Nederland: wereldpers besteedt veel aandacht aan waterstofproef in Lochem
In het Gelderse stadje Lochem is een proef begonnen met het verwarmen van twaalf monumentale villa’s met waterstof. De bewoners van de Nieuweweg krijgen drie jaar lang waterstof geleverd via de voormalige aardgasleiding. Installateur Kimenai heeft de oude aardgaspijp zorgvuldig gespoeld met stikstof en plaatst tussen half november en half december de twaalf innovatieve cv-ketels in de woningen. Het apparaat van Remeha zorgt voor verwarming en warm water uit de kraan. De bewoners hebben afscheid moeten nemen van het traditionele gasfornuis. De proef met waterstof in bewoonde woningen gaat drie jaar duren, schrijft Paul Bombeld, hoofdredacteur van Waterstof Magazine
Waterstofgas in bewoonde woningen is helemaal nieuw. Een van de initiatiefnemers, netbeheerder Alliander, heeft ongeveer vier en een half jaar gewerkt aan de voorbereidingen, vertelt Daan Schut aan de massaal toegestroomde journalisten deze ochtend in hotel Hof van Gelre. “De regelgeving wat er gewoon nog niet op afgestemd. De laatste vergunningen hebben we slechts enkele weken geleden ontvangen.”
Door de straat voor het hotel lopen twee leidingen. Een nieuwe aardgasleiding om bewoners 
die niet meedoen met de proef van aardgas te voorzien en aan de andere kant van de straat loopt onder het trottoir de oude aardgaspijp waar sinds kort waterstof doorheen stroomt. De gele pijp heeft het formaat van een flinke regenpijp. Vanaf hier lopen dunnere flexibele leidingen naar de twaalf woningen.
Elbert Huijzer, strategist bij netbeheerder Liander heeft zich de afgelopen jaren intensief met dit proefproject bemoeid. “Voor ons is de toepassing van waterstof in woonhuizen zeer interessant. Deze proef moet aantonen of het in praktijk geen problemen oplevert. De bewoners moeten de nieuwe CO2-vrije energie net zo probleemloos kunnen gebruiken als het vertrouwde aardgas. Maar voor ons als netbeheerder speelt er nog een tweede zaak. We testen hier buiten de woningen of het bestaande aardgasnetwerk geschikt is voor waterstof. Ons totale lagedruknet van 100 millibar beslaat ongeveer 70 tot 80% van alle gasleidingen die wij in de grond hebben liggen. Deze test moet ook aantonen of het huidige net, met geringe aanpassingen, geschikt is te maken voor waterstof. Vandaar dat de bewoners in Lochem geen waterstof ontvangen via de nieuwe parallelleiding in de straat, maar via de voolmalige aardgaspijp.”
De netbeheerder laat aan de massaal aanwezige journalisten weten veel aandacht te hebben geschonken aan de veiligheid. Overal in de woning zijn sensoren geplaatst die het weglekken van waterstof direct registreren. Meetsystemen signaleren of de hoeveelheid waterstof die wordt geleverd gelijk is aan de hoeveelheid die op dat moment door de combiketel wordt gebruikt. Bij een verschil wordt het systeem automatisch afgesloten.
De proef in Lochem gaat de komende jaren veel informatie opleveren over de wijze waarop straks miljoenen woningen in Nederland het beste kunnen worden verwarmd. Alliander gaat de gegevens openbaar met collega's delen. “De netbeheerders in Nederland hebben allemaal hun eigen gebied, we concurreren in steden en dorpen dan ook niet met elkaar. Er is dan ook geen enkele reden om de data geheim te houden. Iedere netbeheerder heeft gratis toegang tot alle ervaring die we hier in Lochem opdoen. Door kennis te delen gaat de energietransitie sneller.”
Remeha, fabrikant van de innovatieve combiketel op waterstof heeft de twaalf apparaten gratis beschikbaar gesteld. Voor het bedrijf uit Apeldoorn is deze grootschalige 
praktijkproef van groot belang. De combiketel die aan de muren hangt aan de Nieuweweg ziet er compact uit, het bedrijf heeft één ketel van 24 kW ontworpen die straks te koop zal zijn in heel Europa. Voor de test in Lochem is de capaciteit nog wel een uitdaging. Eigenlijk is de ketel ontworpen voor een gemiddeld rijtjeshuis in Nederland, maar hier in Lochem wordt getest in vrijstaande villa’s, vaak meer dan 100 jaar oud. Er lag dan ook een ondergrens aan woningen die toe zijn gelaten tot de test. Ze mochten op jaarbasis niet meer dan 3500m3 aardgas gebruiken, anders kan de huidige waterstofketel de warmtevraag niet aan. Twee ketels op één adres plaatsen was geen optie.
De waterstof in Lochem wordt geleverd via tubetrailers. Deze staan opgesteld bij een zogenaamde invoerinstallatie op een industrieterrein een kilometer verderop. Vanaf hier stroomt de waterstof via een nieuwe leiding, onder het riviertje de Berkel door, naar het testgebied.
De unieke proef in Lochem wordt door de gas- en installatiebranche met veel belangstelling gevolgd. Nieuwsmedia in Azië, Australië en Noord- en Zuid-Amerika hebben het innovatieve waterstofnieuws uit Nederland inmiddels overgenomen.
Lees meer achtergrondverhalen: Project met vrachtauto's in de USA succesvol afgerond