinkels en de retailketens WH Smith, Everyday Market en HealtyLife. Een blikje Australisch hydrogen-water kost € 1,54. Liefhebbers kunnen ook een traytje met 24 blikjes kopen voor omgerekend € 36,89.

Op de redactie van Waterstof Magazine vinden we het maar een bijzonder product. Mede omdat water bestaat uit een reactie van zuurstof- en waterstofmoleculen. Maar het bedrijf in Australië ziet alleen maar voordelen en communiceert met wervende teksten. ‘Ontdek de kracht van waterstof voor gezondheid en welzijn. Ervaar de transformerende voordelen van waterstof in uw dagelijkse routine. Van hydratatie tot huidverzorging, wij brengen u het best bewaarde geheim van de natuur. Wij geloven in de transformerende kracht van waterstof. Onze reis begon met een simpele vraag: hoe kunnen we dit natuurlijke element benutten om onze gezondheid en ons welzijn te verbeteren? Van hydratatie tot huidverzorging: onze missie is om u de tools te geven om een ​​gezonder en vitaler leven te leiden.’

Het bijzondere waterstofwater is te koop in drie varianten. Boundless Sport Hydrogen Water is wetenschappelijk ontwikkeld om atleten te helpen topprestaties te leveren. Met een perfecte waterstofverhouding van 1,0 PPM verbetert het de prestaties, het herstel en houdt het je gehydrateerd.

Boundless Detox is ontwikkeld met zakelijke professionals, drukke ouders en hoog presterende studenten in gedachten. Met 1,2 PPM bevat Boundless Detox een iets hogere concentratie waterstof dan Boundless Sport.

Boundless Kids helpt ​​kinderen gehydrateerd en gezond te blijven en het maximale uit het leven te halen. Zonder conserveringsmiddelen, zoetstoffen of toegevoegde vieze dingen helpt Boundless Kids speelse kinderen om het maximale uit elke dag te halen.

Iedereen kan kennismaken met het Australische hydrogen-water. Bestellen kan via de website van Be-Boundless, verzendkosten vanuit Melbourne komen er nog wel bij.

nederland-wereldrecord-bouw-van-nieuw-werkschip-op-waterstof-duurt-slechts-een-half-jaar

Een nieuw werkschip van de Nederlandse provincie Overijssel vaart sinds september 2024 op waterstof. Het batterij-elektrische schip wordt gebruikt bij het onderhoud van de vaarwegen in de Kop van Overijssel in verschillende Natura 2000 gebieden. Een range-extender aan boord zorgt ervoor dat de batterij niet na een werkdag al leeg is, maar dat tot vier dagen achter elkaar kan worden gewerkt.

Het is een bijzonder vaartuig dat door Gedeputeerde Liesbeth Grijsen van provincie Overijssel bij steunpunt Beukers in Wanneperveen is onthuld. Het werkschip wordt gebruikt voor inspectie en schouw van de Overijsselse vaarwegen, het oplossen van meldingen en calamiteiten en het uitvoeren van incidenteel klein onderhoud. Het schip is nét geen 20 meter, zodat een vaarbewijs niet nodig is. Daarnaast moet de werkboot uiterst flexibel zijn, scherp kunnen draaien en vooral niet te hoog zijn om alle sluisjes te kunnen passeren. Op het voordek staat een elektrische inklapbare kraan om werkzaamheden uit te kunnen voeren.

Maar de grootste prestatie is de snelheid waarmee het waterstofwerkschip is ontworpen en gebouwd. Binnen een half jaar was de emissievrije boot volledig operationeel, dankzij een zeer doortastende samenwerking tussen de provincie Overijssel, projectbureau Maritime Developers en scheepswerf Groeneveld in Hendrik Ido Ambacht.

Waterstof Magazine krijgt antwoordt op de vraag hoe het kan dat veel scheepsprojecten met H2 vele jaren duren en miljoenen euro’s kosten, terwijl de aanbesteding voor de bouw van dit schip een jaar geleden nog open stond. De snelheid binnen het traject is volgens de ontwikkelaars goed verklaarbaar. De creatieve bouwers hebben als eerste het schip als batterij-elektrisch laten registreren om ingewikkelde vergunningsproces te omzeilen. Er is een compact batterijpakket geplaatst, zodat er voldoende ruimte overblijft voor het waterstofsysteem. Hoewel in eerste instantie is gezocht naar een passende brandstofcel, bleek gedurende het proces een waterstofverbrandingsmotor een stuk voordeliger. Dit standaard product is geproduceerd door het Belgische bedrijf e-power, heeft een vermogen van 35 kW en is als een stroomaggregaat op het dek geplaatst. Het aggregaat kan ook weer makkelijk van boord getakeld worden. De generator laadt de accu aan boord op wanneer walstroom niet beschikbaar is en tijdens langere werkdagen en meerdaagse (inspectie)vaarten. Doordat het hele waterstofsysteem eenvoudig van boord getakeld kan worden is er sprake van een mobiele unit die niet geregistreerd hoeft te worden. De tankvoorziening is ook geen probleem. Het H2-werkschip hoeft niet langs het tankstation, maar krijgt standaard fessenpakketten aan boord getakeld, ieder bestaande uit 16 cilinders.  De provincie schat in dat het jaarlijkse waterstofverbruik ongeveer 400 á 500 kilo is.

Het waterstofschip Beulake, zoals het nieuwe schip is gedoopt, vervangt het huidige werkschip De Buffel. Het oude, door een dieselmotor aangedreven, schip nadert het einde van zijn levensduur. Voor de provincie is dat een goed moment om over te schakelen naar duurzaam varen. Het beperken van uitstoot van schadelijke stoffen en geluidsreductie zijn voor de regionale overheid belangrijke uitgangspunten, omdat het schip veelal vaart in Natura 2000 gebieden waaronder De Wieden en Weerribben.

Omdat dit concept relatief nieuw is, kwam het schip als pilotproject in aanmerking voor de Specifieke Uitkering Schone Lucht Akkoord (SpUk SLA,) thema Binnenvaart en Havens. RvO heeft deze aanvraag gehonoreerd en de maximale bijdrage van 500.000 euro toegekend.

Lees ook: waterstof-wordt-steeds-belangrijker-voor-componentenleverancier-parker-hannifin

 In de Noorse plaats Hellesylt heeft premier Jonas Gahr Støre de afgelopen week de Hellesylt Hydrogen Hub officieel geopend. Direct aan de Geirangerfjord wordt groene waterstof geproduceerd door energie opgewekt uit waterkracht. Norwegian Hydrogen gaat de waterstof aanbieden aan de lokale industrie, het wegvervoer, veerboten en cruiseschepen om de overgang van fossiel naar fossielvrij makkelijker te kunnen maken. De testproductie van de hub was afgelopen zomer al opgestart.

“Het is iets groots en veeleisends dat Norwegian Hydrogen hier heeft gerealiseerd”, zegt premier Jonas Gahr Støre in de plaatselijke media. “Hier produceren we waterstof dat deel gaat uitmaken van het energiesysteem van de toekomst waarin we de uitstoot moeten terugdringen. Ondanks enorm veel waterkracht kampt ons land met een tekort aan stroom, daarom gaan we de netwerken fors uitbreiden. Hiervan gaan de waterstofproducenten profiteren.” Jaarlijks kan Norwegian Hydrogen in Hellesylt 1,3 miljoen kilo groene waterstof produceren. In totaal heeft de fabriek 8,5 miljoen euro gekost. Bijna de helft van de investering is verkregen via subsidie.

Een van de eerste klanten van de waterstofhub is bouwbedrijf Veidekke Norge die de groene waterstof gaat gebruiken om de uitstoot van asfaltfabrieken in de regio aanzienlijk te verminderen, meldde Waterstof Magazine eerder dit jaar. Een ander deel van de waterstof zal worden gebruikt door Vireon, een dochteronderneming van Norwegian Hydrogen, dat ernaar streeft de grootste exploitant van waterstoftankstations voor zwaar transport in de Scandinavië te worden.
De Noorse afdeling van het internationale bedrijf Eurotainer heeft bij Hexagon Purus in Duitsland een aantal waterstoftransportcontainers gekocht om aan klanten te leasen.
De nieuwe waterstofopslagsystemen, geproduceerd in de fabriek in Weeze, Duitsland, zullen tegen het einde van het jaar worden geleverd.

Lees ook: duitsland-mtu-aero-engines-meldt-succesvolle-test-met-cryogene-waterstof-in-vliegtuigen

De Duitse fabrikant MTU Aero Engines, kortweg MTU, heeft een succesvolle test uitgevoerd met de opslag van cryogene waterstof voor vliegtuigmotoren. Waterstof wordt vloeibaar bij 254 graden onder nul en moet in het vliegtuig worden verwarmd om in gasvorm naar de motoren te worden geleidt. De luchtvaart kijkt naar de toepassing van vloeibare waterstof omdat dit een hogere energiedichtheid heeft dan gasvormige opslag en de ruimte in een vliegtuig beperkt is. MTU is een beursgenoteerde onderneming die zich bezighoudt met de productie en onderhoud van motoren voor civiele en militaire vliegtuigen. Het hoofdkantoor is gevestigd in München.

MTU Aero Engines testte het systeem enkele weken lang - met vloeibare waterstof bij een temperatuur van zo'n -254 graden Celsius. Het systeem was eerder bij ontwikkelingspartner MT Aerospace in Augsburg getest met vloeibare stikstof, dat een stuk gemakkelijker te hanteren is.

“De tests tonen aan dat de systeemarchitectuur veilig en betrouwbaar is en zoals voorspeld werkt. Er kan een gereguleerde en op behoeften gebaseerde toevoer van gepreconditioneerde waterstof naar de brandstofcel kan worden gegarandeerd”, zegt Barnaby Law, hoofdingenieur van de “vliegende brandstofcel” bij MTU in München.

"Nu we de functionaliteit volledig hebben bevestigd, kunnen we onze gezamenlijke capaciteiten nu richten op lichtgewicht constructies, integratieconcepten en geoptimaliseerd gebruik van de ruimte", aldus Dr. Günther Schullerer, directeur Future Technologies bij MT Aerospace AG.

MTU en MT Aerospace ontwikkelen gezamenlijk een compleet vloeibaar waterstofbrandstofsysteem voor de burgerluchtvaart. MT Aerospace is verantwoordelijk voor het cryogene waterstofopslag- en toevoersysteem, additief vervaardigde warmtewisselaars, sensoren en systeemintegratie. Het veiligheidssysteem, de besturing en de kleptechnologie zijn afkomstig van MTU, die tevens de systeemleider is.

Nadat de waterstof in het vliegtuig is omgezet van vloeibaar naar gas moet een gedefinieerde massastroom naar de brandstofcel worden geleid. “We hebben nu precies dit concept gevalideerd, inclusief alle sensoren en functies die nodig zijn in het vliegtuig”, zegt Law.

Volgens MTU zal in 2026 een brandstofcel voor vliegtuigen worden getest. Deze testen vinden in eerste instantie plaats met vliegtuigen op de grond.

Lees ook: bedrijven-en-kennisinstellingen-presenteren-eerste-elektrolyser-op-h2-hub-twente

Verschillende opleidingsinstituten en het bedrijfsleven in Twente hebben gezamenlijk een  innovatief elektrolyser systeem ontworpen voor het omzetten van groene energie uit wind en zon in groene waterstof. Op grotere schaal kan het systeem in de toekomst een bijdrage leveren aan de netcongestie. Het project met de naam Hygenesys is uitgevoerd op de H2 Hub Twente in Almelo.

Nederland wil in 2050 CO2-neutraal zijn. Hiervoor is grootschalig gebruik van zon- en windenergie noodzakelijk. Maar zon- en windenergie zijn afhankelijk van het tijdstip, de weersomstandigheden en de seizoenen. Om ervoor te zorgen dat er altijd voldoende energie beschikbaar is, is het belangrijk om die energie tijdelijk en grootschalig op te slaan. Wanneer er een overschot aan duurzame energie is, kan dit worden gebruikt om waterstof te genereren. Doordat het energieoverschot dan wordt opgeslagen in waterstof, vermindert dit de belasting van het stroomnet. De opgeslagen energie in waterstof kan vervolgens weer worden omgezet naar elektriciteit bij windstil en bewolkt weer.

