Bijna acht jaar lang was hij de hoofdredacteur van Waterstof Magazine. Van het moment waarop waterstof nog in de kinderschoenen stond, via een ongelofelijke hype, tot de realiteit van vandaag. Hij maakte het allemaal mee. Maar nu neemt Paul Bombeld afscheid, maar niet van een zinkend schip. “Het gaat juist goed in de waterstofbranche, en het gaat de komende jaren nog stukken beter”. Tijd voor tien vragen.
Laten we voor de verandering maar aan het einde beginnen? Wat betekent ‘goed en beter’?
“Een aantal jaren geleden werd ik door Kuster Energy benaderd of ik -met al mijn waterstofkennis- een aantal waterstofontwikkelingen wilde oppakken. Binnen acht maanden bouwden we in Doetinchem een waterstoftankstation en kwamen er negen bussen van Arriva tanken. Een jaar later arriveerden vier transportcontainers, zogenaamde MEGC’s, om waterstof naar emissievrije bouwplaatsen en festivals te kunnen brengen. Deze markt groeit sterk, maar is erg ingewikkeld. Kuster H2 Energy wil hierin een belangrijke rol spelen. Daarom bouwen we in 2027 ook een eigen waterstoffabriek. Het gaat om een grote investering, dit vraagt absolute focus.
Hoe kwam je indertijd bij waterstof terecht?
Zelf ben ik jarenlang accountmanager bij H.J. Heinz geweest, de bekende ketchupfabrikant en aansluitend heb ik 15 jaar een eigen bedrijf gehad. In mijn vrije tijd ben ik al meer dan 40 jaar journalist. Na de verkoop van mijn bedrijf ben ik puur uit interesse met het Waterstof Magazine begonnen. Het eerste idee was een maandblad op papier, maar de ontwikkelingen gaan gewoon te snel. De nieuwe uitgever raadde mij aan om te focussen op de toekomst en dat is digitaal. Minder risico, minder kosten en razendsnel.
Ben je de groene ambassadeur?
Beslist niet. Ik heb helemaal geen goed gevoel bij al die personen die hun zakken vullen met groene praatjes maar daar in het dagelijks leven niet naar handelen. De waterstofmarkt is gewoon business en wordt door mij zakelijk bekeken. Is er zakelijk geen verdienmodel? Stop er dan vandaag nog mee. Zonde van al dat geld en al die energie. Proefprojecten zijn leuk, maar als er geen commercieel haalbaar opschalingsplan achter zit word ik niet enthousiast. Een plan kan overigens best wel eens mislukken, dat hoort erbij.
Gaat het goed met de energietransitie?
Het gaat best goed, maar er zijn helaas politieke partijen die er belang bij hebben om de resultaten negatief te framen. Als het goed gaat verliezen ze hun bestaansrecht. Met de kennis van nu denk ik dat waterstof in de energietransitie een belangrijke rol gaat spelen. Ik ken de verhalen over de omzetverliezen van groene stroom naar waterstof en weer terug, maar toch is het nodig. Met waterstof zetten we de energie in de keten even stil om de dunkelflaute te overbruggen. Met een batterijpakket zie ik dat nog niet gebeuren, dat zijn lapmiddelen. We zijn nog niet zover, maar ik verwacht dat op termijn nucleaire energie voor de oplossing gaat zorgen. De energietechniek van kernonderzeeërs gaan we ook toepassen in andere vormen van mobiliteit, te beginnen bij intercontinentaal containervervoer. Er komen thoriumcentrales waarnaast we dan direct waterstof maken om het landelijke netwerk te voeden. De energietransitie is helaas verworden tot een politiek spelletje. Zet een groep techneuten bij elkaar en laat het ze het vakkundig tussen nu en 2050 regelen. Daar geloof ik wel in.
Komen er veel reacties van lezers?
Soms zoveel dat het systeem vastloopt. Op ieder bericht proberen we altijd binnen twee dagen te reageren. Maar soms zijn het er zoveel dat het gewoon niet lukt. Het is ook niet alleen Nederland. Vragen komen ook uit China, India en Nieuw Zeeland.
Waar komt dat waterstofnieuws in het magazine vandaan?
Allereerst worden we overladen met persberichten. Iedereen wil wel gratis in de publiciteit. Hier selecteren we streng, we willen geen artist impressions met opgeblazen plannen. We publiceren alleen als we de plannen als realistisch inschatten of als de schop daadwerkelijk de grond in gaat. En we volgen vakbladen en nieuwssites van over de hele wereld. Linkedin is ook een regelmatige nieuwsbron. En daarna gaan we verder zoeken op het wereldwijde web.
Gaat er ook wel eens iets redactioneels fout?
Eigenlijk zelden. We schrappen wel eens artikelen als we de feiten niet goed in beeld krijgen. En soms zijn het ook gewoon domme typefouten, hoewel bijna alle artikelen vooraf door twee personen worden gelezen. Een paar jaar geleden schreven we een artikel over een waterstofbedrijf uit Perth in Australië, maar er zat een kleine fout in. Het kinkt een beetje bizar, maar binnen 20 minuten kwam er van de andere kant van de wereld een verzoek voor correctie. Tja, de digitale wereld gaat razendsnel.
Binnen welke toepassing zie je de grootste uitdagingen met waterstof?
Die zie ik binnen de mobiliteit. Zo’n voertuig met een brandstofcel is best wel ingewikkeld, net als een waterstoftankstation dat bestaat uit ongelofelijk veel techniek. In Europa kosten ze al snel meer dan 2 miljoen euro. Het welvarende West-Europa kan dat nog wel betalen, maar ik zie dat nog niet gebeuren in minder kapitaalkrachtige werelddelen als Afrika en Zuid-Amerika. Een batterij-voertuig is deels een oplossing, maar grote aantallen krijgen we nooit opgeladen aan de krakkemikkige stroomnetten. Ik heb nog geen idee hoe de overheden dat willen oplossen. Maar China stort zich volop op waterstof, misschien komen zij op baanbrekende ideeën en weten ze de prijzen drastisch te verlagen. We zitten in een zeer interessante tijd.
Krijgen we in de toekomst waterstof in woningen?
Technisch is het geen probleem. De test in Lochem heeft uitgewezen dat de huidige aardgas-infrastructuur in de straat geschikt is voor waterstof. De waterstof cv-ketels hebben daar jarenlang zonder problemen gefunctioneerd en uit onderzoek en in praktijk blijkt dat H2 is niet gevaarlijker dan aardgas. De proef is op alle fronten geslaagd, behalve op prijs. Tot op heden blijft waterstof veel te duur, in vergelijking met aardgas. Maar mij hoor je niet zeggen dat waterstof in woningen ‘nooit gaat gebeuren’. Het is een prima oplossing, maar als er betere zijn kiezen we die.
Hoe voelt het om volgende week geen hoofdredacteur meer te zijn?
Ik verwacht in de eerste weken een leeg gevoel. Jarenlang ben je altijd gefocust op nieuwe ontwikkelingen. En nu hoeft het schrijven daarover plotseling niet meer. Maar ik blijf met veel interesse ontwikkelingen in landen als China, Japan en Zuid-Korea volgen. Er gebeuren prachtige dingen die we misschien wel naar Europa gaan halen. Want waterstof is ook gewoon business. Ik ben geen dromer.
