Nederland: Eerste Nationale Waterstofdag een groot succes
De eerste Nationale Waterstofdag die donderdag 6 februari 2020 in Lelystad werd gehouden was een groot succes. Met ruim driehonderd bezoekers, een zeer professionele organisatie en een keur aan interessante sprekers was het een boeiende dag. Tussen de lezingen door was er voldoende ruimte om met bezoekers en exposanten van gedachten te wisselen. De Nationale Waterstofdag werd georganiseerd door de WUR, de onderzoeksafdeling van de Universiteit Wageningen en onderzoeksbureau TNO in Delft. 
Waterstof Magazine was met verschillende redacteuren ter plaatse.
Een van de sprekers was professor Ad van Wijk, al tientallen jaren actief als aanjager van de nieuwe waterstofeconomie. Van Wijk relativeerde het doemscenario van energieschaarste. “Als we 8% van de Sahara vol zetten met zonnepanelen of 1,5 % van de Indische Oceaan met windmolens, wekken we voldoende energie op om aan de vraag van de hele wereld te voldoen. Energie is er voldoende, maar dan moeten we wel over de landsgrenzen kijken. Sommige mensen vinden dat gevaarlijk, maar laten we eerlijk zijn, 50 tot 60% van de huidige energie wordt al geïmporteerd. En in de toekomst zal dat niet anders zijn.” Van Wijk maakte ook nog een vergelijk tussen aardgas en elektriciteit. “Het huidige aardgasnetwerk heeft een capaciteit van 350 Gigawatt, het stroomnetwerk van 20 Gigawatt. Het 
getuigt niet van kennis door nu te roepen dat we zomaar van dat gasnetwerk af moeten. Daarnaast zijn de transportkosten van gas tien keer goedkoper dan de transportkosten van elektriciteit. Het verschil in opslagkosten is zelfs een factor 100.” Van Wijk praat liever niet over systeemefficiënte waarmee tegenstanders van waterstof schermen. “Het gaat niet om efficiëntie, maar om de totale systeemkosten. En dan is CO2-vrije waterstof een prima oplossing.”
De Nederlandse waterstofgezant Noë van Hulst kwam met de trein. Zeer milieuvriendelijk, maar de laatste kilometers naar de Eldelhertweg 1 in de polder waren moeizaam te overbruggen. Pas vlak voor zijn presentatie kwam hij de volle zaal binnen. Van Hulst kwam rechtstreeks uit een overleg in Den Haag, waar op hoog niveau gewerkt wordt aan de kabinetsvisie op waterstof die de volgende maand klaar moet zijn.
Het helemaal stoppen met gas in Nederland vindt Van Hulst een té simpele voorstelling van zaken. “Helemaal over op een elektrisch energievoorziening in Nederland is niet realistisch. Momenteel neemt elektriciteit 
slechts 20% van de energievraag voor haar rekening. Om daarvan 100% te maken is ongelofelijk kostbaar en nagenoeg onmogelijk. De overheid is daar inmiddels wel van doordrongen en werkt volop aan een nieuwe CO2 vrije energievoorziening. Waterstofgas speelt daar zeker een belangrijke rol in. Al is het alleen maar omdat zo energie op een eenvoudige wijze kan worden opgeslagen voor een later gebruik.” Bij de uitrol van groene waterstof lijken de grote havens en industrieclusters een belangrijke rol te gaan spelen. Hier komt volgens Van Hulst (foto rechts) veel infrastructuur samen. Pijpleidingen en stroomkabels van offshore windparken komen hier aan land, energievretende bedrijven zijn hier gevestigd en duizenden vrachtauto’s vertrekken vanaf daar dagelijks het achterland in.
Om de efficiëntie in de waterstofketen snel te kunnen verbeteren voelt Van Hulst wel voor een vraagprikkel. Hierbij moet de overheid het bedrijfsleven verplichten een minimaal percentage waterstof aan gas toe te voegen. Door de enorme vraag naar waterstof die dan ontstaat, zullen bedrijven sneller geneigd zijn efficiënter te werken. Uit de kabinetsvisie op waterstof die in maart wordt gepresenteerd moet blijken op welke wijze de regering het gebruik van waterstof gaat stimuleren, zowel binnen de bebouwde omgeving als binnen de mobiliteit. Daarbij zal ruimte worden geschapen voor lokale initiatieven.
“Bij Shell zijn we inmiddels wel doordrongen van de rol van waterstof,” vertelde Marian Van Loon, President-Directeur van Shell. “Daarom 
zijn we lid van Missie H2, om de rol van waterstof te stimuleren. En Missie H2 sponsort op haar beurt het TeamNL, dat deze zomer zal afreizen naar de Olympische Waterstofspelen in Tokyo.” Van Loon (foto links) gaf aan dat het energiebedrijf al jaren actief is met waterstof. De bedrijven in Moerdijk en Pernis gebruiken in de bedrijfsprocessen zulke hoge temperaturen dat deze niet te verkrijgen zijn met elektriciteit alleen. Op een vraag over de uitrol van waterstoftankstations was de topvrouw zeer terughoudend. Van Loon wees naar ingewikkelde vergunningstrajecten, chaos in de regels en geen vraag omdat er geen voertuigen rijden. Daarbij ging ze totaal voorbij aan het inzicht dat niemand een waterstofauto koopt als er nergens waterstof getankt kan worden. Van Loon gaf aan het rendement van tankstations belangrijker te vinden dan een aantal jaren verlies lijden omdat er weinig afnemers zijn.
Shell bouwt -met subsidie- de komende jaren drie waterstoftankstations. Een bij Amsterdam, een bij Schiphol en een voor de regiobussen in de stad Groningen. De franchiser van het Shell-tankstation bij Peize bouwt ook een waterstoftankstation.
En er was ook nog echt nieuws. Omdat Nederland de komende jaren 
een belangrijke rol wil gaan spelen bij de ontwikkeling van nieuwe mogelijkheden van waterstofopwekking en verbruik komt er een groot H2-onderzoekslaboratorium in bij TNO in Petten. Dit Faraday-lab wordt het grootste waterstof-laboratorium in Europa.
De eerste Nationale Waterstofdag was een groot succes, mede dankzij Andries Greiner. Als dagvoorzitter praatte hij de onderdelen op een vlotte manier aan elkaar. De blokken voor vragen uit de zaal hield hij met de nodige humor, doortastendheid en een vrolijke kwinkslag strak in de hand.
Verslaggeving en foto's: Wiebe Boer en Paul Bombeld