“Nu wordt groene waterstof voornamelijk nog geproduceerd op grote, centrale plaatsen in het land”, vertelt Benno Aalderink, associate lector Waterstoftechnologie en applicaties bij hogeschool Saxion. “Maar om de klimaatdoelen te halen, is het ook nodig om lokaal (decentraal) groene waterstof te produceren. Dat kan met kleinschalige elektrolysesystemen, zoals ontworpen in project Hygenesys. Daarmee kan decentrale waterstofproductie een cruciale rol spelen in de energietransitie. Ook het lokaal gebruiken van de zuurstof die in het proces ontstaat kan interessant zijn in de toekomst.”

Het uiteindelijke doel van het samenwerkingsverband in Twente is om een waterstofproductiesysteem op de H2Hub in Twente te realiseren en onderzoek te doen naar decentrale industriële toepassingen van waterstof.

Voor het Hygenesys-onderzoekproject werken uiteenlopende partijen samen als Cogas, Demcon, H2Hub Twente, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, HyMatters, ROC van Twente, Hogeschool Saxion, Universiteit Twente, VDL Energy Systems en Waterschap Vechtstromen.

Studenten, onderzoekers, bedrijven en partners onderzoeken op de H2 Hub Twente samen de mogelijkheden voor waterstofproductie via decentrale elektrolysesystemen.  Dat doen zij onder leiding van het lectoraat Sustainable Energy Systems van hogeschool Saxion.

Lees ook: china-spelende-kinderen-getroffen-door-knallende-feestballon-gevuld-met-waterstof

Een ontploffende ballon gevuld met waterstof heeft brandwonden veroorzaakt bij een klein kind in China. In een huis in Taiyuan speelden kinderen met een ballon die niet was gevuld met het dure helium, maar met goedkopere waterstof. Toen de ballon een scherp voorwerp raakte spatte deze uit elkaar en zorgde voor verschroeide wenkbrauwen en wimpers.

Het ongeluk gebeurde afgelopen zondag en is vastgelegd via een camera in de woonkamer. Op de beelden is te zien dat de vouw op een bank zit, terwijl twee kinderen met een rode ballon spelen. Plotseling knalt deze uit elkaar en zorgt kortstondig voor een flinke vlam. Hierop beginnen de kinderen te schreeuwen en zoeken ze hulp bij de vrouw op de bank. Er was na afloop geen sprake van levensbedreigend letsel.

Ballonnen gevuld met waterstofgas zijn razend populair in China. Het H2-gas is aanzienlijk goedkoper dan het wereldwijd veelvuldig gebruikte helium, maar zorgt ook voor gevaren. Feestballonnen gevuld met waterstof kunnen gemakkelijk ontploffen als gevolg van verschillende factoren, zoals zonlicht, temperatuur en druk. Daarbij is de explosieve kracht sterk, melden de lokale media in China. Het wordt dan ook afgeraden ballonnen te vullen met H2.

Lees ook: noorwegen-equinor-meldt-flinke-vertraging-bij-aanleg-waterstofpijp-naar-duitsland

Opnieuw komt er vroegtijdig een einde aan een veelbelovend waterstofproject. Het Noorse energieconcern Equinor ziet voorlopig af van plannen om samen met het Duitse RWE een pijpleiding aan te leggen voor het transport van waterstof van Noorwegen naar Duitsland. Een van de redenen is de regelgeving van de overheid die enerzijds beweert dat de energietransitie snel moet worden ingezet, maar tegelijkertijd met gecompliceerde regelgeving projecten commercieel gezien volledig oninteressant maakt. Onlangs meldde een topman in de waterstofsector nog dat het eenvoudiger is een grote chemische fabriek vergund te krijgen dat een kleine electrolyser.

Equinor, het grootste olie- en gasbedrijf van Noorwegen, zet de plannen voor grootschalige productie van groene waterstof in de ijskast om een gebrek aan vraag vanuit klanten. Ook zou de huidige regelgeving te wensen overlaten. De initiatiefnemers zeggen niet dat de waterstoftransportleiding er niet komt, maar dat deze mogelijk met flinke vertraging wordt aangelegd.

Equinor en RWE presenteerden hun plannen om samen te werken aan waterstofprojecten in januari vorig jaar. Het idee achter de krachtenbundeling was het versterken van de energieonafhankelijkheid van Duitsland. Ook zou de samenwerking de Noorse economie helpen minder afhankelijk te worden van de verkoop van olie en gas. Een woordvoerder van Equinor meldt dat de plannen voor de ontwikkeling van nieuwe, voor waterstof geschikte gascentrales wel doorgaan. Wanneer deze concreet worden is nog niet te zeggen. De inspanningen op dat vlak bevinden zich nog in een zeer vroeg stadium bevinden.

In Noord-Europa heeft Noorwegen de beste papieren om grootschalig groene waterstof op te gaan opwekken door overvloed aan zon, wind en waterkracht. De Duitse industrie moet op termijn een van de grootste afnemers worden van Noorse H2, maar de Duitse maakbedrijven zijn terughoudend omdat waterstof - door gecompliceerde regelgeving - aanzienlijk duurder is dan fossiele brandstof.

Lees ool: nederland-waterstoffabriek-van-shell-snel-van-start-door-creatieve-oplossing-voor-stroomtoevoer

Energiebedrijf Shell, de Nederlandse netbeheerder Tennet en Port of Rotterdam maken bekend een oplossing te hebben gevonden voor de stroomtoevoer voor de grootste electrolyser in Europa. In afwachting van een uitbreiding van het stroomnet kan Shell tijdelijk gebruik maken van de reservecapaciteit op het net. Als deze nodig is voor andere klanten kan TenneT Shell verzoeken de productie van waterstof tijdelijk af te schalen of zelfs helemaal stil te leggen. Door creatief om te gaan met de verdeling van stroom kan Shell snel aan de slag. De eerste kilo’s waterstof zouden al dit najaar kunnen worden geproduceerd.

Bij het project Holland Hydrogen 1 , zoals de waterstoffabriek op de kop van de Maasvlakte heet, is het vooral pionieren op onbekend terrein. Diverse energiebedrijven hebben weliswaar uitgewerkte plannen en toegekende subsidies voor grootschalige groene waterstofproductie in Nederland, maar Shell is de eerste die, al twee jaar geleden, besloot daadwerkelijk met de bouw te beginnen. Die is inmiddels in volle gang (foto).

Het energiebedrijf investeert grofweg 1 miljard euro in de fabriek die ‘in de tweede helft van dit decennium’ op een vermogen van 200 megawatt groene waterstof gaat produceren. De fabriek verrijst achter de duinen van de Nederlandse kust, op de Tweede Maasvlakte. De Holland Hydrogen 1 gaat onder andere de fabrieken van Shell Energy and Chemicals Park Rotterdam (Pernis) helpen verduurzamen. Een speciale waterstofleiding verbindt de waterstoffabriek met de haven van Rotterdam. Daar worden de moleculen gebruikt voor het verduurzamen van de petrochemische industrie.

De omvang van het project is aan de ene kant indrukwekkend. Nergens in Europa wordt er aan een grotere ‘elektrolyser’ gebouwd. Tegelijkertijd is de waterstoffabriek nog maar een bescheiden eerste stap op weg naar de totale vergroening van Shell in Pernis. De enorme electrolyser kan slechts 10% van de waterstofvraag van de raffinaderij leveren.

Maar met de eerste stap op weg naar verduurzaming is Maarten Abbenhuis, COO van TenneT, al zeer tevreden. “Omdat er ruimte vrijkomt op deze tijdelijke aansluiting, kunnen we de waterstoffabriek van Shell nu al faciliteren. Door goede samenwerking met Shell en Port of Rotterdam hebben we deze oplossing kunnen vinden. Het is een mooi voorbeeld van een slimme en onorthodoxe oplossing om partijen toch aan te kunnen sluiten, ondanks de schaarse ruimte op het net.”

Lees ook: verenigde-arabisch-emiraten-eerst-waterstofbussen-in-golfregio-rijden-in-abu-dhabi

Een bijzondere ontwikkeling in het Midden-Oosten. In een regio waar de olie nagenoeg onbeperkt en goedkoop beschikbaar is, is de eerste serie waterstofbussen gelanceerd. Sinds vorige week rijdt het Integrated Transport Centre met emissievrije bussen in de miljoenenstad Abu Dhabi. De voertuigen, die op waterstof en elektriciteit rijden, zijn onderdeel van het plan om de CO2-uitstoot te verminderen en het openbaar vervoer duurzamer te maken.

Het Integrated Transport Centre  van het Department of Municipalities and Transport  lanceerde de vloot onder de naam Green Bus Programme. Het doel is om Abu Dhabi Island te transformeren tot een groene openbaarvervoerzone. De groene busdienst zal in eerste instantie rijden op route nummer 65 tussen Marina Mall en Shams Boutique op Reem Island. Het programma omvat het evalueren en selecteren van optimale waterstof- en elektrische bustechnologieën om aan de lokale behoeften te voldoen. Het Green Bus Program wil van Abu Dhabi Island een groene zone maken tegen 2030 en de overgang naar een duurzaam openbaar vervoersysteem tegen 2050. Het eerste doel is om waterstof- en elektrische bussen technisch en operationeel te volgen tot 2025 zodat een goede basis kan worden gelegd voor verdere uitrol.

De initiatiefnemers werken samen met partners uit Zuid-Korea en China. Het eerste waterstofstation in de Verenigde Arabische Emiraten werd onlangs in het stadsdeel Masdar City geopend.

Lees ook: frankrijk-mobiele-keuken-in-parijs-maakt-gebruik-van-toyota-waterstofcartridges

Toyota presenteerde deze zomer op het circuit van Dreux bij Parijs de nieuwe waterstofcartridge die is ontwikkeld in Japan. De handige cilinder met een gewicht van vijf kilo kan worden gebruikt voor toepassingen binnen de mobiliteit en bewoonde omgeving. Waterstof kan vervolgens worden gebruikt als gas voor verbranding of in een brandstofcel worden omgezet in elektriciteit.

In Parijs werd de cilinder gebruikt voor de waterstoftoevoer van een pizzaoven, een barbecue en een bakfiets met een diepvries waarmee ijs werd uitgedeeld. Het doel van Toyota was om te laten zien dat waterstof niet alleen geschikt is voor mobiliteit, maar ook voor de emissievrije keuken. Waterstof verbrandt bij hoge temperaturen en gecombineerd met zuurstof kan emissievrije stoom worden opgewekt. Dit resulteerde deze zomer in perfect knapperige maar sappige pizza's en een heerlijke BBQ. Het afsluitende ijsje kwam uit een bakfiets met ingebouwde vriezer. Alles werd van energie voorzien door de Toyota waterstofpatronen (foto rechtsonder) met een lengte van 40 cm en een diameter van 18 cm. Als deze leeg is wordt er moeiteloos een nieuwe cartridge ingeschoven.

Toyota somt graag een aantal voordelen van waterstofpatronen op. Waterstof is overal snel beschikbaar zonder dat er een leidingnetwerk moet worden aangelegd. Standaardisering zorgt voor eenvoudige vervanging en een snelle vulling, ook internationaal. En volgens Toyota is de cartridge zeer handig bij een snelle en tijdelijke stroomvoorziening in geval van een ramp. Toyota en dochterbedrijf Woven Planet testen de cartridge momenteel in Woven City, een mensgerichte slimme stad van de toekomst die momenteel wordt gebouwd in Susono City, prefectuur Shizuoka in Japan.

Maar er was niet alleen waterstof voor in de keuken, het Toyota waterstof-evenement op het circuit van Dreux ging veel verder, omdat hier ook andere facetten van waterstofmobiliteit konden worden ontdekt. Bezoekers konden een waterstofheftruck, een Pragma-fiets, een Suzuki-scooter, een Yamaha-golfkar en zelfs een Kawasaki-waterstofmotor zien. In de horecaruimte stond een maquette die Parijs en alle toepassingen van waterstof voorstelde, van productie tot distributie met verschillende voertuigen. Bij de ingang van het circuit was een tankstation geïnstalleerd om alle voertuigen van waterstof te voorzien.

Lees ook: nederland-enorme-stimulans-voor-electrolyse-apart-tarief-voor-h2-in-energiebelasting

Het voorstel om de productie en het gebruik van groene waterstof financieel gunstig te belasten wordt omgezet in een definitieve regeling. Over anderhalf jaar wordt de energiebelasting op waterstof afgescheiden van de huidige energiebelasting op fossiele brandstoffen en ontstaan fiscale voordelen. Dat heeft het Nederlandse kabinet deze week bekend gemaakt. Met de nieuwe belastingmaatregel moet groene waterstof een boost krijgen.

De fiscale maatregelen zijn door de vorige regering al aangekondigd, de huidige regering neemt deze plannen over. Dat aparte tarief komt er nu definitief: per 1 januari 2026 wordt in de Wet belastingen op milieugrondslag (Wbm) in de energiebelasting een apart vlak tarief voor waterstof geïntroduceerd dat lager is dan het reguliere aardgastarief. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen groene, grijze en blauwe waterstof.

In het Belastingplan 2025 schrijft het ministerie van Financiën dat waterstof helpt bij de overgang van fossiele brandstoffen en het diversifiëren van de energiemix. ‘De productie van hernieuwbare en koolstofarme waterstof heeft evenwel vooralsnog een aanzienlijke onrendabele top ten opzichte van aardgas. In de energiebelasting wordt energetisch verbruik van waterstof nu nog hetzelfde belast als energetisch verbruik van aardgas. Daardoor is er op dit moment bij energetische toepassingen geen fiscale prikkel om aardgas te vervangen door waterstof. De energiebelasting op aardgas stijgt bovendien richting 2030.’
De huidige gelijke behandeling van aardgas en waterstof zou er daardoor volgens het ministerie toe leiden dat waterstof net als aardgas de komende jaren zwaarder zal worden belast. ‘Dit kan een belemmering zijn voor de opschaling van de waterstofmarkt, voor de elektriciteitsproductie met waterstof als brandstof en voor de realisatie van emissiereductie bij industriële installaties die niet of moeilijk direct te elektrificeren zijn en gasvormige brandstoffen nodig hebben’, is te lezen in het Belastingplan 2025.
Daarom stelt het kabinet voor om met ingang van 1 januari 2026 energetisch verbruik van waterstof in de energiebelasting te belasten met een separaat tarief dat lager is dan het tarief voor aardgas. ‘Daarmee wordt voorkomen dat de energiebelasting een remmende werking heeft op de energetische toepassing van waterstof waar het als vervanging kan dienen voor aardgas’, duidt het ministerie.’

Op dit moment kent de energiebelasting een vrijstelling voor elektriciteit die wordt ingezet voor de productie van waterstof via electrolyse. Hiervoor is veel elektriciteit nodig. In de praktijk zijn volgens het ministerie vragen gerezen over welke delen van het maken van waterstof via elektriciteit onder elektrolyse vallen. Het kabinet stelt daarom een precisering voor van de betreffende vrijstelling. Hiermee wordt onduidelijkheid weggenomen. 

Lees ook: nederland-mobiliteit-van-de-toekomst-tijdens-green-planet-open-huis-dagen-in-pesse

Het Zwitserse bedrijf Hydroride introduceert de Hyryd, een waterstof-elektrische fiets met een zeer korte oplaadtijd. Om het voertuig veel kilometers te kunnen laten rijden is slechts een wisseling van de waterstoffles, die in het frame zit verborgen, nodig. En dan kan de tweewieler er weer 60 kilometer tegenaan.

De Hyryd, ontworpen door Hydroride uit ze Zwitserse plaats Bat, nabij Zurich, gebruikt een waterstoftank om zijn 180W-brandstofcel van stroom te voorzien. Deze 25 cm hoge tank zit in het frame van de fiets en kan in slechts 10 seconden worden vervangen. Met deze eenvoudige handeling kan de fietser tot 60 km reizen voordat er een nieuwe wisseling nodig is.

Vergeleken met elektrische fietsen met lithium-ionbatterijen, waarvan de oplaadtijd tot 6 uur kan bedragen, onderscheidt de Hyryd zich door zijn snelheid en efficiëntie. Deze innovatie zou de stedelijke mobiliteit kunnen transformeren door reizen praktischer en ecologischer te maken. De topsnelheid bedraagt 23 km/u.

Om waterstof toegankelijker te maken heeft Hydroride een compacte generator ontwikkeld die in 5 tot 6 uur 20 gram H2 kan produceren uit 200 ml gezuiverd water. Als deze generator wordt gevoed met zonnepanelen wordt 100% groene waterstof geproduceerd.  

Hyryd waterstoffietsen zijn primair bedoeld voor bedrijven en worden niet aan particulieren aangeboden. Werknemers van bedrijven die deze fietsen aanbieden, kunnen deze huren voor hun dagelijkse woon-werkverkeer, wat een handige en snelle mobiliteitsoplossing oplevert.

Hydroride is ook van plan zijn assortiment te diversifiëren met modellen die geschikt zijn voor stads- en sportliefhebbers. Een scooter op waterstof is inmiddels in ontwikkeling.

Of de waterstoffiets een beter alternatief is voor de batterij-elektrische fiets zal de toekomst moeten uitwijzen. In China, waar diverse fietsfabrikanten H2-fietsen produceren, is het nog geen doorslaand succes.

Lees ook: opel-presenteert-tweede-bestelwagen-op-waterstof-tijdens-iaa-transportation-2024

Een indrukwekkend complex op het industrieterrein Hessenpoort aan de noordkant van Zwolle. Achter Van der Valk en meubelgigant Ikea wordt de laatste hand gelegd aan de waterstoffabriek van H2Go. Met een electrolyser van 1,2 MW wordt hier vanaf eind augustus iedere dag bijna 500 kilo groene waterstof geproduceerd.

Waterstof Magazine krijgt van initiatiefnemer en eigenaar Jan Bastiaan (links op de foto) een rondleiding over het terrein. In een grote 40 ft container wordt water extra gezuiverd voordat het in het elektrolysersysteem wordt ingevoerd. H2Go heeft een contract afgesloten met diverse windparken voor de levering van groene stroom. Na de electrolyser komt het compressiesysteem waarbij waterstof in één stap wordt opgedrukt naar maximaal 550 bar. De eerste opslag vormen een aantal bundels met stalen gasflessen. Zijn die vol dat beschikt H2Go nog over een eigen waterstofcontainer voor de opslag van H2 onder hoge druk. Alle systemen zijn weggewerkt achter dikke betonnen wanden.

Het terrein voor de waterstoffabriek is gehuurd van de rioolwaterzuivering RWZI aan de Steinfurtstraat. Daarmee heeft Bastiaans een overeenkomst getekend. De zuurstof die vrij komt bij de productie van groene waterstof wordt gebruikt voor het reinigen van water bij de naastgelegen rioolwaterzuivering. Daarmee gaat het rendement van de waterstoffabriek flink omhoog. Bastiaans voert nu gesprekken met verschillende bedrijven op het industrieterrein om warmte te kunnen leveren. Als dat lukt stijgt het rendement tot ver boven de 90 procent. Dat is een unicum in de wereld van waterstofproductie. Naast de productielocatie staat een waterstoftankstation waar voertuigen straks waterstof kunnen tanken.

Voor de groene waterstof is inmiddels veel belangstelling, maar vaak is dat nog projectmatig. “Onze zeer zuivere waterstof is geschikt voor voertuigen met een brandstofcel of waterstofverbrandingsmotor, maar wordt ook gebruikt voor stroomopwekking op de emissievrije bouwplaats of bij festivals”, zegt Bastiaans. “En ook de woningen in de waterstofwijk in Hoogeveen worden ook voorzien van waterstof uit Zwolle." Bastiaans wacht nog op bedrijven die waterstof in hun productieproces willen gebruiken. “Dat kan als vervanging van aardgas, maar ook om zelf stroom te produceren als het elektriciteitsnet niet voldoende kan leveren.”

H2Go heeft een overeenkost getekend met Kuster H2 Energy in het Gelderse Babberich. Kuster beschikt inmiddels over vier waterstoftransportcontainers en kan de groene waterstof uit Zwolle voor een scherpe prijs overal in Nederland leveren.

Lees ook: nederland-delft-hydromotion-team-vaart-succesvol-met-boot-op-waterstof-naar-engeland

De afgelopen week heeft Nexus Energy uit Krimpen aan den IJssel een test uitgevoerd met een stroomaggregaat op waterstof. Het zogenoemde powerpack, is op een ponton getakeld, samen met een transportcontainer met waterstof onder hoge druk. Het zero-emission powerpack is vervolgens direct gekoppeld aan een zeer zware dieselelektrische kraan waar van de 450kVA dieselmotor werd uitgeschakeld.

Lars Lamet, commercieel medewerker van Nexus is tevreden over de test. “Het was vooral bijzonder om te ervaren wat er gebeurt als een zware dieselmotor, die de hele dag ongelofelijk veel herrie maakt en brandstof verbruikt, plotseling wordt stilgezet en het werk vervolgens in alle stilte gewoon verder gaat. We weten natuurlijk dat de opwekking van stroom via een waterstofaggregaat muisstil is, maar de mannen op het ponton nog niet. Daarnaast zagen we duidelijk dat er brandstof bespaard werd door de systeem efficiëntie. Het was voor iedereen een bijzondere ervaring die smaakt naar meer.”

Aan het emissievrije aggregaat was tijdens de test een waterstoftransportcontainer van Kuster H2 Energy gekoppeld. Deze is van het vaste onderstel gehesen en aan boord gezet. “Door gebruik te maken van een transportcontainer kunnen we het aantal transportbewegingen op de bouwplaats flink reduceren”, meldt een woordvoerder van Kuster H2 Energy. “In onze transportcontainers kunnen we 484 kilo groene waterstof onder 381 bar opslaan. Dit houdt netto meer dan 8MWh aan bruikbare energie over als we via een toepassing als die van Nexus werken. Bij veel bouwprojecten is dan slechts één transportbeweging per week nodig. Desgewenst leveren we voor aanvang meerdere containers, zodat bij projecten die een paar weken duren helemaal geen tussentijdse waterstofleveringen nodig zijn. Dit scheelt de nodige uitstoot en de bouwplaats wordt daardoor weer een stukje veiliger. Deze test heeft aangetoond dat de systemen allemaal werken, we kunnen vanaf vandaag al aan de slag.”

Kuster H2 Energy heeft inmiddels vier transportcontainers voor waterstof beschikbaar die direct kunnen worden ingezet op festivals, bouwplaatsen of op andere plekken waar tijdelijk een grote hoeveelheid elektriciteit nodig is. De waterstof die wordt geleverd is 100% groen, geproduceerd uit Nederlandse wind en zon.

Lees ook: nederland-tu-delft-hydro-motion-team-test-zeer-innovatieve-waterstofboot-bij-drimmelen

De Deense waterstofleverancier Everfuel heeft een nieuw waterstoftankstation ontwikkeld voor bussen binnen het openbaar vervoer in de regio Frankfurt, Duitsland. Bij het tankstation dat eigendom is van de gemeentelijke busmaatschappij In-der-City-Bus (ICB) gaan in eerste instantie 23 H2-bussen tanken. Het komende jaar komen daar nog eens negen extra lange geledebussen van 18 meter bij. Alle voertuigen zijn afkomstig van de Poolse busfabrikant Solaris.

Het tankstation is uitgerust met twee H2-dispensers, elk met een werkdruk van 350 bar en een totale capaciteit van 1000 kilo waterstof per dag. Desgewenst kan de capaciteit in de toekomst moeiteloos worden uitgebreid. De waterstof wordt geproduceerd door Everfuel in Denemarken en worden met eigen vrachtauto’s aan ICB geleverd. Het leveringscontract is getekend voor een periode van minimaal drie jaar.

“We zijn blij om de inhuldiging van het tankstation van ICB te vieren. De opening is een belangrijke stap in de ambitie van Everfuel om waterstof beschikbaar te maken voor zware mobiliteitsvloten, te beginnen in Duitsland”, zegt Lars Jakobsen, Sales Director van Everfuel. “ICB loopt voorop en pioniert in de transitie. Ik wil graag mijn dank betuigen aan ICB, die een gewaardeerde partner is geweest bij de ontwikkeling van het tankstation en ik kijk uit naar de verdere samenwerking.”  

Lees ook: waterstoftrein-coradia-ilint-van-alstom-valt-in-de-prijzen-in-noord-amerika

Energiebedrijf Shell heeft met Hyundai Korea Shipbuilding & Marine Engineering en Hyundai Heavy Industries een overeenkomst getekend voor de ontwikkeling van maritieme transporttechnologie voor vloeibaar waterstof. Daarmee geven de bedrijven aan goede mogelijkheden te zien voor het ontwikkelen van tankers voor LH2. Deze week is de overeenkomst voor technologische samenwerking in het Hyundai Global R&D center in Zuid-Korea ondertekend. Twee maanden geleden tekende Hyundai al een overeenkomst met 3M voor de ontwikkeling van zeer goed geïsoleerde tanks.

Hyundai Korea Shipbuilding & Offshore Engineering ontwikkelt de kerntechnologie zoals grote tanks, terwijl HD Hyundai Heavy Industries verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van waterstofmotoren en het ontwerpen van vervoerssystemen voor vloeibare waterstof. Shell gaat kennis leveren op het gebied van de exploitatie van tankers en de haalbaarheid van het transport van vloeibare waterstof beoordelen. De gezamenlijke bedrijven zijn van plan een eerste grote tanker voor vloeibare waterstof te ontwikkelen met als doel deze in 2030 op de markt te brengen en het voortouw te nemen op de markt voor maritiem transport van vloeibare waterstof, die naar verwachting in de toekomst enorm zal groeien.

Hyundai ziet veel kansen binnen het internationale transport van vloeibare waterstof. Seongjun Kim, CEO van HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering, laat bij de presentatie van de plannen weten: “We zullen een leider worden in de milieuvriendelijke energiemarkt van de volgende generatie, door onze samenwerking met Shell als mondiaal energiebedrijf.”

Twee maanden geleden lieten Hyundai Korea Shipbuilding & Marine Engineering en  3M weten een gezamenlijke onderzoeksprojectovereenkomst te hebben getekend voor de ontwikkeling van grote opslagtanks voor vloeibare waterstof met behulp van ‘Glass Bubbles’ van 3M. Dit zijn zeer sterke holle glazen microbolletjes met lage dichtheid. Het gezamenlijke onderzoek zal zich richten op de ontwikkeling van een krachtig vacuümisolatiesysteem. "We zijn vereerd om samen met 3M onderzoek te doen naar isolatiematerialen voor waterstofopslagtanks", liet Hyundai toen weten.

Waterstoftechnologie is een belangrijke factor voor de toekomst van schone energie, maar het succes van de opslag en het transport van vloeibare waterstof is de sleutel tot de levensvatbaarheid ervan. Waterstof moet bij voorkeur als vloeistof worden getransporteerd en niet als gas, omdat het kan worden teruggebracht tot 1/800ste van het volume bij normale atmosferische druk. Waterstof wordt vloeibaar bij een temperatuur van min 253 graden Celsius, een hoogwaardig isolatiesysteem voor de tanks en de belangrijkste betrokken materialen is daarom van cruciaal belang.

Lees ook: nederland-gouden-waterstofmedaille-voor-waterstofinspirator-han-feenstra-van-ezk

In de Duitse stad Heidelberg is afgelopen week een groot nieuwe waterstoftankstation geopend. Het tankstation is gebouwd voor gelede-bussen op H2 die vanaf de komende zomer emissievrij door de regio gaan rijden. Het nieuwe openbare waterstoftankstation, dichtbij autosnelweg 5, biedt een capaciteit van ruim 1.000 kg waterstof per dag en heeft drie dispensers voor de afgifte van waterstof aan voertuigen. Eigenaar is H2-Mobility.

De grootste kant van het H2-station wordt de regionale vervoerder Rhein-Neckar-Verkehr GmbH, dat het openbaar vervoer in het gebied verzorgt. Vanaf volgende maand kunnen ook personenauto’s en andere waterstofrijders van het openbare waterstoftankstation aan de Wieblinger Weg 92 gebruik maken. Het waterstoftankstation zal dan ook gebruikt worden door de Heidelbergse afvalinzamelingsindustrie, die sinds maart 2023 een emissievrij voertuig met brandstofcelaandrijving in haar wagenpark heeft. Door de directe nabijheid van de A5 en de stad is het waterstoftankstation gunstig gelegen. 

Bij het busdepot staan ​​inmiddels 27 gelede bussen H2-eCitaro, die Rhein-Neckar-Verkehr GmbH heeft aangeschaft in het kader van het H2Rhein-Neckar-project. Het openbare waterstoftankstation en delen van de infrastructuur worden gefinancierd door het Ministerie van Milieu, Klimaat en Energie via het waterstofdemonstratieproject H2Rhein-Neckar.
Voor Frank Fronzke, Managing Director van H2 Mobility is het een belangrijke mijlpaal: “Een van de belangrijkste tankstationprojecten van het jaar gaat vandaag officieel van start in Heidelberg. Het waterstoftankstation vertegenwoordigt een reeks nieuwe H2-openingen en is het eerste van onze vier nieuwe stations in de regio Rijn-Neckar. Andere openbare waterstoftankstations die H2 Mobility in de regio zal bouwen en exploiteren, gaan tegen de zomer van 2024 open in Mannheim, eind 2024 in Frankenthal en begin 2025 in Ludwigshafen. De omvang en prestaties van de nieuwe stations vertegenwoordigen een nieuwe generatie H2-tankstations. Met behulp van krachtige technologie tanken verschillende voertuigtypes van 350 en 700 bar op dezelfde locatie: bussen, vrachtwagens, lichte bedrijfsvoertuigen en auto's."

De waterstof-bussen van Mercedes-Benz van het type H2 eCitaros gebruiken zowel de accu als de brandstofcel als aandrijving, wat een groter bereik en dus emissievrij busvervoer mogelijk maakt, zelfs op langere en heuvelachtige trajecten, zoals die veel voorkomen in Heidelberg. Voor de ingebruikname worden het brandstofsysteem, de voertuigen en de processen op het nieuwe depot uitgebreid getest en wordt het personeel de komende weken getraind. Het grote waterstoftankstation is samen met de aanschaf van waterstofbussen voor Heidelberg, Ludwigshafen en Mannheim een ​​belangrijke mijlpaal op weg naar klimaatneutraal lokaal openbaar vervoer.

“In Heidelberg hebben we relatief lange buslijnen, in een sterk glooiend landschap”, zegt Christian Volz, commercieel directeur van rnv. “Bovendien gebruiken we om capaciteitsredenen veel gelede bussen in Heidelberg, waar het gebruik van een brandstofcel alleen al vanwege hun gewicht zinvol is. Daarom zal het leeuwendeel van onze nieuwe H2 eCitaros hier worden gebruikt. Om deze reden ben ik blij dat we nu na ruim anderhalf jaar bouwen ons nieuwe depot kunnen openen. Vooral omdat de bouw niet eenvoudig was door de combinatie van twee verschillende infrastructuren en de lastige marktsituatie.”

De bussen voor het openbaar vervoer op waterstof gaan ook rijden in Mannheim en Ludwichshafen.

Lees ook: eerste-retrofitters-van-mercedes-gaan-over-van-diesel-naar-waterstof

KWS Infra heeft in samenwerking met de Gemeente Amsterdam een primeur met een eerste bouwkeet met modulair waterstofsysteem. Door de inzet van waterstof als energiedrager vindt er geen luchtvervuiling plaats en vermindert de geluidsoverlast. Met de pilot ‘emissieloze bouwplaats’ waar de keet onderdeel vanuit maakt, wil KWS samen met de gemeente Amsterdam de eerste wetenschappelijk onderbouwde, volledig emissieloze bouwplaats ontwikkelen.

Pepijn Kok, bedrijfsleider KWS: “Bij KWS zijn wij ervan overtuigd dat de infrasector er met kleine stappen alleen niet gaat komen. Om grote stappen in de verduurzaming te kunnen zetten hebben wij ook onze opdrachtgevers nodig. Wij zijn dan ook blij met opdrachtgevers zoals gemeente Amsterdam die ons de ruimte geven om deze initiatieven te ontwikkelen. Deze ontwikkelingen zijn niet alleen cruciaal voor het verminderen van de milieueffecten, maar dragen ook bij aan een innovatieve en toekomstbestendige wegenbouw.’

De innovatieve bouwkeet werkt met een brandstofcelsysteem op basis van waterstof. De inzet van dit systeem zorgt samen met zonnepanelen voor de energie van de emissieloze keet. Door daarnaast ook alle systemen in de keet slim met elkaar te laten communiceren gaat KWS effectief en duurzaam met de energie om. Een ander voordeel van het systeem is dat het volledig zelfvoorzienend draait en niet het Amsterdamse stroomnet belast.

Michiel Stam, assetmanager Wegen bij Stedelijk beheer Amsterdam is positief over het project. “De afgelopen jaren hebben we ingezet op innovatie bij diverse uitvoeringsprojecten. Dit heeft al zijn vruchten afgeworpen, want er zijn grote stappen gemaakt in het verlagen van uitstoot op zowel materialen als op materieel. En dankzij de subsidie van het Nationaal Groeifonds kunnen we nu nog meer innovaties ontwikkelen en testen op het gebied van data gedreven beheer en onderhoud, levensduurverlenging en toekomstbestendige vervanging.’

In Nederland zijn al verschillende bedrijven actief die emissievrije stroom kunnen leveren via waterstofaggregaten op tijdelijke locaties als bouwterreinen en festivals. Waterstof wordt daarbij aangevoerd in bundels met flessen of in hogedrukcontainers.

Lees ook: nederland-kuster-en-nexus-energy-testen-waterstof-aggregaat-op-de-bouwplaats

Joost Hooghiem is directeur Waterstofnetwerk Nederland bij Gasunie. Samen met zijn projectmanagement team regelt hij de uitrol van het waterstofnetwerk in Nederland en stoomt hij Gasunie intern klaar voor waterstof. “We kunnen niet zeggen: sorry we lopen uit”.
 
“Als ik vroeger vanuit Groningen naar de Randstad ging en vertelde waar ik werkte, had niemand een idee wat Gasunie deed. Dat is nu anders. We spelen een belangrijke rol in de energietransitie. Tot 2030 leggen we bijvoorbeeld ons waterstofnetwerk aan: we verbinden vijf industriële clusters met elkaar, met grenspunten in Duitsland en België, en met opslagplaatsen voor waterstof.
 
Maandelijks starten bij Gasunie zo’n honderd nieuwe medewerkers. Al die nieuwelingen willen bijdragen aan de energietransitie. Ze zijn hard nodig. Voor ons project alleen al werken we samen met driehonderd collega’s. Ik verwacht dat er de komende jaren nog zo’n honderd bijkomen. Het zijn engineers, business developers, maar ook omgevingsmanagers, juristen en ICT’ers. Soms werken ze tijdelijk fulltime voor ons, de andere keer maar een paar uur per week.
 
Als management team zoeken we naar een gezonde mix van ervaren en nieuwe mensen. Waarom? Innoveren is belangrijk, maar we willen ook behouden wat goed gaat. Voor ons netwerk leggen we leidingen aan rondom dorpen en steden, en in agrarisch gebied. Die ervaring hebben we al, met aardgas. We staan erom bekend dat we dit zonder al te veel reuring doen. Dat moet vooral zo blijven.
 
Neem een boer. Voordat we op zijn land aan de slag gaan, moeten we een zakelijke overeenkomst tekenen. We sturen dan liever geen jurist, maar een ervaren omgevingsmanager grondzaken. Veel van die collega’s komen zelf van een boerderij en weten wat een boer doormaakt. We starten bijvoorbeeld nooit zomaar met graven. We schrapen eerst de teelaarde af en we leggen die apart. En als we klaar zijn, laten we alles opgeruimd achter en zorgen we voor een passende compensatie. Het is een werkwijze die bij ons hoort, maar die de nieuwe medewerkers niet altijd kennen. Daarom zijn onze ervaren collega’s zo belangrijk, zodat ze nieuwe collega’s onze best practices leren.
 
De aanleg van ons netwerk door het land is een megaklus. Ik denk dat weinig mensen kunnen voorstellen hoe groot het project is. Het is moeilijk om het met een ander project te vergelijken, al geven de aanleg van de Afsluitdijk of de bouw van de Deltawerken enigszins een indicatie. Er staat ook veel tijdsdruk op. We kunnen niet zeggen: ‘sorry, we lopen uit.’ Andere partijen rekenen op de komst van het netwerk: ze bouwen fabrieken om of ze investeren in waterstofproductieprojecten. De komende jaren zijn dus spannend. Gelukkig ervaar ik geen stress. Ik vind het fantastisch om leiding te geven aan het team. Samen bouwen we aan de Gasunie van de toekomst.”

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met MissieH2
Lees ook: versnelling-in-zoektocht-naar-witte-waterstof-op-verschillende-continenten

Groene waterstof is duurder dan grijze waterstof, maar hoe lang nog? Naarmate de technologie en de markt zich ontwikkelen, wordt groene waterstof goedkoper en krijgt de industrie een alternatief om de productie te verduurzamen. De snelheid waarmee dat gebeurt is afhankelijk van veel factoren en daarom onzeker.  Gevraagd naar de prijsontwikkeling van groene waterstof, reageren experts terughoudend. Niemand weet het, of kan het voorspellen. Onze partner MissieH2 ging op onderzoek uit.

De kostprijs van grijze waterstof wordt bepaald door de prijs van aardgas, de afschrijving en operationele kosten van de SMR, de opslag en het transport van de waterstof, en de kosten van de rechten om CO2 uit te stoten. Een vuistregel in de industrie was lange tijd dat de productiekosten van 1 kilo grijze waterstof op ongeveer 1 euro liggen. Maar door de hoge aardgasprijs is het bedrag de laatste jaren waarschijnlijk meer dan verdubbeld.

Voor de verduurzaming van de chemie, de industrie en het zwaar transport zal de komende jaren eerst naar blauwe waterstof worden gekeken. Net als grijze waterstof wordt blauwe waterstof van aardgas gemaakt. Alleen wordt de CO2 afgevangen en ondergronds opgeslagen.

De productie van groene waterstof een compleet ander procedé, en daarbij hoort ook een ander kostprijsplaatje. Groene waterstof wordt gemaakt door met groene stroom watermoleculen (H2O) te splitsen in waterstof (H2) en zuurstof (O2). Voor de grootschalige productie van groene waterstof worden windparken op zee gepland, inclusief stroomkabels die de windstroom transporteren naar de elektrolysers op land of op zee. Een kostbare aangelegenheid.

Wilt u weten hoe de prijs van grijze, blauwe, roze en groene waterstof is opgebouwd en zich de komende jaren gaat ontwikkelen?

Het Nederlands Instituut voor Publieke Veiligheid (NIPV) heeft twee rapporten gepubliceerd over veiligheid rond waterstof. Hulpverleners in Nederland zullen in de toekomst in de gebouwde omgeving vaker waterstof tegenkomen. Waterstofaggregaten zijn hier een voorbeeld van: ze worden op bouwterreinen en festivals gebruikt om op een duurzame manier stroom te leveren. Maar dit brengt ook risico’s met zich mee. Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) is het publiek kennisinstituut voor crisisbeheersing en brandweerzorg.

Het eerste rapport gaat over waterstofaggregaten en beschrijft de wet- en regelgeving, de risico’s en de mogelijke maatregelen. Het tweede rapport gaat over waterstofincidenten en beschrijft de lessen die hulpverleningsdiensten hieruit kunnen leren.

Bij de inzet van waterstofaggregaten is ook sprake van de opslag van waterstof. En deze opslag brengt risico’s met zich mee. Het NIPV heeft beschreven waaraan waterstofaggregaten moeten voldoen en welke risico’s hieraan verbonden zijn. Zo geeft het rapport aan wanneer een informatieplicht, meldingsplicht of vergunningplicht geldt en zijn verkennende berekeningen gedaan aan waterstofexplosies in een 20 ft. container. Veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten kunnen het rapport gebruiken bij hun advisering aan het bevoegd gezag over vergunningaanvragen.

Het tweede rapport gaat over leren van ongelukken. Als een waterstofincident zich voordoet, is een belangrijke vraag hoe het incident heeft kunnen gebeuren. Met die kennis kunnen in de toekomst risico’s beperkt worden en mogelijk andere incidenten voorkomen worden. Maar een aspect dat vaak onderbelicht blijft, is welke lessen hulpdiensten kunnen leren van de inzet bij waterstofincidenten. Een belangrijke les is bijvoorbeeld dat een waterstofincident uit meerdere fasen bestaat en dat de inzet in iedere fase anders is. Het rapport beschrijft de resultaten van het onderzoek dat het NIPV heeft gedaan naar de ervaringen van hulpdiensten bij verschillende waterstofincidenten.

De rapporten kunt u lezen en downloaden via de onderstaande linken:

• Handreiking veilige leefomgeving: waterstofaggregaten
• Lessen uit waterstofincidenten

Foto: op donderdag 25 april 2013 raken op de N49 bij Vrasene (België) twee vrachtwagens bij een ongeval betrokken. Een van de vrachtauto’s vervoerde tubes met waterstof.  

Lees ook: waterstofschip-h2barge-vervoert-containers-naar-duitsland

De Duitse regering heeft nieuw beleid aangekondigd voor de energietransitie. Nu de emissievrije kerncentrales zijn gesloten wordt het komende decennium overgeschakeld op nieuw te bouwen gascentrales. In eerste instantie gaan deze draaien op aardgas, om later te worden overgezet naar waterstof.

Bondskanselier Olaf Scholz (SPD), minister van Economische Zaken Robert Habeck (Groenen) en minister van Financiën Christian Lindner (FDP) zijn het eens geworden over de essentiële elementen van de energiestrategie.

De nieuwe energiecentrales zijn bedoeld om ook in tijden met weinig zon en wind de levering van klimaatvriendelijke elektriciteit te garanderen . Volgens de informatie is het de bedoeling dat de centrales in eerste instantie op aardgas gaan draaien en later zullen worden omgebouwd naar klimaatvriendelijke waterstof. Daarbij wordt rekening gehouden dat deze H2 waarschijnlijk nog lange tijd aanzienlijk duurder is dan aardgas. 

Er is ook een zogenaamd capaciteitsmechanisme gepland. Daarin wordt bepaald dat exploitanten over een paar jaar beloond kunnen worden voor het op peil houden van de capaciteit van de elektriciteitscentrale, bijvoorbeeld op momenten dat er geen elektriciteit uit hernieuwbare bronnen beschikbaar is.

De financiering moet worden betaald uit het Climate and Transformation Fund, een speciaal landelijk energiefonds. Volgens informatie uit coalitiekringen bedragen de kosten de komende twintig jaar zo'n 16 miljard euro. Volgens informatie van opinieblad Der Spiegel zullen de aanbestedingen ter ondersteuning van de nieuwe energiecentrales in de komende drie tot vier maanden worden opgesteld.

Over de gepresenteerde strategie is de energiesector tevreden. “De Gordiaanse knoop in de energiecentralestrategie is nu doorgesneden”, zegt Stefan Kapferer, hoofd van de transmissienetbeheerder 50Hertz . De netbeheerder is een van de vier bedrijven in Duitsland die elektriciteit transporteren via het zogenaamde hoogspanningsnet. Kapferer noemde het akkoord ‘goed nieuws voor de energietransitie en voor een betrouwbare stroomvoorziening voor de toekomst’. De netbeheerder wil wel inspraak bij de locatie-toewijzing van de nieuwe energiecentrales. Door ze op de juiste plekken te plaatsen hoeft het hoogspanningsnet niet overal drastisch te worden uitgebreid.

Het genationaliseerde energiebedrijf Uniper zal naar verwachting deelnemen aan de bouw van de nieuwe energiecentrales. CEO Michael Lewis meldt dat ze “zeer opgelucht” zijn over de overeenkomst. Snelle actie is dringend nodig omdat het goedkeuringsproces en de daadwerkelijke bouw van energiecentrales en opslagfaciliteiten meerdere jaren zullen duren. Uniper gaat ervan uit dat zij een deel van de nieuwe capaciteit voor Duitsland gaat bouwen, aldus Lewis. "Zodra we de details hebben kunnen onderzoeken, beslissen we of en met welke investeringen we meedoen."

De Duitse regering heeft maandenlang moeizaam onderhandeld om tot een akkoord te komen. De FDP, SPD en de Groenen konden het niet eens worden over de strategie richting emissievrij.

Foto: een van de twee turbines van de Maxima Centrale in Lelystad (Nederland) is inmiddels geschikt voor een mengsel van 50% aardgas en 50% waterstof.

Lees ook: toyota-test-waterstofverbrandingsmotor-in-australie-en-japan

Reedyk B.V. heeft een kraan van het type Liebherr LR1200 omgebouwd van diesel naar 100% waterstof. De ombouw heeft een jaar geduurd en is uitgevoerd in samenwerking met de Adrighem Group, wereldleider op het gebied van verhuur en verkoop van zwaar en mobiel materieel. De crawler crane van ca. 210 ton, heeft al een aantal jaren ervaring en is in perfecte staat. Maar de dieselmotor voldeed niet meer aan de huidige uitstootnormen.

De partners hebben de oude verbrandingsmotor in zijn geheel verwijderd en een brandstofcel met alle toebehoren ingebouwd. Eigen software-engineers hebben vervolgens de software ontwikkeld waardoor deze naadloos aansluit op de besturing van de kraan. De crawler crane wordt nu volledig aangedreven met waterstof zonder ook maar enige concessie te doen aan kracht, snelheid of veiligheid. Met 200 ton hefvermogen, markeert dit project een krachtige stap voorwaarts. Met de transitie van deze kraan bewijzen Reedyk en Adrighem dat duurzaamheid hand in hand kan gaan met kracht, efficiëntie en betrouwbaarheid.

De benodigde waterstof kan op iedere locatie geleverd worden in bundels van 16 cilinders. Deze kan de machinist zelf eenvoudig wisselen. Na de ombouw werkt de kraan 100% zero emissie. Er is geen sprake van uitstoot van CO2, fijnstof of stikstof. Er is geen stroom nodig op locatie en de machine werkt zeer stil.

De innovatieve en schaalbare ombouw-technologie is toepasbaar op een grote verscheidenheid zware en mobiele machines.

Lees ook: dats-24-opent-twee-nieuwe-waterstoftankstations-aantal-staat-nu-op-vijf

Met de nodige trots en feestelijkheden heeft de Belgische keten van tankstations DATS 24 twee nieuwe waterstofstations in Erpe-Mere en Herve geopend. Met de twee nieuwkomers staat de teller nu op vijf publieke waterstoftankstations en baat de keten het grootste netwerk van België uit.

Het waterstoftankstation Erpe-Mere ligt op een strategische locatie tussen Brussel en Gent en H2-station Herve ligt vlakbij de snelweg tussen Luik en Aken. De tanklocaties vallen binnen het @H2Benelux-project van WaterstofNet, onderdeel van het Connecting Europe Facility-programma dat als doel heeft  om de bestaande openbare infrastructuur voor het tanken van waterstof en het waterstofvoertuigenpark in de Benelux aanzienlijk uit te breiden.

DATS 24 is een Belgisch bedrijf uit de Colruyt Group, met een onbemand tankstationsnetwerk van 129 stations verspreid over België en zevenendertig in Frankrijk. De naam DATS is een afkorting voor Discount Automatic Tanking Service

• Adres waterstoftankstation Erpe-Mere: Gentsesteenweg 239
• Adres waterstoftankstation Herve: Outre-Cour 37

Een opmerkelijke verschuiving binnen het rijden op waterstof. Het dure en gecompliceerde brandstofcelsysteem krijgt er een gedegen concurrent bij. Het afgelopen jaar maakten een flink aantal vrachtautofabrikanten bekend dat ze zich niet alleen maar concentreren op een brandstofcel, de waterstofverbrandingsmotor is een goed alternatief, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine.

De Toyota Corolla-raceauto die momenteel wordt getest tijdens de  Super Taikyu Race evalueert snel, meldt de Japanse autofabrikant. De Corolla is een van de eerste personenauto’s ter wereld die rijdt op vloeibare waterstof en de eerste die meedoet met autoraces. Het afgelopen weekend kwam de nieuwste versie in actie tijdens Round 7 S Endurance Final Fuji 4 Hour Race, de afsluitende race van het seizoen 2023. Toyota gebruikt de zeer populaire race als proeftuin voor nieuwe ontwikkelingen en om waterstof onder de aandacht te brengen van een groot publiek.

De unieke Corolla werd in mei voor het eerst gepresenteerd. Sindsdien is het rendement van het voertuig flink verhoogd. Om een ​​hoog rendement te bereiken moet de vloeibare waterstofpomp een stabiele en hoge brandstofdruk genereren. Door de drukprestaties en de duurzaamheid van de pomp voor vloeibare waterstof te verbeteren heeft Toyota inmiddels hetzelfde niveau bereikt als wanneer de auto was uitgerust met een benzinemotor of met gasvormige waterstof.

Tijdens de eerste Fuji 24 Hour Race die in mei werd gehouden, bedroeg het maximale aantal ronden dat kon worden afgelegd op één tankbeurt nog 16 ronden. Tussentijds zijn er verbeteringen aangebracht, zoals het verbeteren van de nauwkeurigheid waarmee wordt bepaald wanneer de tank vol is tijdens het tanken, is de de warmte-inbreng bij het tanken verminderd en is het verbruik van de hoeveelheid brandstofinjectie wanneer het gaspedaal niet wordt ingedrukt verminderd. Hierbij is 25% efficiëntie behaald en hoeft er minder vaak te worden getankt. Niet meer om de 16 rondes, maar om de 20.

Zonder de focus op veiligheid en beveiliging te veranderen is het gelukt om verschillende onderdelen lichter uit te voeren. Door het gewicht van de tank, veiligheidsklep/boil-off gasklep, rolkooi en hogedrukwaterstofonderdelen te verminderen, is het voertuig 50 kilo lichter geworden en weegt nu 1860 kilo.

Toyota richt zich niet alleen op zero-emissie, maar wil ook koolstof uit de atmosfeer halen. De waterstofmotor van de Corolla maakt daarbij gebruik van de eigenschappen van de verbrandingsmotor, namelijk dat deze een grote hoeveelheid lucht aanzuigt en warmte die wordt gegenereerd door de verbranding. In het motorblok is een CO2-terugwinningsapparaat geïnstalleerd. Concreet wordt er bij de inlaat van het luchtfilter een apparaat geïnstalleerd dat CO2 absorbeert. Deze wordt opgevangen in een kleine tank gevuld met adsorptieoplossing.

Toyota verwacht de komende jaren het waterstofverbrandingssysteem verder te optimaliseren.

Lees ook: acht-woningen-in-wolfheze-krijgen-eigen-energiesysteem-met-waterstof

Er gaan drie nieuwe bestelwagens op waterstof van Renault rijden in Noord-Holland. GP Groot groep, eigenaar van het plaatselijke waterstoftankstation, kondigt aan dat GP Groot inzameling, HB Adviesbureau en NXT Mobility elk een innovatieve Renault Master in gebruik gaan nemen. Deze drie voertuigen markeren een belangrijke stap in de energietransitie van de regio Alkmaar.

De Renault Master Van H2-TECH is een grote bedrijfswagen met een laadvolume van 12 m³ die is uitgerust met een 30 kW brandstofcel, een 33 kWh-batterij en vier tanks voor in totaal 6 kg waterstof. GP Groot behoort tot de eerste groep Nederlandse ondernemingen die de innovatieve voertuigen inzet.

Een waterstofvoertuig is een elektrisch voertuig dat waterstof gebruikt als energiebron in combinatie met een batterij en stoot geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. Waterstofvoertuigen hebben een grotere actieradius dan batterij-elektrische voertuigen en kunnen binnen enkele minuten worden volgetankt.

De auto’s worden voor verschillende doeleinden ingezet. GP Groot inzameling zet het voertuig in voor de doorontwikkeling van een bijzondere dienstverlening: het sorteren van chemisch afval bij en voor klanten. Gonny Schoonhoven, bedrijfsleider Gevaarlijk afval van GP Groot inzameling: “Er bellen regelmatig klanten met de vraag: “Wij hebben chemisch afval, kunnen jullie het ophalen?”. Veel mensen hebben geen idee aan welke wet- en regelgeving het transport en verpakken ervan moet voldoen. Wij sturen dan een ADR-chauffeur naar de klant om het specifieke afval te sorteren en te verpakken. Soms kan het gelijk meegenomen worden en in andere gevallen moet een andere wagen het  komen ophalen. De nieuwe Renault is uitermate geschikt voor dit werk.”

NXT Mobility gebruikt het voertuig als servicebus van haar technische dienst en HB Adviesbureau zet de waterstofbus in bij werkzaamheden in de openbare ruimte zoals veldwerkzaamheden voor (water-)bodemonderzoek en saneringen, het uitvoeren van inspecties en landmeetkundige werkzaamheden. Martijn Burgers, commercieel manager bij HB Adviesbureau: “De specialisten van HB Adviesbureau voegen waarde toe aan elk project op het gebied van biodiversiteit, leefbaarheid, beeldkwaliteit, circulariteit en klimaatbestendigheid. De inzet van een waterstofbus sluit hierbij perfect aan.”

De voertuigen tanken bij de nieuwe waterstof tankinstallatie van de NXT Energy Hub op bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar. De tankinstallatie  is gerealiseerd onder de regeling DKTI-transport van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De Renaults maken deel uit van een pilot om ervaring op te doen met het rijden op waterstof, de pilot vormt de laatste fase voor de publieke openstelling van het nieuwe waterstoftankstation.

Erik Metselaar, directeur van NXT Mobility, licht toe: “Rijden op waterstof is nog volop in ontwikkeling. Daarom testen we met de nieuwe voertuigen wat rijden op waterstof in de praktijk inhoudt. Op die manier openen we de deur naar meer waterstofvoertuigen op de weg. Niet alleen doordat we straks praktijkervaring hebben met rijden op waterstof en onze klanten daarover kunnen adviseren, maar ook doordat we het kip-en-ei probleem rondom rijden op waterstof oplossen.” Metselaar vervolgt: “Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht. En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Door de ontwikkeling van ons eerste waterstoftankstation geven we bedrijven in de regio Alkmaar de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Binnenkort kunnen zowel personenauto’s (700 bar) als vrachtwagens (350 bar) waterstof tanken bij de NXT Energy Hub in Alkmaar. De tanklokatie zal binnenkort ook worden uitgebreid met hoogvermogen snelladers voor elektrische vrachtwagens.

Foto: Erik Boschman Fotografie

Lees ook: australie-toyota-en-hyundai-gaan-gezamenlijk-de-waterstofmarkt-ontwikkelen

Het was te verwachten en het is geheel terecht. Professor Ad van Wijk is tijdens zijn afscheidssymposium van de Technische Universiteit van Delft beloond met een waterstofmedaille. Zijn afscheidsrede als professor van het toekomstige energiesysteem legt hij er de nadruk op dat het voor iedereen vooral betaalbaar moet zijn. Van Wijk heeft zich vele jaren ingezet voor de belangrijke rol die waterstof in de toekomst gaat innemen.

In het volle besef dat hij zeer terecht al menig ondernemers- én wetenschapsprijs in ontvangst mocht nemen, is de jury volmondig van mening dat waterstofprofessor Ad van Wijk de Missie H2 Waterstofmedaille ten volle verdient. Van Wijk nam afgelopen vrijdag welliswaar afscheid van de universiteit, maar dat betekent nog niet dat hij de waterstofontwikkelingen aan zich voorbij laat gaan. Missie H2, de organisatie achter de waterstofmedaille ziet de medaille vooral als aanmoediging om door te gaan met het waterstoftraject naar een emissievrije waterstof-samenleving.

Tijdens zijn afscheid werd ook het boek ‘Groene energie voor iedereen’ gepresenteerd. Het boek geeft een nieuw perspectief op een duurzame energievoorziening en is verkrijgbaar in het Nederlands en Engels via de website profadvanwijk.com

Lees ook: ms-antonie-het-binnenvaartschip-op-waterstof-maakt-proefvaart-op-het-haringvliet

In de stad Schwäbisch Gmünd in Baden-Württemberg is het Franse bedrijf Lhyfe begonnen met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof. De productiefaciliteit kan maximaal 4000 kilo waterstof per dag produceren en 1000 ton per jaar, op basis van een geïnstalleerd vermogen van 10 MW. De fabriek wordt de grootste productie-eenheid van Lhyfe buiten Frankrijk en volgens het bedrijf de eerste echte groene waterstoffabriek van Duitsland.

De initiatiefnemers spreken over een belangrijke stap voor de ontwikkeling van de groene waterstofmarkt in Duitsland en demonstreert de toenemende integratie van dit hernieuwbare gas in lokale ecosystemen. De installatie, die zal worden aangedreven door hernieuwbare energie uit waterkracht, wind en zon, moet over een jaar in gebruik moeten worden genomen. De waterstof zal met name bestemd zijn voor industriële afnemers en waterstoftankstations in de regio.  Begin dit jaar tekenden Lhyfe en de joint venture JET H2 een overeenkomst voor de bouw van een nieuw waterstoftankstation in Schwäbisch Gmünd. 

Het waterstofproject in project in Schwäbisch Gmünd wordt gefinancierd door de deelstaat Baden-Württemberg en de Europese Unie en moet een duurzame oplossing bieden voor de industrie. Het groene initiatief krijgt 6,4 miljoen euro subsidie van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

“We zijn erg blij dat de deelstaat en de gemeente Schwäbisch Gmünd een start hebben gemaakt met de ambitieuze doelstellingen voor een waterstofeconomie op basis van hernieuwbare energiebronnen en dat Lhyfe hen in deze dynamiek mag ondersteunen” zegt Luc Graré, hoofd Centraal- en Oost-Europa bij Lhyfe. “Met de bouw van deze waterstofproductie-installatie leveren we een belangrijke bijdrage aan de doelstellingen van de Duitse federale overheid.”

“Met dit soort samenwerking wordt Schwäbisch Gmünd een voorbeeldstad voor de landelijke uitrol van een waterstofnetwerk en tankstations via een regionale waterstofproductiefaciliteit die in staat is om meerdere spelers te bevoorraden”, vult Richard Arnold, burgemeester van Schwäbisch Gmünd aan . “Onze stad maakt al deel uit van de modelregio van de deelstaat Baden-Württemberg en met de voltooiing van deze locatie zal de stad ook de grootste waterstofproducent in de deelstaat zijn. We creëren zo een positieve dynamiek voor de commercialisering van het Aspen-land, waardoor bedrijven kunnen blijven produceren, terwijl ze hun uitstoot en hun impact op het klimaat beperken”.

In 2021 opende Lhyfe de eerste industriële site voor de productie van groene waterstof ter wereld in directe verbinding met een windpark in Frankrijk. In 2022 werd in de haven van de Franse stad Saint-Nazaire het eerste offshore proefplatform ter wereld voor de productie van groene waterstof ingehuldigd. Lhyfe is daarmee het eerste bedrijf ter wereld dat al is begonnen met de productie van waterstof op zee, op basis van een productiecapaciteit tot 400 kg/dag. Het bedrijf heeft in verschillende landen inmiddels meerdere projecten in portefeuille, met een totale opwekcapaciteit van 10,3 GW.

Lees ook: australie-afvalinzamelaar-remondis-presenteert-eerste-vuilniswagen-op-waterstof

De Nederlandse organisatie MissieH2 heeft donderdagmiddag een waterstofmedaille uitgereikt aan Pierre Devillers CEO Engie Nederland. Devillers wordt geëerd voor zijn enorme inzet voor versnelling van de energietransitie. Als voorloper heeft Engie inmiddels een van de twee terminals van de Maxima-centrale in Lelystad omgebouwd naar geschiktheid voor waterstof. Engie ontwikkelt in Eemshaven in Groningen een grote elektrolyser voor de productie van groene waterstof en het bedrijf is met tal van andere projecten koploper binnen de energietransitie. Pierre Devillers ontving de prijs uit handen van drievoudig olympisch zwemkampioen Ranomi Kromowidjojo.

Pierre Devillers’ loopbaan is een internationale Engie-loopbaan, die nadrukkelijk in het teken staat van energie en energietransitie. Het mag dan ook niet verbazen dat Pierre als Country Manager Engie Nederland tevens Vicepresident Group Transformation Office werd bij Engie Group. Waar menig “fossiel bedrijf” zich graag tooit met groene veren, durft Engie het aan de transitiekar vlot te trekken en met lef voorop te gaan in de transitiestrijd. Hierbij bewijst Pierre dat een succesvolle energietransitie alleen slaagt als ambitieuze woorden gepaard gaan met dito daden. De ambitieuze corporate claim ‘Zero Carbon Champion’ past daarmee zowel Pierre, Engie Nederland als ook Engie Group als een jas.

Het eremetaal werd gistermiddag uitgereikt in een bomvolle Martinikerk in de stad Groningen tijdens het internationale waterstofevent Wind meets Gas.

Lees ook: twee-fabrikanten-presenteren-bussen-op-waterstof-met-een-rijbereik-van-1000-km

Plannen voor de bouw van groene waterstoffabrieken volgen elkaar in hoog tempo op. Daarnaast sluit het ministerie van Economische Zaken & Klimaat de ene na de andere deal voor de toekomstige import van groene waterstof. Maar wie gaat die klimaatneutrale brandstof en grondstof straks gebruiken? Welke kansen biedt groene waterstof voor ondernemers om te verduurzamen? In een rondgang zoomen we in op de plannen van drie bedrijven. Welke ideeën en plannen hebben ze met groene waterstof? Welke dilemma’s spelen er en welke obstakels moeten nog overwonnen worden?

Lampen, korfbalmandjes, bakfietsbakken en pizzabezorgkoffers. Het zijn allemaal producten die bij Roto-Art in Tilburg worden gemaakt door middel van ‘rotatiegieten’. Dit leggen we even nader uit. Een holle matrijs wordt gevuld met kunststofpoeder, die in een oven ronddraait totdat het product in de juiste vorm gesmolten is. Na afkoeling buiten de oven is het grote voordeel van rotatiegieten zichtbaar: een product kan in één keer gegoten worden en er zijn dus geen naden zichtbaar. Zo rollen er ieder jaar tegen de 200.000 producten uit de fabriek van Roto-Art, waar 45 mensen werken.

Het productieproces heeft ook een nadeel, namelijk dat de elf ovens warm gestookt worden met aardgas. Cas Oerlemans, eigenaar en directeur van Roto-Art, vertelt dat hij jaarlijks ettelijke honderdduizenden kubieke meters gas nodig heeft. Nog wel, want hij is actief bezig om een duurzaam alternatief te ontwikkelen. Oerlemans heeft 1.600 zonnepanelen op het dak van zijn bedrijfspand liggen. “Als de zon lekker schijnt leveren die 4 tot 5 megawattuur per dag”, vertelt hij.

In theorie zou Roto-Art de ovens, die tot 250 tot 300 graden worden gestookt, ook elektrisch kunnen verwarmen. “Maar dan voldoet mijn huidige aansluiting van 700 kilowatt niet. De ovens moeten snel regelbaar zijn en dat vraagt om hele grote vermogens. Dan heb ik een aansluiting van 4 miljoen kilowatt nodig. Als ik het netwerkbedrijf om zo’n aansluiting vraag, dan ben ik over 5 of 10 jaar aan de beurt, dus dat schiet niet op.”

De chronische filevorming op het elektriciteitsnet, waardoor bedrijven nauwelijks nieuwe of grotere aansluiting kunnen krijgen, is volgens de netwerkbedrijven niet voor 2030 opgelost. Het klimaatdoel om in 2030 55 procent minder CO2 uit te stoten is wettelijk vastgelegd, maar er moet nog veel gebeuren om dat voor elkaar te krijgen. Veel bedrijven kunnen niet wachten totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid, en kijken naar groene waterstof in plaats van elektriciteit als alternatief om te verduurzamen.

Oerlemans gebruikt de zonnestroom daarom op een andere manier: hij maakt er groene waterstof van. Roto-Art is nu in het bezit van een eigen elektrolyser, geleverd door het Nederlandse bedrijf Adsensys, met een vermogen van een kleine 20 kilowatt, die water met behulp van de eigen zonnestroom splitst in groene waterstof en zuurstof. Dat stelt het bedrijf in staat om bij één oven 20 procent waterstof bij te mengen.

Dat levert een bescheiden besparing op aardgas en dus CO2-uitstoot op. Investering: 200-duizend euro. “Dat is volgens geen enkele maatstaf rendabel”, zegt Oerlemans. “Als dat het criterium was, had ik er vorige week mee moeten stoppen. Maar ik ga ermee door, want ik wil met de toekomst bezig zijn.”

Nu is het nog behelpen, ook omdat Roto-Art zelf geen waterstof mag opslaan. “Als ik tegen de omgevingsdienst zeg dat ik mijn eigen waterstof maak én het wil opslaan, dan zien ze mij als producent, en dan gelden er strengere eisen.” Dus de zonnestroom die Roto-Art in het weekend opwekt, als de fabriek stilligt, gaat niet naar de productie van waterstof.
In de toekomst, die Oerlemans voor ogen heeft, worden al zijn ovens gevoed met 100 procent waterstof. Maar daarvoor heeft hij elektrolysecapaciteit nodig van meer dan 1 megawatt. Zulke schaalvergroting vereist dan wel een lagere prijs dan wat hij voor de eerste elektrolyser heeft betaald. “Over 3 à 4 jaar zijn de prijzen met 80 procent gedaald, zeggen ze nu. Dan wordt het interessant.”

Een alternatief is dat Roto-Art op termijn een aansluiting krijgt op het waterstofnetwerk dat Gasunie in Nederland gaat aanleggen. “Maar de grootverbruikers zullen eerst een aansluiting krijgen”, verwacht de ondernemer. “Misschien dat we hier op het bedrijventerrein de vraag naar waterstof kunnen bundelen, zodat we eerder aan de beurt komen”, filosofeert hij.

Wat Oerlemans zou helpen is meer duidelijkheid vanuit de overheid en advies over wat wel en niet is toegestaan. “Waar moet je precies aan voldoen als je waterstof wil opslaan? De regelgeving is onduidelijk. De omgevingsdienst weet ook niet hoe ze daar mee om moeten gaan. Die zeggen alleen ja of nee tegen een uiteindelijk voorstel. Ik zou graag aan de voorkant helderheid willen hebben.”

Tekst: Roy op 't veld  |   MissieH2 / Waterstof Magazine

Foto links: Het Nederlandse bedrijf Adsensys heeft het waterstofsysteem geleverd waarmee Roto-Art zelf waterstof produceert

De provincie Noord-Holland heeft er weer een nieuw waterstoftankstation bij. Op het bedrijventerrein De Boekelermeer in Alkmaar is het bestaande tankstation van NXT uitgebreid met een waterstoftankinstallatie. Daarmee is dit het tweede waterstoftankstation in de provincie boven het Noorzeekanaal. Eerder opende Avia Marees in de gemeente Kolhorn een klein waterstoftankstation.

De komende maanden wordt de nieuwe tankinstallatie uitvoerig met eigen voertuigen getest. Na de zomer staat de officiële opening op het programma. Vanaf dan kunnen alle waterstofvoertuigen, zowel vrachtwagens en bussen onder 350 bar als personenauto’s  onder 700 bar waterstof tanken.

De opening van het eerste waterstoftankstation is een belangrijke mijlpaal voor NXT Mobility, dat  onderdeel is van GP Groot, meldt directeur Erik Metselaar. “Hoewel er in Nederland op dit moment ruim 4.100 tankstations zijn, is het aantal plekken waar waterstof getankt kan worden nog zeer beperkt. De realisatie van deze waterstoflocatie is dan ook een belangrijke stap, niet alleen voor ons eigen NXT-concept, maar ook voor de hele regio. Ons doel is om op onze tankstations een verscheidenheid aan duurzame brandstoffen en energie aan te bieden. In die mix speelt waterstof een belangrijke rol.”

Uit recente cijfers van BOVAG (Tankstation in Cijfers 2023) blijkt dat er in Nederland slechts 15 waterstoflocaties operationeel zijn. Het doel van het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat is om in 2025 minimaal 50 waterstoftankstations in Nederland te hebben. Vooral voor zwaar transport – waaronder voor trucks en bussen – is waterstof een interessante optie. Waterstofvoertuigen stoten geen luchtvervuilende emissies of broeikasgassen uit. Het enige restproduct is waterdamp. De actieradius van de trucks en bussen is bovendien aanzienlijk groter dan van batterij-elektrische alternatieven. En het tanken neemt niet meer dan een paar minuten in beslag, wat een aanzienlijke tijdsbesparing oplevert in vergelijking met het opladen van batterijen.

Bij NXT Energy Hub Alkmaar wordt op termijn in de regio geproduceerde waterstof verkocht. Daarvoor heeft NXT Mobility de handen ineengeslagen met HYGRO, dat in de Wieringermeer met behulp van een windturbine groene waterstof gaat produceren.

“Zolang er geen waterstoftankstations zijn, worden er geen waterstofvoertuigen verkocht”, zegt directeur Erik Metselaar. “En als er geen waterstofvoertuigen worden verkocht, worden er geen waterstoftankstations gebouwd. Daarom ontwikkelen wij ons eigen waterstofnetwerk. Zo geven we bedrijven de mogelijkheid om te starten met rijden op waterstof en stimuleren we de transitie naar duurzame mobiliteit.”

Op de tanklocatie zijn naast waterstof onder meer (bio-)LNG en het CO2-arme dieselalternatief Neste MY Renewable Diesel verkrijgbaar. Er komen binnenkort ook snelladers voor elektrische trucks, waarmee het aanbod verder wordt uitgebreid. Het waterstoftankstation is gevestigd op het adres Diamantweg 32, 1812 RC Alkmaar

Foto: de koel- en compressiecontainers worden op hun plek getakeld in Alkmaar

Lees ook: nieuwe-europese-afspraken-over-verduurzaming-luchtvaart-met-waterstof

De Franse producent van groene waterstof Lhyfe begint vandaag met de bouw van een nieuwe fabriek voor groene waterstof in zuidwest Frankrijk. In de plaats Bessières, 20 kilometer ten noorden van Toulouse, wordt een fabriek van 5 MW gebouwd. Via het naastgelegen distributieplein wordt waterstof per vrachtauto de regio ingebracht. De fabriek en het distributieplein komen op een terrein van 8000m2. De waterstofhub moet een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het verduurzamen van de mobiliteit.

De nieuwe waterstoffabriek is een belangrijk onderdeel van het H2-Corridor-project van de Franse regio Occitanië, dat is gericht op het verduurzamen van het goederen- en personenvervoer. Occitanië stelt € 5,9 miljoen ter beschikking om de oprichting van de site te ondersteunen, waarvan € 4,1 miljoen als lening en € 1,89 miljoen in de vorm van subsidies. De locatie van Lhyfe Occitanië krijgt een capaciteit van twee ton groene en hernieuwbare waterstof per dag. Dit is gelijk aan een opwekkingscapaciteit van 5 MW. De productielocatie is modulair opschaalbaar.

De Occitanië H2 Corridor maakt deel uit van een groter Noord-Zuid-Europees waterstofproject, dat tot doel heeft het goederen- en personenvervoer op de as tussen de Middellandse Zee en de Noordzee koolstofarm te maken.

Het doel van de regio voor de Occitanië H2 Corridor is om tegen eind 2024 twee installaties voor de productie van hernieuwbare waterstof te hebben, goed voor een totale productie van zes ton per dag. Er moeten zeven waterstoftankstations gebouwd worden die tussen de 600 en 1 200 kg per dag kunnen leveren aan 40 vrachtwagens op waterstof, 62 koelopleggers/-units en 15 regionale streekbussen.  

Carole Delga, President, Region of Occitanië is blij met de start van de werkzaamheden: “Groene waterstof tot een van de energieën van de toekomst. Vandaag de dag is zware mobiliteit een van de grootste uitdagingen van de energietransitie. Daarom heeft het gewest het project Occitanië H2 Corridor opgestart, waarbij industrie en mobiliteit op Europees niveau worden geïntegreerd. Ik ben er trots op dat dit project hier in Occitanië wordt ontwikkeld en dat Lhyfe bijdraagt ​​aan decarbonisatie van onze streek.”

De nieuwe fabriek van Lhyfe in zuidwest Frankrijk moet eind 2023 operationeel zijn.

Lees ook: siemens-heeft-veel-vertrouwen-in-waterstoftreinen-maar-starten-is-moeilijk

Onder de nieuwe Toyota-baas Koji Sato gaat de Japanse autofabrikant Toyota zich steeds meer op batterij-elektrische auto's richten, maar ook waterstoftechnologie blijft een van de speerpunten. Sato wil op het gebied van waterstof vooral breed gaan samenwerken met partners die waterstof produceren, transporteren en verbruiken. De focus ligt op het uitbreiden van de waterstofinfrastructuur en het uitbreiden van industrieën die de brandstof gebruiken. "We willen ervoor zorgen dat waterstof een haalbare optie blijft", aldus Sato.

Koij Sato zal vanaf april de grootste autofabrikant ter wereld leiden. Hij wil de groep meer focussen op batterij-elektrische auto's, maar houdt met meerdere technologieën vast aan Toyota's eerdere strategie. Het bedrijf blijft op grote schaal inzetten op hybride auto's, vergezeld van een offensief met puur elektrische voertuigen en de uitbreiding van de waterstofactiviteiten.

Sato wilde niet in detail ingaan op de doelen met waterstof. "We hebben op dit moment geen specifiek zakelijk doel". Van de waterstofauto Toyota Mirai heeft het bedrijf tot nu toe 22.000 exemplaren verkocht.

Foto: Het Japanse Kumamoto Ziekenhuis en Toyota Motor Corporation hebben de afgelopen jaren succesvol een ambulance op waterstof ontwikkeld. De brandstofcel in het voertuig kan ook stroom leveren aan apparaten in de omgeving.

Lees ook: transporteur-samskip-koopt-eerste-twee-containerschepen-op-waterstof

De gemeenteraad in Den Haag heeft gisteravond (donderdagavond) een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof opnieuw toe te laten bij het vervoer van doelgroepen. De afgelopen jaren werd daarvoor de grootste waterstofvloot van Nederland ingezet. In en rond de hofstad reden meer dan vijftig taxi’s op waterstof. Bij de nieuwe aanbesteding kwam het college met de mededeling dat waterstof niet emissievrij is, omdat er veelvuldig grijze waterstof gebruikt wordt. Batterij-elektrisch was volgens de toenmalige wethouder milieuvriendelijker.

Na hevige protesten en een lobby-campagne van het H2Platform, OR (Orange Gas), waterstofpompstationhouder Kerkhof en de Stichting Bevordering Waterstofinfrastructuur (i.o.) wordt er opnieuw naar de keuze gekeken. Gisteravond heeft de gemeenteraad van Den Haag een motie aangenomen waarin zij het college verzoekt waterstof wederom in de aanbesteding doelgroepenvervoer te overwegen.

De inzet van waterstof bij de CO2-vrije energievoorziening in Nederland is zeer actueel nu deze week is gebleken dat de stroomvoorziening in steeds groteren delen van het land tegen zijn grenzen aanloopt. Dit wordt mede veroorzaakt door de vele oplaadpalen voor elektrische voertuigen die veel stroom vragen. Grote tankstations langs de snelweg die in de toekomst de complete fossiele energiestroom willen vervangen door elektriciteit hebben straks een 25MW elektriciteitsaansluiting nodig.

Het Duits, Thais en Italiaanse waterstofbedrijf Enapter heeft gisteravond in Londen de Earthshot Prize gewonnen. De milieuprijs, een initiatief van ZKH Prins William en The Royal Foundation, heeft tot doel de wereldwijde zoektocht naar de meest inspirerende en innovatieve oplossingen voor de grootste milieu-uitdagingen te stimuleren. In totaal vijf projecten over de hele wereld vielen in de prijzen. Prins William en zijn vrouw Catherine waren aanwezig, net als tal van beroemdheden als voetballer Mo Salah van Liverpool, actrice Emma Thompson en David Oyelowo. Er waren optredens van Coldplay, Yemi Alade, Shawn Mendes en Ed Sheeran. De ceremonie vond plaats in het Alexandra Palace. Enapter ging naar huis met 1,2 miljoen Euro.

Enapter Mede-oprichter Vaitea Cowan (foto rechts) was bij het bekendmaken van de shortlist, medio september, al zeer verrast. "We zijn dolgelukkig om erkend te worden door de EarthShot-prijs. De steun die we krijgen bij het opschalen van de productie van onze AEM-elektrolysers voor groene waterstof zal ons in staat stellen een nog grotere rol te spelen in het groene proces. Onze missie  is om groene waterstof voor iedereen betaalbaar en toegankelijk te maken door de kosten van AEM-waterelektrolyse te verlagen zodat waterstof kan concurreren met fossiele brandstoffen.”

“Onze elektrolysers zijn compacte modules die probleemloos geschakeld kunnen worden om op elke schaal groene waterstof te produceren. Ze zijn eenvoudig te installeren en, belangrijker nog, ze zijn gestandaardiseerd. Deze standaardisatie maakt ze perfect geschikt voor massaproductie, wat schaalvoordelen zal creëren om de kosten van elektrolysers enorm te verlagen en zijn daarmee toegankelijk voor iedere investeerder.”

Enapter bouwt momenteel een campus bij de Duitse stad Münster waar over twee jaar 10-duizend compacte elektrolysers per maand kunnen worden geproduceerd, schreef Waterstof Magazine eerder.

Deze week is HyDelta, een Nederlands onderzoeksprogramma gericht op het veilig inpassen van waterstof in de bestaande infrastructuur voor gastransport en distributie, officieel van start gegaan. De verschillende partners willen barrières voor innovatieve waterstofprojecten wegnemen. Het project loopt tot januari 2022 met een eventuele uitloop naar april. Innovaties die het dichtst bij markintroductie zijn worden als eerste aangepakt.

Veel partijen lopen bij de ontwikkeling in praktijk aan tegen obstakels op het terrein van vergunningen, infrastructuur of veiligheidsvoorschriften. Hierdoor komen innovatieve projecten niet van de grond of er treedt vertraging op. Het HyDelta-programma wil deze obstakels inventariseren en bezwaren wegnemen door vraagstukken te onderzoeken. De verschillende partijen binnen HyDelta richten zich op de financiering, het onderzoek en de uitvoering. De financiering wordt geregeld door de Gasunie, Netbeheer NL en TKI Nieuw Gas. Voor onderzoek en uitvoering zijn DNV GL, Kiwa, TNO en de New Energy Coalition aangesloten. Deze laatste partij zal ook als coördinator optreden.

Geselecteerde onderwerpen zijn: technische aanpassingen in het aardgasnetwerk, veiligheid bij gebruik, metering van waterstof, geur en zichtbaarheid, standaardisering/normering, ontwikkelen van educatietrajecten, de werking van bijmengverplichtingen en de economie van de waterstofwaardeketen. Voor al deze onderwerpen wordt zoveel mogelijk aangesloten bij, of voortgeborduurd op, lopende en geplande internationale onderzoeken en initiatieven.

‘Dit programma is de wegbereider naar de daadwerkelijke toepassing van groene waterstof in de praktijk. Deze stap is noodzakelijk en dringend, om de vele innovaties die zich nu ontwikkelen, te kunnen versnellen en verder te brengen,’ aldus Jörg Gigler van TKI Nieuw Gas, onderdeel van de Topsector Energie.

Ondanks de vele initiatieven bevindt de ontwikkeling van een waterstofeconomie zich nog in een beginfase. Zo staan nog talloze vragen open, variërend van technische vragen rond de productie en de inpasbaarheid van waterstof in het transport- en opslagsysteem, tot vragen rond de economische en juridische aspecten ervan. HyDelta wil deze vraagstukken oplossen.

In Brussel hebben politieke leiders en hoge ambtenaren uit Portugal en Nederland verder gesproken over de realisatie van een enorme waterstoffabriek in Sines. Nabij deze Portugese havenplaats moeten grote zonnevelden komen met miljoenen zonnepanelen voor de productie van groene waterstof. Onder andere de Nederlandse Waterstofgezant Noé van Hulst en Bart Biebuyck, executive director van Fuel Cells and Hydrogen joint undertaking, zitten aan de overlegtafel. ‘We doen echter geen mededelingen over welke bedrijven bij dit initiatief betrokken zijn, dat laten we aan de bedrijven zelf over,’ meldt Van Hulst aan Waterstof Magazine

‘Het doel van de gesprekken in Brussel was om te praten over de vervolgstappen en de wijze waarop dit plan zou kunnen passen binnen de regels van de Europese Unie. Maar het is op dit moment te vroeg om daarover meer te zeggen,' aldus Van Hulst, die daar nog wel aan toevoegt dat een groep bedrijven in Portugal en Nederland al geruime tijd samengewerkt aan het creëren van een waardeketen en handelsroute. De beide regeringen hebben het initiatief verwelkomd.

‘Nederland beschouwt groene waterstof als een noodzakelijke aanvulling op elektrificatie en energie-efficiëntie met het oog op het bereiken van de afgesproken klimaatdoelen voor 2050,’ zegt van Hulst. ‘Onze berekeningen tonen echter aan dat we enorme hoeveelheden waterstof nodig hebben om te verduurzamen. En dan hebben we het over hoeveelheden die onze eigen binnenlandse productiecapaciteit de komende 10 jaar zullen overtreffen, vandaar onze belangstelling voor import,’ laat Van Hulst aan onze redactie weten. De Portugese Minister van Milieu João Matos Fernandes zegt in de media in Portugal dat het plan voor de waterstoffabriek in Sines in april zal worden ingediend. Hij garandeert dat het Portugese bedrijven het project zullen ontwerpen en bouwen.

Na afloop van de gesprekken in Brussel plaatste de Portugese staatssecretaris van Energie João Galamba de bovenstaande foto op social media. Hij staat voor de banier, met rechts naast hem Noé van Hulst en links Bart Biebuyck.

Onder grote belangstelling is woensdagmorgen in Stad aan ’t Haringvliet de eerste waterstofwoning van Nederland officieel geopend. Het hart van het waterstofsysteem is een Solenco Powerbox met een Italiaans design die is opgesteld in de garage. In de Powerbox zit een brandstofcel gecombineerd met een elektrolyser. Deze wordt gebruikt om van stroom -uit de 30 zonnepanelen op het dak- waterstof te maken en op een later tijdstip van dit waterstof weer stroom. De waterstofopslag bevindt zich in de tuin. In een grijze metalen kast ligt in 24 cilinders onder 30 bar maximaal 1200 liter waterstof opgeslagen. Waterstof Magazine was ter plaatse. Meer informatie over dit innovatieve project vindt u hier.